- II -

Hoàng nhìn rất lâu ra phía có những chòm cây nổi lưa thưa, màu xanh biếc cắt lên màu trời xanh lơ, rồi quay lại hỏi người cô nội:

- Cô ạ, cháu đoán ở đâu đây có chiếc nhà ngói.

- Sao cháu biết?

- Cháu đoán.

Hoàng mỉm cười sung sướng, trong khi cô chàng đưa vội mấy nhát chổi, ngừng lại để kể giài giòng về sự tích cái nhà ngói ấy.

- Ngôi nhà mà cháu đoán là của quan huyện vùng ta. Ngài thuê để làm chỗ nghỉ mát cho mấy người con cũng đi học ở Hanoi như cháu. Cậu cả nghe đâu học trường thuốc gì kia đấy, còn cô thứ ba cũng đã đậu bằng thành chung, nhưng chưa về.

Hoàng vừa toan chữa lại: ‘‘đã về rồi’’ nhưng không hiểu sao chàng lại thấy sự không biết của cô chàng lúc này hay hay như một câu khôi hài ngờ nghệch nên để. Hoàng không chữa, và mỉm cười một cách ranh mãnh. Vì chàng tin chắc rằng Kim Thu xuống tầu với chàng hôm qua không phải ai hơn là cô con gái con quan huyện ‘‘đậu bằng thành chung nhưng chưa về’’ mà cô chàng vừa thuật.

Hoàng nhớ lại những dáng điệu quý phái của Kim Thu ở ga và càng tin sự mình đoán là đúng. Phải, cặp mắt trong trẻo ấy, thân hình thanh tú ấy chỉ có thể được đúc bởi một giòng giõi quý phái, lá ngọc cành vàng. Đêm hôm qua Hoàng đã làm cả một giấc mộng về thiếu nữ, Hoàng đã hỏi chuyện nàng, nàng cười với Hoàng và nhiều cái âu yếm khác lan man rãi ra mãi đến tận lúc gà gáy. Sáng dậy, Hoàng thấy lưỡi tê đắng, đầu óc nặng chĩu. Ỏe hồn chàng, giấc mộng còn để lại một ít bâng khuâng, dư vị thoảng về sau mấy ngày, vui vẻ. Hoàng chải lại mái tóc bò liếm, mặc quần áo ngày chủ nhật, vì chàng thấy mình cần phải gặp Kim Thu lúc lòng còn đầy những mỹ cảm về thiếu nữ. Hoàng nói thác với cô là đi xem lúa rồi rẽ qua một con đường nhỏ, uốn khúc chạy về nơi mà ban nãy Hoàng hình dung như có ngôi nhà ngói.

Gió buổi sáng hơi lạnh, đầy tiếng chim sớm vùn vụt nhảy lên từ hai bên đồng với thứ hương nhẹ nhàng, thanh khiết của mùa thu mới đến, bỡ ngỡ như cô gái mới về nhà chồng. Hoàng tưởng đâu như từ ở ruột trái dất mơ màng, âm ỷ, một nỗi sầu thiên cổ đang vọng lên, hòa theo những làn khói mây vơ vẩn, dùng dắng ngang dẫy núi xanh biêng biếc. Bỗng, tiếng vó ngựa đập mạnh trên trái đất, từ phía sau tiến lên làm Hoàng giật mình, tránh vội người ra bên bờ cỏ. Chàng kinh ngạc xiết bao, khi nhận thấy người ngồi đường hoàng trên lưng con ngựa trắng là … Kim Thu, cô gái chiều qua cùng xuống tầu với chàng. Giữa lúc Hoàng bối rối định đi tắt xuống một con đường gần đấy, thì một tiếng gọi làm chàng giật mình quay lại.

- Hoàng! hoàng! Về bao giờ thế?

Người vận âu phục, dừng ngựa nhảy xuống, tiến lại bắt tay Hoàng. Hoàng nhận ra là Phúc, người bạn đã có lần cùng học một thầy với chàng ở Hanoi.

Mọi lần gặp Phúc. Hoàng thẳng thắn bắt tay bạn, nhưng bây giờ trước mặt thiếu nữ, Hoàng thấy cử chỉ của mình ngượng nghịu, thiếu tính cánh tự nhiên. Hoàng đưa mắt nhìn thiếu nữ, vì chàng chắc thiếu nữ cũng đang nhìn mình. Nhưng Hoàng lầm. Người con gái cao kỳ, quý phái ấy lơ đãng nhìn ra phía trước mặt, trong khi con ngựa trắng cúi đầu gậm mấy ngọn cỏ tươi, cái đuôi phe phẩy như một mớ tót trắng.

