- 28 -

NGHỀ LÀM CAO SU NGÀN ĐỜI NAY LÀ THỨ NGHỀ THỜI VỤ. Thời vụ không xuôi, con người dầu ráng sức đến mấy cũng chẳng đi đến đâu. Nhưng con người vẫn biết đứng vững bằng hai chân trên đất. Đất dữ dằn, đất lầm lì, đất hay nổi giận, nhưng đất cũng biết thuỷ chung không phụ lòng con người đã dồn hết tâm hết sức gắn kết đời mình với nó.

Sau cuộc họp thanh kiểm tra đầy kịch tính như đã nói ở trên chừng nửa tháng, sự chênh chao của những vườn cây đã dần dần đi vào thế thăng bằng. Bệnh phấn trắng, bệnh nấm hồng, hai căn bệnh truyền kiếp đeo đẳng cùng loài cây cho mủ đã được thanh toán ở hầu hết các diện tích. Những lô cao su bị cơn lốc liếm qua cũng được nhanh chóng trồng lại. Thiệt hại và đáng kể nhưng vẫn là cái sự thiệt hại do trời nên nỗi đau cũng không có chỗ bấu víu để neo bám lại quá lâu trong đầu óc người thợ đã không ít lần trải qua những thử thách tương tự. Đội ngũ những bàn tay vàng đang giữ vai trò hạt nhân trong các nông trường lại vươn lên chiếm thế độc tô về kĩ thuật chăm bón, kĩ thuật cạo sau một khoảng thời gian buộc phải nhường bước cho nạn cạo phá, cạo ẩu, cạo lấy thành tích hoành hành. Các lô cao su lại thơ thới một nhịp điệu làm ăn lặng lẽ, quyết liệt và thanh bình. Một mùa khô cây cho nhiều mủ nữa lại sắp đến…

Cuộc sống sản xuất tạm lắng thì cuộc sống tinh thần lại có dấu hiệu sủi tăm. Các nông trường và phòng ban bắt đầu tém dẹp công việc để bước vào tiến hành những đại hội đảng cấp cơ sở. Tuy tiến hành gấp rút, tiến hành tranh thủ để còn ra lô chạy đua với thời vụ nhưng không khí chung là ôn hoà. Cũng như cái sự ôn hoà, dễ chịu này bao giờ cũng trở thành nét đặc thù cho các cấp cơ sở vốn chỉ biết lấy cái sự cần lao, tần tảo, giản đơn làm khát vọng sóng. Cái tăm chỉ sủi lên khi một số người thích quan tâm, lo lắng đến thế sự thi thoảng chụm đầu nhau vào bàn tán đến cái đại hội mang ý nghĩa quan trọng nhất của toàn Công ty sắp diễn ra. Người bảo chả có vấn đề gì, chắc ban giám đốc vẫn thế, cá nhân ông giám đốc vẫn thế, vậy là được rồi, thay đổi làm gì cho rối mà con người tận tuỵ, hết lòng vì chuyện chung này cũng khó có thể thay thế. Người nhạy cảm hơn lại bán tín bán nghi cho rằng, không khéo kì này sẽ có thay đổi lớn về mặt quy chế, về mặt nhân sự. Lại có người theo trường phái trung dung khẳng định, sẽ có biến động ít nhiều nhưng đại thể vẫn như cũ để giữ sự ổn định trong Công ty, mất ổn định lúc này là chết. Và rồi lời bàn ra tán vào rút cuộc cũng gom tụ về cá nhân ông giám đốc. Hầu hết đều mong muốn ông vẫn trụ vững trên cái ghế thủ lĩnh hai chức năng chính quyền và đoàn thể, một số nhỏ khác lại tặc lưỡi, có khi thay đổi một chút cũng hay, ví như đã chính quyền thì thôi đoàn thể, đã đoàn thể thì thôi chính quyền, bài học lịch sử về sự thâu tóm quyền lực lâu nay đã chỉ rõ, phàm ai đã ngồi quá lâu trên một chiếc ghế của mình rồi không chóng thì chày cũng sẽ sinh tật, như tật chuyên độc đoán đang hiện ra nhỡn tiền chẳng hạn, mệt lắm…

