Ngày Tết.

Lần đầu tiên trong đời, Cô-xchi-a chờ đón giao thừa. Từ trước tới nay, bao giờ em cũng đi ngủ sớm; ở Ru-mi-an-xép-Cassie, mọi người chẳng có thời giờ đâu mà ngồi đến tận nửa đêm. Vả lại, họ tin chắc rằng sáng hôm sau, khi thức dậy, thế nào họ cũng sẽ thấy mình đã đứng trên một bậc mới của chiếc thang vô tận dẫn lên phía trên - dẫn tới tương lai.

Thế là Cô-xchi-a đã đón năm mới, nhưng mọi chuyện lại vẫn như cũ cả. Ca-chi-a ở nhà Lê-na về, em bảo:

- Lúc đầu ở đó cũng khá vui, nhưng sau tớ thấy chán quá… Tớ thật là trơ trẽn, đáng lẽ phải khóc thì lại đi nhảy… Con Sa-ghi-xtưi đâu rồi nhỉ? Chắc nó lại đến liếm gót cô Nhi-na Páp-lốp-na của nó rồi…

Ở gian nhà phụ, Xê-va lại giở những trò ngu xuẩn.

- Cô-xchi-a ơi, chúng ta đi vào rừng taiga đi, - cậu ta nhổm người trên giường và vừa nói vừa nhìn Cô-xchi-a bằng đôi mắt rực lửa. – Chúng ta sẽ đem về thật nhiều vàng. Mọi người sẽ cám ơn chúng ta. Cậu đừng có lẩn trốn! Lại còn lấy cớ là phải đạt năng suất gấp rưỡi định mức nữa chứ! Ai người ta cần đến cái định mức rưỡi của cậu.

Ngày Tết thế mà hóa ra buồn!

Không, sáng hôm sau ngàu Tết thực sự đã mở cửa nhà phụ và nói bằng giọng hiền hậu của bà An-tô-nhi-na An-tô-nốp-na:

- Cháu có khá hơn không,Xê-va? Cháu uống sữa nóng nhé. Còn cháu, Cô-xchi-a, cháu dậy đi nào. Ấm xa-mô-va đã ở trên bàn kia rồi.

Ngày Tết – đó là khi bà An-tô-nhi-na An-tô-nốp-na và Cô-xchi-a uống nước trà ngọt với bánh bột khoai tây và bỗng nhiên Ca-chi-a bước vào, ngồi xuống bên bàn và nói:

- Bà ơi, bà cho cháu uống trà ở đây với bà nhé. Cho cháu cái bánh có rìa vàng kia kìa. Cô-xchi-a này, chúng mình đến quảng trường Lê-nin xem cây thông đi, kẻo tớ và Lê-na sợ bọn con trai trêu lắm.

Ngày Tết – đó là cây thông rất cao ở trên quảng trường. Cây thông rắc đầy tuyết vàng và tuyết bạc, trên ngọn có một ngôi sao sáng chói, còn bên dưới là một ông già tuyết khá to bằng bông trắng và hai quả núi băng nhỏ. Hàng dãy dài trẻ em la hét cười đùa trượt vùn vụt từ trên hai quả núi băng xuống. Mặt các em đỏ bừng bừng, đầu tóc rối bù, chân tay, mũ mãng lẫn vào nhau trông rối cả mắt.

- Tớ cũng muốn trượt, các cậu ạ, - Ca-chi-a nói.

- Ôi, chúng mình sẽ bị chen lấn thôi! – Lê-na sợ hãi.

Ba em theo những bậc băng trèo lên đỉnh gò, các em bám chặt lấy nhau rồi trượt xuống theo mặt băng trơn tuột, bóng loáng.

- Nữa nào! – Ca-chi-a mặt đỏ bừng bừng ra lệnh.

Ba em trượt cho tới khi lăn túm tụm vào một đống. Cô-xchi-a chui ra trước tiên, sau đó, em kéo Ca-chi-a và Lê-na ra.

- Trượt nữa đi! – em đề nghị.

- Đủ rồi! Cậu cứ như trẻ con ấy, - Ca-chi-a giễu, em nhìn lên chiếc đồng hồ ở ngoài phố rồi quyết định: - Chúng ta đi chơi đi, lúc nào lạnh cóng thì lên tàu điện các cậu ạ.

Thì ra ở tất cả các đường phố đều có nhà máy, và một số nhà máy đặt trong những ngôi nhà bình thường đến nỗi khó mà tin được đó lại là nhà máy.

- Trước chiến tranh, đây là trường đại học tổng hợp, sinh viên ngồi nghe giảng ở các giảng đường, - Ca-chi-a nói, - còn đây là rạp chiếu bóng có biểu diễn nhạc jazz, nay cũng dùng làm nhà máy.

Phôi sắt được để ngay trên hè phố, còn ở đôi chỗ, những dải phoi đã han gỉ đo đỏ dưới lớp tuyết.

- Nhìn kìa! – Cô-xchi-a ngạc nhiên.

Em vừa trông thấy một tấm biển xanh y hệt tấm biển em đã thấy ở Íp-đen: “Cửa hàng cung cấp thực phẩm cho người giao nộp vàng”. Sao ở đây lại có cửa hàng này nhỉ, và ai nộp vàng mới được chứ?

- Cậu chẳng biết gì cả, - Ca-chi-a nói, - Cô giáo địa lý giảng cho bọn tớ rằng thành phố của chúng ta nằm trên một vùng đất có vàng. Ở khu đầm của thành phố, đến bây giờ người ta vẫn đãi vàng đấy.

- Lúc nào bọn mình ra đầm đãi vàng đi, - Lê-na nói.

Cô-xchi-a phì cười:

- Cậu tưởng vàng nó nổi lên trên à? Có khi vàng chưa thấy đâu mà xương sống cậu đã sụn rồi cũng nên.

- Nói như thật ấy!

- Lại chả thật! – Cô-xchi-a đáp, em nghĩ tới cục vàng “Thủ lợn”, nặng trịch, sáng chói, - tài sản của em.

Các em rẽ vào cửa hàng.

- Sôcôla! – Ca-chi-a ngạc nhiên khi trông thấy những thanh kẹo dầy dặn bọc giấy bạc. – Lâu lắm tớ không được ăn sôcôla… Bây giờ chiến tranh thế này, không lấy đâu ra được nữa. Bố tớ bao giờ cũng mua sôcôla không nhân cho tớ. Sôcôla phải cứng, thật cứng, ngọt sắc và hơi đăng đắng một chút để khi cắn ta tưởng như răng bị đau ấy và ở đây, dưới hai tai này này, ta thấy buồn buồn… thế mới thích.Nhưng bây giờ nếu sôcôla có nhân tớ cũng ăn ngay…

- Đừng nói nữa, Ca-chi-a kẻo tớ cũng thèm rỏ dãi mất! – Lê-na than thở. – Mau mau đi khỏi đây thôi, các cậu ơi!

Cô-xchi-a cho rằng sôcôla là món xa xỉ. Trong số các đồ ngọt, em và anh Mi-tơ-ri chỉ mua đường miếng, trắng và chắc như đá hoa vậy, và kẹo viên thôi. Bây giờ, nếu đem cái “thủ lợn” ra đổi, Cô-xchi-a có thể có vô khối sôcôla, nhưng…

- Tàu điện đến rồi kìa! – Ca-chi-a kêu lên.

Toa tàu chật ních, cho nên Cô-xchi-a phải đứng bám ở bậc lên xuống. Anh công an nhìn em bằng cặp mắt thật đáng sợ, định thổi còi, nhưng chắc hẳn vì ngày tết nên anh không thổi nữa.