CHƯƠNG 19

Trong suốt một giờ, kìm nén phản ứng sâu sắc với cái chết của cha, vẻ ngoài huy hoàng của mảnh đất quê hương, cảng New York, hình như với Dick, mọi thứ đều buồn bã và đặc biệt, nhưng khi lên bờ cảm giác đó đã mất, chàng cũng không sao tìm thấy nó lần nữa trên các con phố, trong khách sạn hoặc trên đoàn tàu đưa chàng tới Buffalo trước, rồi về hướng nam tới Virginia, đến với thi hài của cha chàng. Chỉ đến khi con tàu địa phương kéo lê vào vùng đất sét phủ rừng thấp của hạt Westmoreland, chàng lại thấy đồng cảm với xung quanh. Ở ga, chàng trông thấy một ngôi sao chàng biết, và ánh trăng sáng ngời, lạnh lẽo trùm trên vịnh Chesapeake, chàng nghe thấy tiếng bánh xe ngựa ken két quay, những giọng nói thật thà, vui vẻ, âm thanh uể oải của những dòng sông cổ kính chảy êm đềm, mang những cái tên thổ dân dịu dàng.

Ngày hôm sau, cha chàng đã nằm giữa hàng trăm người mang họ per, Dorsey và Hunter. Để ông nằm đó với mọi họ hàng vây quanh thật thuận tiện. Hoa rải rác trên đất màu nâu. Giờ đây, Dick không còn gì ràng buộc hơn nữa và không tin mình sẽ trở về. Chàng quỳ gối trên nền đất cứng. Chàng biết tất cả những người đã khuất, những bộ mặt dãi dầu mưa nắng, mắt xanh lơ sáng ngời, những tấm thân gày gò, mạnh mẽ của họ, những con người đã tạo ra miền đất mới trong bóng tối nặng nề của rừng già từ thế kỷ mười bảy.

– Vĩnh biệt cha, vĩnh biệt mọi người cha của tôi.

Trên các bến tàu thủy chạy hơi nước mái dài, một người trong một đất nước không còn ở đây mà cũng không còn ở kia. Mái vòm màu vàng mù sương đầy những tiếng la hét vang dội. Chỗ để hành lý đầy những rương hòm, tiếng lạch cạch đinh tai của các cần trục, mùi mằn mặn của biển cả. Con người lúc nào cũng vội vã, mặc dù thời gian, quá khứ, lục địa đang lùi lại đằng sau, tương lai là cửa sông sáng rỡ ở bên thành tàu, những con ngõ lờ mờ, bất an, hiện quá lộn xộn.

Bước lên ván cầu và tầm nhìn thế giới tự thu hẹp lại. Người là công dân của một cộng đồng nhỏ hơn Andorra [156] không còn tin chắc vào điều gì. Những người ở bàn quản lý có hình dạng kỳ cục như các cabin, những ánh nhìn khinh khỉnh của các du khách và bạn bè họ. Sau những tiếng còi inh ỏi, thê lương, sự rung lắc trang trọng, con tàu - ý tưởng của loài người - chuyển động. Bến cảng và những bộ mặt lướt qua, trong giây lát con tàu là một bộ phận ngẫu nhiên tách ra khỏi họ, những bộ mặt trở nên xa xôi, mất tiếng, bến tàu là một trong những hình ảnh lờ mờ dọc theo mép nước. Luồng nước trôi nhanh ra biển.

Albert McKisco đi trên con tàu đó, anh ta được báo chí gán cho là thứ hàng quý nhất của tàu. McKisco đang lúc được hâm mộ. Các tiểu thuyết của anh ta cóp nhặt từ tác phẩm của những người ưu tú nhất thời đại, một ngón nghề mang tai mang tiếng, song anh ta có khiếu làm mềm và hạ thấp giá trị thứ vay mượn, vì thế nhiều độc giả bị mê hoặc vì sự dễ hiểu. Thành công vừa nâng cao vừa hạ nhục McKisco. Anh ta không ngu ngốc gì về khả năng của mình - McKisco thừa hiểu mình có sinh lực bền bỉ hơn nhiều người đàn ông tài năng vượt trội, và quyết tâm tận hưởng niềm vui thành đạt. “Tôi không làm gì trọn vẹn, - anh ta nói. - Tôi không cho mình thực sự có tài năng xuất sắc. Nhưng nếu cố gắng, tôi có thể viết một cuốn sách hay”. McKisco đã thực hiện năm cú nhảy lao đầu xuống nước từ ván nhún mỏng manh. Vô số vụ mất mặt trong quá khứ đã được lãng quên. Thực ra, về mặt tâm lý, thành công của anh ta có được nhờ vụ quyết đấu với Tommy Barban, khi hồi ức về vụ đó đã tàn, McKisco đã tươi tỉnh lại, sáng tạo và có lòng tự trọng mới.

