MẶT THỨ BA CỦA TẤM GƯƠNG Chương 12 Théo
Marcel PAGNOL
1Mười một năm sau
Ngày 18 tháng Sáu năm 2022, sân bay Bastia, Hau te-Corse
– Con là người duy nhất chưa bao giờ làm bố thất vọng, Théo ạ. Người duy nhất vượt trên mọi kỳ vọng của bố.
Phải thừa nhận rằng cha luôn thể hiện rất nhiều tình yêu thương với tôi và không hề tiếc lời công nhận. Hai câu trên, cha đã nhắc đi nhắc lại với tôi không biết bao nhiêu lần kể từ khi tôi còn nhỏ. Phải nói rằng, nếu nghe kỹ những lời đó, thì cả thế giới đã làm Romain Ozorski thất vọng: vợ, các nhà xuất bản, những người bạn. Tôi nghĩ thậm chí người làm Romain Ozorski thất vọng nhiều nhất, chính là bản thân Romain Ozorski.
– Nào, nhanh lên chàng trai, cha vừa nói vừa chia túi của tồi ra, con trễ máy bay mất!
Luôn luôn là cái giọng ấy khi cha nói chuyện với tôi. Luôn luôn là những biệt danh ấy, “chàng trai”, “Théo của bố”, “con trai”, như hồi tôi sáu tuổi. Và tôi rất thích như vậy.
Tôi tới thăm cha ở đảo Corse, nơi cha chuyển đến sống từ khi tôi vào năm nhất trường Y. Trong khu rừng ở Castagniccia, chúng tôi đã trải qua những ngày dễ chịu, trong khoảng thời gian ấy cha luôn cố tỏ ra vui vẻ. Nhưng tôi cảm nhận được rõ rằng thời gian này với cha rất khó khăn: cha đã mất Sandy, mộc chú chó labrador, vào tháng Năm, và cha buồn chán đến phát ngán giữa đám dê và những cây dẻ. Qua nhiều năm tôi hiểu ra điều này: cha tôi là một người cô đơn không thích sự cô đơn.
– Con gọi điện cho bố khi đến nơi nhé? cha đặt tay lên vai tôi dặn dò.
– Nhưng nhà bố có sóng điện thoại đâu.
– Vẫn cứ gọi đi, Théo, cha khăng khăng.
Cha tháo cặp kính râm. Giữa những vết chân chim, đôi mắt cha lấp lánh một thứ ánh sáng mệt mỏi.
Cha nháy mắt với tôi trước khi nói thêm:
– Và đừng lo lắng gì về bố cả, con trai.
Cha xoa đầu tôi. Tôi ôm hôn cha, khoác chiếc túi lên vai và chìa thẻ cho cô nhân viên hàng không. Trước khi tôi biến mất, ánh mắt chúng tôi bắt gặp nhau lần cuối, vẻ đồng lõa, như mọi khi. Nhưng cũng mang cả những đau đớn vẫn còn dữ dội của những cuộc chiến mà chúng tôi đã từng cùng nhau trải qua trước kia.
2Vào trong phòng đợi, tôi thấy cô độc. Thật sự cô độc. Bất chợt. Giống như mỗi lần tôi rời xa cha. Bị bao vây giữa đạo quân những cái bóng màu trắng khiến tôi bối rối và thậm chí đôi lúc còn làm tôi bật khóc.
Đi tìm một dấu hiệu an ủi, tôi tìm kiếm một người. Một độc giả đang đọc một cuốn sách của cha tôi. Theo thời gian, việc này dần ít gặp hơn trước. Khi còn nhỏ, tôi nhớ những cuốn sách của cha tôi gần như có mặt ở khắp mọi nơi. Trong các thư viện, sân bay, tàu điện ngầm, các phòng chờ ở bệnh viện. Ở Pháp, Đức, Ý, Hàn Quốc. Người trẻ, người già, phụ nữ, nam giới, phi công, y tá, nhân viên thu ngân ở siêu thị. Cả thế giới đều đọc Ozorski. Còn tôi khi đó thật ngây thơ. Vì chỉ luôn sống trong hoàn cảnh đó, nên với tôi thật bình thường khi hàng triệu độc giả đọc những câu chuyện tưởng tượng của cha tôi, và phải mất nhiều năm tôi mới thực sự ý thức được tính chất phi thường của tình huống ấy.
