- V -
TÔI VỪA Ở hãng Charner ra, thì gặp ngay một bạn cũ là anh Kim Seng. Anh này hiện làm ‘‘ má chiu’’ cho một hãng buôn lớn ở trong Chợ lớn. Anh ta thấy tôi, thì mừng rỡ và giới thiệu tôi với một ông khách già hình như là chủ hãng anh làm : - Đây là ông Liên Hing, một nhà đại thương ở Faifoo. - À ! ông Liên Hing, ngộ đã có nghe tiếng. Ngộ lại là bạn thân của ông Mãi Vân trước (tên tía tôi) Tội nghiệp ông cụ hiền lành lắm...Khi nào vô Chợ lớn cũng có ghé thăm ngộ cả. Tôi sung sướng một cách bất ngờ, như vừa chộp được một món bở. Anh Kim Seng hỏi tôi : -Thế anh vô bao giờ. Định lên Đế thiên Đế thích chứ...? Được có người mở đường cho, tôi không ngần ngại đáp : -Dạ, đã vô đây, thì thế nào cũng phải lên thăm Đế thiên Đế thích. -Chà ! có tiền đi du lịch như anh, sung sướng quá ! Anh định ở trong này lâu chứ ? - Tôi cũng không định ở lâu. Xem hết lại đi. Sàigòn vui quá anh hỉ ? Bạn tôi đưa hàm ? -Cái ấy ! còn phải nói. Ông khách già xen vào hỏi : -Thế nị đã xuống Chợ lớn chưa ? -Dạ chưa đến, định mai sớm thế nào tôi cũng vô trong ấy... - Ồ thế thì sẵn xe, mời nị vô ngay, chiều nay, mời nị ăn cơm nhà ngộ. Cơm xong ta cùng đi chơi... Tôi chưa biết đáp thế nào, thì Kim Seng đã giục tôi : - Không, anh không nên từ chối. Ông đây là chỗ quen thân với chú ngày trước. Ông đã có lòng vậy, anh không nên phụ lòng ông chứ. Tôi cảm thấy rằng cơ hội đã đến và trong lòng như có hoa nở, nhưng tôi cũng nói đùa một câu khách sáo... - Thế thì phiền ông quá ! - Ồ nị đừng nói chứ ! ‘‘Phiền’’ gì ? Bọn Huê kiều chúng ta đi đâu cũng là anh em cả. Huống chi... Kim Seng không để ông khách già nói hết, kéo tôi lên cái xe hôm đậu ở bên đường, rồi bảo tài xế: - Về Chợ lớn ngay. Bấy giờ đã 6 giờ chiều... Ông khách già ấy tên là Xường thuyền Lợi, chủ một hãng máy gạo lớn vào hàng giầu có bực nhất ở Chợ lớn. Cái nhà mà tôi sắp bước tới, là một tòa nguy nga đồ sộ, bật hẳn lên trên những dẫy phố lẹt đẹt. Trong tòa nhà ấy, cũng là cả một thành phố nữa. Chúng tôi còn phải đi nhiều nữa lên gác, lại lên gác, rồi còn phải vào sâu nữa, còn phải quành nữa mới tới cái phòng khách lộng lẫy, bày theo lối cổ. Ta có cảm giác như lạc vào một nhà vọng tộc đời xưa, có những ghế theo kiểu ghế Vương an Thạch ngồi xem sách, có những cái giường theo kiểu giường Quí phi, thường ngồi đợi Đường Minh hoàng. Ở đấy người ta không thấy có một dấu vết của thế kỷ XX, của văn minh Âu Mỹ. Có một điều này lại càng kỳ quái hơn nữa, là trong phòng khách ấy, không hề dùng đến ánh sáng của điện khí ; đầy gian phòng, ta chỉ thấy những cái đèn gương, sáng vặc và mỗi cái có hàng chục cây nến. Không khí trong gian