HÀO MƯA...

Sớm hôm sau, chúng tôi tỉnh dậy, thấy một sự lạ. Tưởng như có ai bê núi từ đâu tới? Núi mọc lố nhố khắp phòng tuyến Chèm. Những cái chòi cao ngất, những ngọn tháp chọc trời! Tất cả xanh sẫm, màu núi đá. Đó đây mắc lơ lửng những bọng mây xám, mây tái, mây trắng nhờ. Đỉnh non Mây? Mưa phùn tinh mơ.

Tin truyền đi rất nhanh: sư đoàn Thánh Đất đã tới!

Không đầy một đêm, lính Thánh Đất đã dựng nổi những công sự như thế! Chúng tôi nức lòng. Mỗi chúng tôi mạnh thêm sức mạnh của cả một sư đoàn mới.

Mặt trời nhô lên trong mưa phùn. Trông cái phòng tuyến Chèm càng dữ. Có thể nói một khu gang thép khổng lồ, với hàng nghìn lò cao chọc thiên.

— Anh em đâu? Tôi hỏi.

Kiến Xích trở về có một mình, với kiến Lang. Vẻ mặt kiến Xích như buồn, lại như thẹn:

— Lúc ấy... Kiến Chạc Sắt bị một nhát đà đao vào cổ... Kiến Xẻng bằng cho Chạc Sắt. Tôi với kiến Lang hộ vệ. Khổ! Hai chúng tôi đánh chặn cả một cửa trận. Khói cay sè mắt.

Một anh mọi nâu, mình trần, vận độc mỗi cái khố, vừa nói, vừa cười, chất phác:

— Hì... Tôi thay cái mặt cho cả chúng “ló” rồi mà.

Tùng Xòe bèn vẽ đường cho họ. Anh mọi đóng khố cứ há mồm, như muốn nuốt cái sơ đồ Tùng Xòe vẽ trên đất.

— Anh chị em đi thong thả thì chiều mai sẽ đến. Anh nhớ đường chưa?

— Hì... Bố tôi cũng chả nhớ được. Hì... Khó bỏ thằng thầy.

Tùng Xòe kiên nhẫn đến ba lần. Vẫn vô cùng hiệu? Vẫn: khó bỏ thằng thầy.

— Có anh chị em nào có trí nhớ hơn anh này không? Tùng Xòe vọng một tia mắt nâu vào đám những tia mắt nâu. Để tôi dẫn lại cho?

— Thôi anh ạ. Em nhớ rồi.

Một cô nâu, gầy, đứng tựa thành hào. Quần túm sợi rơm, áo xoạc một bên vai, cáu bẩn.

— Cô nhớ thật không?

— Em nhớ thật rồi mà.

— Cô thử nhắc qua lại xem?

— Cái anh này này! Sao mà cẩn thận thế?

— Cô cứ nhắc lại xem.

Mưa phùn. Cô gái lem luốc nhắc lại đường: không quên một cái lạch, một khuỷu đồi. Cả người cô, chỉ còn hai con mắt là còn tinh thần. Nó cứ như một đôi ngọc huyền đặt giữa một đống tã nhọ bẩn.

— Cô giỏi lắm.

— Em không giỏi đâu. Một cái ngúng nguẩy rất trẻ, có duyên.

— Tôi vạch đường cho cô mà tôi lại không nhớ bằng cô cơ chứ! Tùng Xòe pha trò. Mấy năm nay, tôi mới thấy nó nói được một câu có duyên. Cả cái hào cười ầm. Cô gái nâu lúng túng, thẹn sẫm cả đôi má nhọ.

— Cái anh này! Cứ lỡm người ta...

Kiến Ngựa đã chạy bằng đi, loáng mắt gánh về cả một gánh lương thực. Chúng tôi thết những người bạn mới. Và chuẩn bị cho họ: lương ăn dọc đường. Một bữa tiệc ngẫu nhiên trong chiến hào. Mưa phùn tinh mơ.

— Mày xem kìa! Bướng ghé tai tôi. Quả là có chuyện đáng xem! Lùng Tùng Xòe với cô gái nâu ngồi ở hai mâm gần nhau. Họ cứ nhìn nhau luôn cơ chứ.

