- 289 -
DO TÌNH HÌNH SẢN XUẤT ĐANG VÀO VỤ NÊN ĐẠI HỘI quyết định chỉ gói gọn trong một ngày và một tối. Buổi sáng trời hửng nắng nhưng đến trưa lại đổ mưa. Có người bảo thế là điềm tốt đấy, mọi sự sẽ diễn ra thật mát mẻ, ấm áp đấy. Nhưng cũng có người lo xa hơn lại bảo vậy là không khá rồi, mưa sáng mới tối, mưa trưa có xen nắng là điềm gở rồi. Đến khổ! Người làm cao su ngàn đời nay đã quen gá lắp kiếp mưu sinh của mình vào mưa nắng, ngay đến một đại hội chính trị cũng chỉ còn biết đem cái nắng mưa ấy vào để làm cái nguyên cớ mừng lo.
Dẫu vậy, bầu không khí trong hội trường vẫn diễn ra thật trang trọng, vui vẻ. Đầu giờ có múa lân, có ca nhạc, có các cháu thiếu nhi phấp phới khăn quàng đỏ lên tặng hoa chúc mừng những người con ưu tú của một vùng đất rộng dài lắm khổ đau nhưng cũng nhiều khí phách. Quan khách khá đông. Đủ bộ sậu các ban ngành ở trung ương, ở địa phương, đủ các thành phần đại diện quan trọng của tỉnh uỷ, huyện uỷ, của Tổng công ty, của hầu hết các Công ty bạn đóng trong vùng… ngồi kín hết hai hàng ghế đầu. Đại hội đảng của một doanh nghiệp đang dẫn đầu cả nước được các chức sắc quan tâm nồng nhiệt như thế này âu cũng là điều dễ hiểu. Và tất nhiên không thể không có cả khuôn mặt phương phi, đỏ đắn quen thuộc của cựu giám đốc Ba Vinh. Khuôn mặt ấy lúc này bình thản, hơi xa cách, chả biểu lội tình cảm gì rõ rệt. Trước mắt ông, trên ghế chủ tịch đoàn, ngồi chính giữa là người kế nhiệm, giám đốc kiêm bí thư đảng uỷ Vũ Nguyên. Đã lâu lắm rồi, sáng nay người ta mới thấy anh mặc bộ đồ Comple màu xanh đen cắt thật đẹp. Nét mặt sáng, trán cao, sống mũi thẳng, miệng tươi, đa tình, cổ cao, vai mảnh… Anh đang hiện thân cho sự sang trọng của một giám đốc thời mở cửa. Ngồi cạnh anh là phó giám đốc Vận, vẫn bộ quân phục bạc màu và cái nhìn cũng bàng bạc cũ ký, không thay đổi. Riêng Đăng Điền lại đan qua đan lại khắp các hàng ghế với nét mặt lo toan bận bịu của một người được phân lo việc tổ chức vòng ngoài. Và phần việc của anh ta đảm trách đúng là không thể chê vào đâu được. Cái gì ra cái đó, thứ tự lớp lang, trên dưới rõ ràng, trong ngoài ổn thoả, chu đáo đến từng chi tiết nhỏ nhất như con người này sinh ra để chỉ chuyên làm tổ chức các đại hội. Thỉnh thoảng Điền lại kín đáo đi lại đằng sau Vũ Nguyên hỏi một cái gì đó, xin ý kiến một cái gì đó, vẻ rất đỗi kính trọng, khiêm nhường khiến cho người ngoài cuộc không thể không nhen lên một nhận xét: Cái nội tình của ban lãnh đạo ở đây có vẻ nề nếp, chân tình. Ngược lại anh ta không hề ghé qau ghế ngồi của Ba Vinh một lần, không chào hỏi, không bắt tay, cứ như hai người chưa hề quen biết nhau bao giờ và nếu có quen thì cũng khiên cưỡng, gượng gạo chả có gì đáng nói.
