Lạc đường

Thế nhưng việc tìm kiếm bạn Rùa Cạn không hề dễ như Ếch Xanh đã tưởng. Vì chỉ mới lên mặt đất chưa được lâu, sự phán đoán và kiến thức của Ếch Xanh nhỏ tí ti, khiến cho việc tìm kiếm không như những gì chú mong đợi. Trời càng về đêm càng rất khó để biết tìm bạn Rùa Cạn ở đâu, dù chú cũng đã tìm khắp nơi trên Đồi Đá và cả những nơi gần đó. Ếch Xanh cũng chịu khó hỏi thăm bạn Sóc Xám, các bạn Chuột Đồng và cả những bạn Chích Chòe Bông mà chẳng ai biết Rùa Cạn ở đâu cả. Sau một lúc ngồi suy nghĩ trên chỏm đá hình mặt trăng lưỡi liềm, chú quyết định quay về nơi cả hai gặp gỡ lần đầu tiên – nơi đánh dấu tình bạn khăng khít nhưng ngắn ngủi của hai người. Tuy nhiên đường về nơi ấy rất xa xôi và gian nan cách trở, bởi lúc bạn Rùa Cạn cõng chú từ nơi đó đến Đồi Đá thì phải mất hằng mấy ngày trời mới đến nơi. Trời về đêm tỏa nhiều sương, càng lúc càng lạnh. Đi được một quãng đường xa xa, Ếch Xanh cảm thấy mệt và đói, đến lúc không thể gắng thêm thì chú mới quyết định đi tìm thức ăn. Song muốn kiếm miếng ăn thì chú phải tìm đến chỗ của loài người, nơi có nhiều ánh sáng về đêm.

Ếch Xanh đi thêm một quãng đường xa thăm thẳm mà vẫn không kiếm được gì. Và khi những bước nhảy đã trở nên khó khăn thì cũng là lúc chú nhận ra mình đã lạc vào một khu vực thật lạ lẫm. Dừng lại quan sát kỹ lưỡng, xa xa, Ếch ta thấy có một thứ ánh sáng vừa lung linh, vừa huyền ảo hắt ra từ một nơi rất kỳ lạ. Phải nói là vô cùng kỳ lạ.

Nơi đó có một sức hấp dẫn vô cùng, và linh tính cho chú biết sẽ tìm thấy thức ăn ở đó. Chú cẩn trọng tiến lại gần, đến nơi chú chợt nhận ra đó là nơi ở của loài người, cái nơi mà Cụ Ốc Sên từng nói đó là Ngôi Nhà của loài người. Một nơi chốn mà loài người trú ngụ, sinh hoạt và làm việc. Theo Ếch Xanh, Ngôi Nhà của loài người trông đúng là rất kỳ lạ, đến mức khó tả, nó vừa giống một cái hang động, vừa giống cái gò của loài Mối, có hình thù vừa kỳ quái, vừa ngộ ngộ lại bí ẩn vô cùng.

Đang cẩn thận quan sát xung quanh, bỗng Ếch Xanh nghe thấy những âm thanh lạ lùng phát ra từ đó. Âm thanh ấy như có sự pha trộn tiếng thánh thót của loài chim, tiếng trầm hùng của loài thú và cả tiếng suối chảy róc rách trong rừng. Đó là Âm Nhạc. “Hình như họ cũng đang tiệc tùng thì phải. Đúng rồi, mùa xuân là mùa của tiệc tùng nhảy múa, là mùa lễ hội cơ mà. Loài người hay loài vật cũng đều có niềm vui để chia sẻ cùng nhau”. Ếch ta tự luận ra vậy, điều đó càng khẳng định chú vẫn chưa bỏ qua ý nghĩ rằng ở nơi đó sẽ có thức ăn. “Biết đâu là cả một vương quốc thức ăn ấy chứ”, Ếch Xanh tự nhủ trước khi rón rén tiến tới Ngôi Nhà.

Nhân lúc loài người đang say sưa tiệc tùng ca hát, Ếch Xanh tìm cách lẻn vào nhà.

