Hồi 2 Chơi bài cẩu, Địch thua nương tử-Đua thuyền rồng, kẻ tử thác oan-(Bài cẩu: Trò domino cổ của Trung Hoa)
Đúng là con lục mà ta đang mong chờ!" Địch Công phấn khích nói với đại phu nhân. Ông thêm một con bài cẩu vào dây chuyền phức tạp đang hình thành trên mặt bàn vuông.
Ba vị phu nhân của ông chẳng bình phẩm gì, các nàng đang nghiên cứu cây bài của mình. Trong lúc nhá nhem tối, thật khó nhìn rõ hết các đốm đỏ trên những thẻ bài tre. Địch Công và ba nương tử đang ngồi trên bệ cao phía đuôi thuyền của nha phủ, nằm tách biệt với những con thuyền đang rồng rắn lên mây neo dọc bờ kênh.
Hôm nay là ngày mồng 5 tháng Năm, là ngày hội đua thuyền rồng thường niên. Từ đầu buổi chiều, dân chúng Phổ Dương đã nô nức trẩy hội từ Nam môn hướng về khán đài bên bờ kênh đích đến của các thuyền rồng vào tối nay. Đó cũng là địa điểm mà Địch Huyện lệnh trao phần thưởng cho các đội đua.
Huyện lệnh chỉ được vời đến để tiến hành lễ trao giải ấy, nhưng Địch Công luôn háo hức tham gia vào các lễ hội của bách tính. Ông muốn có mặt tại cuộc đua ngay từ lúc bắt đầu. Vì thế Địch Công đã rời thành nửa canh giờ trước khi hoàng hôn buông xuống, đi cùng đoàn tùy tùng của mình, được hộ tống trên ba cỗ kiệu. Họ lên chiếc thuyền lớn của nha phủ, thả neo đối diện khán đài. Ba đoàn kiệu đã dùng bữa chiều với cơm canh đạm bạc, giống như mấy ngàn bách tính lê dân đang tụ tập trên chiếc phà nhỏ hơn kết nối hai bờ. Dùng bữa xong, Địch gia yên vị chơi bài cẩu, chờ cho đến khi Hằng Nga ló dạng trên trời cao và cuộc đua thuyền bắt đầu. Giờ thì tiết trời đã trở nên thanh mát hơn, giọng ca tiếng hát và những tràng cười đùa vang vọng khắp mặt nước. Những vòm đèn lồng trang hoàng khắp các tàu bè và thuyền hoa đã được thắp sáng, mặt nước đen tuyền êm ả phản chiếu lại màu sắc sặc sỡ của chúng.
(Canh giờ: 1 canh giờ bằng 2 tiếng)
Thật là một cảnh đẹp tựa chốn bồng lai tiên cảnh, nhưng bốn người Địch Công đang ngồi quanh bàn, mê mải chơi bài cẩu, nên ít chú ý đến cảnh vật xung quanh. Bài cẩu là trò yêu thích của cả Địch gia, họ nghiêm túc chơi theo một lối vô cùng phức tạp. Giờ họ đang đi đến hồi phân thắng bại tại ván bài. Tam phu nhân chọn một quân trong số bài cẩu còn lại trước mặt mình.
Vừa đặt thẻ bài vào các miếng ghép trên bàn, nàng vừa nói với hai tỳ nữ đang ngồi xổm bên bếp chè, "Hai ngươi hãy thắp đèn lồng lên. Ta khó lòng thấy rõ mình đang làm gì!"
"Cho qua!" Địch Công thông báo.
Ông ngước lên vẻ khó chịu khi lão quản gia xuất hiện trên boong thuyền và tiến lại bàn.
"Giờ lại là chuyện gì nữa đây? Phải chăng vị khách thần bí kia quay lại?"
Khoảng hai khắc trước, khi Địch Công và các phu nhân tạm dừng cuộc chơi để đứng tựa lan can ngắm cảnh vật, một kẻ lạ mặt đã tiếp cận thuyền. Nhưng khi viên quản gia sắp quay vào thông báo, khách lạ lại xuất ngôn rằng mình không muốn quấy quả Huyện lệnh.
