Chương XXXVII

Trần ngồi trên đống thân cây lồ ô, chàng cầm một chiếc lá đưa lên miệng nhằn nát cuống lá, mắt chàng lộ vẻ mỉa mai phẫn nộ, chàng chép miệng chua chát:

– À thì ra họ không muốn cho mình sống nữa, thì ra họ đã chán cái bản mặt mình lắm rồi, không còn muốn thấy mình chường mặt ra trên thế gian này nữa. Chỉ vì quá nhiều người biết đến mình nên họ không thể thẳng thắn loại trừ mà thôi. Tóm tắt là như vậy.

Trần vụt quăng chiếc lá xuống đất, đưa tay làm một cử chỉ vẫy tay ngắn và gọn, chàng cao giọng nói như tuồng:

– A, đủ rồi, màn sắp hạ, tôi cho anh nghỉ, ha ha ha.

Tiếng cười của chàng ghê rợn:

– Huỳnh, tao không nhớ tên bạo chúa nào đã nói một câu tương tự như thế trong giờ lâm chung của nó, nhưng tao nghĩ màn sắp hạ rồi đó, mày nghĩ sao?

– Tao nghĩ đến nàng, đó là điều đáng nghĩ nhất đối với tao bây giờ, – Huỳnh mơ màng nói, trên môi thoáng một nụ cười đắm đuối, – tao sợ chết thật đấy nhưng tao vốn lười, mày biết rồi đấy, tùy mày muốn nghĩ gì thì nghĩ, tao kể lại cho mày nghe tất cả rồi đó, nàng bảo chúng nó kỳ hạn cho anh nàng thanh toán chúng mình trong vòng một tháng, vậy còn nhiều thì giờ chán để sống và để chết. Bây giờ hãy để yên cho tao với nàng ít nhất là phút này.

Trần tư lự:

– Mày bảo trưa mai nàng chờ mày ở ngoài suối hả, tao nghĩ có thể nhờ nàng giúp một tay để chúng mình thoát được nơi này.

– Không nên, mày quên rằng nàng là Lan đấy chứ. Không bao giờ tao để cho Lan liên lụy vì mình. Chắc chắn là một tiền định mà tao đã gặp nàng, nàng báo cho chúng ta cái lưỡi gươm lấp lánh trên đầu chúng ta kia, thế cũng đủ nguy hiểm cho nàng lắm rồi. Có lẽ để tránh nguy hiểm cho nàng, chính tao cũng không đến chỗ hẹn với nàng ngày mai nữa, sẽ không bao giờ gặp lại nàng nữa. Thôi thế cũng đành.

– À, thì ra người ta sợ chết kinh khủng, và người ta si tình còn hơn sợ chết nữa kia đấy, khiếp thật, – Trần mỉa mai bạn nhưng không giấu vẻ thương yêu trong giọng nói, – mày nói cũng phải, thế thì thôi vậy. Chắc có một cách nào đó, tao chưa nghĩ ra vì tin này đột ngột quá, nhưng rồi cũng phải nghĩ ra. Không dính đến Lan của mày, dĩ nhiên. Thôi hãy vác cái đống cây khốn nạn này về trại đi đã, chiều quá rồi, một ngày của kỳ hạn sắp qua. Lạ một điều là biết người ta sắp giết mình không biết bằng cách nào mà tao không thấy sợ, thấy buồn gì cả. Chỉ thấy ghê tởm chán chường, chán đến lộn mửa, thế thôi.

– Tao không muốn chết, tao sợ chết hẳn hòi, nhất là ngay lúc này tao đang bắt gặp hạnh phúc, hạnh phúc to lớn quá đối với tao trong khi tao chỉ là một tên tù, một tên tù biết mình đã bị lên án. Ghê gớm thật, cái gì cũng quá cỡ đối với tao hết. Một tử tội yêu em gái của viên giám ngục, viên giám ngục không ghét bỏ gì hắn, trái lại nữa là khác, vậy mà phải tuân lệnh cấp trên tìm cách giết hắn. Người ta có thể giết nhau không bằng căm thù đấy chứ, cứ gì phải học tập căm thù mới giết được nhau.

Tao thấy trong người tao ngây ngất sốt mày ạ. Cũng như mày tao kinh tởm và còn khiếp sợ nữa, vô lẽ gào lên hay thét lên thôi, nhưng thật tình tao cố nén để khỏi làm như vậy.

– Thôi đi về, còn chừng này cây để mình tao vác được rồi. Bây giờ mày hãy đến trạm y tế để khai bệnh, về lều nằm nghỉ trước đi, tao sẽ lấy cơm về cho.