— Cô ấy là ai đấy? Bướng hỏi anh mọi đóng khố. Chúng tôi cùng một mâm.

— Ló là cái gái đẹp đấy. Gọi là cái hoa khôi của xứ Lồ Ngồ đấy.

— Có chồng chưa?

— Ló đôi tám rồi. Ló chả chịu lấy ai.

— Đôi tám đã chồng con gì sớm?

— Có chớ! Xứ tôi, gái mới lớn đã lấy chồng. Như ló là muộn rồi.

— Cô ta kén à?

— Kén là cái gì chố ( chớ: nói ngọng )? Anh mọi đóng khố ăn nhồm nhoàm, tự nhiên hơn chủ.

— Kén... kén... là... kén mật chọn đường.

— Không chố ( chớ: nói ngọng )! Nó ăn uống dễ tính mà... Mật nào, đường nào, ló cũng ăn được.

Bướng cười đánh ầm một cái.

— Không phải... Kén là... là... ai hỏi cũng chê. Con gái kén í mà... Chê anh này béo, chê anh kia gầy...

— Có ai béo, ai gầy đâu? Con trai hỏi nó đẹp đẹp là. Ló không lấy.

— Vì sao?

— Ló bảo ló không lấy chồng sớm. Ló là gái tân tiến đấy. Ló muốn phá cái lệ làng mà.

— À...

Các mâm ồn ào, chuyện như pháo rang. Tùng Xòe với cô gái nâu, vẫn dính vào nhau bằng tia mắt.

— Mẹ cha hai đứa! Chúng nó tống tình nhau hay chưa?

Tia mắt quấn tia mắt. Hai sợi tơ nâu. Tơ mắt... Hai cặp mắt nhả tơ...

Các cụ già làng tôi thường kể về xứ Lồ Ngồ. Một xứ mọi nâu! Một xứ ở tít xa... Những con sông Ca La Đinh... Những cao nguyên mát mẻ, đất đỏ như son mềm... Những núi cô tiên trắng, cô tiên nâu ngủ truồng! Cái gì ở xứ ấy cũng to: kiến, vật, hoa quả! Tất cả đều to, một thứ to chất phác và nên thơ! Con gái xứ Lồ Ngồ nữa! Đẹp, thêu thùa giỏi, mộc mạc, yêu ai thì “bắt giống” người ta, công khai, ngay giữa chợ. Một xứ sở của tình ca, của một lối sống hồn nhiên, khỏe mộc, mà đằm.

Hai cặp mắt nhả tơ. Chăng tơ. Buông tơ. Bàn tiệc tàn.

Trống đánh thòm thòm.

Sư đoàn Thánh Lửa xuất binh. Máy húc. Lò lửa. Máy khoan, máy tiện.

— Tầm sớm! Các chiến binh chuẩn bị!

Tổ tôi sẽ đi trước. Các tổ khác, hãy ngủ lấy sức. Tiểu đội một, theo lệnh, sẽ “làm việc” suốt ngày hôm nay. Đêm thì nghỉ.

— Lùng Tùng Xòe ở nhà, tôi cắt đặt. Cậu sẽ đi với tổ sau.

— Cho tôi... đi... Tùng Xòe ấp úng.

— Thôi vẽ! Bướng chèn miệng nó. Ở nhà mà “xung phong”!

Lùng Tùng Xòe thẹn sẫm cả lại. Cả cô hoa khôi lọ lem cũng thẹn. Cô ta đứng tít xa kia. Hình như cô ấy hiểu bằng trực giác?

* * *

Sư đoàn Thánh Lửa đánh hỏa công ban ngày. Phòng tuyến giặc sém trụi đi một góc. Ở một vài khu trận đã bị đốt hôm qua lại đã thấy san sát những dinh trại Đầu Beo. Khắp các cửa trận tới chỗ nào cũng thấy tên thống chế Híp xõa tóc, cầm gươm.

Trống đánh thòm thòm.

Tổ tôi xông xáo các cửa trận. Tới khu đã để mất kiến Xẻng và kiến Chạc Sắt, chúng tôi sục sạo khắp: không thấy! Mất tích? Hay hy sinh?