(Khắc: 1 khắc bằng 15 phút)
"Bẩm đại nhân, không phải ạ! Đó là Biện đại phu và Kha tiên sinh", lão quản gia cung kính thưa.
"Cho họ diện kiến!" Địch Công thở dài rồi đáp.
Biện Gia và Kha Nguyên Lương đang chủ trì cuộc đua thuyền rồng. Địch Công chỉ loáng thoáng biết mặt hai người, vì họ không nằm trong số các thân hào nhân sĩ mà ông thường xuyên gặp gỡ vì công vụ. Họ Biện là một danh y và chủ của một dược phòng lớn. Còn họ Kha là một người sưu tầm đồ mỹ nghệ giàu có.
"Bọn họ sẽ không lưu lại lâu đâu!" Ông mỉm cười trấn an ba vị nương tử.
"Miễn là lão gia không làm xáo trộn dây bài!" Đại phu nhân bĩu môi. Nàng và hai phu nhân còn lại úp mặt các thẻ bài trên tay xuống, rồi họ đứng dậy và lui ra phía sau tấm bình phong dựng bên bệ. Theo phép tắc thông thường, các vị phu nhân không được phép gặp gỡ những nam nhân không thuộc gia môn.
Huyện lệnh cũng đứng dậy. Ông gật đầu đáp lại lời chào của hai nam nhân cao lớn, nghiêm trang vừa xuất hiện trên boong thuyền. Họ vận áo dài mỏng nhẹ bằng lụa trắng, đầu đội mũ the đen.
"Mời quý vị an tọa!" Địch Công niềm nở nói. "Bản quan chắc là hai vị đến báo tin là mọi sự chuẩn bị đã chu toàn để cuộc đua bắt đầu."
"Bẩm đại nhân, quả là vậy!" Biện đại phu đáp với âm giọng rõ ràng và khô khốc. "Ban nãy, khi Kha tiên sinh và thảo dân rời khỏi Thạch Kiều thì cả chín thuyền đều đã dàn hàng tại điểm xuất phát."
"Các vị đã tuyển được những đội chèo cừ khôi chứ?" Địch Công hỏi.
Bỗng ông nạt mấy tỳ nữ đang thu dọn các chén trà trên bàn, "Đừng làm xáo trộn các quân bài!"
Trong khi Huyện lệnh mau tay lật úp cac the bài trên xới xuống lần nữa, Biện đại phu đáp lời, "Thưa, năm nay dân tình quan tâm hồ hởi hơn thường lệ. Mười hai nam nhân của mỗi thuyền chèo đều được tuyển chọn rất nhanh chóng. Sẽ là một cuộc thi đấu gay cấn, vì đội của thuyền Nhị tập hợp toàn tay chèo ở kênh đào, họ nhất quyết đánh bại dân trong thành. Kha tiên sinh và thảo dân đã thết đãi họ ăn uống no say tại tửu điếm ở thôn Thạch Kiều. Giờ thì tất cả bọn họ đang háo hức bắt đầu cuộc đua!"
Họ Kha vui vẻ nhận xét, "Thưa, thuyền của Biện tiên sinh được khán giả vô cùng ưa thích! Còn thuyền của thảo dân chẳng có lấy một cơ hội, nó nặng nề quá!"
"Nhưng nó là một nhân chứng lịch sử rõ nét, Kha tiên sinh à," Địch Công tiếp lời. "Ta nghe loáng thoáng rằng thuyền của ngươi là một bản sao giống hệt những con thuyền rồng từng được các vị tiền bối sử dụng."
Một nụ cười hài lòng nở trên khuôn mặt tuấn tú đầy sức sống của họ Kha. Y nói, "Bẩm, thảo dân tham gia cuộc tranh tài chủ yếu để đoan chắc rằng các truyền thống cổ xưa được gìn giữ nguyên vẹn."
Huyện lệnh gật gù. Ông biết họ Kha đã dành trọn cả đời người để nghiên cứu cổ vật và là một người sưu tập đầy đam mê các bảo vật. Địch Công ngẫm rằng một ngày nào đó, mình phải yêu cầu họ Kha cho xem bộ sưu tập họa phẩm.