Cái đáng nói là thái độ của hơn một trăm đại biểu đang ngồi ở dưới kia khi bí thư đảng uỷ Vũ Nguyên bắt đầu đứng dậy đọc bản báo cáo chính trị. Họ ngồi im phắc, không một tiếng nói chuyện, không ngủ gật, không ngọ nguậy quay tới quay lui, cũng không sột soạt giở tài liệu như cử chỉ thường có trong các kỳ đại hội. Đôi mắt họ mở căng, căng lắm, tưởng chừng như đang bị giọng đọc truyền cảm trên kia cuốn hút hết tâm hồn nhưng nhìn tinh, có vẻ như họ không nghe thấy gì cả, vẻ như họ đang nhìn vào chính lòng mình. Rõ ràng trong họ đang bị xé ra bởi hai nội dung trái chiều nhau, nội dung nào cũng mang tính thuyết phục ghê gớm cả, nội dung bài báo họ mới đọc đêm qua và nội dung bản báo cáo đang vang ngay bên tai họ. Đó là một bản báo cáo ngắn gọn, mạch lạc, bản báo cáo của những con người chỉ có thói quen hành động chứ không luỵ nhiều đến lời văn câu chữ, bản báo cáo từng dòng từng dòng thấm đượm cả mồ hôi nước mắt và thân phận nổi chìm của những người thợ làm cao su trong đó. Bản báo cáo được đọc bởi một con người lâu nay đối với họ đã trở thành biểu tượng của sự thông minh, nhiệt huyết và đầy tận tuỵ. Họ như nhìn thấy chính cuộc đời họ trong giọng đọc tự tin đó. Nhưng… còn một giọng đọc thứ hai vang lên từ bên trong, giọng đọc chao chát, quyết liệt mách với họ rằng hỡi những con người cần lao trung thực, phẩm chất ấy đang tinh vi gặm nhấm từng bước thành quả của các người, tâm hồn thuần phác của các người, đừng vội tin mà mất sạch sản nghiệp, mà có tội với các thế hệ con cháu.
Vì thế mà họ im lặng. Im lặng căng thẳng. Im lặng để tự chắt lọc dòng suy nghĩ đang rốt tinh trong đầu mình. Trên kia, Vũ Nguyên đang đọc đến những dòng cuối cùng phần tự kiểm điểm của đảng uỷ. Với khẩu khí vốn không biết vòng vo né tránh và có một chút hơi hướng hiệp sĩ pha trộn, anh nói thẳng, đảng uỷ và người giữ vai trò bí thư là anh còn chậm lắm so với cuộc sống, rất chậm, còn mang nặng dấu vết trì trệ thời bao cấp mà tới đây, trước yêu cầu mới nếu không biết tự hoàn thiện thì không tránh khỏi được quy luật đào thải sẽ xập đến.
Những cái gật đầu của hàng ghế thứ nhất. Những sự im lặng vẫn căng thẳng của cả hội trường. Một nét cười nhếch miệng của Ba Vinh qua nhanh. Một cái nhìn quét lia một lượt như đại liên của Đăng Điền. Phần báo cáo đã kết thúc ổn thoả trong tiếng vỗ tay vừa phải, tiếng vỗ tay cần có nhu hoàn tất một thủ tục. Đến phần góp ý, tham luận. Cũng ổn thoả. Không có ý kiến nào phản bác, cũng không có ý kiến nào mang tính chất cận chiến ngược lại, cả năm bản tham luận đều đồng loạt nhất trí với tinh thần bản báo cáo trung tâm, có ý kiến còn hơi quá lời khi khẳng định thành tựu 5 năm qua của Công ty và vai trò không thể thiếu được của cá nhân giám đốc, thậm chí còn nhấn mạnh: Công ty sở dĩ đạt được những bước tiến vững chắc đó, công đầu thuộc về người quản lý thứ nhất…
