chương năm

Tháng ngày tỉnh nhỏ xuôi chảy êm ái, là hình ảnh của một dòng nước lặng chảy khoan thai giữa hai bờ sông hiền. Từng ngày rồi từng ngày qua. Ninh đã quen dần với một nếp sống thoạt đầu xa lạ. Chàng nhập dần vào hiện tại; quên dần được quá khứ. Quá khứ ấy có một khuôn mặt đàn bà như một vết thương, từng đã cướp mất của Ninh bao nhiêu đêm thao thức. Quá khứ ấy nhạt nhòa dần như một buổi chiều mù sương. Ninh nghĩ chàng đã ra khỏi được nó, đẩy lui dần được sự ám ảnh như một hiện hữu bao trùm trước mặt về mơ hồ và quên lãng sau lưng.

Nhớ lại đoạn đời cũ, Ninh thở dài. Một tiếng thở dài nhẹ, bâng khuâng, ngậm ngùi. Cũng xong. Cũng mất, cũng hết. Cũng là. Đào thật sâu. Chôn thật chặt. Đặt bước chân vào một con đường mới. Làm lại. Làm lại tình cảm và rung động mình. Không khí tỉnh nhỏ khởi đầu đối với Ninh như một không khí nhà thương.

Chàng đến đây. Chàng đau. Và chàng dưỡng bệnh. Bây giờ trong bầu không khí êm ả đó, Ninh có cảm tưởng chàng đang hồi phục dần dần. Có da có thịt. Có màu hồng của máu. Màu xanh của hồn. Mỗi buổi sáng thức đậy, buổi sáng không còn là sự nối dài buồn bã của đêm, mà là một khởi đầu ngày, đầy náo nức và ngạc nhiên. Và Ninh, Ninh đang học tập lại một lối sống. Một lối sống có ánh sáng chói lòa, như căn phòng Ninh mở rộng mọi cánh cửa khi buổi sáng từ giường bước xuống, tai rất vui nghe thấy tiếng chim hót trên mái, mắt rất ấm nhìn nắng vàng bay múa trong cây.

Đôi khi Ninh mở va-li, lấy lên tấm hình của Phương, nhìn tấm hình xưa và sung sướng thấy lòng chàng đã vững. Nụ cười của em vẫn mê hoặc. Nhan sắc em vẫn mê đắm. Ánh mắt em vẫn mê hồn. Nhưng Phương, ly rượu say và liều thuốc độc ngày cũ của anh, em không làm gì anh được nữa. Em làm anh còn nhớ đến. Nhưng em không còn làm cho anh khổ đau.

– Anh không bao giờ quên được em.

Phương từng nói như vậy. Với một giọng nói đầy tự nhiên và tin tưởng. Nàng nắm vững chàng trong mười ngón tay ngà ngọc của nàng. Chàng thuộc về nàng. Chàng là sở hữu vĩnh viễn, một đời của nàng.

– Thật không? Tại sao em biết?

– Chẳng tại sao. Nhưng em biết. Lối nhìn của anh, lối anh yêu em, cho em biết như thế.

– Ai cũng thay đổi.

– Riêng anh, không. Không bao giờ anh quên được em. Góc biển, chân trời nào của anh, cũng vẫn em có mặt.

Lời nói lạ lùng. Lời nói độc ác. Lời nói vững vàng như đinh đóng cột. Lời nói chẳng bằng như một mũi nhọn đâm suốt vào tim. Và Ninh xao xuyến, đã nghi ngờ chàng. Có lẽ. Có lẽ Phương nói đúng.

Bây giờ thì Ninh đã thấy khác. Người cũ không làm gì chàng được nữa.

Khi nắng dấy trên những trụ xi măng ướt sương, bờ sông bắt đầu ồn ào, cũng là lúc Ninh lững thững từ con đường Đinh Tiên Hoàng ra bến. Cửa hàng mở rộng. Những chiếc thẻ gỗ ném xuống một đáy thùng. Hàng chuyển từ thuyền lên mặt cân bàn.

