Chương 7 HÀNH TRÌNH NGỐC NGHẾCH

Lúc tôi tìm thấy ngôi nhà của bà ngoại nằm giữa khu nhà ở lưu động, trời đã quá nửa đêm. Tôi gõ cửa nhà bà liên tục, nhưng vì quá khuya, nên có lẽ bà đã đi ngủ từ lâu. Mệt lả sau chuyến đi không ngừng nghỉ từ California, tôi chỉ còn biết trải chiếc túi ngủ cột sẵn trên xe ra và nằm ngủ ngay trên một chiếc ghế trước hiên nhà.

Sáng hôm sau, tiếng kéo mạnh cánh cửa trượt làm tôi thức giấc. Nhiều năm qua, tôi vẫn hình dung đến cảnh tôi sẽ mừng bà bằng một vòng ôm nồng ấm như tôi vẫn thường xem trong phim, thế nhưng chưa kịp mở hết khóa kéo của chiếc túi ngủ, tôi đã thấy bà đứng chống nạnh ngay kế bên.

- Thế đấy, ta thấy cháu rồi nhé. - Bà nói như tuyên bố hơn là hỏi thăm tôi.

- Cháu xin lỗi. - Tôi vừa nói vừa ngáp và dụi mắt. - Cháu lái xe đi một chặng đường dài nên mệt quá.

Tôi mỉm cười đứng lên cạnh bà, rồi ngượng ngùng nghiêng người sang ôm bà. Trong tích tắc, tôi nghĩ bà có vẻ lưỡng lự. Tôi nhẹ nhàng ôm lấy bà, vòng tay ra sau lưng bà. Mặc dù bà cũng đáp lại hành động của tôi bằng một cử chỉ tương tự, nhưng tôi cảm thấy cái ôm của bà có vẻ như máy móc - nó chẳng mang một ý nghĩa xúc cảm nào cả. Khi bà đẩy tay tôi ra, tôi cũng buông bà ra và theo bà vào bên trong căn nhà lưu động. Một mùi hương ngào ngạt đưa tôi trở lại những tháng ngày thơ ấu. Tôi nhớ những lần mẹ đưa Ron, Stan và tôi đến nhà bà ở San Francisco nhân dịp lễ Giáng sinh và chúng tôi đã dành cả ngày để trang trí cây thông Noel của bà. Chúa ơi, tôi nhủ thầm, khi đó chắc hẳn tôi chỉ mới năm hay sáu tuổi gì đó. Sau ngần ấy năm trời, dường như bà vẫn còn giữ những đồ vật năm xưa trong tình trạng gần như hoàn hảo. Tôi đứng há hốc miệng khi rê tay dọc theo bàn phím trên chiếc đàn dương cầm của bà.

Tuy đã ở cái tuổi bảy mươi, nhưng trông bà vẫn tràn trề sinh lực. Bà đưa tôi đến tiệm bánh địa phương để mua vài ổ bánh mì, sau đó là một chuyến đi dạo ngắn nhưng gấp rút quanh thành phố mà bà liên tục dừng xe lại, rồi chạy đi khiến tôi chỉ muốn nôn mửa. Sau đó, cả hai chúng tôi dừng lại trước hiên nhà của bà để dùng bữa trưa.

Vì một lý do gì đó tôi cũng không rõ, nhưng chẳng hiểu sao tôi cảm thấy không thật sự thoải mái. Lúc nào tôi cũng nghĩ đến chuyện mình đừng làm gì hay nói gì khiến bà phật lòng. Cho đến lúc này thì chuyến đi của tôi không hề giống với những gì tôi mong đợi. Tôi thậm chí không thể nhìn vào khuôn mặt của bà lâu quá vài giây. Tôi nhận ra mỗi khi nói chuyện với bà, tôi đều quay mặt đi chỗ khác. Khi với tay lấy thức ăn, tôi thấy như mình đang bị đe dọa. Đối diện với con người thật của bà bên ngoài hoàn toàn không giống với khi tôi và bà nói chuyện với nhau qua điện thoại. Trước mặt bà, tôi chỉ là một đứa trẻ đáng thương.

Tình thế càng lúc càng căng thẳng và hầu như tôi không thể chịu đựng thêm được nữa. Tôi đằng hắng lấy giọng và phá tan bầu không khí ngượng ngập dè dặt khi quay sang hỏi bà:

- Bà vẫn còn chơi gôn thường chứ ạ?

Qua ánh nhìn của bà, tôi biết mình đã mở đầu bằng một câu hỏi đúng.

- Mới tuần rồi ta có chơi một vòng với một ông tướng bên Căn cứ Không quân Hill đấy. Cháu biết không, ông ấy là tổng chỉ huy đấy. Ta có hỏi xem ông ta có biết cháu không, à, mà ta nghĩ là có quá nhiều lính…như cháu.

- Lính không quân ạ. - Tôi đính chính.

Cầm mẩu bánh sandwich trên tay, bà lạnh lùng nhìn thẳng vào mắt tôi. Sau một hồi lâu im lặng, tôi lên tiếng xin lỗi. Bà nhìn thẳng tôi và nói: - Này, dù sao đi nữa thì cháu cũng nên dành thời gian đến thăm Học viện Không quân ở Colorado Springs. Cháu nên đến để thấy nhà nguyện. Ta có tấm bản đồ để đâu rồi không biết. Xem nào, ta để nó ở đâu rồi nhỉ?

Khi bà toan đứng dậy để vào nhà tìm bản đồ, tôi vô tình chạm vào tay bà.

- Được rồi bà ạ. - Tôi khẽ nói. - Chúng ta sẽ tìm nó sau.

Nhưng nhanh như chớp, bà phủi tay tôi rồi lao nhanh vào nhà. Từ ngoài cửa, tôi có thể nghe rõ tiếng bà mở hết ngăn kéo này đến ngăn kéo khác để tìm kiếm tấm bản đồ. Vài phút sau, bà trở ra, trông có vẻ thất vọng.

- Bà ơi, cháu xin lỗi. Nhưng cháu sẽ không đi đến đó đâu ạ. Kỳ phép của cháu chỉ được vài ngày. Cháu chỉ còn đủ thời gian để trở về doanh trại thôi bà ạ.

- Vậy là cháu hết thời gian rồi còn gì nữa? - Bà ngắt lời.

Nhìn ánh mắt khó chịu và lạnh lùng của bà, tôi suýt đánh rơi chiếc bánh trên tay. Ngay lập tức tôi nhận ra sai lầm của mình. Tôi không cố ý khiếm nhã hay bất kính với bà, tôi chỉ cố gắng bày tỏ một suy nghĩ mà đối với tôi nó đã quá rõ ràng. Chặng đường hơn mười hai giờ đồng hồ mỗi ngày bằng xe mô-tô, đi qua nhiều tiểu bang khác nhau trong suốt ba ngày trời khiến tôi không còn thời gian cho bất cứ chuyến đi ngoài kế hoạch nào nữa.

Nhưng để xoa dịu tình thế, tôi chuyển đề tài:

- Cách đây hai tháng, cháu có nhận được thư của Russell. Cháu nghe nói nó sắp gia nhập hải quân. Bà chắc phải tự hào lắm - giờ đây, ba đứa cháu của bà đã nhập ngũ vào ba quân chủng khác nhau.