Giặc vỡ từng khu từng trại. Lửa cháy lan hàng mấy dặm. Sư đoàn Thánh Lửa xách thủ cấp bốn đại tướng Đầu Beo ầm ầm quay về.

Lửa cháy đỏ lừng cả một buổi sớm mưa phùn.

— Thế nào? Con Lọ Lem đi rồi hả? Bướng chùi bộ búa nhoe nhoét máu.

Tùng Xòe gật.

-“Xung phong” chưa?

— Bố mày!

— Lại còn giấu? Tao biết...

Tùng Xòe đứng dựng, định lảng ra chỗ khác. Bướng túm lại.

— Khai đi hẵng.

— Chả có gì sốt.

— Lại còn cãi? Mẹ chúng mày! Suốt bữa tiệc, hai chúng mày giao cấu với nhau bằng mắt, ông còn lạ.

Hự-ự-ự!

Sư đoàn Thánh Mưa đánh rất rát. Ở đây chúng tôi còn nghe thấy tiếng địch gầm rống. Cứ như một nhà ba toa đại sát sinh.

Đại đội bổ sung cho tiểu đội tôi hai chiến sĩ.

Hai anh tính nết có vẻ ngược hẳn nhau. Kiến Học thì bình thản, lúc nào cũng ngồi tít một góc hào vắng, quyển sách cầm tay. Tưởng như anh chàng không biết tới chiến tranh là gì.

— Tổ mình đi thôi! Kiến Xích gọi anh em.

Kiến Học vác cuốc chim đứng dậy, mắt còn đọc nốt vài dòng, mới chịu gấp sách bỏ túi.

Trái lại, kiến Bọ Ngựa thì hung hăng. Bắt đầu xuất kích, giặc còn ở xa hàng cây số, lưỡi hái của anh chàng đã cứ vung tít lên, dọa dẫm rồi.

— Cậu đánh gió thế thì mệt chết! Kiến Xích nhận xét.

— Anh đừng có làm nhụt nhuệ khí của tôi.

— Ừ thì thôi vậy.

Vào trận, kiến Bọ Ngựa đâm run.

— Cậu chưa ra trận phỏng?

— Chưa...

— Cậu run đấy à?

— Anh đừng có chụp mũ nhá! Không xong đâu!

— Ừ thì thôi vậy.

Nhưng rồi lưỡi hái của kiến Bọ Ngựa vung ra đánh xoẹt một cái: đứt đầu mấy thằng Đầu Beo một lúc! Vì cu cậu hoảng, địch xông đến, cu cậu ném vội lưỡi hái, toan bỏ chạy. Hóa ra một đường hái thần tốc! Kiến Bọ Ngựa đâm ra vững tâm. Mà võ của anh chàng! Mười miếng dọa đông dọa tây, mới được một miếng trúng.

— Cậu đánh cái kiểu gì thế? Đòn gió à?

— Đòn gì mặc tôi.

— Mặc thế nào được? Kiến Xích bực. Nhằm cho trúng mà đánh. Bỏ những cái kiểu ngọ ngoạy vớ vẩn đi.

Kiến Bọ Ngựa tức tối tiểu đội phó. Lưỡi hái cu cậu ngật ngưỡng giữa trận. Một lưỡi hái ức! Nó phạt, nó vung. Thế mà gặt được ối thủ cấp Đầu Beo cơ chứ!

Sư đoàn Thánh Gió xuất binh. Không biết là bí quyết gì? Quân đi nhanh như tia chớp. Chưa giập bã trầu, trại giặc đã cháy, có đến mươi dặm! Sư đoàn Thánh Gió chém chết bảy khu trại giặc, cùng một lúc. Tù binh giải về hàng cây số. Đại tướng, tiểu tướng bị bắt sống có đến hàng trăm tên. Mưa phùn.

— Anh Gầy!

Một bộ võ-phục-đỏ, tay bé quàng lá chắn đồng. Sứa đi trong dòng cáng thương. Tôi chạy xốc tới.

— Ghét thế!

— Ghét còn gọi?

— Ai bảo... Ở gần thế... chả đến?

