- 2 -

Cô đội mới đang ngồi nói chuyện với mẹ Tiến chính là Hoan, cô dân công mà anh đã gặp trong chiến dịch năm nào! Ôi, con người anh đang mong nhớ! Con người anh đã gửi gắm biết bao hy vọng, đang cố tìm cho ra địa chỉ, nay lại đang ngồi nói chuyện với mẹ anh ư? Cuộc sống sao lại có những sự tình cờ kỳ lạ! Sao lại có những phút giây thần kỳ như trong thần thoại! Nhưng Hoan, con người anh đang mong đợi đã là cán bộ cải cách rồi ư? Thì ra ba hôm nay mẹ Tiến đã đuổi Hoan, đã không cho Hoan bước vào nhà! Tiến thấy đầu óc mình nóng ran lên, nhưng anh vẫn yên lặng nhìn qua khe hở. Anh quan sát Hoan chăm chú, Hoan hơi gầy đi, nhưng vẫn đôi mắt bồ câu hiền dịu ấy, miệng cười có duyên và nước da bánh mật. Hoan đang giải thích cho mẹ Tiến những gì thế? Lại chính sách "dựa vào bần cố nông", lại "dứt khoát với địch", lại "chính sách khoan hồng đối với những người lầm lạc". Trời ơi, Hoan cũng nghi ngờ Tiến rồi chăng? Tiến có làm gì mà phải dùng đến chính sách khoan hồng! Tiến có làm gì mà phải dứt khoát với địch! Anh thấy trong lòng đang dâng lên, một nỗi uất hận. Hoan có còn nhớ đến mình nữa không? Kiểu này rồi cô ta cũng lại như những cô đội cải cách trước đây thôi! Tiến thấy chán nản lạ. Anh khẽ thở dài thất vọng, từ từ lui lại phía chiếc chõng tre, anh ngồi xuống, hai khuỷu tay chống vào đùi và hai bàn tay ôm lấy chiếc đầu nặng trĩu.

Nhưng anh bỗng ngửng cao đầu lắng nghe. Hình như mẹ anh đang hỏi thăm gia đình cô đội. Tiếng cô cười khanh khách vô tư vẳng đến tai anh:

- Thưa mẹ, con đã có… chồng rồi… nhưng chưa cưới! Anh ấy là thương binh cũng ở huyện ta này… chúng con bận công tác… một năm nay… trên một năm rồi mẹ ạ… chúng con… không có dịp viết thư cho nhau!...

VI

Hùng hấp tấp từ ngoài cửa bước vào văn phòng đội. Vừa trông thấy Phú, anh ta chẳng kịp chào hỏi ai, liền khoa chân múa tay:

- Có vấn đề rất gay! Rất gay! Phen này rồi lại ầm cả Đoàn lên cho mà xem!

Đoàn ủy viên Lê Phú, đội trưởng Trung Thành, cán bộ đoàn Tứ đang có mặt đều trố mắt ngạc nhiên. Phú hỏi:

- Gì thế? Phát hiện ra vụ đốt nhà rồi hả?

- Không, việc gay và quan trọng bằng mấy việc đốt nhà ấy chứ. Có liên quan đến cán bộ trong đội ta, cụm ta!

Mọi người càng ngạc nhiên, chờ đợi từng lời nói của Hùng.

- Thế anh báo cáo ngay cho anh em cùng nghe. - Tứ nóng nảy giục. Hùng liếc mắt nhìn Tứ tỏ vẻ khinh bỉ. Anh ta nghĩ: "Tao báo cáo đoàn ủy Lê Phú chứ báo cáo cho mày à?". Rồi Hùng kéo chiếc ghế ngồi sát bên Phú, giọng nghiêm trang kể:

- Tôi nói nhưng đề nghị các đồng chí cứ giữ bí mật cho, để tiện theo dõi việc điều tra cho thật rõ ràng, lấy chứng cớ hẳn hoi rồi mới nói công khai được.

Cả mấy chiếc đầu chụm lại, cả mấy cặp mắt nhìn theo cái miệng dẻo quẹo của Hùng. Anh ta nói:

- Cô Hoan bị tay chân địch tấn công rồi! Bị thằng Tiến nó cưa đổ rồi! Hình như đã mê tít thò lò nó rồi đấy! Cái thằng, chả đẹp trai mà! Nó có mẽ bề ngoài!