- Russell à? - Bà kêu lên. - Để ta kể chuyện Russell cho cháu nghe nhé. Nó mượn ta một cái hòm bằng kim loại. Ta cho nó mượn… rồi nó chuồn đi cùng với một nhóm nào đấy ở nhà thờ đến Hawaii, thu hoạch thơm… hay làm cái trò gì đó ở đấy. Ta không hiểu nổi tại sao những người đó không chịu lo việc của mình đi. Nếu cháu rủ rê ta, ta sẽ không đi đâu hết nếu đó không phải là một kỳ nghỉ. Vào thời của ta, khi cháu làm việc, chắc chắn không phải là đến đó với những cây cọ đâu, điều đó ta đã nói với cháu rồi mà. Công việc vất vả lắm, làm suốt ngày và ngày nào cũng thế.

Thế nhưng, từ khi nó trở về - vô cùng kiêu ngạo, ta muốn nói thêm như vậy - nó đến nói với ta rằng lần sau ta mới lấy lại được món đồ của ta; nó quên mang theo hay nó quá bận gì đấy. Lúc ta nhận lại cái hòm chết tiệt của mình, trông nó vô cùng khủng khiếp. Cái hòm hoàn toàn không giống với lúc ta cho nó mượn, ta khẳng định với cháu như vậy đấy!

Tôi ngồi im, mặt mũi như đông cứng lại. Không thể tin được là chính tôi lại tạo điều kiện để bà giải tỏa ức chế như thế. Bà lại trở về với những cơn hằn học. Tôi thở dài tựa lưng vào ghế, tự hỏi liệu có bất cứ đề tài hay người nào được nhắc đến mà không có chuyện không. Bà lại tiếp tục:

- Giờ thì ta không sử dụng cái hòm đó được nữa. Cháu nghĩ xem, chuyện ta yêu cầu nó trả lại cho ta cái hòm nguyên vẹn như lúc ta cho nó mượn đâu có gì là quá đáng!

- Bà ạ! - Tôi miễn cưỡng xen vào. - Bà đã đi lại nhiều, nên chắc bà biết mà. Thứ gì cũng có tuổi của nó. Bà có thể đã dùng cái hòm đó trong bao lâu, nhiều năm rồi đúng không? Cháu chắc một điều là Russell không hề biết chiếc hòm có ý nghĩa thế nào với bà. Ngoài ra, - tôi nhún vai, - thằng bé làm sao tránh được những chuyện ngoài ý muốn khi người ta vận chuyển chiếc hòm từ máy bay này sang máy bay khác khắp Hawaii chứ bà?

- Chuyện đó không quan trọng! - Bà bực tức. - Ta đã bỏ rất nhiều tiền để mua chiếc hòm đó. Đáng lẽ nó phải xin lỗi ta. Ta có thể chấp nhận như vậy hơn là…là hành động dối trá của nó. Ta không thể và sẽ không bao giờ tha thứ cho một kẻ nói dối!

Tôi muốn chồm đến ôm lấy bà để xua tan mọi nỗi thất vọng trong bà. Tôi không thể tin bà có thể lại tức giận vì một chuyện nhỏ nhặt như vậy. Tôi nói:

- Bà ạ, có thể Russell quá bối rối. Có thể nó sợ phải mang trả cái hòm cho bà sau khi đi Hawaii về. Bà có nghĩ rằng có lý do nào đó khiến nó muốn tránh gặp bà không? - Tôi hỏi một cách tế nhị, cố gắng xoa dịu tình hình một lần nữa.

- Không quan trọng! Nếu cháu không biết phải nói năng thế nào, thì hãy ngậm miệng lại đi! - Bà gắt, giọng hằn học như thể đang trao cho tôi một thông điệp đầy ẩn ý.

Tôi hiểu bà muốn gì. Tôi thở dài, cố thư giãn đầu óc.

- À, - tôi mỉm cười, đổi đề tài, - nhà bà trông tuyệt thật. Lần trước bà có nói với cháu là Stan giúp bà chăm nom nhà cửa phải không? Stan đã làm việc rất…

- Stan ư? Để ta kể chuyện Stan cho cháu nghe! Tôi chưa kịp nói gì thêm, bà đã làm tiếp một tràng ta thán khác. - Ta đã nói là nó phải học cho xong để có thể kiếm một việc gì đó đàng hoàng. Ta đã nói với nó những điều nó cần làm. Ta còn đề nghị giúp nó môn đọc hiểu. Nếu nó không học hành đàng hoàng, - bà tức tối, - ta không biết nó sẽ trở thành loại người gì nữa. Nếu không học, cháu chỉ có thể là một thằng đi giao bánh pizza mà thôi. Thằng bé cần phải đến trường và học một nghề gì đó. Ta dứt khoát không trở thành người chịu trách nhiệm cho cuộc đời của nó đâu.

Tôi nghĩ mình đã chịu đựng quá đủ. Tôi siết chặt nắm tay dưới gầm bàn.

- Thưa bà, - tôi lạnh lùng nói, - Stan bị chậm phát triển trí tuệ. Đó không phải là lỗi của nó.

- Ta biết rất rõ điều đó. Nhưng không có nghĩa là Stan phải đi xin của bố thí suốt cuộc đời của nó. - Bà vặn lại. Qua cách nói của bà, tôi nghĩ ít ra thì giờ đây bà cũng đang nói đến Stan như nói đến một con người.

- Khả năng nhận thức và hiểu biết của Stan bị hạn chế. Bà có thể tưởng tượng ra việc bà phải đọc một thứ gì đó và không những không hiểu được, mà còn không thể nhớ là đã đọc gì, cảm giác đó sẽ là như thế nào không? Hãy tin cháu, cháu biết. Những thứ như vậy rất đáng sợ. Thật sự mà nói, cháu nghĩ Stan rất bối rối đấy ạ. Cháu nghĩ Stan biết nó sẽ phải làm việc cật lực cho cuộc sống sau này của mình. Cháu…cháu… - tôi lắp bắp, - cháu không hiểu rõ Stan lắm, nhưng… Stan thì… à, cháu nghĩ vì lòng tự trọng, Stan đã không thừa nhận điều đó bà ạ.

Bà quắc mắt:

- Cháu không biết gì về nó cả - cũng không biết gì về mấy đứa khác. Như ta đã nói, nếu cháu không biết mình đang nói gì, thì hãy im miệng lại đi. - Bà dừng lại một chút như thể để lời nói của mình phát huy hiệu lực. - Ngoài ra, nó cần phải bớt vênh váo lại đi.

Cảm xúc trong tôi như dâng trào tột độ. Mặc dù ngồi trước mặt tôi là một người thân, một người lớn tuổi mà tôi phải kính trọng, nhưng tôi thật sự cảm thấy ghê sợ lòng hận thù của bà ngoại. Dù vậy, trước khi tôi định nói thêm điều gì đó, tôi xin phép đi vào nhà tắm và tát nước lạnh liên tục vào mặt để tỉnh táo và bình tĩnh trở lại. Tôi nhìn mình trong gương. Mặt tôi vẫn còn bơ phờ và đôi mắt đỏ ngầu vì chuyến đi lạnh đến tê cóng vượt qua sáu trăm dặm đường trên chiếc mô-tô mà không một vật che mưa chắn gió. Khi với tay lấy khăn lau mặt, tôi lại nghĩ đến bà. Tôi không thể hiểu nổi tại sao gần như chuyện gì bà nói ra cũng chứa đầy sự hiểm ác và hằn học. Cách bà nói chuyện, giọng điệu của bà, những từ bà dùng…gần như là một nguyên mẫu của mẹ.

Một lúc sau, tôi lấy lại bình tĩnh. - Ôi Chúa ơi!

