“175”.
Hôm nay nhà Ca-chi-a có khách.
Nói đúng ra, chỉ có một người khách là Di-na thôi, còn Lê-na không kể, bởi vì em vẫn ở nhà Ca-chi-a cả ngày.
- Bây giờ đông đủ rồi nhé! – Di-na vui mừng nói khi trông thấy Cô-xchi-a – Chị đã đọc kỹ bản kế hoạch của các em. Kế hoạch rất tỉ mỉ. Mở đầu như vậy rất tốt! Chị đã nói chuyện với đồng chí bí thư đảng ủy về việc thành lập đội xung kích. Đồng chí ấy hoàn toàn tán thành. Lê-na, thế mà em cứ sợ là mọi người không hòa thuận với nhau.
- Không, tất cả mới làm lành với nhau hôm qua thôi chị ạ. – Lê-na sung sướng nói – Đó là do Ca-chi-a… Ca-chi-a, đúng là cậu đã làm lành với tất cả mọi người phải không nào?
- Chị cũng đã làm xong vài việc. – Di-na cho biết. Đang ở ngoài không khí giá lạnh vào căn phòng ấm áp, hai má cô nóng bừng bừng cho nên cô phải áp chặt hai bàn tay vào – Chị đã viết lời tuyên thệ. – Cô ra đứng ở giữa phòng, đọc thật trịnh trọng, diễn cảm – “Lời tuyên thệ của đội xung kích”. Đội xung kích của các em sẽ là đội đầu tiên ở phân xưởng thanh niên, cho nên sẽ không ai tha thứ cho chúng ta, nếu chung ta tự làm mình phải hổ thẹn…
- Chúng em sẽ không tự làm mình phải hổ thẹn! – Cô-xchi-a đáp lại ngay – Chúng em sẽ không lười nhác thì có gì mà phải hổ thẹn.
- Nhất trí! Chị đọc tiếp nhé… - Rồi Di-na đọc toàn bộ lời tuyên thệ. Lời tuyên thệ mở đầu như sau: “Chúng tôi, những người yêu nước trẻ tuổi của Tổ quốc yêu quý, xin trịnh trọng thề…”.
- Lời thề rất hay, chỉ có điều là em chưa tán thành! – Ca-chi-a nói khi Di-na vừa đọc xong – Trong đó viết rằng chúng ta phải đạt năng suất một trăm năm mươi phần trăm định mức, nhưng như thế ít quá.
- Lại còn ít! – Xê-va bất giác kêu lên, từ lúc sang đây cậu ta vẫn im lặng.
Cô-xchi-a cũng lo lắng: em thấy một trăm năm mươi phần trăm đã là một mức cao rồi.
- Vẫn ít, ít quá! – Ca-chi-a nhắc đi nhắc lại – Ngay bây giờ tôi sẽ chứng minh cho các bạn thấy. Định mức của chúng ta là hai mươi ống một máy, tám mươi ống cho bốn máy. Tám mươi ống là một trăm phần trăm. Bây giờ ba máy sẽ chỉ gia công thô. Nghĩa là mỗi máy sẽ gia công không phải hai mươi miếng phôi, mà là bốn mươi, tổng cộng là một trăm hai mươi miếng phôi. Có phải thế không? Máy gia công tinh sẽ tinh sửa toàn bộ số đó, kết quả là được một trăm hai mươi “ống” hoàn chỉnh. Một trăm hai mươi gấp rưỡi tám mươi. Gấp rưỡi tức là một trăm năm mươi phần trăm. Một định mức rưỡi đã có gì là cao. Tôi và Lê-na đã từng đạt mức mỗi người hai mươi lăm “ống”. Nghĩa là bây giờ có thể gia công thô ở mỗi máy năm mươi miếng phôi, ba máy vị chi là một trăm năm mươi. Để tôi tính ra phần trăm nhé… Gần đây, tôi và Lê-na đã nhiều lần đạt mức đó rồi…
- Một trăm tám mươi bảy phần trăm. – Di-na tính ra trước Ca-chi-a – Nhưng các em ạ, chị khuyên các em chưa nên cam kết ngay một điều như thế. Trước hết phải để cả nhóm quen với cách làm việc theo đội đã. Chị đề nghị mức một trăm sáu mươi phần trăm…
Nhớ lại câu chuyện với Min-ga-rây, Cô-xchi-a mạnh dạn hẳn lên.
- Chúng ta nhất định sẽ đạt một trăm sáu mươi phần trăm. – em nói.
- Cậu sợ rồi! – Ca-chi-a nhún vai – Tôi đề nghị một trăm bảy mươi lăm phần trăm.
- Em nghĩ thế nào, Xê-va? – Di-na tiếp tục thăm dò ý kiến.
Cố giấu nụ cười bất giác cứ lộ ra trên môi, Ca-chi-a cúi đầu xuống, nhưng tất cả mọi người đều hiểu em đang nghĩ gì: em nghĩ rằng Xê-va lại càng sợ hơn nữa.
