Chương Bốn - Kẻ Độc Đoán.

Khi ông Ba-bin dẫn Cô-xchi-a đến sau hàng cột, ở đó còn chưa có ai.

- Đây… Cô-xchi-a, cháu đã làm gẫy, đã làm hỏng máy, bây giờ các bác chữa lại rồi, - ông chỉ vào cỗ máy Bu-sơ, nói nhát gừng. – Cháu hãy làm việc đi và hãy nhớ lấy những điều hôm qua các bác đã ra lệnh cho cháu. Nếu cháu làm việc tồi, các bác sẽ chuyển cháu sang đội vệ sinh để cùng quét dọn với mấy bà già. Nếu cháu làm việc tốt, các bác sẽ không nhớ tới chuyện cũ nữa… Cháu có ý kiến gì không?

Cô-xchi-a còn có thể trả lời thế nào được nữa?

“Mình phải đi lấy phôi mới được”, - em quyết định.

Ông đốc công im lặng một chút rồi nói tiếp, nhưng không nghiêm khắc như trước:

- Các cháu ở đây không đoàn kết, đối với nhau nhạt như nước lã ấy. Nếu cứ thế, rồi các cháu làm hỏng tất cả các cỗ máy mất, chứ không phải chỉ hỏng một máy này đâu… Lắm lúc bác cứ muốn phân công mỗi đứa làm một nơi cho rảnh. Nhưng bác lại tiếc… Tay nghề các cháu tuy kém, nhưng cũng đã có ít nhiều. Hôm qua cô Nhi-na Páp-lốp-na nói chuyện với đồng chí bí thư đảng uỷ, cố ấy bảo cháu là một thiếu niên hiểu biết. Nhưng nói chung, cư như bác nhận xét thì cháu chẳng biết gì cả. Ca-chi-a nó rất ốm yếu, lúc kéo phôi về nặng quá chỉ chực ngã. Thế mà cháu không nghĩ tới chuyện giúp đỡ bạn. Nó là con gái chứ có phải con trai đâu.

- Cháu sẽ giúp đỡ… - Cô-xchi-a hứa.

- Giúp đỡ bạn là tốt lắm đấy, - ông đốc công tán thành.

Xê-va vừa ló mặt tới, Cô-xchi-a đã ra lệnh:

- Đi kéo phôi đi!

Xê-va lén nhìn bạn. Cô-xchi-a vẫn bình thản như mọi khi, có chăng chỉ hơi nghiêm mặt hơn.

Phôi phải chở từ ngoài sân vào. Ngoài ấy giá rét, cho nên các em không thích đi lấy phôi. Hai em lẳng lặng lấy xe chở hai chuyến và xếp những miếng phôi còn phủ đầu sương giá bên cạnh máy của mình.

- Ta đi nữa đi! - Rồi Cô-xchi-a lại nắm lấy càng xe.

- Để làm gì? – Xê-va ngạc nhiên. - Tớ lấy phôi đủ dùng cho hai ngày rồi.

- Tớ bảo đi mà! – Cô-xchi-a quát.

Thế là Xê-va đành nghe theo để cùng đi với bạn, nhưng thấy bạn xếp phôi ở bên cạnh máy của Ca-chi-a, cậu ra ngẩn người ra.

- Lại còn thế nữa! Cần gì phải làm hộ chúng nó cơ chứ! Tớ là thợ phụ của chúng nó đấy à? - cậu ra làm ầm lên.

- Cậu làm chuyện xấu thì được, thế mà làm việc tốt cậu lại không muốn, - Cô-xchi-a nói, nhìn thẳng vào mắt bạn. – Ca-chi-a rất ốm yếu, bạn ấy làm việc quá sức, thế mà cậu…

Xê-va nhìn xuống, nắm lấy càng xe kéo ra cổng. Khi đôi bạn quay lại, có hai đôi mắt ngạc nhiên đón các em: một đôi mắt xanh và một đôi mắt đen long lanh như hai quả anh đào chín.

- Ca-chi-a, cậu đưa bao tay cho Xê-va đi, Cô-xchi-a nhanh nhẹn ra lệnh. – Đôi của cậu ấy không hiểu vì sao cậu ấy làm rách mất rồi. Cậu lại chưa cần đến bao tay. Lúc nào cần, cậu lấy của Lê-na cũng được.

Đó là lời tuyên bố chính thức về việc từ nay hai bạn gái không phải đi chở phôi nữa.

- Tớ chẳng hiểu gì cả, - Ca-chi-a nói.

- Cậu không cần hiểu cũng được… Cậu tưởng tự chúng tớ làm đấy à? Bác đốc công ra lệnh đấy, vì thấy cậu yếu quá, - Cô-xchi-a giải thích rồi đi về máy của mình.

- Dù sao tớ cũng cám ơn cậu, - Lê-na nói.