Ấy vậy mà cái con người đang hứng chịu mọi bàn tán lúc nóng lúc lạnh đó lại vắng mặt không có nhà. 2000 tấn cao su đang nằm ì ở biên cương phía Bắc đã kéo xếch anh lên đó. Phó giám đốc Vận bảo: “Tình hình trước đại hội đang rất nóng, ông phải có mặt ở nhà”. Anh cười: “Đối với một doanh nhân lương thiện, chỉ có hàng hoá bán được hay không mới là điểm nóng, ngoài ra vớ vẩn hết. Vả lại, nếu được chọn giữ ghế giám đốc và 2000 tấn cao su được giải toả, mình sẽ chọn cái thứ hai”. “Ông lại cạn nghĩ rồi. Không hiểu đến bao giờ cái đầu ông mới bỏ được thói đánh đồng giữa kinh doanh và chính trị. Chính chính trị nó có thể xoá sạch cái hai ngàn tấn, hai vạn tấn mà ông đang ôm giữ chỉ trong chốc lát. Ở nhà, để tôi đi! Con người ông cần hơn tôi nhiều lần đối với mọi người ở đây”. “Lại nghiêm trọng rồi. Mà cậu, nói đừng tự ái nhé, làm sao quen biết thị trường Trung Quốc như mình, không khéo đi rồi lại về không. Trong khi đó, mọi động tác, thủ tục quá rắc rối để chuẩn bị cho một đại hội, cậu làm giỏi hơn mình. Hơn thế mình muốn trước lúc khai hội, mọi ách tắc đều được khơi thông để không ai phải canh cánh khi bước chân vào hội trường cả” “Vậy thì tuỳ! Nếu xảy ra cái gì, chớ gân cổ lên bảo thằng tôi không nói trước.” Người phó giám đốc tính bộc trực lại chỉ còn biết doạ gió một câu như thế.

Thế là đi. Đi chìm lút luôn. Chỉ còn không đầy một tuần nữa là đến ngày rồi mà tới tận giờ người ta vẫn chưa thấy bóng dáng ông giám đốc đâu cả. Những lời bàn tán lại có dịp sủi lên. Một số người thiện chí thì hít hà cho rằng con người này là của công việc, việc chưa xong thì chưa yên tâm cái gì hết, khổ, đáng quý thật đấy nhưng hà cớ gì cứ thân làm tội đời mãi thế! Một số người độc miệng lại nghi ngờ ông giám đốc chắc tranh thủ lúc nhá nhem đi làm một quả đậm, 2000 tấn ấy mà trôi được, mỗi tấn chỉ cần ăn chênh giá vài trăm ngàn đồng thôi là tự khắc sẽ có một khoản lớn dự phòng bất trắc nếu kì đại hội này có trục trặc xảy ra. Một số người khác nữa lại quy kết ông là môn đệ của trường phái vô chính trị, đặt tiền bạc, kinh doanh lên trên nguyên tắc đảng và như thế liệu con người đang muốn đi theo mô hình làm ăn tư bản này có còn xứng là bí thư một cấp uỷ đảng nữa không? Vân vân…

Ngồi giữa văn phòng Công ty, phó giám đốc kiêm phó bí thư đảng uỷ Vận chập chờn nghe thấy cả. Hết thảy những thông tin nóng nhức ấy chính ông già Thái ngày ngày gượng nhẹ cung cấp cho. Ông còn lo lắng dự đoán: Đại hội kì này coi chừng sẽ xảy ra rất xấu nếu những người chính trực cứ quá tự tin mà không biết đường tự vệ trong khi kẻ xấu lại đang ráo riết xiết chặt đội ngũ không chừa một kẽ hởi nào. Ông lại hỏi đã có bao giờ các anh thử xem xét nhìn nhận cho kỹ lại tất cả con người của phó giám đốc Đăng Điền chưa? Anh ta đang có những hành vi rất không bình thường ví như cái vụ lỡ bán 300 tấn cao su giá thấp của anh hôm rồi. Đang điên đầu, lại phải nghe những lời như là dạy dỗ, Vận quặc lại: “Bác Thái! Tại sao bác không quan tâm đến những chuyện thuộc phạm vi bác phụ trách như vệ sinh sân sướng, chăm sóc cây cảnh, điện nước… mà lại đi để ý đến ba cái chuyện rối rắm này?” Bất ngờ, ông già trả lời một câu, một câu mà ông sẽ không bao giờ trả lời nếu không phải nghe những lời đau đớn đó, một câu khiến Vạn phải thay đổi toàn bộ suy nghĩ: “Đồng chí muốn biết tại sao ư? Đáng lẽ chả nên nói nhưng vì đồng chí hỏi nên tôi phải nói. Tôi vào đảng từ lúc đồng chí còn chưa lọt lòng. Nói thêm, ông bí thư tỉnh uỷ ở đây do chính tay tôi kết nạp dạo đồng khởi. Đủ chưa?”