— Tối nay anh đến...

— Đến cũng chả tiếp...

— Cứ! Nhưng mà thương binh đâu?

— Đừng đánh trống lảng.

Sư đoàn Thánh Gió không có thương binh nặng phải cáng. Họ tự băng bó lấy, anh về đơn vị, anh tự động đến trạm quân y.

— Thất nghiệp hả? Tôi hỏi Sứa.

— Đừng đánh trống lảng...

Tôi khẽ chạm vào tay Sứa.

— Tối nay anh đến nhé.

— Ghét thế!

Tôi xách bộ cưa đi với sư đoàn Thánh Lửa.

Mười giờ, sư đoàn Thánh Đất hoàn chỉnh xong hệ thống phòng ngự. Chòi tháp lố nhố. Công binh Thánh Đất khuân gỗ đá lên cao. Những khối nặng ấy sẽ đổ sấm lên đầu địch.

Khuỷu hào 1 của chúng tôi đâm ra có hai ông hộ pháp mặt xanh tái, đứng trấn hai bên. Hai cái núi tháp chọc thiên. Chúng tôi khỏi phải lo về mặt phòng ngự nữa.

Có lúc tiểu đội tôi dốc đi hết.

— Gửi nhà lính Đất nhá!

— Yên trí! Hai cái núi tháp nói vọng xuống.

Một anh lính Thánh Đất thò cổ ra một cửa mắt bò:

— Mỗi lần gửi nhà, một bao lương đấy!

Chả phải giao hẹn! Chiến lợi phẩm có gì, chúng tôi đều chia cho lính Đất. Đủ mọi thứ. Cố nhiên, chia cho “gọi là” thôi! Nhưng cũng vô khối lính Thánh Đất không đến nỗi “phèo”.

Chúng tôi đang ăn thì anh Nhật Trình đến. Đôi má núng nính phùng ra:

— Chào các chiến binh!

Tức thì, trong tiểu đội, có anh bỏ bữa trốn biến sang các xóm lân cận. Bản thân tôi cũng rất sợ làm việc với anh ta. Đánh liền ba trận không mệt bằng.

— Lúc ấy, anh nghĩ gì?

— Lúc ấy à? Bướng đáp. Tôi chả nghĩ gì. Tôi chỉ bật cười. Anh tính, thằng quan năm nó chém tôi một nhát đà đao. Tôi thụp xuống... Hì... Nó mất đà, quay lông lốc hẳn một vòng. Cứ như một con cù. Hì...

Cái anh Nhật Trình ghi lia lịa.

— Phất phơ thế anh ghi làm gì?

— Tinh thần lạc quan đấy. Không phải phất phơ đâu!

— Hi-i...

Giặc kéo đến một vạn quân, loang lổ cánh đồng Chèm. Lúc nhúc các màu vàng, xanh, đỏ... Cờ giặc bay ám như khói. Kèn nhạc í ỏi.

Sư đoàn Thánh Mộc ra nghênh chiến. Cứ như một trại nuôi gà khổng lồ. Cục ta cục tác những gà trống, gà trắng, mái mơ, gà tồ, gà chọi.

Giặc vỡ nhanh quá, chúng tôi đâm ra thất nghiệp. Chỉ có kiến Bọ Ngựa là mệt thừ! Cu cậu đứng trong hào lắc lư như chạy máy, hai tay ngật ngà ngất ngưỡng vùng lưỡi hái, chém vào cõi “không người”.

Kiến Học vẫn điềm nhiên chúi mũi vào quyển sách, ở tít đầu hào.

— Sách gì thế? Kiến Xích hỏi.

— Thiên văn.

— Ờ mình quên.

Kiến Học là một sinh viên đã tốt nghiệp, công tác ở một đài khí tượng, nghe đâu anh đang giúp nhà bác học Sao Đỏ phát hiện ra mấy ngôi sao mới, và một dải thiên hà xa xăm nào đó.

— Chắc cậu thiếu sách hả?

— Thiếu sách chả bằng thiếu kính thiên văn.

— Cái nghề này có thú không?

— Thú lắm... Như đi chơi trong vũ trụ.

— Nó có ích gì không?

