Chương XVI

Tôi sẽ nói gì về Paris? Tất nhiên, đó là sự mê sảng và sự ngu ngốc. Tôi đã sống ở Paris tổng cộng hơn ba tuần lễ và trong thời hạn ấy chúng tôi đã tiêu sạch một trăm ngàn franc của tôi. Tôi chỉ nói đến một trăm ngàn, một trăm ngàn còn lại tôi đã đưa cho mademoiselle Blanche bằng tiền mặt - năm mươi ngàn ở Frankfurt và ba ngày sau ở Paris tôi đã đưa nốt năm mươi ngàn bằng kỳ phiếu, tuy nhiên, một tuần sau cô lại lấy thêm tiền của tôi nữa, “et les cent mille francs, qui nous restent, tu les mangeras avec moi, mon outchitel” [1]. Cô thường xuyên gọi tôi là anh thầy giáo. Khó có thể hình dung được trên đời này có một người nào căn cơ hơn, bần tiện hơn m-lle Blanche. Nhưng đó là việc chỉ liên quan đến đồng tiền của mình. Còn về cái khoản một trăm ngàn franc của tôi thì sau đấy cô tuyên bố thẳng thừng rằng cô cần số tiền đó để mua sắm trang thiết bị tối thiểu khi ở Paris. “Bây giờ tôi đã vĩnh viễn là người có danh giá rồi, bây giờ thì còn lâu mới có người hạ gục được tôi, chí ít là tôi cũng đã tiêu xài được như thế này”. Cô nói thêm như vậy. Tôi hầu như không còn nhìn thấy khoản một trăm ngàn ấy nữa, lúc nào cô cũng là người giữ tiền, còn trong túi tôi, cái túi xách mà cô luôn luôn nhòm ngó, thì không bao giờ có trên một trăm franc và nó chỉ có vơi đi mà thôi.

