12. THẢO

Tối đó, cả bọn ngồi quây quần nói chuyện rất khuya. Sự xuất hiện của Thảo làm bầu không khí trở nên ấm áp. Bên bếp lửa bập bùng, câu chuyện của chúng trở về những ngày ở Trại Khe Khao. Tới gần nửa đêm thì Sơn buồn ngủ. Thảo sợ ma, nằng nặc đòi ngủ chung với Tự Thắng và Linh chứ không chịu nằm trên cái võng mọi người dành riêng cho mình. Nó chui vào giữa Linh và Tự Thắng. Chỗ lá lót trên đá chỉ đủ cho hai người nên Tự Thắng và Linh phải dịch sang hai bên. Linh nằm một lúc lạnh lưng, bỏ lên võng. Đêm càng về khuya, hang càng lạnh. Cái lạnh từ sàn đá cắt vào da thịt. Chẳng thà lạnh cả lại đi một nhẽ, đằng này nửa nóng nửa lạnh rất khó ngủ. Tự Thắng dậy, cho thêm củi vào đống lửa và đẩy dịch Thảo sang một bên. Thế nhưng vừa chạm vào Thảo, nó đã vội rụt tay lại, cảm giác như có một dòng điện chạy qua người. Dưới ánh lửa hồng, Tự Thắng chợt nhận thấy khuôn mặt Thảo thật dịu dàng, khác hẳn con bé tinh nghịch mình vẫn biết. Vài lọn tóc xoăn trước ngực nhè nhẹ lên xuống theo nhịp thở khiến nó nhìn giống như một thiếu nữ. Những kỷ niệm hồi ở Trại Khe Khao lần lượt hiện về.

Ngày đó, Tự Thắng và Việt Bắc chơi cái gì, Thảo cũng lân la đến gần. Một buổi chiều, Thảo theo hai đứa đi đổ dế. Việt Bắc ra điều kiện phải đái thi. Nếu đái bằng hoặc xa hơn Việt Bắc mới được đi cùng. Thảo bặm môi, cố gắng đái hết mức về phía trước. Ai bảo đàn bà đái không qua ngọn cỏ là sai toét. Thảo đái vượt qua rất nhiều ngọn cỏ, xa bằng một cái thước kẻ.

Việt Bắc tỏ vẻ khinh thường. Nó mặc quần cổng chào nên không cần cởi. Khi Việt Bắc chuẩn bị làm “rồng phun mưa” thì Thảo nói:

– Không chơi kiểu ăn gian. Anh không được đứng.

– Anh có phải con gái đâu mà đái ngồi?

Tự Thắng ủng hộ Thảo:

– Thi đấu phải công bằng. Thảo ngồi thì cậu cũng phải ngồi. Không được để bọn con gái nói mình ăn gian.

Ngày đó, trại quy định học sinh khi xưng hô gọi nhau bằng tên, hoặc gọi là bạn. Có thể xưng cậu-tớ, bạn-tôi, ấy-tớ…, tuyệt đối không được mày-tao . Đứa ít tuổi phải gọi đứa lớn hơn là anh chị. Mãi khi lên cấp II, rồi đi sơ tán, các quy định mới lỏng lẻo dần.

Việt Bắc chưa bao giờ đái ngồi nên chần chừ. Nhưng rồi nó nghĩ đứng hay ngồi cũng giống nhau nên đồng ý. Sau khi đặt hai bàn chân đúng vị trí của Thảo lúc trước, nó lùi lại thêm một đốt ngón tay để Thảo không còn chỗ nào nói mình ăn gian. Thảo tỏ ra rất căng thẳng, vì nếu thua sẽ không được đi đổ dế. Khi Việt Bắc chuẩn bị “trổ tài”, nó nói:

– Em không dùng tay thì anh cũng không được dùng tay.

Nhìn khuôn mặt sắp khóc của Thảo, Tự Thắng cảm thấy thương thương. Nó bảo Việt Bắc:

– Nếu cậu dùng tay thì có thắng cũng chẳng vẻ vang gì-

Việt Bắc nghĩ thiếu gì lúc mình tè không dùng tay vẫn xa, như khi vừa ngủ dậy, nên chấp nhận. Tự Thắng cũng nghĩ chắc chắn Việt Bắc sẽ thắng. Không ngờ Việt Bắc thất bại thảm hại. Lịch sử Trại Nhi đồng Khe Khao ghi nhận nó là chàng trai đầu tiên và duy nhất thảm bại dưới tay bạn nữ trong một cuộc thi đấu thể thao phi truyền thống. Mọi nỗ lực của Việt Bắc chỉ đủ làm ướt đôi dép. Thảo bất ngờ thắng cuộc nên sướng quá, hét ầm ĩ.