Bước ra khỏi nhà tắm, tôi nhìn lướt qua phòng khách của bà. Mọi thứ thật chỉn chu. Mỗi đồ vật, dù lớn nhỏ thế nào hay dù ít nhiều ra sao, cũng đều được sắp xếp một cách có chủ ý. Tôi ngó quanh và không thấy tấm ảnh nào của mẹ. Ngoài một số ảnh của các cháu được đặt rải rác khắp phòng, không có bức ảnh nào của ông ngoại - người đã qua đời từ khi tôi vừa được sinh ra; cũng không có ảnh của bất kỳ người họ hàng nào. Tôi chạnh lòng nhớ ngay đến lần tôi đến nhà mẹ trước lúc cha mất, tôi cũng thấy những bức ảnh tương tự thế này - hoàn toàn không có mặt đủ các thành viên trong gia đình.

Bà làm tôi giật mình khi thình lình xuất hiện ở cánh cửa kéo. Ánh nhìn của bà cho tôi thấy bà không đồng ý với sự đường đột của tôi. Khi bà kéo ghế ngồi xuống, dáng điệu của bà khiến tôi hiểu rằng tôi đã làm cho bà phật lòng. Tôi rê tay qua bức ảnh chụp Ronald mặc quân phục - giống với bức ảnh tôi đã nhìn thấy ở nhà mẹ vài năm trước.

- Bà kể cho cháu nghe về mẹ đi. Ý cháu là, khi mẹ cháu còn trẻ ấy. Cuộc sống của mẹ cháu có hạnh phúc không?

Bà ngẩng đầu lên. Bà ấp úng một lát rồi đưa tay chống cằm.

- Hạnh phúc ư? À… ừ… - Giọng bà ngập ngừng trong lúc cố kiểm soát lại hành động của mình. Bà hắng giọng. - Thời bà, có ai hạnh phúc đâu. - Bà nói như thể lẽ ra tôi phải biết tất cả rồi mới phải. - Mọi thứ rất khắc nghiệt. Ta còn nhớ khi ta còn là thiếu nữ…

Trong lúc bà tiếp tục kể lể không ngớt, tôi vẫn kiên nhẫn đợi đến khi bà nói xong. Nhưng đến khi chiếc đồng hồ cổ trên tường nhà bà điểm hai tiếng, tôi cắt ngang:

- Vâng, cháu hiểu rồi ạ. Nhưng còn mẹ cháu thì sao ạ? Bà không thấy là cháu chẳng biết gì về mẹ đẻ của cháu hay sao?

- Người khó khăn. Không bao giờ đánh giá cao người khác. Cháu thử nghĩ về một hành động tử tế nào đấy của mẹ cháu xem. - Bà dừng lại một lúc rồi ngẩng nhìn lên. - Ta đã nói với nó là nó sẽ không bao giờ học xong lớp y tá ấy đâu. - Bà nói theo giọng điệu “bà đã bảo cháu rồi mà”.

- Không bao giờ học xong là thế nào ạ? Cháu cứ nghĩ nhờ là y tá mẹ mới gặp được cha cháu chứ? Ý cháu là lúc hai người gặp nhau, mẹ cháu đã là y tá rồi chứ?

- Quỷ tha ma bắt! Nó làm việc cho một hiệu thuốc đối diện đồn cứu hỏa. Nó luôn như thế, cứ cố gắng tạo ấn tượng với người ngoài. Luôn phô trương. Không bao giờ chấp nhận con người thực của mình. Không bao giờ đối diện với sự thật. - Bà càu nhàu.

Tôi hoàn toàn sửng sốt. Ký ức của tôi đã hằn sâu ý nghĩ rằng ước mơ cả đời của mẹ chính là trở thành một nữ y tá để giúp đỡ người khác khi họ cần. Tôi nhớ khi tôi còn bé, bất cứ khi nào trong xóm có trẻ con bị trầy xước do nghịch phá thì mẹ đều có mặt để giúp chúng. Đầu óc tôi bắt đầu hoang mang và rối bời. Liệu có điều gì trong cuộc sống của tôi là sự thật hay không? Phải chăng mọi thứ đều là bí mật và bí mật? Tại sao lại có quá nhiều sự giả dối như vậy?

Bà không bao giờ dừng lại quá lâu. Bà lại tiếp tục:

- Ta đã nói với nó, hết lần này đến lần khác, nhiều lần lắm rồi, là nó không bao giờ trở thành một y tá được đâu. Nó không bao giờ chịu nghe. Chưa bao giờ và sẽ không bao giờ. Không bao giờ thừa nhận bất cứ điều gì ta đã làm cho nó. Ngay cả lúc này, tất cả những gì nó làm là gọi cho ta, ta không biết mỗi ngày bao nhiêu lần, nhưng nó luôn gọi cho ta trong tình trạng say xỉn như một kẻ mạt hạng. Có lúc ta chỉ biết gác điện thoại xuống và đi ra ngoài để khỏi phải nghe giọng nói lè nhè của nó.

- Nhưng bà nghĩ xem tại sao, - tôi từ tốn dò hỏi. Điều gì đã khiến mẹ cháu trở nên như vậy? Ý cháu là… hẳn có điều gì đó trong quá khứ của mẹ cháu…

- Cháu không được phép…! - Bà chồm người về phía trước, ngón tay run run đưa lên chỉ thẳng vào mặt tôi. - Ta không bao giờ, không bao giờ ngược đãi nó! Cũng có thể ta từng đánh Roerva. Cũng có thể ta từng để nó nhịn đói bởi nó không biết quý trọng những gì nó đang có, nhưng ta không bao giờ, chưa bao giờ ngược đãi nó! - Bà vừa nói vừa đập mạnh hai bàn tay vào nhau. - Nếu cháu hỏi ta, mẹ cháu rất dễ bị như thế…

Những gì mà ngày nay người ta gọi là “ngược đãi”... rất khác so với thời của ta. Dù sao thì… Giọng bà dịu lại. Bà ngồi ngay ngắn vào ghế trở lại. - Lúc đó ta không biết chuyện gì đã xảy ra. Đó không phải là chuyện của ta. Chuyện gì xảy ra ở nhà ai thì người đó biết. Đó không phải là việc của người khác. Ta thấy không cần thiết phải mở chiếc hộp Pandora(1) ra. Điều đó chẳng có ích lợi cho ai cả. Bà nhìn tôi nói như thể tôi phải ngoan ngoãn vâng theo lời bà.

Tôi chỉ có thể gật đầu đồng ý với bà. Tôi đã nghe thấy. Và quan trọng hơn, tôi đã hiểu thông điệp của bà.

Im lặng một lúc, bà nói tiếp:

- Ta là người đã gọi điện cho chính quyền địa phương trước khi cháu được đưa đi đấy.

Tôi ngồi chết lặng trước sự thay đổi quá đột ngột của câu chuyện.

- Cháu không hiểu. Cháu…

- Đừng giả vờ ngây thơ như thế chứ. Ta biết hết, cả chuyện có người phụ nữ ghé nhà cháu, rồi mẹ cháu cho cháu mặc đồ đàng hoàng rồi dẫn cháu đi lòng vòng. Thế cháu nghĩ ai đã mua cho cháu chiếc xe đạp vào mùa Giáng sinh cuối cùng trước khi cháu được đưa đi? Chắc chắn là mẹ cháu không bao giờ làm điều đó, ta khẳng định với cháu như vậy! Mẹ cháu mua xe đạp mới cho tất cả các con của nó, trừ Kevin, vì thằng bé còn quá nhỏ. Chuyện cháu không có xe đạp, nó chỉ nói đơn giản là nó quên, và khi nó nhớ ra, thì nó đã hết sạch tiền. Đại khái vậy. Ta không cần phải mua cho cháu một chiếc xe, cháu biết mà. Nhưng ta đã bỏ tiền mua nó bằng nhiều cách mà cháu không nghĩ đến.

