Chương 11 Kinh nhật tụng
Soren KIERKEGAARD
Ba tháng sau
Ngày 14 tháng Một năm 2011
Không có điều kỳ diệu nào, thậm chí ngược lại. Ngay sau khi thoát khỏi nghịch cảnh, Almine vội vã đẩy sớm chuyến đi tới New York. Ngày khởi hành, ban đầu dự kiến vào dịp lễ Giáng sinh, giờ sẽ là ngay ngày đầu tiên của kỳ nghỉ Lễ Các Thánh. Và kể từ đó, tôi chỉ có những tin tức không đầy đủ về con trai. Ngôi làng sinh thái ở Pennsylvania nơi Almine đến theo Zoé Domont tự hào là vùng không Wi-Fi, sóng điện thoại ở đây cũng rất chập chờn, điều này thật tiện lợi để khỏi phải trả lời những cuộc gọi của tôi.
Hôm nay - ngày sinh nhật của thằng bé - Théo được đưa vào bệnh viện ở Manhattan một lúc để thực hiện một phẫu thuật nhỏ, đặt ống thông khí màng nhĩ vào tai phải bị viêm. Tôi nói chuyện được với Théo vài phút bằng video call để trấn an trước khi thằng bé vào phòng phẫu thuật.
Khi thằng bé ngắt máy, tôi ngồi bất động suốt nhiều phút, mắt nhìn lơ đãng, chông chênh, tôi nghĩ tới những đường nét thanh thoát trên khuôn mặt con trai tôi, tới ánh mắt rạng rỡ thể hiện lòng khao khát sống và khám phá. Cái nét vừa thơ ngây vừa ham hiểu biết mà Almine còn chưa tàn phá được.
Tuyết rơi suốt từ sáng. Người mụ mẫm vì buồn đau và bệnh viêm phế quản dai dẳng, tôi quyết định ngủ tiếp. Từ khi bị tước mất Théo, tôi trở nên buông xuôi. Hệ miễn dịch của tôi biến thành cái vợt lọc. Cúm, viêm xoang, viêm thanh quản, viêm dạ dày-ruột: không cái nào chịu tha cho tôi. Bị đánh gục, tôi đi qua đường hầm những lễ lạt cuối năm co quắp một mình. Tôi không còn gia đình và chưa bao giờ có những người bạn thật sự. Người đại diện của tôi đã cố gắng giữ mối liên lạc thân tình, nhưng rốt cuộc tôi chửi mắng ông ta và đuổi đi. Tôi không muốn lòng thương hại của ông ta. Những người còn lại, “đại gia đình xuất bản” đã mặc kệ tôi. Điều này không khiến tôi bất ngờ, cũng không làm tôi buồn. Tôi đã biết từ lâu và đọc được của Albert Cohen rằng “mỗi con người đều đơn độc và chẳng ai quan tâm đến ai còn nỗi đau của chúng ta là một hòn đảo hoang vu”. Và sự thái độ cách ngu ngốc của họ chỉ đưa đến hệ quả là sự khinh bỉ mà cái giới nhỏ tí này vẫn luôn gợi ra trong tôi.
Tôi tỉnh dậy vào khoảng năm giờ chiều, người nóng hừng hực vì sốt và khó thở. Tôi đã uống một phần tư lít xi rô ho từ hôm qua và giờ tôi vẫn thấy mình ốm như thế dù đã uống Doliprane và các loại kháng sinh. Tôi ép mình ngồi dậy trên giường và gọi điện thoại để kêu một chiếc taxi.
Vốn chưa bao giờ có bác sĩ gia đình, tôi lê bước đến chỗ vị bác sĩ nhi đã theo dõi Théo từ khi thẳng bé chào đời. Một bác sĩ nhi xuất sắc theo kiểu truyền thống có phòng khám ở quận XVII. Ông bác sĩ rất mê những cuốn sách của tôi, và khi thấy tình trạng tệ hại của tôi, hẳn ông ta đã động lòng thương hại. Ông ta tranh thủ nghe tim phổi và chỉ định tôi đi chụp X-quang ngay, sau khi bắt tôi hứa ngay thứ Hai sẽ tới khám ở chỗ một đồng nghiệp khoa hô hấp của ông. Ông ta đảm bảo sẽ gọi cho vị bác sĩ kia để sắp xếp cho tôi một cuộc hẹn.
Khám xong, tôi lập tức tới Viện Chẩn đoán hình ảnh Paris, kiên nhẫn chờ gần hai tiếng tại đây rồi được ra về với một tấm phim báo động về tình trạng phế nang của tôi.