Đúng! Cú lỡ bán 300 tấn mủ đã qua chế biến ngớ ngẩn ấy đã khiến Vận buộc lại phải nghĩ có bàn tay Đăng Điền dính vào. Chỉ có hắn mới có được thông tin bí mật như vậy và cũng chỉ có hắn mới có những bạn hàng thân thiết như thế. 300 tấn mủ bán vội thực ra thua thiệt không đáng bao nhiêu, chuyện thường của nghề, nhưng lại xảy ra giữa thời điểm nhạy cảm sắp bước vào đại hội nên người thay quyền chủ trì Công ty là anh bỗng trở thành đối tượng bị quy kết rất không có lợi của dư luận. Họ cho anh là thiếu năng lực quản lý, thiếu cái nhạy bén tối thiểu của kẻ làm thương trường, vì lơ mơ tắc trách một chút mà để Công ty phải tiêu đi cả mấy trăm triệu đồng mồ hôi nước mắt. Độc địa hơn, có người còn bóng gió nói anh chắc ăn cánh với bạn hàng để chia chác lợi nhuận và cuối cùng, họ thả lỏng một câu: “Đây là bi kịch tất yếu của những cán bộ đi lên không bằng con đường bằng cấp”. “Tức là họ muốn nói anh dốt, anh chỉ là kẻ gặp thời, anh vô tích sự, chỉ mới tạm quyền giám đốc có mươi ngày mà đã không nên cơm cháo gì… Nghe được, anh chỉ đau chứ không tức giận. Quãng đời làm doanh nghiệp mấy mươi năm nặng nề đã rèn cho anh cái tính biết nén nhịn vượt qua mọi tiểu tiết. Nếu tiều tiết nào cũng đeo nặng bên người thì chắc anh đã phải đâm đầu xuống lòng hồ từ lâu rồi. Anh lo cho bạn. Anh có cảm giác mơ hồ rằng, cú 300 tấn này không nhằm vào anh mà nhằm vào chính Vũ Nguyên. Chính vì vậy mà phiên họp đảng uỷ vừa rồi, về chuyện đó, anh đã nhận toàn bộ thiếu sót về mình. Còn nhấn thêm: Từ xa, đồng chí giám đốc đã tỏ ý không chấp nhận nhưng vì quá nôn nóng giải toả hàng nên đã nghĩ không tới. Lạ hơn, cũng trong buổi đó, kẻ mà anh nghĩ có nhúng tay vào vụ này lại đứng dậy, gạt phăng: “Tôi không đồng ý với cách nhận lỗi của đồng chí Vận. Là phó giám đốc phụ trách kinh doanh, tôi mới là người có lỗi chính, đồng chí Vận chỉ ký duyệt”.

Thế là thế nào? Mọi cái đang thoáng ra hay đang xiết lại để tạo nút thắt ma quỷ cuối cùng? Trời ơi! Vậy mà đến tận bây giờ, chỉ còn vài ngày nữa, cái lão thần đơn giản có máu nghệ sĩ chảy nhì nhằng trong huyết quản kia vẫn chưa chịu vác mặt về!

Đầu ô Sài Gòn nắng và bụi và tiếng động cơ xe vẩn lên, rít lên như đâu đây đang diễn ra một trận giao thông chiến dữ dội, không có khoảng dừng nhưng lại có không ít những khoảng lặng, ví như trong cái quán nhỏ giữa con hẻm ven bến Tân Cảng này đây.

