Chương 4

CHA con lại được tái ngộ, Hoa cắt tóc cho ông Giáo, phòng khách lại được trang hoàng giản đơn mà vẫn tuyệt mỹ bằng bất kỳ thứ hoa gì Hoa gặp và vừa tầm tay hái bên đường. Nhưng như một đầu gai vẫn mắc trong thớ thịt, không bao giờ ông Giáo quên là một ngày gần đây thôi con nó lại đi.

Lịch dạo này coi bộ làm việc hăng hái và cần cù dữ. Có hôm trưa nó cũng không về ăn cơm. Là một thanh niên thông minh tháo vát và có quyết tâm, Lịch rút ở hai lần thất bại trước những bài học cần thiết, và lần này Lịch quyết lăn xả vào công việc, đích thân dòm ngó, tham dự, điều kh- iển mọi khâu, từ khâu tổ chức đóng thuyền đến khâu tổ chức sắp xếp chuẩn bị người đi, ngày đi…

- khâu nào Lịch cũng cẩn thận tìm hiểu đến mọi chi tiết và cân nhắc chọn lựa, tạo dựng những yếu tố mà Lịch cho là đạt được thuận lợi tối đa.

Một hôm sau giấc ngủ trưa, Lịch đích thân đưa ông Giáo tới quan sát ụ đóng ghe của Lịch ở bên kia cầu Chữ Y, chiếc ghe này rộng hơn, dài hơn, chắc chắn hơn chiếc ghe lần trước nhiều. Lịch nói với nhạc phụ:

- Sở dĩ con chọn ụ này để đóng ghe vì có đầy đủ gỗ tốt, từ ngày khởi công tới ngày hoàn tất chỉ chừng hai mươi ngày thôi bố ạ.

Lịch chỉ cho ông Gia1oo thấy mũi ghe đứng thẳng góc nói tiếp:

- Thuyền đi biển quan trọng nhất là mũi, con cho đóng mũi Thái Lan góc đứng thẳng tới bảy tám mươi độ chịu được sóng, tới lui dễ hơn loại mũi xiên bốn mươi lăm độ. Con lại mua được máy GM của Mỹ, ba blocs chạy tốt nhất. Bố ơi, quan trọng là máy nổ phải nhỏ, cách xa mười thước không nhận ra, muốn vậy ống pô con cho truyền xuống nước.

Cũng tới hôm đó ông Giáo mới được con rể kể tường tận cho nghe chi tiết về chuyến đi thất bại trước. Coi như Hoa Lịch chuyến đó khởi hành khoảng năm giờ chiều từ một quán thuộc quận Tám bên kia cầu Chà Và. Mọi người đi xuống chân cầu, vòng theo cột cầu xuống một ghe máy. Đi được một quãng, một ghe taxi nhỏ táp vào đổ thêm ba người lên. Ghe máy tiếp tục xuôi dòng uốn éo từ lạch này sang lạch khác (tránh những địa điểm công an án ngữ.) Chợt nhận ra con lạch mỗi lúc một hẹp dần. Lạc đường mất rồi. Xung quanh thuần dừa nước, ô rô, máy lại không nổ. Mấy người đàn ông phải nhảy xuống nước đẩy, nửa giờ sau ghe mới quay đầu xong, phải chèo trở ra. Một giờ sau ghe tới lạch lớn gặp được chiếc ghe chở lương thực cùng mấy ghe taxi khác. Tất cả đám cũng mới rẽ vội vào đây trốn lẩn một thuyền công an chừng mười người đương lùng bắt. Mọi người quyết định ngủ đêm lại, ai nấy hiểu với tình hình đó chắc chắn phải chiều hôm sau thuyền lớn mới khởi hành được.

