- 3 - KHÔNG NGỦ ĐƯỢC?

Tiếng hỏi khàn khàn và dóng một ấy là của một ông già hồi tối đã lên tiếng bênh vực anh. Anh không trả lời. Nói đúng hơn là anh không thể trả lời, không muốn trả lời. Hình như gà ngoài phố đã gáy canh một? Tiếng gà… Xưa nay anh có bao giờ để ý đến tiếng gà mà sao giờ đây nó lại thấm thía cái nghĩa yên hàn, tự do đến thế. Anh trở mình. Sàn xi măng kích thuốn vào từng đốt xương. Trời ơi! Đã có bao giờ kể cả thời chiến tranh anh phải nằm như thế này! Hai mươi năm làm doanh nghiệp, cũng ngần ấy lần hoặc hơn thế những chuyến đi nước ngoài, đi về Thành phố, đi ra Hà Nội… Những chuyến bay, những căn phòng sang trọng, những chiếc giường êm ái, những hương vị quý phái, những… Anh thoáng rùng mình. Đêm nhà tù sâu thẳm như đêm trong địa ngục. Từ đầu đêm đến giờ anh không hề chợp mắt. Không dám chợp mắt dẫu đầu óc ê ẩm, thân thể mỏi nhừ. Bởi lẽ, chỉ cần thoáng chợp đi một chút, khi tỉnh dậy, chợt nhận ra cảnh ngộ hiện tại của mình là lại bàng hoàng, bủn rủn hết cả người. Giống như năm xưa nằm giữa hàng rào địch chờ giờ nổ súng, gió đồng bưng mát quá mà anh cũng đâu có dám thiu thiu. Thiu thiu rồi, tỉnh dậy, lại đập mặt vào hoàn cảnh máu me và có thể sẽ vĩnh viễn ra đi khỏi cõi đời chỉ một lát nữa, đầu óc tê dại đi kinh hoàng lắm!

- Cố ngủ đi một chút! Đêm đầu vào đây ai cũng vậy nhưng chỉ vài đêm là quen.

Anh vẫn nằm im. Ông ta là ai? Một tên giết người, một kẻ hiếp dâm, một giám đốc cũng mang vạ tham nhũng như anh hay một gã buôn lậu ma tuý như những kẻ đốn mạt, nham nhở hồi tối? Chao ôi! Có ai ngờ đến cái tuổi ngoài bốn mươi này, mình lại bị sống chung phòng với bọn tội phạm ghê tởm như thế! Tội phạm… Mà anh cũng có sáng giá gì hơn. Anh cũng đang hiện hình là một tên tội phạm già đó thôi. Có tiếng sột soạt. Anh hé mắt nhìn. Người bạn tù đã trở về chỗ, nằm ngửa, vẩn vơ nhả khói thuốc lên trần nhà. Góc kia, sát tường, hai gã trai trẻ đang nằm úp thìa vào nhau, dưới vệt đèn bảo vệ vàng vọt từ ngoài sân hắt vào, đôi mông để trần cũng vàng vọt của chúng cọ chịn, ghì xiết mỗi lúc mỗi nhanh… Trời! Nước mắt anh lại rịn ra. Hà Thương ơi! Lúc này em đang ở đâu? Em có biết tôi đang phải sống cạnh những thằng người như thế nào…

Hà Thương… Tôi đã để mất em một lần và giờ đây, chắc tôi sẽ chẳng bao giờ có lại được em nữa!

Toàn cảnh nông trường khi anh xuống diễn ra thật thảm hại. Giống như cái xí nghiệp công trình của anh thời chưa khoán sản phẩm. Tất cả đêu phực lên cái mùi vị mốc thếch, lởm khởm của một cánh rừng đang vào kỳ tàn lụi. Cây lởm khởm, cây thực sinh nằm cạnh cây mới trồng, người lởm khởm, mủ chảy từng giọt như bầu vú mẹ tong teo đã kiệt sữa, ngày ảm đạm, tối trở về trong âm u dầu đèn, đường sá lầy lội, mái lá trống hoác như những con mắt mù loà nhìn lên bầu trời tím tái õng nước, mắt người lớn trĩu nặng tâm tư, bụng trẻ thơ chứa đầy khoai sắn và thuốc kháng sinh, một ca sốt rét phải cáng đi mất ba ngày, đầu tuần cán bộ chủ trì các đơn vị lên công tình yêu giao ban phải lội bộ, cơm đùm cơm nắm cứ như cái anh đi thăm tù, bóng dáng người cạo mủ lẩn quất, lầm lụi trong rừng sâu gợi nhắc những hồn ma bóng quế, những cô nữ tu khổ ải ngày nào, nước da con gái xanh úa dần đi theo màu lá, thỉnh thoảng nhìn nhau cười, cái cười lại như khóc và đó đây trong các khoảnh đất ẩm ướt đầy cỏ lác, đã rải rác hiện lên những nấm mồ oan nghiệt chết vì đói khát, vì bệnh tật…

Nhưng cái thảm hại nhất lại nằm lẻ khuất trong lòng dạ con người mà lúc đó anh không tài nào nhận biết được. Chẳng một ai có thể nhận biết được. Bởi nó đã diễn ra trước khi anh khăn gói xuống đây. Nó ủ dấm, nằm gọn cho đến suốt những năm tháng sau này. Con người đó có cái tên thật lành hiền nghe như khoai như sắn: Phạm Đăng Điền. Đăng Điền kém anh vài ba tuổi, thông minh, sắc sảo, văn hoá được đào tạo khá cơ bản, lúc ấy đang giữ chức đội trưởng, và có lẽ là vào loại đội trưởng giỏi giang kỳ cựu nhất của hơn hai chục nông trường trong toàn Công tình yêu.

Anh ta đang ngồi trước mặt phó giám đốc Đoàn Thanh, một cấp phó nông trường cũng kỳ cựu không kém. Và hai cái kỳ cựu đang chụm đầu vào nhau, chỉ giãn cách bởi chai đế đã vơi hơn một nửa, xung quanh là rừng cây cao su sắp đến kỳ cho mủ toả bóng xanh mát như ánh trăng ma quái.