Đăng Điền đang ngồi trước mặt anh chàng phóng viên đầu chải ngôi giữa trẻ tuổi. Họ nhìn nhau. Rồi nhìn đi chỗ khác. Rồi lại nhìn nhau. Thằng cha này tuy mặt mày non búng vậy nhưng ngón chơi cũng ra vẻ đáo để lắm đây, Điền nghĩ, vậy cách tốt nhất là đừng nên tỏ ra quá coi thường hắn mà hỏng việc, dẫu ranh con, dẫu chỉ là một thằng nhà báo ăn lương hợp đồng vô tích sự, dẫu chữ nghĩa còn lồng bồng nông nổi lắm nhưng hắn vẫn đại diện cho một siêu quyền lực trong xã hội. Dọn một chất giọng lễ độ vừa phải, Điền lên tiếng:

- Thưa đồng chí! Vấn đề còn lại là tất cả ở như đồng chí. Mọi sự đã chín mùi để cái ác bộc lộ, bài báo của đồng chí sẽ là một quả nổ lớn đóng vai trò quyết định.

- Tôi đã viết xong – Câu nói gọn như một dấu chấm – Ba ngàn chữ, tràn trang.

- Vậy thì tốt quá! Hàng ngàn con người lương thiện đang trông vào ba ngàn chữ đó.

- Nếu không thay đổi, tuần sau sẽ lên khuôn.

- Còn gì bằng.

- Tất nhiên là còn chờ khâu xét duyệt.

- Thế ạ!

- Nhưng chắc ổn thôi. Chưa một bài phóng sự nào có tên tôi bị ách lại cả.

- Sao có thể ách khi trào lưu chống tham nhũng đang dâng lên như thuỷ triều mà báo chí các đồng chí là ngọn triều mạnh nhất. Đấy là chưa nói văn phong, chữ nghĩa của đồng chí cứ sắc lem lẻm, rất giàu tính khái quát và có độ vang rất rộng mà tôi đã có nhiều dịp được đọc. Xin bày tỏ sự ngưỡng mộ.

- Có gì đâu anh. Nghề nghiệp thôi mà.

Nghề nghiệp cái con khỉ! Viết như chú mày thì một ngày tớ có thể són ra được cả chục bài.

- Thay mặt toàn thể anh em trong Công ty, xin có một đề nghị… Kể ra đề nghị này chả nên nói ra nhưng…

- Anh cứ nói. Tôi sẽ làm hết sức nếu như nó chính đáng.

- Dạ! Giá như báo ra đúng ngày đâu tháng thì thật mỹ mãn.

- Tức là ra ngay số tới?

- Dạ, số tới.

- Hơi khó đấy. Số tới chật ních rồi.

- Dạ! Chắc vẫn có trường hợp có thể linh động được chứ ạ? Ví như đồng chí nói khó với toà soạn một chút. Đằng nào cũng đăng, đăng trước đăng sau một số thì cũng vậy.

- Không đơn giản thế đâu.

- Vâng, tôi biết chứ. Thưa anh…

Bỏ lửng câu nói, Điền cúi xuống sục tay vào chiếc cặp da căng ních. Con mắt đeo kính của nhà báo vội đánh nhanh sang hướng khác, khịt mũi, hắng giọng làm ra vẻ dửng dưng không nhìn thấy…

- Dạ! Chúng tôi ý thức rằng đây không chỉ đơn thuần là một bài báo mà cao hơn, nó còn là tiếng cồng gióng lên báo động để cứu nhiều kiếp người, là liệu pháp để đổi thay năng suất và tăng trưởng kinh tế cho cả một vùng đất giàu truyền thống nhưng đang nghèo kiệt. Biết để làm được việc đó, đồng chí đã bỏ nhiều công sức và tâm huyết, chúng tôi xin được tôn vinh và chia sẻ chút ít công lao đó, gọi là lòng thành của bà con.

Một chiếc phong bì mỏng tanh nhưng lại mơi hồ chứa đựng một đồ nặng cần thiết được đưa nhanh qua mặt bàn đặt như nhét thẳng vào tay người đối diện. Bàn tay không nắm lấy cũng không duỗi ra, vừa đủ để nó không rơi xuống đất.

- Ôi dà, phận sự thôi chứ công sức gì đâu, các anh làm thế này tôi… Thôi được rồi, tôi nhận để bồi dưỡng cho anh em. Rất có thể phải tháo gỡ để đưa vào, mất công lắm!