“Anh dùng tiền để làm gì?”. Đôi khi cô nói với vẻ hết sức đơn giản và tôi cũng không tranh luận làm gì. Đối lại, cô biết dùng số tiền đó để trang trí căn hộ của mình, sau cô mời tôi đến dự tân gia. Lúc đi thăm các phòng, cô bảo: “Nếu biết tính toán và có con mắt nhìn thì với số tiền tối thiểu cũng có thể được việc”. Tuy nhiên cái tối thiểu ấy đáng giá đến đúng năm mươi ngàn franc. Với số tiền năm mươi ngàn còn lại cô đã sắm cả xe cả ngựa, ngoài ra chúng tôi còn tổ chức hai đêm vũ hội, trong đó có mặt cả Hortense, Lisette và Cléopâtre, những bà mệnh phụ rất rất nổi tiếng về nhiều phương diện, thậm chí là không hề tồi tí nào. Trong hai đêm ấy tôi buộc phải đóng vai trò ngu xuẩn nhất đời là vai ông chủ, phải tiếp đón và chuyện trò với các lái buôn giàu sụ và đần độn, các chàng sĩ quan vô học và vô sỉ, những danh gia đáng thương và những sâu mọt trong làng báo chí, những kẻ mặc áo đuôi tôm thời thượng, đeo găng tay da, trong đầu đầy thói ích kỷ và kiêu căng đủ mọi cung bậc mà ngay ở Petersburg người ta cũng không hình dung ra được - nói như thế cũng là đủ rồi. Thậm chí họ còn nghĩ cách để cười giễu tôi, nhưng tôi uống thật nhiều sâm banh rồi lăn kềnh ra ở chỗ phòng cuối. Đối với tôi những trò đó là tởm lợm hết chỗ nói. “C’est un outchitel, - cô Blanche nói về tôi, - il a gagné deux cent mille francs [2], nhưng không có tôi anh ta không biết tiêu tiền thế nào. Sau vụ này anh ta lại sẽ về làm giáo viên, có ai tìm được một chỗ làm cho anh ta không? Phải giúp anh ta một việc gì chứ”. Tôi thế là cứ uống rượu nhiều hơn, vì tôi thường xuyên rất buồn và chán nản đến cùng cực. Tôi đã sống trong cái lõi của bọn tư sản và bọn doanh nhân, nơi mỗi đồng xu đều được tính toán và được định giá. Trong hai tuần đầu cô Blanche rất không yêu tôi, tôi biết thế chứ. Tuy nhiên, cô cho tôi ăn mặc rất đỏm dáng, hàng ngày tự tay thắt cà vạt cho tôi, song trong thâm tâm thì lại khinh bỉ tôi thực sự. Tôi chẳng quan tâm chút nào chuyện đó. Vừa buồn vừa chán tôi bèn lui tới “Château des Fleurs” [3], tại đây, đêm đêm tôi uống rượu say, rồi học nhảy điệu Can Can (ở đây người ta nhảy theo kiểu hết sức dung tục), về sau tôi trở nên nổi tiếng về điệu nhảy này. Cuối cùng cô ta cũng hiểu được bụng dạ tôi: trước đây đã có lần cô ta nảy ra ý định là trong quá trình chung sống tôi sẽ luôn luôn đi theo cô, tay cầm sổ sách, bút chì và sẽ tính toán xem cô chi tiêu bao nhiêu, dành dụm được bao nhiêu? Cuối cùng cô tin chắc rằng cứ tiêu mười franc chúng tôi lại cãi nhau một lần. Mỗi lần cô dự đoán rằng tôi sẽ tấn công, cô lại chuẩn bị sẵn phản đòn, nhưng khi thấy tôi không tấn công gì thì cô lại là người đầu tiên phản kháng. Đôi khi cô ăn nói hùng hổ, nhưng tôi lại im lặng, tôi thường nằm ra ghế bố, nhìn trân trân lên trần nhà, cuối cùng, thấy thế, cô lại kinh ngạc. Đầu tiên cô cho rằng tôi chỉ là kẻ ngu ngốc “un outchitel”, và cô thôi không giải thích nữa, có lẽ bà đang nghĩ thầm “Hắn ta ngu ngốc, một khi hắn đã không hiểu thì gây chuyện với hắn làm gì”. Thường thì cô ta bỏ đi, độ mươi phút sau lại trở về (chuyện này thường xảy ra vào những ngày cô tiêu tiền như điên, tiêu tiền hoàn toàn không phù hợp với lượng tiền của chúng tôi, chẳng hạn, cô thay đổi ngựa và mua với giá mười sáu ngàn franc).

- Thế nào, anh, Bibi, anh không giận đây chứ? - Cô đến gần tôi.

- Khô-ô-ông! Tôi đã chán ngâ-â-ấy! - Tôi lấy tay đẩy cô ra, nhưng cử chỉ đó lại khiến cô tò mò và cô lại đến ngồi cạnh tôi.

- Anh thấy không, tôi dám quyết chi từng ấy tiền là bởi người ta có chuyện buộc phải bán. Cặp ngựa này có thể bán lại với giá hai mươi ngàn franc.

- Tôi tin, tôi tin chứ, đôi ngựa này đẹp và cô sẽ có những cuộc đi hay, vừa ý, thôi, nói thế đủ rồi.

- Vậy là anh không giận đây chứ?

- Có gì mà giận? Cô đã làm một việc thông minh là dự trữ được một số đồ vật thiết yếu, sau này sẽ dùng đến. Tôi thấy quả thật cô phải có tư thế như vậy, nếu không cô không kiếm được tiền triệu đâu. Cho nên một trăm ngàn franc của chúng ta chỉ là sự khởi đầu, chỉ là giọt nước trong biển cả.

Blanche rất ít chờ đợi tôi nói ra những lập luận như thế (thay cho những tiếng quát tháo và trách cứ), nên cô như từ trời rơi xuống đất.