- Hắn sắp về đấy – Điền nói.

- Biết! – Đoàn Thanh nhìn đi đâu.

- Hắn là một tay cứng, chắc sẽ xáo tung lên tất cả.

- Biết!

- Và khi ấy, chắc anh em mình chỉ còn cách là cúi đầu răm rắp.

- Sao nữa?

- Và rồi là cuộc sống sẽ ngột ngạt không chịu nổi.

- Cậu ngột ngạt?

- Chả riêng ai.

- Còn gì nữa không?

- Nói chuyện với anh chán như cơm nếp nát!

- Thì tôi có bắt cậu nói.

- Nhưng hắn sắp về. Ít nhất cái sự về này cũng xúc phạm đến anh chứ?

- Tôi?

- Anh. Tuổi đời tuổi đáng anh hơn hắn, hồi bộ đội quân hàm anh phong trước hắn, anh lại là phó của bốn đời giám đốc, các giám đốc cứ lần lượt bị đốn, còn anh vẫn như bàn thạch, riêng điều đó cũng đủ để kỳ này anh lên nắm cái ghế giám đốc chứ không phải hắn, một thằng cha căng chuskieets một mẩu trồng trọt không biết. Nói thật tình nhé, em buồn cho anh!

- Chứ không phải buồn cho cậu?

- Và chán nữa! Chính cách cư xử quá sức nhu nhược của anh đã xúc phạm đến cả chúng tôi, những đứa đã lăn lộn với mảnh đất này ngay từ ngày người còn ngủ chung với cọp.

- Ý cậu?

- Ý anh chứ. Anh phải tỏ thái độ, phải ra mặt phản kháng, phải có tiếng nói lên tổ chức. Chúng tôi sẽ đứng bên cạnh anh.

- Xin lỗi nhé! Mình chịu. Mình mệt rồi và mình cũng không mê mụ cái chức giám đốc ấy lắm để phải phản kháng một cái gì. Hình như cái số mình sinh ra chỉ để làm phó, chỉ để phò một ai đó. Hồi chiến tranh cũng vậy, bây giờ cũng vậy.

- Nhưng hắn không đáng để anh phò. Và kẻ hắn thanh toán trước hết sẽ chính là anh.

- Miệng lưỡi cậu như rắn! Cứ làm như đây là vương quốc của một thế giới ngầm.

- Hơn cả thế giới ngầm nếu ta không biết cách tự vệ.

- Nói rõ ra xem nào!

- Phải đánh phủ đầu ngay từ khi hắn bước chân về.

- Cậu đánh?

- Nếu cần, nếu anh vẫn giữ thái độ im lặng.

- Bảo này! Nông trường đang tan nát, bộ sậu nông trường đang ba bè bảy mối, làm gì thì làm, mặc các cậu nhưng cái gì cũng phải cho có chừng mực. Đừng vì một điều gì đó mà làm công nhân cực khổ thêm.

- Vậy nhé! Ông anh ngầm thoả hiệp rồi đấy nhé! Cấm không có chuyện nửa đường nghĩ lại đâu đấy. Và yên tâm đi. Hắn cút rồi, người mà bọn này công kênh lên đặt vào chỗ cần đặt thì chỉ có là ông anh.

- Cái đó mình… không biết.

Anh có quen Đăng Điền. Và tất nhiên cũng biết cả Đoàn Thanh. Hồi anh mới ở bộ đội chuyển ra thì Đăng Điền cũng vừa từ một tỉnh cực Nam Trung Bộ nhập vào. Nghe đâu hắn cũng có một thời lên xanh đánh giặc hăng ra trò rồi sau đó không hiểu vì lý do gì lại trở ra làm dân hay được tổ chức cử ra hoạt động trong dân không biết nữa. Hai môi trường, hai tiểu sử nhưng sống với nhau lại khá hoà hợp. Phải chăng cùng là dân Thành phố, cũng đã từng là sinh viên, lại có chút đồng điệu về tâm hồn tình cảm, người yêu âm nhạc, kẻ thích chụp ảnh, vẽ tranh và đặc biệt là đều cùng rất yêu rừng nên gặp nhau một cái là mến ngay. Mến nhưng vẫn có cái gì không thật gan thật ruột. Sau rồi người ở lại làm đội trưởng, người chuyển qua làm giám đốc xí nghiệp, xa nhau và hầu như không có tin tức gì về nhau cho đến tận bây giờ. Điều ấy anh hiểu rõ cũng có căn nguyên của nó. Đó là một lần uống rượu tranh luận về chuyện người Cộng sản có biết làm kinh tế không hay là… Điền đã tưng hửng: “Tôi không thích gì chế độ nguỵ, cũng không ưa gì Mỹ nhưng Cộng sản chúng ta còn phải học ở họ nhiều lắm cách cai trị và cách quản lý kinh tế ngoài những khả năng đánh đấm, võ biền đã lỗi thời”. Lúc ấy không kìm được, anh đã kéo Điền ra một chỗ vắng, nói: “Cậu bắt đầu nhờn rồi đấy! Câu đó của ai đó nói ra thì có thể châm chước nhưng cậu, cậu đã từng là lính, dù là một thằng lính không đi hết cuộc chiến tranh chăng nữa nhưng cậu không nên nói cái giọng xổ toẹt đó, hèn lắm!” Điền không nói lại, chỉ cười lạnh: “Có thể tôi sai… Tôi không biết thật… Tôi xin lỗi!” Nhưng đôi mắt lanh lợi của hắn lại chuyển màu xám đục như đang có những cơn giông tích mưa vần vụ bên trong.