— Ích á? Hờ... Khó nói... Nó là khoa học.

— Nhưng ích dụng của nó cơ? Kiến Xích hỏi vặn.

— Ích dụng! Hừ... Nó... Nó thỏa mãn sự hiểu biết.

Ba sư đoàn Thánh Lửa, Thánh Mật, Thánh Mưa cùng xuất quân. Mưa phùn. Cờ bay đỏ ối. Máy húc, lò, máy ngoạm, máy tiện, máy băm, máy bừa, tất cả chồm tới đại quân giặc, nghiền nát, băm, húc. Trận đánh kéo dài hết tầm trưa, sang cả tầm chiều.

Trong khi đó, giặc kéo sáu vạn quân tới đánh phá phòng tuyến Chèm. Những hùm, beo, sói, cáo, rắn, rết, cá sấu, các hình trận ác thú... Phòng tuyến Chèm không rục rịch. Trống im. Bọn giặc ồ vào các cửa trận trống không, các răng cưa trục thép bỏ vắng.

Bỗng dưng, thòm thòm trống nổi.

Gỗ đã tứ phía đổ xuống như núi sụt, trời sụt. Từng đại đội Đầu Beo vỡ sọ, đứt đầu. Sư đoàn Thánh Đất từ trời cao nhảy dù xuống, tưởng như rách mây lao xuống hàng vạn ông Thiên Lôi. Giặc đứt thành trăm mảnh. Cùng một lúc, sư đoàn Thánh Mộc, sư đoàn Thánh Gió xuất hiện khắp các cửa trận. Cua-roa, trục thép, biên, răng cưa, phòng tuyến Chèm máy chạy xình xịch. Cả một đạo quân Đầu Beo bị nghiền nát như nghiền bột. Tiếng la thét vang đi hàng chục dặm. Các làng ở xa nghe thấy, tưởng như núi lở bên tai.

* * *

Hoàng hôn sập xuống phòng tuyến Chèm. Nhìn ra ngoài công sự, chỉ thấy công sự. Và mưa phùn. Tiểu đội xúm quanh đống lửa nghe đài.

Bác kiến Bay đang thân chinh đốc thúc sự thành lập phòng tuyến phía Đông. Đồng thời, bác chỉ huy cuộc chiến đấu chung của ba mươi chín làng. Người kiến thợ-nguyên soái ấy, chúng tôi tin ở bác.

— Tiểu đội 2, tầm đêm hả? Kiến Xích hỏi vọng sang, như thể hỏi thăm hàng xóm.

— Có bật lửa nhạy, cho mượn vài chiếc? Kiến Xích ném sang một đống.

— Cho đấy! Đêm nay, để xóm chúng tớ gác hộ cho.

Sư đoàn Thánh Gió cuộn đi như gió lốc. Ngoảnh đi ngoảnh lại đã thấy họ về. Sau lưng họ, lửa bốc đỏ lừng suốt từ mé Nam tới mé Tây. Trại giặc kêu thét như ri.

— Tôi... Kiến Xẻng đây...

Cả tiểu đội chúng tôi xúm lại. Đống lửa phập phồng. Người ta đem sữa với các thức ăn đến. Kiến Chạc Sắt ngồi tựa rệ hào, cổ băng vòng xuống nách. Cái băng to xù đẫm máu. Mặt anh thường ngày rắn đanh, bây giờ ngơ ngác, nửa mừng nửa tủi.

Kiến Xẻng thì ngồi thở. Lúc lúc bác lại quệt đôi mắt toét bằng cùi tay...

— Hờ... Bác chỉ vào Chạc Sắt. Thế mà nó cứ bảo tôi về đi, về đi... Hờ... Ai lại đang tâm thế? Hờ...

Bác đã cõng Chạc Sắt, lạc khắp bốn khu trận, hàng trăm cửa lửa... Cứ như một ông bố, cõng đứa con trai bị ngất! “Máu nó ra nhiều quá... Tôi chỉ lo nó chết.”