Ra khơi được hai ngày thì phát hiện ra Dick, McKisco ngập ngừng nhìn chàng, rồi thân mật tự giới thiệu và ngồi xuống. Dick nằm sang một bên đọc báo, sau vài phút nhận ra sự thay đổi của McKisco, cảm giác tự ti khó chịu của anh ta đã biến mất, chàng vui vẻ nói chuyện với anh ta. McKisco “có đầy đủ thông tin” về nhiều lĩnh vực rộng rãi hơn cả Goethe, thật thú vị khi lắng nghe những kết hợp trôi chảy khi anh ta phát biểu ý kiến của mình. Họ bắt đầu làm quen, và Dick đã ăn vài bữa với họ. Vợ chồng McKisco được mời ngồi ở bàn thuyền trưởng, nhưng với thái độ trịch thượng mới có, họ nói với Dick rằng họ “không thể chịu đựng nổi bọn đó”.

Hiện giờ Violet rất vênh váo, tô điểm bằng những bộ cánh hàng hiệu lộng lẫy, mê mẩn vì những phát hiện nho nhỏ mà các cô gái đàng hoàng được dạy dỗ từ thời thiếu nữ. Thực ra, cô ta có thể học những điều đó từ mẹ ở Boise [157] , nhưng tâm hồn cô rầu rĩ trong các rạp chiếu bóng nhỏ ở Idaho, và cô không có thời gian dành cho mẹ. Hiện giờ đã là người có “đẳng cấp” - cùng vài triệu người khác - cô rất sung sướng tuy chồng cô vẫn “hãm phanh” mỗi khi cô quá ư lộ liễu.

Vợ chồng McKisco xuống tàu ở Gibraltar. Tối hôm sau ở Naple, Dick phát hiện một gia đình nghèo khổ và lạc đường gồm hai cô gái và bà mẹ trên chuyến xe buýt từ khách sạn ra ga. Chàng đã thấy họ trên tàu thủy. Cảm giác muốn giúp đỡ, hoặc được ngưỡng mộ tràn ngập lòng chàng, chàng bày tỏ với họ những niềm vui nho nhỏ, ướm mua rượu vang cho họ, vui sướng thấy họ bắt đầu lấy lại được sự tự tin cần thiết, chàng bịa ra việc này việc khác với họ, và chiều theo mưu đồ của mình, chàng uống quá nhiều để duy trì ảo tưởng, và lần này đám phụ nữ ngỡ chàng là của trời cho. Chàng rời họ khi màn đêm đã nhạt và đoàn tàu lắc lư, thở phì phì ở Cassino và Frosinone [158] . Sau cuộc chia tay kiểu Mỹ khác lạ ở ga Rome, Dick đến khách sạn Quiniral, chàng mệt lử.

Ở bên bàn, chàng chợt nhìn chằm chằm và sờ lên đầu. Dường như cuộc chè chén say sưa đã ảnh hưởng đến chàng, hơi ấm tràn xuống bụng, đưa thẳng vào não, chàng trông thấy người chàng đã gặp, người chàng đã có cuộc tình bất chợt ở Địa Trung Hải.

Cùng lúc đó, Rosemary nhìn thấy chàng, nhận ra chàng trước khi nhớ ra tên, nàng sửng sốt lùi lại, và rời cô gái đi cùng, nàng hấp tấp hẳn lên. Giữ thẳng người, nín thở, Dick quay sang nàng. Lúc nàng đi qua hành lang, vẻ đẹp của nàng thật rạng rỡ, giống như một con ngựa non được chau chuốt, khuyên tai lấp lánh làm chàng bừng tỉnh. Nhưng sự việc đến quá nhanh khiến chàng không làm gì được ngoại trừ cố hết sức che giấu vẻ mệt nhọc. Đáp ứng niềm tin lãng mạn của nàng, chàng cố làm một cử chỉ giả dối như diễn viên kịch câm, ngụ ý: “Em sẽ xuất hiện ở đây, nơi có mọi dân tộc trên thế giới”.

Đôi bàn tay đeo găng của nàng dịch đến gần tay chàng trên bàn.

– Dick, bọn em đang làm bộ phim Vĩ đại là thành Rome , ít nhất là bọn em nghĩ thế, chúng em có thể ngừng bất cứ ngày nào.