Ông nói, "Bản quan mừng vì được nghe như vậy, Kha tiên sinh à. Hội đua thuyền rồng đã được tổ chức thường niên kể từ thời xa xưa, ở khắp mọi miền trong vương triều, tại những vùng có sông hồ hay kênh đào. Các lễ hội theo mùa cũng là dịp để dân chúng, vốn làm lụng vất vả quanh năm, được nghỉ ngơi khỏi những cực nhọc thường nhật!"
Biện đại phu nhận xét, "Dân địa phương tin là cuộc đua thuyền rồng sẽ làm vui lòng Nữ thủy thần, đảm bảo mưa thuận gió hòa cho nông phu và mang lại nhiều tôm cá cho ngư dân."
Ông ta vuốt bộ râu đen nhánh, khiến cho bộ mặt lưỡi cày điềm tình dường như trở nên nhợt nhạt hơn.
"Dạ bẩm, thuở xa xưa," họ Kha kể chuyện, "lễ hội này cũng khá man rợ, dĩ nhiên rồi. Dân làng sẽ phải cúng tế một nhân mạng sau cuộc đua, bằng cách hạ sát một nam tử trẻ trung trong miếu thờ nữ thần. Chàng trai được gọi là 'hôn phu của thủy thần' và gia đình nạn nhân coi đó là một vinh dự lớn lao."
Địch Công bình phẩm, "May thay, Đường triều anh minh đã bãi miễn tất cả các hủ tục như thế trong nhiều năm rồi!"
"Thưa đại nhân, đức tin cổ đâu có chết dễ dàng như vậy", Biện đại phu chậm rãi phân trần. "Dân chúng nơi này vẫn còn sùng kính Nữ thủy thần, mặc dù giờ đây kênh đào có vai trò quan trọng đối với ngư nghiệp và vận chuyển hơn là con sông. Thảo dân còn nhớ bốn năm về trước, trong cuộc đua có một thuyền rồng lật úp, khiến một nam nhân chết đuối. Vậy mà bách tính địa phương coi chuyện đó như điềm lành, hứa hẹn một vụ gặt dồi dào vào mùa thu."
Kha Nguyên Lương băn khoăn nhìn vị đại phu. Đặt chén trà xuống, y nhổm dậy và thưa, "Bẩm đại nhân, xin phép cho bọn thảo dân cáo lui để trở về khán đài, nhằm xem xét mọi thứ đã chu toàn cho việc phát thưởng hay chưa."
Biện đại phu cũng đứng dậy. Cả hai cúi thấp người thi lễ rồi rời đi.
Các vị phu nhân mau chóng ra khỏi tấm bình phong và an tọa trên ghế để tiếp tục ván bài. Liếc nhìn các thẻ bài còn lại trên xới, tam phu nhân hào hứng nói, "Chẳng còn nhiều quân lắm. Giờ thì ta đấu đến cùng nào!"
Các tỳ nữ mang chè tươi lên. Bốn người nhanh chóng vùi đầu vào ván bài cẩu. Chậm rãi vuốt chòm râu dài, Địch Công nhẩm tính các cơ hội của mình. Quân bài đoạn hậu của ông là con tam-linh. Cả ba phu nhân đều đã ra bài, nhưng chắc chắn phải có một con linh-linh còn sót lại. Nếu nó được đánh ra, ông nắm chắc phần thắng. Ngắm nhìn gương mặt phấn khởi của các nương tử, ông băn khoăn không biết nàng nào đang giữ quân bài đặc biệt đó.
Chợt một tiếng nổ vang rền gần đó, theo sau là chuỗi âm thanh lốp bốp vọng đến.
"Nàng mau ra bài đi!" Địch Công sốt ruột nói với nhị phu nhân đang ngồi bên phải. "Họ bắt đầu bắn pháo hoa rồi đấy."
Vị phu nhân ngần ngừ, nhẹ nhàng vuốt mái tóc đen óng ả, rồi đặt quân song tứ lên bàn.