Tôi chết lặng. Trong tất cả mọi người, thì bà tôi, người vừa cứng rắn tuyên bố: “Chuyện gì xảy ra ở nhà ai thì người đó biết” lại chính là người đầu tiên gọi cho chính quyền địa phương. Tôi ngồi bất động trước mặt bà, không thể tin vào tai mình.

Tôi nhớ ngay đến chiếc xe đạp của mình. Khi còn sống trong nhà của mẹ, tài sản duy nhất của tôi là những bộ quần áo rách nát mà tôi phải tự giặt bằng tay ngay trong chậu nước dưới tầng hầm. Mặc dù tôi chỉ được cho phép lái chiếc xe đạp màu táo đỏ hiệu Murray có hai lần vào mùa đông năm đó, nhưng cảm giác hồi hộp khi được tự do bay chạy vẫn là một điều gì đó thật phi thường trong tôi. Tôi không mảy may nghi ngờ; tôi đã luôn nghĩ rằng mùa Giáng sinh năm 1972, bằng lòng tốt của mình, mẹ đã phá lệ và mua chiếc xe đó cho tôi.

Tôi cười và cảm ơn bà vì đã gọi điện thoại cho chính quyền. Khoảng thời gian đó, cũng như nhiều người khác, bà biết rõ tôi bị đối xử như thế nào. Một lần đến chơi, bà bắt gặp tôi đứng trước gương trong phòng ngủ và liên tục tự hét vào mặt mình: “Tôi là một thằng bé hư! Tôi là một thằng bé hư!”. Lúc đó, nước mắt tôi ràn rụa, và tôi luôn miệng xin lỗi vì đã làm cho mẹ buồn. Một lần khác khi thấy tôi như vậy, bà đã đưa hai tay nâng mặt tôi lên và nói:

- Cháu là đứa trẻ đáng thương nhất mà ta từng gặp! Hãy thôi tự trách móc và dằn vặt bản thân và làm điều gì đó có ích đi chứ!

Khi ấy, tôi không ý thức được tất cả những gì đang xảy đến với tôi là hoàn toàn sai trái - tôi chỉ nghĩ rằng mình là một đứa trẻ hư.

Mặc dù có một sự thôi thúc khiến tôi muốn bước đến ôm chặt lấy bà để bày tỏ lòng biết ơn vì bà đã giúp tôi mà không nói ra, nhưng chẳng hiểu sao tôi chỉ đứng yên. Bà vẫn không nói một lời nào bày tỏ tình yêu thương hay nỗi đau buồn về quá khứ. Bà chưa bao giờ bày tỏ hay thể hiện một chút tiếc thương đối với cái chết của cha, cho những gì mà các anh em tôi đã phải trải qua, hay những gì mà tôi đã phải gánh chịu từ chính bàn tay con gái của bà. Có lẽ, theo quan điểm của bà, cuộc sống là một chuỗi những tháng ngày đau khổ. Bạn không thể mãi vật lộn với cuộc sống bằng sự ta thán hay khóc than, mà phải làm bất cứ điều gì để thoát khỏi bất hạnh và bi kịch của chính mình, bất kể tuổi đời và trải nghiệm. Và đương nhiên là quá trình đó sẽ khiến bạn ngày càng trở nên gai góc - tôi đoán vậy.

Điều gì đã khiến bà trở nên như thế? Điều gì khiến trái tim bà trở nên chai sạn như vậy? Vào thời của bà, tôi nghĩ bà buộc phải sống khắt khe và tàn nhẫn để có thể tồn tại. Nhưng cho dù bà là một người hằn học và thường ác ý trong mỗi lời nói ra, nhưng dẫu sao thì bà vẫn là người đáng tin cậy.

Có thể sau khi đã dành gần trọn cuộc đời để chống chọi với cuộc sống trong thân phận một góa phụ phải nuôi dưỡng hai đứa con, bà đã kiệt sức và ngán ngẩm trước cuộc sống quá khắc nghiệt. Và có lẽ đó là một trong những lý do mà cha đã khuyên tôi trước lúc tôi gia nhập quân ngũ, khi ông thấy tôi cứ bị giày vò bởi quá khứ: “Tốt hơn hết, con nên quên hết đi. Tất cả mọi chuyện. Xem như chưa hề có chuyện gì xảy ra”. - Khi đó, tôi cứ nghĩ cha muốn tôi phải chôn vùi bí mật của gia đình. Nhưng có lẽ, cha làm thế để ngăn tôi không đối mặt với một cuộc sống thất bại đầy ám ảnh. Và có lẽ, đó cũng là lý do khiến cha đau khổ và tuyệt vọng. Bởi cha càng cố gắng bao nhiêu, thì mọi nỗ lực của ông càng rơi vào bế tắc bấy nhiêu. Đó có thể là nguyên nhân, - tôi quả quyết - nguyên nhân lý giải tại sao bà lại đề cập đến chiếc hộp Pandora khi nói về quá khứ; bởi một khi nó được mở ra, những đau đớn cực độ của con người sẽ theo đó mà thoát ra ngoài. Nhưng sau cùng thì chẳng có gì thay đổi cả. Nửa đầu sau của tôi bắt đầu nhói lên từng cơn. Có lẽ, mình đã suy nghĩ quá nhiều. - Tôi tự nhủ.

- À, - tôi đứng dậy, giạng chân như tư thế trong quân đội, - cháu đi gặp Russell đây ạ. Cháu còn ít thời gian quá.

- Ồ không, cháu không được đi! - Bà nói. - Cháu không được đến đó. Ta không muốn cháu gặp mẹ cháu.

- Không sao đâu, bà ạ. - Biết bà hiểu lầm, tôi bình tĩnh đính chính. - Không phải cháu đi gặp mẹ đâu ạ. Cháu chỉ đi gặp Russell thôi. Mọi việc đã được cháu tính toán cả rồi; mẹ sẽ không biết đâu ạ. Không có gì đâu ạ, thật đấy. - Tôi trấn an bà.

- Cháu không được đi gặp nó. Ta cấm đấy! Giọng bà nghẹn lại. - Cháu không có ở đây. Ron thì ở xa. Không ai biết hết; ta cô đơn lắm. Mẹ cháu chỉ biết gọi điện thoại - gọi suốt, cả ngày lẫn đêm. Ta ngạc nhiên vì hôm nay chưa thấy nó gọi đấy. Ta không gây ra điều gì cả. Chính nó đã tìm đến với rượu và đắm mình trong đó hết ngày này sang tháng khác. Nó đã khiến cho mẹ đẻ của nó sống trong cảnh địa ngục. Nếu nó đánh hơi được cháu đang có mặt ở đây, hậu quả sẽ thật khôn lường, và ta sẽ là người gánh chịu hậu quả đấy!

Tôi chỉ còn biết lắc đầu. Tôi chẳng có ý làm tổn thương bất cứ ai, nhưng trong chuyến đi ngắn ngủi của tôi đến đây, mọi cử động, mọi ý định của tôi đều bị tra hỏi và săm soi kỹ lưỡng. Một lần nữa, tôi lại bị giằng co giữa việc làm vui lòng bà với việc đi thăm người em trai ruột mà tôi đã không nói chuyện trong mười năm qua. Một cảm giác tội lỗi quen thuộc xâm chiếm tâm hồn tôi.