Đám phu đàn bà cầm những cây kim lớn, tơ chỉ là những sợi đay dài thòng, thoăn thoắt khâu kín những miệng bao bằng những đường kim bắt chéo. Rồi hàng từ cân bàn được chuyển lên xe vận tải. Những chiếc Dodge đẹp và khỏe. Những chiếc T45 và T55 kềnh càng. Máy nổ giòn tan. Bụi dấy mù mịt trong nắng. Trả tiền và thu tiền. Mua hàng vào và bán hàng ra. Làm những con tính và cộng những con số. Đầu óc bận rộn, bớt suy nghĩ, đời sống đối với Ninh trở nên thảnh thơi và nhẹ nhõm hơn. Chàng đã trở thành một nhà buôn. Chưa chuyên nghiệp. Còn tài tử. Nhưng đã là một nhà buôn.

Nhiều lúc ngồi trên sân thượng ban đêm, nói chuyện với Trang về sự đổi thay của đời chàng, Ninh cười:

– Ghét của nào trời trao ngay cho của ấy. Lạ thật.

– Anh không thích đi buôn?

– Trước kia, tôi ghét thậm tệ cái nghề này. Tôi ghét đếm tiền. Tôi ghét những con số. Tôi là người của những tính toán nhầm lẫn, tôi không thực tế chút nào hết. Bây giờ mới nhận thấy cái gì cũng do thói quen! Mấy rồi người ta cũng quen đi.

Trang ngẫm nghĩ và lắc đầu:

– Không phải cái gì người ta cũng quen được.

– Tôi hiểu chị. Như sự cô đơn chẳng hạn. Làm thân với đau khổ hay làm quen với cô đơn, đó chỉ là một lối nói. Để an ủi mình. Khi người ta phải chịu lụy cảnh ngộ không thể làm được gì khác.

– Và đành chịu đựng.

Ninh cười lớn. Chàng đi đi lại lại trước mặt Trang, điểm lửa trên đầu thuốc theo bước đi, vẽ một vệt đỏ rực lên nền trời.

– Thế là thua. Và thế là tối thậm vô lý.

Trang ngạc nhiên, thành thực ngạc nhiên. Nàng nói:

– Tôi không thấy cách khác.

– Sức chịu đựng của con người rất hữu hạn. Người ta có thể chịu đựng được năm năm, mười năm. Nhưng không chịu đựng được trọn một đời người.

Trang cười, không hiểu cười vui hay cười buồn:

– Sức chịu đựng của tôi vô hạn.

– Nếu thế chị là một mẫu người phi thường.

– Những người không phi thường làm khác hay sao?

– Cố nhiên.

Trang lắc lắc đầu:

– Bằng cách nào tôi không biết đấy.

– Bằng phá vỡ. Không chịu khuất phục vĩnh viễn cảnh ngộ. Không chịu lưu đày một đời trong nếp cũ. Nghĩa là phải dám sống như một người tự do. Được đổi thay khi mình muốn thay đổi. Trời không bắt ai thu hẹp trong cơ hội duy nhất và cuối cùng.

– Nhưng phá vỡ nào cũng đầy nguy hiểm.

– Hẳn thế. Nguy hiểm ghê gớm. Nhưng mọi người không muốn thế cả sao? Là được sống nguy hiểm. Sống nguy hiểm là dám tạo ra những thử thách, đến với những tình cờ. Một cuộc đời nguy hiểm là một cuộc đời toàn vẹn.

Tôi hằng mong muốn được sống như thế. Sống bất ngờ và sống nguy hiểm, Trang nghĩ thầm. Nhưng tôi chưa phá vỡ được. Cái lưới vô hình mà dầy đặc. Sự lưu đày êm ái mà bền vững. Tôi muốn, nhưng chưa thoát được ra. Tôi muốn nép mình vào vùng nguy hiểm nhưng lại sợ những gió bão bất thường của vùng nguy hiểm ấy. Trong khoảng khắc, Trang nhận được thế nào là sự thực về thân phận của một người đàn bà. Một người đàn bà tỉnh nhỏ. Nhất là một người đàn bà đã có chồng. Con chim sống trong lồng. Tấm ván đã đóng thưyền. Bến đậu một ngày là bến đậu một đời. Chuyện chốc lát thuở nào, mãi mãi, bây giờ, mai sau, đã trở thành vĩnh viễn. Những chân trời kia tôi chưa tới được. Những con dường thật đẹp tôi chưa có cơ hội nào thăm viếng. Những huy hoàng đời và những lộng lẫy ở những hội vui nào không có mặt tôi.. Trang nghĩ mà thèm muốn. Nhưng cũng nghĩ mà run sợ thế nào. Mâu thuẫn ở nàng dầy đặc. Nàng trở thành ngoan cố. Thái độ ngoan cố là một chống chế. Dù chỉ là một chống chế yếu ớt.

