← Quay lại trang sách

Chương 5 TĂNG SỨC HẤP DẪN CỦA BẠN

Mọi người đều muốn tăng thêm sức hấp dẫn của chính mình làm cho rất nhiều người chạy theo. Song điều này không chỉ do điều kiện của bản thân quyết định, nó còn được quyết định bởi một số mẹo nhất định. Những mẹo sắp nói dưới đây được tôi mệnh danh là chân lý cao cấp nhất trong quan hệ giao tiếp. Đương nhiên khi tôi đã lĩnh hội đầy đủ cái mẹo này, tôi biết tôi đã có thể đạt được thành công. Có thể nói một cách không ngoa rằng: một khi bạn nắm vững nó, bạn đã thành công một nửa.

“Phàm là người, rất ít căn tính vong ân phụ nghĩa, thái độ giả tạo, soi mói bắt bẻ, nhu nhược thích đố kị. Họ rất thích dựa dẫm vào người có quyền thế, một khi đã leo lên được, liền cống hiến bản thân mình một cách vô điều kiện, cống hiến sinh mệnh, nhiệt huyết và tài sản. Vì họ hiểu rất rõ rằng, những cống hiến lúc đó, đối phương không cần thiết, không đếm xỉa mới sẵn sàng làm như vậy, và nhỡ có một ngày người ta bị sa cơ lỡ vận, cần sự giúp đỡ thì họ lại lánh xa”.

Đó là danh ngôn thường dùng của Tị Tổ Mã Nhã phái quyền mưu. Bạn có cảm thấy quá chua ngoa không? Vậy tôi hỏi bạn, bạn thích kết bạn với người như thế nào nhất? Nếu bạn trả lời câu hỏi này một cách thành thực, tôi tin rằng câu trả lời nhất định là: người thành công, người giàu có.

Trên thế giới này ai ai cũng muốn quan hệ với người thành công và người giàu có. Kết bạn với họ không chỉ có giá trị lợi dụng cao, hơn nữa bạn còn cảm thấy vô cùng tự hào, dường như địa vị của mình được nâng cao lên rất nhiều. Mọi người đều nói rằng bước thứ nhất của sự thành công là khó bước nhất. Nguyên nhân là nếu bạn không thành công, trong con mắt của người khác bạn không có giá trị lợi dụng. Họ muốn kết giao với bạn thì bản thân họ cũng có giá trị bị người khác lợi dụng.

Nhân tính luôn là nịnh hót kẻ có quyền thế, đó là hiện thực không có cách nào trốn tránh được. Đã như vậy thì nếu bạn muốn thành công, tại sao bạn không thể hiện mình đã thành công. Như vậy mọi người có thể sẽ kết giao với bạn, qua lại với bạn, bạn càng dễ dàng đạt được thành công.

Khi tôi hiểu được đạo lý này, đúng là lúc tôi bàn bạc việc hợp tác với người của trường đại học. Đó chính là lần đầu tiên tôi làm ngoại giao kể từ khi bắt đầu đi làm.

Từ nhỏ bố mẹ luôn rót cho tôi một tư tưởng: làm người luôn khiêm tốn, các thầy cô giáo cũng ân cần dạy dỗ tôi: khiêm tốn là phẩm chất đạo đức đáng quý. Vì thế tôi thường lấy sự khiêm tốn làm thước đo, xem xét phẩm chất đạo đức có xuất sắc không. Cho nên, khi mới bắt đầu tôi luôn mang trong lòng tôn chỉ của cuộc sống, nhờ người khác ủng hộ giúp đỡ một cách khiêm tốn. Nhưng cho dù tôi đã nói hết nước hết cái, rốt cục Chủ tịch hội đồng quản trị của họ thậm chí cũng không muốn gặp tôi.

Tại sao sự khiêm tốn lại không đạt được mục đích như ý muốn? Lúc đó tôi bắt đầu suy nghĩ cách thể hiện tác dụng của tính quan trọng. Tôi quyết định thay đổi sách lược xử thế.

Do đó tôi gọi điện thoại cho nhân viên chuyên trách của họ, nói với họ một cách thẳng thắn: lần hợp tác này họ sẽ kiếm được bao nhiêu tiền, có khó khăn, rủi ro nào đều do tôi chịu, tất cả những điều họ làm chỉ là cho mượn một cái tên là có thể kiếm ra tiền. Nói xong tôi giả vờ định gác máy, người đó mới nghe đã vội nói: “Anh đợi đã, tôi sẽ nói lần nữa với Chủ tịch hội đồng quản trị xem sao”.

Kết quả là hôm sau Chủ tịch hội đồng quản trị hẹn gặp tôi.

Ngày hôm sau, một người bình thường ghét nhất là cầm túi xách tay bằng da như tôi cũng cắp một cặp công văn đi gặp Chủ tịch hội đồng quản trị. Chủ tịch hội đồng quản trị là một ông già, lúc đó đang trò chuyện với người khác, bảo tôi đợi một chút. Tôi nhấp nhổm trên ghế sô pha điệu bộ như liên tục xem đồng hồ, có vẻ như còn rất nhiều việc phải làm. Chủ tịch hội đồng quản trị thấy tôi sốt ruột như vậy lập tức cho người đó đi, rồi bắt đầu nói chuyện với tôi. Tôi lặp lại một cách đơn giản ngắn gọn những lời đã nói với nhân viên chuyên trách của ông ta. Chủ tịch hội đồng quản trị sau khi nghe xong nói với tôi cần phải nghiên cứu thêm. Tôi lập tức áp sát ngay: “Tôi đã giao thiệp với rất nhiều cơ quan quan liêu rồi (trên thực tế lúc đó tôi vẫn còn chưa giao thiệp có tính thực chất với cơ quan nào), họ đều nói: để nghiên cứu thêm, không nói “được”, cũng chẳng nói “không được”. Tôi thích thẳng thắn: “được” thì “được”, “không được” thì “không được”, hy vọng các ông sớm trả lời, đừng làm lỡ thời gian của tôi”. Dường như đằng sau còn có hàng tá cơ quan đang đợi hợp tác. Nói xong, tôi lập tức tạm biệt ông ta. Kết quả là sáng ngày hôm sau Chủ tịch hội đồng quản trị của họ đã trực tiếp gọi điện thoại tìm tôi, nói rằng toàn thể hội đồng quản trị của họ đã họp suốt đêm để nghiên cứu và đồng ý yêu cầu hợp tác của tôi.

Khiêm tốn làm cho người ta gặp trở ngại, thể hiện tính quan trọng khiến bạn đạt được thành công.

Có thể sẽ có người hỏi: “Lúc trước ông nói cần khiêm tốn, bây giờ lại nói cần thể hiện tính quan trọng, đó chẳng phải là mâu thuẫn sao?”.

Đúng vậy, thể hiện tính quan trọng đi ngược lại với truyền thống giáo dục mà chúng ta được tiếp thu, nhưng không phải là đối lập tuyệt đối. Cái gì gọi là khiêm tốn? Khiêm tốn là có bản lĩnh mà không tự cao tự đại, bản thân định nghĩa khiêm tốn chính là sự thống nhất biện chứng. Nếu bạn rất có tài năng mà người ta đã rất hiểu tài năng của bạn, vậy thì khiêm tốn sẽ làm cho bạn bình dị, dễ gần, là một phẩm chất đạo đức cao đẹp khiến người ta ngưỡng mộ. Nhưng nếu như bản lĩnh của bạn vẫn chưa thể hiện ra, khi người khác vẫn chưa hiểu bạn, tính khiêm tốn lúc đó không những không được người khác cho là phẩm chất đạo đức tốt đẹp mà còn khiến người ta cảm thấy bạn đúng là kẻ vô dụng, không kích thích được ham muốn của người khác.

Tư tưởng truyền thống phương Đông cho rằng: Khiêm tốn là một phẩm chất đạo đức tốt. Đúng vậy, trong học vấn, trong mối quan hệ với người khác, khiêm tốn sẽ làm cho bạn không ngừng tiến bộ, khiến bạn được ngưỡng mộ, có ảnh hưởng đến người khác. Khi muốn cho người khác coi trọng bạn, sự khiêm tốn lúc này không phải là khiêm tốn thực sự, chỉ là dùng cách khiêm tốn để biểu hiện tính quan trọng của bạn, để người khác coi trọng bạn. Sự khiêm tốn lúc này chỉ là một mẹo mà thôi.