Chàng nhìn nàng khắc nghiệt, cố làm nàng có chút ý thức về bản thân, để nàng đỡ quan sát kỹ bộ mặt không cạo, cổ áo nhàu nát vì ngủ của chàng. May thay, nàng đang vội.

– Bọn em bắt đầu sớm vì đến mười một giờ sương mù sẽ dâng. Gọi cho em lúc hai giờ nhé.

Trong phòng mình, Dick cố tập trung tư tưởng. Chàng đặt cuộc gọi lúc trưa, cởi quần áo rồi lặn sâu vào giấc ngủ nặng nề theo đúng nghĩa đen.

Chàng ngủ qua cả giờ điện thoại gọi nhưng thức giấc vào lúc hai giờ, tươi tỉnh hẳn. Mở túi xách, chàng gửi bộ complê và đồ đi giặt. Chàng cạo mặt, tắm nước ấm và ăn điểm tâm mất nửa giờ. Mặt trời đã hạ xuống đường Nationale và chàng mặc nó xuyên qua rèm cửa với tiếng leng keng của các vòng đồng cổ. Đợi bộ complê là xong, chàng đọc tờ Corriere delia Sera “về việc xuất bản tiểu thuyết Phố Wall của Sainclair Lewis, trong đó tác giả phân tích cuộc sống xã hội ở một thị trấn nhỏ của Mỹ” [159] . Sau đó, chàng cố nghĩ đến Rosemary.

Ban đầu, chàng chẳng nghĩ được gì. Nàng trẻ trung và đầy sức hút, nhưng Topsy cũng thế. Chàng cho rằng trong bốn năm qua, nàng đã có nhiều người say đắm và cũng yêu họ. Phải, em sẽ chẳng bao giờ biết mình chiếm bao nhiêu chỗ trong đời mọi người đâu. Song trong tình trạng hoang mang, cảm giác yêu mến của chàng xuất hiện, những tiếp xúc thân tình nhất thường có, khi người ta biết bị cản trở và vẫn muốn giữ quan hệ. Quá khứ trôi giạt lại và chàng những muốn ôm chặt lấy nàng thu mình trong cái vỏ quý giá, cho đến khi chàng bao bọc lấy nó, cho đến khi nó không tồn tại ngoài chàng.

Chàng cố tập hợp mọi thứ để có thể thu hút nàng - ít nhất thì cũng bốn năm rồi. Tuổi mười tám có thể nhìn người ba mươi tư qua màn sương mờ dâng lên, còn tuổi hai mươi hai sẽ nhìn người ba mươi tám với sự rõ ràng và hiểu thấu. Hơn nữa, Dick đã từng ở đỉnh cao cảm xúc vào thời gặp gỡ trước kia, và từ đó trở đi, nhiệt tình đã giảm.

Khi người hầu trở lại, chàng mặc sơmi trắng muốt, cài cổ và thắt càvạt đen đính hạt ngọc trai, sợi dây kính luồn qua một viên ngọc trai khác cùng cỡ, đung đưa thản nhiên dưới một insơ. Sau giấc ngủ, mặt chàng lấy lại được vẻ rám nắng tươi khỏe của nhiều mùa hè ở Riviera, chàng khởi động chống hai bàn tay lên ghế cho đến khi cái bút máy và nhiều đồng xu rơi ra. Ba giờ, chàng gọi Rosemary và được mời lên. Trong chốc lát, choáng váng như người đi trên dây, chàng dừng lại bên quầy đồ uống.

– Chào bác sĩ per!

Vì sự có mặt của Rosemary trong khách sạn, nên Dick nhớ ra người đàn ông kia là Collis Clay. Anh ta vẫn có vẻ tự tin cũ và dáng vẻ thành công, đôi má bỗng to ra.

– Anh biết Rosemary ở đây ư? - Collis hỏi.

– Tôi tình cờ gặp cô ấy.

– Tôi ở Florence và nghe tin cô ấy ở đây, thế là tuần trước tôi đến. Anh chưa bao giờ biết các cô bé của mẹ như thế nào đâu. - Anh ta giải nghĩa nhận xét. - Ý tôi là cô ấy được nuôi dạy cẩn thận nên bây giờ cô ấy là một phụ nữ rất lịch duyệt, nói thế là anh hiểu rồi. Hãy tin tôi, cô ấy có cả đống các chàng trai La Mã phải lòng! Và mê tít!

– Anh học ở Florence à?

– Tôi ư? Tôi đang học kiến trúc ở đấy mà. Chủ nhật tôi về, tôi ở lại vì các cuộc đua. - Khó khăn lắm Dick mới kìm được anh ta uống thêm vì số tiền chàng mang tới quầy, giống như một bản tin thị trường chứng khoán.