– Sống nguy hiểm là sống mất tự chủ.

– Có thể. Nhưng đẹp.

Trang mỉm cười:

– Sau đó, người ta hối hận.

– Tại sao hối hận? Tôi chỉ có thể hối hận và không tha thứ cho tôi một điều: bỏ qua những cơ hội nghìn vàng được sống.

Câu chuyện đêm đêm trên sân thượng, dưới những chùm sao, giữa Ninh và Trang thường ngừng lại như vậy, khi những ý kiến phát biểu ra trở nên đữ dằn và quyết liệt. Hai người lại cười xòa với nhau và nói lảng sang chuyện khác. Đối với Trang, Ninh dành cho nàng một quí mến thành thực. Và những ý nghĩ đẹp nhất. Thâm tâm, Ninh tội nghiệp cho nàng.

Còn trẻ, còn đẹp như thế. Còn là buổi sáng, còn là vườn hương, còn là bông hoa, mà Trang đã như tới chiều, đã như xế bóng. Phía Trang, nàng dành cho Ninh những săn sóc đặc biệt. Và cho là một hạnh phúc dịu dàng được đành cho Ninh những săn sóc ấy. Pha cho Ninh một ly cà phê, khâu cho chàng một cái khuy áo, nàng đặt tất cả nâng niu âu yếm vào những việc nhỏ này. Nàng nghe ngóng trong nàng một niềm ngọt ngào vô tận. Như một dòng suối chảy êm giữa lòng đá trắng muốt. Sáng rừng yên tĩnh chung quanh. Chim hót trên cây. Mây bay trên trời. Đời hồng tươi và đời sáng láng.

Buổi sáng hôm ấy Ninh cũng ra khỏi nhà với một cảm giác sảng khoái. Như buổi sáng đã có những dấu hiệu báo trước một ngày vui. Ly cà phê Trang pha cho, mà uống từng ngụm nhỏ, vừa uống vừa nhìn ra khoảng sân nhỏ sáng dần trong nắng, vị thơm ngọt còn đọng trên đầu lưỡi. Thằng Phương, thằng Phi sửa soạn đi học. Nhà trong, bà Quảng Hưng sửa soạn vàng hương đến chùa.

Ninh nhìn vào trong nhà:

– Cụ đi chùa sớm quá.

– Thưa anh hôm nay là ngày rằm.

Trang nói và kéo hai đứa con lại gần, chải lại tóc, sửa sang lại quần áo cho chúng. Thấy Ninh nhìn chăm chú, Trang cười:

– Các cháu hư và nghịch lắm ạ.

– Đâu có. Phương Phi đều ngoan lắm.

Hai đứa nhỏ rời mẹ, lễ độ xin phép đi học và dắt tay nhau ra khỏi nhà. Ninh nhìn theo. Trong khoảng khắc chàng và Trang cùng lắng nghe theo tiếng bước chạy mau của hai đứa nhỏ trên hè phố nắng.

– Tôi chưa bao giờ được hưởng thứ hạnh phúc tôi đang nhìn thấy ở chị.

– Đó là bổn phận. Không phải hạnh phúc.

– Hạnh phúc chứ. Hạnh phúc đích thực.

Trang cười:

– Anh dễ dàng có được hạnh phúc ấy.

– Chị có vẻ không chịu nhận người mẹ có những đứa con kháu khỉnh ngoan ngoãn ở chị như người đàn bà đầy đủ, sung sướng.

Trang đáp, khác đi với câu nói của Ninh, giản dị và bình tĩnh:

– Các cháu là an ủi lớn lao nhất của đời tôi.

Hình ảnh người chồng xa lại hiện lên. Sợ Trang buồn, nếu câu chuyện kéo dài có thể đụng chạm tới niềm cô đơn thầm kín của nàng, Ninh đứng lên.

– Trưa anh có về nhà?

– Có.

– Anh thích ăn bún chả không?