Đã có tiếng thở ra nhẹ nhõm trong hội trường. Đã có suy nghĩ thế là nội dung bài báo đã bị đánh bại. Tưởng phen này con người giám đốc kia sẽ bị thiêu sống trên giàn lửa của sự phê phán, công kích, không ngờ lại bình an vô sự như thế. Tốt thôi, cứ đà này có khi chỉ chiều nay là bầu bán xong, việc gì mà phải kéo dài thêm buổi tối. Nét nhẹ nhõm ấy hiện diện cả trên mặt của Ba Vinh, trên cả cái nhìn của Đăng Điền. Lần đầu tiên trong đại hội, hai con người này đưa mắt nhìn nhau…
Nhưng đó mới là cảm xúc tại chỗ, thứ cảm xúc rất dễ bị đánh lừa một khi con người được đặt trong một văn cảnh trang nghiêm, một khi trong tiềm thức bấy lâu là chỉ cốt sao giữ cho được cái hoà khí của một tổ chức chính trị quan trọng. Đến giờ nghỉ trưa mọi sự mới dần dần nhúc nhích chuyển động ngược lại, thứ chuyển động lăn tăn, chuyển động ngầm rất khó nhận biết. Trong kia, ban thường vụ và giám đốc còn bận rộn trong việc tiếp cơm khách thì ngoài này những tiếng xì xào bắt đầu nổi lên, nổi lên đồng loạt hay nổi lên từ một cú phát hảo của ai đó sao biết được nhưng nó đã nổi lên. Nội dung đanh thép của bài báo được người ta nhắc lại, nhớ lại, thậm chí chụm đầu đọc lại. Và cho đến lúc bước vào hội trường đầu giờ chiều, cái dư âm thông tấn chói gắt kia bỗng dưng được hội lưu một cách không tự giác với những dòng dư luận, tố cáo, nặc danh rì rầm trước đó tạo thành cơn nước chảy xiết, trào lên chiếm đại vị độc tôn trong trí não mỗi người. Độc tôn cho đến tân giờ viết phiếu và bỏ phiếu.
Không phát hiện ra điều gì và cũng không mơ hồ cảm thấy điều gì, trong khoảng thời gian kiểm phiếu diễn ra lặng lẽ và căng thẳng ở hậu trường, chủ toạ Vũ Nguyên vẫn hết sức thăng hoa thay mặt chủ tịch đoàn điều hành tiếp phần thảo luận. Nhưng con mắt tinh tường của Vận đã nhang nhác nhận ra có điều khác lạ. Động tác bỏ phiếu sao nhanh nhưng thời gian kiểm phiếu lại có chiều chậm thế, bỏ phiếu xong lại lén nhìn lên Vũ Nguyên như thể có lỗi như thế và những bản tham luận đang đọc kia nữa, đã bắt đầu có những tiếng nói phê phán khá gay gắt ban thường vụ và bí thư đảng uỷ. Mà ban thường vụ là ai ngoài ai, Vũ Nguyên và cô Phượng, chủ tịch công đoàn. Anh lo lắng nhìn sang bạn. Vũ Nguyên vẫn tươi tỉnh, đôi chỗ lại còn xen vào những câu nói hóm trước những sự phê phán đó. Thì thế, phàm đã là đại hội thì cái việc bầu bán bao giờ cũng là phần trọng tâm có sức thu hút nhất, bầu rồi, không khí bỗng oải ra, ai nói cứ việc nói, ai nghe cứ nghe, nói đúng nói sai, nói hay nói dở, tất cả cứ nhẹ phèo, chả còn quan thiết gì lắm nữa. Vấn đề bây giờ là kết quả lá phiếu. Các quan khách ngồi hàng ghế thứ nhất nhìn nhau ngầm tỏ ý sốt ruột. Thời gian trôi qua trống rỗng và nhợt nhạt trong ráng chiều vàng ệch chiếu qua cửa sổ. Cao su vẫn vẫy lá vô tình giữa thinh không như chán cho cái sự rắc rối, lắm chuyện của con người…
Rồi cũng xong. Thời điểm công bố kết quả kiểm phiếu bắt đầu.