- Hôm qua, tôi và Cô-xchi-a cũng làm được mỗi người hai mươi ba chiếc. – Xê-va bình tĩnh trả lời – Nếu không phải thay dao, gia công thô năm mươi miếng phôi thì có gì khó. Tôi đề nghị đặt mức một trăm tám mươi lăm phần trăm, chứ ít quá thì chả bõ đưa vào lời thề.
- Cậu ấy huênh hoang đấy! – Lê-na đứng bật dậy – Cậu ấy vừa nói một định mức rưỡi không phải là ít xong, thế mà bây giờ… Lúc nào cậu ấy cũng muốn làm mọi người phải ngạc nhiên… Như vậy không tốt đâu, Xê-va! Chúng ta bàn bạc nghiêm chỉnh, có ý thức, thế mà cậu lại huênh hoang!
- Ai huênh hoang? – Xê-va hỏi, đỏ mặt tía tai lên – Chỉ một mình cậu có ý thức thôi à? Lau kỹ kính đi, kẻo nó bị mờ rồi đấy.
- Đừng có lôi kính của tớ ra mà nói! Kính ở trong phòng mờ làm sao được! – Lê-na khoát tay – Cậu thật không biết xấu hổ!...
- Phải biểu quyết các em ạ! – Di-na đề nghị và gõ bút chì xuống bàn để cắt đứt cuộc tranh cãi – Ai đồng ý một trăm bảy mươi lăm phần trăm như Ca-chi-a đề nghị?... Em phải không, Lê-na?... A, bây giờ cả em nữa, Cô-xchi-a… Xê-va thiểu số rồi… Vậy chị ghi nhé: “Chúng tôi cam kết ngày nào cũng sẽ hoàn thành không dưới một trăm bảy mươi lăm phần trăm định mức chung của cả đội”. Ổn cả rồi! – Bỗng cô làm ra vẻ sợ hãi – Nhưng ai sẽ là chỉ huy nhỉ? Chúng ta quên khuấy mất việc cử chỉ huy. Phải cử cả chính trị viên nữa chứ! Quên là không được đâu!
- Tôi có ý kiến! – Ca-chi-a phát biểu – Đề nghị chỉ huy là Cô-xchi-a, còn chính trị viên là Lê-na. – Rồi em lập luận – Nếu không có Cô-xchi-a, chúng ta sẽ không nghĩ tới việc sửa máy, cậu ấy lại tích cực xây dựng tinh thần đoàn kết, còn Lê-na thì sắp trở thành đoàn viên thanh niên cộng sản rồi.
- Em đồng ý không, Xê-va? – Di-na hỏi.
- Được thôi. – Cậu ta trả lời – Chỉ có điều là Cô-xchi-a hay độc đoán lắm.
Buổi họp kết thúc.
Lê-na chạy về nhà lấy máy hát, còn Xê-va và Cô-xchi-a thì xem cá vàng trong bể nuôi cá.
- Cậu tưởng nếu tớ đã vào đội xung kích, tớ sẽ không đi rừng tai-ga nữa à? – Xê-va khẽ nói – Cậu đã hứa chỉ đường đến chỗ có vàng, rồi cậu lại đưa tớ vào đội. Tớ hiểu mánh khóe của cậu lắm.
Chỉ huy đội há hốc mồm ngạc nhiên: em đã quên hẳn câu chuyện đi rừng tai-ga, quên hẳn mảnh ước hiệu, sương mù xanh và việc tìm vàng.
- Thế… thế cậu sẽ tuyên thệ ra sao? – em hỏi.
- Cậu đừng sợ, nghĩa vụ công dân của tớ khắc được hoàn thành. – Xê-va trả lời mập mờ.
Lê-na đem máy hát đến, mọi người bắt đầu nhảy. Xê-va làm tất cả phải kinh ngạc: cậu ta nhảy rất giỏi cả điệu van, cả điệu pa-đê-xpan, cả điệu pôn-ca.
Cậu ta tỏ ra rất lịch sự, thậm chí còn lấy ghế mời Di-na ngồi khi cô mệt nữa.
- Cô-xchi-a này, cậu biết không, tớ cứ như khỏi ốm rồi ấy cậu ạ! – Ca-chi-a vui sướng nói – Tớ không muốn ngồi nhà nữa đâu. Nói chung, ngồi nhà ngán lắm… Lúc nào tớ cũng nghĩ đến công việc của đội, có khi vì thế mà tớ lẫn bước nhảy đấy. Thế cậu không biết nhảy điệu gì à?
- Tớ chỉ biết điệu nhảy dân tộc thôi, cả điệu ca-đrin nữa…
- Điệu nhảy dân tộc người ta chỉ nhảy trong các đoàn văn công thôi. Tớ đã trông thấy người ta nhảy ở câu lạc bộ “Công đoàn quốc tế”. Còn điệu ca-đrin thì lại không thịnh hành ở thành phố.
Dù sao Cô-xchi-a cũng vẫn thích vặn máy hát, đặt đĩa vào và nhìn Ca-chi-a vui chơi.