May mắn thay, vào ngày thứ Bảy 18 tháng Sáu đó, trong sân bay Bastia-Poretta này, một phụ nữ trẻ ngồi bệt cả dưới đất cạnh chiếc máy bán hàng tự động - dân du lịch bụi chính hiệu với ba lô lớn, tóc tết dreadlocks, quần đũng thấp và nhạc djembe - đang chăm chú đọc cuốn Người đàn ông mất tích, bản in cũ của nhà xuất bản Livre de Poche với cái bia đã sờn. Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết của cha tôi mà tôi thích nhất. Cha viết nó vào năm tôi chào đời, thời kỳ mà cha là “nhà văn yêu thích nhất của người Pháp”. Tôi luôn cảm thấy có phần xúc động khi trông thấy một độc giả say sưa đọc tiểu thuyết của cha. Cha tôi nói chuyện đó không còn làm cha xúc động từ lâu rồi, nhưng tôi biết rất rõ rằng không phải thế.
Romain Ozorski, cha tôi, đã xuất bản mười chín cuốn tiểu thuyết. Tất cả đều thuộc hàng best-seller. Cuốn đầu tiên, Những người đưa tin, được viết năm cha hai mươi mốt tuổi, lúc cha cũng đang là sinh viên y khoa. Cuốn sau cùng xuất bản vào mùa xuân năm 2010 khi tôi sáu tuổi. Nếu tìm tên cha tôi trên Wikipedia, bạn sẽ đọc thấy rằng sách của Ozorski đã được dịch ra hơn bốn mươi thứ tiếng và bán được hơn ba mươi lăm triệu bản.
Đà sáng tạo này dừng lại đột ngột vào mùa đông năm 2010, một thời gian ngắn sau khi mẹ tôi quyết định rời bỏ cha và đưa tối đến sống ở Mỹ. Kể từ ngày đó, cha tôi gác bút, đóng máy tính và trở nên căm ghét những cuốn sách của mình. Cha cho rằng chúng có một phần trách nhiệm trong cuộc hôn nhân đổ vỡ của cha và những hệ quả đau đớn tiếp nối sau đó. Cha luôn nói về chúng như là thứ gì đó không phải của mình. Những kẻ thù tiềm tàng có thể xâm nhập vào ngôi nhà của cha con tôi để tấn công chúng tôi và phá tan căn nhà.
Tôi chưa bao giờ được biết nguyên nhân sâu xa của việc cha rời xa nghề viết. “Sống hoặc viết, cần phải lựa chọn”, cha luôn nhắc lại câu nói đó mỗi lần tôi hỏi. Lúc bé, tôi đã không hiểu hết nỗi buồn của chuyện này. Một cách ích kỷ, tôi thấy vui vì thấy cha ở nhà, vui vì ngày nào cha cũng đến trường đón tôi, cha có một tinh thần sẵn sàng không mệt mỏi, cứ mười lăm ngày chúng tôi lại tới sân vận động Công viên các Hoàng tử, đi xem phim vào thứ Tư hằng tuần, đi du lịch vào tất cả các dịp nghỉ ở trường, chúng tôi chơi nhiều hiệp bóng bàn suốt nhiều giờ, chúng tôi tranh luận không dứt về FIFA, về Guitar Hero hay Assassins Creed.
Một giọng nói thông báo hành khách bắt đầu lên máy bay. Tôi mặc kệ đám đông chen lấn lao về phía hai nhân viên hàng không như thể không có đủ chỗ cho tất cả họ trên máy bay. Nối buồn trong tôi biến thành sự lo lắng. Tôi thấy đau lòng khi chứng kiến cha già đi trong nỗi chán nản sâu sắc này. Tôi từng luôn tin rằng sau cùng mọi chuyện sẽ lại ổn. Cha sẽ tìm lại được niềm vui sống và thậm chí có thể một tình yêu mới sẽ thắp sáng đời cha. Nhưng mọi chuyện chẳng diễn ra như vậy. Trái lại, từ lúc tôi rời Paris để đi học ở Bordeaux và cha tự lưu đày mình đến đây, nỗi buồn tấn công cha càng mạnh mẽ.
