Chương 15 Trăm trò lừa bịp

Ba trăm sáu mươi nghề, nghề nào cũng có quy củ riêng, mỗi nghề đều có người đứng đầu. Dù là bọn lừa đảo bịp bợm cũng chia ra làm mấy môn phái lớn, càng không cần phải nói đến những người làm ăn chân chính. Muốn làm ăn cần có khách hàng và nguồn hàng, muốn nắm được khách hàng thì phải đi khơi thông hai đạo hắc bạch, mà những người đảm bảo cho ngành buôn bán này là những nhà buôn lương thực.

Những nhà buôn lương thực này thông thường đều có lợi nhuận phong phú, vì lương thực là thứ hàng hóa không thể thay thế, con người có thể không dùng một số thứ, nhưng lại không thể không ăn được, lương thực chính là căn bản để con người ta sinh tồn. Mấy nhà buôn lương thực lớn đều có địa bàn của riêng mình, mỗi địa bàn đều phải đánh chiếm tranh giành mới có được, trải qua mười mấy năm, mấy chục năm hoặc thậm chí cả mấy đời người kinh doanh mới dần dần hình thành nên.

Bọn họ lo lót từ trên xuống dưới, bất luận là đám thổ phỉ trên núi rừng hay “giao long” ở dưới nước, tất cả đều được cho ăn đẫy, đồng thời trong chính phủ cũng phải có người, ngay cả trên phương tiện giao thông dọc tuyến đường vận chuyển cũng có người của họ hết. Trong khi đó, Chu Quý chỉ vì thấy gạo Xiêm La giá rẻ, liền như bị ma xui quỷ khiến, bỏ nhà bỏ nghề, dốc hết gia sản tham gia vào ngành này, song y một là chưa bái kiến những nhà buôn đầu ngành, hai là không có chỗ dựa sau lưng, chuyện này mà thành thì mới gọi là lạ.

Vốn tưởng rằng thương nghiệp chính là cạnh tranh về giá, đạo kinh doanh chỉ có giá cả hàng hóa, chỉ cần giá rẻ là có thể thông thuận mọi chuyện. Nào ngờ quy tắc mua rẻ bán đắt này lại không áp dụng được. Tới đây, Chu Quý mới biết mình ấu trĩ đến nhường nào.

Chu Quý có quan hệ mua được gạo Xiêm La, các nhà buôn lương thực cũng có thể mua được, vả lại giá còn rẻ hơn y nhiều, chỉ là thương hội đã thống nhất bán ra với giá thấp nhất là năm đồng một thạch gạo, các nhà buôn mới bán từ sáu đến bảy đồng một thạch. Chu Quý bán giá bốn đồng một thạch, quả thực là đã vuốt phải râu hùm, chặn đường kiếm tiền chẳng khác nào thù giết cha mẹ, các nhà buôn lương thực tức khắc ra tay với Chu Quý.

Từ Quảng Đông đến Thượng Hải, suốt cả chặng đường không tiệm gạo nào dám thu mua hàng của Chu Quý, đến Thượng Hải thì tàu còn bị người ta kiếm cớ giữ lại. Mấy con tàu đó là do Chu Quý thuê, chủ tàu nghe ngóng được Chu Quý đắc tội người khác, bèn yêu cầu y mau chóng dỡ hàng xuống, nhất thiết chớ để trâu bò đánh nhau ruồi muỗi chết. Chu Quý muốn tìm tàu mới cũng không dễ dàng, chủ các hãng tàu lớn biết đám buôn lương thực đang bỏ tiền ra trừng trị Chu Quý, làm gì có ai dám tiếp nhận công việc của y nữa.

Chu Quý gần như phải quỳ xuống lạy lục chủ tàu mới được gia hạn thêm năm ngày, giờ đã qua hai ngày, trong vòng ba ngày nữa hàng hóa buộc phải đưa lên bến cảng. Chi phí để tàu neo vào bến cảng cũng không thấp, bỏ ra tận mấy trăm đồng Đại dương mới xong xuôi được.

Hàng chuyển đi không xong, bán tại chỗ cũng vô vọng, thời gian ba ngày sắp sửa dồn Chu Quý vào chỗ chết tới nơi, số gạo Xiêm La này mà để lộ thiên trên bến cảng sẽ bị ẩm, lại còn sinh ra mối mọt nữa. Y muốn thuê cái kho trên bến cảng để chứa tạm, nhưng cả con đường này cũng đã bị đám buôn lương thực kia chặn mất.