– Thích lắm. Tuổi nhỏ của tôi có màu vàng của bánh tôm chín phồng trên chảo mỡ, giấm chua của thịt bò khô, chua đến độ chua vô lý, và mùi thơm của thịt chả quạt chín trên than hồng. Lúc nào rảnh, tôi sẽ kể chuyện cho chị nghe về một cô hàng bún chả tên là Liên. Ở chợ Đồng Xuân. Hồi còn đi học, có đồng nào tôi nộp cho cô hàng bún chả ấy hết.

– Bún chả tôi làm chắc không bằng bún chả cô Liên của anh được. Trưa nay mời anh về xơi thử.

Bóng Ninh đổ dài trên hè phố. Chàng đút hai tay vào túi quần, nhận thức được sự ấm áp dễ chịu của nắng sớm chan hòa trên da thịt. Nói đến ăn bún chả, Ninh nhớ lại những thú vui, những sở thích tuổi nhỏ của chàng. Và thấy hiện lên một khuôn mặt dĩ vãng, khuôn mặt đằm thắm của cô gái bán hàng, có cái tên trùng với cái tên một loài hoa, từng đã nổi tiếng một thời về nhan sắc mê hồn và về gánh hàng ngon có một không hai. Sau này, Ninh được tin Liên đã chết. Trong một trận oanh tạc. Trên đường tản cư. Tin Liên chết làm cho Ninh ngậm ngùi mãi. Liên chỉ là một kỷ niệm, một hình ảnh tuổi thơ vậy mà tin Liên chết cũng làm Ninh xúc động. Chàng thấy chàng nhiều tình cảm quá. Điều này làm cho Ninh bật cười thành tiếng.

– Anh Ninh vui gì mà cười thế?

Ninh giật mình quay lại. Sầu từ sau lưng rảo bước theo kịp chàng. Sầu đi dép mỏng, không có tiếng. Sầu đã đến gần lúc nào Ninh không hay.

Ninh chậm bước cho Sầu lên tới ngang tầm:

– Tôi cười về những chuyện không đâu. Cô Sầu đừng để ý.

– Chuyện không đâu hẳn là chuyện vui?

– Tất nhiên. Người ta không cười vì những chuyện buồn bao giờ.

– Anh Ninh cười vì chuyện gì?

– Đố cô Sầu đoán được.

– Đàn bà con gái ở cái tỉnh nhỏ này ngớ ngẩn không thương được. Anh đang cười vì chuyện ngớ ngẩn của chúng tôi.

– Cô Sầu đừng bao giờ nói thế. Cô Sầu sáng nay làm dáng quá.

Sầu đỏ mặt vì sung sướng. Sầu cũng mặc như ngày thường thôi, nhưng chăm chút hơn, cẩn thận hơn.

Hàm răng Sầu óng ánh. Tất cả ở Sầu toát ra sự khoẻ mạnh, vẻ thanh xuân, và sự phơi phới hồn nhiên là cái đẹp riêng biệt của Sầu. Tấm áo Tầu cắt ngắn, bó chẽn lấy thân thể, màu xanh nước biển, có những chùm hoa trắng lớn. Nàng thơm mùi xà-phòng. Những chân tóc còn ướt, chứng tỏ nàng vừa tắm xong. Trên ngực cài một khăn tay để lẩn vào trong mép áo. Sầu bước những bước chắc nịch trên hè phố. Nàng khoẻ mạnh, nhưng một khoẻ mạnh đầy uyển chuyển. Ninh nhìn sang Sầu, nghĩ người thiếu nữ Trung Hoa này thật hòa hợp với buổi sáng nắng.

Nàng chính là một buổi sáng nắng. Mang cái tươi mát của ngày vừa bắt đầu. Ở Sầu, như người ta thấy được, liên tưởng được tiếng chim hót trên những đỉnh cây cao, tiếng gió đùa vui trong nắng, tiếng nước reo những âm thanh thủy tinh, nét bay múa của một tà áo trong không khí của trời cũng ấm như hơi thở của người.

– Cô Sầu xuống bến?

– Dạ.

Ninh ngạc nhiên:

– Sao cô Sầu lại đi qua đây?

Sự ngạc nhiên của Ninh rất hữu lý. Đường từ nhà Sầu xuống bến tàu ở phương hướng khác, không phải đi qua con đường Đinh Tiên Hoàng.