Cũng giống như nói khoác vậy, có vài người hoa chân múa tay, ba hoa bốc phét, có người lại dùng thái độ khiêm tốn, giọng điệu thoải mái tự nhiên, khuếch trương sự thật một cách dửng dưng khiến người ta cảm thấy tất cả đều là đương nhiên. Những người thuộc nhóm sau mới là giỏi thực sự, họ khoác lác có hiệu quả tuyệt diệu. Thể hiện tính quan trọng cũng giống như vậy, vừa phải thể hiện tầm quan trọng của bạn lại vừa phải làm cho người ta nghĩ rằng bạn khiêm tốn, như thế mới là người cao siêu. Cho nên có nhiều người lãnh đạo khi đi ra ngoài giải quyết công việc, luôn thích mang theo một nhân viên cấp dưới vì ông ta ngại khoe khoang chính mình cho nên chỉ có thể để thuộc hạ tâng bốc bản thân mình, vào những lúc thích hợp nâng cao thân thế bản thân làm cho lời nói của mình càng có trọng lượng, giải quyết công việc càng có hiệu lực (trong hoàn cảnh thích hợp thổi phồng lãnh đạo lên, đó cũng chính là cách của những kẻ làm cấp dưới).

Thể hiện tính quan trọng đối với con người quan trọng như vậy đó. Nói theo cách của tôi, đó là: “Phải nhảy lên vả cho người ta một cái, khiến họ bị u mê”. Ví dụ dưới đây có thể sẽ là những gợi ý có ích cho bạn.

Ví dụ 1: Để người ta phục vụ tận tình.

Có lần vào dịp Tết, tôi và người bạn thân đi “phòng đập nước” ở một nhà hàng theo kiểu Nhật để ăn món ăn Nhật, khi ăn cơm có thể hát karaoke. Nhưng do khách ăn cơm quá đông, cô phục vụ rất khó phục vụ chúng tôi. Anh bạn thân nói với tôi: “Tôi sử dụng một chút mưu mẹo sẽ khiến cho cô phục vụ tận tình chu đáo với chúng ta”.

Thế là anh bạn tôi liếc xéo cô ấy một cái, cố ý nói hơi to để cô ấy có thể nghe được. Sau đó làm như vô tình nói với tôi: “Trong dịp Tết bình thường các quán ăn đóng cửa hết, hôm nay lái xe đi qua đây phát hiện ở đây vẫn mở cửa, liền gọi điện thoại di động mời anh đến. Anh từ Thâm Quyến tới, chúng ta hợp tác làm ăn lâu như thế cũng nên mời anh chứ”. Chỉ với vài câu đơn giản chứng tỏ bạn tôi vừa có điện thoại di động, vừa có xe riêng (trên thực tế thì không có). Quả nhiên cô phục vụ cho rằng chúng tôi là khách sộp, thái độ phục vụ cũng trở nên khách khí, chỉ một lát sau cô ấy còn đến để lấy giấy chọn bài hát của chúng tôi.

Ví dụ 2: Cách thao túng người khác.

Đó là chuyện trong cuộc thi giành giải thưởng lớn của Công ty quan hệ công cộng năm 1990 do chúng tôi chịu trách nhiệm chính. Lúc đó Ban giám khảo có phó giám đốc đài truyền hình, chủ biên tòa soạn báo, các giáo sư danh tiếng v.v… Để cho họ không có cảm giác cuộc thi tài giành giải thưởng lớn chỉ là tâm huyết của vài đồ nhóc con miệng còn hơi sữa làm theo trào lưu, nên khi mời họ, chúng tôi đã tốn rất nhiều công sức. Đặc biệt chúng tôi còn nhờ người khác mời họ theo kiểu quan hệ quanh co vòng vèo, sử dụng các loại phương pháp để thuyết phục, làm họ cảm động. Để tạo cảm giác thần bí, từ đầu đến cuối chúng tôi - mấy người chịu trách nhiệm chính - không xuất đầu lộ diện. Nhưng con dâu xấu xí rốt cục cũng phải gặp mẹ chồng, đặc biệt là hình thức văn phòng đại diện được coi như là một môn khoa học mới ra đời. Cho điểm không có tiêu chuẩn thống nhất. Ví dụ ban giám khảo A có cảm tình với cô X nào đó rồi cho điểm cao là 9,9 điểm nhưng ban giám khảo B lại không có cảm tình với cô đó mà cho điểm 5. Khi đài truyền hình tiếp sóng phát hình, chính là chuyện nực cười. Làm thế nào để những ông già đó chịu nghe theo chúng tôi, cho điểm theo tiêu chuẩn đã định? Vì thế chúng tôi đã lập ra một kế.

Ngày Ban giám khảo họp, chúng tôi cố ý thuê phòng hội nghị của một khách sạn lớn, thuê luôn một chiếc taxi. Sau khi các vị trong Ban giám khảo lần lượt có mặt đầy đủ, chúng tôi lên xe taxi đến khách sạn.

Xe vừa đỗ, có người cung kính ra mở cửa xe, chúng tôi oai vệ bước ra. Lúc đó thư ký chạy đến báo cáo: “Giám đốc, chúng tôi đã đến”.

Đi đến cửa, trưởng phòng đào tạo lại tranh lên trước báo cáo: “Giám đốc, chúng tôi đến rồi”.

Sau đó chúng tôi dưới sự tiền hô hậu ủng, phái đoàn với khí thế sang trọng bước vào phòng hội nghị. Lúc đó, chỉ thấy những người cấp dưới, người thì bê ghế, người thì lấy cốc, người thì rót trà, bận tíu tít. Bạn đừng nhìn những nhân vật nổi tiếng ấy, họ cũng chưa từng gặp tình thế này, nghe thấy chúng tôi nói tiếng phổ thông mang giọng Quảng Đông lại cho rằng một vài ông chủ lớn người Hồng Kông cũng đến, không khí của hội trường rất nghiêm túc, yên tĩnh. Mọi việc khi đã đâu ra đấy rồi, chúng tôi trình bày ngắn gọn tính quan trọng của cuộc thi lần này, nên cho điểm phải có tiêu chuẩn thống nhất. Sau đó, chúng tôi mời mọi người bàn bạc cụ thể công việc với trưởng phòng đào tạo. Nói xong, gấp rút nói lời chúc mừng (nói nhiều sẽ bị lộ).

Vừa mới về đến công ty, chúng tôi cười ngặt cười nghẽo. Mấy người mở cửa xe, bưng trà, rót nước vốn đều là bạn của chúng tôi. Chỉ vì nhất thời muốn nâng cao địa vị của chúng tôi nên mới tạm thời diễn một vở kịch nhưng vở kịch này lại rất thành công. Cuối cùng mấy người của Ban giám khảo theo yêu cầu của chúng tôi, nghiêm túc, cẩn thận giải quyết công việc.

Ví dụ 3: Mượn gà đẻ trứng.

Bạn đã từng khi nào đi làm ăn buôn bán lại thiếu tiền chưa? Năm ngoái tôi mới được tận mắt chứng kiến một người bạn giải quyết vấn đề đó như thế nào.

Lúc đó công ty họ muốn tổ chức sản xuất một loại thuốc bổ. Nhưng các hạng mục đầu tư hoàn tất lại thiếu hơn bảy vạn đồng mua bình thuốc. Theo hợp đồng với các nhà máy bình thuốc, họ phải trả trước 10% tiền đặt cọc, bình thuốc sản xuất xong nếu sản xuất tốt thì sẽ gửi đến địa điểm họ chỉ định. Sau đó, một bên giao tiền, một bên giao hàng. Nhưng họ một lúc không lấy đâu ra món tiền đó, phải làm thế nào đây? Nếu như trả tiền không đúng thời hạn thì nhà máy sản xuất sẽ lấy lại số bình thuốc đó, tiền đặt cọc của họ cũng coi như đi tong. Đối mặt với khó khăn này, phương pháp tốt nhất là xin gia hạn thời gian nhưng cách xin xỏ này cũng không giải quyết được, đối phương sẽ nghi ngờ khả năng trả tiền của bạn. Chỉ có nghĩ cách thể hiện tầm quan trọng để trấn áp đối phương.