Các nhà buôn lương thực dẫu sao cũng là người làm ăn, mặc dù nói là trừng trị loại “to gan làm càn” dám tự tiện bước chân vào ngành buôn lương thực như Chu Quý, song cũng không bỏ qua cơ hội kiếm tiền. Giờ bọn họ đã đưa ra điều kiện, cho Chu Quý một nghìn đồng Đại dương, bảo y từ đâu đến thì cút xéo về đó. Một nghìn đồng Đại dương, còn không đủ tiền vốn, Chu Quý khóc không ra nước mắt, nhưng giờ mà không nhận thì ngay cả một nghìn đồng này cũng chẳng có nốt. Đúng lúc này, Xâu Tiền tìm đến gặp y.

Xâu Tiền nghe Chu Quý kể xong đầu đuôi câu chuyện, liền nói trước: “Anh thấy vụ này nên thôi đi, nguy hiểm phiền phức quá, lỡ làm ăn được thì cũng bằng như nhận lấy kẻ thù của chú. Vả lại, vấn đề chú gặp phải, bọn anh cũng sẽ gặp phải. Kiếm tiền được hay không còn chưa chắc, nhưng chắc chắn là sẽ đắc tội với người ta, không đáng làm… Chu Quý, anh thấy hay là vụ này thôi đi.”

Chu Quý vừa nhen nhóm lên một tia hy vọng đã bị dập tắt, cả người y chìm trong ủ rũ và chán nản, Xâu Tiền muốn an ủi thêm dăm ba câu, song lại không biết bắt đầu từ đâu. Mạnh Tiểu Lục đột nhiên bật cười nói: “Ông chủ Chu, quả thực, đúng như đại ca vừa nói, phiền phức thì một rổ to mà còn chưa chắc kiếm được tiền. Ông anh tính toán cũng ghê thật đấy, tôi đoán giá nhập chỗ gạo Xiêm La này chắc chưa đến hai đồng một thạch đúng không nhỉ, cứ thế này, phiền phức để chúng tôi gánh hết, còn ông anh chỉ tổn thất tiền vận chuyển, thậm chí có khi cả tiền vận chuyển cũng không mất, lại còn có lời ấy chứ. Ông anh xem, là hai chúng tôi giống kẻ ngốc, hay ông anh đây giống kẻ ngốc nhỉ?”

Chu Quý bị vạch trần tim đen, lập tức đỏ mặt tía tai, sau đó thẹn quá hóa giận nói: “Buôn bán không thành thì còn nhân nghĩa, Lục gia cớ sao phải chế giễu tôi như vậy?”

“Nhân nghĩa? Ông anh gài bọn này mà còn gọi là nhân nghĩa à? Vậy tôi cũng nhân nghĩa với ông anh đây.” Mạnh Tiểu Lục hừ giọng nói: “Hai nghìn đồng Đại dương, chuyến hàng này tôi thu hết, đó mới gọi là nhân nghĩa.”

Chu Quý đứng bật dậy: “Vậy không được, lỗ nhiều quá. Lục gia, tôi nói thực với anh vậy, gạo này tôi mua ở Xiêm La là một đồng một thạch, nhưng tiền vận chuyển trên đường phải thêm vào hơn ba hào một thạch, giá này của anh tôi sợ là phải lỗ sặc gạch mất thôi. Anh tính thử xem, theo giá anh đưa ra thì thành năm hào một thạch rồi còn gì.”

“Vậy ông anh đi mà đàm phán với hội buôn lương thực kia nhé, phỏng chừng sau một phen nhục mạ giáo huấn, chắc là có thể thêm cho ông anh năm trăm đồng nữa. Tình hình ông anh như thế, muốn không lỗ vốn thì không được đâu, giờ chỉ lo tính xem làm thế nào để lỗ ít hơn mà thôi.” Mạnh Tiểu Lục nói xong, liền đứng dậy bảo Xâu Tiền: “Đại ca, chúng ta đi thôi.”

“Được, được, được,” Tiền Chấn Thông theo gã đi ra ngoài, ngoảnh đầu lại nói: “Chu Quý, không phải anh không muốn giúp chú, nhưng Tiểu Lục đây đầu óc nhanh nhạy, bình thường anh cũng toàn nghe theo chú ấy hết.”

