CHƯƠNG 18

Dick tới Innsbruck lúc chạng vạng, chàng gửi hành lý đến khách sạn và đi bộ vào thị trấn. Hoàng đế Maximilian quỳ gối cầu nguyện bên trên những người đang than khóc bằng đồng [154] , một nhóm bốn tu sĩ dòng Tên đi tới đi lui và đọc sách trong khuôn viên trường đại học. Những vật kỷ niệm bằng cẩm thạch trong các cuộc vây hãm cũ, những cuộc hôn nhân, những dịp kỷ niệm nhanh chóng phai nhòa khi mặt trời đã lặn. Chàng ăn món súp đậu có xúc xích xắt nhỏ, uống bốn vại bia Pilsener và từ chối món tráng miệng kinh khủng là bánh kếp nhân nho.

Chàng chán ngán những quả núi lơ lửng của Thụy Sĩ ở xa, Nicole ở xa. Sau đó chàng tản bộ trong vườn khi trời đã tối, chàng nghĩ đến nàng một cách khách quan, yêu thương nàng vì chính bản chất tốt đẹp của nàng. Chàng nhớ trước kia có lần cỏ đã ướt sương, nàng đã vội vã đến tìm chàng, đôi dép mỏng của nàng đẫm sương đêm. Nàng đứng lên giày của chàng, ôm chàng thật chặt và ngửa mặt lên, như một cuốn sách mở ở một trang.

– Anh hãy nghĩ anh yêu em biết bao, - nàng thì thầm. - Em không yêu cầu anh lúc nào cũng yêu thương em như thế này, nhưng em xin anh hãy nhớ lấy. Ở đâu đó trong em, luôn luôn có một con người là em tối nay.

Nhưng vì lợi ích của mình, Dick đã ra đi và chàng bắt đầu nghĩ đến việc này. Chàng đã mất tự chủ, chàng không thể nói bây giờ là giờ, là ngày, là tuần, là tháng hay là năm. Trước kia chàng đã gạt băng các sự việc, giải quyết các tình huống phức tạp nhất như các vấn đề đơn giản nhất của các bệnh nhân ngây thơ nhất. Giữa lúc chàng tìm thấy Nicole phơi phới thanh xuân dưới một tảng đá ở Zurichsee và khoảnh khắc chàng gặp Rosemary, ngọn giáo của chàng đã cùn hẳn.

Quan sát những vất vả của cha mình trong một nhà thờ xứ đạo nghèo, kết hợp với mong muốn kiếm tiền đã thành một đặc điểm về cơ bản không thể học hỏi được. Đây không phải là nhu cầu lành mạnh tìm sự bảo đảm, chàng chưa bao giờ cảm thấy tự tin hơn, nam tính hơn trong khoảng thời gian kết hôn với Nicole. Chàng đã bị nuốt gọn như một tên trai bao, và không hiểu sao kho chứa đạn dược, vũ khí của chàng lại được phép khoá kỹ trong hầm chứa đồ quý của nhà Warren.

“Lẽ ra là sự an cư lạc nghiệp theo phong cách châu Âu, nhưng sự việc vẫn chưa kết thúc. Mình đã mất tám năm dạy những người giàu có các khuôn phép của loài người, mà vẫn chưa xong. Mình đã có quá nhiều quân bài chủ chưa chơi trong tay”.

Chàng lang thang giữa các bụi hồng bỏ hoang và các luống dương xỉ ướt, ngọt ngào, không phân biệt nổi là loài gì. Trời ấm so với tháng Mười nhưng đủ lạnh để mặc áo choàng vải tuýt cài khuy đến tận cổ. Một thân hình đứng tách khỏi bóng cây màu sẫm, chàng biết đó là người phụ nữ chàng đã lướt qua trong hành lang lúc đi ra ngoài. Lúc này chàng yêu mọi người phụ nữ chàng nhìn thấy, hình dáng từ xa của họ, bóng họ in trên tường.