Chú nhẹ nhàng nhảy từng bước với tâm trạng đề phòng cao độ. Ếch Xanh phải khéo léo lách qua cả một khu rừng chân của loài người, rồi đi đến cái bàn to tướng, len qua cánh cửa rộng lớn để đến được nơi có đồ ăn. Con người gọi nơi đó là gian bếp. Vừa vào được bếp, Ếch ta đã đụng ngay phải một gã Mèo Tam Thể béo ú và dữ dằn. Gã Mèo lườm đôi mắt sáng rực như ngọn lửa rồi hắng giọng hỏi chú, vẻ đầy hăm dọa:

– Ngươi đi đâu mà vào đây?

Ếch Xanh tuy bị bất ngờ và cảm thấy sợ sệt, nhưng vẫn thành thật và lễ độ đáp lời Mèo Ú:

– Dạ em chào anh Mèo Ú. Em đi kiếm miếng ăn, em đói bụng quá… Anh thương tình cho em nha.

Gã Mèo Ú trừng mắt lên, đôi mắt xanh sáng quắc như một viên ngọc bích nhưng vô cùng dữ tợn. Gã gầm lên:

– Không được! Hãy biến khỏi đây ngay.

Cảm thấy bị đe dọa, Ếch Xanh của chúng ta bật nhảy lùi ra sau. Gã Mèo Ú vẫn tiến tới, hai bàn chân đã giơ ra bộ móng vuốt nhọn hoắt, tưởng như muốn vồ lấy chú. Ếch Xanh vô cùng hoảng hốt nhưng chú chợt nhớ ra: “Mình có một lợi thế mà”.

Phải rồi, đó chính là khả năng nhảy cao, bật xa của loài ếch. Đúng như vậy. Không đắn đo, không chần chừ, Ếch ta áp dụng ngay sở trường độc đáo của giống loài mình. Chỉ trong tích tắc, tận dụng sự lơ đễnh của gã Mèo Ú, chú nhảy phốc lên chiếc bàn có bày biện đồ ăn.

Không ngờ gã Mèo Ú cũng nhảy lên đuổi bắt chú với vẻ đằng đằng sát khí, chưa kể sự lạnh lùng đó còn được tô điểm bởi bộ ria trắng như cước. Ếch Xanh nhảy lên cửa sổ, gã Mèo Ú cũng bám theo sau, quyết bắt chú cho kỳ được. Trong tình hình nguy cấp, Ếch Xanh lấy đà phóng lên chùm đèn, còn gã Mèo, vì chân quá ngắn nên không tài nào nhảy theo được. Vừa lúc đó, một gã Bẹc-giê to lớn và hung tợn xuất hiện. Từ chùm đèn treo trên trần nhà, Ếch Xanh quan sát được toàn cảnh phía dưới mà không bỏ sót chi tiết nào. Gã Bẹc-giê với đôi tai vểnh lên và cái đuôi đung đưa chầu chực. Mèo Ú tạm thời rời mắt khỏi con mồi nhỏ bé, chậm rãi đi lại chỗ Bẹc-ghê, nói gì đó với đồng bọn của mình bằng thứ ngôn ngữ lèo nhèo của loài Mèo.

Cả hai trao đổi qua lại, vẫn chờ thời cơ tóm gọn con mồi.

Ếch Xanh tự nhủ phải thoát khỏi căn nhà này, nhưng chú không muốn bị gã Bẹc-giê to lớn lẫn gã Mèo Ú béo phệ tóm được.