phòng ấy thật là huyền ảo bí mật như một trang tiểu thuyết cổ. Chủ nhân lại có tính hiếu khách. Ngày nào cũng có ít nhất là vài chục người khách ăn. Chiều hôm tôi đến đó, tôi nhớ có đến 15 vị, mà toàn là những vị đại thương ở hai châu thành Sàigòn và Chợ lớn. Cơm làm theo lối Quảng đông, những món ăn ngon phần nhiều là những món lạ. Đã lâu không được xơi một bữa cơm như thế, phần riêng tôi lấy làm thích khẩu vô cùng. Ăn xong, tôi ra ngồi ở gác thượng, chờ trăng lên và nói chuyện với chủ nhân. Nhân hỏi chuyện về Faifoo, ông Xường thuyền Lợi có hỏi nhỏ tôi : - Má ngộ đau nặng đã một tháng nay, uống khắp thày khắp thuốc mà không khỏi. Vừa rồi ngộ có rước một vị lương y cam đoan chữa khỏi nếu như kiếm được thứ quế tốt. Ngộ hỏi thế này không phải, nếu nị có, giúp ngộ một chút. Ngộ tin rằng một người như nị đi đâu chắc cũng có mang theo một ít đề phòng. Nị là người buôn bán lớn lại ở lâu năm ở Faifoo thì thế nào cũng có chừa được một ít quế tốt ở trong nhà; ở Faifoo, có thứ ‘‘Quế sơn’’ là quí lắm. Tôi làm bộ suy nghĩ hung hăng mới chịu đáp, chứ thực ra tôi thấy rằng dịp tốt đã đến cho tôi để cứu tôi ra khỏi cảnh ngộ khắt khe này. Tôi ôn tồn đáp : -Dạ tôi cũng có mang theo để phòng thân, nhưng ít quá...Vả lại, ngay ở nhà tôi ở Faifoo hiện nay cũng không có nữa... -Ồ thế thì quí hóa quá ! Nị làm ơn cho ngộ này lại một tí...Mẹ ngộ cũng như mẹ nị. -Làm gì ông phải bận lòng thế ? Để mai sớm tôi xin đưa lại cụ dùng... -Ồ thế thì quí hóa quá ! Bây giờ sẵn có xe, ni làm ơn về lấy cho ngộ ngay được thì tốt lắm. Bệnh nặng lắm, sớm được chừng nào hay chừng ấy. Tôi ngần ngại, vì đánh xe về nhà không tiện lắm : một là cái nhà của tôi ở chật tối như một cái chuồng chim, không nên để cho người ta biết, hai là về bây giờ thì đào đâu ra quế cho người ta. Tôi bèn đáp phăng : -Bây giờ nhà tôi cũng đi ăn tiệc vắng, không để chìa khóa ở nhà. Tôi có về, chắc cũng không có...Thôi ông để cho đến ngày mai độ 9 giờ, tôi sẽ xin mang lại bầu ông... -Ừ thế cũng được. Ngày mai 9 giờ, nị nhớ cho, mẹ ngộ cũng như mẹ nị... Thế là tưởng yên cái chuyện quế ; người ta bày ra những chuyện hát xướng. Bên cạnh mỗi người khách, người ta để một cô ‘‘phá’’ . Đó là sự rất thường ở trong nhà chú Xường thuyền Lợi, sau bữa cơm bao giờ cũng có những cô ‘‘phá’’đến giải khuây cho khách. Mọi người đã quen với phong tục ấy, nên nô đùa một cách thành thực và không hề ngượng nghịu. Duy có tôi là tâm hồn không thể rảnh rang mà vui đùa với các cô ‘‘phá’’ được, có gì lạ đâu : Chỉ vì trót buộc vào mình một cái lời hứa không đâu, mà khó lòng gỡ cho xong được. Quế ! cái ám ảnh ấy không dời tôi ra được một