– Không, tao có thể vác được, đây này, có sao đâu, tao còn mạnh chán, còn chịu đựng gian lao cay đắng của cuộc đời cho đến ê chề mà vẫn không muốn chết.

Huỳnh bước đi, với bó lồ ô nặng trĩu trên vai:

– Chết làm sao cho đành, hở Trời.

Hai người về đến cổng trại, có vài cán bộ của tỉnh từ phía văn phòng giám đốc đi ra, họ nhìn hai người một thoáng, rồi quay đi. Những người này đều có quen biết Trần và Huỳnh từ trước. Trước kia mỗi lần gặp hai người, họ đều có vẻ hãnh diện được bắt tay hai người, được chuyện trò chung với nhau, nhưng bây giờ họ nhìn thẳng ra cái điều không hề biết hai người bao giờ cả. Trần mỉm cười chua chát, chàng rất vui lòng mà làm kẻ lạ, cho đến lý tưởng mà chàng đã yêu quý bằng tất cả tâm hồn thanh xuân mê đắm trước kia, bây giờ cũng chỉ còn lại âm hưởng của một mùi vị nhạt nhẽo trống không, tuy nhiên vết chém của đau thương vẫn hằn lên da lên thịt. Từ ngày vào tù, tâm hồn chàng gần như lắng dịu, bởi công việc nặng nhọc, bởi rừng sâu như xa lánh cuộc đời, nhưng bây giờ, khi biết người ta vẫn không buông tha mình, khi bắt gặp lại những khuôn mặt đồng chí cũ, chàng không khỏi rùng mình ớn lạnh. Làm sao mà dửng dưng với cái chết của mình cho được.

Cuộc kiểm thảo buổi tối như thường lệ đã kết thúc.

Sau một ngày làm việc nhọc nhằn, Bằng và Liêu vừa nằm xuống đã lăn ra ngủ ngay ở cái sạp bằng nứa vừa làm thêm ở cạnh sạp của Trần và Huỳnh. Hai người bạn nằm yên lặng nhưng họ biết nhau vẫn còn thức. Trần nghĩ đến cuộc trốn chạy phải thực hiện bằng bất cứ giá nào, không thể để chúng giết hai đứa như hai con chó ghẻ được. Trần nghĩ đến Hiếu, chàng mong chóng đến chủ nhật, còn hai ngày nữa để được gặp nàng. Chàng sẽ cho nàng biết kế hoạch đào tẩu của chàng và sắp đặt cho nàng và hai đứa bé rời khỏi chiến khu trước. Từ khi nghe Huỳnh kể lại người con gái cho biết chúng không dám công khai giết mình, mà chỉ tìm âm mưu ám hại, chàng vừa ghê tởm nhưng cũng vừa hy vọng, nếu chàng và Huỳnh hết sức thận trọng có thể kéo dài cái giờ thảm khốc bị rơi vào cái bẫy của lũ thợ săn đã giương ra sẵn. Có lẽ quanh đây ngay bây giờ bẫy đã được giương ra rồi cũng nên.

Chàng vẫn biết rừng bao quanh đây đều dày đặc những hầm chông không thể khinh xuất liều mạng lẩn trốn vào rừng trong giờ làm việc được. Bề ngoài trông khu rừng thật vô hại, những con đường mòn lại có vẻ hiền lành lắm, đám tù nhân làm việc lẩn khuất trong những lùm cây đều có vẻ tự do thoải mái. Nhưng ai nấy đều biết cái số phận ghê gớm khắc nghiệt đang chờ họ trên đầu những đám cây xanh tươi kia, dưới những thảm cỏ nhung óng mượt rung rinh những hoa vàng nhỏ xíu. Cạm bẫy do bộ óc tinh tế của con người đã phô bày dáng vẻ kiều diễm mời mọc trên tấm áo khoác ngoài lộng lẫy uy nghi và kiêu hãnh của núi rừng.

Chỉ còn một ngã duy nhất, con đường chính trước cổng trại dẫn ra đường lớn mở ra nhiều ngã, một ngã đi đến chiến khu ở đó tập trung những cơ quan đầu não của kháng chiến tỉnh, một ngã băng qua dãy núi Trường Sơn để đi vào các tỉnh miền Nam Trung phần, một ngã vòng xuống thung lũng ngang qua lăng tẩm của một vị vua triều Nguyễn đổ xuống các làng tiếp giáp với vùng phụ cận thành phố. Cũng do ngã đó mà thân nhân của tù từ các nơi dưới đồng bằng lên chiến khu rồi theo đường đó đến trung tâm Tây Hạ bới xách cho người thân của họ bị cầm tù. Hiếu cũng đi lại trên con đường đó hàng tuần để đến thăm chàng, để nhìn chàng mà khóc, và để trở về vội vàng hấp tấp sợ cơn mưa, sợ trời sập tối giữa rừng. Con đường ấy được canh phòng nghiêm mật, cán bộ và thường dân ra vào đều bị kiểm soát gắt gao cả mấy trạm dọc đường. Trần nghĩ không còn cách nào khác, chàng và Huỳnh sẽ liều mạng tìm cách thoát ra ngay ở chính con đường ấy, bởi vì chưa ai dám nghĩ đến ngã đó trong kế hoạch đào tẩu cả. Ngày mai vào rừng chàng sẽ bàn với Huỳnh kế hoạch thoát thân theo con đường ấy.