- Anh... anh lại như thế ư! Mais tu as de l’esprit pour comprendre! Sais-tu, mon garçon [4] dù anh là gia sư, nhưng thực ra anh phải sinh ra để làm ông hoàng! Anh không tiếc là chúng ta sắp hết tiền đây chứ?

- Tôi mong sao hết nhanh hơn nữa!

- Mais... Sais-tu... mais dis donc, chẳng lẽ anh giàu thế ư? Mais Sais-tu, anh là người rất khinh tiền tài. Qu’est ce que tu feras après, dis donc? [5]

- Sau đây tôi sẽ đi Homburg và sẽ thắng một trăm ngàn franc.

- Oui, oui, c’est ça, c’est magnifique! [6] Tôi biết rằng thế nào anh cũng thắng và sẽ mang tiền về đây. Disdonc, anh sẽ làm được và tôi sẽ thật lòng yêu anh. Eh bien, nếu anh được như thế, thì tôi sẽ luôn luôn yêu anh và sẽ không bao giờ phản bội anh cả. Anh thấy đấy, thời gian qua tôi không yêu anh parce que je croyais, que tu n’est qu’un outchitel (quelque chose comme un laquais, n’est-ce pas?), nhưng tôi vẫn trung thành với anh đây, parce que je suis bonne fillet [7].

- Nói xạo! Tôi với cái anh chàng sĩ quan lọ lem Albert ấy... chẳng lẽ lần trước tôi không nhìn thấy gì sao?

- Oh, oh, mais tu es... [8].

- Nói xạo, nói xạo! Nhưng cô nghĩ rằng tôi giận ư? Tôi nhổ toẹt vào cái việc ấy! Il faut que jeunesse se passe! [9] Cô không phải đuổi anh ta, một khi anh ta đến với cô trước tôi và cô vẫn yêu anh ta. Chỉ có điều cô đừng cho anh ta tiền, bà nghe thấy không?

- Anh không giận tôi chuyện ấy chứ?

- Mais tu es un vrai philosophe, Sais-tu? Un vrai philosophe! - Cô sung sướng reo lên - Eh bien, je t’aimerai, je t’aimerai - tu verras, tu sera content! [10]

Quả thật, kể từ hôm đó cô ta dường như thực sự gắn bó với tôi, thậm chí là gắn bó thân mật và trạng thái này kéo dài được mười ngày. Cô hứa “những ngôi sao”, tôi không nhìn thấy đâu, nhưng trong một số quan hệ thì cô ấy cũng giữ lời hứa. Hơn thế nữa, cô còn giới thiệu tôi với Hortense, một người hết sức nổi tiếng và trong giới của chúng tôi người ta gọi bà là Thérèse- philosophe...

Tuy nhiên, cũng chẳng có gì để nói thêm nữa, tất cả điều đó cũng đủ để viết ra một câu chuyện đặc biệt, có màu sắc riêng, mà tôi không muốn đưa vào truyện này. Vấn đề là ở chỗ tôi đã hết sức mong muốn sao cho câu chuyện này sớm kết thúc. Nhưng, như tôi đã nói, số tiền một trăm ngàn franc của chúng tôi đã đủ để tiêu gần được một tháng, điều ấy làm tôi kinh ngạc thật sự: ít ra thì trong số tiền đó cũng đã tiêu mất tám mươi ngàn đồng. Blanche mua đủ thứ đồ dùng, và chúng tôi chỉ cần tiêu thêm không quá hai mươi ngàn franc, dù sao thì số tiền ấy cũng có rồi. Cuối cùng Blanche đã gần như chân thành với tôi (ít ra thì cũng có những điều không lừa tôi), cô cũng thừa nhận rằng ít ra thì cô cũng không trút lên đầu tôi những trách nhiệm mà cô phải làm. “Tôi đã không bắt anh phải ký vào những tài khoản và những kỳ phiếu, - Cô bảo tôi - vì tôi thương anh, nếu là người khác thì họ bắt anh làm ngay và đẩy anh vào tù. Anh thấy chưa, thấy chưa? Anh đã thấy là tôi yêu anh bao nhiêu và tốt bụng bao nhiêu! Đám hôn lễ ma quỷ này sẽ đáng giá bao nhiêu!”.