Ngày trưởng phòng tiêu thụ nhà máy sản xuất bình thuốc đến, bạn tôi thuê một căn phòng sang trọng của khách sạn, tạm thời treo biển hiệu của công ty lên. Sau đó sắp đặt cứ vài tiếng lại có người gọi điện thoại đến, nói là điện thoại đường dài từ Quảng Châu, vài tiếng nữa lại có người gọi điện thoại đến, nói là điện thoại đường dài từ Hồng Kông, vài tiếng lại có người đến để bàn chuyện làm ăn, vài tiếng lại có người vào nói tiếng phổ thông bằng giọng Quảng Đông đến bàn chuyện hợp tác. Tất cả sắp xếp ổn thoả, đợi khi trưởng phòng tiêu thụ của công ty kia đến lập tức mọi người ai vào việc nấy, bắt đầu nhập vai.

Sau khi trưởng phòng tiêu thụ đến, anh bạn tôi nói hiện tại rất bận, mời hút thuốc, rót trà, mời ngồi đợi một chút. Sau đó mọi người tiếp tục bàn chuyện kinh doanh. Trưởng phòng tiêu thụ lặng yên ngồi bên cạnh lắng nghe, họ cứ mở miệng ra là nói đến những vụ làm ăn lên đến 100 vạn đồng. Lúc đó chuông điện thoại reo, bạn tôi nhấc ống nghe: “A lô, điện thoại đường dài từ Quảng Châu à. Chuyến hàng hoá lần trước của chúng tôi thế nào?”.… “Rất tốt à? Vậy thì lúc nào các anh gửi tiền đến… phải qua tháng 11 à? Tốt nhất là nhanh lên một chút. Hiện nay chúng tôi cần quay vòng vốn gấp”. Một lúc sau lại có điện thoại, đương nhiên là điện thoại đường dài từ Hồng Kông, cũng là chuyện hợp tác rất vui vẻ, nhưng tiền phải chuyển đến muộn một chút. Sau đó lại là người đến công ty bàn chuyện buôn bán kéo đến nườm nượp, đủ loại tiếng địa phương, các kiểu công ty, ai ai cũng giàu có.

Anh trưởng phòng tiêu thụ đó chưa bao giờ được chứng kiến cảnh như vậy, mới hỏi dò nhân viên bên cạnh: “Công ty các anh có bao nhiêu tiền vốn?”.

“Đối ngoại mà, có thể nói là vài trăm vạn đồng”. Giọng điệu của nhân viên đó cứ làm như là công ty có trên chục triệu nhân dân tệ vậy.

Cuối cùng mọi việc được dàn xếp xong, anh bạn của tôi liên tục xin lỗi trưởng phòng tiêu thụ vì đã làm anh ta phải chờ lâu. Sau đó tỏ ý rất hài lòng về sản phẩm của họ, sắp tới còn chuẩn bị đặt thêm mười triệu chiếc, chỉ sợ không biết họ có thể sản xuất đúng kỳ hạn hay không. Trưởng phòng tiêu thụ sau khi nghe thế, vội vàng vỗ ngực bảo đảm không có vấn đề gì. Bạn tôi nói, vừa nãy anh đã nghe rồi đấy, rất nhiều khoản tiền của công ty vẫn chưa thu được về, anh có thể gia hạn thêm nửa tháng cho thời gian thanh toán lô hàng này được không. Trưởng phòng tiêu thụ lúc nãy nghe liên tục nói đến vụ làm ăn hàng triệu tệ, đương nhiên cho rằng họ không lừa mình vài vạn đồng, huống hồ sau này còn có vụ làm ăn lớn hơn. Vì thế vui vẻ đồng ý.

Có thể sẽ rất nhiều người cho rằng những điều mà tôi giới thiệu đều là những màn kịch lừa đảo. Tôi không phủ nhận, nhưng tôi cho rằng chỉ cần không có mục đích hại người, một vài mẹo đó cũng có thể coi là một nghệ thuật trong giao tiếp của bạn. Con người có nhiều lúc rất cần nghệ thuật đó. Bạn rất có bản lĩnh nhưng bạn lại không có đất dụng võ, há chẳng phải là phí công vô ích sao. Thể hiện tầm quan trọng của bạn, chỉ là giúp bạn tìm được nơi để phát huy tài năng mà thôi.

Có một nhà văn chẳng có chút danh tiếng gì xin việc ở một tạp chí tại Hải Nam. Chủ biên tập hỏi anh ấy: “Anh có ưu điểm sở trường gì?”. “Tôi chẳng có ưu điểm gì, tôi chỉ dự định đến đây để học thêm cái gì đó”. Anh ta cẩn thận nghiêm túc trả lời. “Anh đã chẳng có gì đặc biệt, anh lại đến chỗ tôi kiếm cơm à?”. Kết cục đương nhiên bạn đã đoán ra được.

Sau thất bại, bạn bè cứ trêu anh ta mãi, cứ nói xấu anh ta như vậy. Không chịu nổi lời chế giễu của bạn bè, anh ta quyết định thử một lần nữa. Lần này, anh ta gộp mười mấy bài văn lớn nhỏ mà anh ta đã từng đăng, in thành sách, phụ trang mục lục, với phong độ hết sức lịch sự mang nộp cho chủ biên tập. Chủ biên tập xem xong phần mục lục, nhìn chăm chú một cách kinh ngạc người xin việc luôn run rẩy trước đây, mỉm cười và gật đầu đồng ý.

Thể hiện tầm quan trọng trong “tình yêu” cũng là một mẹo quan trọng.

Có một người bạn đã hỏi tôi một câu hỏi kỳ quái như sau: “Bạn yêu một cô gái nào đó nhưng cô ấy lại không yêu bạn; có cô gái yêu bạn nhưng bạn lại không yêu cô ấy. Vậy bạn chọn ai?”. Đương nhiên tôi trả lời tôi chọn người tôi yêu. Anh ấy hỏi tiếp: “Cho dù bạn theo đuổi cô ấy đến cùng, cô ấy vẫn không yêu bạn, không nảy sinh tình cảm mãnh liệt. Vậy bạn có hạnh phúc không? Huống hồ bạn theo đuổi cô ấy, nhất định tương lai bạn phải nhượng bộ đủ điều để làm vừa lòng cô ấy, cuộc sống như vậy chẳng phải là rất mệt mỏi sao?”. Cho dù anh ấy nói rất có lý, nhưng nếu chọn người tôi không yêu, như thế tôi có thể có tình cảm không? Cuộc sống có vui vẻ không?

Theo đuổi một người không chỉ là để đoạt được, điều quan trọng hơn chính là chinh phục. Đoạt được mà không cần chinh phục thì sẽ không mang lại hạnh phúc.

Không thể phủ nhận giữa nam và nữ có kiểu tình yêu “không điều kiện”, nhưng trên thực tế tuyệt đại đa số tình yêu giữa nam nữ đều bị chi phối bởi điều kiện. Những quảng cáo tìm bạn đời chẳng phải đều chú rõ ràng: cao bao nhiêu, có hộ khẩu Thâm Quyến, chẳng khác nào bị bán như thịt: miếng thịt nạc như tôi đây giá đương nhiên phải cao. Khi yêu nhau, họ thường so sánh đối phương, luôn suy tính xem đối phương liệu có thể mang lại cho mình cảm giác tự hào không. Con trai yêu cầu con gái có khí chất, xinh đẹp nhưng lại không để cho mình ngắm mà là để cho người khác ngắm: “Bạn gái của anh rất tuyệt”. Cùng cách suy nghĩ như vậy, con gái khi chọn người yêu phần lớn cũng thường là để cho bạn đồng nghiệp ngưỡng mộ: “Anh bạn của cô là người có bản lĩnh đấy”. Giám đốc công ty chúng tôi đã từng nói với tôi: “Mỗi lần tôi bận chuyện làm ăn với người khác hoặc ngồi ghế chủ tịch khi tổ chức hoạt động có quy mô lớn, tình cảm giữa tôi và bạn gái rất hoà hợp vì tôi làm cho cô ấy cảm thấy kiêu ngạo, nhưng mỗi lần hai đứa đi trên đường, dáng người dong dỏng cao của cô ấy lại đối nghịch với người có “chiều cao khiêm tốn” như tôi, trong lòng cô ấy thường có ý né tránh vô hình”.