Phú vỗ đùi đánh đét một cái:

- Chết cha! Nhưng có thật không đã nào?

Hùng tiếp:

- Đồng chí nghe tôi kể đây. Hai ngày nay theo dõi, chiều nào cũng thấy hai đứa ngồi sau vườn trò chuyện với nhau lâu lắm, cười đùa lơi lả cứ y như hai vợ chồng ấy!

Trung Thành thắc mắc:

- Phát động người ta mà không nói chuyện với nhau thì làm sao mà phát động?

Hùng nói tiếp:

- Hàng xóm còn cho biết là mấy hôm nay bữa nào cô Hoan cũng nấu cháo cho thằng Tiến. Lại còn ra chợ mua thức ăn bồi dưỡng cho nó nữa chứ!

Nghe đến đó, Tứ như người nhớ ra sự việc quan trọng. Anh nói:

- Thảo nào! Chiều qua tôi thấy cô ta xách con cá chuối to. Hỏi lại bảo xách giúp người ta.

- Các đồng chí cứ thử để ý mà xem - Hùng tiếp - mấy hôm nay trông nét mặt Hoan lúc nào cũng tươi như hoa. Chết mệt thằng ấy rồi mà! Bị nó bắt rễ rồi!

Lê Phú vẻ lo nghĩ, nói nửa đùa nửa thực:

- Khéo chừng lại "bốn cùng" với nó thì chết! Cùng ăn, cùng ở, cùng lao động lại cùng… cùng ngủ nữa chứ!

Hùng được dịp phá lên cười chảy cả nước mắt. Anh ta nói:

- Đã đến nước ấy thì cũng không tránh khỏi bốn cùng! Đấy anh xem, Hùng nói với Lê Phú, lập trường của cán bộ cải cách mà như thế có nguy không. Đã có thông báo về vấn đề này của cấp trên rồi.

Phú nói:

- Đi phát động đánh địch lại hóa ra bị tay chân địch phát động lại! Hoan là bần nông, bản chất tốt, từ trước tới nay rất vững vàng, không hiểu sao lần này lại đổ đốn ra thế?

Hùng gạt ngay:

- Vững gì! Lập trường mơ hồ chết đi ấy!

Thế rồi "Hùng lập trường" lại lắc đầu, chép miệng về lập trường non kém của mọi người. "Phú liên quan" lại than phiền về tư tưởng liên quan còn quá nặng. "Tứ cảnh giác" lại hốt hoảng về âm mưu địch quá nham hiểm, cảnh giác mấy cũng không đủ. Mọi người đang còn băn khoăn cho công việc của đội thì ngoài cổng có tiếng chó sủa. Tám con mắt đều nhìn ra. Hoan bước vào tươi cười, nhí nhảnh như một con chim non. Tự nhiên họ im bặt, người nọ liếc người kia. Rồi Hùng lên tiếng trước, giọng mỉa mai:

- Đồng chí Hoan hôm nay có chuyện gì vui mừng mà trông trẻ hẳn ra thế? Chắc là tìm ra manh mối vụ đốt nhà?

Phú tỏ vẻ bình tĩnh, nói:

- Lại đây, lại đây đồng chí Hoan, ngồi hội ý luôn thể. Thế nào? Đồng chí phát động cậu Tiến được đến đâu rồi? Nó thông chưa?

- Cũng được kha khá, tôi lên báo cáo các anh. - Hoan thành thật nói.