Quả là chúng tôi đã có một hôn lễ. Hôn lễ diễn ra vào cuối tháng đó, và cần phải dự tính rằng nó sẽ ngốn hết những đồng xu cuối cùng trong số một trăm ngàn franc của tôi. Tiền hết thì tháng cũng hết, và sau đây tôi sẽ về vườn theo đúng công thức.

Sự việc xảy ra thế này: một tuần sau khi chúng tôi dọn đến ở Paris thì tướng quân đến. Ông xông thẳng đến chỗ Blanche và ngay sau lần đến thăm ấy hầu như ông ở lại đây luôn, mặc dầu ông cũng có một căn phòng ở đâu đó rồi. Blanche đón ông vui lắm, kêu réo lên, cười vang vang, và thậm chí nhảy lên ôm hôn ông, đến mức tự mình không buông thả ông, còn ông thì cứ lẽo đẽo theo cô, kể cả những lúc ở ngoài phố, đi xe ngựa, trong nhà hát hoặc đến người quen. Tướng quân cũng đã quen như thế, ông tỏ ra khá là quan cách và lịch sự - dáng người cao ráo, tóc mai đẹp, bộ ria đẹp (trước đây ông đã phục vụ trong đội giáp binh), mặt mũi sáng sủa, dù thân hình có đôi chút phục phịch, phong thái của ông thật đĩnh đạc, áo đuôi tôm được may cắt rất khéo. Đến Paris ông bắt đầu đeo lên ngực các huân chương, cứ thế ông đi ra phố, không những vẫn là chấp nhận được, mà còn có ý khoe mẽ nữa. Vị tướng quân tốt bụng mà ít học lấy thế làm vui lòng lắm; ông không tính toán gì chuyện này lúc đến chỗ chúng tôi sau khi đến Paris. Ông xuất hiện, có vẻ hơi run sợ. Ông nghĩ rằng Blanche sẽ quát tháo và sai người đuổi ngay ông ra, vì thế, khi tình thế đảo ngược, ông phấn khởi ra mặt và suốt tháng đó ông cứ luôn luôn ở trong trạng thái lâng lâng không thể hiểu được, và tôi cũng để nguyên cho ông trong trạng thái này. Chính ở đây tôi biết được tường tận rằng sau khi chúng tôi đột ngột rời khỏi Ruletenburg thì ngay sáng hôm đó ông đã rơi vào một cơn sốc. Ông ngất đi, rồi suốt tuần ông bị gần như điên dại và nói năng lảm nhảm. Ông được chữa trị, nhưng đột nhiên ông vứt bỏ hết, lên tàu hỏa, phóng về Paris. Thế là việc Blanche đón ông nồng hậu đã là liều thuốc đặc hiệu, tuy những dấu hiệu bệnh lý vẫn còn tồn tại về sau, mặc dù ông đã có tâm trạng vui mừng phấn khởi. Ông hoàn toàn không có khả năng phán xét hoặc thậm chí chỉ là nói một câu chuyện nhỏ nghiêm túc, trong trường hợp này ông chỉ biết đáp lời mọi người bằng một từ là “hừm!” và gật đầu rồi lảng đi chỗ khác. Ông thường cười, nhưng đấy là tiếng cười bệnh hoạn, nghe như sâm rền, có lần ông lại ngồi mấy giờ đồng hồ liền, mặt mày héo hắt như bóng đêm, đôi lông mày rậm nhăn nhúm. Có nhiều điều ông hoàn toàn không nhớ được nữa, ông đãng trí đến mức tệ hại và bắt đầu có thói quen tự nói với mình. Chỉ có một mình Blanche là có thể làm ông tươi lên, còn những cơn trầm uất, cau có khi ông thu mình trong góc phòng chỉ có nghĩa là đã lâu ông không nhìn thấy Blanche, hoặc là Blanche đi đâu xa không cho ông theo, hoặc là có cho đi nhưng không ve vuốt ông. Những lúc ấy ông không nói ra là ông muốn gì, bản thân ông cũng không biết rằng ông đang trong trạng thái cau có, buồn phiền. Ông ngồi độ một hai tiếng (tôi đã để ý điều này hai lần, khi Blanche đi suốt ngày, chắc là đến chỗ Albert), rồi đột nhiên nhìn quanh, hoạt động hơn, ông nhớ ra và dường như muốn tìm ai, nhưng không nhìn thấy ai và cũng không nhớ là mình muốn hỏi điều gì, nên ông lại rơi vào quên lãng cho đến khi Blanche đột ngột xuất hiện với vẻ tươi tỉnh, nhanh nhẹn, quần áo sang trọng, cười vang, chạy đến bên ông, bóp nắn vai ông, thậm chí hôn ông, đó là cách thỉnh thoảng nàng ban thưởng cho ông. Có lần ông mừng rỡ đến nỗi phát khóc, khiên tôi kinh ngạc.