Một ngày làm việc bắt đầu. Nhìn bề ngoài, mọi chuyện vẫn như cũ: Cô-xchi-a thở phì phò bên máy, Lê-na thì thào với bạn gái, Xê-va thờ ơ làm việc. Nhưng dù sao hôm nay vẫn là một ngày đặc biệt. Khi đưa dao đi mài, Ca-chi-a như tiện thể hỏi:

- Cô-xchi-a, cậu có cần mài dao không?

Cô-xchi-a đưa bạn một con dao, rồi lấy thêm hai con dao rất cùn ở tủ của Xê-va ra.

- Cậu đừng động tới, để tự tớ khắc đem đi mài! – Xê-va nhảy bổ lại. – Tớ không cần nhờ!

- Làm việc đi! – Ca-chi-a ngăn bạn lại. - Chỉ chờ dịp để lỉnh phải không?

Mà thật ra, việc gì phải thế! Xê-va định làm toáng lên, nhưng bắt gặp cái nhìn của Cô-xchi-a, cậu ta lại nén xuống. Lúc đi ăn trưa, Cô-xchi-a đi một mình qua phân xưởng hai để khỏi gặp các bạn quan. Trở về sau hàng cột, em thấy Cô-li-a đang quẩn quanh bên cạnh Xê-va.

- Cô-xchi-a Lùn, tớ đã nhờ Gri-sa ở phân xưởng dụng cụ đánh cho mấy con dao rồi, - cậu ta thì thầm cho biết. – Chuôi bằng nhựa ê-bô-nít đen nhé, trên có khắc hai chữ: “Tiến lên!”. Bao dao bằng vải bạt chúng tớ sẽ tự làm lấy…

Cô-xchi-a im lặng.

- Này, bọn chúng nó bảo cậu và Xê-va đi chở phôi cho bọn con gái như hai thằng thợ phụ ấy. Các cậu hèn quá nhỉ! – không đợi trả lời, Cô-li-a nhận xét luôn.

- Đó không phải là việc của cậu, - Cô-xchi-a chặn ngay. – Chúng tớ không hèn mà là chúng tớ giúp đỡ theo tinh thần xã hội chủ nghĩa. – Em ra lệnh: - Ngày mai cả cậu cũng phải đến trước giờ làm việc để giúp đỡ Ca-chi-a là Lê-na.

Cô-li-a không ngời Cô-xchi-a lại có thái độ thách thức công khai như vậy. Cậu ta lúng túng, chằm chằm nìn Cô-xchi-a sau đó liếc sang Xê-va để tìm sự đồng tình và hỗ trợ, nhưng Xê-va làm ra vẻ như chẳng nghe thấy gì cả.

- Cái gì, cậu bảo cái gì? – Cô-li-a ấp úng, miệng mỉm cười gượng gạo và giậm giậm chân. - Cậu nói thật à? Trời, khôi hài thật! Tại sao tớ lại phải chở phôi cho người khác, lại ở phân xưởng khác nữa chứ?

- Cậu sợ giúp đỡ bạn chứ gì! – Cô-xchi-a nhận xét. - Cậu là một người chỉ huy yếu đuối, đúng thế! Cậu đi vào rừng tai-ga sao được… Tớ không để cậu đi đâu!

Sự thật vẫn cứ là sự thật: Cô-li-a quả là chẳng khoẻ mạnh gì. Mớ tóc màu sáng thò ra ngoài mũ trông y như cái chổi con, hai cánh tay khẳng khiu, dáng điệu tất bật, rõ ràng là cậu ta kém sức.

- Tớ không đời nào phục tùng cậu! - Cậu ta tuyệt vọng tuyên bố, cố làm cho mọi người lầm tưởng sự tuyệt vọng ấy là niềm kiêu hãnh. – Xê-va, tớ rất ngạc nhiên về cậu, thật đấy!

Cô-xchi-a biết rằng bây giờ không thể nhân nhượng được, em lẳng lặng làm việc.

- Đư-ư-ợc thôi-ôi! – Cô-li-a kéo dài giọng ra. - Rốt cuộc, nếu cậu đặt vấn đề như vậy, thì tớ cũng chẳng cần cả rừng tai-ga nữa. Tớ không đồng ý trở thành thợ phụ, đó là nguyên tắc!

Nhưng giọng cậu ta nghe thảm hại, thiếu tin tưởng đến nỗi Xê-va phải cười nhạt: không sao, mình phải chở phôi cho bọn con gái thật, nhưng Cô-li-a cũng có oai phong gì cho cam.

Cô-li-a cũng hiểu rằng đành phải gác cái nguyên tắc của cậu ta lại thôi.

- Này, Cô-xchi-a!

Cô-xchi-a không tin ở mắt mình nữa – Mi-sa vừa bất ngờ xuất hiện ở giữa hai chiếc cột, đang nhìn em.