Im lặng vừa phải. Người ngoài cuộc thì chắc mẩm mọi sự sẽ vẫn như cũ, cũng phải thôi. Người trong cuộc, người thấu hiểu thì nhìn nhau nặng nề. Vị trưởng ban kiểm phiếu đứng tuổi, một tư cách trong sáng có tiếng trong Công ty bước ra từ hậu trường, nét mặt bồn chồn khác lạ, đi đến sau lưng Vũ Nguyên định nói một cái gì đó song lại thôi, ngần ngừ giây lát, ông bước xuống hàng ghế thứ nhất nói nhỏ một câu vào tai ông đại diện tỉnh uỷ, người chịu trách nhiệm cao nhất về sự chỉ đạo thành bại trong đại hội. Ông này hơi biến sắc mặt, lặng đi một chút, quay qua hội ý điều gì đó với vị đại diện Tổng Công ty, vị đại diện này cũng khẽ giật mình rồi cả hai lặng lẽ hất đầu ra ý cứ tiến hành.
Cả hội trường nín thở. Họ đã đoán hiểu điều gì sắp xảy ra. Nhưng xảy ra cụ thể như thế nào thì chưa ai dám đoán chắc. Mọi con mắt đều kín đáo đổ dồn lên phía chủ tịch đoàn, chỗ có Vũ Nguyên ngồi. Lạ chưa, với thái độ hết sức tự tin, con người này có vẻ như không hay biết, vẫn cúi xuống viết nhoáy nhoáy cái gì đó như thể để chuẩn bị cho lời bế mạc thật sinh động, sâu sắc. Vận buộc phải bấm nhẹ vào đùi anh. Khuôn mặt sáng trắng như vừa ngụp vào lòng suối nhìn lên, cười, ra hiệu bắt đầu.
- Chúng tôi đã nhận đủ 120 phiếu bầu trên tổng số 120 đại biểu, đủ - Tiếng ông trưởng ban vang lên khó nhọc – Không có phiếu nào không hợp lệ. Như vậy theo danh sách có 20 đại biểu được đề cử và ứng cử. Chúng ta sẽ lấy 15 theo nguyên tắc quá bán. Tôi xin công bố số phiếu theo thứ tự từ cao xuống thấp như sau… Một, đồng chí Nguyễn Thị Phượng, chủ tịch công đoàn, 116 trên 120. Hai, đồng chí Phạm Đăng Điền, phó giám đốc, 115 trên 120. Ba, đồng chí… - Giọng ông nhỏ dần – Bốn, đồng chí… Năm, đồng chí… Sáu… Bảy… Tám, đồng chí … (Vẫn chưa thấy cái tên Vũ Nguyên!) Chín… Mười… Mười một… Mười hai, đồng chí… (Vẫn chưa thấy) Mười bốn… Mười lăm, đồng chí Trần Đình Vận, 61 trên 120. Mười sáu…
Giọng ông càng nhỏ hơn, như tắc, như hụt, như không muốn đọc nữa. Và khi đọc đến con số Mười chín, Vũ Hà Nguyên, giám đốc… 30 trên 120 thì giọng ông tắc hẳn, mồ hôi vã ra đầy trán, mấy con số sau chỉ còn là những tiếng lào khào nghe không rõ.
- Như vậy, kể từ đồng chí Trần Đình Vận trở lên chúng ta có đủ con số… 15 đảng uỷ viên trúng cử kỳ này. Báo cáo hết!