Ngay từ ngày ông đến chỗ chúng tôi, Blanche lập tức bênh vực ông trước mặt tôi. Thậm chí còn hùng hồn nhắc nhở rằng cô đã phản bội ông vì tôi, rằng trước đây cô gần như đã là vị hôn thê của ông, đã thề thốt với ông, rằng vì cô ông đã dứt bỏ cả gia tộc, và cuối cùng cô nói rằng tôi chỉ là người phục vụ cho ông ta và tôi phải cảm nhận điều đó, và rằng tôi thật xấu hổ... Tôi vẫn cứ ngồi im, còn cô vẫn huyên thuyên đáng sợ. Cuối cùng tôi cười phá lên, thế là câu chuyện kết thúc, nghĩa là lúc đầu cô tưởng tôi là thằng ngu, cuối cùng mới chốt lại ý nghĩ rằng tôi là người rất tốt bụng và rất nghiêm túc. Tóm lại, tôi có hạnh phúc được xứng đáng với lòng ân ưu của cô nàng rất đáng trọng này. (Thực ra Blanche là cô nàng tốt bụng thật sự theo cách riêng, mà lúc đầu tôi không đánh giá được). “Anh là người thông minh và hảo tâm, chỉ tiếc... tiếc... rằng anh ngốc quá! Anh chẳng có một đồng xu nào làm vốn!”.