phút. Ngay trong nụ cười, trong giọng nói, trong vành tóc của cô ‘‘phá’’, tôi cũng như thấy phảng phất mùi quế. Quế ! trời ôi ! trước mặt tôi chỉ còn có hơn mười giờ nữa, mà biết làm sao tôi tìm ra được quế cho người ta ! Lại phải là quế tốt nữa mới chết tôi ! Công việc lại càng khó khăn biết bao, khi trong túi tôi không còn một đồng xu. Đó không phải là một cách nói, đó quả là sự thực: đã lâu lắm, túi tôi cứ rỗng không như thế. Nói một việc tìm đâu cho ra tiền xe để về Sàigòn cũng là gay lắm, huống hồ là dám nói chuyện tìm quế ở trong một cái thành phố mà tôi không quen thuộc. Bỗng đồng hồ trên vách đánh 12 giờ... Đêm chưa kịp vui, mà đã vội tàn...Những cô ‘‘phá’’ đứng dậy cả để dọn giường; trong lúc ấy, mấy người bồi mang đặt trước mặt mỗi người khách một cái phong bì. Mọi người lấy phong bì, nhét vào túi áo. Tôi không hiểu gì, cũng bắt chước làm theo. Nhưng lòng tôi đã mừng khấp khởi... tôi đã cảm thấy rằng cái vật ở trong tay tôi không phải là một vật tầm thường, nó có quyền cho tôi hi vọng. Trời ôi ! Lại hi vọng ! Nhưng lần này, con chim đã ở trong tay; tôi hơi yên tâm hơn những lần trước. Những ngọn nến ở trong buồng đã tắt dần. Mọi người đã vào buồng. Tôi cũng theo một cô ‘‘phá’’ lên giường. Trong bóng tối, chúng tôi đã hoàn toàn trong bóng tối...Bây giờ tôi mới có can đảm sờ vào túi áo. Tôi nhẹ rút cái vật ở trong phong bì ra. Té ra là một xấp bạc giấy. Tôi đếm từng tờ một, đếm cẩn thận. Người ta đã bỏ vào phong bì tôi đúng đắn 10 đồng bạc. Tôi không thể nào lầm được, tôi một người đã từng đếm ở dưới những ngón tay tôi, hàng chục vạn tờ như thế. Bạc! bạc! không bao giờ bằng bây giờ, tôi thấy những tờ giấy bạc ấy nó mịn màng đáng yêu, nó dịu dàng như làn da của một người thiếu nữ. Cái cảm giác êm ái ở đầu ngón tay tôi, chuyển đến tâm hồn và như chạy khắp toàn thân, làm tôi đê mê sung sướng lạ thường. Tôi muốn đứng dậy ngay, trốn ra khỏi cái tòa nhà Xường thuyền Lợi, nhảy lên xe, đi ra một quảng trời xa rộng và kêu to cái sự khoái lạc của tôi. Tôi không ngờ tiền bạc lại có thể cho người ta những cái thú ngông cuồng đến thế. Mà thực vậy, từ đấy tôi không sao nhắm mắt được, bâng khuâng mãi với số tiền ấy. Tôi cũng đoán được rằng chủ nhân đưa bạc cho khách, là có cái ý lịch sự sợ khách không có sẳn tiền để chi cho những cô ‘‘phá’’, phòng khi khách không mang tiền theo, thì không tiện. Sáng hôm sau, khi mọi người chưa dậy, tôi đã xuống giường, sửa soạn qua loa xong, tôi giao cho cô ‘‘phá’’ của tôi sáu đồng, còn bốn đồng nữa, tôi nhét túi. Cái cử chỉ ấy, thoạt kỳ thủy tôi không cho là bần tiện chút nào. Nhưng khi tôi bước ra khỏi nhà thì tôi thấy hai chân tôi nặng trĩu xuống vì cái cân lượng phi thường của bốn tờ giấy bạc. Nhưng cái ‘‘khó’’ ấy chỉ thoáng qua trong giây lát mà thôi ; khi tôi nghĩ đến cái công dụng to tát của nó trong lúc này, thì tôi lại thấy nhẹ bỗng.