Câu hỏi bất ngờ của Ninh làm cho Sầu lúng túng. Buổi sáng, ở nhà đi ra, Sầu đã nghĩ đến Ninh. Nghĩ đến từ lúc nàng trở đậy. Trong ý nghĩ đó, Sầu đã mặc bộ quần áo đẹp nhất. Đã chải mái tóc lâu gấp đôi ngày thường. Đã cài một cái khăn mù-soa trắng tinh lên ngực áo. Cái khăn mù-soa đó, Sầu tỷ mỷ xếp mãi mới được thành hình những cánh hoa. Và cuối cùng, Sầu đã thoa một lớp son mỏng lên môi. Cử chỉ làm dáng này, nàng đã làm một cách lén lút, mắt trước mắt sau, chỉ sợ bố hay mẹ nhìn thấy.

Trên con đường ra bến, Sầu đã định đi con đường nàng thường đi mỗi buổi sáng. Nghĩ như thế, nhưng chân khác. Bước chân mất tự chủ, tràn theo một xô đẩy thầm kín nhưng mãnh liệt, đã dẫn Sầu tới đường Đinh Tiên Hoàng.

Lúc dặt chân vào con đường Đinh Tiên Hoàng, tự nhiên trái tim Sầu đập như vỡ toang lồng ngực. Thật là một bất ngờ. Chưa từng bao giờ Sầu cảm thấy như vậy. Khi đi theo con trai lão chủ tàu Nam Kinh xuống tàu của cha y, biết là mình đang làm một việc ghê gớm, việc ghê gớm nặng trĩu hậu quả khốc liệt, Sầu cũng chỉ cảm thấy xôn xao đôi chút.

Hành động liều lĩnh tuy vậy lại không làm cho Sầu bận tâm. Nhắm mắt đưa chân rồi, coi như đành vậy. Việc đã xẩy ra, tắc lưỡi một cái, thế là xong. Và xem như đã. Đằng này khác. Sự khác biệt này dấy lên trong tâm hồn Sầu như một bàng hoàng kỳ lạ. Nó làm nở thơm ở Sầu hương của một loài hoa mới, một loài hoa chưa từng được thấy nở thơm trong khu vườn tâm hồn Sầu từ trước đến nay. Hương thơm của loài hoa mới nầy hiếm quý và e ấp. Trang trọng và khác thường. Nó như biến Sầu thành một người đàn bà khác. Người đàn bà ấy cảm thấy mình khác; thật rõ ràng, tuy không biết bởi đâu và tại sao, khi nàng đặt chân vào con đường Đinh Tiên Hoàng và nhìn thấy người đàn ông ung dung đi trước mặt

– Con đường này mát lắm.

Ninh cười hóm hỉnh:

– Đường nào buổi sáng chẳng mát.

Sầu đáp, liều lĩnh:

– Con đường này là con đường đẹp nhất.

– Ở chỗ nào?

Sầu nói câu thứ hai, cũng vô lý và liều lĩnh như câu trước:

– Nó lại là tên Đinh Tiên Hoàng. Tôi yêu ông Đinh Tiên Hoàng.

Ninh nhìn sang, bắt gặp cái nhìn của Sầu, thẳng thẳn, không chạy trốn. Chàng điềm tĩnh chịu đựng cái nhìn như ném tới một thách thức táo bạo.

– Cô Sầu ở đường nào.

Sầu lẳng lơ:

– Anh hỏi làm gì?

Ninh cười:

– Tạt vào thăm cô Sầu, nếu tôi đi qua đường đó.

– Thế thì không nói được. Phải giấu, không để cho anh biết được. Vì Sầu không muốn cho ai đến nhà hết. Nhất là anh.

– Tùy cô.

– Anh đừng hiểu lầm, Sầu không muốn cho ai đến nhà, nhà Sầu nghèo lắm. Anh Ninh giầu, đến nhà Sầu anh Ninh cười.

– Nghèo không phải là một cái tội. Tôi không bao giờ biết cười như thế hết.

– Số nhà 15 trên 7. Đường Cửa Tây.

Sầu đọc tên số nhà, tên đường phố, dõng dạc như nàng đã nghe theo lời Ninh, nàng không còn hổ thẹn vì sự sa sút của gia đình nàng, và nàng muốn Ninh đến chơi, nàng không có điều gì phải giấu giếm, kể cả người cha nghiện hút, đàn em nhỏ nhếch nhác và người mẹ tàn ác.