Vì thế chú đành ở lì trên đó một lúc, chờ cho hai gã mất kiên nhẫn. Hai gã vì vậy mà tức anh ách, cứ đứng dưới chửi bới. Tiếng của gã Bẹc-giê rất to nên làm cho bữa tiệc của loài người phải gián đoạn. Người chủ nhà đành tạm hoãn cuộc vui, chạy vào xem xét. Ếch Xanh những tưởng rằng con người cũng sẽ không làm gì được chú. Nhưng hóa ra những lời đồn đại về họ là có lý, con người thông minh và rất siêu phàm. Không ngờ chỉ trong chốc lát mà Ếch Xanh đã bị tóm gọn, chỉ bằng vài vật dụng của con người thôi. Vì sợ quá chú bèn la lên thảng thốt, vừa kêu chú vừa giãy giụa, tiếng kêu la vọng khắp căn nhà: “Thả tôi ra, tôi sẽ không làm gì nữa hết, tôi sẽ đi khỏi đây”. Chú kêu đến khản cả cổ rồi mới sực nhận ra loài người không hề toàn năng, rằng có nhiều thứ mà họ không biết, chẳng hạn con người không hiểu được ngôn ngữ của loài vật khác. Hay ít nhất họ không hiểu ngôn ngữ của loài ếch nhà chú, vì thế họ vẫn cứ im lặng trước lời khẩn cầu của chú. Sau một lúc kêu gào, giãy giụa trong tuyệt vọng, Ếch Xanh vẫn nằm gọn trong tay của loài người.

Đúng hơn là Ếch Xanh của chúng ta nằm trong bàn tay rất thơm tho của người chủ nhà. Ra khỏi nhà, anh ta đi đến một cái thùng cao, màu xanh nằm bên vệ đường, cạnh cột đèn thẳng tắp sáng lóa. Nhìn ngó xung quanh trong chốc lát, sau đó anh ta mở nắp thùng ra và lạnh lùng ném chú vào đấy: “Tạm biệt mi nhé, kẻ phá bĩnh”.

Vừa bị nuốt chửng vào trong chiếc thùng, chưa kịp hoàn hồn thì một âm thanh đinh tai nhức óc làm Ếch Xanh choáng váng. Nắp thùng đã bị đóng lại. Chú nghe được tiếng người đàn ông đó đi xa dần. Không chỉ bị bóng tối bao trùm đến ngột ngạt, Ếch Xanh còn cảm nhận được mùi hôi thối nồng nặc bốc lên làm khứu giác của chú như bị tê liệt. Gồng mình hết sức, Ếch ta mới thốt lên được: “Đây là đâu mà sao lại kinh khủng, tởm lợm và tối tăm thế này! Có ai cứu tôi không? Đừng giam tôi nữa…”.

Ếch Xanh quả tình không biết rằng mình đang bị nhốt trong vật dụng mà loài người dùng để đựng rác, họ gọi nó là Thùng Rác Công Cộng. Thùng Rác Công Cộng là gì nhỉ?

Đó chính là cái thùng dùng để đựng rác, những thứ mà loài người vứt đi, không dùng đến nữa ở tại khu đô thị có đông người sinh sống. Ở nhiều đô thị văn minh, người ta chia ra hai loại thùng rác: một loại là chứa chất thải mềm dễ phân hủy, một loại chứa rác có thể tái chế như chai lọ, đồ hộp, vật dụng linh tinh. Nhưng ở đây, Thùng Rác Công Cộng chỉ có một loại, nó phải chứa đủ thứ như đồ ăn thừa, dụng cụ hư hỏng, hay cả những con chuột chết, tất cả đều được loài người ném cả vào cái gọi là Thùng Rác Công Cộng. Thế đấy, mỗi loại rác có một mùi đặc trưng, một cái thùng rác phải chứa tất thảy loại rác trên đời thì chẳng trách được mùi hôi “tổng hợp” ở đây thật khủng khiếp, không ngừng bốc lên. Ếch Xanh vô cùng hoảng loạn khi rơi vào hoàn cảnh này, chú cảm thấy ngộp thở và buồn nôn quá, chú tiếp tục kêu lên: “Có ai ngoài đó không? Có nghe thấy tôi không? Hãy giúp tôi ra khỏi đây!”.

Nhưng Ếch ta dẫu có kêu la thống thiết đến đâu thì cũng chỉ nhận lại sự im lặng, thậm chí chú còn thấy sự ngột ngạt tăng lên gấp bội. Cứ như vậy, Ếch Xanh tuyệt vọng cầu cứu trong khi nỗi sợ hãi cứ tăng dần, cho đến khi chú không còn sức để thở nữa.