- Bà ạ, - tôi an ủi, - bà đừng tự làm khổ mình như vậy. Nếu mẹ cháu còn gọi và hành xử như thế nữa, thì bà cứ gác máy. Chuyện ấy đơn giản mà. Đừng để mẹ cháu chọc tức bà chứ. Cứ việc gác điện thoại và đi chỗ khác thôi bà ạ. Cháu không có ý bất kính, nhưng hãy để mặc mẹ cháu ở trong cái thế giới nhỏ bé của bà ấy đi. Bà hãy ra ngoài mà chơi gôn. Bà sẽ thấy thoải mái thôi. Nếu bà cứ tiếp tục như thế với mẹ, thì đó cũng chỉ là một trò vui cho mẹ cháu mà thôi.

- Cháu không biết, không ai biết cả, cảnh sống địa ngục mà mẹ cháu đã đẩy mẹ đẻ của nó vào đâu…

Từ lúc đó, tôi có cảm giác như mình bị thao túng. Là một người trưởng thành và hoàn toàn tự chủ về bản thân, tôi thấy mệt mỏi với việc phải cẩn trọng với từng vấn đề mình nói ra, mệt mỏi với việc xin phép được làm những điều mà bất cứ người bình thường nào cũng có thể tự do thực hiện.

- Cháu đã hứa với Russell rồi, - tôi phân trần. Cháu phải đến gặp nó.

Ngay lập tức, giọng bà chuyển từ thất vọng sang hận thù vô cảm:

- Russell, Russell, Russell! Nó không đáng để cháu phí thời gian đâu. Ta chẳng thấy chuyện này cần thiết chỗ nào cả. Chẳng việc gì phải vượt đường sá xa xôi để đến thăm nó hết. Chẳng ích lợi gì đâu, nó không đáng một xu. Ta nghĩ như vậy đấy. Ta không định nói cháu phải làm điều gì, nhưng nếu cháu muốn một lời khuyên đơn giản của ta…

Tôi đứng trước mặt bà, chờ đợi bà ra lệnh cho tôi ở lại. Và tôi sẽ lại làm theo lời bà. Không chút do dự - cũng giống như bao lần tôi phải đối mặt những hoàn cảnh có liên quan đến cảm xúc của người khác - tôi nhượng bộ bà bằng cách im lặng, giấu lòng tự tôn vào trong, và quên hết mọi thứ. Sau một hồi im lặng, tôi chộp lấy chiếc nón bảo hiểm và nói:

- Sẽ không sao đâu, bà ạ. Chẳng phải tận thế đâu mà bà sợ. Chỉ là một chuyến đi thăm cậu em của cháu thôi mà.

Vài phút sau đó, tôi lái mô-tô đi qua một mê cung của những công trình đường đang xây dựng, thoải mái giải phóng hình ảnh của bà ra khỏi tâm trí. Tôi đậu chiếc Honda CBX trên đường Mulberry, nơi mà vì mẹ, Russell được bạn bè nhà thờ cho ở tạm. Tôi bước lên phía con đường nhỏ, không biết chuyện gì sắp xảy ra. Lòng tôi cứ bồn chồn với cảm giác e sợ cho đến khi một thanh niên cao lớn với khuôn mặt đầy tàn nhang mở toang cánh cửa và chào đón tôi bằng một cái ôm vội. Sau khi giới thiệu qua loa, Russell nhảy lên yên xe mô-tô, chúng tôi phóng đi tìm một nơi nào đấy để cả hai có thể nói chuyện với nhau.

Đi được gần một dặm, tôi dừng xe cạnh một hội quán chơi pun(2). Đi vào một nơi như thế với một trong những người anh em trai của mình là điều tôi từng mơ tưởng trước đây - như những người đàn ông với nhau. Tôi đi thẳng đến quầy rượu lớn, nhìn người nhân viên pha chế, dằn xuống bàn tờ hai mươi đô-la rồi nói lớn:

- Một ly bia cho cậu em tôi, sĩ quan hải quân tương lai xuất sắc đấy. Thực chất là hôm nay cậu ấy đãi tôi đấy nhé! Đem đồ uống đến cho chúng tôi đi nào!

Cả hội quán bỗng im lặng đáng sợ. Tôi không quen với việc uống rượu bia bên ngoài, nên cứ nghĩ rằng phản ứng của mọi người là bình thường, thậm chí tôi còn coi đó là một dấu hiệu thể hiện sự tôn trọng của họ dành cho chúng tôi nữa. Russell giật giật tay áo tôi.

- Không sao đâu mà, em cứ thoải mái đi. - Tôi nói theo kiểu “tôi là cái rốn của vũ trụ” - Cứ mặc anh.

Thật ra, tôi đang cạn túi. Nhưng đây là cơ hội chỉcó-một-trong-đời. Tôi cười, vỗ vai Russell, xem nó như một nạn nhân khác vừa trốn thoát khỏi ngôi nhà điên của mẹ. Một tù binh chiến tranh hồi hương. Một chàng trai trẻ đang quyết tâm trở thành người lớn. Vâng, thực sự, đó là một khoảnh khắc đáng tự hào.

- David? - Em trai tôi thì thầm, phá vỡ sự tập trung của tôi.

- Nào, em. - Tôi cắt ngang. - Đừng lo, em đã mười tám tuổi rồi, đúng không? Đừng lo mà, họ sẽ phục vụ em. Anh biết cách làm sao cho phải ở những nơi như thế này mà. Cho họ năm đô-la rồi họ sẽ đem đến cho chúng ta thôi. Thôi nào. Em chỉ sống một lần thôi. - Tôi vỗ vai Russell. Lần đầu tiên trong đời, tôi tỏ ra thiếu thận trọng trong hành động và vô tư cư xử theo cảm xúc nhất thời của mình. Tôi là một gã đàn ông bình thường, không vướng bận vấn đề gì, không thu mình vào vỏ bọc của mình nữa. - Thôi nào, em đừng làm mất vui thế chứ.

- David, nghe em nói này. - Russell quát lên. - Họ không bán bia.

- Thì lấy… - Tôi đáp lại.

- Đây là thành phố Salt Lake, Utah, anh hiểu không? Không có quán rượu.(*)

Khi Russell nói cho tôi biết về phong tục ở địa phương này, ánh nhìn của người nhân viên pha chế càng khiến tôi cảm thấy mình thực sự ngớ ngẩn. Khuôn mặt đỏ bừng của người đàn ông nọ khiến tôi hiểu rằng lần này, mình lại đi quá trớn. Tôi nói khẽ với người đàn ông:

- Tôi xin lỗi. Tôi thật sự xin lỗi. Tôi không cố ý tỏ ra thô lỗ đâu, thưa anh.

Bao nhiêu hoạt chất adrenaline có trong tôi trước đó như tắt ngấm. Tôi lịch sự hỏi mua hai lon Coca, để lại một khoản tiền bo hậu hĩnh và chọn một chiếc bàn phía sau, tránh xa ánh nhìn gay gắt của đám công nhân xây dựng đang chơi đánh pun quanh đó.

- Em thấy đấy, anh vẫn làm việc theo cách nghĩ cách hiểu của mình. - Tôi thú nhận.

- Anh không ra ngoài nhiều à? - Russell hỏi với vẻ chỉ trích.

- Anh chơi Bingo. - Tôi uống một ngụm Coca rồi nói. Tôi nghĩ đã đến lúc phải chuyển đề tài khác. Này em, anh không thể không nói với em điều này. Trông em tuyệt thật đấy. Sao rồi, mọi chuyện thế nào?