Cả hai cùng cười. Ninh nói:

– Tôi nhớ. Hôm nào rỗi rãi, sẽ lại đường Cửa Tây thăm cô Sầu.

Hai người đã đi được một quãng. Sầu quay lại nhìn nhà Ninh ở. Nàng chưa từng đến nhưng biết đó là nhà cụ Quảng Hưng. Như ở tỉnh nhỏ nầy, ai cũng biết ngôi nhà ấy là nhà cụ Quảng Hưng. Tự nhiên, Sầu thấy ghét ngôi nhà, ghét bà lão già mang tên là Quảng Hưng, mà dân chúng ở đây ai cũng cho là giầu có mà keo bẩn, tuy ăn chay niệm Phật cả ngày.

Thực ra, Sầu không dám thú nhận sự ác cảm của Sầu, có vì một lý do thầm kín khác. Đó là người con dâu của cụ Quảng Hưng mà Sầu biết là rất trẻ và rất đẹp.

– Anh có thích ở nhà cụ Quảng Hưng không? – Sầu chợt hỏi.

– Không thích thì tôi đã không ở. Tôi đã ở chỗ khác.

– Tỉnh nầy xa lạ đối với anh. Anh không thích có khi anh cũng bắt buộc phải ở chứ. Anh không quen ai khác mà.

– Một căn buồng khách sạn là đủ. Một cái giường nhỏ thôi là thừa đủ cho những người độc thân như tôi.

Ninh quay lại nhìn căn nhà. Nhưng căn nhà đã khuất lấp sau những căn nhà khác. Những bước chân đều đều trên hè phố nắng đã đưa Ninh và Sầu ra khỏi con đường Đinh Tiên Hoàng. Chàng cười thân mật với Sầu, nói tiếp:

– Đó là một căn nhà cũ. Tôi yêu những căn nhà cũ. Tôi ghét lắm những căn nhà mới xây cất. Cái mới của một căn nhà mới xây bao giờ cũng có một vẻ kiêu hãnh kệch cỡm rất đáng ghét. Một căn nhà cũ bao giờ cũng lưu luyến và dễ tạo được cảm tình.

Sầu chợt nhớ đến căn nhà tối tăm như một ổ chuột của gia đình nàng trong cái ngõ hẻm lầm than ấy ở đường Cửa Tây. Một căn nhà cũ. Nhưng nàng không yêu mà ghét. Căn nhà với nàng không có một ràng buộc, một kỷ niệm nào. Dửng dưng và xa lạ. Muốn ra thoát và muốn chạy trốn nó, nó chỉ là nơi chốn của một chịu đựng âm thầm và buồn bã. Nàng không đồng ý với Ninh. Nhưng cũng không cãi lại. Và lắng tai nghe Ninh nói tiếp.

– Cô Sầu đã vào nhà cụ Quảng Hưng lần nào chưa. Chưa hả? Hôm nào cô đi qua, nhớ vào chơi. Tôi yêu lắm cái không khí im lặng thư thái của nó. Bóng tối ở đó có nghĩa là bóng mát. Đi lại, nằm ngồi trong căn nhà đó là một điều thật dễ chịu.

Thấy Ninh chợt im lặng như đang đuổi theo trong đầu một hình ảnh đẹp, Sầu muốn phá vỡ ngay sự đuổi theo ấy. Nàng nói, giọng hờn dỗi:

– Không bao giờ tôi vào. Gặp anh Ninh ở bến tàu thôi chứ không ở nhà Quảng Hưng.

– Bà Trang tử tế lắm. Cụ Quảng Hưng cũng vậy.

– Tôi không thích đến những nơi người ta khinh tôi.

– Ai dám khinh cô?

– Có. Người nhà giầu khinh người nhà nghèo.

– Đâu phải ai cũng thế.

Câu chuyện chấm dứt. Họ dã tới con đường bến tầu. Ninh vào cửa hàng. Sầu vượt đường đi thẳng xuống bến.

Chiếc xe hàng lượn một vòng nghiêng nghiêng, chậm đà và đậu lại giữa bến. Đám trẻ nhỏ bưng trên tay những thùng quà bánh tíu tít đổ xô đến, vây kín lấy hai bên thành xe. Những tiếng chào hàng inh ỏi, chen lẫn với tiếng chửi thề của người lơ vừa từ mui xe nhảy xuống, đuổi bọn trẻ nhỏ ra xa.