Lưng người đó quay về phía chàng vì cô ta quay mặt về phía ánh sáng của thị trấn. Chàng bật que diêm và cô ta ắt phải nghe thấy, nhưng vẫn không động đậy.

... Một lời mời mọc chăng? Hay dấu hiệu của tính đãng trí? Đã từ lâu, chàng ở ngoài thế giới của những khát khao giản dị và những đáp ứng, chàng là người lạc lõng và do dự. Với tất cả, chàng biết có thể có vài hành vi giữa đám người lang thang ở các suối nước khoáng và nhờ đó, họ tìm thấy nhau rất nhanh.

... Có lẽ cử chỉ tiếp theo là của chàng. Những đứa trẻ không quen sẽ mỉm cười với nhau và rủ: “Chúng mình chơi nào”.

Chàng đến gần hơn, cái bóng tránh sang một bên. Có khi chàng sẽ bị mất mặt như những người chào hàng chàng đã nghe từ hồi trẻ. Tim chàng đập mạnh khi tiếp xúc với người khó dò, khó hiểu, không phân tích và không rõ ràng. Chàng chợt quay đi và khi chàng làm thế, cô gái cũng phá vỡ bóng tối tạo ra bằng tán lá, vòng quanh cái ghế dài, bước đi chừng mực nhưng quả quyết vào con đường nhỏ trở về khách sạn.

Sáng hôm sau, được hai người đàn ông khác hướng dẫn, Dick leo lên Birkkarspitze [155] . Thật dễ chịu khi họ ở cao hơn các chuông đeo ở cổ bò trên các cánh đồng cỏ cao nhất, Dick hân hoan mong đợi ban đêm ở trong lều, thích thú sự mệt nhọc của riêng mình, thích thú sự dẫn dắt của người hướng dẫn, hài lòng vì tình trạng nặc danh của mình. Nhưng đến trưa, thời tiết biến đổi thành mưa tuyết, mưa đá ảm đạm và sấm ầm ầm. Dick và một trong những người trèo núi kia muốn đi tiếp nhưng người hướng dẫn từ chối. Họ tiếc nuối, cố trở về Innsbruck để ngày mai bắt đầu lại.

Sau bữa tối và một chai vang nặng của địa phương trong phòng ăn vắng vẻ, không hiểu vì sao chàng cảm thấy háo hức, cho đến khi chàng bắt đầu nghĩ đến khu vườn. Trước bữa tối, chàng đi qua cô gái trong hành lang và lần này cô ta nhìn chàng vẻ tán thành, nhưng vẫn khiến chàng lo ngại: Sao thế nhỉ? Khi mình có thể vui thú với những người phụ nữ xinh đẹp, thì sao việc đó không bắt đầu bây giờ? Với một bóng ma, một mảnh vỡ của niềm khát khao? Tại sao?

Trí tưởng tượng của chàng dấn tới - chủ nghĩa khổ hạnh cũ kỹ, sự xa lạ hiện nay đã thắng: Chúa ơi, mình có thể trở về Riviera và ngủ với Janice Caricamento hoặc cô gái Wilburhazy cũng chẳng hại gì. Hạ thấp giá trị của tất cả những năm này với một thứ rẻ tiền và dễ dãi sao?

Tuy vậy, vẫn còn phấn khích, chàng quay khỏi hàng hiên và lên phòng mình để suy nghĩ. Đơn độc cả thể xác lẫn tâm hồn gây nên cảnh cô đơn, và sự cô đơn lại càng thêm cô đơn.

Lên cầu thang, chàng đi quanh quẩn, nghĩ ngợi và trải bộ quần áo leo núi lên lò sưởi nóng ngột ngạt, chàng bắt gặp bức điện của Nicole vẫn chưa mở, nó đến lúc chàng đi leo núi ban ngày. Chàng không mở nó trước bữa tối, có lẽ vì khu vườn. Đó là bức điện xuyên đại dương, gửi từ Buffalo, chuyển qua Zurich.