Con gái vì khâm phục, vì địa vị của bạn trước mọi người mà yêu bạn. “Theo đuổi” một người không phải là cần làm nô lệ cho cô ấy, mà cần phải lấy tình cảm dịu dàng, thái độ ân cần để cảm động cô ấy. Quan trọng hơn là cần thể hiện tầm quan trọng của bạn, phơi bày hết sức hấp dẫn của bạn, thể hiện ưu điểm của bạn để cảm động cô ấy, khiến trái tim cô ấy rung động.

Thể hiện tầm quan trọng đối với đàn ông là như vậy, đối với phụ nữ lại càng như vậy.

Ở Mỹ, có một cô gái vì có rất ít chàng trai hẹn hò với cô ấy, cô ấy buồn rầu đi tìm chuyên gia tâm lý. Đơn thuốc trị liệu của chuyên gia lại là: “Từ chối những chàng trai hẹn hò với cô ấy”. Cô gái đó sau khi thấp thỏm lo lắng làm theo, quả nhiên những người hẹn hò cô gái càng nhiều. Đàn ông đều thích chinh phục, những thứ càng khó đạt được thì càng muốn có, và sau khi đạt được rồi dư vị càng đậm đà hơn. Cho nên cô gái mất tự nhiên, lãnh đạm chính là cách tuyệt vời để các chàng trai chinh phục. Tuy rằng các chàng trai đều thích các cô gái si mê họ, nhưng cũng thích khoe khoang với người bên cạnh: cô ấy có rất nhiều người theo đuổi. Một cô gái nếu có rất nhiều người theo đuổi mà bản thân lại không là người có tính lẳng lơ, như vậy, đó chính là vốn liếng để các chàng trai chinh phục.

Thể hiện tầm quan trọng có thể liên quan đến các phương diện cuộc sống, đó chính là một loại triết lý nhân sinh: “Đã giàu thì càng giàu thêm”, bộ phim “Một triệu bảng Anh” đã chứng tỏ điều đó, kỳ thực bất cứ việc gì đều thể hiện đạo lý này.

Câu chuyện có thật của một bác sĩ người Mỹ sẽ chứng minh cho vấn đề này:

Một hôm, bạn của ông bác sĩ có việc gấp phải tìm gặp ông ta, đúng lúc bác sĩ đang đi xem một trận bóng đá quan trọng, bạn ông vội phải đến quảng trường nơi diễn ra trận đấu để tìm ông. Loa liên tiếp gọi ba lần: “Bác sĩ X, có người tìm gặp”. Một tuần sau, ông bác sĩ bỗng nhận thấy số người đến phòng khám của mình tăng lên rất nhiều. Ông ngạc nhiên hỏi: “Trước kia các bạn không đến khám ở chỗ tôi, sao giờ lại đến vậy?”. Câu trả lời của bệnh nhân khiến ông rất ngạc nhiên, họ nói: “Ông bận đến nỗi đi xem bóng đá còn có người tìm, chứng tỏ ông rất giỏi”.

Người ta thường như vậy, thích làm quen với những người có sự nghiệp vinh quang, thịnh vượng, sẵn sàng đến tranh nhau mua ở những cửa hàng tấp nập hoặc xếp hàng chờ được khám ở những bệnh viện bận rộn, người ta sẽ chạy đến những nơi náo nhiệt sôi động để được chia sẻ những thứ mà mọi người cũng đang hưởng thụ.

Cho nên, những việc kinh doanh tất bật, thịnh vượng có lẽ là những việc người ta muốn có nhất. Những người thành đạt đều là người có thể bộc lộ tầm quan trọng của bản thân. Đây không phải là sự dối trá mà là một chân lý cao cấp. Chỉ cần bạn tạo ra được một không khí thịnh vượng, mọi người đều cần bạn… bạn sẽ càng có tiếng tăm, còn nếu như bạn cứ giữ cái vẻ khốn khó nghèo hèn, và “Tôi làm gì cũng chả ra làm sao cả” thì công việc sẽ càng tồi tệ. Cách tiêu thụ hàng kém hiệu quả nhất là khiến người ta cảm thấy hàng ế và đang chào hàng. Bằng cách để người khác thương hại, kiểu như: “Hãy giúp việc làm ăn của tôi”, bạn sẽ chẳng kinh doanh nổi mà chỉ làm cho việc kinh doanh thất bại.

Nếu như đã vậy, hãy nâng thêm tiếng tăm và khả năng ảnh hưởng đến người khác của mình. Như vậy, bạn sẽ tạo ra được hình ảnh về sự thịnh vượng khiến mọi người thấy rằng: “Tôi có rất nhiều khách hàng”, “Tôi có rất nhiều người kính phục”. Bất cứ việc nào bạn có thể nghĩ được đều sẽ để lại cho người khác những ấn tượng như thể bạn đã có nhiều lắm rồi. Và bạn có thể đi lên từ sự thuận lợi đó. Nếu giữ cái vẻ “Tôi chẳng làm được gì nên hồn”, chắc chắn mọi thứ sẽ rất tồi tệ.

Thịnh vượng phát đạt lại sinh ra thịnh vượng phát đạt, nghèo hèn khốn khổ lại càng khiến bạn nghèo hèn hơn khốn khổ hơn.

1. Một ông chủ lớn người Mỹ, đi ăn ở một nhà hàng cao cấp, do thường ngày chỉ để tâm vào công việc nên rất ít đến những nơi như thế này, khi người được mời hỏi ông uống loại rượu nào, ông tiện mồm gọi một loại rượu rất bình thường, anh ta liền làm cao, giễu cợt bảo ông uống loại rượu này thì nên vào quán bình dân ở phía đối diện, ở đây không có. Ông ta nghe vậy lo lắng nhờ người được chiêu đãi gọi rượu giúp ông. Kết quả là anh ta gọi loại rượu đắt nhất ở nhà hàng, khiến ông ta phải trả hơn mười nghìn đô, lại còn tỏ vẻ coi thường ông. Khi ra về, ông chủ này càng nghĩ lại càng tức: Anh ta kiếm được bao nhiêu tiền mỗi năm? Mình kiếm được bao nhiêu tiền mỗi ngày? Thu nhập của mình một ngày còn hơn cả thu nhập cả năm của anh ta, thế mà để anh ta ra mặt, đã mất tiền lại còn bực mình.

Sở dĩ ông chủ này gặp phải chuyện như thế vậy là vì bị uy lực của người được chiêu đãi lấn át. Có lần, tôi vào nội địa, bạn tôi chỉ vào tôi, đùa với người giúp việc: “Đây là vị tổng giám đốc công ty tập đoàn trẻ nhất ở Thâm Quyến”. Người giúp việc đó liếc nhìn tôi, không chần chừ nói: “Chắc chắn không phải!”. Sau khi người giúp việc đó đi khỏi, bạn tôi cười nói: “Tôi chỉ là giám đốc một công ty nhỏ, trước mặt anh ta đã hách dịch uy quyền, anh cứ mềm nhũn ra như thế này, đương nhiên không giống tổng giám đốc công ty tập đoàn rồi”.

Với những người trình độ văn hoá thấp thường là như vậy, bạn tôn trọng anh ta, đối xử với anh ta một cách bình đẳng, anh ta liền cho rằng bạn không có bản lĩnh, hèn yếu dễ bắt nạt, bạn coi thường, hung bạo với anh ta, anh ta lại cho rằng bạn có tầm cỡ, có bản lĩnh, đối xử với bạn cung kính khúm núm. Những người không biết tôn trọng chính mình, sẽ không hiểu được giá trị ở sự trân trọng của người khác đối với mình, chỉ những người tôn trọng chính mình mới biết ơn khi người khác tôn trọng mình. Có những người chỉ làm hầu, có người sinh ra đã làm chủ, chính là ở chỗ có tạo được quyền tôn trọng quyền làm người của mình hay không. Đối với những kẻ làm người hầu, sinh ra đã hèn hạ bạn phải cầm roi đánh, anh ta mới kinh sợ bạn, chỉ với những người chủ bạn mới nên tôn trọng anh ta. Nhưng trong thực tế, mỗi người hoặc nhiều hoặc ít đều có hai tính chất: Làm người hầu và làm chủ, chỉ cần vừa tôn trọng anh ta, lại vừa luôn vung roi răn dạy anh ta. Mà cái roi này chính là uy lực của bạn.