“Un vrai russe, un calmouk!” [11] Đã mấy lần cô sai tôi đi dạo phố cùng ông, giống như một con chó cảnh vậy. Thế nhưng tôi vẫn đưa ông đi nhà hát, vào Bal-Mabile, vào các nhà hàng. Những lần ấy Blanche đưa tiền cho tôi, dù tướng quân đã có tiền riêng và ông rất thích rút ví ra trước mặt mọi người. Một lần tôi gần như phải dùng đến sức mạnh để ngăn không cho ông mua một món đồ nữ trang cài áo giá bảy trăm franc ở Paleroyal mà ông rất thích và rất muốn đem tặng Blanche. Nhưng món đồ giá bảy trăm franc đối với cô ta là thế nào? Tổng số tiền của cả ông và cả mọi người cũng không quá nổi một ngàn franc. Tôi không sao hiểu nổi ông lấy số tiền ấy ở đâu ra? Tôi đồ rằng ông lấy của ngài Astley, và có lẽ ở khách sạn ngài đã trả trước cho ông rồi. Còn về phần tướng quân, suốt lúc ấy ông cứ nhìn tôi, nên tôi cho rằng ông đã không hiểu quan hệ của tôi với Blanche. Mặc dù ông đã lơ mơ nghe nói rằng tôi thắng một món lớn, nhưng có vẻ như ông cho rằng tôi làm việc kiểu thư ký riêng hoặc là nhân viên của cô. Vì thế ông nói với tôi bao giờ cũng có giọng trịch thượng, giống như trước đây, theo lối bề trên, thậm chí đôi khi còn mắng mỏ tôi nữa. Một hôm ông chế giễu tôi và Blanche thậm tệ, lúc ngồi uống cà phê sáng. Ông vốn không phải là người cục cằn, nhưng hôm ấy bỗng nhiên ông nổi cáu với tôi. Cáu vì lẽ gì thì đến nay tôi cũng chưa biết. Song, tất nhiên, chính ông cũng không hiểu. Tóm lại, ông nổi cáu không đâu vào đâu, à bâtons-rompus [12]. Ông quát tháo rằng tôi là đồ trẻ con, rằng ông phải dạy bảo... rằng ông sẽ cho tôi biết... vân vân và vân vân. Nhưng rồi không ai hiểu gì cả. Blanche cười sằng sặc, cuối cùng người ta cũng làm ông dịu xuống và đưa ông đi chơi. Tuy vậy, nhiều lần tôi nhận thấy ông rất buồn rầu, ông nhớ gì, thương ai, cảm thấy thiếu ai, mặc dù vẫn có Blanche bên cạnh. Trong những giờ phút đó ông hạ cố nói chuyện với tôi, nhưng không thổ lộ điều gì, chỉ nhắc nhở đến công việc, đến bà vợ quá cố đến nhà cửa, trang ấp. Có khi ông vớ được một từ nào đây, lấy làm vui sướng, cứ nhắc đi nhắc lại hàng trăm lần suốt ngày, mặc dù từ đó chẳng thể hiện được gì tình cảm và suy nghĩ của ông. Tôi đã cố lái sang chuyện các con ông, nhưng ông đánh trống lảng bằng cách nói liến thoắng như trước đây rồi chuyển sang chủ đề khác: “Phải, phải! Các con, các con! Anh nói đúng, các con!”.

Bỗng một hôm ông dốc bầu tâm sự, khi chúng tôi đến nhà hát: “Các con tôi thật bất hạnh! Anh ạ! Đúng là chúng nó bất hạnh!”. Sau đó, buổi tối hôm ấy, ông nhắc lại mấy lần cái câu “Những đứa trẻ bất hạnh!”. Có lần tôi nói về Polina thì ông nổi cơn giận. Ông rền lên “Một mụ đàn bà vô ơn! Nó làm nhục cả gia đình! Nếu ở đây có pháp luật thì tôi vặn cổ nó! Thật đấy!”. Còn về De-Grie thì thậm chí ông không nghe nổi cái tên anh ta. Ông nói “Hắn giết tôi, hắn cướp của của tôi, hắn cắt cổ tôi. Hắn là cơn ác mộng của tôi suốt hai năm liền! Suốt bao nhiêu tháng tôi toàn mơ thấy hắn! Đó là... đó là... Ôi, anh đừng bao giờ nói với tôi về hắn nữa nhé!”.

Tôi đã thấy quan hệ giữa hai người êm đẹp rồi, nhưng tôi im lặng. Blanche, theo thói quen, là người đầu tiên giải thích cho tôi: chuyện ấy đã có đúng một tuần trước khi chúng tôi chia tay nhau. “Il a de la chance, - Cô bảo tôi - babouchka [13] bây giờ ốm lắm rồi và chết đến nơi. Ngài Astley gửi cho tôi bức điện; anh đồng ý chứ, đằng nào thì ông ta cũng sẽ là người thừa kế của bà. Nếu thậm chí là không, thì ông ta cũng sẽ không cản trở điều gì. Thứ nhất là ông đã có lương hưu. Thứ hai, ông sẽ sống ở dãy nhà ngang và sẽ hoàn toàn hạnh phúc. Tôi sẽ là ‘m-me la générale’. Tôi sẽ tham gia vào nhóm hảo tâm (Blanche vẫn thường mơ ước điều đó), sau này tôi sẽ làm điền chủ người Nga, j’aurai un château, des moujiks, et puis j’aurai toujours mon million [14]”.