- Ổn hơn rồi. - Russell thở dài. - Giờ thì em đã thoát khỏi căn nhà ấy rồi! - Tôi nhanh chóng hiểu được ý cậu em. - David ạ, anh không thể tưởng tượng nổi về bà ấy đâu. Em không có ý nói rằng anh đã vượt qua chuyện đó dễ dàng, nhưng hãy tin em, anh ra đi thật đúng lúc. Bởi mọi chuyện sau ngày anh đi càng tồi tệ hơn. - Russell như sẵn sàng trút hết nỗi lòng. - Để em kể anh nghe, có khi bà ấy đuổi em chạy khắp nhà. - Russell thở dài. - Nếu không điên tiết lên, thì bà ấy cũng phàn nàn không ngớt về mọi thứ, bất kể giờ giấc. Khi đã chán chê với việc xem em như cái thùng rác để trút mọi bực dọc, mẹ lại chuyển sang bà ngoại và thậm chí sang cả anh Ron và chị Linda, vợ anh ấy nữa. Không ai được yên thân. Ron thậm chí còn không thèm nghe điện thoại của mẹ, nhưng mẹ đâu có chịu thua. - Russell dừng lại một lúc. - Còn Stan thì… Ý em là, rồi anh ấy sẽ làm gì đây? Anh ấy bị phụ thuộc tài chính vào mẹ. Và anh ấy ghét điều đó. Nếu có chuyện gì xảy đến cho mẹ, anh ấy sẽ không thể nào tự lo cho mình được. Anh ấy còn nghĩ mình chính là Ông-thợ-sửa chữa, giống ngài Bob Vila(3) ấy. - Russell mỉm cười.

- Anh hiểu. - Tôi trả lời, đầu óc nghĩ về những điều bà đã nói.

- Em không có ý hạ thấp anh ấy, nhưng những lần anh ấy lắp mạng điện ở nhà thì hầu như lần nào cũng gây nên hỏa hoạn ở nhà dưới. Theo lẽ đương nhiên, mẹ thường cho rằng Ron và em đã chơi khăm anh ấy, nhưng Stan còn không làm nổi một nửa việc mà mẹ nghĩ anh ấy có thể kham kia mà. Mẹ say xỉn suốt thì làm sao có thể phân biệt được sự thật. Stan không hiểu gì cả. Đó không phải lỗi của anh ấy, còn mẹ thì bưng bít cho anh ấy quá nhiều.

- Còn Kevin thì sao? - Tôi hỏi.

- Thằng bé uống Coca suốt, đến nỗi hầu như nó đã bị sún hết răng.

- Gì cơ? - Tôi hỏi lại. - Không thể nào!

- Anh không hiểu đâu, David. Mọi thứ đã được sắp đặt: mọi thứ đối với thằng bé rất bình thường. Kevin chỉ là một đứa trẻ, nó mù tịt về mọi chuyện. Nó không biết chuyện gì khác đâu.

Russell càng kể về hoàn cảnh sống hiện tại của nó, tôi càng hiểu ra nó muốn nói gì. Tôi thực sự là một người may mắn. Khi còn bé, tôi từng là phương tiện để mẹ thỏa mãn cơn cuồng nộ của bà, và khi tôi thoát ly gia đình, về mặt tâm lý mà nói, bà không khác gì một con thú bị thương, sẵn sàng tấn công bất cứ ai bà thấy trên đường đi của mình. Có khác chăng là thời gian này, các anh em của tôi đã lớn, có thể nhận thức rõ hơn sự ngược đãi về mặt thể chất mà mẹ gây ra; nhưng bất hạnh thay, họ phải chịu đựng sự tra tấn về mặt tâm lý cùng lối sống tự hủy hoại mình của mẹ.

Với tôi, việc mẹ trút mọi sự thù hận lên con cái vẫn là một điều không thể hiểu nổi. Một phần nào đó trong tôi luôn lo lắng cho những người anh em của mình. Là một đứa trẻ sống sót từ trong bóng đêm u ám, tôi hiểu rõ cách hành xử của mẹ, đến mức tôi thừa sức đoán được mọi trạng thái tinh thần của bà. Việc tránh xa bà ấy từ một đến hai bước chân không những giúp tôi sống sót và cho tôi một tấm áo giáp bảo vệ mình, mà còn trở thành một cách thức sống còn của tôi. Trước khi Kevin ra đời, tôi không nghĩ là có một ngày nào đó, bà lại đánh đập hay ngược đãi Ron, Russell hay Stan. Khoảng thời gian còn sống trong cái ga-ra lạnh lẽo và u ám, tôi luôn co rúm người lại mỗi khi nghe tiếng mấy người anh em của mình chạy qua cửa lớn rồi ào vào nhà. Vài tuần trước khi tôi được giải thoát, tâm hồn tôi trở nên lạnh giá, sự thù ghét dành cho Ron, Stan, và đặc biệt là Russell - người thường đóng vai một tên đảng viên nhí của đảng quốc xã đã được mẹ tẩy não - gần như đạt đến cực điểm. Nhưng khi tôi rời khỏi căn nhà đó, tôi vẫn luôn cầu nguyện cho sự an toàn của họ.

Giờ đây, khi ngồi trước mặt Russell, tôi không thể tưởng tượng được cơn ác mộng địa ngục mà mẹ đã buộc các anh em tôi phải trải qua. Tôi chỉ còn biết cầu mong sao những gì họ đã trải qua sẽ không ám ảnh và đeo đuổi họ trong cuộc sống tương lai sau này. Mỗi người anh em của tôi đã phải chịu đựng mẹ nhiều hơn cả những gì tôi từng trải qua. Trong khi tôi may mắn được cứu thoát, thì đối với tôi, họ thật sự là những con người mạnh mẽ.

- Anh xin lỗi về tất cả mọi chuyện. - Giọng tôi nghẹn lại. - Như thế thì sao mà sống nổi. Có lẽ, có lẽ lúc nhỏ anh đã làm cho mẹ phát điên lên. Nhưng, tôi nói tiếp với vẻ ân hận, - mẹ không phải luôn luôn như thế. - Tôi mỉm cười khi nghĩ về những ký ức xa xưa trước khi Russell được sinh ra. Mẹ từng là một người mẹ đáng kính, là người đã nuôi nấng và đưa các con đi chơi công viên vào mùa xuân, tổ chức những buổi cắm trại dài cả tuần dưới bầu trời đầy sao, những chuyến đi tuyệt vời đến Dòng sông Nga. Mẹ lại còn tô điểm cho ngôi nhà của mình với đèn điện nhấp nháy, ánh nến lung linh và rất nhiều vật dụng trang trí khác vào dịp Giáng sinh. - Có những quãng thời gian rất đáng nhớ. - Tôi nói như thú nhận. - Và đối với anh, đôi khi chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ vực anh dậy.

- Em không hiểu nổi điều gì đã khiến anh vượt qua bao nhiêu chuyện tồi tệ như thế. - Russell bày tỏ. - Em chỉ nhớ rằng, từ lúc em còn nhỏ, rằng… anh là người luôn gặp rắc rối. Như thể đấy là lý do tại sao bà ấy đánh đập anh. - Giọng Russell nhẹ nhàng. Em còn nhớ mùa hè năm ấy … em nhớ bà ấy… bà ấy vung con dao vào người anh, ngay trước mắt em…

Tôi vụt nhớ lại đoạn ký ức Russell vừa nhắc đến. Thuở nhỏ, Russell thường hay kẹp chặt chân mẹ, cứ đu đưa theo chân bà mỗi khi bà lắc lư vì say xỉn. Lần ấy mẹ đã chộp lấy một con dao, hét lên rằng bà sẽ giết chết tôi nếu tôi không rửa xong đống chén bát đúng thời gian mà bà quy định. Lúc đó, tôi không nghĩ bà ấy có ý làm như vậy. Nhưng khi tôi còn chưa kịp hoàn hồn trong phòng tắm, ngực đầm đìa máu, mẹ vẫn thản nhiên tuyên bố bà sẽ không đưa tôi đến bệnh viện vì sợ lộ bí mật. Vậy là tôi hiểu ý đồ của bà.