Tác dụng của uy lực biểu hiện rõ nhất khi gọi thức ăn ở nhà hàng. Có những người vào nhà hàng cao cấp, tuy gọi rất nhiều món, nhưng do lời nói và cử chỉ không đường bệ nên người phục vụ lại nghĩ bạn là nhà quê ra tỉnh và không kính trong bạn. Có những người nghênh nghênh ngang ngang vào nhà hàng, quát tháo ầm ĩ người phục vụ, rồi sau chỉ gọi một bát cháo. Người phục vụ vẫn cho rằng bạn thường xuyên vào nhà hàng lớn, nhưng hôm nay chỉ muốn ăn cháo. Anh ta vẫn khách khí nhún nhường bạn.

Đôi lúc, bề ngoài quá hiền lành sẽ khiến bạn có vẻ yếu hèn dễ ức hiếp, chỉ khi tạo được vẻ uy phong bạn mới bộc lộ được tầm quan trọng của mình.

2. Quan hệ giữa con người với con người rất kì lạ, tuy rằng mọi người đều cố gắng để có sự hoà hợp nhưng đôi khi, sự hoà hợp này nhất định phải trải qua đấu tranh mới có được, sự đấu tranh này là dựa vào việc tận dụng lợi thế tâm lý.

Ví dụ, trong quan hệ với người bạn thân nhất, thậm chí là người yêu đều phải đấu tranh dựa vào ưu thế tâm lý. Con người đều có một nhược điểm, đó là cảm thấy mình tài giỏi đều coi thường người khác. Minh chứng là rất nhiều người vì có địa vị, khi hoàn cảnh thay đổi lập tức có mới nới cũ.

Tôi còn nhớ khi công ty chúng tôi tổ chức một cuộc thi lớn, bạn gái của giám đốc cũng lén đăng ký. Giám đốc biết, liền nói: “Đến bán kết thì phải loại bỏ cô ấy”. Tôi thắc mắc “Sao lại thế?”. “Cô ấy đã chẳng ra làm sao, nếu để cô ấy vào đến chung kết thì sẽ kiêu căng ngạo mạn”.

Cho nên, làm người phải tạo niềm tin cho mình, tạo ưu thế cho mình, có khi còn phải đánh vào sự tự tin của người khác một cách hợp lý, không để anh ta quá kiêu căng. Nếu không, anh ta sẽ coi thường bạn. Triết lý cuộc sống này còn có thể vận dụng vào rất nhiều lĩnh vực.

Dưới đây, xin trình bày hai mẹo đánh vào sự tự tin của người khác.

A. Dùng ánh mắt để nắm thế chủ động

Ngôn ngữ của con người có hai loại: Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ cử chỉ. Ví dụ, để biểu thị mình đói, lấy tay vỗ bụng là ngôn ngữ cử chỉ. Có rất nhiều ngôn ngữ nói khi không diễn đạt hết ý nghĩa thì dùng ngôn ngữ cử chỉ lại rất có hiệu quả. Ánh mắt nhìn của những người yêu nhau nói lên được tình cảm vô bờ trong khi lời nói không diễn đạt nổi; học sinh nói chuyện trong giờ, giáo viên lừ mắt nhìn, cách phê bình này vừa hữu hiệu vừa giữ thể diện cho học sinh trước mặt mọi người.

Tục ngữ nói: “Ánh mắt biểu cảm hơn lời nói”, ánh mắt là phần quan trọng của ngôn ngữ cử chỉ. Nếu sử dụng hợp lý, sẽ rất có ích cho cuộc sống của bạn. Tôi nhớ có một câu chuyện có thực về việc sử dụng ánh mắt:

Đó là năm 1989, hệ thống Văn - Giáo - Vệ tổ chức một giải múa tập thể lớn, một nhóm trẻ trong đơn vị chúng tôi đã trổ tài rất xuất sắc, mọi người đã luyện tập rất vất vả, mọi người đều đồng lòng thề đoạt giải nhất. Ngày thi đấu, chúng tôi đã phát huy rất tốt, xem xét tương quan các đội cùng thi đấu, chúng tôi chắc sẽ vô địch.

Đúng lúc đó, đại biểu cơ quan các nhà mẫu giáo ra thi đấu. Họ vừa xuất hiện chúng tôi đã thấy ngay nguy cơ. Những cô gái mặc cùng một màu áo, đồng đội nam mặc com-lê đen, đồng đội nữ mặc váy lụa dài, trắng muốt, lại cả khăn lụa trắng, má phấn môi son, trang sức lấp lánh… trông như những tiên nữ giáng trần. Nhìn lại đồng đội nữ của chúng tôi, cùng lắm là ăn mặc chỉnh tề chứ chưa nói gì đến chuyện đấu đá. Huống hồ họ đều là giáo viên mẫu giáo, vốn hát hay múa dẻo. Chẳng lẽ khoanh tay, cam tâm để chức vô địch tuột khỏi tay? Thế là chúng tôi cùng bàn bạc. Mười anh chàng đều đứng hàng đầu, tất cả nhìn vào cô gái ra sân đầu tiên không chớp mắt.

Tiếng nhạc cất lên, các cô gái lần lượt ra sân, họ lắc đầu rất điêu luyện, đẹp mắt theo tiếng nhạc du dương. Lúc này, cô gái nhận ra rất nhiều người đang nhìn mình chằm chằm, như bị cái gì đó lôi kéo, cô liếc lại người mình. Lúc đầu, cô nghĩ y phục có vấn đề nhưng chẳng thấy sao cả, nhìn lại chúng tôi, vẫn thấy nhìn không chớp mắt và thế là cô căng thẳng rồi múa sai điệu. Chúng tôi nhìn thấy liền vỗ tay, lúc này cô càng cuống…

Múa tập thể hễ một người sai, tất cả tự nhiên cũng loạn cả lên. Cuối cùng, dưới sự trợ giúp của ngôn ngữ cử chỉ đúng như mọi người mong mỏi, chúng tôi đã giành được ngôi vị vô địch.

Sau chuyện này, có người đem con vào gửi chỗ họ, họ vẫn còn hậm hực nói: “Giáo viên gì mấy thằng cha ở trường các anh, một lũ lưu manh thì có!”.

Có thể, có người nói đây là thủ đoạn xấu xa, những điều mà tôi cần nói đến chỉ là tác dụng của ánh mắt. Sử dụng ánh mắt thích hợp sẽ giúp bạn nắm được quyền chủ động trong giao tiếp.

Trong đàm phán kinh doanh hay ký kết hợp đồng, có những lúc bạn không những bị thử thách đương đầu với ngôn ngữ nói của đối phương mà còn phải đối chọi lại sự tấn công bằng ánh mắt của anh ta. Để thử mức thành thật hay sự tự tin của bạn, đối phương thường nhìn bạn với con mắt dò xét, điều này yêu cầu thần kinh của bạn phải thực sự vững vàng.

Phương pháp thử thách người khác bằng ánh mắt, hiệu quả thường không được như mong muốn đối với những tên lừa đảo dạn dày kinh nghiệm, do đó có thể thản nhiên như không. Chỉ có những người thật thà, mới vào đời, dưới cái nhìn sắc nhọn, chăm chú của bạn thì mới hành động lóng ngóng, sai sót. Vậy khi nói chuyện với người khác, phải sử dụng ánh mắt như thế nào mới có được hiệu quả tốt nhất?

Các nhà tâm lý khuyên chúng ta, thường thì nếu càng chiếm ưu thế chủ động, càng có thể chuyển ánh mắt mình sang phía đối phương trước.

Khi nói chuyện với một người lạ, ba mươi giây đầu tiên đã có thể quyết định liệu bạn có thể đánh vào sự tự tin của anh ta hay không, có thể dẫn dắt đối phương vào quỹ đạo mà bạn vạch sẵn hay không. Khi ngồi đối diện với đối phương, hai mặt đối nhau, ai có thể nhìn ra hướng khác trước, người đó sẽ giành được thế chủ động.

Nói một cách khác, khi hai người mặt đối mặt thì ở vào thế bình đẳng, nhưng chỉ cần một trong hai người nhìn ra chỗ khác trước, đối phương lập tức sẽ dò đoán suy nghĩ của bạn, chú ý nhất cử nhất động của bạn: “Liệu có phải đang coi thường mình, liệu có phải biết rõ lòng dạ mình?”. Sự tự tin bị lung lay, cho nên mỗi lời nói cử chỉ đều sẽ bị chi phối bởi ánh mắt của bạn.