BẤY GIỜ đã sáu giờ sáng Tôi chỉ còn ba giờ đồng hồ để tìm ra quế. Tôi chỉ có một cách mong sự may mắn đâu ở trên trời rơi xuống để giúp tôi mà thôi. Tôi cũng nhảy lên xe mà ‘‘giong’’ một lúc chơi. Xe đi được vài con đường, thì tôi bỗng nghe có tiếng mở cửa, làm cho tôi lưu ý đến cửa hàng ở phía tay phải tôi : cửa hàng ấy là hiệu Thuận lợi. Thuân lợi ! cái tên ấy hình như quen tai lắm. Tôi cho dừng xe lại và bước xuống. Tôi định xem, may mà gặp được người quen, người ta cũng có thể chỉ cho tôi tìm được thứ quế tốt chăng. Thật là không ngờ, khi tôi gõ cửa, thì một người đàn ông chạy ra, một người mà tôi quen lắm : chú hai Thích. Chú thấy tôi, thì reo lên như bắt được một vật gì quí lắm. Chú kéo tôi vào nhà, pha chè mời tôi uống và hỏi chuyện Faifoo. Chú này là người láng giềng của tôi hơn mười năm, vào đây mở hàng đã bốn năm. Nói chuyện ‘‘nắng mưa’’ một chặp, tôi toan hỏi chú xem có quen ai buôn quế không, thì bỗng nhiên chú hỏi tôi : -Chừng nào nị lại về Faifoo. -Mai kia tôi về... -Nị làm ơn cho tôi gởi mấy thanh quế về cho ông tú Kiến, người cậu nị, và nị nói hộ với ông Tú rằng: ở trong này người ta trả không tới cái giá bốn đồng một lạng. -Trời ơi ! nếu bảo rằng trời không có ý giúp tôi thì làm chi lại có sự tình cờ lạ lùng ấy ? Người tôi như cởi hết những sự lo nghĩ, muốn bay bổng lên chín tàng mây. Tôi không thể giấu được sự vui mừng : -Thế thì chú đưa cho tôi xem. Quế của cậu Tú tôi mà người ta không mua đến cái giá ấy thì lạ quá. Không giấu chú: hôm vô, tôi có mang theo độ năm ba lượng, thế mà mấy hôm rày người ta tranh nhau mua lại hết, nay không còn bán nữa. của chú bán không được, thì cử để đó tôi, đưa vào được mà bán không được, thì vô lý lắm. Chú Thuận lợi mừng cũng chẳng kém tôi, vội vàng lấy một thanh quế đưa tôi xem. Tôi cầm lấy thanh quế, bụng mừng khắp khởi, nhưng tôi cũng kiếm một câu để chê bai : -Kể thì quế này cũng khá đấy. Nhưng cũng không thể nào sánh được với thứ quế tôi mang vô đây. Uống xong hớp chè, tôi lại nói: - Nhưng chú cũng đưa tôi một miếng, đưa cho một vài người xem, coi họ có bằng lòng không? Chú Thuận lợi đưa cho tôi cả một thanh to, tôi làm bộ từ khước : - Tôi đã nói với chú chỉ cần đưa đi một ít thôi, để cho người ta xem ra sao đã. Chú Thuận lợi vừa gói miếng quế trong giấy bán, nói: - Ồ ! Không sao ! Nị bán không hết, mang về cho ngộ không sao ! Đồng hồ đã đánh tám giờ. Tôi vội