Phải chăng mọi chuyện được bắt đầu từ cái câu mắng văng ra một cách chân tình đó hay còn vì một lý do mù mờ nào đó không hiểu nổi, dẫu rằng khi anh trở về, Điền cũng đang là một thành viên của đảng uỷ nông trường! Nhưng còn Đoàn Thanh, tiểu đoàn trưởng cũ của anh, một con người ngay thật, hiền lành, không thấy nói ác về ai, không một lần xử tệ với ai, mộ con người đã có lần lạc rừng cõng nhau cả chục ngày, thoát, đã khóc nấc như đàn bà: “Đây là nghĩa tử sinh không bao giờ quên được, từ nay tao với mày kết nghĩa anh em, thề sống chết…” Chả lẽ con người ấy cũng cùng một duộc với hắn ư? Anh không tin. Cho đến bây giờ đã khoác danh tù tội, anh vẫn không thể tin! Còn Hà Thương… Lúc này cô có biết anh đã bị bắt không và nếu biết thì thái độ, tâm trạng cô sẽ như thế nào? Đàn bà… Ôi! Đàn bà… sao càng sống nhiều năm trên đời lại càng thấy họ là không thể hiểu nổi như thế?

… Lúc đó Hà Thương đang cắm cúi cạo mủ trên phần cây của mình. Nhìn cô thật khác với các chị em trong tổ: dáng cao, mảnh, nước da trắng, khuôn mặt thanh thoát, đẹp, những ngón tay thon dài dường như không phải dùn để làm cái công việc này và đôi mắt lúc nào cũng phảng phất nét buồn kín đáo. Giữa những cô gái chất phác khác, cô gây ấn tượng đến nỗi coslaanf một nhà thơ đi thực tế xuống đây đã phải thốt lên: “Như một diễn viên đang thể hiện vai cô gái cạo mủ cao su”. Cô chỉ lặng cười. Còn giờ đây, nhìn những giọt mủ ứa ra nhọc nhằn mà cô héo ruột héo gan. Nghe đâu giống cây này nếu trồng tốt, chăm sóc tốt, biết chăm bẵm biết yêu tương trân trọng nó, từ sáng đến giờ nó đã tràn ra cho người cả miệng tô sữa trắng ngần rồi chứ không phải cạn queo dáy bát như giọt nước mắt người mù như thế này. Đau lưng quá! Làm bạn với cây cối cả nửa năm rồi mà sao cái lưng chẳng mềm đi được một chút? Mỗi một ngày công suốt từ 4 giờ sáng cho đến 3 giờ chiều là phải đảm bảo cạo đủ một héc ta tức 450 cây, như vậy mỗi cây không cạo quá nửa phút. Chậm hơn, nắng lên hoặc mưa xuống, mủ lặn hết vào trong hoặc trộn hoà vào nước trời là coi như công cốc! Lại còn cái khoảng cách giữa mỗi cây nữa! Cây này cách cây kia chí ít là ba thước, mỗi buổi cạo phải đi hết cả khoảng cách ba nhân với bốn trăm năm mươi là bao nhiêu?... Ba mươi buổi cạo một tháng, ba trăm buổi cạo một năm, cả một đời cạo sẽ phải đi hết một đoạn đường dài dặc thế nào? Đi trong lặng lẽ, đi trong buồn tủi, đi trọn một đời con gái trong xanh xao, vô định mà rồi rút cục không biết mình đi đâu? Âm thầm quá! Âm thầm cạo, âm thầm về lán, âm thầm ngủ, âm thầm gá lắp một tình nghĩa vợ chồng, âm thầm đẻ để rồi chưa kịp hiểu chuyện gì, những đứa trẻ sinh ra lại âm thầm đi tiếp bước đi của cha mẹ… Cũng là một kiếp thợ thuyền nhưng phải chăng không có nơi nào thân phận người thợ lại chìm lắng, buồn tênh và ít nói ít cười đến câm lặng như ở nơi đây! Thoáng dừng tay nhìn những bóng dáng bạn cạo đang lẩn khuất trong ẩm ướt như những hồn ma bóng quế vật vờ, Hà Thương khẽ thở dài…

Đội trưởng Đăng Điền bước tới như một cánh dơi oà ra từ vũng tối. Hắn kín đáo nhìn cô với ánh mắt buồn buồn rồi lặng lẽ bỏ đi sau khi để rơi một tiếng thở ra ngấy buốt. Tiếng thở này chỉ có Thương là hiểu. Như thể là: “Rốt cuộc cô là ai, là cái gì mà cứ lầm lũi, bí hiểm như thể là cái thứ mà tôi không bao giờ với tới, như đang tồn tại ở một thế giới khác, một thế giới không hề biết đến có một thằng tôi trước đây, bây giờ và còn lâu về sau này vẫn đang hướng vọng về cô, lo âu và khắc khoải!” Nhưng mặt khác, bằng cái nhìn căng chằng như muốn thiêu đốt, nó lại muốn bảo: “Không sao! Trước sau gì thì sự bí hiểm, kiêu sa của cô cũng sẽ được chính tôi, gã đội trưởng trực tiếp của cô xé toang chứ không phải ai khác. Tôi đã mở lối mòn cho cô về đây thì tôi cũng sẽ biết cách rào dấp cái lối ấy lại”.