Trần biết Huỳnh cũng không ngủ, chàng thấy bạn trở mình luôn, thằng này hỏng, ban chiều đã muốn sốt mà bây giờ cứ dằn dọc như thế lỡ đau nặng thì nguy. Cái khối gan lì câm nín ấy mà khi chiều đã kể chuyện gặp cô gái ngoài hồ nước cho Trần nghe một cách cuồng tín si mê, lại còn bị ám ảnh bởi cái chết, mối lo sợ thường trực của Huỳnh nữa thì không biết sẽ ra sao. Nếu Huỳnh lại đau ốm, Trần không thể bỏ Huỳnh được, Huỳnh cần phải được khỏe mạnh để đủ sức chịu đựng cuộc bôn tẩu chắc chắn là muôn phần gian lao nguy hiểm.

Trần trở mình, lấy khuỷu tay huých bạn, gắt khẽ:

– Này, mày cố ngủ đi chứ, mày cần phải…

Trần bỗng im bặt vì đúng lúc đó, một bàn tay của Huỳnh đưa ra níu chặt cánh tay chàng, cùng tiếng Huỳnh thì thào như muốn hụt hơi:

– Hãy yên nào, mày có nghe thấy gì không, đấy, chính chúng nó rồi đấy.

Tự dưng một luồng giá lạnh chạy suốt người Trần, không phải vì Trần đã nghe thấy gì mà chính vì trong giọng nói của Huỳnh khiến chàng linh cảm một điều gì đó lạ lắm, không thể phân tách nổi. Huỳnh bóp cánh tay Trần mạnh hơn, khiến chàng thấy cả cánh tay nhức buốt, tiếng Huỳnh lạc đi, gần như rên lên:

– Đấy chúng nó đến gần rồi đấy, mày nhớ không, chúng nó nhắm vào tao trước, vào tao trước.

Bàn tay Huỳnh bấu vào cánh tay Trần rịn mồ hôi ra ướt đầm, cả người Huỳnh run lên bần bật, cùng lúc chàng nghe tiếng chân nhiều người thình thịch tiến đến dừng trước cửa lều. Tiếng mở khóa lách cách, tiếng dây xích va chạm loảng xoảng, cánh cửa mở tung, ánh đèn pin rọi thẳng vào chỗ hai người, tiếng cò súng lên đạn bật đánh tách khô khan, một tiếng nói oang oang dữ dằn như xói vào óc, tiếng nói sắc lạnh xoáy mạnh vào bầu không khí cô tịch của đêm khuya:

– Phạm Huỳnh, dậy mau, có lệnh gọi đi ngay.

Trần bật ngồi dậy, bàn tay Huỳnh níu cánh tay chàng tuột ra, rơi bịch xuống chiếu. Trần nói, không biết mình đang nói gì:

– Dậy đi Huỳnh, không sao đâu.

Chàng quay lại, ngạc nhiên vì sự im lìm kỳ lạ của Huỳnh, trong ánh sáng của ngọn đèn pin rọi thẳng đến giường, bàn tay của Huỳnh nằm gọn trong luồng ánh sáng ấy, bàn tay vừa níu lấy tay chàng rơi tuột xuống kia, vẫn giữ nguyên những ngón tay co quắp trong một cử chỉ nắm níu bất động.

Một cảm giác ghê gớm dội lên như có mũi dao vô hình đâm suốt ngực Trần, chàng vồ lấy bàn tay Huỳnh, hốt hoảng:

– Mày làm sao thế, hả Huỳnh?

Chàng cúi xuống mặt Huỳnh, bỗng chàng lùi lại, không, không thể được, cái gì ở trước mặt chàng kia, không phải là Huỳnh, không thể là con người đã từng yêu thương, vui buồn, giận dỗi vô cùng mãnh liệt trước đây mới có một giây. Cái xác bất động không còn hơi thở này, đôi mắt mở to nhìn vào khoảng không kia, cái miệng há ra như một tiếng gọi nửa chừng. Một chất gì mằn mặn thấm xuống cổ họng khô đắng của Trần; chàng nghe tiếng nói của mình vỡ ra từng mảnh vụn:

– Huỳnh, có phải mày đấy ư?