Suốt buổi chiều, Việt Bắc có vẻ đăm chiêu. Tự Thắng tưởng nó buồn vì thua cuộc nên an ủi:

– Thua keo này ta bày keo khác. Mai cậu uống thật nhiều nước, bắt nó thi đấu lại.

Hóa ra không phải Việt Bắc quan tâm đến chuyện thắng thua. Nó hỏi Tự Thắng:

– Tại sao bọn con gái lại đái bằng đít nhỉ?

– Các bạn ấy vẫn đái bằng chim, nhưng chim con gái ngắn hơn con trai.

Việt Bắc không đồng ý:

– Không phải chim ngắn, mà là cụt chim.

Thực ra từ lâu Tự Thắng cũng đã thắc mắc tại sao bọn con gái lại bị cụt chim, nhưng không biết hỏi ai. Nó bàn:

– Tôi với cậu bắt cái Thảo phải cho xem chim. Nếu nó không cho, mai không cho đi đổ dế nữa.

Tối đó ba đứa chui vào màn, cùng tụt quần ra xem “chim” khác nhau thế nào. Bài học khám phá giới tính đầu tiên. Đó là lĩnh vực mà suốt thời gian đi học chúng không được các thầy cô chỉ dạy. Có một giai đoạn kéo dài hàng chục năm, không chỉ nhà trường, mà cả gia đình đều né tránh con trẻ trước những câu hỏi về vấn đề giới tính. Thường thì chúng hay bị mắng át đi theo kiểu “đừng có hỏi vớ hỏi vẩn” hay “bao giờ lớn lên sẽ biết”. Sau này, mỗi khi Việt Bắc nhắc lại chuyện vào trong màn “xem chim” là mặt Thảo đỏ dừ và gân cổ cãi “làm gì có chuyện đó!” Nhưng nó cũng thừa nhận vụ đái thi.

Những người sống cùng nhau, thường phải nhờ một sự kiện nào đó mới nhận ra sự thay đổi của người bên cạnh. Đột nhiên, dưới ánh lửa bập bùng trong động Người Xưa, Tự Thắng nhận ra Thảo đã lớn. Lạ lùng là nó có nét gì đó phảng phất như cô gái gần đây Tự Thắng hay gặp trong những giấc mơ của mình. Nhưng Tự Thắng không thể nào nắm bắt được hình ảnh người mình gặp trong vô thức, nên không biết hai bên giống ở những điểm nào. Thì cứ cho là xinh bằng đi, nhưng cô gái của nó nết na, dịu dàng, đi đứng khoan thai chứ không vụt khăng vào giữa mặt chú Tài hay dùng đầu gối lao bổ vào mạng sườn con trai như Thảo…

Bếp lửa lụi dần, những thanh củi chỉ còn leo lét cháy. Tự Thắng quyết định bốc số lá phía bên Linh về chỗ mình thay vì đẩy Thảo dịch sang. Nó nằm xuống nhưng thao thức mãi không ngủ được. Trong bóng tối, Tự Thắng lại nhớ về những ngày ở Trại Khe Khao. Thời gian đầu trại ít người, con trai và con gái vẫn ngủ chung. Thảo nằm cạnh Tự Thắng. Nó không bao giờ chịu nằm tử tế khi ngủ mà luôn xoay tứ tung. Thỉnh thoảng đang ngủ nó chồm dậy, lộn một vòng rồi nằm vắt ngang người Tự Thắng. Có hôm Tự Thắng bị nó gác cả hai chân lên cổ. Ba luôn dặn Tự Thắng trừ lúc phải tự vệ chính đáng, không được đánh bạn, đặc biệt không được đánh con gái. Tất nhiên giữa trẻ con với nhau, việc phải “tự vệ chính đáng” là điều không tránh khỏi. Nhớ lời ba, Tự Thắng không bao giờ đánh con gái, kể cả khi bị tụi nó tranh giành. Nhưng nó chỉ không đánh con gái lúc thức thôi. Một lần đang ngủ, Tự Thắng bị Thảo gí mông vào mũi, không thở được. Nó chồm dậy, vật Thảo xuống phản, vung tay đấm luôn mấy cú cực mạnh vào mặt rồi ngủ tiếp, không hề biết chuyện gì xảy ra. Sáng hôm sau, Tự Thắng bị cô phê bình trước cả lớp vì tội đánh bạn gái quá dã man. Khi ba lên thăm, cô mách với ba. Không ngờ ba lại bênh Tự Thắng. Ba nói khi đang ngủ, bị ai đó đặt mông vào mặt, không thở được thì có đánh cũng là bình thường. Không ai coi phản xạ tự vệ khi đang ngủ là đánh bạn gái. Thời Tam Quốc, Tào Tháo ngủ mơ còn vung đao chém chết cả một người hầu cận mà không hay biết.

