- 6 -
Một hôm cha Anselme cho y vào phòng thuốc của cha, một căn phòng nấu thuốc xinh xắn thoang thoảng mùi cỏ thơm.
Goldmund biết ngay khung cảnh ấy hợp với mình. Cha đưa cho y xem một cái cây khô, gói kỹ trong một tờ giấy, cha hỏi y có biết không và có thể biết rõ cây đó lúc còn tươi, mọc ở ngoài đồng không? Hẳn là y biết: đó là cây cỏ Saint-Jean. Y biết rõ mọi tính chất của loại cây cỏ ấy. Ông già khoan khoái sai người bạn trẻ đến trưa đi hái một mớ về, ông chỉ cho biết những chỗ có nhiều.
“Con sẽ được nghỉ một buổi chiều để đi chơi, đã không mất gì cả lại được chơi thỏa thích. Tìm hiểu thiên nhiên cũng là một khoa học, không cứ gì học môn văn phạm ngu xuẩn của con.”
Goldmund cám ơn ông nồng nhiệt. Vài giờ đi hái thuốc khỏi phải ngồi trên ghế nhà trường thì vui thích tuyệt trần. Để cuộc vui được trọn vẹn, y nói với người chăn ngựa cho cưỡi con ngựa Bless, ngay sau bữa cơm sáng y đến chuồng dắt ngựa ra và phóng đi giữa trời nắng nóng. Trong một giờ đồng hồ, có lẽ hơn, y cưỡi ngựa đi hưởng khí trời quang đãng và hương đồng ruộng, nhất là cái thú được cưỡi ngựa… Chợt nhớ đến nhiệm vụ của ông cha giao phó, y tìm đến nơi ông đã chỉ cho biết. Đến nơi, y cột ngựa vào bóng mát một cây phong, đứng nói chuyện với ngựa, cho nó ăn bánh mì, rồi đi tìm cây cỏ làm thuốc. Chỗ ấy có ruộng bỏ hoang mọc hàng ngàn thứ cỏ dại. Một vài cây thuốc phiện trái mùa, hoa đã tàn, trái đã chín rung rinh trên thân cây khô, vài cây cải trời hoa xanh da trời, một vài thứ cỏ khác. Một vài ụ đất giữa đường ngăn hai thửa ruộng làm tổ cho thằn lằn, đấy là nơi y trông thấy những cây cỏ Saint-Jean đầu tiên. Y bắt đầu hái. Được độ một nắm y ngồi xuống tảng đá nghỉ. Trời nóng, y đưa mắt nhìn bóng râm khu rừng xa mà thèm thuồng, nhưng y không muốn đi xa chỗ ấy và xa con ngựa, đứng ở đấy y vẫn trông thấy hút con ngựa. Y ngồi trên đống sỏi nóng yên lặng nhìn những con thằn lằn bò trở lại, y hít mùi cỏ và đưa những cánh hoa vàng chiếu lên ánh sáng để xem những lỗ kim nhỏ.
Y nghĩ thầm: Lạ thật, những cánh hoa nhỏ này đã làm cho gầm trời hóa ra một tấm màn thêu rất tinh tế. Thật là lạ lùng khó hiểu: từ con thằn lằn đến cây cỏ, hòn đá, tất cả đều kỳ dị. Cha Anselme không thể đi hái cỏ Saint-Jean được nữa. Cha té, chân không cử động được, nhiều ngày không đi được bước nào, cha đem hết y lý và y thuật của cha ra cũng không chữa nổi. Có lẽ một ngày gần đây cha sẽ chết, cỏ thơm vẫn thoang thoảng trong phòng nhưng cha đã ra người thiên cổ! Có lẽ cha còn sống lâu nữa, mười hay hai mươi năm nữa, đầu cha vẫn lơ thơ mấy sợi tóc và mắt cha vẫn kéo những đường răn ngộ nghĩnh, nhưng còn y trong hai mươi năm nữa y sẽ ra sao? Ồ! nghĩ đến thật là buồn nản và khó hiểu nhưng cũng đẹp đẽ vô cùng, Không ai biết đâu mà nói được. Người ta sinh sống, người ta đi trên mặt đất, người ta cưỡi ngựạ qua rừng, biết bao cảnh vật đưa mắt nhìn khiêu khích hay làm cho trái tim đầy ham muốn: một ánh sao đêm, một cọng cỏ xanh, một cái hồ nước xanh dưới hàng lau sậy, một người hay một con bò đưa mắt nhìn; thỉnh thoảng người ta có cảm tưởng như có cái gì lạ lùng xẩy ra ngay lúc ấy, cái gì người ta vẫn mong đợi, một tấm màn bỗng dưng vén lên, rồi thì phút ấy qua đi chẳng có gì xảy ra cả, sự bí mật không khai mở, màn bí hiểm vẫn bao trùm cảnh vật, rồi người ta trở về già, khôn ngoan như cha Anselme, khôn ngoan như viện trưởng Daniel và có lẽ người ta vẫn không biết gì, vẫn đứng đợi, dỏng tai nghe ngóng.