Phú đang loay hoay trong tập giấy tờ công văn vừa rút từ chiếc xà cột ra, nghe Hoan trả lời, anh khẽ mỉm cười:

- Hãy khoan! Khoan báo cáo! Trước khi nghe các đồng chí báo cáo tôi xin đọc lại bức "thông báo" của cấp trên gửi về để chúng ta nhớ và rút kinh nghiệm, đề cao cảnh giác. Các đồng chí chú ý. Các đồng chí đã nghe phổ biến cách đây một tháng rồi, nay nghe lại cũng không thừa. Mọi người hồi hộp chờ đợi. Phú đọc:

- Ngày 9 tháng 3 năm 1956 - Thông báo của ủy ban cải cách ruộng đất Trung ương. Số 29 TB/CCĐ - Đề phòng địch quyến rũ cán bộ. Nữ cán bộ Đặng Thị Thân đi kiểm tra lại cải cách ruộng đất ở Vĩnh Yên… được phân công phát động tên Hải… đã bị tên Hải lung lạc… Nó đã ngỏ ý thiết tha muốn cùng đồng chí Thân xây dựng gia đình!... - Phú liếc mắt rất nhanh về phía Hoan, đọc tiếp - Thân đã yêu tên Hải, đã quên nhiệm vụ… mất cảnh giác nghiêm trọng…

Hùng tấm tắc khen thầm Phú nhanh trí, xứng đáng là Đoàn ủy viên có tài lãnh đạo tư tưởng cán bộ. Y gật gù tán thưởng:

- Hay! Thật là kịp thời để chúng ta cảnh giác!

Phú gấp tờ công văn lại, mỉm cười lên tiếng:

- Bây giờ ta hội ý. Các đồng chí đã phát hiện thêm được gì thì báo cáo ra. Nữ đồng chí Hoan báo cáo trước.

Hoan ngước đôi mắt tròn ngay thật nhìn mọi người như để thăm dò thái độ, rồi cúi xuống cuốn sổ tay để trước mặt, tay run run giở từng trang, cô ngập ngừng:

- Thưa… các đồng chí! Tôi… tôi thấy… ý kiến đồng chí Trung Thành hôm trước… là đúng! Trần Sơn không phải là địa chủ… cũng không có… chứng cớ vững chắc… là phản động!

Giọng cô đã trở nên kiên quyết hơn, cô nói lưu loát:

- Tôi đã thẩm tra những bần nông, cố nông… lương thiện, những người có thành tích chống giặc Pháp trước đây… cả những lão nông tri điền trong xóm… cả trong xã… ai cũng nói là anh Sơn bị "oan", không có các tội trạng như đã bị tố, không có các tội mà Tòa án đội đã đọc!

Hùng vội vàng ngắt lời Hoan:

- Việc Tòa án thì để đồng chí tòa án trả lời sau. Theo tôi, đồng chí Hoan cứ việc báo cáo việc đồng chí phát động tên Tiến kết quả ra sao đã!

Phú thì chỉ buông một tiếng "hừ…ừm!", nét mặt đầy vẻ nghi ngờ. Phú chưa thể tin được lời Hoan. Không thể cả Đoàn, cả hai đội Hồng Thái và Tân Phong, không thể cả những cán bộ vững vàng như Hùng, như Tứ, không lẽ có cả sự chỉ đạo của Phú và đồng chí Bí thư Đoàn ủy đầy kinh nghiệm mà bây giờ lại… lại sai! Không lẽ bấy nhiêu người lại mù quáng quy ta ra địch, làm cho Trần Sơn bị oan! Không lẽ Đoàn, Đội lại thua chứng lý của cái cô đội trưởng nông cạn này! Phú nghe Hoan trình bày tiếp:

- Có thể ta phải xin hủy vụ án Trần Sơn được. Theo tôi là… là chưa đủ tin vào những lời… tố cũ!

- Chưa thể kết luận như cô Hoan được! Như thế là vội vàng! Không thể được! Tôi sẽ giao hẳn việc thẩm tra lại vụ án này cho hai đồng chí Hùng và Tứ. Chà, vụ án đã kéo dài quá rồi! Lỡ cả kế hoạch của Đoàn! Không lẽ chúng ta lại để cho vụ án lâm vào tình thế bế tắc! Không lẽ ta lại để cho kẻ địch thắng! - Phú nóng nảy bác lại ý kiến Hoan đề xuất. Trung Thành suy nghĩ rồi đề nghị là cứ phản ảnh toàn bộ ý kiến khác nhau lên đồng chí Bí thư Đoàn ủy. Phú phải chấp nhận nhưng anh đề nghị phải để cho Hùng và Tứ đi sâu thêm đã. Phú tán thành ý kiến Hùng đã nêu ra:

- Cô Hoan hãy báo cáo kết quả việc phát động giáo dục tên Tiến đi!

