Chương 40 LÀNG GRAYSWOOD, HẠT SURREY
KHÓA TẬP HUẤN cho Mikhail Abramov, nhân viên tương lai của công ty năng lượng quốc doanh Nga mang tên Dầu khí Volgatek, bắt đầu lúc chín giờ sáng hôm sau. Ông thầy kèm cặp đầu tiên cho cậu chẳng phải ai khác mà chính là Viktor Orlov. Mặc kệ Gabriel phản đối, y vẫn cứ tới Surrey trên chiếc limousine hiệu Mercedes Maybach của mình, lần mò theo sau y một chiếc Land Rover đầy những vệ sĩ. Đoàn người hộ tống nhỏ ấy gây náo động sao đó trong làng Grayswood, và hầu như cả ngày một tin đồn cứ lan đi khắp làng, rằng người ngồi trong xe hơi chính là Thủ tướng. Nhưng Jonathan Lancaster chẳng hề ở nơi nào gần Surrey; ông ta đang tham gia chiến dịch tranh cử sáng hôm ấy ở Sheffield. Các cuộc thăm dò gần đây nhất cho thấy ông ta đang ở vị trí dẫn đầu so với ứng cử viên đối lập. Nhà phân tích chính trị nổi tiếng nhất của Đảo quốc Anh giờ đây đang tiên đoán một thắng lợi long trời lở đất với tỷ lệ thắng cử lịch sử.
Orlov tới nhà an toàn sáng hôm sau và cũng là buổi sáng sau sự kiện đó. Bài giảng của gia sư phản ánh cá tính độc đáo của y: tài ba lỗi lạc, kiêu căng ngạo mạn, ngoan cố trịch thượng. Y nói chủ yếu bằng tiếng Anh với Mikhail, thỉnh thoảng phá ngang bằng tiếng Nga mà chỉ Eli Lavon hiểu được. Và đôi khi y pha trộn hai thứ tiếng thành một ngôn ngữ kỳ quặc mà đội công tác gọi là “Rusglish”. Y không biết mỏi mệt, dễ làm người ta phát cáu và không thể không yêu mến. Y là một thế lực phải tính đến. Y là Orlov đang thực hiện một sứ mạng.
Y bắt đầu việc kèm cặp với một bài học lịch sử: cuộc sống dưới chế độ cũ, sự sụp đổ, kỷ nguyên không có pháp luật của bọn đầu sỏ chính trị. Điều khiến mọi người rất ngạc nhiên là y thừa nhận mình và các trùm đảng cướp khác của nước Nga đã gieo những hạt giống tự hủy hoại vì đã trở nên giàu có quá mức, nhanh chóng quá mức. Y nói thêm, bởi làm thế nên bọn chúng đã giúp gây ra những hoàn cảnh dẫn đến sự quay trở lại của chế độ chuyên quyền độc đoán. Tổng thống Nga đương nhiệm là một người chẳng có ý thức hệ và hệ thống tín điều nào khác ngoài việc sử dụng quyền hành trần trụi. “Hắn là một tên phát xít về mọi mặt, chỉ là không mang cái tên ấy,” Orlov nói. “Và chính tôi đã tạo ra hắn đấy.”
Giai đoạn kế tiếp của khóa tập huấn cấp tốc cho Mikhail bắt đầu ngày thứ tư khi cậu tiếp nhận cái mà Eli Lavon mô tả là chương trình đào tạo thạc sĩ quản trị kinh doanh ngắn ngủi nhất trong lịch sử. Giáo sư của cậu đến từ Tel Aviv, nhưng đã theo học tại Trường Kinh doanh Wharton và đã làm việc một thời gian ngắn cho hãng ExxonMobil rồi mới trở về Israel. Trong bảy ngày đêm ròng rã, ông ta giảng bài cho Mikhail về căn bản của ngành quản trị kinh doanh, các môn kế toán, thống kê, tiếp thị, tài chính công ty, quản lý rủi ro. Mikhail tỏ ra tiếp thu thật nhanh chóng - hầu như không có gì đáng ngạc nhiên vì cha mẹ cậu đều là viện sĩ hàn lâm Xô Viết nổi tiếng. Lúc kết thúc khóa học, giáo sư tiên đoán Mikhail có một tương lai xán lạn, mặc dù ông ta không hề biết tương lai ấy có giữ mãi được không. Sau đó ông vui vẻ ký tờ cam kết không tiết lộ bí mật, rồi lên một chuyến bay trở về nhà ở Israel.