Cô thoáng rùng mình. Như có con vật xanh nào trườn bò vào chỗ kín. Ngay từ ngày đầu về, cô đã không chịu nổi cái nhìn buốt lạnh của hắn. Đứng đối diện, hắn không nhìn dao cạo, không nhìn miệng cạo khô hay ướt, cũng không nhìn dăm cạo đẹp hay xấu theo đúng chức trách giám sát của mình, hắn chỉ nhìn xăm xoi thật sâu vào đáy mắt các cô thợ như muốn lôi tuột từ trong đó ra những suy nghĩ có khối có góc cạnh. Hắn không chịu nổi cái dáng vẻ thờ ơ, xa cách khi họ nhìn hắn. Là con người phức tạp đầu óc luôn chia hai phần sáng tối, hắn có thể không buông tha bất kì một nhan sắc có chút gợi tình nào nhưng đồng thời hắn cũng sẵn sàng nện vỡ mặt kẻ nào đó xúc phạm đến các nhan sắc ấy. Chính mắt cô chứng kiến trong một lần nhậu, Tụ, đội trưởng đội 2, vốn là người chém to kho mặn đã ồn ào nhận xét: “Tớ đã đi nhiều nơi, đã nếm đủ vị cuộc đời nhưng có lẽ không ở đâu khuôn ngực con gái lại đẹp như khuôn ngực con gái làm cao su. Trắng xanh như lá!” Sao anh biết? Một ai đó vặn lại, Tụ cười khục: “Bí truyền. Chỉ cần yêu cầu các nàng cạo ngược chứ đừng cạo xuôi. Cạo xuôi thẳng lưng thẳng ngực chả thấy gì, chán ốm. Cạo ngược, buộc các nàng phải gập người xuống và thế là… trắng ơi là trắng, phồng ơi là phồng! Cả một viện bảo tàng, một phòng tranh ảnh các bộ ngực trinh nữ vùng sơn cước của thằng cha Điền được phơi bày ra hết trọi”. Câu nói vừa dứt, lập tức cả khuôn mặt anh chàng to con bỗng méo lệch đi đến 120 độ về phía sau trước một cú đấm trời giáng của hắn vào chính giữa quai hàm. Hắn nói: “Mày có thể tụt quần cả trăm đứa, ngàn đứa nhưng mày chẳng nên mang cái chuyện ấy ra làm mồi nhậu nghe mày!”.

Cái bảo tàng ngực như lời con người nát rượu nói ấy liệu có không, chưa ai dám quả quyết nhưng ảnh về những phong cảnh cao su, con người cao su, cả cái xấu lẫn cái đẹp đều được hắn chụp lía lịa, chụp cả cuộn cả chục cuộn là có thật. Cái thì hắn lồng kính treo trong nhà hoặc gửi biếu treo trong hội trường, cái thì hứng lên cũng đôi bận gửi đăng ở vài tờ báo và cũng có cái hắn giấu nhẹm, chỉ khi nào rảnh rỗi mới gài kín cửa, lục tủ mở ra xem một mình. Phải chăng đó chính là bộ ảnh chụp những khuôn ngực con gái làm cao su thánh thiện và tội tình như cái Tít hắn đặt?

Tội tình… Mới chỉ thoáng nghĩ đến đó, ngực cô đã thấy nhột nhạt khó thở. Càng nhột nhạt hơn khi một lần chính cô đã bắt gặp hắn nhìn lạnh tanh, vô cảm vào một chị thợ đang vạch bầu vú tròn căng, trắng nhễ nhại, đưa những ngón tay gầy guộc, đen nhẻm nặm sữa vào thân cây. Thức dậy đi làm từ lúc còn tối đất, đến buổi sữa dâng tức trong ngực, chẳng thể đáo về cho con bú, đành chỉ nặn sữa cho phun vào gốc cây chứ còn biết làm sao! Sữa cao su chảy từng giọt. Sữa người tia từng dòng. Trong quạnh quẽ, hai dòng sữa trộn hoà vào nhau, trắng như khăn tang, tức tưởi. Cây rền rĩ vặn mình, mắt người mẹ trẻ trôi thả đi đâu, ai oán… Vậy mà hắn cứ nhìn, ơ thờ, ráo hoảnh đôi mắt ra mà nhìn, cái kiểu nhìn của một kẻ ngoại cuộc, kiểu nhìn của một con đực đang chăm chú nghiên cứu những nét kỳ dị trong sự tồn tại nhọc nhằn của con cái… Hà Thương thoáng buồn! Chao ôi! Đáng lẽ mình chẳng nên về đây, chẳng nên nghe hắn làm ra cái bộ ngậm ngùi thương cảm mà về! Một con người nghe nói đã có thời từng ngồi trên ghế đại học, đã có lúc biết sống lặng thầm trong thế giới suy tưởng mênh mông, một con người ngày ấy, thỉnh thoảng gặp trên văn phòng Công tình yêu hồi mới thành lập, chỉ gợi lên trong cô một ấn tượng nhợt nhạt, chăm chỉ và lành lạnh, thế thôi, vậy mà giờ đây, chả lẽ do cuộc sống quá đỗi nghiệt ngã, lại cũng chính con người ấy đã biến thành một kẻ bất nhẫn nhanh vậy sao?

Dù vậy nhưng cô cũng chẳng thể hoàn toàn dửng dưng được với hắn. Dẫu sao trong những phút giây ngột thở nhất của một quãng đời đàn bà, anh ta cũng đã biết tìm đến cô với một hành vi nghĩa hiệp, chân tình. Và những ngày mới về đây lạ nước lạ cái, anh ta cũng đã tỏ ra biết chăm sóc cô khá chu đáo, khi thì bánh xà bông, ít viên thuốc, mét vải, lúc thì cân đường hộp sữa, trái cam… Những thứ mà ở thời điểm ấy, chỉ có thể có được trong mơ. Nhưng đến khi anh ta nhớ và chăm chút cả đến ngày hành kinh của cô bằng cách đặt công việc nhẹ hơn, gần nhà hơn và thậm chí có cả gói bông thấm ở đầu giường thì cô bắt đầu thấy có cái gì ghê ghê trong đầu…

Tuy thế con người ấy cũng chỉ khiến cô lảng xa chứ không sợ. Cái cô sợ lại chính con người kia, Tuấn, mệnh danh là Tuấn Tử Thần. Đẹp trai, giàu có, tiền tiêu không nghĩ, lúc nào cũng ngồi rất phong trần hiệp sĩ trên một chiếc xe phân khối lớn, chiếc xe có lẽ là độc nhất vô nhị ở vùng cao su sát biên giới Campuchia này. Không ai rõ hắn ở đâu đến, hắn sống chủ yếu bằng nghề gì nhưng có điều ai cũng biết rằng, hắn là thành phần tự do đã tìm đường chạy dạt về đây sinh sống như trăm ngàn những cư dân tự do đến từ mọi vùng đất khô cằn khác. Gã có ơn với cô. Trận lũ tháng trước cuốn cô đi theo con suối đầy đá nhọn, cành khô cả cây số. Tấm thân mỏng manh của cô chắc chắn sẽ rách nát nếu như lúc ấy không hiểu sao gã lại có mặt kịp thời, để nguyên cả quần áo nhào xuống rồi phóng liền ba trăm cây số đưa cô về bệnh viện thành phố. Một tuần sau ra viện. Lại chính hắn lạnh lùng vượt ba trăm cây số trả cô về nông trường sau khi đã thanh toán mọi khoản chi phí rất ư là hào phóng.