Y nhặt một cái vỏ ốc, ốc xát vào đá, khi nậy ra có tiếng kêu nhỏ, ánh nắng soi vào làm nó nóng hôi hổi. Y chú ý ngắm những nét cong, đường xoáy tròn đến cái miệng nhỏ xíu nom rất ngộ, cái miệng rỗng không, đã ánh lên nước khảm rực rỡ. Y nhắm mắt lại để tưởng tượng ra hình thù trong khi sờ nắn; đó là lối chơi mà y đã quen. Y lấy ngón tay xoay cái vỏ ốc rất nhẹ nhàng như một cái vuốt ve, hình thù con ốc tạo cho y một thứ khoái cảm kỳ lạ. Y mơ màng nghĩ rằng trường học và khoa học có cái tai hại là làm cho trí khôn chỉ hình dung ra sự vật bằng phẳng, có hai chiều ngang dọc mà thôi. Y có cảm tưởng rằng do đó phát sinh ra một khuyết điểm làm hư hại cả hoạt động của trí óc, nhưng y không xác định được cảm tưởng ấy, và cái vỏ ốc rời khỏi tay. Y ngồi ngủ ở ngoài nắng đầu cúi xuống nắm cỏ, cỏ khô đi, toả mùi hương mỗi lúc một thêm nồng. Thằn lằn leo qua giầy y, cỏ héo rải rác trên đầu gối; con ngựa Bless ở dưới gốc cây phong đợi mãi tỏ vẻ bứt rứt.
Từ rừng xa một người đi đến, một người thiếu phụ mặc áo dài lam ủi phẳng phiu, một chiếc khăn tay đỏ quấn lấy mớ tóc đen, nước da rám nắng hè. Người đàn bà đến gần, tay cầm cái bao nhỏ, miệng ngậm bông cẩm chướng đỏ chót.
Nàng thấy người đàn ông ngồi đấy, đứng xa ngắm nghía vừa hiếu kỳ vừa e sợ; thấy hắn ngủ nàng rón rén lại gần dừng lại trước mặt y và đứng ngó. Nàng hết sợ: chàng trai ngồi ngủ không có vẻ nguy hiểm mà lại đáng yêu. Y đến làm gì nơi ruộng bỏ hoang này? Nàng mỉm cười khi thấy y hái hoa, hoa đã úa.
Goldmund ra khỏi rừng mơ, mở mắt nhìn. Đầu y tựa vào chỗ mềm mại; y tựa vào lòng một người đàn bà. Hai con mắt nâu nóng hổi cúi xuống gần hai mắt y còn ngái ngủ. Y không hoảng sợ, không có gì là nguy hiểm. Hai con mắt thăm thẳm êm đềm chiếu sáng xuống mặt y.
Y ngạc nhiên nhìn thấy người đàn bà mỉm cười tươi tắn, y cũng mỉm cười. Miệng người đàn bà áp lại gần hai môi y hé mở. Họ chào nhau bằng cái hôn êm ái, cái hôn ấy gợi ngay cho Goidmund nhớ lại buổi tối xuống làng và đứa con gái tóc bện. Nhưng cái hôn không chấm dứt. Miệng người đàn bà vẫn kề miệng y, tinh nghịch và khêu gợi, rồi sau hăng hái chiếm lấy hai môi y, hút lấy máu y, thức tỉnh những bản năng thâm sâu của y, người đàn bà da nâu thầm lặng hiến thân cho người thanh niên, dần dà gợi ý cho y, để y tìm mà thấy, khêu gợi sự hăng hái của y để thỏa tình say sưa của mình. Phút giây lạc thú bùng lên như ánh sáng ngọn lửa hừng hực rồi dịu đi, tắt hẳn. Y nằm yên đấy, hai mắt nhắm, mặt úp xuống mặt người đàn bà. Không ai nói câu nào. Người đàn bà yên lặng vuốt ve mái tóc y, để y tỉnh lại dần. Sau cùng y mờ. mắt ra.
“Nàng là ai?” y hỏi.
“Em là Lise.”
“Lise.” Y nhắc lại, thường thức tên ấy. “Lise! Em yêu quý của anh!”
Nàng ghé miệng gần tai chàng và khẽ nói:
“Có phải lần đầu không? Anh có yêu ai trước em không?” Chàng lắc đầu, đứng dậy đưa mắt nhìn quanh, nhìn đồng ruộng, nhìn trời:
“Trời ơi! Mặt trời đã xế. Tôi phải về đây.”
“Anh về đâu?”
“Về tu viện, về nhà cha Anselme.”
“Ớ Mariabronn ấy à? Anh ở đấy à? Anh không ở đây với em được nữa à?”
“Anh cũng muốn ở đây.”
“Thế thì ở lại đi!”
“Không, thế không được. Anh còn phải hái nhiều cỏ nữa.”
“Anh có ở trong tu viện không?”
“Có. Anh là học trò. Nhưng anh không muốn ở đấy nữa. Anh đến ở nhà em được không? Em ở đâu?”
“Em chẳng ở đâu cả. Nhưng tên anh là gì cái đã? À! Tên anh là Goldmund à? Hôn em nữa đi, trời ơi, cái miệng ngàn vàng hôn em rồi hãy đi.”