“Đợi đã!” Chu Quý thấy hai người định bỏ đi thật, lập tức kêu lên.

Mạnh Tiểu Lục liếc mắt hỏi: “Sao vậy, ông chủ Chu?”

“Thật sự không thể thêm chút nữa à?” Yết hầu Chu Quý khẽ chuyển động, ánh mắt đầy tuyệt vọng.

Mạnh Tiểu Lục quay người lại nói: “Ông anh hỏi như vậy, nếu tôi nói thực sự không được, thì ông anh cũng đành nghiến răng mà chấp nhận thôi. Ông chủ Chu, nể ông anh là bạn đồng hương với đại ca tôi, tôi cũng thật lòng tính toán cho ông anh biết. Số hàng này của ông anh tôi mua lại mất hai nghìn đồng, ở đây thì không thể bán được rồi, đúng như lời ông anh dụ dỗ đại ca tôi vậy, phải bán đi phương Bắc, dù là vận chuyển bằng tàu vừa nhanh vừa rẻ nhất thì tiền phí cũng gần hai nghìn đồng.

“Mà vận chuyển vào nội địa, đi đường bộ phải trên một nghìn đồng nữa, vậy là tôi đã bỏ ra hơn năm nghìn đồng rồi. Chúng tôi lại không thông hiểu đường đi nước bước, trên đường chắc phải thêm hai nghìn lo trên lót dưới, lúc bán cũng phải bỏ ra chút này chút nọ, khơi thông quan hệ, chẳng lẽ không tốn hơn một nghìn nữa? Ông anh tính xem, kể ra chắc chắn sẽ bán được mười nghìn đồng Đại dương, song chúng tôi cũng chỉ kiếm được có một ít thôi.”

Nghe Mạnh Tiểu Lục phân tích, Chu Quý cũng chỉ biết thở dài gật đầu: “Hai nghìn thì hai nghìn, anh nói có lý, chi bằng bán cho các anh, được nhiều tiền hơn lại còn không bị đám người kia trút giận, coi như cũng không thiệt rồi.”

Mạnh Tiểu Lục cười ha hả: “Được lắm, ông chủ Chu, tôi còn chưa nói hết mà, hai nghìn là mua bán, chúng ta người làm ăn nói chuyện làm ăn. Nhưng anh và Tiền đại ca đây là bạn bè, giao tình của chúng ta đâu chỉ có hai nghìn đồng, tôi thêm cho anh năm trăm, nhiều hơn nữa thì tôi chịu.”

“Lục gia nghĩa khí, Chu Quý không biết báo đáp thế nào, sau này có chuyện dùng đến Chu Quý tôi, họ Chu này nhất định liều mình góp sức.” Chu Quý đứng dậy chắp tay nói.

Mạnh Tiểu Lục xua tay: “Anh em trong nhà, không cần nói những lời khách sáo đó làm gì. Ông anh chỉ cần làm ba việc coi như là giúp được tôi rồi. Thứ nhất, chuyện hôm nay chúng ta bàn bạc không được nói ra ngoài, kể cả có người hỏi đến, chỉ ra chuyện ông anh và chúng tôi đàm phán, thì cũng chỉ được nói là đàm phán không thành. Thứ hai, nếu bọn họ đến tìm, ông anh hãy tiếp tục giằng dai dây dưa với hội mấy nhà buôn lương thực kia, trả giá mặc cả với họ. Thứ ba, chẳng phải chúng ta vẫn còn ba ngày hay sao? Ông anh cứ dây dưa hai ngày, cụ thể khi nào giao hàng, đợi tôi thông báo, ngoài ra, ba ngày sau bảo chủ tàu lập tức rời đi.”

“Được, tôi nhất định sẽ làm được.” Không đợi Mạnh Tiểu Lục hỏi y có làm được hay không, Chu Quý đã cướp lời đáp trước.

Mạnh Tiểu Lục xòe bàn tay ra: “Quân tử nhất ngôn, tứ mã nan truy, chúng ta đập tay thề.”

“Bốp.”