Ông ra khỏi bục nói như người chạy trốn. Hội trường chết lặng. Các vị quan khách nhìn nhau cũng chết lặng. Một kết quả quá đỗi bất ngờ không ai có thể lường trước. Vẫn chết lặng. Không một tiếng vỗ tay, không một lời rì rầm theo thông lệ thường có. Người ta quay đi phía khác hoặc giả bộ nhìn xuống để tránh phải nhìn vào khuôn mặt anh. Một khuôn mặt đuỗn ra, sần sượng, cứng đơ như nặn bằng sáp, một khuôn mặt bắt đầu tái nhợt, cái cười vẫn đọng lại nhưng là một miệng cười ngẩn ngơ như trúng gió. Trong im ắng ngột ngạt, chiếc bút bi trên tay anh rơi xuống mặt bàn nổ vang như một tiếng mìn trận. Tiếng một đại biểu gái dưới kia khẽ nấc lên…
Đúng lúc ấy, nhô ra từ đâu không biết, Đăng Điền bước thẳng lên bục, không thưa gửi gì hết, nói luôn vào Micro, giọng như xé:
- Trên tinh thần một đảng viên cộng sản, tôi đề nghị đại hội chúng ta xem lại kết quả bầu cử này. Vâng! Một con người ưu tú, một thuyền trưởng đã chèo lái con thuyền Công ty vượt qua bao thác ghềnh để có được ngày hôm nay như đồng chí Vũ Nguyên tại sao lại không trúng? Tại sao lại có thể bị loại ra khỏi đội ngũ lãnh đạo? Vô lý! Quá vô lý! Tôi cho đây là một sự xúc phạm không riêng gì với đồng chí đó mà còn là sự xúc phạm với tất cả chúng ta. Tôi chính thức đề nghị đại hội đừng sốt ruột mà tiến hành bầu lại.
Tiếng nói rơi thõm vào im lặng không để lại tăm tích, đảng uỷ viên vừa tái đắc cử ở tỷ lệ xuýt xoát Trần Đình Vận đứng phực dậy, không nói không rằng bỏ đi nhanh ra khỏi hội trường. Thằng đểu! Nó thừa biết không ai chấp nhận cái điều vô nguyên tắc ấy, nhưng cứ gào lên để làm gì? Để đánh thêm một đòn chí tử vào giữa mặt Vũ Nguyên cho chết hẳn hay để biểu diễn sự cao thượng, tính hiệp sĩ của mình?
Lúc đó là khoảng 6 giờ chiều. Màu lá su và màu hoàng hôn bắt đầu hoà trộn vào nhau, buồn day dứt. Đại hội đươc coi như đã kết thúc thành công và diễn ra theo đúng tiến trình gọn nhẹ. Cư dân ở đây từ sáng đến giờ mải chú tâm vào diễn tiến của đại hội nhiều quá nên chẳng mấy ai để ý rằng, trong một quán nhậu nằm bên kia đường khuất trong vườn cây rậm rạp, cũng có một con người đang im lặng lắng nghe tất cả.
Đó là Tuấn, gã đại ca khét tiếng đã lâu lắm mới lại xuất hiện ngồi hiền như lá ở đấy. Khi các đại biểu từng tốp ra về với dánh đi người này thì lầm lũi, người kia thì hể hả, người kia nữa lại mang mặt thất thần của kẻ đi đưa đám, Tuấn cũng nhảy lên chiếc xe phân khối lớn phóng theo con lộ ngược về hướng Tây Nguyên.
Cả đêm hôm đó và cả ngày hôm sau, giám đốc Vũ Nguyên vin vào cớ cần chuẩn bị một số việc để bàn trao chức trách bí thư, đóng cửa không tiếp khách và từ chối không nói chuyện với bất cứ ai qua điện thoại. An ủi ư? Chia buồn ư? Hay phân tích mổ xẻ tình hình sao lại thế? Có cái gì mờ đục ẩn đằng sau chuyện này không? Anh không cần. Cái anh cần là được ngồi một mình để chiêm nghiệm lại tất cả. Để thử cắt nghĩa tại sao mọi người lại có thể đối xử với anh tệ như thế. Đành rằng cái danh nghĩa đảng uỷ viên, thậm chí tỉnh uỷ viên, Trung ương uỷ viên chưa hẳn đã nói lên điều gì, thiên hạ cũng nay còn mai mất khối ra kia kìa; đành rằng nếu mất cấp uỷ thì còn chức giám đốc buộc phải mất theo, tức là tiêu ma luôn mọi dự án, ý đồ, ý tưởng về một cung cách làm ăn mới đnag ngày đêm quẫy cựa trong đầu, cũng vẫn chưa là điều hệ trọng nhất, nhưng nếu nó liên quan đến tình cảm và sự nhìn nhận của đồng chí, đồng đội đối với anh thì lại là tất cả. Đồng đội đang nhìn anh ở con số KHÔNG thảm hại. Điều kinh khủng nhất đối với anh bây giờ là sự bủa vây của những cái nhìn thảm hại và thương hại ấy nếu anh phải buộc chường mặt ra trước chỗ đông người.