Con người cao lớn, lạnh lùng, ria rậm, đẹp một cách cô hồn, vận cả bộ bò bạc phếch, kính đen, giày lính Bôtđơsô ấy đang đứng kia, cạnh Đăng Điền. Cuộc nói chuyện giữa một thành phần bất hảo với một cán bộ nông trường diễn ra thật bình đẳng và khác thường:

- Giám đốc mới đang trên đường về đấy – Điền làm ra vẻ vô tình thông báo.

- Thì sao? – Hàng râu mép tỉa rất tải tử khẽ chuyển động.

- Cậu nên nằm im một thời gian xem động tĩnh thế nào. Tay này không vừa đâu, đã nổi tiếng là một tay biết chơi luật rừng không thương xót đối với bọn đại ca, đầu gấu như các cậu.

- Để coi. Cùng lắm hắn cũng chỉ có một cái đầu và tứ chi. Có thứ dữ chăng nữa, chắc cũng không khá hơn thằng giám đốc ăn tục nói phét, quát khẽ một tiếng đã hồn xiêu phách lạc vừa rồi hay như cha trưởng công an xã đã quỳ mọp dưới chân tôi xin tha chết cho vợ con nó chứ?

- Từ từ! Vì các cha đó tay không sạch bị cậu nắm đằng chuôi, còn tay này, không đùa được đâu. Lâu nay hắn nổi tiếng là liêm khiết đó.

- Trước tiền bac và đùi non thì chẳng thằng nào liêm khiết được hết. Chuyện đó anh cứ kệ xác tôi. Tôi đã có cách xử trí với tất cả mọi hạng người. Điều tôi muốn biết lúc này là bao giờ thì cô ấy được thoát khỏi cảnh cạo mủ để lên làm sổ sách ở nông trường như đã ít nhất là trên một lần anh cam kết với tôi?

- Nó không chịu lên.

- Không chịu hay anh không muốn cho lên?

- Cậu nói thế là có ý gì?... Cậu nghĩ rằng tôi cũng mê mẩn nó như cậu chắc? Mà bảo này, đẹp trai như cậu, nhiều tiền nhiều bạc như cậu, cậu vơ đâu chả được gái đẹp, gái trinh và cậu cũng đã vơ quá nhiều rồi, tại sao cậu lại cứ chết nhui chết nhủi vào cái con bé cạo mủ bốc toàn thân mùi gái già này nhỉ?

- Ông anh nói không thật lòng. Chính ông anh cũng đang thèm chết mẹ được rúc vào cái mùi ấy.

- Nói bậy nào!

- Tôi khuyên ông anh một câu nhé! Đánh đực đâu thì đánh, trong tay ông anh có cả bầy cả đàn con gái kia mà, riêng con người này anh phải chừa ra, bất biết ngày trước giữa anh và cô ấy đã có những tình cảm như thế nào. Tôi trân trọng cô ấy và anh, con người anh cũng không bao giờ có thể hiểu cô ấy có giá như thế nào đâu. Anh nhớ kỹ lời tôi.

- Cậu doạ tôi đấy à? – Hắn đanh mặt.

- Tôi không có thói quen doạ người. Thấy quấy là làm luôn.

- Ghê quá nhỉ? – Hắn cười nhạt – Thỉnh thoảng cậu cứ hay quên cậu là ai nhỉ?

- Rất nhớ! Một thằng tứ chiếng giang hồ có tiền án tiền sự, một thằng đang trở thành hung thần của cả vùng này, một thằng không coi công an chính quền sở tại ra cái gì, một thằng đang sống dựa vào những cánh rừng cao su nghèo kiệt, và trên hết, một thằng đang được không ít các vị cán bộ trong nông trường tiếp tay và cậy nhờ vào nó. Ví dụ như… - Hắn rút ra một tệp tiền – Đây là phần chia tháng này của ông anh. Ba triệu.

- Cái cậu này sao mà trắng trợn quá! Cậu nên nhớ tôi không phải cậu mà cậu cũng không thể là tôi, muốn gì cũng phải có khoảng cách – Đẩy tệp tiền trở lại – tôi không thích cái lối cậu tung tiền kiểu này! Dù sao tôi cũng là…

- Là ai mặc anh – Tệp tiền được nhét gọn vào túi ngực Đăng Điền và không có phản ứng ngược trở lại – Bây giờ tôi cần ở một mình.

- Thêm một thông tin rất mới có liên quan đến cậu này… Có nghe không?

- Thì tôi có điếc đâu.

- Giữa thần tượng của cậu và hắn, tay giám đốc sắp về ấy, đã có thời là nhân tình nhân ngãi với nhau. Biết đâu đây chẳng trở thành một nơi trốn chúa lộn chồng?

- Càng tốt! Tôi chỉ thích những người đàn bà có giá.

- Còn nữa! Ngoài mải mê công việc ra, hắn còn có một thứ mải mê khác, đó là âm nhạc. Hắn là một tay chơi Cla rất khá, cứ khi nào trong đầu sắp sửa có một quết định táo bạo hoặc có một nỗi buồn ghê gớm nào là hắn lại đem kèn ra chơi, như thể đó là một cách tăng thêm cảm xúc, tăng thêm quyết tâm.

- Rất tốt! Tôi thích một tình địch như thế.