- Đó chỉ là một tai nạn thôi. - Giọng tôi oang oang, làm đám người đang ngồi xung quanh giật mình.

Russell lắc đầu.

- Không đâu. Em không nghĩ nó là một tai nạn.

Làm sao tôi có thể nói với Russell rằng tôi thật sự nghĩ mẹ không cố ý đâm tôi? Xét theo quan điểm của mẹ, thì chuyện đó chỉ là một trò chơi kỳ quái mẹ cố tình bày ra để khẳng định sức mạnh của bà đối với tôi. Mẹ là người thích nắm quyền kiểm soát người khác, và bà đã tìm mọi cách khống chế tôi bằng những mưu mô cấm đoán và đe dọa. Mẹ đe dọa tôi bằng bất cứ cách nào bà ấy nghĩ ra được, và “những trò chơi” của bà cứ tăng dần về mức độ nguy hiểm, đôi khi đến mức khiến tôi suýt chết. Tôi từ chỗ không được xem là thành viên của “gia đình”, đến bị gọi là Thằng bé, và rồi đơn giản là Nó. Khi lớn lên, tôi tin mẹ đã dùng những tên gọi này không chỉ để hạ thấp giá trị của tôi, mà bằng một cách nào đó, còn để thanh minh cho cách đối xử của bà, để trốn tránh sự thật rằng mẹ là người mẹ đã hành hạ chính con đẻ của mình.

Russell xoa hai tay vào nhau, trông nó hơi bồn chồn.

- Em đã hỏi mẹ, - Russel nói, - về chuyện khi anh ở trong phòng của mẹ… bà đã đánh anh tàn nhẫn. Em đã nhìn trộm qua cánh cửa lớn và… khi bà ấy đi ra, em nhớ bà còn lau sạch tay… giống như bà vừa rửa chén đĩa xong vậy. Em hỏi mẹ tại sao lại đánh anh mạnh như vậy. Không một cái chớp mắt, bà nói rằng: “Mẹ yêu Nó và muốn Nó được tốt”.

Tôi gần như ngừng thở khi hình dung đến cảnh tượng ấy.

- Sau khi cha chết, - Russell tiếp tục, - mẹ còn trở nên tồi tệ hơn nữa. Nếu không kiếm chuyện với em thì mẹ cũng nói điện thoại với Ron và Linda, hoặc bà ngoại… không lúc nào yên.

Đổi đề tài, tôi cắt ngang:

- Em có thể chuyển lời hỏi thăm của anh lại cho Stan không? Lúc nhỏ, trước khi em được sinh ra, trước khi mọi thứ trở nên tồi tệ, bọn anh chơi với nhau rất thân. Ron và Stan còn cứu anh một vài lần nữa chứ.

Russell chỉ gật đầu:

- Được thôi, chỉ là… Stan nghĩ anh ấy biết tất cả mọi thứ, là người đàn ông trụ cột trong gia đình; anh không thể khuyên nhủ được anh ấy đâu.

- À, cứ nói với Stan là anh gửi lời hỏi thăm. Và em cũng nhắn với Ron được chứ?

Russell do dự.

- Em có thể cho anh số điện thoại của anh ấy.

- Anh nghĩ tốt hơn em nên gọi cho anh ấy trước. Anh biết nói như thế nghe có vẻ ngớ ngẩn thật, nhưng anh cảm thấy hơi bối rối. Anh không biết, ý anh là, anh không gặp và nói chuyện với anh ấy nhiều năm rồi… từ khi anh ấy lấy vợ… rồi nhập ngũ. Anh không muốn làm bất cứ điều gì khiến anh ấy phải suy nghĩ nhiều. - Hơi thở nặng nhọc khiến tôi phải dừng lại một chút. - Ôi! Gia đình chúng ta thật tệ! Thật đáng buồn! Nhưng ít ra, chúng ta cũng đã tự cứu sống được chính mình.

- Vậy thì, - Russell cười, nói, - câu hỏi lớn nhất bây giờ là: Anh chuẩn bị đi gặp mẹ à?

Cố nén cảm xúc, tôi nói khẽ:

- Anh không biết. Có một cảm giác kỳ lạ nào đó khiến anh muốn đi. Anh biết điều này nghe có vẻ lạ lùng, nhưng… anh không biết. - Tôi dừng lại. - Anh không thể diễn tả điều này được.

- Ôi trời! - Russell la lên. - Anh mà đi gặp mẹ thì bà ngoại lại gặp rắc rối nữa cho xem!

- Tin anh đi. - Tôi bật cười. - Bà cũng có chút lo lắng khi anh đến gặp em đấy. Giống như là… nếu có điều gì không theo ý của bà, thì em không nên làm. Ý anh là, anh thông cảm cho bà và anh biết bà đã làm cho chúng ta rất nhiều điều từ khi chúng ta còn nhỏ, nhưng anh cũng không thể không thừa nhận rằng khi phải đối phó với mẹ, thì hầu như bà không thể giúp được gì cả.

- Anh ạ, anh đâu có ở đó mà chứng kiến sự việc. - Russell ngắt lời tôi. - Em không can thiệp vào chuyện của hai người, nhưng dường như hai người cứ công kích lẫn nhau. Người này càng làm người kia khổ sở, thì họ lại càng thấy cuộc sống của họ hạnh phúc hơn thì phải.

Tôi gật đầu đồng ý với những gì Russell vừa nói, tay bấu chặt lon Coca.

- Vậy anh có đi gặp bà ấy không? - Russell hỏi lại lần nữa.

Tôi cảm thấy lòng chùn lại:

- Điều đó không cần thiết, có thể để lần tới vậy… - Giọng tôi nhừa nhựa.

- Đúng rồi. - Russell đáp. - Em hiểu mà, có lẽ nên để lần sau.

Chúng tôi lái sang những vấn đề khác. Vài giờ sau, tôi chở Russell về, còn tôi lái xe về nhà bà. Bà nhìn tôi với cái nhìn không mấy thân thiện. Ngày hôm sau, tôi còn khiến cho sự việc càng trở nên xấu thêm khi nói với bà rằng mình đã rủ Russell cùng tham gia chuyến đi theo kế hoạch đến biên giới Idaho của hai bà cháu. Vài giờ sau đó, tôi lại khiến bà bực bội khi đến một hiệu sách và mua một quyển tiểu thuyết cho Kevin. Bà ngoại trở nên mất kiên nhẫn. Bà nói rằng bà đã chịu đựng quá đủ rồi và lao ra khỏi khu mua sắm. Một phần tôi thấy ái ngại cho bà - bà đã lái xe đưa Russell và tôi đến Idaho và đã cho chúng tôi ăn một bữa trưa ngon tuyệt - nhưng thật kỳ lạ, tôi vẫn cảm thấy mình bị thao túng. Không cần biết người khác đang làm gì, nhưng hễ bà muốn đi, thì mọi người phải đi theo bà ngay lập tức.