- Thế nhưng nếu ông ta giở thói ghen tuông và yêu cầu... có trời biết được. Cô hiểu chứ?

- Ồ, không, non, non, non! Sao ông ta lại dám thế! Tôi đã cầm trịch. Anh đừng lo! Tôi đã bắt ông ta ký mấy cái ngân phiếu tên Albert. Ông ấy cứ cựa quậy là bị trừng phạt ngay! Không dám đâu!

- Hóa ra là...

Đám cưới được tổ chức không rầm rộ lắm, chỉ có tính gia đình và nhẹ nhàng. Những khách mời là Albert và chỉ một vài người thân mà thôi. Hortense, Cléopâtre và những người khác bị kiên quyết loại bỏ. Chú rể quan tâm đặc biệt đến vị thế của mình. Bản thân Blanche thắt cà vạt cho chú rể, trang điểm cho chú rể và trong bộ áo đuôi tôm và gilê trắng trông chú rể très comme il faut [15].

- Il est pourtant très comme il faut [16]. - Bà Blanche giải thích cho tôi khi bước ra khỏi phòng tướng quân, dường như cái ý nghĩ rằng tướng quân très comme il faut thậm chí làm cho chính cô kinh ngạc. Tôi thường ít quan tâm đến các chi tiết, thường tham gia vào các sự kiện chỉ với tư cách một khán giả lười nhác và thường quên nhiều sự kiện xảy ra thế nào. Tôi chỉ nhớ rằng Blanche hoàn toàn không phải là de Cominges, cũng như mẹ cô hoàn toàn không phải là bà quả phụ de Cominges, mà là du-Placet. Vì sao đến bây giờ họ vẫn là de Cominges thì tôi không hiểu. Nhưng tướng quân lại rất hài lòng chuyện này và cái họ du-Placet lại khiến ông vui lòng hơn là de Cominges. Buổi sáng ngày hôn lễ, ăn mặc xong xuôi, ông đi đi lại lại trong phòng và thầm nhắc đi nhắc lại vẻ rất nghiêm túc và quan trọng.

“Mademoiselle Blanche du-Placet! Blanche du-Placet! Du-Placet! Blanche du-Placet!...”. Phần nào vẻ thỏa mãn đã hiển hiện trên gương mặt ông. Trong nhà thờ, trong tòa thị chính, ở nhà lúc nhấm nháp ông tỏ ra không những vui mừng, thỏa mãn, mà còn là tự hào nữa. Đối với cả hai người cũng đã xảy ra một chuyện gì đấy. Blanche cũng đã có một cái gì đó đặc biệt.

- Bây giờ tôi phải ứng xử hoàn toàn khác. - Cô nói với tôi rất nghiêm túc - Mais vois-tu, tôi không nghĩ đến một điều tệ hại nào cả. Anh nghĩ mà xem, cho đến bây giờ tôi vẫn không thể nhớ nổi cái họ của tôi: Zagorianski, Zagozianski madame la générale de Sago-Sago, ces diables des noms russes, enfin madame la générale à quatorze consonnes! Comme c’est agréable, n’est-ce pas? [17]