Trong khi Mikhail cố hết sức học hành, những người còn lại trong đội cần cù làm việc về cái lai lịch sẽ che đậy cho cậu một khi đã vào trận địa. Họ xây dựng cậu như một tiểu thuyết gia có thể dựng lên một nhân vật trên trang giấy: tổ tiên dòng họ và trình độ học vấn, những mối tình và sự mất mát, những niềm vui chiến thắng và nỗi thất vọng chán chường. Trong rất nhiều ngày họ không tìm ra một cái tên cho cậu, bởi nó phải phù hợp với một người đã đặt một chân lên đất phương Tây, nhưng chân kia vẫn còn bám rễ vững chắc trong đất phương Đông. Chính Gabriel cuối cùng đã chọn Nicholas Avedon, một cái tên Anh gọi trệch đi cái tên Nga Nicolai Avdonin. Nhờ phúc lành của Graham Seymour, họ đã làm giả cho cậu một hộ chiếu Anh đã du hành nhiều nơi và viết một bản lý lịch dài dòng đầy đủ chi tiết thích hợp. Rồi khi Mikhail đã hoàn thành khóa học, họ đưa cậu đi một chuyến suốt quãng đời mà mình chưa từng sống qua. Có ngôi nhà ở vùng ngoại ô London cây xanh bóng mát cậu chưa hề bước chân vào, trường đại học ở Oxford nơi cậu chưa bao giờ mở he hé một quyển sách, và những văn phòng của một công ty dịch vụ khoan dầu không được báo trước ở Aberdeen nơi cậu chưa hề kiếm được một tấm séc thanh toán nào. Thậm chí họ còn đưa cậu bay qua nước Mỹ để có thể nhớ lại cảm giác khi đi trên đường phố Cambridge như thế nào vào một buổi chiều mùa thu lạnh lẽo, mặc dù cậu chưa bao giờ tới Cambridge vào mùa thu hay bất cứ thời gian nào trong năm.
Chỉ còn lại một vấn đề duy nhất về hình dáng bên ngoài của Mikhail. Phải thay hình đổi dạng phù hợp với kịch bản. Bằng không lũ bạn bè của Volgatek trong SVR sẽ nhớ ra Mikhail từ các điệp vụ đã qua. Giải phẫu thẩm mỹ không được chọn lựa; thời gian lành lặn quá lâu và cậu ta từ chối không cho bất cứ ai đụng dao kéo vào mặt mình. Chính Chiara đã nghĩ ra một giải pháp khả thi mà nàng chứng minh cho chồng xem trên máy vi tính. Trên màn hình là tấm ảnh nàng đã chụp Mikhail để làm hộ chiếu giả. Nàng lại nhấn chỉ một phím và tấm ảnh lại hiện ra với một thay đổi rõ rệt.
“Rõ ràng chính anh cũng không nhận ra cậu ta nữa,” Gabriel nói.
“Nhưng cậu ta có chịu làm vậy hay không?”
“Anh sẽ làm rõ để cậu ta không còn chọn lựa nào khác.”
Tối hôm đó, có mặt toàn thể đội công tác, Mikhail cạo cho hói đầu mình. Yaakov, Oded và Mordecai cũng cạo đầu để tỏ tình đoàn kết, nhưng Gabriel từ chối. Ông nói mình chỉ chịu trách nhiệm với sự gắn bó của đơn vị tới lúc đó mà thôi. Sáng hôm sau cánh phụ nữ dẫn Mikhail vào London để mua sắm một chuyến khiến khá nhiều cặp lông mày phải nhíu lại trong phòng kế toán của Đại lộ King Saul. Lúc trở về làng Grayswood, họ thấy Viktor Orlov đang đợi để kiểm tra Mikhail trong kỳ thi cuối khóa mà cậu ta vượt qua hết sức xuất sắc. Để ăn mừng, gia sư khui rất nhiều chai rượu Château Pétrus mà y rất yêu thích. Khi y đang nâng ly vinh danh môn đệ của mình, từ ngoài vườn chợt vọng vào một tiếng khục mờ đục của một khẩu Beretta hãm thanh.