Chàng thấy loáng thoáng những bóng người chạy lại, họ nắm vai chàng kéo giật về phía sau, Trần đứng yên ngơ ngác, toàn thân cóng lạnh, trí óc trống rỗng.

Có tiếng người nói:

– Chết rồi, thế là xong, đi gọi y sĩ tới đây.

“Chết rồi, thế là xong,” âm thanh đó như một tiếng reo đắc thắng, tiếng nói mới nhẹ nhõm làm sao. Trí óc mê mụ của Trần vụt lóe lên một tia sáng rọi thẳng vào hình ảnh của một cái bẫy đã sập xuống, con mồi đã đút cổ vào dây thòng lọng.

Cái bẫy là đây, bệnh đau tim của Huỳnh đó, với ấn tượng kinh hoàng về những đêm bị gọi dậy mang đi giữa khuya. Họ đã thành công rực rỡ với kế hoạch về Huỳnh, xảy ra đúng như dự liệu của họ.

Bây giờ đến lượt Trần, cái bẫy họ đặt cho chàng ở đâu đây, Trần lười lỉnh không muốn nghĩ tiếp, mọi việc đó dường như không còn liên hệ gì với chàng lúc này nữa.

Trần không biết người ta đã hỏi chàng những gì và chàng đã trả lời ra làm sao, chàng thờ ơ nhìn tờ biên bản của y sĩ làm ngay bên xác bạn chàng, dưới ánh sáng vàng bệt buồn thảm của ngọn đèn dầu. Tờ biên bản ghi vỏn vẹn:

“Bệnh tim. Tắt thở vì trường hợp bị kích ngất.”

Thì đúng qua rồi còn gì, mày đã bằng lòng chưa Huỳnh, người ta đã ghi nhận đúng cái chết của mày, không thừa không thiếu chữ nào cả. Mày hãy vui lòng đi đi, đừng ngoảnh lại, cãi vã lôi thôi, có ai vu khống cho mày đâu, mày chết có gì là oan uổng, bệnh đau tim nó vốn là của mày, nó lại càng không phải của những kẻ muốn mày rời bỏ cuộc sống đen bạc này.

Họ đã đi hết rồi đó, sau khi nhìn một cách chán chê thỏa mãn cái công trình của họ là cái xác của mày. Mày còn ở lại đây với tao và Bằng, Liêu đêm nay nữa trong cái lều của chúng mình. Không có gì thay đổi cho lắm, vẫn còn lại đủ bốn tên tù chúng mình ở đây đêm nay. Liêu và tao bắt đầu sửa lại thân thể chân tay mày cho ngay ngắn, tao muốn mày thật chững chạc đi đến trước mặt Thượng Đế để ca ngợi Người. Hồi sáng trong cơn mưa tao có ca ngợi Thượng Đế là đại nghệ sĩ. Tao vuốt mắt cho mày đây, tao không nhớ đã vuốt biết bao nhiêu đôi mắt như thế này, ừ, khép kín lại, như thế này vẫn hay hơn, trông mày bây giờ có vẻ thảnh thơi rồi đấy, tao thấy hình như mày mỉm cười, sao lại không mỉm cười nhỉ. Có còn gì ràng buộc khiến mày bận bịu nữa đâu, mày đã được giải thoát, số phận đen tối lầm than của Tổ quốc Việt Nam không còn can dự gì đến mày nữa, mẹ và người yêu không còn chờ đợi mày nữa, mày cái thằng lười biếng thành thần, tao không còn cằn nhằn mày ở bẩn nữa, không đôi co với mày về chuyện rửa mặt, đánh răng, thay áo quần nữa.

Cái gì nhỏ giọt trên tay mày như nước mưa thế này? À, nước mắt của tao, thế mà tao không biết đấy, nước mắt với nước mưa thì có khác gì nhau, trên quê hương này hằng hà sa số. Mày chết thế là phải, Huỳnh ạ, kiêu hãnh như mày, sống mãi làm sao khỏi có ngày bị sa một giọt nước mắt, mà một giọt nước mắt chỉ như một giọt mưa là cùng.

Bây giờ mày hãy ngủ yên, có bàn tay tao mềm và ấm siết chặt lấy tay mày, tao ngồi bên cạnh mày đây; mày hãy ngủ yên, nếu cần tao sẽ vỗ nhẹ để ru mày; mày hãy ngủ yên, tao sẽ ngồi đây với mày qua cái đêm âm u dài dặc này, tao nhất định không gục xuống bên xác mày.

Cho đến khi mặt trời thắp sáng nhân gian ngoài kia, cho đến khi chỉ một mình tao còn nhìn thấy mặt trời.