Đầu óc rối bời, tôi bước vài bước trên vỉa hè lạnh cóng, tới ngã tư giao giữa đại lộ Hoche và phố Faubourg-Saint-Honoré. Nhiệt độ trong suốt cả ngày luôn ở mức dưới 0. Trời đã chuyển tối từ lâu và tôi tin mình chưa bao giờ thấy lạnh như thế. Cơn sốt quay trở lại khiến tôi bước đi loạng choạng và có cảm tưởng mình sắp đông cứng tại chỗ. Vẫn thói đãng trí cố hữu, tôi đã ngu ngốc để quên điện thoại di động ở nhà, bởi thế tôi không thể gọi taxi G7. Vậy là, mắt mũi mờ tịt, tôi rình vẫy một chiếc taxi trống trong đêm. Sau hai phút, tôi quyết định đi tiếp đến quảng trường Ternes, có thể ở đó tôi sẽ có nhiều cơ hội bắt được taxi hơn. Không hẳn là sương mù, nhưng tuyết rơi liên tục làm giao thông trì trệ. Ở Paris, không cần gì nhiều: chỉ hai xăng ti mét tuyết và cả thể giới bất động.
Đi được chừng trăm mét, tôi rẽ phải để tránh đoạn tác đường khủng khiếp đang làm tê liệt khu phố. Con phố nhỏ Daru nơi tôi đang đứng hoàn toàn xa lạ với tôi. Thay vì khiến tôi quay trở lại con đường cũ, những bông tuyết màu bạc bay tới từ phía trước mặt mê hoặc và dẫn tôi đi theo hướng một thứ ánh sáng vàng như trôi bồng bềnh dưới bầu trời bẩn thỉu. Đi tiếp vài bước tôi trông thấy một nhà thờ Nga giữa lòng Paris.
Tôi biết sự tồn tại của nhà thờ Saint-Alexandre-Nevsky, nơi thờ phụng truyền thống của cộng đồng người Nga tại thủ đô nước Pháp, nhưng chưa từng đặt chân đến đây. Nhìn bên ngoài, nhà thờ là một báu vật của phong cách byzantin: năm chóp tháp củ hành cao vút cùng những cây thập tự vàng, năm quả tên lửa bằng đá khổng lồ màu trắng nổi bật trên nền trời đen kịt giữa hòa âm của các thiên thể.
Tòa nhà lôi cuốn tôi. Có thứ gì đó kéo tôi vào bên trong. Một sự tò mò, một niềm hy vọng, một hứa hẹn về sự ấm áp.
Mùi hương nồng của sáp chảy, nhựa hương và khói trầm hương làm tôi ngây ngất ngay từ lối vào. Nhà thờ này được xây dựng theo sơ đồ dạng chữ thập Hy Lạp với mỗi điểm mút mở vào một hậu cung nhỏ có mái nhô lên thành tháp con.
Như một vị khách du lịch, tôi quan sát trước tiên những yếu tố trang trí điển hình của các nhà thờ Chính thống giáo: vô số hình thánh, mái vòm trung tâm cao vút như hút bạn lên cao, nhưng có cả sự pha trộn khó định nghĩa giữa sự khắc khổ và những đồ trang trí mạ vàng. Bất chấp chiếc đèn chùm đồ sộ mang đến cảm giác rất bắt bụi, bất chấp rừng nến thờ với những ngọn lửa rung rinh, ánh sáng ở đây rất yếu. Và nơi này gần như vắng tanh, chỉ có những luồng gió tràn trề. Lòng một nhà thờ ma khoan dung, đứng im lìm trong mùi hương thơm ngát của nhựa và gôm cay.
Tôi tiến đến trước một giá nến bề thế đang tỏa ánh sáng bao quanh bức tranh to lớn trang nghiêm: Chúa Jesus giảng đạo bên hồ Tiberias. Bóng tối giúp ta dễ dàng tĩnh tâm. Không rõ vì sao mình lại ở đây, nhưng tôi chợt cảm thấy tôi đang ở nơi dành cho mình. Dẫu vậy, chưa bao giờ tôi có đức tin. Suốt quãng thời gian dài, vị chúa duy nhất mà tôi tin vào là chính tôi. Nói đúng hơn là ở sau bàn phím, suốt nhiều năm, tôi tự coi mình là Chúa. Hay nói cho chính xác, tôi thách thức một vị chúa nơi tôi không đặt niềm tin bằng cách xây dựng một thế giới - thế giới của tôi - không phải trong sáu ngày, mà trong hai mươi cuốn tiểu thuyết.