Lúc đó khoảng ba giờ sáng. Xung quanh, những bụi dừa nước cùng ô rô ngút ngàn một màu đen thui. Mọi người nhảy xuống nước sát bờ cao, sình ngập đến đầu gối. Người leo được lên bờ trước cúi kéo người lên sau, rồi cùng lội qua cánh đồng mới cày bừa xong, bùn lầy cùng gốc rạ lổn nhổn. Mọi người tới một căn nhà lá (nhà một người trong tổ chức chạy ghe taxi), ra ao rửa chân qua loa rồi vào nhà ngủ vùi ngay trên nền gạch. Mọi người nằm ngồi ngả nghiêng, nhưng cùng im thin thít suốt ngày hôm sau mãi đến tối mịt khoảng bảy giờ rưỡi mới rời căn nhà trở ra ghe. Khoảng chín giờ rưỡi ghe xuất phát để tới chỗ hẹn gặp thuyền lớn. Ghe qua mấy cầu có bót gác, mấy bà mẹ mang theo con mọn phải cầm sẵn mùi-soa để lỡ con có khóc thì bịt miệng cho khỏi bị lộ. Thấy sóng nhồi mọi người biết tới vùng cửa biển. Thuyền lớn đã có đó, các ghe nhỏ tuần tự táp tới đổ người lên. Cuộc sắp xếp chỗ ngồi bặt đầu, ai ở hầm giữa (hầm máy), ai ở hầm trước (nơi chứa cá, vì đây là thuyền đánh cá), một số nhỏ người nhà của thủy thủ đoàn được ưu tiên ở phòng cabin. Khi ai nấy đã yên chỗ, thủy thủ đoàn cho nổ máy. Thuyền vượt đáy – có nghĩa là vượt qua khỏi cửa biển có những cột bê tông để giăng đáy bắt cá. Ở phòng lái không trông thấy những cột bê tông đó nên phải có một người đứng ở mũi thuyền ra hiệu để tài công điều khiển tay lái tránh những cột bê tông cực kỳ nguy hiểm đó.

Thời gian vượt đáy kéo dài tới hơn một tiếng đồng hồ. Thuyền ra tới biển khoảng gần năm giờ sáng. Ai nấy vui mừng cho rằng chỉ còn thẳng tiến là xong. Chợt thuyền đụng cực mạnh phải một cái gì, máy chết luôn cùng với tiếng thốt của tài công: “Chết cha rồi!” Tài công đề lại máy, máy nổ nhưng hễ sang số là máy tắt. Trời còn tối. Đành bỏ neo vẫn cho máy chạy để bơm nước ra. Trời rạng dẩn, một người thợ máy lặn xuống khám phá ra rằng thuyền đã vấp phải cái gì cứng lắm làm con cánh quạt vịt. Vô phương! Chỉ còn cách gặp tàu đánh cá nào nhờ họ kéo vào. Mấy tàu đánh cá ngang qua không chịu kéo. Đành cất neo, căng buồm cho thuyền rạt trở lại phía trong hàng đáy. May mà khi thuyền căng buồm bập bềnh giạt vào như vậy, không bị đụng vào cột đáy nào. Sau cùng gặp được một ghe đáy thuận kéo giùm hẳn vào cửa sông, trả công họ bằng mấy can dầu. Làm xong nhiệm vụ, ghe máy sợ trách nhiệm đi báo công an, trong khi nước triều rút, thuyền mắc cạn. Chẳng bao lâu công an tới, còi huýt ầm ĩ. Đợi lúc ghe công an áp vào mạn thuyền bên ngoài, ba thanh niên (trong đó có Lịch) nhảy ào xuống nước phía mạn thuyền bên trong, bơi vội lên bờ, lẩn vội vào rừng đước. Khi công an lên thuyền, gác trước gác sau, khám phá ra sự kiện đó bèn bắn xả về phía rừng đước trên bờ. “Bắn cho chết mẹ chúng nó đi!” Một công an nói.

Tám giờ tối – tàu kéo tới, kéo con thuyền mắc cạn về đồn, từng ba người tuần tự lên, tập trung tại một căn phòng lớn thường dùng làm hội trường thì phải. Lập xong danh sách, mọi người lên cam nhông trở về Gò Công. Cuộc khám xét thường lệ từng người bắt đầu, những vòng vàng, nhẫn vàng, những đô-la, những tiền Việt Nam bị tịch thu nhẵn nhụi như thường lệ. Trưa hôm sau chuyển một lần chót về khám lớn Mỹ Tho. Những ngày kế tiếp người bị nhốt ngày một đông nghẹt, toàn dân vượt biên. Viên chủ tịch già của chính phủ chết. Đài phát thanh, báo chí tuyên bố để quốc tang. Đám đàn bà trẻ con – trong đó có Hoa – được thả vào dịp quốc tang này, sau ba tuần bị giam giữ. Ai cũng biết lý do họ được thả sớm như vậy chỉ đơn giản là khám lớn (và các khám nhỏ khác) không còn đủ chỗ chứa đám người vượt biên ngày một đông vô kể, ngày một đông ngút ngàn.