- Vâng! Rất mất công – Tiếng cười nổ bục trong cuống cổ - Và chắc chắn báo sẽ ra tuần này chứ ạ?

- Cố gắng.

- Vâng, đây chỉ là một nửa, báo ra, chúng tôi sẽ cho người đem nửa con lại xuống nốt, đồng thời đem báo về luôn, cứ đặt trước toà soạn 500 tờ, anh nói giúp. Dạ! Bây giờ xin phép, dạo này công việc lu bu quá.

Hắn đứng dậy, gọi thanh toán rồi bỏ đi ra xe luôn, nét mặt tỏ ra có chút phiền muộn, thứ phiền muộn hay bắt gặp ở kẻ có tiền và biết cách làm chủ, sử dụng đồng tiền. Còn lại một mình, chàng trẻ tuổi dốc cạn ly rượu màu rồi với tất cả sự bồn chồn, kín đáo vén vội một bên mép phong bì ra… Khuôn mặt nhàu nhĩ vì nát rượu chợt có nắng tưới vào: Những tờ đô la mệnh giá một trăm xanh thắm như mây trời nằm xếp lớp thốc chói vào mắt, rợn ngợp…

Trước đại hội một ngày thì Vũ Nguyên thình lình trở về. Chẳng nói chẳng rằng, với bộ dạng khá phong trần, cặp mắt trũng sâu, một đường chân râu rất đẹp viền quanh khuôn cằm thanh thoát, anh lao thẳng vào phòng Vận, cười tươi tắn như đứa con lâu ngày được trở về gia đinh thân thuộc:

- Xong rồi! Đến mãi tận sáng qua mới xong, định gọi điện báo về nhưng mình muốn có một niềm vui bất ngờ, đi cả hai ngàn rưởi tấn, giá Tám phảy lăm, trả gọn sau một tháng, thế cũng là được, xong cái mình bổ ra sân bay luôn. Sao? Mọi việc ở nhà ổn chứ? Đại hội vẫn tiến hành vào ngày mai chứ? Chà, đi lâu nhớ Công ty, nhớ các cậu quá!

- Còn gì nữa không? – Vận lạnh nhạt.

- Sao? Có chuyện gì vậy?

- Chuyện gì! Chỉ vì hai cái ngàn tấn cao su ấy mà ông bí thư không thèm ngó ngàng gì đến cái đại hội mà ông ấy đang đóng vai trò chủ trì, chuyện thế đấy.

- Ôi giời! Thì có cậu và cậu Điền ở nhà rồi, mà đại hội thì cũng giống như mọi đại hội, thuần tính tượng trưng vui vẻ thôi chứ có gì ghê gớm vậy. Vả lại đại hội gì thì đại hội, không lấy cái hiệu quả sản xuất kinh doanh làm đầu thì cũng coi như vứt.

- Chết thật! Đến lúc này mà ông vẫn có thể nói khơi khơi được như thế. Hiệu quả sản xuất và nhân sự bàu bán là hai cái có liên quan với nhau lắm đấy ông thần đơn giản ạ. Không có cái này thì không có cái kia đâu.

- Lại tranh luận rồi, lại quan trọng hoá rồi! Dẹp đi! Chuyện vặt. Cậu Điền đâu rồi?

- Tưởng hắn ra đón ông ở sân bay?

- Không…

- Cũng hơi lạ đấy nhỉ?

Một tiếng nói vang lên rổn rảng ở cửa:

- Chào sếp! Thế là sếp đã trở về, người anh hùng ở tiền đồn đã trở về đúng lúc. Nghe nói sếp đã cho đi gọn cả hai ngàn rưởi tấn phải không ạ! Thật là một kỷ lục doanh thương không phải ai cũng đạt được, hoan hô sếp!

Điền ào vào, trên người còn nguyên bộ đồ bảo hộ đi rừng bết bát màu đất đỏ.

- Cậu đi nông trường về đấy à? – Vũ Nguyên đón nhận một cái xiết tay rất chặt – thôi chứ, sớm mai đại hội rồi thì cũng phải thôi lặn lội để ở nhà giúp cậu Vận một tay chứ, cậu định mang nguyên bộ quần áo này vào dự đại hội à?