- Thích cả cái chuyện hắn sẽ phỗng tay trên của cậu mọi việc?

- Đã có sao, nếu hắn làm được.

Để mặc câu nói ngạo nghễ ở đó, Đăng Điền đi sâu vào trong lô. Muỗi oà theo mỗi bước chân đạp vào lá mục. Lát sau đã nghe tiếng anh ta vang lên ông ổng qua loa: “Các tổ chú ý! Cơn mưa có chiều hướng chuyển dần về phía đội ta. Tổ nào cạo xong, nhanh chóng trút mủ. Tổ nào chưa xong, tranh thủ cạo gom lại. A lô! A lô!...”

Một mùi đàn ông khét nồng và một tiếng nói cũng rất đàn ông thổi nóng rát bên tai cô:

- Sắp mưa rồi.

- Vâng! Sắp mưa – Cô khẽ nhợn người.

- Tối qua tôi đến lán Thương không có nhà.

- Vâng! Tôi họp bên đội – Lại cái nhợn người thứ hai.

- Nhìn chiếc giường ken bằng lồ ô nơi Thương nằm, thật tội!

- Xin lỗi anh! – Cô ngoắt chân chuyển sang cây khác.

- Độ này em xanh quá! – Tuấn cũng chuyển theo – Tôi có mang đến cho em ít thuốc bổ mua tận bên Pháp, cả chiếc đồng hồ Longzin để em biết giờ dậy mỗi sáng.

- Cám ơn anh nhưng…

- Không nhưng gì hết! Chí ít em cũng phải để cho tôi có quyên được chăm lo cho em phần nào chứ.

- Xin lỗi! – Cô lại chuyển.

- Chuyện trò với em mệt quá, cứ như là đuổi giặc – Gã trai chuyển theo.

- Sắp mưa rồi…

- Kệ mưa! Tôi sẽ bù cho em ngày công ngày hôm nay, bù cả tháng, bù hết năm cũng được, bù cả đời, em đừng đi như thế nữa. Chóng mặt lắm!

- Anh Tuấn! – Cô dừng lại, đôi mắt ngước lên, ầng ậng màu xanh hưu hắt – Xin anh đừng nói như thế và… đừng đến đây nữa. Thương cảm ơn anh về mọi điều, Thương rất hiểu lòng anh nhưng Thương không thể…

- Em khinh tôi là thành phần bất hảo, là đối tượng cần trừng phạt của các cuộc sống cũng đang rất đáng bị trừng phạt này?

- Không hoàn toàn như vậy nhưng…

- Còn em, không hiểu tại sao em lại đi tự trừng phạt mình? Một cử nhân Anh văn, một cô giái ngoại ngữ đang được trọng vọng ở công tình yêu, vì nỗi gì em lại bỏ vào rừng làm kiếp đi đày của thợ cạo mủ?

- Đi đày!... Anh nói quá! Tôi yêu rừng su, tôi thích gắn bó với chúng, tôi tìm được những giây phút thanh thản khi động chạm vào giọt sữa mát rượi của chúng! – Lại định chuyển sang cây khác.

- Thôi được! – Một cái gì quật mạnh xuống đất, một tiếng đế giày đi mạnh lên trên – Tôi về. Nhưng tôi nói trước, nếu em còn ở đây, một khi em không là của tôi thì cũng không thể của thằng nào khác, cả thằng hiện tại lẫn thằng sắp đến. Số phận khốn nạn của tôi đã nhập vào cuộc đời em rồi.

Tiếng nói buồn như đá và tiếng chân xa dần, hụt hẫng. Cô rơi người ngồi xuống, đưa mắt thẫn thờ nhìn chiếc đồng hò đáng giá bằng cả mấy năm lương nát vụn trong cỏ, con dao tuột khỏi tay, trên lưỡi dao còn vương lại một vài giọt mủ được ánh mặt trời chiếu vào long lanh màu hổ phách…

Đón anh ở cửa rừng lại không phải những giọt sữa màu hổ phách ấy mà là hia chuyện buồn vui khác hẳn.

Chuyện buồn nằm ở khối tròn chiếc xe bồn chở mủ về công tình yêu đang xịch đỗ bên đường. Anh chàng lái xe đen cháy, tóc tai rậm rì, tự nhiên như cái người đi tiểu tiện, trèo lên mở nắp, thò vòi cao su vào hút mủ ồng ộc ra chiếc xô to tướng, đâu đấy, với một chiếc xô khác, anh ta lội xuống suối múc đầy nước, lại trèo lên, ồng ộc đổ vào bồn. Trước cái nhìn ngơ ngác của anh, anh ta cười khì khì:

- Nhìn gì anh bạn? Lạ lắm à?

- Đồng chí làm vậy hỏng hết mủ còn gì – Anh gượng nhẹ.

- Hỏng à? – Không còn khì khì nữa mà là khành khạch – Hỏng từ lâu rồi. Hỏng từ trên xuống dưới rồi. Hỏng mẹ nó toàn bộ và triệt để rồi. Ông bạn từ hành tinh nào đến mà hỏi ngứa tai vậy. Chào nhé!

- Đồng chí tên là gì nhỉ? – Vẫn gượng nhẹ.

- Anh bạn cần hỏi tên làm cái đ. gì! Tớ tên Đói. Con cùng cha khác mẹ với tên Khát. Nghe thủng chưa anh bạn công tử bột? Thủng rồi thì xéo cho bố mày làm ăn nhé!