Gần như kiệt sức, Ếch ta ngồi co ro trong một góc thùng rác. Trong không gian tĩnh mịch và hôi thối này, chú có thể nghe thấy cái bụng của mình đang sôi lên sùng sục và chú bắt đầu rên rỉ: “Mình đói bụng quá” – nhưng sau đó chú bình tĩnh hơn – “Xem nào, xem ở đây có gì ăn không?”. Có vẻ như chú ngửi thấy mùi gì đó có thể ăn được, nhưng vì tối mịt nên mắt chú không thể nhìn rõ được gì. “Dẫu sao có đồ ăn cũng là tốt rồi”, chú không đắn đo và ăn tất cả mọi thứ có thể ăn được. Sau một hồi, cơn đói của Ếch Xanh đã được xoa dịu, cơ thể và sức lực của chú được hồi phục. Với chút sức lực vừa có, chú tiếp tục kêu lên xem có ai có thể cứu mình ra không, nhưng vẫn chẳng ai nghe thấy.

Đêm trôi qua cũng đã lâu, Ếch Xanh vẫn bị nhốt trong Thùng Rác Công Cộng với cảm giác tối tăm, ngột ngạt và mùi hôi thối mỗi lúc một tăng. Có thể nói đây là một cực hình đối với một chú nòng nọc vừa biến hình thành ếch, đang nuôi ước mơ bay nhảy. Có lẽ chưa bao giờ Ếch Xanh cảm nhận nỗi buồn và sự tuyệt vọng nhiều đến vậy, điều đó càng làm Ếch Xanh nhớ đến những người bạn của mình ở Ao Êm Đềm. Lòng Tong, Tép Riu, bạn Cá Tràu và những cư dân từng sống cùng chú ở cái ao yên bình êm ả ấy, hay cả bạn Rùa Cạn đã đưa chú đến Đồi Đá nữa. Họ là những người bạn tốt của chú.

Họ không bao giờ bỏ rơi chú. Họ chưa bao giờ chê chú xấu xí, họ không bao giờ nói tiếng kêu “ồm ộp” là “tiếng kêu khủng khiếp nhất trên đời”, và nếu như họ biết chú bị nhốt vào đây thì thế nào họ cũng đến cứu. “Giá như mình đừng bỏ rơi họ, giá như mình đừng ham vui thì bây giờ mình đâu có bị tống khứ vào đây”, chú ếch của chúng ta chạnh lòng nghĩ. Mắt chú rưng rưng, chực rơi những giọt nước mắt ân hận vì cách chú đối xử với bạn bè mình. Cảm giác tiếc nuối, cô đơn, sợ hãi đã đưa chú vào giấc ngủ tự bao giờ.

Và rồi chú trôi vào một giấc mơ…

– Đầu To bơi nhanh lên nào! – Tiếng reo hò của cô bạn Lòng Tòng lan theo làn nước mát của Ao Êm Đềm, tại Giải Bơi Trẻ.

Giải Bơi Trẻ là một giải bơi truyền thống do những bậc tiền bối (trong đó có bác Tép Riu Bố) tổ chức hàng năm, nhằm khuyến khích những cư dân non trẻ của ao tăng cường sức khỏe, để bảo vệ và xây dựng ao trở thành một trong những nơi yên bình và đẹp nhất hành tinh. Đây là lần đầu tiên cả Đầu To và bạn Tép Riu tham gia cuộc thi.

– Cả bạn Tép Riu nữa. Hai bạn ơi cố lên!

Bao giờ cũng vậy, cô bạn Lòng Tong luôn cổ vũ rất nhiệt tình cho hai người bạn thân của mình.

Bạn Tép Riu Con vừa bơi vừa cười rất tươi. Nụ cười của Tép Riu Con có lúc thật đặc biệt làm sao, nó tựa hồ một lời thách đấu nhưng thực chất là một nụ cười khích lệ. Nụ cười chứa chan tình bạn. Đầu To cũng cười đáp trả rồi nói lớn: “Nào Tép Riu, cùng cố gắng xem ai sẽ tới đích trước nhé!”.