- Thì cũng chỉ ăn theo giám đốc thôi. Giám đốc còn đang gió bụi đường trường mà thằng em lại có thể ngồi yên được? Hơn nữa, mọi việc đã có bàn tay lão luyện của bác Vận đây quán xuyến, còn gì phải áy náy gì nữa.

- Không dám! – Vận chìm giọng – Nếu quán xuyến thì đã không xảy ra cái vụ 300 tấn bị bán hụt giá.

- Ấy đấy – Điền reo lên – Không nói thì quên. Cái lão bạn hàng vớ bở sáng nay có đến đây, bác đi họp vắng, lão ta có ý nhân danh tình nghĩa làm ăn lâu dài xin được hoàn lại một nửa cái chênh giá trờ cho ấy theo tinh thần cùng ăn cùng chịu.

- Cậu đã nhận? – Vận hỏi.

- Tấm lòng người ta như vậy, mình phải nhận chứ làm sao. Hơn nữa, nhận cũng là vì anh…

- Vì tôi? Vì muốn gỡ tội cho tôi? Nói thật nhé, tôi ký tôi chịu, tôi không quen cái kiểu nhận của bố thí như thế.

- Ơ hay! Tại sao bác lại nổi nóng với em. Thôi thì không vì bác thì vì Công ty vậy, một khoản cũng kha khá chứ có ít đâu.

Đang vui, Vũ Nguyên cười phá lên:

- Các cậu này mới hay chửa! Chuyện chả có gì cũng căng. Hai ngàn rưởi tấn đi hết với giá Tám phảy lăm sẽ bù lại tất cả. Kinh doanh buôn bán phải có được có mất, làm sao được cả, buồn cười. Giờ, cậu Điền xuống xe nhận số đồ dùng tôi mang về trang trí cho đại hội. Còn cậu Vận ở lại đây nói cho tôi nghe xem mọi chuyện đã chuẩn bị đến đâu rồi. Còn tắc chỗ nào nữa không?

- Còn – Vận nói sa khi cái bóng của Điền đã khuất.

- Bản báo cáo chưa thông qua?

- Không. Có một vòng dây thòng lọng đang treo lơ lửng trên đầu chúng ta.

- Cái thằng cha này! – Lại cười phá – Hoang đường! Cuộc đời nó trôi chảy đơn giản hơn ta tưởng nhiều, cứ phức tạp hoá ra làm gì cho mệt đầu. Đâu? Cái thòng lọng đâu? Nếu có, tôi xin chui đầu vào trước.

- Ông nên gặp ông già Thái, ông già sẽ chỉ cho.

Nhưng cả chiều rồi tối hôm đó, mặc dù đã đôi lần để ý hỏi thăm nhưng Vũ Nguyên vẫn chưa tìm thấy bóng dáng ông già đâu cả. Mãi đến khuya, khi nhọc nhằn thông qua bản báo cáo chính trị trước đảng uỷ do Vận chấp bút xong, cô phó văn phòng mới kịp thông báo cho anh hay ông già chiều nay vừa xin về quê gấp vì có đứa cháu đích tôn bị tai nạn phải đưa đi bệnh viện cấp cứu. Thôi được, anh nghĩ, sau đại hội, anh sẽ kéo cả ban giám đốc về quê ông một ngày, vừa là thăm cũng vừa là để biết quê quán cái con người suốt mấy chục năm nay đã trở thành pho sử sống, đã gắn bó hết lòng với mọi nỗi vui buồn của Công ty.

- Đấy, cậu thấy chưa, không khí cuộc họp đảng uỷ có vẩn lên điều gì khác thường đâu. Nhân sự vẫn trúng như ta dự kiến, cậu và tôi vẫn được đại đa số ủng hộ, thậm chí tôi xin thôi không nhận chức bí thư nữa để chuyên tâm lo việc sản xuất mà có ai chịu.

Vũ Nguyên nói với Vận khi chỉ còn hai người ngồi lại với nhau. Vận không trả lời. Bằng điếu thuốc rít xèo xèo một cách vô cảm trên đôi môi thâm xì, anh biết bạn đang có nhiều điều muốn nói mà không thể nói. Cuối cùng Vận gí mạnh đầu mẩu thuốc vào đế ủng, lần đầu tiên thấy con người quen bộc trực này cười nhạt:

- Không ai chịu hay ngầm chịu?