Công tử bột… Anh bất giác sờ tay lên mặt. Có lẽ mình bột thật! Đánh nhau có, gian khổ có, đói khát vất vả cũng có mà sao mặt mũi vẫn cứ trắng tươi như cái đứa cả đời chỉ ngồi trong phòng lạnh? Chán thật! Thân thể lại gầy mảnh như con gái nữa. Quá chán! Người ngợm, mặt mũi thế này làm sao anh chàng tài xế kia lại có thế nghĩ hắn đang đứng trước ai được! Anh chợt nhớ đến câu nói của người bạn thân thiết cùng đoàn tên là Vận, Trần Vận, kém anh vài tuổi, đầu óc nghĩ ngợi sâu sắc nhưng lại nổi tiếng là ăn nói bỗ bã, trần trụi, hiện đang là trưởng phòng kinh doanh xuất nhập khẩu trên Công tình yêu: “Mày đáng lẽ phải đầu thai vào phận gái mới phải cu em ạ! Đàn ông đàn ang chó gì mà mặt hoa da phấn, lưng thẳng, cổ thẳng, bụng eo, đùi tròn, tiếng nói lúc nào cũng khẽ khàng như đang tỏ tình, khen cũng cười mà chửi cũng cười, lại còn răng khểnh nữa, ông lại bẻ mẹ nó cái răng ra nhậu chơi bây giờ!” Và rồi cũng chính cái anh chàng Vận thỉnh thoảng hay cố tình lùa tay vào háng anh để trêu trọc ấy một lần đã thì thào với đám bạn nhậu: “Kinh! Thằng này lưỡng thê các cậu ạ! Ban ngày trước mọi người là con gái nhưng ban đềm ngồi một mình lại chính thị đàn ông. Hồi tối nhìn qua cửa sổ, tao vừa chứng kiến cảnh thằng đội trưởng to con, dữ dằn chuyên tháo xăng đem ra chợ trời bán của nó co rúm người lại, thiếu đường quỳ mọp xuống mà tế sống nó. Ái dà! Không còn nhận ra cái thằng Nguyên ẻo ẻo nữa! Cổ gân lên, mắt còn bạc phếch như mắt chó dại, tiếng nói lạnh buốt khí tử thần đến nỗi tao đứng ngoài cũng thấy toàn thân nổi da gà. Kinh!”

Chiếc xe bồn rồ máy bon ra đường chính. Gặp chỗ xấu nó nhảy thếch, hộc lên một tiếng, chao nghiêng rồi lại gượng trở về thế cân bằng, nhọc nhằn bò tiếp. “Chết thôi! Đường sá thế này, mủ rỗ hết còn gì!” Anh than lên một tiếng chả ăn nhập vào đâu.

Chuyện vui, thật kì cục, cũng lại dính dáng đến một chiếc xe. Nó chở đầy gỗ quý đang đứng chình ình trước một chú bò tắt thở, máu ở đầu ở ngực chảy tràn xuống vũng sình lầy, đỏ bầm. Người xúm đông xúm đỏ, trong đó nổi trội lên hai người. Người thứ nhất là chàng trai dân tộc ở trần, vận khố, chân tay cuộn bắp cuộn múi đang huơ con dao quắm bắt nắng sáng bạc ngang trời. Người thứ hai là một người thiếu phụ có lẽ là chủ xe, đẫy đà, trắng hồng, cặp đùi, bộ ngực cũng cuộn sóng cuộn bão không kém đnag hãi hùng đứng nép vào sau xe.

- Mày đền con bò cho tao đi! Mày không đền tao chém chết! – Chàng dân tộc nói.

- Tại… tại con bò của anh đang không xồ từ trong lô ra chứ… xe tôi đi đúng đường – giọng nói đàn bà hổn hển như đang vào cữ trở dạ.

- Tao chém vào cái mồm nói láo bây chừ! Con xe của mày biết xô chứ con bào của tao nó hiền, nó chỉ biết ăn cỏ thôi chứ nó không biết xô đâu.

- Thiệt mà…

- Có đền không? – Lưỡi dao loé lên như tia chớp – Mày không đền lũ làng tao kéo ra đây phá nát cả rừng cao su bây giờ!

- Đền. Đền. Nhưng tôi… không mang đủ tiền.

Thấy tình hình có vẻ căng, anh len vào đứng giữa hai người:

- Có chuyện gì đấy chị? – Quay sang tia chớp – Anh cứ bỏ dao xuống cái đã, chuyện đâu có đó, đàn bà con gái cái chân không biết chạy nhanh đâu.

- Ừ, tao bảo nhưng mày phải bảo nó đền tao. Chậm một giờ đến một con, chậm hai giờ đền hai con, chậm ba giờ đền…

- Thôi được rồi. Sẽ đền, sẽ đền. Nhưng câu chuyện đầu cuối ra làm sao đã chứ?

- Không có cuối đâu. Chỉ có đầu thôi, đầu con xe nó đâm vào đầu con bò của tao thôi.

- Như vậy hai bên đều có lỗi. Coi như hoà.

- Không hoà được! Mày nói tầm bậy tầm bạ rồi. Luật của bản tao, hai con đâm nhau, con nào chết trước là con ấy không có tội mà. Con bò của tao chết trước.

Con mắt người thiếu phụ nhìn lên thật thiểu não. Anh mỉm cười:

- Lúc ấy tôi cũng đứng gần mà, tôi thấy con xem chết trước, khự mọt cái là chết luôn. Con bò của anh còn giãy giãy một lúc mới chết đấy.

- Không đúng. Con xe của nó chưa chết, nó còn đi được.

- Ai bảo anh thế?

- Tao đẩy nó sẽ đi mà.

Thừa lúc anh chàng người Thượng cúi xuống tra dao vào thắt lưng, anh ẩy khẽ người lái xe mặt cắt không ra máu: “Lên gài số lại! Lẹ lên!” Anh này chợt hiểu, biến nhanh.

- Thôi được! – Anh dọn một cái giọng thật nghiêm – Tôi sẽ làm trọng tài. Nhà chị nghe đây, nếu người đàn ông này đẩy con xe chạy được, tức là con xe chưa chết, chỉ có con bò của anh ta chết, chị sẽ phải đền. Bắt đầu!