Về tới nhà, tim Xâu Tiền vẫn còn đập thình thịch, theo như Mạnh Tiểu Lục tính toán cho Chu Quý nghe thì vụ buôn bán này chỉ kiếm được nghìn đồng Đại dương, vốn không đáng mạo hiểm như vậy. Có điều, Mạnh Tiểu Lục lại bật cười gian xảo, bảo rằng Chu Quý này không thực thà, nên gã cũng gài bẫy xẻo y một chút, chuyện này chắc chắn có cách làm, vả lại hai bọn họ còn có thể nhanh chóng kiếm được một mớ bộn.

Có điều, Xâu Tiền vẫn còn sợ sẽ đắc tội với hội buôn lương thực, Mạnh Tiểu Lục nghe xong liền cười lớn nói: “Sau này chúng ta đi buôn lương thực à?”

“Tất nhiên là không rồi, không có căn cơ, làm sao buôn bán lương thực ở Thượng Hải được. Chẳng lẽ kết cục của Chu Quý còn chưa đủ thảm sao?” Xâu Tiền lấy làm khó hiểu.

“Vậy thì được rồi, về sau chúng ta có làm ngành này đâu, đắc tội hay không thì cũng sợ quái gì chứ. Cùng lắm thì về sau quyết không qua lại với đám ấy nữa, người ta có ngấm ngầm ghi hận thì cũng là người làm ăn, chuyện không có lợi sẽ không làm đâu, chẳng lẽ vì oán hận mà kết thù đánh nhau với chúng ta chắc? Bỏ tiền mua danh, nếu vừa có tiền lại vừa có danh vọng, bọn họ muốn kết giao với chúng ta còn chẳng kịp ấy chứ, sao mà ghi hận nhớ thù được? Ở chốn làm ăn buôn bán, làm gì có kẻ thù cả đời? Vì vậy, chẳng qua chỉ là một vụ buôn bán thôi, đại ca không phải lo lắng.” Mạnh Tiểu Lục giải thích.

Nghe tới đây, Xâu Tiền mới thấy yên tâm phần nào, vỗ tay: “Nói có lý lắm, phải rồi, tiếp sau đây chúng ta nên làm thế nào?”

“Đại ca trở về chuẩn bị tiền nong đi, còn lại cứ để em lo là được.”

Sáng sớm ba ngày sau, hai chiếc tàu hơi nước cập vào bến cảng, Chu Quý vênh váo nhìn mấy kẻ được các nhà buôn lương thực phái đến dò la. Bọn họ biết hôm nay là đến hạn kỳ, chốc nữa chủ tàu sẽ bị ép phải dỡ hàng xuống, đến lúc đó thử xem Chu Quý khốn khổ thế nào. Tên Chu Quý này, đúng là rượu mời không uống lại muốn uống rượu phạt, chỉ sợ lúc đó khóc cũng không kịp, một nghìn đồng Đại dương kia cũng chưa chắc đã cho hắn ấy chứ.

Nhưng họ không ngờ Chu Quý chẳng những không cuống lên, ngược lại còn ung dung tự tại, dương dương đắc ý nhìn bọn họ. Vì đã chấp nhận điều kiện của các nhà buôn lương thực, chủ tàu đương nhiên không bị làm khó gì nữa, xong xuôi thủ tục liền lập tức khởi hành đi luôn. Nhưng trên bến cảng làm gì có đống bao gạo chất lên như núi, rõ ràng chỉ có một mình Chu Quý mà thôi.

Mấy tên do thám vội co chân chạy thục mạng về báo cáo với chủ mình, các nhà buôn lương thực không hiểu, lập tức bảo bọn hắn điều tra tất cả các tàu hàng khởi hành đi khỏi bến cảng sáng sớm hôm nay, xem xem kẻ nào dám ăn gan hùm mật gấu, kết quả đúng là có hai chiếc tàu hơi nước không rõ lai lịch.

Cả đám nhà buôn lương thực bấy giờ mới vỡ lẽ, lập tức đùng đùng nổi giận. Trừng trị Chu Quý vừa là để răn đe cảnh cáo vừa muốn trục lợi, nhưng họ có nằm mơ cũng không thể ngờ, Chu Quý lại quyết đập nồi dìm thuyền, không kiếm tiền nữa cũng nhất quyết liều đến cùng. Lúc trước, đám nhà buôn này đã bỏ ra không ít tiền để giăng bẫy, giờ lại thành ra tiến thoái lưỡng nan, đi tìm người nữa chỉ sợ còn phải bỏ thêm không ít tiền. Giờ đây, Chu Quý biến thành một miếng thịt ăn thì nhạt nhẽo vô vị, mà nhổ ra thì lại thấy tiếc.