- Cái đầu cậu đang nghĩ gì vậy?

- Ông không thấy sự chỉ đạo của cấp trên đang gây nhiễu cho việc bầu bán à?

- Mình chưa hiểu.

- Tóm lại ông là giám đốc tốt, quá tốt nhưng lại là một nhà tổ chức tồi, quá tồi. Chỉ nội cái chức danh giám đốc có kiêm bí thư đảng uỷ nhiệm kỳ này hay không mà mỗi nơi chỉ đạo một khác. Tỉnh thì kiên quyết phân ra, Tổng Công ty lại muốn kiêm nhiệm. Giây phút cuối tỉnh lại đồng ý với Tổng Công ty, vậy người ta sẽ nghe ai, sẽ bỏ lá phiếu theo kiểu nào, hay sẽ rơi vào tình trạng phân tán lung tung cả?

- Mình không quan tâm. Kiêm nhiệm cũng được mà không kiêm nhiệm càng tốt, càng nhàn thân.

- Thế ông có nghĩ rằng từ cái này nó sẽ trượt thẳng sang cái khác không?

- Không! Mình chỉ nghĩ sao cho chóng xong, cho chóng bắt tay vào cái chương trình làm ăn mới đang nóng bỏng cả đầu đây.

Vận đứng dậy, tránh không nhìn vào mắt bạn:

- Cũng mong mọi sự được như thế. Chà chà! Chả hiểu đến khi nào người ta mới biết cách tiến hành các đại hội đảng nhẹn nhõm đi một chút, cứ mãi thế này thì quá sức nặng nề, đâu có còn ý nghĩa là hội hè nữa – Anh đưa tay đấm mạnh vào trán – Đầu óc mình hỏng hết rồi. Rõ ràng là cảm thấy có một cái gì đó hôi hám đang xiết chặt lại mà cố nhìn cũng không tài nào nhìn ra. Thôi, quá nửa đêm rồi, đi ngủ, mai còn bận bịu cả ngày.

Nói vậy nhưng Vận biết rằng đêm nay mình sẽ không ngủ, không thể ngủ. Buổi họp tối nay dẫu có kết thúc thật suôn sẻ nhưng chẳng hiểu sao nhìn trong mắt mọi người, nhìn trong mắt Điền, anh vẫn mơ hồ cảm thấy cái dây thòng lọng ấy vẫn đang mơ hồ treo lơ lửng trên đầu.

Đêm đó Đăng Điền cũng không ngủ. Có ba việc cần phải làm thì cả ba đã được hoàn tất trót lọt đến không ngờ. Việc quan trọng nhất đến chiều tối nay đã triển khai xong, 120 tờ báo có bài nện thẳng vào cá nhân Vũ Nguyên đã được phân phát tới tận tay 120 đại biểu có mặt ngày mai, tất nhiên phải trừ đi số đại biểu có dây mơ rễ má với Vũ Nguyên. Còn lại 380 tờ cứ tạm để đấy sẽ dùng thật đắc dụng về sau. Có gì đâu, vài triệu bạc biếu khéo cho bên bưu điện là nội trong vài giờ, dù là đang đêm hôm, với bán kính ba mươi cây số nối đội hình giữa các nông trường, xí nghiệp là đâu sẽ có đó hết, chỉ cần ngồi một chỗ bốc điện thoại hỏi xem họ đã nhận được chưa. Và chỉ có thể là đêm nay. Sớm hơn không được mà muộn hơn càng không được. Sớm, con cá sẽ được đánh động mà tìm cách chui ra khỏi nơm. Muộn, mọi việc đã an bài, dẫu trời có sập cũng chả nước non mẹ gì. Thành tựu hay đi xuống? Những điều bê bối ở Công ty cao su Đồng Văn! Chà! Cái tít được lắm. Vừa độ. Không xóc xói quá mà cũng không hiền lành quá, đủ để gây sự tò mò. Khá! Thằng nhóc trông lấc cấc, nhìn thấy tiền như cáo nhìn thấy gà vậy mà ngôn từ, lời lẽ có hơi tiền thổi vào cũng đâm ra sắc nhọn, đáo để ra phết. Nói đùa, đồng tiền có sức mạnh thật. Ở đâu cũng mạnh. Thời nào cũng mạnh. Thời này càng mạnh. Logic tất yếu của sự vận động là ở đấy chứ đâu, làm quái gì có cái gọi là lương tri đơn thuần, quang quác thế nghe siêu hình bỏ mẹ.

