Chương 9
Sau khi đi nghiên cứu địa hình với Quang, Lâm trở về huyện để triệu tập cuộc họp huyện ủy mở rộng, bàn công tác quốc phòng và chuẩn bị chiến đấu theo kế hoạch của tỉnh.
Trong cuộc họp có đông đủ các bí thư và chủ tịch các xã, Lâm báo cáo nghị quyết của huyện ủy về những công tác sắp tới và dành thời gian rộng rãi cho các cán bộ thảo luận. Suốt hai ngày liền, Lâm đi đến từng tổ chăm chú nghe các ý kiến. Một số cán bộ dưới nhắc huyện ủy không được quên việc xây dựng kinh tế. Một số khác đòi phải tập trung sự lãnh đạo vào công tác quốc phòng và chuẩn bị chiến đấu hơn nữa. Sau khi nghe rất nhiều ý kiến, Quang hiểu các cán bộ hơn và cũng hiểu mình hơn. Khi kết luận cuộc thảo luận, Lâm đã vận dụng chủ trương của Đảng để giải quyết mối quan hệ giữa kinh tế và quốc phòng trong phạm vi địa phương của mình. Trong tình thế mới, cần trang bị cơ khí nhỏ cho các hợp tác xã, phát triển thêm màng lưới thủy lợi, càng phải đẩy năng suất lúa lên cao hơn nữa, nhưng tuyệt đối không thể ỷ vào nhiệm vụ kinh tế mà lơ là nhiệm vụ quốc phòng. Trước mắt, nhân dân toàn huyện phải dốc sức hoàn thành căn cứ tàu hải quân ở cửa sông Kiều. Khi cùng huyện ủy quyết định như thế, Lâm đã suy nghĩ rất kỹ, đã tính toán số nhân công phải huy động, biết rõ nhân dân sẽ rất vất vả nhưng cũng biết rõ nhân dân sẽ quyết tâm làm.
Lâm đặt mình vào cương vị đại diện cho Đảng, lại đặt mình vào quần chúng để xem xét các công việc làm của mình. Đứng ở cương vị một người cầm đầu phong trào địa phương, nếu Lâm lãnh đạo sản xuất kém, nhân dân sẽ coi ông như một bí thư huyện kém tinh thần trách nhiệm và năng lực; nhưng giữa lúc cả nước đang có chiến tranh, lúc đất nước đang phải đương đầu với kẻ thù xâm lược, nếu Lâm coi nhẹ việc quốc phòng và chuẩn bị chiến đấu, nhân dân sẽ coi ông như một kẻ có tội đối với Tổ quốc, và chính Lâm cũng tự coi mình là một kẻ có tội rất lớn. Đối với việc huy động nhân công lên công trường "Bãi sú", một vài cán bộ các ngành kinh tế xung quanh ủy ban huyện nêu ra nhiều khó khăn, nào là đang giữa vụ gặt hái và bao nhiêu việc chồng chất khác. Lâm phê phán những ý kiến ấy và chủ trương kiên quyết huy động nhân công hoàn thành cái căn cứ tàu đúng thời gian mà Quang yêu cầu.
Họp huyện xong, Lâm liền thu xếp công việc để xuống xã.
Lâm rất phấn khởi. Nghị quyết của huyện ủy được chấp hành rất khẩn trương. Tuy nơi nào cũng đang bận gặt hái, công việc còn đang bề bộn nhưng dân công các xã vẫn kéo về vùng cửa sông nườm nượp, hết đoàn này đến đoàn khác đổ về công trường. Các xã ở gần đến từ hôm trước, đã bắt tay vào việc. Bà con làng Kiều đã chủ động chuyển hết các thứ máy móc của bộ đội sang rừng, chỉ trong một đêm là xong.
Lâm về giữa lúc hợp tác xã làng Kiều đang mở hội nghị toàn thể xã viên để phổ biến nghị quyết của huyện ủy. Trước hàng trăm người ngồi chật nhà trụ sở, ông Vàng tha thiết kêu gọi bà con tích cực gặt hái và góp công sức làm công trường "cùng bộ đội hải quân đánh thắng giặc Mỹ xâm lược". Lâm cũng dự họp và nói chuyện "tình hình và nhiệm vụ" với các xã viên ở làng mình.
Mấy ngày sau, Lâm kiểm tra cách tổ chức làm việc và nơi ăn chốn ở của anh chị em dân công, nghe báo cáo kế hoạch đào sông và chỉ định ông Vàng vào ban chỉ huy công trường. Khác với các lần trước, khi Lâm giao công tác mới, ông Vàng nhận ngay, thái độ rất vui vẻ. Hình như ông Vàng đã sẵn sàng gánh lấy cái trách nhiệm ấy, xem như là một điều tất nhiên vậy.
Guồng máy làm việc của công trường đã chạy đều. Trước khi trở về huyện, Lâm tranh thủ tạt về thăm nhà.