Vận chuyển bằng tàu hơi nước chỉ đi được hai con đường, một là men theo đường bờ biển, tuy sóng to gió lớn, nhưng đi ven bờ thì không thành vấn đề. Một con đường khác là đường sông trong lục địa, dọc theo các lòng sông cũ.

Người làm ăn ưu tiên lợi ích, nhưng cũng không thể không có khí khái, danh dự, mặc dù không thể biết lỗ vẫn làm, nhưng Chu Quý quả thực là khinh người thái quá, đám nhà buôn lương thực họp nhau lại, quyết định không kiếm tiền thì cũng phải chơi với y một ván đến cùng. Có điều, tiền đề của cái gọi là không kiếm tiền ấy, chính là thu được đám lương thực bị chuyển đi kia, bằng không thì vụ làm ăn này quả thực lỗ to.

Bọn họ liền giở hết thần thông, liên hệ đệ tử Thanh bang mình quen dọc tuyến đường vận chuyển, canh chừng nghiêm ngặt đường sông, hễ phát hiện ra sẽ quấy rầy làm khó, sau đó lại đánh điện báo cho các bến cảng phương Bắc như Thanh Đảo, Thiên Tân, bảo bên đó chú ý, chuẩn bị câu lưu tàu bè. Đây đều là các tuyến đường bọn họ thường hay vận chuyển lương thực, nên vừa có quan hệ, vừa có giao thiệp, Chu Quý muốn đấu với bọn họ, há chẳng phải là tự mình tìm đường chết hay sao?

Lúc này, Mạnh Tiểu Lục lại dẫn theo ba anh em Mã Quốc Đống và Trần Quang, cùng với Xâu Tiền, tổng cộng sáu người đang ngồi trên tàu hỏa đi lên phía Bắc. Họ không ngồi trong toa khách, mà ở toa chở hàng kéo phía sau, trong toa chất đầy các bao gạo.

Xâu Tiền cười ngoác miệng ra nói: “Tiểu Lục, chú nham hiểm, nham hiểm quá!”

“Nham hiểm gì chứ, cái này gọi là minh tu sạn đạo, ám độ Trần Thương [17] , thế nào, anh Xâu Tiền, em có văn hóa hơn ông anh chứ hả?” Trần Quang không đi theo Xâu Tiền nữa, trong túi lại đã có ít tiền, nên nói năng không tôn kính lắm. Xâu Tiền biết Trần Quang có quan hệ với Mạnh Tiểu Lục, cũng không ra vẻ với anh ta, mà coi Trần Quang như bạn bè, đối đãi bình đẳng.

Xâu Tiền “phì phì” mấy tiếng nói: “Văn hóa cái gì chứ, chắc là nghe được ở đâu chứ gì? Anh nói cho chú một câu ra ngoài mà lòe người ta nhé, ‘Binh giả, ngụy đạo dã, [18] ’ có phải còn văn hóa hơn hai câu của chú vừa rồi không?”

Cả bọn cười ồ lên, Xâu Tiền lại nói: “Tiểu Lục, chú nói xem, khi bọn họ phát hiện trên tàu không có gì, sẽ tức đến thế nào nhỉ?”

“Em làm sao biết được, nhưng đường sắt Thượng Hải - Thiên Tân đã thông đường mười năm rồi, chúng ta chỉ làm một vụ, không cần phải khống chế giá vốn, chỉ cần đủ nhanh, chẳng lẽ lại bỏ đường sắt không dùng mà đi dùng tàu hơi nước? Đây đều là do kinh nghiệm và hiện tượng bề ngoài dẫn dắt người ta suy nghĩ sai lầm, không phải do em, mà chính họ tự đạp phải bẫy của mình.” Mạnh Tiểu Lục mỉm cười nói, bên tai vang lên lời dạy của Mã Vân: “Dương Đông kích Tây, hư thực tương ứng, lúc hư lúc thực, tùy ý biến hóa, lợi dụng sự thông minh của người khác, khiến họ bị chính sự thông minh của mình hãm hại, như thế cục diện lừa đảo đã thành được một nửa rồi.”

Mã đại ca, tôi đi thăm anh đây, Mạnh Tiểu Lục nhủ thầm.