Tối nay, cha cậu đã qua đời thanh thản. HOLMES.

Chàng cau mày vì sửng sốt, cố thu thập sức mạnh để cưỡng lại, rồi sau đó nỗi bàng hoàng xuyên qua thắt lưng, dạ dày và họng.

Dick đọc bức điện lần nữa. Chàng ngồi xuống giường, thở và nhìn trừng trừng, trước hết, nghĩ đến tính ích kỷ cũ kỷ của một đứa con nghĩ đến cái chết của cha, lúc này nó tác động đến mình ra sao, khi những che chở ban đầu và mạnh mẽ nhất đã mất?

Sự hồi nhớ qua đi, chàng đi lại trong phòng, thỉnh thoảng dừng lại nhìn bức điện. Holmes là giáo sĩ giúp việc cho cha chàng, nhưng thực ra, đã một thập kỷ nay, là cha xứ của nhà thờ. Cha mình mất ra sao nhỉ? Chắc vì tuổi già - ông đã bảy mươi nhăm. Ông đã sống một thời gian dài.

Dick cảm thấy buồn khi cha chàng chết lẻ loi, ông sống lâu hơn vợ, hơn các anh chị em, có vài người anh em họ ở Virginia nhưng họ đều nghèo và không thể tới miền Bắc, nên Holmes đã đánh điện. Dick rất yêu cha, nhiều lần chàng nói đến các ý kiến mà cha chàng chắc là đã nghĩ hoặc làm. Dick ra đời vài tháng sau cái chết của hai người chị gái, và cha chàng đoán biết những gì tác động đến mẹ chàng, đã cứu chàng khỏi bị hư hỏng bằng cách dạy dỗ chàng về đạo đức thích hợp. Chàng chán thành phần xuất thân và cố gắng tự bồi dưỡng bản thân.

Mùa hè, người cha và con trai cùng đi bộ vào khu thương mại, đi giày sáng bóng, Dick mặc bộ thủy thủ bằng vải bông hồ cứng, cha cậu thường vận bộ thầy tu may cắt rất khéo, và người cha rất hãnh diện vì đứa con xinh trai của mình. Ông kể với Dick mọi điều ông biết về cuộc đời, không nhiều lắm nhưng hầu hết đều là thực, những sự việc giản dị, các cách hành xử trong giới tu sĩ.

– Có lần ở một thị trấn xa lạ, nơi cha được phong chức lần đầu, cha vào một căn phòng đông đúc và bối rối vì không biết ai là nữ chủ. Vài người quen tiến đến chỗ cha, nhưng cha không để ý đến họ vì đã trông thấy một phụ nữ tóc hoa râm ngồi bên cửa sổ ở đầu kia căn phòng. Cha đến chỗ bà ta và tự giới thiệu. Sau này, cha có nhiều bạn bè trong thị trấn đó.

Cha chàng làm được việc đó nhờ thiện tâm, ông tin chắc vào bản thân, với niềm kiêu hãnh sâu xa về hai góa phụ tự trọng đã dạy ông tin rằng không gì cao quý hơn là “bản năng thiện”, danh dự, sự nhã nhặn và lòng can đảm.

Người cha luôn coi khoản tài sản nhỏ của vợ là của con trai, và bốn lần một năm, ông gửi cho con tất cả số tiền ấy đến trường cao đẳng và đại học y khoa. Ông là một trong những người được nhắc đến với lời nói cuối cùng đầy tôn kính trong tuổi già quý giá: “Quý ông thì có rất nhiều, nhưng ít người nhạy bén lanh lợi được như ông ấy”.

... Dick xuống tìm một tờ báo. Vẫn đi tới đi lui, bức điện vẫn mở trên bàn, chàng chọn chuyến tàu đi Mỹ. Rồi đặt cuộc gọi cho Nicole ở Zurich, chàng nhớ ra còn bao việc chàng đợi, và ước ao luôn luôn tử tế như mình hằng mong.