- Vâng - Hoan trả lời. - Tôi xin báo cáo sang việc thứ hai là việc… anh Tiến. Cũng là… việc riêng… của chúng tôi. Xin đồng chí rõ cho!

- Rõ, rõ là như thế nào?

- Thưa cũng là việc… riêng… của chúng tôi!

Cả bốn người đang có mặt đều ngạc nhiên. Riêng Phú và Hùng thì há hốc miệng, mắt nhìn Hoan không chớp:

- Việc riêng! Hay nhỉ! Lại có việc riêng vào đây!

- Đang đánh địch lại việc riêng!

- Dạ, thưa các anh! - Hoan mạnh dạn nói. - Vừa là tình cờ, vừa là điều may cho chúng tôi, nên tôi phải báo cáo rõ với Đoàn, với Đội… chúng tôi đã gặp lại nhau!

- Thế nào? Gặp ai? - Phú vẫn chưa rõ, hỏi lại.

- Dạ, thưa anh, anh Tiến!

- Anh Tiến! Sao? Nó… nó??? Cô! Cô!...- Phú không hỏi hết câu.

- Dạ, Tiến chính là anh Thảo bộ đội cũ. Chúng tôi đã… đã… biết nhau trong chiến trường. Nay gặp lại nhau.

- Anh Thảo nào nhỉ? - Phú hỏi lại, chưa hết ngạc nhiên.

- Thưa… là anh người yêu cũ của tôi. Tôi đã báo cáo đồng chí dạo nọ và đã khai kỹ trong lý lịch. Chúng tôi mất liên lạc với nhau đã trên năm nay, do anh ấy được phục viên về xã.

Nghe đến đó Phú mới hiểu hết đầu đuôi câu chuyện. Anh ta như người kêu lên: - À, à… ra thế! Ra thế!....

Phú chẳng những không thấy vui mừng cho Hoan mà còn ngược lại thấy buồn cho cô, một người con gái nông dân hiền hậu, có năng lực, có nhiều triển vọng lại yêu ngay vào một phần tử đang "có vấn đề", một tên khả nghi là "tay chân địch". Phú lại thấy chứng cớ rành rành của tư tưởng "liên quan" trong hàng ngũ cán bộ còn rất nặng nề. Còn Hùng và Tứ thì nhìn Hoan bằng những cặp mắt mở to ngờ vực, những chiếc miệng há hốc ngạc nhiên pha chút ít khinh rẻ.

Tình hình xã Tân Phong trở nên bế tắc. Vụ án Trần Sơn không kết luận được. Các bước công tác phải kéo dài, không tiến hành trôi chảy như dự kiến ban đầu. Từ hôm Hùng được Lê Phú chỉ định trực tiếp phụ trách việc truy địch thì tình thế xã Tân Phong đã căng thẳng càng căng thẳng thêm. Y như người ta đổ thêm dầu vào lửa, cái sai lầm đang diễn ra như một đám cháy nhà này lại cháy này lại cháy lên rừng rực. Không khí lo sợ phủ xuống xóm làng. Không còn ai dám qua lại nhà nhau. Không còn ai dám ngồi bàn tán chuyện riêng gì nữa. Các cuộc họp không ai dám vắng mặt, nhưng ngày càng ít người phát biểu. Ai cũng sợ liên quan. Ai cũng lo sẽ trở thành tay chân địch. Lác đác có đôi ba người bị dồn đến bước đường cùng sinh bất mãn nặng, coi trời bằng vung ngồi nhà chửi đổng hoặc bí mật phá phách. Có anh nhân lúc trời đêm không trăng ném đất vào hội nghị nông dân, nguyền rủa: "Tố nhảm này! Tố nhảm này!". Đất rơi ào ào lên đầu, lên lưng những người đang họp. Người ta càng hoang mang thêm. Hùng lại la hét, điều du kích lùng sục khắp ngả để tìm cho ra "kẻ địch đã cả gan ném đất phá cuộc họp của nông dân". Tứ lại đề cao cảnh giác, hễ họp về khuya là anh ta phải điều du kích đi với mình về nhà cốt cán. Anh ta nói: "Địch ở đây nó như ma ấy, không thể coi thường được!". Lũ trẻ chăn bò đùa nghịch, lỡ tay xóa mất vài chữ của dòng khẩu hiệu viết nham nhở trên bức tường trước đình làng cũng bị nghi là địch xóa. Con trâu nhà ai không trông nom để dẫm nát một khoảng mạ cũng bị quy ngay là địch phá sản xuất. Ai đó làm vè chế nhạo anh đội cũng là địch phản tuyên truyền, đánh vào cán bộ. Địch càng phá nhiều Hùng càng phải bồi dưỡng cốt cán truy địch mạnh. Truy càng mạnh càng ra nhiều địch. Những người nông dân lao động giỏi làm ăn, có máu mặt bị quy oan là địa chủ lọt lưới càng nhiều. Những tay chân liên quan được phát hiện nhan nhản. Những kẻ theo thời, hễ mở miệng ra là "địch" lại được khen là có tinh thần cảnh giác cao, có lập trường vững.