- Ta đi thôi, anh Phúc ạ.

Phúc sực nhớ đến em, bắt vội tay Hoàng và hẹn đến chiều sẽ đợi Hoàng ở nhà. Hai con ngựa lại miết đi, và Hoàng một lần nữa xuýt nghiêng đầu chào người con gái không hề thèm ngó tới mặt chàng. Trở lại con đường ban nãy, Hoàng vừa dằn mạnh gót giầy, vừa lẩm bẩm:

- Cái cằm dài thế, chả trách mà kiêu ngạo!

Tuy nhiên, Hoàng vẫn phải chịu thiếu nữ là đẹp, nhất là khi nàng ngồi trên lưng con ngựa trắng vẫy đuôi. Cặp mắt tròn nhưng luôn luôn lơ đãng, đôi má hồng luôn luôn chỉ chực để phụng phịu, Kim Thu có cái đẹp bướng bỉnh của một người con gái bao giờ cũng ưa nhìn lên cao. Hoàng quay nhìn lại môt lần nữa, nhưng hai con ngựa, đã từ bao giờ, mất biến vào trong lũy tre dày nghịt. Hoàng thơ thẩn bứt một bông cỏ may gặp ở đường, trong lúc chàng đăm chiêu nghĩ về người con gái đi ngựa ban nãy. Hoàng thấy khó chịu vì nét mặt lạnh ngăn ngắt của Kim Thu, và không hiểu sao, Hoàng chỉ muốn có dịp lại gần nàng, rồi cũng không thèm để ý như thế, cho bõ giận! Nhưng không đầy một phút, Hoàng lại trở lại mâu thuẩn ngay với chính mình. Chả có lần, Hoàng ao ước được gặp một thiếu nữ lạnh lùng, bí mật, kiêu ngạo như Kim Thu vừa qua đấy ư? Hoàng cho là đàn bà, cái hạng người chịu đựng đau khổ nhiều nhất, phản trắc cũng nhiều nhất, có quyền tự cao để giữ toàn giá trị của mình. Song le Hoàng vẫn thấy khó chịu vì cử chỉ ngạo ngược của Kim Thu. Vẻ mặt lạnh lùng, cặp mắt xa xôi, Hoàng thấy chúng xấc xược, bất phục tòng, nhưng cùng một lúc gieo ác cảm gieo luôn được cả thiện cảm. Cố tìm để thấy một chút thùy mị về Kim Thu, Hoàng thất vọng chỉ gặp toàn những vẻ lạnh lùng như đó. Thấy mình loanh quanh mãi với những ý nghĩ không đâu ấy, Hoàng nắm chặt đôi tay lại, lẩm bẩm:

- Thì giản tiện hơn hết là đừng tìm để hiểu biết một chút gì về Kim Thu nữa. Đàn bà họ giống nhau hết, một người là hình ảnh của nghìn người, vạn người và cứ thế cho đến hết kiếp quả đất.

Sự nhiếc móc đàn bà một cách ngây thơ ấy làm cho Hoàng nhẹ bớt nỗi tức tối về Kim Thu đi. Chàng rảo bước về nhà, nhất định không một lần nào quay lại nhìn nữa.

Hoàng, nói cho đúng, chưa lần nào được yêu rõ rệt. Chàng hiểu đàn bà qua những pho sách hơn là theo cái ý nghĩa xác thực của cuộc đời. Đàn bà của Hoàng là đàn bà của Goethe, Dékobra, của Vilton, mà Gothe, hay Dékobra hay Vilton trong lúc phân chất đàn bà đã phải chịu một phần nhỏ tư tưởng văn chương làm sai sự thực đi. Nhất là Hoàng lại là thi sĩ, chàng có quyền xét đàn bà theo một sự tưởng tượng riêng, sự tưởng tượng phần nhiều không được xác đáng.