Con là người duy nhất chưa bao giờ làm bố thất vọng, Théo ạ.
Những lời cha nói vang vọng trong đầu tôi, và tôi tự nhủ mình chẳng làm điều gì lớn lao để xứng đáng với lời khen ngợi đó.
Linh cảm chẳng lành, tôi đi ngược lại để rời phòng chờ, mặc kệ các nhân viên mặt đất ngăn cản. Cha tôi năm mươi bảy tuổi, chưa phải người già. Cha bảo tôi không phải lo cho cha nhưng vô ích, điều đó không ngăn tôi cảm thấy lo lắng. Khi tôi còn nhỏ, cha đặt biệt danh cho tôi là “Nhà ảo thuật” hay “Houdini” vì bài thuyết trình đầu tiên tôi làm ở trường là về ảo thuật gia gốc Hungary này, vì tôi đã dành nhiêu thời gian để cố gắng hoàn thiện những màn ảo thuật mà cha thường là khán giả duy nhất và vì tôi đã lọt qua được sự giám sát của một trong những sân bay an ninh nhất nước Mỹ để về gặp cha ở Paris. Nhưng thời đó đã qua. Tôi không còn là “Nhà ảo thuật”, tôi thậm chí không có quyền năng ngăn được cha chìm sâu trong vũng cát lún của bệnh trầm cảm.
Tôi chạy băng qua sảnh sân bay và lao ra bãi đỗ xe. Không khí khô và nóng như đang giữa tháng Tám. Từ xa, tôi nhận ra dáng người cao cao của cha. Cha đứng đó, lưng còng xuống, bất động bên ô tô riêng.
– Bố? tôi hét lên và chạy về phía ông.
Cha chầm chậm quay lại, giơ tay lên ra hiệu cho tôi, môi hé cười.
Rồi cha đổ vật xuống, bị quật ngã bởi một mũi tên vô hình vừa bắn trúng giữa tim.
Nhà văn Romain Ozorski bị nhồi máu cơ tim
Corse Matin, 20 tháng Sáu năm 2022
Tiểu thuyết gia Romain Ozorski được đưa vào bệnh viện Bastia hôm thứ Bảy ngày 18 tháng Sáu vừa rồi sau khi bị lên cơn nhồi máu cơ tim. Bị đau dữ dội, nhà văn đã đổ gục tại bãi đỗ xe của sân bay Poretta, nơi ông vừa đi tiễn con trai mình.
May mắn là đội cứu hộ đang có mặt ở đó vì một sự cố khác đã thực hiện xoa bóp tim ngoài lồng ngực và sử dụng máy khử rung tim cho ông trong lúc chờ xe cấp cứu đến.
Ngay khi ông nhập viện, đội ngũ bác sĩ đã chẩn đoán mạch vành ông có nhiều tổn thương nghiêm trọng và tiến hành phẫu thuật ngay lập tức. “Chúng tôi bắt đầu phẫu thuật lúc mười sáu giờ và ca mổ kết thúc sau hai mươi giờ một chút”, giáo sư Claire Giuliani cho biết. Trong ca mổ nữ bác sĩ phẫu thuật đã thực hiện ba lần bắc cầu mạch vành cho bệnh nhân của mình.
“Khi tỉnh lại, ông Ozorski ở trong trạng thái tốt”, bà Giuliani nói thêm. “Hiện tại, tình trạng của ông ấy không còn nguy hiểm”, nhưng vẫn còn quá sớm để biết liệu nhà văn có gặp di chứng thần kinh nào sau ca mổ hay không. “Ozorski là tác giả tôi đã đọc rất nhiều hồi còn trẻ”, nữ bác sĩ thổ lộ với chúng tôi, bà có ý định xin bệnh nhân của mình một lời đề tặng khi ông đã hoàn toàn qua cơn nguy kịch.
Từng là người viết rất nhiều, Romain Ozorski không xuất bản cuốn tiểu thuyết nào từ mười hai năm nay. Ông từng kết hôn với cựu người mẫu người Anh Almine Alexander, đã qua đời do dùng thuốc quá liều trong một ngôi nhà bị chiếm khi vắng chủ ở Ý năm 2014. Con trai duy nhất của hai người, Théo, luôn túc trực bên giường ông.