Việc thứ hai là phiên họp đảng uỷ cuối cùng tối nay. Quá tốt! Sự nhùng nhằng giữa hai chỉ thị của đảng bộ cấp trên tưởng là thống nhất nhưng xét đến cùng lại vô cùng có lợi cho việc bầu bán. Nhùng nhằng sẽ đẻ ra nhùng nhằng, cái logic nghị trường này bao giờ chả thế, xưa nay vẫn thế. Tức là con mồi béo vẫn tiếp tục bị ru ngủ bởi sự im lặng cố hữu mang tính phục tòng đã thành bản chất của các thành viên đủ để không cảm nhận được điều gì sẽ xảy ra ngày mai. Ngủ đi! Cứ ngủ tiếp đi anh bạn, rồi ngày mai mi sẽ được ngủ luôn, ngủ hoàn toàn trong sự quên lãng của người đời.

Và việc thứ ba là sự trở về và ngày mai dứt khoát sẽ có mặt của Ba Vinh. Nói cho cùng, tuy lão già tạc đạn này lá nem, vừa đ. vừa run thật nhưng nếu biết khai thác cho hết mặt lọc lõi trên cõi chính trường của lão thì cũng đáng nể lắm. Một cái đầu chứa toàn âm mưu, cái đầu kia lại chỉ rặt những mưa nắng với các con số kinh doanh lỗ lãi thì thử hỏi làm sao mà cha Vũ Nguyên không ngã dài. Cú nốc ao tất yếu đã hiện ra nhỡn tiền không cách nào thoát vùng ra được. Các biện pháp chính quyền không diệt được nó thì sức mạnh của tinh thần đại hội đảng sẽ thiêu cháy nó… Giỏi! Lão Ba Vinh thế mà giỏi! Đã có ai dám nói và nói một câu giỏi đến động trời như lão chưa? Không hiểu trong kinh điển của cụ Lê nin có chương trình nào nhấn đến điểm này không nhỉ? Chắc là chưa. Vì thời của cụ mọi sự còn trong trẻo lắm.

Nghĩ đến Ba Vinh, bất giác hắn lại nghĩ đến khối thịt da quánh quẹo hôi hổi của cô con gái lão. Được rồi, sau mọi chuyện, nếu đúng như ý, hắn sẽ phủi tay, bỏ ra cả một tuần để đi hưởng thụ đến tận cùng cái khoái cảm vĩ đại nhất của sinh vật người đã trót sinh ra trên đời. Khoái cảm… Giọt đắng nào lại chạy ngược lên cổ hắn. Mẹ! Vẫn vậy, cuộc đời hắn là toàn đi tìm khoái cảm trên thân xác đàn bà và đàn bà cũng chấp nhận khoái cảm trên thân xác hắn, một thiết bị tình dục luôn được bôi trơn chứ có yêu thương chó gì hắn đâu, kể cả con đàn bà có tên Thanh Thuỷ kia. Khốn nạn thật! Cái suy nghĩ hắn đã nghĩ đến nhiều lần như một điệp khúc phẫn chí lại lộn trở lại. Thề có quỷ thần, chỉ riêng một điều ấy thôi là đủ để xoá đi cái thằng người ngược hẳn với hắn có cái tên Vũ Nguyên kia ra khỏi từ trường của hắn rồi. Mẹ! Nó có hơn gì mình, có ngon con, có đàn ông gì hơn mình, thậm chí hâu như không có tính đàn ông nữa mà sao bọn giống cái lại cứ lao vào nó như thiêu như đốt vậy? Đó là cái thứ logic quỷ quái gì vậy? Chao ôi, cả con đàn bà quái quỷ có cái tên Thương kia nữa… Hà Thương, cô đâu có biết rằng chính một phần vì sự lạnh nhạt đến tàn độc của cô mà kỳ này tôi đang tiến hành một loạt những hành vi độc hại không kém để bủa vây thằng đàn ông mà em si mê, đến bây giờ em vẫn si mê, bủa vây đến giọt tinh lực cuối cùng của nó.