- 12 -

Con của ba,

Ba phải xin lỗi con trước vì sau này ba nhất định sẽ không cho con dùng những thiết bị điện tử quá sớm. Con sẽ không được cầm điện thoại chơi game, không được suốt ngày tập trung vào màn hình TV, màn hình máy tính, cũng không có việc mỗi lần con khóc sẽ được cầm cái máy tính bảng coi phim hoạt hình.

Tuổi thơ của con, sẽ đẹp hơn nếu không có sự xâm lược của những món đồ công nghệ.

Khi ba còn nhỏ, công nghệ là thứ gì đó nghe xa xăm lắm. Những đứa trẻ trong giai đoạn của ba không có những chiếc điện thoại, máy tính bảng hay máy tính, thậm chí mãi đến năm mười lăm tuổi, gia đình hàng xóm mới có một chiếc điện thoại để bàn, có việc gì cần phải chạy qua dùng ké.

Bọn trẻ con ngày đó, lúc rảnh rỗi í ới gọi nhau ra khoảng sân gần nhà, rồi thì hát hò, đọc vè chơi chung.

“Rồng rắn lên mây,

Có cây núc nác

Hỏi thăm thầy thuốc,

Có nhà hay không?”

Ngày đó, thế giới tuổi thơ gom trọn trong những hộp bút chì xanh đỏ, những gói bánh kẹo rẻ tiền, không biết nguồn gốc nhưng đứa trẻ nào cũng ao ước được một lần ăn no căng bụng cho thoả thích. Trung Thu, tụi trẻ bắt đầu nô nức đua chen coi lồng đèn ai đẹp nhất, rực rỡ huy hoàng nhất. Bà con trong xóm cũng hiểu ý, tắt bớt đèn điện để đám nhỏ nối đuôi nhau, miệng hát vang khúc nhạc.

“Tết Trung Thu rước đèn đi chơi. Em rước đèn đi khắp phố phường. Lòng vui sướng với đèn trong tay. Em múa ca trong ánh trăng rằm…”

Những đứa trẻ của thế hệ ba là như vậy, có thể nghèo, có thể thiếu thốn rất nhiều về vật chất, nhưng lúc nào cũng quây quần bên nhau, lớn lên bằng cách mòn mỏi chờ đợi mỗi tuần để cầm trên tay cuốn truyện tranh yêu thích, bằng cách ngồi mắt nhắm mắt mở xin ba mẹ ơi cho con thức chút nữa coi xong tập phim bộ, bằng những món ăn bán ngoài cổng trường, dù biết chắc rằng kém vệ sinh, bị ba mẹ cấm nhưng vẫn cứ lén lút mua ăn và bằng những háo hức của một thời người ta coi trọng chuyện nói chuyện trực tiếp để nhìn thấy nụ cười của nhau thay vì nhìn những dòng chữ chạy qua trên màn hình máy tính.

Rồi thì thời gian bắt đầu thay đổi, thế giới chuyển mình, công nghệ mang đến cho con người những trải nghiệm, tiện ích vượt ngoài mong đợi, đồng thời cũng khiến con người ngày càng đắm chìm vào thế giới ảo mà xa cách cuộc đời thật.

Người ta không còn tụ tập chúc mừng sinh nhật nhau, thay vào đó là những câu chúc trên mạng mà nhiều khi đắn đo suy nghĩ mãi cũng không biết họ có thật lòng chúc hay chỉ đơn thuần là lời nhắn cho xong chuyện, “hpbd” “snvv” là những cụm từ ba cảm thấy vô nghĩa nhất khi phải nhận trong ngày mừng chúng ta chào đời. Người ta không còn những cuộc trò chuyện xôm tụ, những nói cười thành tiếng, thay vào đó là những khoảng không thinh lặng khi mỗi người cúi mặt vào màn hình điện thoại thông minh. Người ta ngại gọi cho nhau để nói chuyện, giãi bày, thay vào đó là những hằn học trút ra trên dòng trạng thái để dù là người trong hay ngoài cuộc cũng là những người chịu tổn thương.