vàng đứng dậy kiếu biệt chú Thuận lợi, hẹn mai kia sẽ trở lại. Cái vui sướng của tôi lúc bấy giờ thật không sao nói được. Ngồi trên xe từ hiệu Thuận Lợi về đến nhà tôi, chốc chốc tôi đưa thanh quế lên mũi ngửi, hôn hít như là cái mái tóc của một người tình nhân. Tôi về đến nhà, thì cửa còn đóng: Công chúa vẫn còn im lìm trong giấc ngủ mai của nàng. Tôi định gọi nàng dậy, ngỏ cho nàng hay nỗi vui sướng của tôi. Nhưng nàng là một con chim nhát sợ làn cây cong, tôi không muốn cho nàng ăn hi vọng, chỉ khi nào công việc đã hoàn thành rồi, tôi hẳng nói với nàng. Tôi qua nhà hàng xóm, mượn một cái cưa nhỏ, rồi rón rén bước vào nhà tôi. Tôi nghĩ rằng nếu đưa cả thanh quế lớn thế này cho chú Xường Thuyền Lợi, thì tức là hạ giá cái thanh quế của mình xuống nhiều quá. Và có ít như thế, người ta mới tin là quế tốt. Tôi bèn cưa thanh quế ra thành tám miếng nhỏ- Tôi chạy ra phố mua một ít son, rồi tôi viết vào phía trái thanh quế hai chữ ‘‘Phước quế’’. Đáng lẽ là nên viết ba chữ ‘‘ Tiên phước quế’’ là thứ quế có tiếng thứ nhất ở Quảng nam, nhưng tôi chỉ chừa có hai chữ sau mà thôi, có ý cho người ta thấy rằng chữ đầu đã bị mài xém hết. Đoạn tôi cẩn thận gói miếng quế nhỏ vào một cái khăn điều, lại lên xe đi vô Chợ lớn. Khi chuông nhà thờ chỉ chín giờ rưỡi, thì tôi bước vào nhà chú Xường thuyền Lợi. Nghe tiếng giầy lộp cộp ở thang gác, chú đã vội-vàng chạy xuống, đón tôi lên. Tôi biết rằng chú Xường thuyền Lợi hẳn đã mong tôi nhiều lắm. Tôi lại càng làm bộ già : -Chú nờ ! tôi tưởng không đưa kịp sớm mai này cho chú. Nhà tôi hôm qua xơi cơm ở nhà ông đốc tờ Xuân, rồi người ta cầm lại đánh bài chược, thức suốt đêm, rồi mai dậy còn phải ngủ lại ở nhà ông Đốc. Tôi phải tìm về. Chính nhà tôi tìm mới ra đó, chứ tôi tự tìm lấy, có lẽ không biếl chỗ nào mà mò. Nhà tôi cất kín quá. -Ồ chà, ngộ làm phiền thím ấy quá, làm phiền nị quá. Nhưng thôi, mẹ ngộ cũng như mẹ nị... Miễn sao bà thân ngô qua được, thì công ơn nị, ngộ đâu dám quên. Rồi chú Xường thuyền Lợi cầm lấy miếng quế, lật trái lật mặt ra xem, coi bộ thán phục lắm: -Chà, quí hóa quá ! nị có miếng quế tốt lắm. Rồi chú ấy xin lỗi tôi đưa vào buồng cho bà mẹ xem. Một lát sau, chú ấy trở ra : -Mẹ ngộ xem miếng quế ưng ý lắm. Cả ông lang cũng thế. Ngộ đã bảo mài ra uống thử xem sao. Mời nị ngồi. -Xin phép chú cho tôi về qua nhà một lúc, chiều tôi lại đến. -Nị đi đâu nữa ? Mời nị ở lại đây xơi cơm trưa với ngộ. -Xin chú để cho khi khác. -Thôi được. Nhưng chiều thế nào cũng mời nị qua đây. -Được, chiều tôi sẽ lại. Tôi toan bước ra, thì chú Xường thuyền Lợi đã kéo tôi lại và dỉ vào tai tôi : -Chỗ bà con, ngộ hỏi