— Cái con mắt tôi, khổ thân đời mắt! Nếu Chạc Sắt mà chết là tại tôi. Nó có chết, tôi cũng sẽ cõng nó về... Cái con mắt tôi, khổ thân đời mắt! Tôi cõng nó quanh co thế nào lị đâm bổ sang khúc Hổ Vằn. Đang cháy rát rạt thế mà chúng nó liều chết! Chúng túa cả ra chiếm lại cái cửa trận. Cái bọn hổ vằn í! Khổ thân đời mắt! Mà bạch nhật rồi chứ? Tôi phải giấu Chạc Sắt vào búi rong, ở cái đầm rong í. Địch nó cứ í é bốn xung quanh. Khổ thân đời mắt! Nhưng địch nó còn mù hơn cả tôi... Hì...

Bác Xẻng đã canh Chạc Sắt suốt một ngày, trong lòng địch. Chạc Sắt thì lúc tỉnh lúc mê. “Tôi chỉ sợ nó ngủ say quá, nó đi... mất. Một tay tôi cầm sẵn búi cỏ, nhỡ nó có kêu, tôi còn thút nút miệng nó kịp. Lúc nó tỉnh, nó cứ đuổi tôi sa sả:

— Bác về đi. Về tiểu đội đi...

Nó tự coi như nó đã hỏng. Khổ thân tôi! Mắt với mũi...

Không thì nó đến nỗi nào? Nhìn nó tôi không sao bình tĩnh được, mấy lần mếu xệch chỉ chực khóc. Nó ngủ tôi cũng lo. Nó thức nó gắt, nó đuổi tôi, tôi cũng lo. Chỉ sợ địch nó biết.

— Bác phải nghĩ tới nhiệm vụ chung. Ngồi canh một đứa sắp chết làm gì? Chạc Sắt nổi khùng. Cút về đi! Cút! Hay là muốn đào ngũ hử? Sợ chiến đấu hử? Cút!

Tôi van nó. Thôi tôi lạy anh! Tối nay hai đứa mình sẽ cùng về. Một già một trẻ. Thì mới là chiến sĩ Lửa chứ? Tôi lạy anh.

Buổi chiều thì nó lịm đi. Không khéo nó ‘hỏng’ thực. Khổ thân đời nó! Mắt với mũi. Nó có chết, nó oán tôi thì cũng chẳng oan gì…”

— Tôi chả oán!

Chạc Sắt ngồi tựa ở hào xế xa kia bỗng thốt ra một câu. Đống lửa phập phồng.

Chúng tôi sửa soạn băng ca. Vết thương nghe chừng khá sâu. Máu chảy nhiều. Kiến Ngựa với kiến Lý khiêng Chạc Sắt đi bệnh viện.

Trống đánh thòm thòm.

Sư đoàn Thánh Mưa ra quân. Tiểu đội 2 tầm đêm, đi về xoành xoạch.

— Cậu liều liệu đừng để anh em thức khuya quá nhé!

Kiến Xích gật. Tôi khoác chiếc áo mưa ngắn. Tôi đi tìm Sứa. Mưa phùn.

* * *

Ở khu Thánh Gió, xác giặc chết nhiều quá, chôn đến bây giờ chưa xong. Lính kiến đào những cái hố to. Hàng trăm xác giặc vứt chung một lỗ.

Ánh đèn bão hiu hắt trong mưa. Đám hát, đám nhảy múa, đám ngủ khoèo. Hào mưa. Công sự mưa.

Khu Thánh Mộc vắng. Quân dốc đi gần hết. Tôi bước trong hào bùn. Đôi chân dính nhép.

— H-u-u... Huhu...

Nghe cái tiếng lính khóc trên phòng tuyến mưa! Nó vang xa, vang xa... Mà lại khóc thế nào chứ? Cứ rống lên, rống mãi lên, như con bò khổ. Tôi nhảy vào cái khuỷu hào có tiếng khóc.

— Ai?

— Tầm đêm. Tôi nói khẩu lệnh.

Tiếng khóc nín bặt. Một ngọn đèn bão. Lố nhố đứng ngồi cả một tiểu đội.

— Dỗ cho cậu ta nín đi chứ?

Tiếng cười ồ.

— Tôi nói không phải à? Ai lại để cho cậu ấy khóc thế?

— H-ì-ì...