Về đến nhà, công việc đầu tiên của Hoàng là nằm phịch xuống giường vắt tay lên trán, tư lự. Chàng cảm thấy lần đầu lòng tự ái của mình bị đánh mạnh. Người thiếu nữ cưỡi con ngựa trắng, với vẻ mặt kiêu kỳ, trở nên cái mộc đỡ những sự tức tối vô nghĩa lý của Hoàng. Hoàng muốn quên Kim Thu, muốn ‘‘tha lỗi’’ cho Kim Thu, nhưng con ngựa trắng như tuyết, cao lềnh nghềnh như con ngựa tây đã là cái hình ảnh diễm le-5, linh động ấn mạnh vào đáy óc Hoàng để không bao giờ ra ngoài nữa. Hoàng vớ lấy chiếc gối ném mạnh xuống chân giường, vì những ý nghĩ không đâu ấy, mặc dầu Hoàng cố xua đuổi, vẫn thao thức, quay lộn trong đầu.

Nhất định Hoàng không sang chơi nhà Phúc nữa, nhất định Hoàng tránh hẳn những sự đụng chạm bất lợi những ngày sung sướng, êm ả có thể kéo dài ở đây của chàng.

Đến chiều, lúc Hoàng tỉnh dậy sau một giấc ngủ nhọc mệt, chàng đã thấy bức thư của Phúc mời chàng sang chơi đặt nằm trên bàn từ bao giờ. Giở thư ra, Hoàng chăm chú đọc từng chữ, đọc lại lần thứ hai, vì đột nhiên chàng có cái linh cảm lạ lùng rằng chính Kim Thu đã lấy tờ giấy trong quyển vở của nàng để Phúc viết thư mời bạn. Hoàng đưa lên mũi ngửi tờ giấy trắng một cách não nùng, say sưa tìm cái hơi tay thân mật của người con gái cưỡi ngựa cố ý để vương lên trên.

Hoàng tưởng tượng lúc Phúc ngồi viết thư cho chàng, thì Kim Thu tay vịn thành ghế, đang đưa chân bên cạnh anh tò mò đọc từng chữ một. Thế là nàng biết tên chàng là Hoàng, cũng như Hoàng biết tên nàng là Kim Thu. Sự tin chắc có hai người góp công và góp của tạo nên bức thư giản dị ấy khiến mắt Hoàng sáng lên, người Hoàng bang khuâng.

Cứ thế rồi mặc quần áo, rồi chờ đến giờ sang nhà Phúc cũng được, nhưng Hoàng còn muốn cầu kỳ hơn một chút. Hoàng cũng lấy tờ giấy trắng đẹp như thế, để trả lời Phúc bằng thứ chữ rắn rỏi nhất, đã từng nổi tiếng khi ở nhà trường của mình. Hoàng với Phúc không thân nhau mấy, nhưng Hoàng đã tha thiết gọi Phúc là ‘‘bạn quý’’ ngay dòng đầu, và trước khi ký cái tên ngoằn nghèo, mỹ thuật, Hoàng thêm: ‘‘Và chúc quý quyến vinh an’’ Hoàng mỉm cười, gấp bức thư lại, vuông vắn bỏ vào phong bì, sai thằng Tảo cầm lại biệt thự quan Huyện. Hoàng chưa mặc quần áo vội, tuy sắp đến giờ hẹn, vì chàng còn muốn nỗi sung sướng thấm thía mãi ở tâm hồn chàng, kéo dài cái phút tự đắc hân hoan ra một cách thú vị.

Đứng trước gương, Hoàng thấy mình thốt nhiên có duyên lạ, Hoàng thấy từ nụ cười, từ cái liếc mắt đến vẻ bâng khuâng còn vương đọng trên trán đều ăn nhập nhau để giãn thành sự sung sướng làm nở nang mặt Hoàng thêm một ít. Những điều ngờ vực về Kim Thu lúc sáng. Hoàng cho là quá nông nổi. Hoàng tìm hết cách để làm thùy mị, cao giá Kim Thu lên trong trí tưởng tượng riêng của mình và cuối cùng, Hoàng nhận rằng sự kiêu hãnh của Kim Thu là có lý, khôn khéo để giữ kín cái tình cảm tốt đẹp, thâm thúy trong long.

Những vần thơ thi nhau đến ‘‘múa cánh’’ trên môi Hoàng, và Hoàng cảm thấy mình, ở mỗi phút, lại biến ra thành một người khác, những con người kỳ lạ vì quá có tài vì được ngập đầy những diễm phúc.

Hoàng xoay lưng đi, đưa mắt lại, mãi đến lúc bộ âu phục màu xám mới là còn mới nguyên cả sự đứng đắn làm Hoàng vô cùng bằng long với chiếc cravate màu huyết dụ kẻ trắng. Hoàng gạt tờ báo ra góc giường, vì cái tin một người thất tình tự tử đăng bằng chữ to trên trang đầu đã làm Hoàng bĩu môi, khinh bỉ. Còn nửa giờ nữa, nhưng Hoàng cũng đi thơ thẩn ra con đường lúc sáng, vì chàng thấy cần phải trao đổi với cảnh vật sự hoan lạc đương đầy tràn trong lòng.