Phải, đã nhiều lần tôi coi mình là đấng sáng thế. Trong cách cư xử với người khác, tôi đóng vai một tiểu thuyết gia khiêm nhường, dù có nhiều thành công. Nhưng không phải trong hoạt động viết của tôi. Từ lâu lắm rồi, đến mức tôi không còn nhớ là khi nào, tôi đã luôn có thiên hướng sắp đặt cho các nhân vật sinh ra từ trí tưởng tượng của mình, nổi loạn chống lại thực tại, phỉ nhổ thực tại và tô vẽ lại nó hoàn toàn theo ý muốn của mình.
Bởi về cơ bản, viết văn là thế: thách thức sự an bài của thế giới. Trừ bỏ những khuyết điểm và sự phi lý của nó bằng cách viết văn.
Thách thức Chúa.
Nhưng tối nay, trong nhà thờ này, run rẩy vì cơn sốt, lạc lối trong những cơn mê sảng, tôi thấy bối rối. Tôi cảm thấy như bị đè bẹp bởi mái vòm cao vút. Có thể nói gần như tôi để mình bị khuất phục. Như đứa con đi hoang trở về nhà, tôi sẵn sàng lam mọi việc để được tha thứ. Để gặp lại Théo, tôi sẵn sàng với mọi sự từ bỏ, mọi sự trút bỏ.
Đột nhiên, tôi thấy chóng mặt dữ dội và phải dựa vào một trong những cây cột bằng cẩm thạch đen. Tất cả những chuyện này không có thực, cơn sốt đã làm tôi mê sảng. Một tia axit trào ngược lên từ dạ dày tôi. Toàn bộ cơ thể tôi rã rời. Tôi bị thiếu dưỡng khí. Trái tim đã tan nát và hoại tử vì nỗi buồn phiền luân phiên khi thì đập dồn dập khi lại uể oải rời rạc. Toàn bộ năng lượng rời bỏ tôi. Cơ thể tôi là trảng đất thê lương, vùng đất cháy rụi bị tuyết bao phủ.
Tôi bước vài bước về phía lối ra. Tôi chỉ mơ có một chiếc đệm để nhảy lên đó rồi chìm sâu vào một giấc ngủ vô tận. Cuộc đời tôi đã ngừng trôi kể từ khi tôi mất Théo. Tương lai chỉ còn là đường hầm băng giá mà tôi sẽ mãi mãi không trông thấy điểm kết thúc. Rốt cuộc, không cần đệm, cũng không cần chăn. Tôi chỉ muốn nằm xuống ngủ ở bất cứ chỗ nào trên mặt đất trong lúc chờ họ tới bắt tôi đi như một con chó.
Khi đang bước gần đến lối ra, tôi quay ngoắt lại, như được một bàn tay vô hình dẫn dắt, và tôi đi ngược trở lại tới chân tượng Chúa bằng gỗ tỏa hào quang. Như được thốt ra từ một người khác, một lời chất vấn, vừa hứa hẹn vừa thách thức, bật ra khỏi miệng tôi thành tiếng:
– Nếu Người trả lại con trai cho con, con sẽ thôi tư xem mình là Người. Nếu Người trả lại con trai cho con, con sẽ ngừng viết!
Tôi chỉ có một mình trong sự tĩnh lặng của nhà thờ. Đứng gần những cây đèn nến và đèn dầu, tôi lại cảm thấy hơi ấm truyền đi trong mạch máu.
Bên ngoài, tuyết đang rơi.
New York, một bé trai bảy tuổi người Pháp đi máy bay một mình mà không có vé!
Le Monde, 16 tháng Một năm 2011
Tối thứ Sáu, một bé trai bảy tuổi, đang nằm viện ỏ New York, đã thoát khỏi sự chừng trông của mẹ cậu và sự giám sát của các nhân viên sân bay Newark để lên một chuyến bay tới Paris.