thực : cái miếng quế ấy, nị mua bao nhiêu ? Tôi làm bộ không bằng lòng : -Ồ, sao chú lại nói thế! Đấy là của tôi mua để phòng trong nhà. Nay chú có việc, xin cứ lấy dùng, chỗ bà con quen biết, ai lại nói đến chuyện giá cả. Cái giá của nó thì vô cùng, nhưng chú phải biết cái tình ăn ở đi lại với nhau cũng vô cùng. Rồỉ tôi vùng vằng đi ngay. Tôi trở về nhà, vừa lúc vợ tôi dậy. Nàng thấy tôi có vẻ hớn hở thì nhìn tôi một cách ngạc nhiên. Tôi vẫn nhất định chưa thổ lộ cho nàng hay gì hết : muốn nuôi cái vui mừng lại để làm một cái quà bất ngờ tặng nàng. Nhưng tôi vẫn không muốn thấy cái buồn thảm ở mãi trên cái mặt của nàng. Tôi rút ra ba tờ giấy một đồng còn lại trong túi tôi, đưa cả cho nàng : -Chiều nay mình làm cho tôi một bữa tiệc. Trời ôi ! vẫn lại cứ tiệc. Đời tôi chả phải lụy vì những bữa tiệc liên tiếp quanh năm ? Thể mà vẫn không chừa, mỗi khi có dư được chút ít, là lại nghĩ đến ‘‘tiệc’’rồi. Nhưng âu đó cũng là một cái tính trời cho, biết làm sao được ? Công chúa đưa tay cầm lấy mấy tờ giấy, và vẻ cảm động lộ đầy ra nét mặt. Nàng khẽ ngập ngừng : - Mình đào đâu ra được mấy đồng bạc này, mình ? Làm như là nàng chẳng bao giờ được có dồng tiền ở trong tay. Nàng ngắm đi, ngắm lại những tờ giấy trong tay, và coi dáng nàng như không thể tin được là của mình vậy. Nàng vẫn hỏi lại : -Minh giật ở đâu thế này mình? Tôi chỉ cười một cách bí mật và không đáp. Nàng bỏ mấy tờ giấy vào túi, và nói : -Thôi đừng tiệc nữa mình ! Đời ta chả phải khổ vì tiệc tùng hay sao ? Thôi mình để dành đó mua một cái màn mà nằm, đêm muỗi quá! -Không, mình cứ ‘‘tiệc’’ đi. Đã lâu mình ăn khổ quá, nay ta cũng liều ăn một bữa no say. Tiêu hết số này, biết đâu mai chả có số khác! Biết đâu ? Biết đâu ? Tôi nói mấy chữ sau này, rồi cười một cách bí mật. Nàng nhìn tôi ngạc nhiên và cũng như đã bắt đầu vui lây. Nàng đưa mắt hỏi tôi, nhưng tôi nhất định không chịu nói. Chiều lại, tôi vô Chợ lớn và đến thăm chú Xường thuyền Lợi. Tôi vừa bước lên thang gác. Bây giờ đến lượt tôi cảm động... vì tôi chỉ sợ... quế tôi không được công hiệu. Nhưng dầu sao người ta cũng không có quyền trả lại. Tôi nắm tay chú Xường thuyền Lợi với cái ý cứng cỏi ấy ở trong óc. Nhưng khi tôi thấy cái nụ cười tươi tắn của chú, thì tôi bấy giờ mới thật yên tâm. Chú kéo tay tôi và vẫn ghé tai tôi, nói: -Ngộ không biết có cái duyên gì mà gặp được nị. Miếng quế của nị thật là công hiệu như thần. Mới uống một hớp khi sáng, mà bây giờ đã khỏe khoắn ra lắm. Mẹ ngộ bảo hễ nị có đến, thì dẫn nị vào cho mẹ ngộ cám ơn. -Ấy tôi đến đây, chính cũng muốn để thăm bà cụ, xem bà có khỏe ra được phần nào không. Rồi tôi đi