"Cho qua!" Địch Công nói, vẻ thất vọng.
"Thiếp thắng!" Tam phu nhân reo lên đầy phấn khích. Nàng chìa con bài cẩu cuối cùng của mình ra, quân tứ-ngũ.
"Cung hỷ nàng!" Địch Công thốt lên. Rồi ông cất tiếng hỏi, "Ai trong các nàng giữ con song linh vậy? Ta đã ngóng quân bài chết tiệt ấy nãy giờ!"
"Không phải thiếp," hai phu nhân còn lại đáp, tay xòe thẻ bài của mình ra.
Địch Công nhíu mày nói, "Quái lạ! Chỉ có một con linh-linh và không còn quân gì sót lại trên bàn cả. Con bài cẩu đó đã không cánh mà bay đi đâu?"
"Có lẽ nó rớt xuống sàn," đại phu nhân phỏng đoán.
Họ cúi xuống tìm dưới bàn, đoạn cầm tay áo rũ nhiều lần. Nhưng vẫn chẳng thấy tăm hơi thẻ bài cẩu đó đâu cả.
"Có thể các tỳ nữ đã quên cất nó vào hộp," nhị phu nhân nói.
"Không thể nào!" Địch Công lẩm bẩm. "Lúc lấy các thẻ bài ra khỏi hộp trước khi bắt đầu ván đánh, ta đã cẩn thận đếm chúng. Lúc nào chẳng vậy."
Có một tiếng xì, tiếp theo là tiếng nổ lớn lanh lảnh vang lên. Con kênh được thắp sáng bởi cơn mưa màu sắc rực rỡ tỏa ra từ pháo hoa.
"Nhìn xem!" Đại phu nhân trầm trồ. "Thật là cảnh tượng đẹp mắt!"
Mọi người nhanh chóng đứng dậy và đi về phía lan can. Từ tứ phương tám hướng, các quả pháo hoa đang được bắn lên cao, tiếng nổ lốp bốp liên tục vang vọng. Rồi tiếng gầm rú ầm ầm rộ lên từ đám đông khán giả. Mảnh trăng lưỡi liềm bàng bạc xuất hiện trên bầu trời. Đã đến lúc các thuyền đua rời thôn Thạch Kiều cách đây vài dặm xuôi theo hướng kênh đào. Chỉ còn vài tiếng nổ lẻ tẻ vang lên rồi im bặt, nhường chỗ cho những âm thanh rì rầm lộn xộn. Dân chúng đang hào hứng bàn tán chọn thuyền cá cược.
(Dặm: 1 dặm tương đương 1,61km)
"Chúng ta cũng đặt cược nào!" Địch Công vui vẻ nói. "Tất cả dân chúng trấn này, ngay cả những con dân nghèo nhất, cũng cược ít đồng đấy."
Tam phu nhân vỗ tay và reo lên, "Thiếp sẽ đặt năm mươi đồng vào thuyền Tam! Chỉ để thần Lộc biết là bấy lâu nay thiếp vẫn chưa quên mất mặt ngài."
Đại phu nhân nói, "Thiếp đặt năm mươi đồng cho thuyền của Biện đại phu, chiếc thuyền rồng được ưa thích."
"Ta cược năm mươi đồng vào thuyền của họ Kha", Địch Công thêm lời. "Ta ủng hộ những thứ thuộc về truyền thống!"
Bốn người cười ầm lên và tán chuyện đùa vui một lúc, sau đó từ tốn nhâm nhi vài chén trà. Bất chợt, họ chú ý thấy dân chúng đang đứng trên các thuyền, nghểnh cổ hướng về phía khúc cua của kênh đào, chờ các thuyền rồng xuất hiện ở vòng cuối để đua đến đích. Địch Công và ba nương tử lại tới bên lan can. Không khí bồn chồn háo hức bắt đầu cuốn họ vào.
Hai chiếc thuyền tam bản tách tốp khỏi nhóm đông các thuyền đang neo đậu. Những tay chèo lướt sóng đưa chúng đến giữa kênh đào, đối diện với khán đài. Thuyền nhân neo chúng ở đó và phất cao các đại hồng kỳ. Họ là các trọng tài.