Câu chuyện này, Romain Ozorski hẳn chưa bao giờ dám đưa vào bất kỳ tiểu thuyết nào. Ngay cả những độc giả trung thành nhất của anh có lẽ cũng thấy chuyện này là không thể. Tuy nhiên…
Vào cuối giờ chiều thứ Sáu vừa qua, Théo, bảy tuổi, con trai nhà văn nổi tiếng Romain Ozorski, hiện đang sống cùng mẹ ở Pennsylvania, đã trốn khỏi các nhân viên bệnh viện Lenox bang New York (khu Thượng Đông, Manhattan), nơi cậu bé được nhập viện để thực hiện một tiểu phẫu. Vì đã có dự tính, cậu bé gọi xe bằng ứng dụng Uber trên chiếc điện thoại đánh cắp của một nữ y tá. Sau khi lên xe, cậu bé thuyết phục tài xế rằng cha mẹ đang đợi cậu ở sân bay Newark. Đến nhà ga sân bay, cậu bé lập kỳ tích vượt qua liên tiếp không dưới bốn điểm kiểm tra trước khi lên được một máy bay của hãng New Sky Airways: kiểm tra hộ chiếu, kiểm tra hành lý, máy phát hiện kim loại và kiểm tra thẻ lên máy bay.
An ninh có khiếm khuyết
Các video giám sát đã chỉ ra kỹ năng tài tình của cậu bé. Trong cảnh hỗn độn của những chuyến khởi hành cuối tuần, cậu đã lẫn vào đám đông để không bị nhận ra, và càng khôn khéo hơn, cậu nhập vào một gia đình đông người để càng dễ làm mọi người tin rằng cậu là thành viên của gia đình đó. Sau khi lên máy bay, cậu bé hai lần trốn vào nhà vệ sinh để tránh lượt kiểm đếm hành khách trước khi trở lại ngồi vào các ghế trống và chơi đùa cùng các hành khách khác bằng các màn ảo thuật. Đến tận khi chỉ còn ba giờ đồng hồ nữa là máy bay hạ cánh thì một nữ tiếp viên hàng không mới phát hiện vụ việc, nhưng máy bay đã bay qua Đại Tây Dương và không thể vòng trở lại ở giai đoạn này.
Năm nay là thời điểm sẽ diễn ra lễ tưởng niệm mười năm vụ khủng bố ngày 11 tháng Chín năm 2001, và trong khi về mặt lý thuyết, các hành khách sẽ luôn phải chịu kiểm tra an ninh nghiêm ngặt hơn, thì vụ việc này xảy ra thật không đúng lúc. Một tình tiết như một tiểu thuyết không làm Patrick Romer, trưởng bộ phận an ninh sân bay Newark, thấy hài lòng chút nào: “Sự cố này là hệ quả của một loạt sự việc đáng tiếc và cho thấy hệ thống an ninh của chúng tôi cần phải được cải thiện hơn nữa, việc này sẽ được chúng tôi thực hiện trong thời gian sớm nhất.” Ray LaHood, bộ trưởng Giao thông của chính quyền Obama, cũng đánh giá sự việc này là “rất đáng tiếc” đồng thời đảm bảo rằng an toàn của các hành khách chưa bao giờ bị xem nhẹ. Về phần mình, hãng hàng không New Sky Airways đã sa thải ngay những nhân viên phụ trách đưa hành khách lên máy bay dù nêu rõ rằng việc kiểm tra hành khách trước khi lên máy bay không thuộc trách nhiệm của họ, mà là của sân bay.
Đời thực mạnh hơn sự hư cấu
Khi tới sân bay Roissy, Théo Ozorski đã được cảnh sát không phận và biên giới trông nom trước khi được giao tạm thời cho ông ngoại cậu bé.
Théo biện minh cho cuộc đào tẩu này bằng lý lẽ cậu không muốn sống cùng mẹ ở Mỹ nữa. “Cháu muốn về sống với bố và đi học lại ở Paris”, cậu bé nhắc đi nhắc lại nhiều làn với các cảnh sát. […]
Khi dược phóng viên hỏi, Romain Ozorski nói anh “khâm phục và tự hào” về hành động của con trai, thán phục “sự can đảm và anh hùng” của cậu và xem đó là bằng chứng về tình yêu mạnh mẽ nhất mà anh từng nhận được. “Có những dịp hiếm hoi, cuộc đời còn giống tưởng tượng hơn cả sự hư cấu, anh nhận xét, và khi nó xảy ra, đó là những khoảnh khắc vĩnh viễn in đậm trong lòng chúng ta.” […] Nói về xung đột khiến anh đối đầu với vợ suốt nhiều tháng nay, Ozorski cho biết tình tiết mới này cho anh thêm một lý do để rửa sạch danh dự và anh sẽ chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để giành lại toàn quyền nuôi dưỡng con trai. Khi được liên lạc, Almine Ozorski không có phản hồi nào.