Tại sao lại ra nông nỗi này? Mình có chơi ác với ai, có hại ai, có làm điều gì thất tâm thất đức, có hành vi nào xâm phạm đến pháp luật, đến nguyên tắc Đảng đâu. Trước đại hội, dù tình thế có xấu nhất thì anh cũng chỉ nghĩ rằng mình có thể không được tuyệt đại đa số phiếu chứ hoàn toàn không mảy may nghĩ đến nước lại bị đánh tuột ra khỏi cả đảng uỷ! Vì quá tin nên mới đau. Vì không ngờ tới nên mới bị xốc. Chả lẽ bao nhiêu công sức, bao nhiêu tâm huyết vì con người vì rừng cây để rồi chỉ là Ba mươi trên một trăm hai mươi phiếu thôi sao? Đau! Đen bạc lòng người, đen bạc tình đời, đau quá!
Chỉ có một người được thỉnh thoảng ra vào với anh là ông già Thái. Ông đã có mặt ở Công ty ngay từ đêm hôm qua, khi cuộc bầu cử vừa xong. Thằng cháu đích tôn của ông may quá chỉ bị rạn xương sọ với khâu mất bốn mũi ở đùi. Về đến nơi, nghe được tình hình, ông chỉ than lên một tiếng rằng mình đã chậm mất rồi. Rồi thôi. Lặng lẽ cơm nước, thuốc thang chăm sóc cho anh. Chỉ đến tối hôm sau, khi thấy anh không động đũa đến một thứ gì, ông mới buông một câu, nhưng cũng là buông nhát gừng: “ Cả ngày nay, có nhiều người đến thăm ông, họ mang cả hoa đến, đông lắm nhưng tôi không cho vào” Lát sau lại một câu nữa, dài hơn: “Nếu khoẻ, mở cửa đi ra ngoài đồi ngoài sông một chút, đi xa vào, càng xa càng tốt, ông sẽ thấy rằng đời người phù du, chả có gì quan trọng cả ngoài cái thâm tình đối với nhau mà ông lại đang có cái này, còn có nhiều hơn trước. Nói ông bỏ quá, hồi tôi còn là bí thư huyện uỷ, bị địch bắt, trốn được về, tổ chức nghi ngờ không dùng, cho nghỉ thẳng, tôi đã muốn đập đầu chết nhưng rồi vẫn sống, sống bình thường, không còn nhớ gì đến nó nữa”.
Tất nhiên là anh nghe hiểu nhưng vẫn ở lỳ trong phòng. Chưa đến nỗi suy sụp nhưng anh cần yên tĩnh, anh chưa muốn tiếp xúc với những khuôn mặt người, anh có cảm giác mình đang ghê sợ nó, anh không muốn phải nói cười giả dối hoặc phải đón nhận cũng những sự nói cười giả dối của con người, dù con người đó thành tâm hay không. Thành tâm! Thật khốn nạn! Cứ tưởng thiên hạ hiểu mình, yêu mình, tôn vinh mọi hành động của mình, đùng một cái, chỉ có… ba mươi trên một trăm hai mươi…
Sáng nay Vận có vào thông báo với anh, phiên họp đảng uỷ đầu tiên tối qua định bầu cô Phượng chủ tịch công đoàn làm bí thư nhưng cô ấy từ chối, lại định chuyển sang Đăng Điền theo nguyên tắc phiếu bầu từ cao xuống thấp, Điền cũng kiên quyết khước từ, cuối cùng là đảng uỷ nhất trí buộc Vận phải nhận lý do đã có kinh nghiệm công tác đảng. “Tôi cũng tính từ chối nhưng lại nghĩ, hai thằng, một thằng đã bị trật, một thằng phải nắm lấy chứ chả lẽ cả hai đều buông trôi thì khác nào chịu rơi đúng vào bẫy của chúng”. Anh im lặng, chỉ khẽ đưa tay ra chúc mừng bạn mà không hỏi lại cái cạm bẫy ấy là gì? Của ai? Đối với anh lúc này, ba cái thứ đó đã không còn trở thành khái niệm. Đã bất ngờ bị hạ đo ván trắng bụng rồi mà còn cố ngóc cổ lên để hỏi xem ai đã đánh đo ván mình, tại sao họ lại đánh thì vô duyên lắm, nhục lắm. Đúng là nhục. Một trạng thái tâm lý trước nay anh chưa hề nếm trải.