Bây giờ là khoảng bốn giờ chiều. Nắng đã nghiêng đi, nhưng sức nóng còn dữ dội. Ninh đứng dưới bóng rợp của mái cây xăng, rút mù-soa lau mồ hôi. Chàng nghĩ giờ nầy, ngoài bến tầu, Sầu đã cân ít nhất được ba tấn hàng, đám phu cởi trần đang vác hàng chạy huỳnh huỵch từ ngoài bến vào xếp trong cửa tiệm. Buổi sáng gặp Sầu, Ninh mời Sầu uống nước ở cái quán hàng đầu dẫy ngoài bến, và nghĩ tuy chàng không muốn thế, nhưng bắt buộc chiều nay, chàng phải nhờ Sầu một tay. Thuyền hàng đậu ở bến đã hơn một tuần. Mấy ngày trước, mưa thật lớn, liên miên sáng chiều. Cân kê ra bến đã bao nhiêu lần rồi vì mưa, cân lại phải khiêng trở vào. Người chủ thuyền than phiền không dứt lời về sự chậm trễ bất thường. Hôm nay, trời nắng, Ninh nhận thấy không thể vì một lý do nào đình hoãn việc cân hàng đến ngày mai được nữa. Nhưng chàng lại mắc bận. Bất ngờ và ngoài ý muốn. Chàng không thể có mặt ở bến.

– Cô Sầu chiều bận cân hàng nhà không?

Sầu bưng ly nước cam trên tay, tươi cười nhìn Ninh và nói không. Hàng nhà nàng đã cân hết, cân xong từ chiều hôm trước.

– Sao anh?

– Muốn nhờ cô một việc.

Sầu cười, giọng đùa cợt rất dễ thương:

– Việc ghê gớm không?

– Không ghê gớm. Cân giùm tôi một thuyền hàng.

– Bao nhiêu tấn?

– Chừng mười ba hay mười bốn là cùng.

Ninh giải thích ngay cho Sầu hiểu:

– Tôi bận. Chiều không ra bến được.

Tự nhiên, Sầu bị kích thích dữ dội bởi óc tò mò. Bận. Nhưng Ninh bận gì. Ở nhà? Sầu nghĩ ngay đến bà Trang trẻ đẹp, ở chung một mái nhà với Ninh.

Giọng Sầu mất hẳn vui. Thoáng nột chút hờn dỗi:

– Anh ở nhà sao?

Ninh cười:

– Cô Sầu hỏi lạ thật. Ở nhà sao gọi là bận được.

– Vậy anh Ninh bận gì. Bận gì phải nói đã.

Ninh rút ở túi áo ra một tờ giấy màu xanh gập tư. Đó là một bức điện tín. Nhưng chàng không mở tờ điện tín cho Sầu xem, mà chỉ giơ cao tờ giấy:

– Tôi vừa nhận được một bức điện tín.

Ninh hơi ngập ngừng:

– Của một... người bà con. Hẹn chiều nay xuống chơi. Tôi phải ra bến xe đón. Cô Sầu đã hiểu tại sao chiều nay tôi bận, không ra bến tầu được, đành phải phiền cô Sầu cân giúp một chuyến hàng chưa?

Sự tò mò của Sầu chỉ được thỏa mãn một phần. Nhưng cũng đã là thỏa mãn một phần rồi. Thiếu nữ nghiêng nghiêng ly nước trên tay, cười chúm chím.

– Hiểu.

– Được không?

– Được ạ!

– Cám ơn lắm.

Và Ninh đã có mặt ở bến xe từ ba giờ chiều.

Chàng dở tờ giấy xanh gập tư, xem lại bức điện tín một lần nữa. Không thể nhầm lẫn được. Đúng là Phương. Phương báo trước cho chàng là Phương sẽ có mặt ở tỉnh nhỏ này. Dòng điện tín ngắn, nhưng thật rõ nghĩa: “Đón em ở bến xe chiều nay. Yêu. Phương.”