Có người hỏi tôi như thế này: “Một người quen cứ thao thao khoác lác trước mặt tôi, như thể là mình ghê gớm lắm, thật đáng ghét! Mà tôi lại không muốn làm anh ta tổn thương, vậy phải làm sao?”.

Tôi nghĩ cách giải quyết khá tốt cho vấn đề này là: Đầu tiên, nhìn chằm chằm vào anh ta, sau đó bỗng nhiên bộc lộ thái độ thờ ơ, mắt nhìn ra hướng khác, khi đó, sự tự tin sẽ dao động: “Liệu có phải là mình phét lác quá không nhỉ?”.

Phương pháp này cũng có thể dùng để đánh vào sự tự tin của người khác trong quá trình tiếp xúc khi đàm phán, làm ăn buôn bán.

B. Cách làm người khác mất tự tin

Chuyên gia tâm lý Nhật Bản Đa Hồ Huy đã kể một câu chuyện như sau:

Một lần, sau khi từ một bản làng trở về tôi đứng đợi xe buýt. Khi đó, ở bến xe, trừ tôi ra chỉ còn một người trông có vẻ như một công nhân xây dựng. Chúng tôi ngồi ở hai đầu ghế băng trong bến xe. Đợi được một lúc, cứ thấy anh ta chốc lát lại nhìn về phía tôi, xung quanh chả có ai, vắng vẻ quá, tôi hơi sợ cuối cùng phải đứng lên. Thấy vậy, anh ta hơi xấu hổ nói: “Tôi… tôi nhìn lầm người”. Lúc này, tôi mới lại yên tâm mà ngồi xuống.

Về mặt tâm lý mà nói, trong lĩnh vực không cho phép sự có mặt của người khác, khi người ta chỉ còn một mình, bỗng nhiên có thêm người khác sẽ cảm thấy khó chịu, đồng thời cảm giác này có thể chuyển thành lo sợ, bất an khiến người ta mất tự tin.

Trong sách giáo khoa hình sự Mỹ có viết: “Cảnh sát để ghế ngồi cách phạm nhân một mét và bắt đầu thẩm vấn, sau đó, trong lúc thẩm vấn dần dần ngồi xích lại về phía phạm nhân, cho đến khi một chân tội phạm đã kẹp giữa hai chân mình, gần sát với phạm nhân”.

Lý do dùng phương pháp này là bằng cưỡng ép tấn công vào “Khu vực phòng thủ” của phạm nhân, làm anh ta mất tự tin mà khai báo thành thật. Rất nhiều người đã trải qua điều mà ông Đa Hồ Huy đã trải nghiệm như đã nói ở trên. Tội phạm trộm cướp khi hành động thường tiếp cận đối phương rồi bất ngờ ra tay. Gặp phải chuyện này, không được sợ hãi mà dần tỏ ra chùn chân, bởi vì như vậy chẳng khác nào bảo phạm nhân rằng bạn không còn dũng khí và tự tin nữa, khi bộc lộ ra sự xáo trộn tâm lý thì có hai cách. Đầu tiên là nhanh chóng đi khỏi đó, đưa tội phạm ra khỏi “khu vực phòng thủ”, nếu không làm được nhất định phải tiếp cận đối phương, không nhúc nhích nhìn đối phương. Làm thế cũng khiến đối phương lo sợ, phá vỡ “khu vực phòng thủ” tâm lý của anh ta.

Trong giao tiếp, có lúc cũng phải giỏi phá “khu vực phòng thủ” của đối phương để đánh vào sự tự tin của anh ta. Ví dụ như trong công ty, chúng ta hay gặp những người: tay xách công văn, mặc com-lê tô son kẻ phấn, giày đánh xi bóng loáng, tỏ ra rất giỏi giang ghê gớm, ăn nói đĩnh đạc, chỉ tay năm ngón như thể mình vĩ đại lắm. Để đánh vào sự tự tin của anh ta, tiện cho việc mặc cả, khi anh ta đang hí hửng đắc ý nói, chúng ta bất ngờ vỗ vai anh ta: “Nói từ từ, từ từ thôi, đừng vội!”.

Những người có tâm lý tự tin, mọi người thường không dám vỗ vai anh ta. Cách xâm phạm cơ thể và tâm lý anh ta bằng việc vỗ vai vừa tăng thêm ưu thế tâm lý cho mình, vừa có tác dụng làm ảnh hưởng đến sự tự tin của anh ta.

Phá vỡ tâm lý phòng thủ của đối phương, không những có thể dùng cách tác động vào cơ thể đối phương mà còn bằng cách tác động vào sự tôn nghiêm của tâm lý đối phương.

Tổng giám đốc Dương Quân của công ty Văn Hoá Đông Á, hơn bốn mươi tuổi, là người nông thôn, giọng địa phương đặc sệt. Công ty của chúng tôi còn nhỏ nên khi hợp tác với chúng tôi, để tiến hành tiêu thụ cờ dùng cho Á vận hội, ông ta làm cao, khẩu khí hách dịch không chịu nổi, hơi một tí là: “Vừa gặp lãnh đạo tỉnh uỷ, mới có chỉ thị này nọ”. Tuy còn trẻ nhưng chúng tôi không chịu được cái bộ dạng đó. Để đánh vào thói ngạo mạn của ông ta, khiến ông ta không thể coi thường chúng tôi, khi ông ta nghiêm chỉnh công bố cái gọi là: “Chỉ thị của lãnh đạo”. chúng tôi buồn cười nhại lại tiếng địa phương của ông ta, kết quả là mọi người đều ồ lên. Trong tiếng cười nhạo, cái ưu thế tâm lý hão mà ông ta cố tình tạo lên lập tức tan thành mây khói.

Nhại tiếng địa phương, gây trò cười, kiểu như “anh chàng này sợ vợ” (hiểu thành: anh chàng này sợ bà già, trong tiếng Hán, “vợ” và “bà già” có cách phát âm gần giống nhau)… có thể tác động đến sự tôn nghiêm của tâm lý đối phương, từ đó bác bỏ tấm mặt nạ giả dối như thể mình là nhất thiên hạ của anh ta, làm anh ta mất tự tin.

Thời nhà Tần, có một quán ăn, trước cửa để một thùng rượu lớn, viết mấy chữ khiến người ta rất chú ý: “Cấm xem trộm!”, nhưng lại chẳng che, chẳng đậy gì cả. Người qua đường đều bị sự tò mò lôi kéo, dừng chân nhìn lại trong thùng có gì. Nhìn vào bỗng ôm bụng cười, hoá ra trong thùng viết: “Quán chúng tôi có loại bia tươi đặc biệt thơm ngon tinh khiết, năm đồng một cốc, hãy tận hưởng”. Cách buôn bán kiểu “không được nhìn trộm” này đã lợi dụng cảm giác thần bí, dẫn đến sự tò mò của mọi người, thu hút người ta nhất định phải xem. Sau khi xem, bạn sẽ sẵn sàng bỏ năm đồng ra nếm thử xem bia của anh ta có cái gì đặc biệt.

Không phải là độc nhất, gần nhà hát lớn Thâm Quyến cũng có một cửa hàng, nghĩ ra một cách mới, viết rằng: “Nam giới không được phép vào”, khiến cho đàn ông qua lại tò mò, hồi hộp lũ lượt đưa bạn gái vào xem có gì hay không, nhưng bên trong chẳng có gì đặc biệt cả. Vậy là nhờ đó mà cửa hàng này đông như trẩy hội.

Những điều đẹp đẽ nhất mà con người trải qua đều ở sự bí ẩn, sự phát triển của văn minh nhân loại, sự tiến bộ của khoa học, phần lớn là do con người hiếu kỳ, thích những thứ thần bí, càng là thứ mới lạ lại càng muốn thể nghiệm, càng là những việc cấm làm là lại càng muốn nếm trải, càng là những việc không được phép biết lại tìm mọi cách để nghe ngóng, do đó, nếu khéo léo lợi dụng cảm giác thần bí sẽ có thể thu hút sự tìm hiểu của người khác, do đó tăng thêm tính tích cực cho con người.