Lịch và hai thanh niên khác trốn lẩn vào rừng đước bị súng công an bắn xả tới nhưng không ai việc gì. Họ tiến sâu hơn nữa, gặp những con nương, con kinh, con lạch, bảo nhau nằm im thin thít chịu trận muỗi vắt qua đêm, hôm sau lẩn vào một thôn gần, kín đáo hỏi đường lũ trẻ nít, rồi làm bộ sắn quần, phanh áo hở ngực như thể là dân địa phương, đón xe lam lên Gò Công. Từ Gò Công lên xe lam khác đi Cầu Nội. Từ Cầu Nội qua phà sang bên kia, lên xe đi Cần Đước, thế là về đến cổng ngõ Sài Gòn rồi.

Rút kinh nghiệm hai lần thất bại trước, lần này Lịch lăn xả vào mọi ngõ ngách của toàn bộ tổ chức vượt biên. Lịch điều khiển việc đóng thuyền, đích thân đi thương lượng mua chiếc máy GM của Mỹ ba blocs thật tốt, đích thân nhận những khách vượt biên, mỗi người đóng ba cây (ba lạng vàng.) Lịch lại đích thân điều khiển một ghe taxi chở khách cho mấy chuyến vượt biên trước, mỗi chuyến được ba cậy. Do đó sau ngày cưới, cặp vợ chồng trẻ Hoa Lịch coi bộ làm ăn phấn chấn. Sáng sáng hai vợ chồng đưa nhau bằng xe Honda đi ăn phở, ăn bánh bao, ăn bún chả. Nhiều buổi chiều vợ chồng kéo nhau đi ăn tiệm. Lần nào hai vợ chồng đi “tẩm bổ lẻ” như vậy đều có mua quà về biếu bà và bố mẹ. Những hôm ăn cơm ở nhà, hai vợ chồng mua thêm thịt quay, hoặc thịt bò hoặc thịt gà. Có lần hai vợ chồng mua mấy con vịt về tổ chức một bữa mì vịt cho cả nhà. Một lần khác, mua gà về nấu cà-ri với khoai tây ăn với bánh mì. Sau mỗi lần lái ghe taxi về, có nhiều tiền hơn cả, Hoa Lịch đưa biếu bà Giáo một hai trăm bạc làm tiền chợ thêm.

Trước sự kiện con gái và con rể hỗ trợ về tiền nong liên tiếp như vậy thoạt ông Giáo thấy ngỡ ngàng. Cho tới ngày đó ông vẫn quen cảnh chính vợ chồng ông phải chi viện mọi thứ cho cả lũ con – dù phần lớn đã trưởng thành có đứa đi làm hẳn hoi (lương lậu chúng là bao, họa hoằn chúng mang về được chút ít nhu yếu phẩm). Buổi tối hôm đó sau chầu cà phê với bánh croissant do chí Hoa làm (tất cả đều do tiền của Hoa Lịch) ông Giáo thủ thỉ nói riêng với bà Giáo: “Mẹ nó ạ, dòng đời như dòng sông, thuyền mình trôi đến khúc nào, phong cảnh bất ngờ mở ra với khúc ấy. Tôi thoát cứ ngỡ ngàng về việc con Hoa thằng Lịch bù trì cho gia đình, nhưng rồi bỗng vỡ lẽ. Thì ra con nó đã trưởng thành đã ăn tây ở riêng, lại kiếm được tiền, chúng nó phụng dưỡng bố mẹ chứ có gì đâu. Thế là vợ chồng mình trồng cây đã tới ngày ăn quả đấy, chúng mình hết giai đoạn phải nai lưng ra chi viện cho các con, bắt đầu sang giai đoạn lũ con trưởng thành dồn nước về sông mẹ!”