Một buổi tối trời không trăng sao, cán bộ phải đi hội ý trên xã nên nhân dân các xóm được nghỉ họp. Trong nhà Tiến có hai người lẻn vào thì thầm bàn tán. Đó là hai đảng viên bị khai trừ oan là Điện và Tích. Họ không biết tìm đến ai ngoài Tiến. Nét mặt họ lộ vẻ chán nản. Tâm tư họ đang lâm vào tình thế bế tắc! Tích lên tiếng thở dài phàn nàn với Tiến: "Tôi rồi đến phải liều chết với thằng đội Hùng! Nó là cái thằng nào, ở cái lỗ nẻ nào chui lên mà lại có quyền về làng này làm tội tôi như vậy. Tôi không ăn trộm ăn cắp, không cướp của giết người, không làm hại ai, sao nó lại cho tôi là tay chân địch. Nó gắp lửa bỏ bàn tay tôi! Nó cho du kích đến rình nhà tôi mấy đêm nay. Tôi than thở với vợ con tôi nó cũng bảo tôi bàn kế hoạch chống phá! Nó không để cho tôi yên! Như vậy thì tôi sống làm sao nổi!".

Điện phàn nàn theo: "Nó cũng theo dõi tôi suốt ngày đêm. Nó cử du kích bám sát tôi từng bước. Tôi ra đồng, nó cũng ra đồng. Tôi về nhà nó theo về nhà. Chạy đến đằng đông nó đến đằng đông, ra đằng tây nó theo đến đằng tây. Lúc nào nó cũng tỉa tót bên tai tôi đến phát điên lên ấy. Nào những là "nên dứt khoát với kẻ địch" "nên bộc lộ ra". Nào là "chính sách của Đảng là dựa hẳn vào bần cố nông, đoàn kết với trung nông…". Chà, nghe đến rác cả tai. Mà tôi nói ra điều phải thì nó có nghe đâu! Không nói trúng ý nó thì phải nó cũng cho là trái, là còn bao che cho địch. Nó giải thích chán lại phân công cho du kích đến giải thích. Ăn cơm cũng không nuốt nổi với nó. Nằm nghỉ cũng không yên được với nó…". Tiến an ủi họ: "Thôi đành chịu đựng cho qua lúc này rồi trắng đen sẽ rõ!". Vừa dứt lời thì Tích đã đâm khùng: "Chịu đựng! Chịu đựng cái… cái con khẹc! Con giun xéo mãi cũng phải quằn nữa là con người! Nó định truy cho thêm vài chục người phải thắt cổ chết nữa nó mới thỏa hả! Đã thế phải biến nó thành đồ phế thải! Cho dân đỡ khổ!". Tiến như đoán biết trong câu nói của Tích một nỗi uất hận sắp bùng nổ. Anh chưa kịp tìm lời khuyên can thì Tích đã vội ra về, thái độ còn như bốc lửa. Tiến chỉ kịp nói theo một câu: -"Này Tích! Mày đừng có làm liều! Đừng có rước vạ vào thân!". Ra đến sân Tích còn ngoái lại lầu bầu một câu trong bóng tối: -"Thằng này chả làm hại dân, hại nước mà sợ". Nói rồi Tích biến vào bóng đêm.