Hoàng mỉm cười cả với những người không quen nhìn chàng, Hoàng hỏi chuyện cả những thằng bé chăn trâu len lén, chắp tay đứng bên đường.

Gió mát thổi lật về sau Hoàng làn khói thuốc xanh nhợt, và thổi lật cả chiếc cravate lụa bay nhẹ nhàng như cánh bướm. Cảnh đẹp như một buổi chiều đã hết từ lâu lắm, trong xa xôi, khiến Hoàng muốn được thoát tục như Baudelaire, tác giả bài thơ Élévation bất hủ.

Khi ra khỏi lũy tre, Hoàng thấy xa xa một căn nhà gạch, mái ngói màu đỏ mới, nổi lên như một hòn đảo nhỏ trên mấy chòm cây phồng gió, lơ thơ. Một con đường đất đỏ mang tầm mắt người đến một khoảng cây, hình như là khu vườn, bao phủ chung quanh cái biệt thự như hàng rào kiên cố thiên nhiên.

Sự bài trí rất mỹ thuật và tĩnh mịch của cái khung cảnh âm u ấy, đem lại cho Hoàng sự man mác, bâng khuâng khi đứng trước những ao hồ đầy bóng lá, một buổi trưa hè đổ vàng trên sóng nước.

Sự đê mê truyền ra từ lòng cảnh vật rủ rê Hoàng đến trước biệt thự lúc nào không biết. Có bóng một người con gái từ ngoài vườn vào trong nhà, tiếp đến tiếng huýt sáo mỗi lúc một rõ rệt.

Phúc gầy gò trong bộ pyjama kẻ, chạy ra đón Hoàng từ cổng. Hoàng có ý đưa mắt nhìn ra chung quanh, nhưng Kim Thu không còn ở đấy nữa. Giữa lúc Hoàng bước chân vào phòng khách, thì tiếng mandoline nhịp nhàng từ phòng bên đưa lại…

Câu chuyện giữa Phúc và Hoàng là câu chuyện bó buộc, rời rạc, vì mục đích Hoàng đến đây không phải là vì Phúc mà là vì cái người con gái dang thản nhiên ngồi trong phòng bên cạnh đánh đàn. Một lúc sau, tiếng đàn ngừng bặt, Hoàng nghe rõ tiếng dép kéo nhẹ nhàng qua trước phòng khách.

Hoàng không dám nhìn lên, sợ gặp mắt Phúc, nhưng chàng dự đoán là Kim Thu cốt ý đi qua để nhìn chàng, hay để chàng nhìn. Trước mặt Hoàng, chồng báo có tên ký của chàng được xếp cẩn thận vì đóng dở gáy. Phúc là một độc giả trung thành của tờ ‘‘Văn Chương’’. Không một số nào chàng bỏ qua và cả khi đi nghỉ mát, tập báo yêu dấu cũng vẫn theo chân chàng.

Hoàng sung sướng như một người thấy tác phẩm mình được nâng niu cầm trong tay một thiếu nữ đẹp. Vì biết đâu, những bài thơ trong tập báo đóng giở ấy lại không là kinh nhật tụng của một tấm lòng đa cảm? Chắc chắn là Kim Thu – Hoàng nghĩ thế … đã có lần để trái tim đập những tiếng đập thành thực vì những tình cảm tha thiết trong thơ Hoàng.

Ngẫu nhiên, Hoàng đưa mắt nhìn ra vườn, trong vùng lá động, bóng một người con gái điềm nhiên bước, vẫn với vẻ mặt lạnh lùng như hôm nào, chàng gặp. Hoàng cau mặt lại, vì sự phán đoán gay gắt về tính tình người thiếu nữ kỳ dị ấy lại đã bắt đầu làm Hoàng khó chịu.

Cơm nước xong, Hoàng vẫn không thấy Kim Thu và khi chàng bước chân ra khỏi chiếc cổng lành lạnh của biệt thự, trăng trung tuần đã lên như một dĩa bạc xoay tít trong không gian.

Trên đường về quanh co như một sợi giây trắng, Hoàng thở dài, buồn bã:

- Mộng! Mộng tuốt!