Tôi thích một câu chuyện về một học sinh sử dụng thành công tác dụng của sự thần bí. Cô bé sống ở mũi Sa Đầu, mỗi lần đi học phải vào trong thành phố, đi về phải mất hết mấy tiếng đồng hồ. Vì vậy, cô rất muốn kiếm tìm một người bạn đường. Mỗi khi đi học về, bạn cùng phòng hỏi: “Đi đâu mà về muộn như thế này?”. Cô đều không trả lời, chỉ mỉm cười khó hiểu, gợi lên sự hứng thú cho người bạn đó suốt một thời gian. Khi cô bạn lại hiếu kỳ hỏi vậy, cô chỉ nói “Tối mai, cậu đi với tớ là biết ngay”, kết quả là cả ngày cô bạn cùng phòng nhớ đến chuyện này, chỉ mong mau chóng trời tối, mãi cho đến khi cùng ngồi trên xe cô bạn này vẫn hỏi “Rốt cuộc làm gì thế hả?”. Cô bé vẫn tỏ vẻ huyền ảo: “Đến nơi rồi khắc biết”. Tất nhiên khi đến nơi, có gái đó mới phát hiện ra chẳng qua là một buổi học, chẳng có gì to tát cả.

Người ta không chỉ tò mò mà còn những tật xấu thâm căn cố đế khác. Khổng Tử nói: “Những kẻ tiểu nhân và đàn bà thì vốn khó dạy”. Thân nhau thì không nhường nhịn nhau, không thân thì oán trách. Trong thực tế, người ta đều có tâm lý như vậy. Những người quen thuộc, thân thiết với bạn thường là không sợ quyền uy của bạn. Hồi cấp ba, tôi có một người bạn học làm tổng giám đốc. Anh ta ngại nhất là gặp bọn cùng lớp chúng tôi. Khi anh ta đang oai phong lẫm liệt, hoa chân múa tay, chúng tôi đi qua đá cho anh ta một cái: “Cái anh chàng này bậy bạ quá!”. Vậy là anh ta mất hết cả uy thế. Khi giảng bài, tôi cũng rất sợ người quen đứng nghe. Tôi thì khẳng khái hùng hồn giảng về đạo lý làm người, học sinh cũng đang cung kính lắng nghe, bỗng có vẻ người quen với vẻ tỏ ra cao siêu hơn hẳn, trên mặt là nụ cười mỉm đầy vẻ thần bí. Tôi liền thấy không thể giảng được nữa.

Người quá thân thuộc với bạn chắc chắn sẽ chẳng sùng bái bạn. Huống hồ người ta đều sinh ra trên một thế giới hỗn độn này, cùng ăn đủ thứ lương thực ngũ cốc, không ai không có thiếu sót, khuyết điểm. Dưới sự thổi phồng của các công cụ tuyên truyền, những người nổi tiếng vốn khiến bạn ngưỡng vọng vô cùng là vậy, nhưng nếu bạn thực sự được tiếp xúc với anh ta, bạn sẽ nhận ra rằng hoá ra anh ta chẳng qua cũng chỉ được đến thế. Người ta ai ai “cũng chỉ được thế” mà thôi.

Tôi không bao giờ quên được những năm còn nhỏ, mỗi lần nhìn thấy Mao Chủ tịch, xuất hiện trong tiếng nhạc đỏ Phương Đông du dương trầm bổng, lòng tôi lại xúc động sâu sắc, vỗ tay hoan hô không ngớt. Khi đó, trong con mắt của tôi, Mao Chủ tịch là vị thần thánh vĩ đại nhất trên đời. Thực ra, Mao Chủ tịch khi đó chỉ là một bậc tiền bối đáng tôn kính với đủ bệnh tật. Tôi tin chắc rằng, khi đó nếu tôi thực sự gặp gỡ ông, tiếp xúc với ông một thời gian, tôi sẽ không sùng bái điên cuồng đến vậy.

Người ta không phải là thần thánh, đều có khuyết điểm và nhược điểm, vì vậy chúng ta nên rộng lượng đánh giá. Nếu người ta có tài năng nổi trội, chúng ta tôn kính và khâm phục thì không nên vì phát hiện thấy vài nhược điểm của người ta mà giảm ngay sự tôn kính và khâm phục đó. Nhưng hầu hết chúng ta khi nhìn nhận vấn đề đều không thể già dặn như vậy mà rất hay dựa theo cảm tính. Bị tác động bởi ưu điểm của một người nào đó thì lập tức phục sát đất, nhưng vừa phát hiện ra khuyết điểm của anh ta liền coi anh ta chẳng đáng một xu. Vì vậy, làm người nên giữ lấy sức hấp dẫn, giữ lấy uy quyền, tức là giỏi tạo ra cho mình sự huyền bí.

Có một lần, đêm đã về khuya, tôi vào trong một quán rượu vẫn thấy một phụ nữ trực ban. Được sự chiếu cố của cô, tôi ngồi tán gẫu với cô: “Muộn như thế này, cửa hàng không nên để phụ nữ trực ban nữa!”. Cô trả lời: “Vâng, quá mười hai giờ, các quán rượu khác không còn để cho phụ nữ trực nữa”. Tôi tiếp lời, nói đùa: “Vất vả quá! Lúc này, nếu cô cùng chồng ngọt ngào tay trong tay đi công viên thì dễ chịu lắm đấy!”. Cô trả lời vợ chồng đều già rồi, còn công viên gì nữa. “Thì cũng có thể như những đôi tình nhân trẻ, chàng chàng thiếp thiếp cơ mà!”, tôi nói. Cô trả lời: “ Ôi! Khi không còn cảm giác thần bí nữa, đi công viên chẳng ý vị gì cả!”.

Con người nếu mất đi sự thần bí cũng sẽ mất đi sức hấp dẫn. Khi yêu nhau, tình cảm cũng thay đổi như vậy. Lúc mới yêu, cả hai cùng có sự bí ẩn, tiếp xúc, gần gũi nhau nhiều, cả hai đều quá hiểu nhau, không còn cảm giác mới mẻ nữa, không còn xúc động nữa, tình cảm yêu thương cũng chẳng còn, rất nhiều đôi yêu nhau vì thế mà chia tay. Nếu mọi người duy trì tình cảm được một thời gian, thì nó sẽ dần ổn định và bước tới giai đoạn chín muồi. Vì vậy có một triết gia đã nói: Tình yêu phải luôn mới mẻ. Chính là nói đến tình cảm vợ chồng phải không ngừng biến đổi, tìm kiếm cảm giác thật mới mẻ. Các nhà tâm lý cũng nhấn mạnh: Giữa hai vợ chồng luôn phải giữ một khoảng cách tâm lý nhất định.

Nhất là với nam giới, nếu muốn có sức hấp dẫn phái nữ thì phải giỏi tạo ra sự thần bí. Phải thường xuyên phải tạo được những sự thích thú nhỏ cho phái nữ. Như vậy, phái nữ sẽ thấy bạn lãng mạn, thấy thú vị khi ở bên bạn, nhưng cũng không nên quá thần bí, quá thần bí phái nữ sẽ không chịu nổi.

Không chỉ có nam giới cần giữ sức hấp dẫn trước mặt phái nữ, mà làm lãnh đạo càng phải biết giữ sự thần bí trước mặt cấp dưới.

Có một học viên khổ tâm nêu ra một vấn đề: Anh nhận thầu một công xưởng, nhận vào mấy người anh em, nhưng chính họ là những người khó quản lý nhất, thường ngày họ ở vào quan hệ với anh, làm việc uể oải, trễ nải. Anh ta không thể trách móc nặng lời được vì thế ảnh hưởng nhiều đến công việc.

Vì vậy, tôi khuyên anh một cách, dần bớt tiếp xúc, bớt nói chuyện với nhóm anh em đó, quả nhiên hiệu quả rất nhanh, vì quan hệ dần xa lạ, địa vị lãnh đạo của anh ta nổi bật lên, thể hiện được quyền uy của mình.

Có người sẽ nói: “Giữ sự thần bí thế chẳng phải sẽ mâu thuẫn với sự cởi mở thân mật sao?”. Thật ra thì sự cởi mở thân mật bao hàm đủ các cung bậc từ cao xuống thấp, chỉ nói lãnh đạo cởi mở chứ mấy ai nói nhân dân lao động cởi mở thân mật? Chỉ là để khiến người ta cảm thấy hoà nhã thân mật chứ không phải là để mọi người “phạm thượng” bừa bãi được. Chúng ta vẫn luôn ca ngợi thủ tướng Chu Ân Lai thân mật cởi mở, chứ nào ai dám vỗ vai ông đâu?