Sáng sớm hôm sau, cả xã xôn xao vì đội Hùng bị hại. Hùng đi hội ý trên ban chỉ huy đội về khuya, đến đầu xóm thì có kẻ gian phục sẵn trong bụi rậm phang cho một gậy. Anh bị quỵ ngay, đang đêm phải cáng ngay lên trạm xá huyện. Hùng bị gẫy xương ống chân phải, không đi lại được nữa, phải chuyển lên bệnh viện tỉnh để bó bột. Nghe đâu nó còn ném cho một hòn gạch vào mặt làm gãy hai chiếc răng cửa, môi trên bị giập, sưng vù lên. Cũng may mà không chết! Hình như kẻ gian cũng không dám phang vào đầu hay vào chỗ hiểm, nếu không thì anh đội Hùng cũng khó qua khỏi.

Tin anh đội Hùng bị đánh què đêm qua làm náo động cả toàn đội Tân Phong, rồi lan lên Cụm, lên Đoàn. Cả xã lại âm thầm lo sợ. Cả những người vững vàng nhất cũng bắt đầu lo ngại. Những ai xưa nay chưa thật tin vào "phản ứng điên cuồng" của địch, bây giờ cũng thấy núng thế. Đoàn ủy viên Lê Phú nhảy từ ngoài sân vào văn phòng đội, chân chưa bước qua ngưỡng cửa đã hỏi:

- Trung Thành đâu? Trung Thành đâu?

Nhìn thấy Thành đang ôm đầu suy nghĩ trước bàn viết, Phú giận dữ lộ ra nét mặt. Anh ta bỏ chiếc xà cột xuống mặt bàn, kéo ghế ngồi đối diện với Thành rồi xỉ vả, chẳng còn nể gì đội trưởng:

- Phen này anh nên về nhà đuổi gà cho vợ đi, đừng có mang danh là cán bộ cải cách nữa, làm xấu lây cả Đội, cả Đoàn! Bây giờ thì anh đã thấy rõ chưa? Địch nó chống phá điên cuồng! Nó giết người, đốt nhà, nay lại đánh thẳng vào cán bộ cải cách, mà lại là cán bộ của Đoàn ủy bổ sung về! Nó to gan thế chứ có vừa đâu! Thiếu đi sâu đi sát, không phát hiện ra được âm mưu địch, lại thiếu cảnh giác hễ chùn tay là địch nó tấn công ngay vào hàng ngũ cán bộ cốt cán! Thằng đầu sỏ nó còn ngồi lù lù đấy, anh còn bao che, còn nói gì đến phát động quần chúng!

Ngừng giây lát, thấy Trung Thành im thin thít không dám cãi lại nửa lời, Phú ra lệnh:

- Sáng mai, mở ngay phiên tòa đặc biệt như cũ, đem thằng Sơn ra bắn ngay tại chỗ, không nghe theo giọng lưỡi anh được nữa! Tôi, nhân danh Đoàn ủy phụ trách cụm, tôi chỉ định đồng chí đội phó tòa án lên làm đội trưởng thay anh Thành. Còn anh Thành tạm đình chỉ công tác từ phút này, về Đoàn kiểm điểm!

Đội phó tòa án bỗng chốc được đề bạt lòng vui như mở cờ. Anh ta hồi hộp quá nên chỉ nói được mỗi câu:

- Tôi xin nghiêm chỉnh chấp hành ý kiến Đoàn ủy.

Bước đường tiến bộ tương lai thênh thang đang hiện ra trước mắt. Đội phó tòa án như thấy trước mình cũng chả mấy chốc sẽ nhảy lên chức Đoàn ủy viên như Lê Phú, có khi còn nhảy lên Khu nữa. Anh ta nói nịnh Lê Phú một câu:

- Ý kiến chỉ đạo của thủ trưởng về "đánh địch" vừa rồi làm chúng tôi nghe thấy sáng thêm ra!