Ngay sau đó, cả hai cùng phóng nhanh về phía trước, mỗi bạn một cách bơi đặc trưng riêng. Đại diện cho giống loài nòng nọc, Đầu To ngoe nguẩy cái đuôi nhỏ xíu để tạo lực đẩy về phía trước. Còn bạn Tép Riu Con bơi bằng cách đạp các chân nhỏ, đồng thời búng thân mình lao lên.

Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng cả Đầu To và Tép Riu Con chỉ lần lượt về đích ở vị trí thứ năm và thứ sáu. Tuy vậy cả hai bạn đều được ban giám khảo đánh giá rất cao. Sau khi cuộc đua kết thúc, với vẻ mặt nghiêm túc, bác Tép Riu Bố nói riêng với Đầu To và Tép Riu Con:

– Đây là lần đầu tiên hai con tham gia, vị trí như vậy là xứng đáng. Ở đây không nên quan trọng hóa chuyện vị trí, bởi điều quan trọng là các con biết cách vượt qua chính mình để phấn đấu. Không chỉ vậy, hãy ghi nhớ rằng môn bơi lội rất tốt để tăng cường sức khỏe. Các giống loài ở dưới nước luôn tự hào vì điều đó.

Đầu To và Tép Riu đều cảm thấy tâm đắc trước lời dạy bảo của bác Tép Riu Bố. Kể từ đó họ chăm chỉ tập luyện cùng nhau.

Giấc mơ đêm hôm đó kéo dài rất lâu. Nó như một con thuyền đưa Ếch Xanh về lại những chuỗi ngày yên bình trước kia, khi chú còn là cư dân Ao Êm Đềm – còn là một chú nòng nọc có biệt hiệu Đầu To. Trong những giấc mơ ngắn, dài nối tiếp nhau, Ếch ta đã tìm lại được những hình ảnh vô cùng thân thuộc. Bên chú luôn tràn ngập tiếng cười của những người bạn thời ấu thơ. Cuộc sống ở Ao Êm Đềm được tái hiện tỉ mỉ đến từng chi tiết. Và chỉ có giấc mơ mới tái hiện được như thế. Những tập tính, những hình ảnh tiến hóa của một số loài vật ở Ao Êm Đềm tạo thành một bức tranh thiên nhiên dưới nước vô cùng sinh động, ở đó có cả bóng dáng chú, tiếng cười của chú, và cả những tâm tư của chú lúc bấy giờ. Với sự liên hệ đó, rất nhiều câu chuyện đã xảy ra, nhưng đáng nhớ nhất vẫn là câu chuyện cậu bé Đầu To thay hình đổi dạng, trở thành một chú ếch. Chỉ vì khao khát được lên mặt đất, ước muốn được trở thành một cá thể khác mà Đầu To đã thờ ơ với tất cả mọi thứ quanh mình, kể cả những người luôn giúp đỡ chú như bác Tép Riu Bố. Chú cũng không buồn đi học, không buồn bơi lội đùa vui với những người bạn thân thiết mà trước đó, họ và chú chưa bao giờ rời nhau nửa bước. Cả khi chia tay Ao Êm Đềm, Đầu To cũng không hề tỏ ra quyến luyến lấy một giây phút nào cả. Tất cả mọi người đều phải chấp nhận sự thay đổi của cậu bé có cái tên Đầu To, như chấp nhận quy luật biến hình tất yếu của loài ếch…

Bỗng, một tiếng động nào đó từ bên ngoài Thùng Rác đánh thức Ếch Xanh dậy, đưa chú ra khỏi cơn mộng mị. Tỉnh giấc, một sự nuối tiếc, tuyệt vọng hiện ra trên nét mặt buồn so của chú. Ếch Xanh nhớ lại từng chi tiết trong giấc mơ, tất cả như một lời nhắc nhở rằng thái độ của chú ngay trước khi lên bờ đã làm cho mọi người thất vọng. Rằng chú cần phải biết quý trọng những gì đã và đang có cùng mọi người, chứ không phải chỉ biết quan tâm đến tương lai, sở thích của bản thân. Liệu đã quá muộn với Ếch Xanh chưa, khi mà đến tận lúc này chú mới nhận ra điều đó?