Cái anh chàng khóc lúc nãy, mắt còn sưng húp, bây giờ lại quay ra cười khì.

— Thế là thế nào?

Lại một chập cười ồ nữa.

— Cậu là lính cụ nào đấy?

— Lính cụ Rỗ!

— H-à-à...

Tôi đứng ngớ ra.

Cái anh chàng khóc lúc nãy bèn hề hề giải thích cho tôi:

— Chúng nó bắt tôi khóc, lại còn bảo dễ?

— Bắt khóc?

— Ừ, bắt! Nhưng cũng không hẳn là bắt! Hì... Gọi là phân công-khóc thì đúng hơn...

— Phân-công-khóc?

— Ừ... Phân công! Đây này! Hề... Chúng nó chả đang buồn. Buồn xỉu cả ra... Lại còn mưa nữa! Thế là linh tinh mục, nào bu nó, nào làng... Thằng thì nhớ phố! Thằng nhớ quán rượu... Oái oăm nhất là nhớ bu nó. Bu non, bu già, bu choai choai... Hề... Thế! Chúng nó mới bày trò. Chả lẽ cả một tiểu đội buồn? Hì... Thế thì bây giờ ta cử ra một đại biểu! Để mà: buồn! nhớ! khóc! vân vân. Loay hoay thế nào, bầu bán một lúc, tôi rơi ngay vào cái chân í! Vinh dự, hì... Ngỡ là trò đùa, mẹ nó, không nên đùa với cái buồn, một lát sau: tôi đâm ra buồn thực mới chết chứ! Buồn rũ ra. Buồn cả cái phần riêng, cả cái phần chung... Thành ra một thứ lên-đồng-buồn. Đúng thế! Nước mắt cứ trào ứa ra. Không sao mà cầm được. Còn chúng nó, chúng nó lại quay ra cười...

Lại có cái trò nỡm thế nữa? Tôi cười. Các ông mãnh này?

Các ông ở làng nào? Táu có, Lim có. Họ nói. Me có... Tám làng cả thảy có mặt. Kia là anh Chín, anh Bát, anh Sành, đây là anh Mụp. Cái anh khóc tức là kiến Hề. Một sự bắt thân chóng vánh đậm đà. Còn tôi? Tôi thì hiển nhiên là Gầy! Tôi gầy-ra-mặt thế này còn gì? Cười ồ...

— Thôi nhé các bố! Các bố làm chậm của tôi một khắc rồi!

Một ngọn đèn bão nhòe nhòe. Trạm ba con chín nằm dưới sự che chở của các ngọn non Mây. Một thứ im lặng bệnh viện.

— Tôi hỏi cô Sứa.

— Anh với cô í là thế nào?

— Bạn...

— Bạn... ừ-ừ-ừ...

Bác kiến gác cổng này thân hình vạm vỡ, cụt một tay. Khó chịu nhất ở bác ta là đôi mắt. Nó cứ lừ đừ, chả ra xói móc, cũng chả ra khinh người hẳn. Một đôi mắt lành lạnh, xập xí xập ngầu giữa cảnh giác với khinh khỉnh. Tóm lại, một thứ mắt gác cổng!

— Đề nghị bác điện vào hộ. Tôi bận. Tôi cần gặp ngay...

— Ph-ừ-ừ... Anh nào cũng một điệu í.

— Tôi bận thật mà.

— Anh nào cũng bận thật! Chả anh nào rỗi.

— Thế thì sao?

— Anh gặp cô í, mục đích gì? Công tác hay việc cá nhân?

— Cá nhân.

— Không được đâu.

— Sao?

— Suốt ngày dập dìu, dập dìu... Còn để cho cô í làm việc chứ?

Tôi đâm ra chịu mắng thay cho tất cả “sự dập dìu suốt ngày” ấy!

— Tôi mới đến đây là lần đầu.

— Thì thế! Đôi mắt lừ đừ như ném dao vào mặt tôi. Mỗi anh một lần. Quen mui: hai lần. Rồi ba lần... Các anh thì bao giờ cũng thòm thèm, thòm thèm... Người ta còn phải công tác chứ? Thì giờ đâu? Mà cứ chỉ mỗi anh một lần thôi, thế là hết ngày. Đêm hôm thế này còn chưa tha người ta? Không được đâu! Dứt khoát không được đâu! Anh có đứng đây đến mai cũng vậy thôi.