“Cái gì thế?” Orlov hỏi.
“Tôi nghĩ chúng ta sắp có cá ăn rồi,” Mikhail nói.
“Ai đấy lẽ ra nên cho tôi biết chứ,” Orlov đáp lại. “Hẳn tôi phải mang đến một chai rượu Sancerre tuyệt vời thay vì mang thứ rượu này.”
Chẳng bao lâu sau khi Viktor Orlov nhận được hộ chiếu Anh của mình, y đã mua cổ phần chi phối trong một nhật báo làm ăn thua lỗ, tờ Financial Journal đáng tôn kính của London, như một phương tiện để nâng cao hình ảnh của mình giữa đám ranh ma của Khu Trung tâm. Vài thành viên trong bộ phận giúp việc kể cả phóng viên điều tra danh tiếng Zoe Reed đã xin thôi việc để phản đối, nhưng hầu hết vẫn tiếp tục ở lại, phần nào vì họ chẳng có nơi nào để đi. Theo các điều khoản của thỏa ước về quyền sở hữu, Orlov đã đồng ý không đóng bất cứ một vai trò nào trong việc duyệt nội dung các bài xã luận của nhật báo. Đó là một cam kết bằng cách này hay cách khác y đã cố giữ bằng được, mặc dù y rất muốn sử dụng tờ báo như một chiếc dùi cui để đánh các kẻ thù của mình trong Điện Kremlin.
Tuy nhiên điều ấy không có nghĩa là y không thích kêu gọi các biên tập viên của mình thỉnh thoảng viết những mẩu tin vắn, nhất là khi có liên quan tới việc kinh doanh của riêng y. Và thế là ba ngày sau đó một mục nhỏ xuất hiện ở sâu bên trong tờ báo nói về việc tăng thêm nhân sự mới ở Công ty trách nhiệm hữu hạn (‘TNHH’) Đầu tư Viktor Orlov. Y xác nhận việc thuê người trong một thông cáo báo chí cuối buổi sáng hôm ấy, nói rằng một ủy viên ban quản trị ba mươi lăm tuổi tên là Nicholas Avedon sẽ nắm quyền điều hành hồ sơ năng lượng của công ty cùng với văn phòng giao dịch mua bán dầu lửa tương lai của nó. Trong vòng nhiều phút mạng Internet nhốn nháo lên vì những tin đồn Orlov đã chọn một người kế nhiệm và đang chuẩn bị rút lui từ từ ra khỏi việc điều hành hằng ngày của công ty. Tối hôm đó các tin đồn càng dồn dập tới nỗi y buộc lòng phải xuất hiện một cách hiếm hoi trên đài CNBC để phủ nhận chúng. Màn trình diễn của y hầu như không có sức thuyết phục. Thật vậy, một nhà bình luận có tiếng tăm nói việc ấy gợi ra thêm nhiều vấn đề ngoài những câu trả lời.
Chẳng một ai trong giới tài chính London từng biết được những tin đồn về việc Orlov sắp về hưu đã được một đội có cả nam lẫn nữ tung ra đầu tiên từ một ngôi nhà biệt lập ở hạt Surrey. Họ cũng không hề biết cũng những tin đồn ấy đã được tiêm vào huyết mạch của cộng đồng kinh doanh Moscow, cũng như đã lên tới cấp cao nhất của công ty năng lượng quốc doanh gọi là Dấu khí Volgatek. Gabriel và đội của ông biết điều này, vì họ đọc được trong một thư điện tử châm biếm do Alexei Voronin, trưởng ban điều hành của Volgatek ở châu Âu, gửi cho lãnh đạo văn phòng dã chiến ở Gdansk. Eli Lavon trình một bản in thư điện tử đó cho Gabriel xem trong bữa ăn tối và dịch văn bản đó, kể cả những phần không xứng với một công ty đứng đắn đàng hoàng. Gabriel phản ứng lại bằng cách khui một chai Château Pétrus còn lại và rót cho mỗi thành viên trong đội một ly. Vạn sự đều khởi đầu thuận lợi. Mikhail giờ đây là hoàng thái tử của đức vua Viktor Orlov. Và Công ty Dầu khí KGB đang chăm chú theo dõi.