Từ lúc nhận được bức điện tín; từ hồi sáng, câu hỏi mà Ninh đặt ra hàng trăm lần cho chàng là tại sao Phương biết tỉnh chàng đến, lại còn có thể tìm biết được đia chỉ chàng ở. Lúc bỏ đi, trong một chủ ý đoạn tuyệt hoàn toàn với những hệ lụy tình cảm đã có từ quá khứ, Ninh không muốn cho Phương hay. Và Ninh đã làm như thế.

Đàn bà thật lạ lùng, Ninh nghĩ thầm. Chàng nghĩ đến người đàn bà như một sinh vật nhỏ bé, dễ thương khi dịu đàng, khi ác độc, đầy dẫy những mâu thuẫn và những trái chứng bất ngờ, rất vô ích, nhưng lại rất cần thiết cho đời sống người đàn ông, nói rõ là đời sống người đàn ông độc thân.

Người đàn bà hiện lên trong tâm tưởng Ninh như một vướng bận êm ái, một thứ dây hồng khi buộc chặt khi nới lỏng, nhưng là một dõi theo không rời, một chập chờn không mất, một ẩn hiện không thôi. Tưởng giữa chàng và Phương đã đoạn tuyệt. Nghĩ giữa Phương và chàng đã chia ly. Bức điện tin màu xanh nói cho Ninh biết rõ ý nghĩ chàng là một lầm lẫn lớn.

Lúc Ninh nhận được bức điện tín, đã có một chuyện ngộ nghĩnh xảy ra. Người phu trạm gõ cửa, thằng Phi chạy ra. Nó chạy ra mở cửa rồi nó lại lon ton, chạy vào, giật giật tà áo mẹ nó:

– Mẹ.

Trang đang ngồi nhặt rau ở sân sau, ngẩng lên:

– Gì thế con.

– Người ta bảo mẹ ra ký.

Ninh có mặt ở đó.

– Ký gì mới được chứ.

– Không biết. Nhưng phải ký người ta mới đưa.

Trang mỉm cười nhìn Ninh lắc đầu, đứng lên. Nàng ra cửa rồi quay vào, trên tay cầm bức điện tín, và trao cho Ninh.

– Của anh.

Trong lúc Ninh mở tờ giấy xanh ra coi, Trang im lặng nhìn chàng, nửa thản nhiên nửa như tò mò muốn biết.

Nàng thấy Ninh chớp mắt khi đọc xong, và gập tờ giấy lại cho vào túi. Trang nghĩ điện tín báo cho Ninh một tin quan trọng, quan trọng vì nét nặt Ninh thốt trở nên nghiêm trang và suy nghĩ.

– Có chuyện gì thế anh?

– Thưa chị không!

Ninh nói tiếp, câu chàng nói, sau đó, với Sầu:

– Của... một người bà con.

Thằng Phi đứng bên cạnh, chêm vào:

– Quen với bác?

Ninh cúi xuống xoa đầu đứa nhỏ:

– Quen, cháu ạ.

– Có đến ở đây cùng với nhà cháu như bác không?

Ninh bật cười. Chàng nghĩ đến Phương. Nếu chàng đưa Phương đến ở căn nhà này? Chung một buồng với chàng. Không được. Sự có mặt của Phương sẽ như là một trái bom, một chấn động lớn, một kinh ngạc chung. Cũng có thể được, nếu Ninh muốn. Nhưng Ninh không muốn ý nghĩ đầu tiên về sự sẽ tới của Phương ở Ninh là một ý nghĩ khó chịu. Trước hết, chàng rất ghét cái mẩu giấy mầu xanh đó là một bức điện tín. Một bức điện tín báo một tin vui hay một tin buồn, một chuyện quan trọng hay một chuyện tang thương, cũng là một đột ngột. Nhất là lúc nầy. Chàng đang muốn sống yên, phẳng lặng như một mặt hồ thu, không ngạc nhiên và không chờ đợi.

Không thể đuổi Phương về, nghĩa là phải giữ Phương ở lại ít nhất cũng đến ngày hôm sau, nhưng giữ Phương lại thì thu xếp cho Phương ở đâu? Thật là một vấn đề nan giải.

Thốt nhiên, Ninh hỏi:

– Ở đây khách sạn nào đàng hoàng nhất hả chị?

Trang ngạc nhiên:

– Tôi cũng không biết. Anh hỏi để làm gì?

Ninh vội vã lắc đầu:

– Để biết thôi ạ!

Rồi chàng lảng ngay sang chuyện khác.