Bóng tối chụp xuống một lúc lâu, anh mới khẽ mở cánh cửa sổ trông ra vườn cho gió ùa vào. Vườn đêm huyền bí. Gió đâu không thấy, chỉ có tiếng cao su cọ lá xôn xao oà ập vào từng mạch máu, tế bào. Cây vẫn thế, ngàn đời vẫn xào xạc như thế, hiền lành, bất biến, chỉ có lòng dạ con người…
Đầu óc dường như chợt thoáng nhẹ đi bởi cái bất tử vĩnh hằng của thiên nhiên, như vô thức, lại như muốn tìm lại nét yên bằng trong tâm khảm, anh mở tủ lôi cây kèn ra thổi nhè nhẹ. Thổi mà như không phải là thổi. Từ một góc sâu lắm trong tâm hồn, anh như đang chuyện trò với lá, rì rầm rì rầm… Thiên nga rũ cánh. Mỏng manh làm sao ơi cái đẹp tội tình. Cánh trắng tinh khiết đang bị cuộc đời huỷ diệt… Thiên nga… Đầu óc anh dần dần tan ra, tan ra nữa… chìm đắm, mơ màng, bay lên phiêu diêu rồi từ từ, rất từ từ hạ xuống một vùng hồ mênh mang sóng nước có mây bay gió thổi, có hoa lá rung rinh, có những cánh trắng dịu nhẹ vẫy trong ráng chiều màu lá mạ… Đang thế, chợt cảm thấy có gì vương vướng ở đằng lưng, vương vướng tựa hơi thở nhẹ, anh dừng, chập chờn quay lại và thoắt rùng mình. Cây kèn gần như muốn rơi xuống đất: Hà Thương! Thương đang đứng đó, mảnh mai, gầy guộc, chìm người trong bóng tối, lặng thầm như ảo ảnh. Chỉ đến khi một tiếng ho nhẹ bật lên, tiếng ho quá đỗi quen thuộc đã lặn sâu vào ký ức, anh mới buông cây kèn xuống, toàn thân tê dại không biết thực hay mơ! Cái mảnh mai đi đến, đi như không đi, êm nhẹ, đôi mắt mở ra vời vợi yêu thương và xa xót. Đôi mắt như thung lũng xanh rượi mát, đôi mắt như lênh loang, oải ra, trống rỗng đến kỳ lạ… Anh ngả đầu vào đó, hình như một bờ vai mảnh dẻ thì phải, thiếp đi, bồng bềnh, bên tai dừng như vẫn còn nghe được tiếng nói khi xa khi gần, như mưa rơi, như suối chảy: “Anh… Em thương anh… Vẫn thương anh. Đừng nghĩ gì nữa, đừng buồn gì nữa, ngủ đi, ngủ một giấc thật ngon, sáng mai tỉnh dậy rồi mọi sự sẽ khác, mặt trời lại chiếu sáng, chim lại hót, gió lại thổi, tất cả sẽ qua đi… Ngủ đi, cánh chim trời của em, người đàn ông ngang tàng và yếu đuối của em…”
… Một giọt nước mắt hay một giọt lửa từ đâu rỏ xuống giữa trán, anh choàng tỉnh dậy. Trời đã sáng. Trong phòng, anh vẫn chỉ một thân một mình. Em đâu? Hà Thương đâu… Chả lẽ là mơ? Giọng nói, bờ vai ấy cũng chỉ là mơ?... Chợt đôi mắt cay sè của anh vấp khẽ phải một mảnh giấy đặt trên bàn, được chẹn bằng chính cây kèn đêm qua anh đã lấy ra. Cầm lên… chưa kịp đọc dòng nào, anh đã ớn lạnh trong người. Chữ của em! Nét chữ của Hà Thương… Tức là đêm qua em đã đến đây, đến bằng xương bằng thịt, đúng là em chứ không phải ảo ảnh bóng hình.