Người lãnh đạo xuất sắc phải thân mật cởi mở và giữ sự bí ẩn một cách có chừng mực. Khi tỏ ra thân mật hài hoà phải chú ý giữ uy quyền của mình, khi tạo vẻ bí ẩn lại phải tạo ra vẻ cởi mở thân mật, vừa giữ uy quyền vừa phải để cấp dưới thấy bạn đáng kính mà thân mật, gần gũi.

Khi hợp tác với những người không quen thuộc hay muốn gây ảnh hưởng đến người khác, nếu tạo vẻ thần bí, bạn phải hết sức chú ý. Muốn duy trì sự nổi bật và tăng tầm quan trọng của mình, bạn nên ít xuất hiện, chỉ để mười người cấp dưới thân cận thấy mặt bạn, đến khi tất cả đã có mặt, bạn xuất hiện cuối cùng với tính chất quyết định. Cho nên, có một số công ty ví da không có thực lực kinh tế gì cả nhưng vẫn thuê thêm một số nhân viên, một mặt là thể hiện tầm quan trọng của mình, một mặt tạo ra sự bí ẩn. Tôi có một người bạn đã sắp đi đến bờ vực của sự phá sản, nhưng vẫn thuê thêm một số người, tôi đề nghị không thuê thêm bọn họ nữa, anh nói: “Nếu như vậy, tôi sẽ không cứu vãn được gì nữa”. Còn nhớ khi tôi đến nội địa diễn giảng, muốn được nghe bài giảng của các giáo sư khác, nhưng giám đốc kiên quyết phản đối, ông không để tôi xuất hiện trong bất cứ trường hợp nào. Đến lượt tôi diễn giảng, ông đích thân long trọng giới thiệu về tôi một lượt, kết quả là lần đó tôi diễn giảng rất xuất sắc.

Tôi nhớ có lần đến trường trung học Thâm Quyến, khi hỏi đường, cầu thang rất tối, tôi đang mò mẫm đi lên cầu thang, bỗng gặp một ông già, tôi buột miệng hỏi: “Này, lầu tám ở chỗ nào đấy nhỉ”. Ông ta không quay lại, đáp: “Đi thẳng”. Lúc đó, tôi quay người nhìn theo ông cụ đang đi dần xuống cầu thang và nói: “Cám ơn ông!”. Ông già nghe thấy tiếng tôi cảm ơn mới quay người, nói thêm: “Đi thẳng đến tầng ba, rẽ sang trái”. Thì ra ông đang “chơi xỏ” tôi đây! Nếu tôi không cảm ơn ông thì ông cứ để tôi leo mãi. Tôi cảm ơn, ông mới bảo: “Rẽ trái!”.

Quả thật, rất nhiều người khi hỏi đường đều vậy, nếu ai hỏi tôi, cũng nói kiểu: “Ê! Đường này đi thế nào?”. Tôi nghĩ tôi sẽ không chỉ cho anh ta mà sẽ chỉ bừa một đường nào đó. Tôi là con người, không phải đồ vật, không phải để người ta “ê” này, “ê” nọ.

Giữ lịch sự khi hỏi đường chỉ là chuyện nhỏ, nhưng từ chi tiết vặt vãnh ấy có thể thấy cả con người. Lịch sự biểu hiện sự khiêm tốn trong lời nói và cử chỉ. Vậy thì, một mực lễ độ lịch sự khi đối với người khác cũng chính là biểu hiện sự tôn trọng đối với họ.

3. Trong thực tế, một người có sức hấp dẫn, không phụ thuộc tất cả vào học vấn của anh ta mà phụ thuộc vào sự tu dưỡng anh ta tích lũy được hàng ngày. Và sự tích lũy ra sao tùy thuộc vào việc anh ta hiểu lễ nghĩa đến mức nào.

Thành viên của hoàng gia Anh từ nhỏ đã được dạy về lễ nghĩa trong cung đình. Sau khi cải cách mở cửa, Trung Quốc cũng rất coi trọng việc phải hiểu tri thức, hiểu lễ nghĩa. Bây giờ, tu dưỡng lễ nghĩa đã trở thành một thời thượng ở Thâm Quyến. Chính bởi vì sự lễ độ là phản ánh của trình độ con người.

Một học viên đã kể cho tôi câu chuyện sau:

Tôi đến xin việc ở một công ty, bên ngoài có rất nhiều người, gọi đến ai người đó đẩy cửa phòng giám đốc mà vào, đến lượt tôi, tôi đứng trước cửa, gõ cửa mà hỏi: “Tôi có thể vào được không?”. Giám đốc cho phép tôi mới vào trong.

Mấy ngày hôm sau, tôi đã được công ty tuyển vào, sau một thời gian tôi đã quen giám đốc liền hỏi ông ấy tuyển tôi vì ưu điểm gì, giám đốc trả lời: “Nói thật, cái gì cậu cũng không mạnh hơn người khác. Tôi ưng cậu là vì khi vào phòng, cậu đã gõ cửa, cậu gõ cửa cho thấy cậu lễ độ, chí ít sẽ không làm loạn công ty”.

Đạo đức là phẩm chất bên trong con người, nhưng phẩm chất này được biểu hiện thông qua biểu hiện lễ độ bên ngoài của con người.

Hai người đang tán gẫu, một người nói: “Eo ôi! Thằng cha xấu xí kia là ai thế?”. Người còn lại đáp: “Đó là anh trai tôi”. Người này nghe thấy ngạc nhiên kêu lên: “Ái chà, không ngờ anh em cậu giống nhau thế!”.

Câu nói trên toàn là sai sót, vốn nói “tên xấu xí kia là ai” đã là bất lịch sự, khi nghe trả lời “Đó là anh trai tôi” lẽ ra nên xin lỗi ngay thì lại nói: “Trông giống nhau quá”, vậy người kia cũng xấu xí lắm à? Nói như thế đã thấy đủ là người nói không được tu dưỡng.

Có người đang đi đường, thấy hai bố con đang đánh nhau, người bố dữ dằn hùng hục chửi con, cậu con trai cũng không chịu thua, gào lên: “Nếu không phải ông nể mày là bố, ông mày đánh cho què chân!”.

Đúng là cha nào con nấy, sự lễ độ của mỗi người phản ánh sự giáo dục của gia đình anh ta. Mọi người đến Thâm Quyến sẽ thấy những câu chửi bằng tiếng địa phương không được “ưa dùng”, vì chửi mà người khác lại không hiểu vì thế mọi người câu trước câu sau thường chửi “Mẹ nó!”. Đặc biệt, có những phần tử có học để không bị mọi người gọi là mọt sách, cố tình thêm mấy câu “Mẹ nó” trong lúc nói chuyện. “Mẹ nó” trở thành câu chửi lưu hành khắp Thâm Quyến. Có những người quen mồm chửi bậy không kiềm chế được.

Có lần, một đồng nghiệp của tôi nói chuyện với chú, tôi ở bên cạnh đánh dấu, trong hai phút nói chuyện đã có tới mười câu chửi “Mẹ nó”. Khi về, tôi hỏi anh ta: “Cậu vừa nói chuyện với ai vậy?”.

“Chú tớ”. “Nói chuyện với chú cũng “Mẹ nó” câu trước, mẹ nó câu sau thế à?”. Anh ta xấu hổ.

Còn may là nói chuyện với chú, nếu là với các bậc tiền bối, người ta sẽ không nói anh ta lỗ mãng, không ý tứ mà nói anh ta không có giáo dục.

Những chuyện vặt thực ra có thể bộc lộ diện mạo của cả con người. Từng lời nói và cử chỉ hàng ngày đều thể hiện đạo đức của bạn. Khi tôi giảng bài ở lớp văn thư thư ký, vì phòng máy vi tính ở bên trong, nên mỗi lần lên lớp đều có học viên ra ra vào vào. Gặp gỡ đủ loại học viên nên qua cách ra vào lớp khác nhau của họ là có thể thấy trình độ tu dưỡng đạo đức của họ một cách khái quát ở một ph?