Cuối cùng chúng tôi chia tay nhau, và Blanche, cái cô Blanche ngu ngốc ấy, thậm chí khi tạm biệt tôi lại còn rơm rớm nước mắt. “Tu étais bon enfant - Cô vừa nói vừa nức nở - Je te croyais bête es tu en avais l’air [18], nhưng như thế hợp với anh đấy”. Nhưng vừa mới buông tay tôi xong, cô bỗng gọi giật tôi lại: “Attends!” [19]. Cô chạy vội về phòng mình, một phút sau mang ra cho tôi hai tấm ngân phiếu, mỗi tấm một ngàn franc. Tôi không làm sao có thể tin nổi “Cái này có thể cần cho anh, anh outchitel rất thông minh, nhưng anh cũng là đại ngốc. Ngoài hai ngàn này tôi không còn có thể đưa thêm gì cho anh nữa, bởi vì rồi thế nào anh cũng sẽ thua hết. Thôi chào anh! Nous serons toujours bons amis, còn nếu như anh thắng bạc thì anh đến ngay đây với tôi, et tu seras heureux! [20]”

Lúc này trong túi tôi còn năm trăm franc, ngoài ra còn một cái đồng hồ sang trọng giá một ngàn franc, một bộ khuy cài tay áo bằng kim cương, một số đồ vật khác nữa, cho nên cũng có thể sống thêm một thời gian dài không phải lo lắng. Tôi cố tình ở lại trong thị trấn này là để chuẩn bị đồ đạc, nhưng cái chính là tôi chờ đợi ngài Astley. Tôi biết chắc ông ta sẽ tới đây, sẽ ở đây một ngày có việc. Tôi sẽ tìm hiểu mọi việc... và sau đó, sau đó tôi sẽ đi thẳng về Homburg. Ruletenburg thì tôi không đến nữa, có chăng cũng phải sang năm. Có người bảo rằng sẽ là điềm gở nếu được hưởng hạnh phúc hai lần liền trên cùng một bàn tiệc, còn ở Homburg đang có một trò chơi lớn.

Chú thích:

[1] Cái khoản một trăm ngàn franc còn lại cho chúng ta thì anh sẽ cùng ăn với tôi, anh thầy giáo ạ (tiếng Pháp).

[2] Đây là một anh gia sư, anh ta kiếm được hai trăm ngàn franc (tiếng Pháp).

[3] Hoa Lâu (tiếng Pháp).

[4] Hóa ra anh cũng khá thông minh để hiểu được. Anh biết không, anh bạn trẻ (tiếng Pháp).

[5] Nhưng... anh biết... anh nói đi... Nhưng anh biết. Anh sẽ làm gì sau này, anh nói đi? (tiếng Pháp).

[6] Thế chứ, thế thì tuyệt vời! (tiếng Pháp).

[7] Bởi vì tôi nghĩ rằng anh chỉ là tên gia sư, giống như một tên đầy tớ thế thôi, phải không?... Vì tôi là gái nhà lành (tiếng Pháp).

[8] O, nhưng mà anh...(tiếng Pháp).

[9] Ngay thời thanh niên đã phải biết điều rồi (tiếng Pháp).

[10] Nhưng anh là nhà triết học thực sự. Tôi sẽ yêu anh, sẽ yêu anh, anh sẽ thấy, anh sẽ hài lòng (tiếng Pháp).

[11] Một người Nga thật sự, một người Kalmyk! (tiếng Pháp).

[12] Lộn xộn (tiếng Pháp).

[13] Anh ta gặp may... bà già (tiếng Pháp).

[14] Tôi sẽ có một lâu đài, có nông dân và sẽ có tiền triệu (tiếng Pháp).

[15] Rất lịch sự (tiếng Pháp).

[16] Tuy nhiên, ông ấy cũng rất lịch sự đấy chứ (tiếng Pháp).

[17] Zagorianski, Zagorianski, bà tướng quân de Sago-Sago, những cái tên Nga quỷ quái ấy, tóm lại là bà tướng với mười bốn chữ cái. Nghe dễ chịu đấy chứ, phải thế không? (tiếng Pháp).

[18] Anh thật tốt bụng. Trước đây tôi coi anh là ngu ngốc, và anh cũng có vẻ ngu thật (tiếng Pháp).

[19] Anh chờ đây đã! (tiếng Pháp).

[20] Chúng ta vẫn sẽ là bạn... và anh sẽ được hạnh phúc (tiếng Pháp).