Tôi chỉ còn biết đứng xếp hàng, chờ lấy hàng xong và chạy đuổi theo bà, vì tôi cảm giác bà có thể bỏ tôi lại mà đi về. Nhưng bằng một cách khiêm tốn, tôi đang trao cho bà một thông điệp: tôi sẽ kính trọng bà và tỏ ra lịch sự, nhưng tôi không còn là một đứa trẻ để bà có thể chỉ tay vào mặt bất cứ khi nào bà thích thế. Khi mở cửa xe, tôi thấy bà đã khởi động máy, tay cầm chặt vô-lăng. Tôi ngồi vào ghế, tự hào giữ chặt quyển sách đã mua cho Kevin trong tay.

Buổi chiều cuối cùng ở nhà bà, tôi điện thoại cho văn phòng không quân, nơi đang xử lý hồ sơ đề xuất để tôi tham gia khóa huấn luyện phi công. Lúc ấy tôi cũng hào hứng như khi rời doanh trại cho kỳ nghỉ phép, bởi ít ra tôi cũng cảm nhận được rằng mình đã chắc chắn có một cơ hội tốt để thực hiện ước mơ của đời mình. Khi viên sĩ quan nhận ra tôi, giọng ông nghe có vẻ dễ chịu hơn:

- À, vâng, Trung sĩ Pelzer. Tôi đã thấy hồ sơ của cậu. Tôi để nó ở đâu đây thôi, chờ nhé…. Vâng, à, chờ tôi một chút nhé. - Tôi thấy mình như càng lúc càng phấn khích. - Cậu chờ tôi lâu rồi phải không? Được rồi đây, nó đây rồi… - Giọng ông hoan hỉ. Dường như mọi thứ đã đâu vào đấy hết cả rồi…à… ừ… chờ một chút xem nào.

Tim tôi se lại.

- Tôi không biết phải nói thế nào về chuyện này. - Viên sĩ quan từ tốn. - Nhưng dường như có gì đó sai sót. Không hiểu sao bài thi của cậu lại chạy sang khóa tiếp liệu mặt đất, không phải là tiếp liệu trên không. Nhưng đừng quá lo lắng, điều này cũng thường xảy ra thôi…

- Xin lỗi thưa ngài. - Tôi cắt ngang. - Điều đó có nghĩa là sao ạ? Chuyện này có thể được điều chỉnh mà, đúng không? Ý tôi là, ngài có thể giúp tôi chỉnh lại, nhất là trường hợp này không phải lỗi do tôi?

- Tôi rất tiếc. - Ông ấy trả lời. - Tôi biết cậu trông mong điều đó như thế nào, nhưng vào thời điểm tôi nhận được bài thi của cậu thì đã muộn mất rồi; các vị trí đều đã chật kín. Cậu đã không kịp thời hạn đăng ký. Đừng lo mà. Theo tôi biết thì khoảng tám, hay chín tháng tới, sẽ có một đợt thi tuyển mới. Tôi không thể hứa bất cứ điều gì cả, nhưng vì cậu đã hết lòng muốn dự tuyển, nên tôi sẽ báo cho cậu biết để cậu nộp đơn. Tôi phải công bằng với tất cả ứng viên, nhưng tôi có thể bảo đảm rằng cậu sẽ có một cơ hội thuận lợi.

- Nhưng, thưa Trung sĩ! - Tôi khẩn khoản. - Tôi không có đến tám tháng đó! Thời gian tại ngũ của tôi sẽ kết thúc trong sáu, bảy tuần nữa! Tôi không hiểu; tôi đã làm mọi thứ. Tôi đã học toán, thậm chí cả môn lượng giác. Tôi tìm hiểu kỹ về máy bay. Tôi có các báo cáo rèn luyện tốt hàng năm. Tôi còn có nhiều huân chương. Tôi tốt nghiệp nhảy lớp. Thậm chí tôi còn có cả một lá thư của Kelly Johnson gửi cho. - Tôi rên rỉ như một thằng ngốc. - Tôi chưa bao giờ thôi ao ước về điều này. Giờ thì tôi có thể làm được gì nữa đây?

- Không cần phải nói gì về chuyện của cậu đâu. Tôi có nghe nói rồi. Nếu còn một vị trí nào trống, tôi sẽ để cho cậu. Nhưng ngay bây giờ thì không có. Tôi rất lấy làm tiếc. Tôi rất thông cảm với cậu, nhưng bây giờ thì tôi không thể làm được gì hơn.

Tôi đứng bất động, tay vẫn giữ chặt điện thoại. Tôi đã nghĩ rằng lần này mình thật sự có một cơ hội. Tôi đã nghĩ rằng, lần này, công sức lao động cật lực và quyết tâm cao độ của tôi sẽ được đền đáp xứng đáng. Kể từ khi cha qua đời, tôi đã tìm ra cho mình một thứ để tập trung mọi nỗ lực vào đó, một ước mơ cả đời mà tôi có thể đạt được cho chính bản thân mình.

Khi bà đến bên tôi, tôi thấy bà có vẻ không vui. Tôi nhớ bà vẫn luôn thuyết giảng rằng phải nói chuyện điện thoại thật ngắn gọn. Tôi đã nói chuyện với viên sĩ quan ít nhất mười phút. Tôi có cảm giác chuyến viếng thăm bà của mình không phải là một cuộc đoàn tụ như tôi từng tưởng tượng. Thành thật mà nói, tôi xa lạ với người thân này, và bà thì cũng không hề biết gì về tôi.

- Cái điện thoại… - Bà cắt ngang dòng suy nghĩ của tôi.

Tôi nhìn xuống bàn tay vẫn đang giữ chặt ống nghe điện thoại. Tôi thấy mọi thứ như tê cứng.

- Ồ vâng, cháu xin lỗi. - Tôi gác ống nghe, mắt nhìn chăm chăm xuống sàn nhà. Bà vẫn ở bên cạnh tôi, như thể đang chờ nghe một bản báo cáo.

- Sao rồi? - Bà hỏi.

Tôi cúi đầu như chú chó con bị chủ mắng:

- Ồ… cháu xin lỗi. - Tôi nói. - Không có gì đâu ạ. Chỉ là chuyện trong không quân thôi mà, không có gì to tát đâu. Không có gì cả, hoàn toàn không có gì cả. - Tôi rất muốn nói với bà. Muốn ôm chầm lấy bà mà thổ lộ hết tâm tư. Nhưng chẳng hiểu sao tôi đã khựng lại.

- À, thế thì ta có kể cho cháu nghe lần ta chơi gôn với một sĩ quan ở căn cứ không quân Hill chưa nhỉ? Ta nghĩ ông ấy là tướng… dù sao thì… - Và thế là bà và tôi cùng giết thời gian của buổi tối cuối cùng ấy bằng những câu chuyện bà kể, cho đến khi cả hai bà cháu mệt lả và đi ngủ.

Sáng sớm hôm sau, tôi buộc vào xe chiếc túi ngủ màu xanh lục to quá khổ, chiếc ba lô quân đội và một bình cà phê bà tự tay pha và khăng khăng dúi vào tay tôi. Tôi nhẹ nhàng ôm tạm biệt bà rồi phóng xe đi. Vài giờ sau, trong cái nóng như thiêu đốt, khi cả cơ thể tôi trở nên tê liệt và mất nước vì chặng đường đi bất tận qua các tiểu bang, ý nghĩ duy nhất của tôi lúc đó là quay trở lại căn cứ ở Florida, nơi tôi có thể bắt đầu tiến hành thủ tục xuất ngũ. Tôi chuẩn bị rời không quân.