Trung Thành thì bắt đầu thấy hoang mang, nghi ngờ chính những nhận định của mình. Anh không dám cãi lại lời Phú nữa. Có thể anh đã nhận định sai chăng? Có thể anh đã không đánh giá được hết tình hình địch ở xã này. Cũng có thể "lập trường" của anh chưa thật vững như Hùng đã đánh giá. Chỉ vì anh muốn thận trọng, anh muốn cho hàng ngũ cán bộ của Đảng khỏi bị thương vong, lại hóa ra anh đã mất cảnh giác trước âm mưu địch! Chà, may mà đồng chí Hùng không chết, chỉ bị gãy chân! Thành nhìn Lê Phú với vẻ mặt thành khẩn thật sự:

- Thưa đồng chí Đoàn ủy, tôi xin chịu kỷ luật trước Đoàn là đã làm kéo dài vụ án, đã… mất cảnh giác…

Nghe Thành nói Phú không thèm trả lời. Phú vẫn quay mặt về phía đội phó tòa án, nói:

- Anh triệu tập ngay toàn đội về đây. Phải phổ biến gấp! Phải lãnh đạo tư tưởng kịp thời! Phát hiện cho kỳ ra vụ này! Truy tìm cho đến cùng! Đình các công việc khác lại, tập trung vào công việc đánh địch!

Thật tình Phú chỉ lo cho cái chức đoàn ủy viên của mình, không khéo bị tụt xuống chức đội trưởng chứ chẳng chơi. Gặp mấy thằng đội như kiểu Trung Thành này chỉ rách việc! Ông bí thư cứ tin mãi vào! Cứ khen mãi nó là cán bộ biết phân tích, có trình độ! Trình độ cái kiểu "tiểu tư sản" ấy chỉ làm hỏng việc!

Bỗng chuông điện thoại đổ hồi dồn dập. Trung Thành buồn rầu cầm ống nói. Anh chờ đợi những lời phê phán nghiêm khắc của thường trực Đoàn ủy. Tiếng nói trong máy vang đến tai: -"Alô! Alô! Cho tôi nói chuyện với đội trưởng Trung Thành!" -"Dạ tôi nghe đây! Tôi là Trung Thành đây!- Thành trả lời - Dạ, thưa có điện khẩn ạ? Khoan, khoan! Xin chờ cho một phút, tôi lấy bút giấy ghi lại cho tiện". Thành lấy cây bút máy đang gài ở túi áo ngực, mở nắp, một tay giở cuốn sổ ghi chép: - Alô, xong rồi nhé, tôi ghi đây.

Cây bút đưa lia lịa trên trang vở, vừa ghi anh vừa đọc:

- "Ủy ban cải cách ruộng đất Liên khu, điện Ủy ban cải cách ruộng đất tỉnh… và đội trưởng xã Tân Phong… Theo lệnh của Trung ương, UBCC-RĐ Liên khu chỉ thị cho UBCC-RĐ tỉnh và đội trưởng xã Tân Phong hoãn ngay việc xử án…". Cái gì? Cái gì? Xin đọc lại cho.

-"Hoãn ngay việc xử án đồng chí Sơn lại! Vâng, vâng, tôi ghi đây!" - Thành lộ hẳn vẻ vui mừng trên nét mặt. Tay anh ghi lia lịa! Hình như bàn tay anh đang ghi run bắn lên vì cảm động, nét chữ trở thành nghuệch ngoạc. Miệng anh dọc theo dòng chữ đang ghi:

"Giao trách nhiệm cho toàn đội Tân Phong phải bảo vệ an toàn cho đồng chí Trần Sơn… Cấm chỉ mọi sự truy khan!...".

Nghe đến đây cả Lê Phú, cả đội phó tòa án đều tái mặt. Bốn con mắt đổ dồn về phía chiếc máy Thành đang nói. Hình như họ đều cảm thấy một điều không hay đang giáng xuống những chiếc đầu mê muội của họ. Người Phú như muốn nổi gai ốc, tóc gáy muốn dựng ngược lên. Phú thấy lo sợ lạ! Thành vẫn vừa ghi vừa đọc. Mắt anh ta cứ sáng rực lên. Tâm tình anh cũng khác hẳn tâm tình Lê Phú. "-… Sẽ có đoàn cán bộ kiểm tra của Trung ương về! Điện nhận hồi 8 giờ, 23 phút… Alô! Xong rồi hả? Tôi phải đọc lại hả! Được! Được!... Nghe nhá!...".