Người ta cứ vậy mà xa cách nhau.Những đứa trẻ khi đó, được ba mẹ dắt vào tiệm thức ăn nhanh, cho ngồi vô chiếc ghế nệm to rồi cứ vậy ăn từng phần từng phần thức ăn bóng dầu mỡ. Mỗi khi chúng khóc, ba mẹ cứ việc quăng cho cái điện thoại cảm ứng, máy tính bảng để chúng chạm, lướt, chơi game hay mê mẩn bộ phim hoạt hình đầy cảnh chém giết và quên đi chuyện làm phiền ba mẹ. Những đứa trẻ đó, từ nhỏ đã được tập cho thói quen ít khi ngẩng mặt lên nhìn thế giới chung quanh mà chỉ cúi đầu nhìn thế giới ảo. Những đứa trẻ đó, cảm thấy xa lạ quá với những gì đang hiện hữu, những đứa trẻ đó, tạm được gọi là điển hình cho “thế hệ cúi đầu”.

Ba nhớ có một lần, trong buổi tiệc chia tay giám đốc cũ trước khi ông ta sang nước khác nhận công tác. Mọi người đều bồi hồi, luyến tiếc và muốn chụp một tấm hình kỷ niệm nhưng lại không tìm đâu ra cái máy ảnh chuyên nghiệp thay vì những chiếc điện thoại. Giám đốc đã nói, không cần chụp cũng được, vì chúng ta có thể nhìn ngắm nhau, ghi hình ảnh lại bằng mắt và lưu giữ nó trong tim, nơi đó bền đẹp hơn bất kỳ ổ cứng của chiếc máy tính nào. Câu nói đó làm ba chợt nhớ lại những người trẻ chung quanh mình, họ có thói quen lấy điện thoại ra ghi lại tất cả những khoảng khắc quan trọng trong cuộc sống thay vì nhìn ngắm, cảm nhận nó. Và buồn cười nhất, những đoạn phim được ghi lại trong điện thoại đó rất ít khi được coi lại lần thứ hai trong đời.

Bất kỳ buổi hòa nhạc nào, đám đông bên dưới cũng không thiếu những cánh tay giơ lên, cầm điện thoại có chức năng ghi hình, có người coi cả buổi hòa nhạc thông qua màn hình của chiếc điện thoại bất chấp việc họ đang ngồi ngay hàng đầu tiên của sân khấu, nơi gần nhất, tốt nhất để cảm nhận nghệ thuật. Bất kỳ những chuyến đi xa nào, đến một danh lam thắng cảnh, ngọn núi hùng vĩ, thung lũng xanh bát ngát, cũng có người mất cả buổi trời để canh từng góc máy, chụp cho xong kiểu hình rồi chỉnh sửa, đăng liền lên mạng, đánh dấu mình đã đến đây mà quên mất nhìn ngắm cảnh vật bằng mắt, nghe tiếng gió bằng tai, ngửi thấy mùi cỏ non mướt rượt và cảm thấy hơi thở thiên nhiên lướt qua làn da.

Ba nghĩ rằng, ghi lại những khoảng khắc đẹp bằng hình ảnh là điều nên làm, nhưng đến mức bỏ qua việc cảm nhận vẻ đẹp đó bằng giác quan thì chính con là người sẽ hối tiếc về sau.

Con của ba, khi lớn lên con hãy tập thói quen nhìn ngắm thế giới bằng mắt và thấu hiểu con người bằng tim. Công nghệ sinh ra, để phục vụ chúng ta chứ không phải để biến chúng ta thành nô lệ.

Nếu một ngày rảnh, con đừng mải mê ôm điện thoại, hãy đọc sách, hẹn bạn bè thân ra quán café, đặt ra giao kèo nếu ai dùng điện thoại sẽ bị phạt, hỏi về những vui buồn suốt một tuần mỗi người đã trải qua. Động viên được ai hãy động viên, lắng nghe được ai hãy lắng nghe. Nếu có xích mích, hiểu lầm hay xung đột, khoan nhắn tin, khoan chia sẻ trên mạng, gọi cho nhau một tiếng, gặp mặt để nói chuyện rõ ràng trước khi làm những điều nóng vội.

Con hãy nhớ, đừng để thế giới ảo phá hủy đi những mối quan hệ trong đời thực của mình.

Con ngủ đi con, đớn đau ngoài kia mình ba chịu được rồi.