Hồi đó đêm nào Thảo cũng đái dầm. Trong lớp có nhiều đứa tè dầm nhưng đêm nào cũng tè ướt sũng như Thảo thì chỉ có mỗi nó. Không hiểu nó lấy ở đâu ra nhiều nước thế. Ướt hết quần, chiếu, chăn, màn. Rất nhiều lần, nó đái ướt cả Tự Thắng nữa. Theo chỉ đạo của cô Tụy Phương, cứ qua nửa đêm là các cô dựng những cháu hay đái dầm dậy, bắt đi tè. Thảo vừa ngủ vừa tè trong tiếng “si si…” của cô. Thời gian trôi qua, ký ức về những ngày ở Khe Khao lùi dần trong trí nhớ, có nhiều thứ Tự Thắng quên hẳn. Thế nhưng tiếng đái bô tồ tồ của Thảo thì nó không thể nào quên. Người ta nói không có gì lưu giữ ký ức lâu như âm thanh và mùi vị… Những kỷ niệm giữa nó và Thảo cứ lần lượt hiện về cho tới khi nó chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay.

Đang ngủ, Tự Thắng bị Thảo đánh thức. Nó thì thầm:

– Em bị chảy máu anh ạ.

Tự Thắng hốt hoảng. Nó đoán có thể Thảo đè lên rắn hoặc rết độc.

– Chảy máu ở đâu?

Thảo đưa ngón tay trỏ lên miệng, ra hiệu cho Tự Thắng nói khẽ. Nó bước chếch sang một bên, chỉ tay vào vết ướt thẫm trên quần.

– Bị con gì cắn à?

– Đã bảo nói nhỏ rồi mà. Đi ra ngoài kia. Nhẹ thôi, đừng làm các anh ấy thức.

Tự Thắng theo Thảo ra ngoài cửa hang.

– Em bị chảy máu giống như cái Thạch Bột hồi đầu năm.

– Sao tự nhiên lại chảy máu giống cái Thạch Bột? Làm sao lại bị chảy máu? Chảy ở đâu, cho anh xem.

– Không cho xem. Tự nhiên nó chảy, sao mà biết được. Cái Thạch Bột tháng nào cũng bị. Nó phải lấy mảnh vải xô nhét vào trong quần. Nhưng em không có vải xô.

Tự Thắng nhíu mày. Nó chợt nhớ tới những mảnh xô của mẹ thỉnh thoảng phơi trên dây. Nhưng hiểu biết của nó chỉ dừng lại ở đấy.

– Vậy giờ phải làm sao?

– Em thấy có cái khăn mặt màu xanh, chẳng biết của ai. Em lấy để bịt máu.

– Nếu máu chảy nhiều thì phải ra trạm xá khâu lại?

– Không cần khâu. Nó chảy ba ngày là tự hết thôi. Tháng nào cái Thạch Bột cũng bị thế.

Tự Thắng thò tay vào túi quần. Khăn mặt của nó vẫn còn. Cái khăn màu trắng của Việt Bắc vắt cạnh bếp. Vậy cái khăn Thảo lấy là của Linh.

– Linh mà biết em dùng khăn mặt của nó nhét vào đít thì chửi em chết.

– Làm sao bây giờ anh?

– Đi giặt khăn trả nó. Lấy khăn của anh mà dùng.

– Mình đi luôn bây giờ anh nhé.

Tự Thắng thấy trời vẫn còn mờ mờ nên lưỡng lự. Sau nó nghĩ để đến lúc mọi người thức dậy lại mất công giải thích nên quay vào lấy cái quần đùi và một mẩu xà phòng bé xíu dưới đáy ba lô, rồi cùng Thảo đi xuống hồ. Tự Thắng đưa Thảo cái quần đùi và mẩu xà phòng, bảo thay quần rồi giặt luôn cho sạch vết máu. Nước hồ lạnh buốt khiến Thảo “a” lên một tiếng. Nó lội ra phía ngoài, chỗ sâu tới đầu gối. Dáng người thon thả của Thảo mờ ảo trong màn sương như khói tỏa trên mặt hồ, làm Tự Thắng nhớ tới câu chuyện cổ tích về một cô tiên xuống trần tắm, không về trời được vì bị chàng thợ săn giấu mất đôi cánh.

Thảo giặt xong, Tự Thắng nói:

– Cứ mặc tạm cái quần đùi, lên hang đốt lửa hong quần của em cho khô hãy thay. Mặc quần ướt dễ bị hắc lào lắm.

– Mọi người hỏi sao mặc quần đùi của anh thì nói thế nào?