Bất chợt tiếng chiêng trống từ xa vọng lại. Các thuyền rồng, bóng dáng vẫn còn lờ mờ, đang tiến đến khúc quanh.
Đám đông bùng nổ những tiếng la hét lộn xộn. Thuyền Cửu đang vòng qua khúc cua. Con thuyền mảnh và dài được mười hai thuyền phu, vai kề vai, đẩy băng băng tiến về phía trước. Họ mạnh mẽ vung tay chèo theo nhịp trống vang rền ở giữa thuyền. Một nam nhân thân dài vai rộng, thân trên để trần, đang vận sức gõ cặp dùi gỗ liên hồi vào trống. Người lái thuyền, cúi rạp mình nắm mái chèo dài ở phía cuối, rống hết sức la hét các tay chèo. Bọt nước trắng xóa bắn tung tóe lên mũi thuyền nhô cao, chạm trổ hình đầu rồng có cặp sừng dài và đôi mắt trợn tròn.
Đại phu nhân reo to, "Đó là thuyền của Biện tiên sinh! Thiếp thắng!"
Nhưng rồi đuôi thuyền, được đẽo gọt hình đuôi rồng uốn lượn, bị mũi con thuyền thứ hai áp sát ngay trong tầm mắt. Đầu rồng nhô cao với bộ hàm há to dường như muốn cắn nát đuôi thuyền Cửu.
"Đó là thuyền Nhị, được điều khiển bởi các tay chèo của kênh đào," Địch Công bình phẩm. "Họ đang vận hết sức bình sinh."
Tay trống của thuyền Nhị, một nam nhân nhỏ thó nhưng dẻo dai, đang điên cuồng thúc trống, không ngừng la hét cổ động đám thuyền nhân. Khi hai thuyền tiến gần đến đích hơn, thuyền Nhị kè sát thuyền Cửu, long đầu của nó giờ đang "kề môi" với long vĩ của thuyền kia. Tiếng chiêng trống gần như chìm nghỉm trong tiếng la hét đinh tai nhức óc của đám khán giả.
Thêm bốn thuyền khác xuất hiện quanh khúc cua, nhưng chả ai chú ý đến chúng, mọi cặp mắt đều chết dính vào thuyền Cửu và thuyền Nhị. Những cánh tay vạm vỡ của các tay chèo thuyền Nhị vung ra với tốc độ kinh hồn, nhưng họ vẫn chẳng bắt kịp được thuyền Cửu. Hai thuyền giờ đã tiến sát đến đích, Địch Công có thể nhìn thấy nụ cười toe toét trên gương mặt của tay trống thuyền Cửu. Bọn họ chỉ còn cách đích độ trăm thước. Các trọng tài đã hạ thấp cờ đỏ để đánh dấu đích đến.
Bất thình lình, tay trống thuyền Cửu đơ người ra, dùi trống bên phải vẫn giơ lên giữa không trung. Trong thoáng chốc, nam nhân dường như ngơ ngác trơ mắt nhìn nó, rồi y đổ nhào xuống trống. Các thuyền phu sau lưng y ngẩng lên nhìn, mái chèo hai thuyền va nhau chan chát. Còn thuyền tròng trành và di chuyển chậm lại. Hai thuyền đua cùng vượt qua các lá cờ đỏ, nhưng thuyền Nhị nhỉnh hơn nửa thân thuyền.
"Tội nghiệp tay trống", Địch Công lên tiếng. "Họ không nên quá chén trước..."
Giọng của ông bị át đi bởi tiếng hoan hô ầm ĩ của đám đông. Trong khi thuyền Nhị và thuyền Cửu đậu dọc theo bến trước khán đài, thì bảy chiếc thuyền rồng còn lại cũng lần lượt về đích, mỗi chiếc đều được chào mừng bởi những tràng pháo tay vang dội của đám đông khán giả phấn khích. Pháo hoa lại tiếp tục bắn lên từ mọi phía.