“Thấy anh ngủ ngon quá, không nỡ đánh thức anh dậy, em phải đi đây. Anh! Nhớ giữ gìn sức khoẻ và nói điều này, anh đừng cho em là hay lên giọng nhé, dẫu thế nào cũng đừng đánh mất lòng tin ở con người, ở cuộc đời. Và cũng đừng coi bất kì cái gì là quan trọng thái quá. Cái quan trọng nhất là chúng ta từng ngày còn được sống, còn được thở hít khí trời. Đừng tìm em! Em không còn ở chỗ cũ như lần anh đã đến đứng ngoài cửa sổ rồi lại lặng lẽ bỏ về đâu. Lúc nào em cũng ở bên anh như một người bạn đáng tin cậy nhất…”
- Bác Thái! – Anh nhao ra cửa – Bác Thái có đấy không?
- Tôi đây! – Ông già đã xuất hiện ở sau lưng anh, giọng tưng tửng – Tôi đang dọn phòng vệ sinh.
- Bác… đêm qua bác có thấy…
- Chính tôi mở cửa phòng cho cô ấy vào và khoá cửa phòng khi cô ấy đi.
- Trời! Sao bác không kêu tôi dậy?
- Cũng định kêu nhưng cô ấy bảo im. Mà lúc cô ấy đến, chính ông còn đang thức, đang thổi cái kèn kia cơ mà.
- Trời!
Vũ Nguyên ngã người xuống ghế. Thế là thế nào? Đang thức thì sao lại có thể ngủ được? Vô lý! Bao năm nay chờ mong có một giây phút gặp lại, gặp, lại lăn ra ngủ! Sao lại có thể tồi tệ như thế được. Đầu óc mình hư hỏng thật rồi ư? Chả lẽ chỉ vì ba cái lá phiếu vô nghĩa ấy mà mình không còn cảm nhận được gì nữa, kể cả em. Khốn khổ!
- Ông này! – Cái giẻ trên tay ông già dừng lại trên mặt bàn – Tôi thấy cô ấy có vẻ yếu. Ho nhiều. Sắc diện xấu. Rõ ra cái người đang ủ bệnh…
Anh không trả lời, bỗng thấy ngực mình se thắt. Nhận xét của ông già chỉ bổ sung thêm cái nhận xét của anh cái lần gặp lén em hôm rồi. Em đang bệnh! Bệnh gì? Sao em không nói một câu với tôi. Đừng tìm em… tới đây em sẽ không còn ở chỗ cũ nữa… Em đi đâu? Em vẫn tiếp tục chạy trốn tôi hay là em đang… Cái quan trọng nhất ở đời là ngày ngày còn được sống, còn được thở hít khí trời… Câu đó là thế nào? Tại sao em lại viết điều đó ra với tôi? Hay là…?
- Bố!
Anh giật mình nhìn lên: con trai anh đã đứng sừng sững ở ngay bâu cửa với một cái túi to tướng đeo ở vai: Và đằng sau nó là bóng dáng một người đàn bà vừa rất lạ lại vừa rất quen, cũng túi tắm đeo đầu người – Mẹ nó!