– Thì nói em đái dầm. Ai chẳng biết biệt danh của em là Thảo tè dầm.

– Bây giờ em đâu có tè dầm nữa. Mà thôi, kệ mọi người. Quần em bẩn thì em giặt. Anh ơi, em lấy cái khăn mặt của anh Linh luôn nhé. Ngày nào em cũng phải có cái để thay đổi.

– Hay là… xé đôi cái khăn mặt của anh ra?

– Nhỏ quá anh ạ.

– Vậy lát nữa em phải hỏi xin anh Linh.

– Lỡ anh ấy lại hỏi dùng làm gì thì sao. Chuyện này… ngại lắm.

– Nếu Linh đã cho, nó sẽ không hỏi em dùng để làm gì đâu.

– Chắc anh Linh nghĩ em xin để rửa mặt anh nhỉ? Mà anh này, em bảo nhé…

Tự Thắng thấy Thảo đang nói lại dừng. Nó chẳng biết Thảo sẽ nói gì nên lặng lẽ chờ.

– Em thấy những hôm bị nhiều, cô chủ nhà của bọn em còn lấy tro bếp gói vào miếng vải cũ để dùng nữa cơ…

Tự Thắng không hiểu:

– Bị cái gì mà phải dùng tro bếp gói vào miếng vải?

– Anh lớn mà ngố thật đấy. Bị nhiều thì phải làm thế chứ sao. Anh kiếm lá hay cỏ khô đốt để em lấy tro nhé.

Dù vận dụng trí tưởng tượng hết cỡ, Tự Thắng vẫn không hình dung ra Thảo cần tro để làm gì. Không muốn mang tiếng ngố, nó gật đấu:

– Hiểu rồi. Để anh sẽ đốt cho em một thúng tro. Tha hồ mà dùng.

– Em chỉ cần mấy gói nhỏ thôi, ngố ạ! Mà khi nào nước mới rút anh nhỉ?

– Vết anh Sơn đánh dấu trên đá hôm qua chìm rồi. Nước vẫn tiếp tục lên. Hôm nay em chưa về được đâu.

– Thế thì càng thích.

– Thích gì mà thích. Khi về em sẽ bị kỷ luật nặng vì tội trốn trại.

– Các anh trốn trại mới bị kỷ luật chứ em đi tìm các anh đâu có tội. Phải khen em mới đúng.

– Chắc chắn các thầy sẽ bắt em khai ra bọn anh.

– Em không khai. Em đã hứa với anh Sơn khi anh ấy đưa em vào đây là sẽ không lộ với bất kỳ ai. Lời hứa của con nhà lính. Ai hỏi em sẽ nói đi lạc. Bé tí lạc trong rừng Khe Khao em còn không chết nữa là bây giờ em lớn rồi. Lạc trong cái rừng nhỏ này có gì phải lo.

Tự Thắng nhìn Thảo, hơi ngạc nhiên. Đúng là nó lớn và cứng cỏi hơn cái con bé Thảo nhõng nhẽo mình vẫn biết. Có khi nó còn cao hơn cô Thu nữa. Càng ngày nó càng giống mẹ. Thời gian gần đây, đôi lúc Tự Thắng cảm thấy hơi ngại khi nhìn vào mắt nó.

Thảo tìm một cành cây, phơi quần rồi chìa tay ra. Tự Thắng nhíu mày nghĩ, không hiểu nó cần gì.

– Đưa cho em cái khăn… để em thay và giặt cái khăn của anh Linh. Lỡ xin anh ấy không cho thì sao.

Tự Thắng đưa khăn cho Thảo rồi trèo lên một mỏm đá ngồi chờ. Phương Đông ửng hồng. Sương tan dần trên mặt nước. Khi tia nắng mặt trời đầu tiên xuất hiện, cả khu rừng đang yên lặng bỗng bừng tỉnh giấc. Tiếng chim họa mi từ trên đỉnh núi, lảnh lót như tiếng kèn xung trận, mở đầu bản hòa ca của núi rừng. Lũ chim gáy cất tiếng cúc cù cu… cu… cu… bằng đủ giọng kim, giọng thổ, giọng pha. Chích chòe, sơn ca, vành khuyên, chào mào, sáo sậu… tranh nhau khoe giọng. Các âm thanh líu lo, ríu rít, râm ran vang khắp bốn phía, chỉ riêng tiếng chim bắt-cô-trói-cột đơn độc, lẻ loi, lạc riêng một điệu. Thảo giặt xong, chạy tới ngồi cạnh Tự Thắng. Hai đứa cùng lắng nghe bài ca chim hót bên Hồ Mây. Đó là một trong những bản nhạc hay nhất trong đời chúng.