Huyện lệnh nhìn thấy một chiếc thuyền lớn của nha phủ chèo vượt qua đám đông và hướng về phía thuyền mình.
Quay sang các nương tử, ông nói, "Họ đang đến đón ta đi trao giải thưởng. Quản gia sẽ hộ tống các nàng về nội trạch trước. Ta sẽ về ngay khi lễ hội kết thúc!"
Ba vị phu nhân cúi đầu chào, rồi Địch Công đi xuống boong tàu phía dưới. Biện đại phu và Kha tiên sinh đang đợi ông ở cầu thang mạn. Khi đã bước xuống thuyền, ông nói với họ Biện, "Bản quan lấy làm tiếc là thuyền của ông đã thua. Mong rằng trống thủ không lâm trọng bệnh."
"Bẩm, thảo dân sẽ đi thăm hỏi xem y thế nào. Đó là một nam nhân cường tráng, bọn thảo dân sẽ giúp y hồi tỉnh lại như bình thường. Cuộc đua đã diễn ra tốt đẹp!"
Kha Nguyên Lương lặng thinh, bồn chồn vân vê hàm râu mỏng dính. Y định nói điều gì đó, nhưng rồi lại thôi.
Khi họ đến bến tàu, viên Bộ đầu cùng sáu thuộc hạ cung kính nghênh tiếp Huyện lệnh. Họ Biện và họ Kha mời ông lên khán đài. Hồng Sư gia, lão phụ tá tận tụy, đón chào chủ nhân trên bục và dẫn lối ông đi thay y phục trong một tiểu phòng tạo ra bởi các tấm bình phong bằng tre.
(Bộ đầu: Người đứng đầu các Bộ khoái trong nha phủ)
Khi lão Hồng giúp Địch Công khoác quan phục bằng gấm xanh thêu kim tuyến, ông nói vẻ hài lòng, "Đây là cuộc vui thú vị nhất, lão Hồng à!"
Đội chiếc mũ ô sa nhung đen lên đầu, ông hỏi, "Ta đoán là không có chuyện gì xảy ra ở nha phủ?"
Lão Hồng đáp lời, "Bẩm đại nhân, chỉ có vài sự vụ thường nhật thôi. Lão phu đã cho các Lục sự về nhà trước giờ Dậu. Bọn họ rất vui sướng vì có thể kịp đến đây xem đua thuyền."
(Lục sự: Người giữ việc biên chép văn thư sổ sách ở các cơ quan)
"Tốt lắm! Trong khi ta đang huấn thị đám đông, lão hãy đến bến tàu tìm hiểu tình hình của trống thủ thuyền Cửu. Lúc gần đến đích thì hắn lăn ra bất tỉnh đấy. Tội nghiệp, nam nhân khốn khổ ấy đã đổ gục xuống ngay trước khi thuyền chạm đích."
Địch Công nhanh chóng bước ra ngoài rồi đi lên bục.
Một rừng người đang tụ tập đông đảo bên dưới. Các Bộ khoái đã xếp các đội chèo đứng thành hàng chỉnh tề phía cuối bậc thang. Viên
(Bộ khoái: Người làm công việc tuần tra khu vực, truy bắt tội phạm cho nha phủ)
Bộ đầu dẫn đội trưởng của mỗi thuyền đua bước lên bục, để Huyện lệnh tán dương đôi câu hoa mỹ và trao các gói phần thưởng bọc trong giấy hồng điều. Mỗi phần có một chiếc bánh gạo nhỏ và chút ít ngân lượng.
Sau đó, Địch Công trình bày một bài huấn thị ngắn, cầu chúc mọi người may mắn và cơm no áo ấm. Ông vào lại phòng thay y phục trong những tràng pháo tay của đám đông dân chúng.
Hồng Sư gia đang chờ ông với vẻ lo lắng.
"Bẩm đại nhân, tay trống tử nạn rồi. Ngỗ tác nói rằng nam nhân đó đã bị đầu độc."
(Ngỗ tác: Người làm công việc khám nghiệm tử thi trong nha phủ)