Tất nhiên là chiếc xe không một mảy may nhúc nhích. Đẩy một hơi không được, thêm một vài chàng vận khố khác hè nhau vào đẩy cũng không được, anh ta quay lại, mồ hôi mồ kê, thất vọng ra mặt:

- Con xe của mày chết thật rồi. Chết cứng. Thôi, tao không bắt đền nữa. Coi như hoà. Hai con chết cùng lúc. Tao cho thằng trọng tài mặt con gái kia một đùi về nhậu với vợ nó cho sướng.

Chị chủ cười mà như mếu, dúi vào tay anh ta một tệp tiền:

- Nhưng dù sao tôi cũng có lỗi, anh cầm tạm vài trăm ngàn gọi là lòng thành…

- Ý, người S’Tiêng không cần lòng thành đâu. Người S’Tiêng chỉ cần lòng bò về hun khói nhậu chơi thôi. Tao về đây.

Loáng cái, mấy tấm lưng trần đen bóng cúi xuống, thế là chú bò rủi ro đã được khiêng đi mất hút sau khi để lại một khúc đùi đỏ mịn nằm nghiêng trên cỏ.

Cô chủ xem gõ nói mà không quên hất mái tóc khá đẹp ra phía trước ngực, khuôn ngực căng nhức tưởng chừng chưa thể có một bàn tay nào chạm được đến:

- Em tên là Thuỷ, Thanh Thuỷ, nhà ở ngoài thị trấn, ngay chỗ ngã ba, nếu có dịp mời anh ghé chơi. May quá! Nếu bữa nay không có anh thì rồi tình hình sẽ cò cưa không biết thế nào. Chị bạn em ở Đắc Lắc tháng trước cũng va phải một vụ gần như thế này, là người chứ không phải là bò, chút nữa thì phá sản vì mức đòi bồi thường không thể tưởng tượng nổi của họ đấy. Em cám ơn anh nhiều…

Xe đi rồi, một tiếng nói vang lên ngay màng tai: “Ông anh trúng máng rồi! Bà này giàu nhất nhì trong huyện, lại đang trục trặc với chồng, cứ đến chơi đi, biết đâu…”

Không kịp nghe hết câu tưng nựng đó, con mắt anh bỗng đờ ra… Trong đám đông thợ đi làm về đang túm tụm nói cười bàn tán kia, hình như anh vừa nhác thấy một khuôn mặt nấp trong lá… một khuôn mặt quá đỗi thân quen… khuôn mặt tớp táp mồ hôi đang hướng về phía anh với cái nhìn vừa lạ lùng vừa khắc khoải lại vừa như muốn trốn chạy! Rẽ mọi người tìm được đến nơi thì khuôn mặt ấy đã không còn đó nữa như vừa rồi chỉ là một ảo ảnh…

Ngay chiều hôm đó, tại văn phòng, gồm đông đủ các cán bộ nông trường có mời thêm vài người đội trưởng anh đã được đón tiếp một cách thật ghẻ lạnh. Những cái bắt tay nhạt thếch. Những miệng cười trống rỗng. Những câu chào hỏi dè chừng và những cái nhìn dò xét. Cứ như là người ta đón tiếp một kẻ tiếm quyền, một tay phá gia chi tử hay một đứa con lạc loài tanh tưởi từ nơi xa trở về. Cả cung cách của Đoàn Thanh, người bạn chiến đấu đã lâu mới gặp lại cũng lầm lì như chưa hề quen biết… Chỉ có Đăng Điền là tỏ ra thân thiện. Cái bắt tay rõ chặt, cái ôm ngang lưng nồng nàn như ôm người tri kỷ, như trong quan hệ giữa hai người chưa hề có một mảy may cấn cợn ngày nào. Nhưng cũng chỉ có một Đăng Điền… Biết trước, đã lường trước mà anh vẫn cứ thấy hẫng nhẹ trong người. Cho đến khi một đội trưởng ngồi cạnh Đăng Điền mà anh có mang máng nhớ tên nhớ mặt, Tụ, hình như Đình Quang Tụ, trung đội trưởng thông tin, ngày trước thì phải, bật đứng dậy, nắt mặt tự nhiên chả ai làm gì cũng rắn câng:

- Có giám đốc mới về là tốt rồi. Ít nhất rừng cũng có chủ. Nhưng chỗ quen biết, mất lòng trước được lòng sau, tôi là tôi cứ xin nói thẳng, đất này là đất dữ, đất nghịch, đã về thì cố mà trụ lại, kẻo ba bảy hai mốt ngày bọn tôi lại phải làm một tiệc tiễn anh đi như đời các vị giám đốc trước, mệt lắm!

- Ơ hay nhỉ! – Đăng Điền làm bộ lạnh mặt – Cũng là người quen cũ, không còn có câu gì để nói nữa hay sao mà đồng chí lại gở mồm thế? Tôi thì tôi tin! Đã sống với anh Nguyên những lúc gian khó nhất, tôi tin ở bàn tay quản lý cũng như tấm lòng của giám đốc mới.

Bất giác anh nhìn sang Đăng Điền với cái nhìn ấm như nắng rồi nhìn hết lượt mọi người. Gầy guộc quá! Xanh xao quá! Như dáng hình đồng đội của những năm Mậu Thân bị dồn đến chân tường năm xưa. Sự hụt hẫng chìm xuống. Một nỗi xót xa dâng lên, đáng lẽ khóc, anh lại mỉm cười, cái mỉm cười có đường môi duyên khá đẹp và giọng nói vẫn khẽ khàng như đưa như ru:

- Điều đó còn tuỳ thuộc vào hết thảy những anh em ngồi đây. Nếu không làm được, chính tôi sẽ khăn gói ra đi chứ không cần anh em phải lót lá. Muốn vậy tôi cũng báo trước, ngay từ bây giờ, mọi việc sẽ được sắp xếp, dọn dẹp lại từ đầu. Người nào chịu được thì ở lại. Ai không chịu được, xin cứ tự nhiên, kể cả đồng chí đội trưởng đội 2 vừa nói câu rồi, tôi không có ý giữ. Kể từ ngày mai, tất cả nông trường sẽ làm việc theo quy chế mới. Giải tán!