“Trời sáng rồi ư?” – một câu hỏi chợt hiện ra trong đầu chú.

Vẫn bị nhốt trong không gian tối mịt mù của Thùng Rác Công Cộng nhưng Ếch Xanh vẫn nhận ra trời đã sáng, bởi lúc này chú cảm nhận được nhiệt độ đang tăng dần, từ bên ngoài lan vào trong thùng. Âm thanh của ngày mới cũng tác động lên chiếc thùng.

Nhờ vậy, tuy vẫn ngồi thu lu trên đống rác với tâm trạng mệt mỏi, nhưng ý nghĩ thoát ra khỏi cái thùng rác hắc ám này đã trở lại với chú. Ếch Xanh cố gắng tập trung hết các giác quan của mình để nhận biết, phán đoán, mong tận dụng được thời cơ để trốn thoát.

Và rồi thời khắc ấy cũng đến, khi chàng Ếch Xanh của chúng ta bỗng cảm nhận rõ cái thùng rác đang chuyển động. Dường như nó bị ai đó cố tình kéo lê trên mặt đường.

Sau một lúc, cái thùng được nhấc bổng lên. “Hẳn là con người, chỉ họ mới làm nổi việc này” – Ếch Xanh thầm nghĩ và bắt đầu cảm thấy hoang mang hơn. Cũng ngay lúc đó đột nhiên có một luồng sáng chói mắt lọt vào trong thùng. “Là gì thế nhỉ?”, Ếch Xanh tự hỏi.

Sau một lúc định thần, Ếch ta đã nhận ra thứ ánh sáng đó: “Phải rồi, đó là ánh sáng mặt trời. Là ánh sáng mặt trời đấy!” – chú thầm reo lên. Sau khi biết rằng chiếc nắp được mở, chú mới thật sự reo lên sung sướng: “Mình thoát rồi!”.

Tuy nhiên chưa kịp nhảy ra khỏi cái thùng thì chú bất ngờ bị hốt theo cả đống rác, bay vào trong một cái thùng rộng lớn hơn Thùng Rác Công Cộng nhiều lần.

Sau một hồi vật lộn với hàng loạt chấn động, và bị đống vật thể hôi hám đè lên người, Ếch Xanh nhận ra cái thùng khổng lồ này cũng chứa… toàn rác là rác. Trong khi chú không ngừng ngọ nguậy, nhảy chỗ này tránh chỗ kia hòng tìm cách thoát khỏi nơi chốn mới này, thì cùng lúc cái thùng rác khổng lồ này bắt đầu chuyển động. Chẳng lâu sau, Ếch Xanh cảm nhận được sự di chuyển đều đều, có vẻ đang tiến về phía trước. Sau này, chú mới biết cái thùng đó chính là Xe Rác. Xe Rác chạy bằng động cơ, có cấu tạo đặc biệt để chứa và vận chuyển rác từ thành phố ra một bãi rác cố định. Thường những bãi rác này nằm xa khu dân cư của loài người, thuộc vùng ngoại ô hay vùng nông thôn hẻo lánh nào đó.

Xe Rác chạy bằng động cơ, có cấu tạo đặc biệt để chứa và vận chuyển rác từ thành phố ra một bãi rác cố định.

“Họ đang đưa mình đi đâu thế nhỉ, tại sao họ không thả mình ra?”, Ếch Xanh tự hỏi.

Rồi dòng suy nghĩ miên man dẫn chú đến ý nghĩ: “Con người không bao giờ nhận thấy được một giống loài nào khác ngoài chính họ sao? Mình bị kẹt ở đây đã lâu rồi, đã kêu gào thật lâu rồi, vậy mà họ không hề nhận biết được”.

Nỗi băn khoăn của chú không dứt được, cho đến tận khi Xe Rác đã hoàn thành chặng đường của nó, một chặng đường xa thật xa. Trong chuỗi trải nghiệm của Ếch Xanh, có lẽ đây là lần đầu tiên trong đời chú đi một quãng đường xa xôi đến vậy.