theo chú Xường thuyền Lợi đi ,vào buồng của bà cụ. Bà cụ thấy tôi, thì ngồi dậy tự mình rót chè mời tôi uống : - Chao Ôi ! thiệt là phúc nhà quá. Nếu không gặp chú vô đây, thì e tính mạng tôi không còn. - Xin cụ nghỉ cho thực khỏe hẳn rồi nói chuyện. Tôi thấy cụ gắng gượng ngồi dậy như thế thật không tốt. Rồi tôi nhất định xin đi ra, và nằn nì mời bà cụ nằm xuống, hẹn hôm sau sẽ lại vào thăm bà cụ. Bà cụ và ngay cả chú Xường thuyền Lợi nhất định giữ tôi lại... mà tôi biết ý là chỉ nói về chuyện quế. Bắt đầu chú hỏi tôi : -Không biết nhà mua quế ấy đã bao năm ? - Tôi không biết. Nhưng nghe má tôi nói, thì quế ấy chính tía tôi mua cách đây đã lâu lắm. Mua lại ở tay một ông thầy An-nam. -Ôi chao ! quí-hóa quá ! Nhưng nị có biết xưa kia, ông cụ mua bao nhiêu không ? -Thật chính má tôi cũng không biết. Bình sinh tía tôi cất rất kín, lúc hấp hối mới chỉ chỗ cho má tôi lấy ! -Ôi chao ! quí hóa quá ! Đến đây, tôi lại toan đứng dậy, làm bộ như là không để ý tới cái việc vặt ấy.... nhưng chú Xường thuyền Lợi lại giữ tôi lại... Hình như chú muốn nói với tôi cái gì, mà chú ngại ngùng chưa thể nói được. Sau một hồi im lặng, chú lại khơi chuyện quế ra nói : -Ngộ nói cái này không phải, nhưng cũng cứ nói, xem nị nghĩ sao. Hồi nẫy, bà thân ngộ cũng đã định nói mà nị lại vội ra ngay, thành thử không nói được. Ý bà cụ muốn lấy lại miếng quế, nhưng không biết nị nghĩ thể nào ? Tôi mỉm cười đáp : - Không làm vui lòng bà cụ, thiệt lòng tôi lấy làm khó chịu lắm, nhưng quả ở nhà tôi, mẹ tôi cũng đã già, tôi không giữ miếng quế này thì thật cũng không phải đạo làm con. Tôi xin để cụ dùng tự nhiên, còn bao nhiêu thì chú cứ giao lại cho tôi cũng được. Chú Xường thuyền Lợi có vẻ tiếc lắm, nhưng chú cũng tỏ ra là một người biết điều : chú chỉ xin lấy lại một nửa. Tôi cũng làm bộ vui vẻ đáp: -Thôi chú đã nghĩ vậy, thì tôi cũng xin chiều lòng chú để lại cho chú một nửa. Chú Xường thuyền Lợi nghe tôi nói vậy, mừng quýnh, chạy vào buồng lấy thanh quế ra, và cưa làm hai mảnh trước mặt tôi. Tôi thấy cái cẩn thận quá đáng của chú khi cưa thanh quế, mà tôi muốn bật ra cười. Chú lót một miếng vải điều ở dưới miếng quế, và bao nhiêu‘‘bụi quế’’ chú gói lại ở một tờ giấy bản, và cất vào một cài cháp cẩn thận. Cưa xong, chú đi vào buồng, độ mười lăm phút chú mới trở ra. Chú đưa cho tôi một cái phong bì gắn kín và nói : - Ngộ xin gởi lại nị và cảm ơn nị vô cùng. Chiều mai, thế nào hai vợ chồng nị cũng lại xơi cơm với ngộ. Tôi nhận lời và nhét vội cái phong bì vào túi áo làm như là không lưu tâm đến. Nhưng tôi đã biết chắc chắn rằng : trong phong bì ấy không phải chỉ có miếng quế thôi.