Tôi xấu hổ quá. Một thứ xấu hổ đèo thêm một cái gì như bị oan! Và ghen tức nữa! Bác gác cổng lại có lý mới chết chứ! Hờ! Tôi cười chả ra thế nào.

— Anh có đứng đây đến mai cũng vậy thôi.

— Ai?

— Tôi đây mà! Kiến Gầy!

May quá. Một ông bác sĩ già, bé nhỏ, đang lom khom đi qua cái sân trong. Đó là ông bác sĩ đã chữa cho cô Xinh tối hôm nào.

— Ô là! Chào anh bạn cảm tử quân. Nhưng mà có việc gì thế?

— Tôi đến thăm cô Sứa...

— Ồ được! Được thôi. Để tôi đi qua, tôi gọi hộ cho. Tôi bận lắm. Thôi chào anh bạn nhé!

Trống đánh thòm thòm.

— Khiếp gặp em kho khó là: Vào trại địch lại dễ.

Sứa vận bộ quần áo trắng tinh.

— Đáng đời.

Hai chúng tôi đi chơi giữa một vũ trụ hào hố, công sự, chòi, tháp. Các ngọn non Mây mưa phùn.

— Khiếp! Quần áo anh bê bết những máu.

Quả có vậy! Vệt máu, vệt bùn, vệt khói, vệt máu...

Tôi nhìn tôi.

— Sao anh không thay đi?

— Không có thì giờ.

— Phải tranh thủ chứ? Thì giờ là tùy ở mình.

— Mình lại tùy ở tình hình chiến sự.

— Anh khéo lý do thế. Cụ thể bây giờ anh chả đang rỗi đấy thôi.

— Anh bận đi tìm Sứa! Hì... Quả là đi trận! Ra vào trại địch còn dễ hơn.

— Ghét thế. Chuyện gì rồi anh cũng quay về đấy được!

Tôi nuốt cái chữ “ghét thế”. Ngon ơi là ngon. Tôi nuốt như nuốt mật ong. Ực!

— Anh làm cái trò gì vậy?

— Anh nuốt cái chữ “ghét thế”. Mật ong chả bằng...

— Ghét thế!

Trống đánh thòm thòm. Quân đi như sét đánh. Chúng tôi lảng ra một cánh đồng vắng... Xa kia lửa cháy. Tiếng la ó.

Tiếng binh khí chạm... Mưa phùn...

— Anh nhớ Sứa ghê cơ.

Im lặng. Một im lặng trắng tinh, thon, dài...

— Sứa có nhớ anh không?

Im lặng.

— Kìa?

— Em không chơi hỏi thế đâu.

— Cứ! Anh cứ lo lo...

— Vớ vẩn...

— Thật đấy... Ai nói trước được? Hừ!.. Nhỡ ra một đứa ngã... Ai nói trước được? Thế là câu chuyện bỏ dở.

— Chuyện gì?

— Chuyện tình... Câu chuyện tình bỏ dở...

— Đâu nào? Ai với ai mà bảo chuyện tình?

— Đấy thôi! Tôi chỉ vào Sứa, tôi chỉ vào tôi. Đấy thôi!

— Nhận vơ chửa? Có thánh chả cãi được cái anh nhận vơ.

Tôi nắm cổ tay Sứa. Tôi kéo Sứa lại.

— Đứng đắn nào!

Con nai hàm tiếu thoát ra. Mưa phùn...

— Thôi em về đây...

— Khoan đã nào!

— Em phải về thật. Cả một buồng thương binh. Em phải thường trực cơ mà!

Con nai vút đi. Một ngụm tích tắc bốc hơi. Tôi cũng quay về hào. Mưa phùn... Một ki lô mét nhớ. Hai ki lô mét nhớ...

Hạnh phúc của chúng tôi trên phòng tuyến này chỉ có thế thôi.

Trống đánh thòm thòm.

Hào mưa...

Công sự mưa...