“Em không có nhà, thế đêm em ngủ ở đâu?”
“Ngủ với anh, trong rừng hay trong đống rơm. Đêm nay anh có ra được không?”
“Ở đâu? Tìm em ở đâu?”
“Anh biết làm giả tiếng chim cú không?”
“Chưa kêu thử bao giờ.”
“Thử làm coi.”
Chàng thử kêu. Nàng nghe cho là được.
“Thế thì đêm nay ra ngoài tu viện bắt chước cú kêu nhé. Em sẽ đến gần đấy. Anh ơi! Anh có thích em không?”
“Anh thích lắm. Lise, anh sẽ ra. Thôi em ở lại, anh phải về.”
Đến nhá nhem tối Goldmund trở về tới tu viện, con ngựa đồ mồ hôi bốc lên ngùn ngụt, y thấy cha Anselme đang bận rộn thì mừng quá. Cha chữa cho một người chơi lội suối nước đi chân không dẫm phải mảnh sành.
Bây giờ chỉ cần gặp Narziss. Y hỏi một người không ở trong dòng tu đang dọn dẹp phòng ăn Người nầy cho biết rằng Narziss không xuống phòng ăn tối nay, hôm nay là ngày anh tuyệt thực. Chắc là anh đang ngủ vì đêm nay anh phải thức. Goldmund vội vàng đi ra. Trong thời giần sống biệt tịch ấy Narziss ngủ trong một căn phòng kín tại tu viện. Y không nghĩ gì cả, chạy ngay đến, đứng ngoài cửa nghe. Yên lặng hoàn toàn. Y rón rén bước vào. Dù rằng có lệ nghiêm cấm, lúc này y cũng không kể đến.
Narziss nằm trên tấm ván hẹp, y như một người chết trong chỗ mờ tối, Anh nằm ngửa, thẳng đuột, hai tay khoanh trước ngực, khuôn mặt hốc hác tái nhợt. Nhưng anh không ngủ, hai mắt vẫn mở. Anh yên lặng nhìn Goldmund, không trách móc gì y, nhưng không hề cử động, anh đã xa vắng hẳn cuộc đời này, anh chìm đắm trong suy tư đến nỗi khó mà nhận ra bạn và hiểu lời bạn nói.
“Narziss, anh tha lỗi cho tôi, đã làm phiền anh, không phải vô cớ mà tôi đến đây. Tôi biết rõ bây giờ không phải phải lúc anh nói chuyện nhưng xin anh hãy nói với tôi một chút.”
Narziss nghĩ ngợi, anh chớp mắt lia lịa một lúc như cố gắng để thức tỉnh.
“Có cần lắm không?” Anh hỏi một giọng xa vắng.
“Cần lắm, tôi đến từ giã anh đây.”
“Thế thì cần thật. Chú đến đây không phải là vô cớ, Đến gần đây. Chúng ta được rảnh 15 phút, sau đó là giờ mặc niệm.”
Anh đã trỗi dậy, thân mình gầy gò ngồi trên tấm ván trần dùng làm giường. Goldmund đến ngồi gần anh.
Y hiểu rõ tội của mình. Căn phòng nhỏ, tấm ván trần, gương mặt Narziss hốc hác vì thức đêm và suy nghĩ, mắt nhìn xa vắng, tất cả đều tỏ cho y biết rằng y đến đây thật là vô ý vô tứ. Y nói: “Anh thứ lỗi cho tôi!”
“Không có gì phải thử lỗi. Chú đừng nghĩ đến tôi, tôi không sao cả. Chú muốn đến giã biệt tôi, chú đi xa à?”
“Tôi đi ngay từ hôm nay. Tôi không thể kể cho anh nghe được. Sự quyết định đến với tôi một cách bất thần!”
“Ông cụ đến đây à, hay ông cho người đưa tin lại?”
“Không phải, Cuộc đời thế tục đã đến với tôi. Tôi ra đi không có cha tôi, không có phép của cha tôi. Tôi sẽ làm cho anh phải xấu hổ, tôi đi trốn!”
Narziss cúi nhìn những ngón tay dài và trắng của mình thò ra ngoài tay áo rộng. Không phải từ khuôn mặt nghiêm nghị hốc hác vì mệt nhọc, mà từ tiếng nói của anh bộc lộ vết tích một nụ cười: “Chúng ta có ít thì giờ quá, chú hãy kể lại những gì cần thiết thôi, kể vắn tắt và rõ ràng. Hay chú để tôi nói cho nghe đã xảy ra chuyện gì?”
“Anh thử nói coi.”
“Chú đã yêu ai, chú đã biết một người đàn bà.”
“Tại sao anh lại biết được?”
“Tại trông chú dễ biết quá. Bộ dạng chú để lộ hết dấu hiệu cái say sưa mà người ta gọi là ái tình. Bây giờ chú thử nói ra xem sao.”
Goldmund bẽn lẽn để tay lên vai bạn,
“Đúng như anh nói vậy! Nhưng lần này anh không nói được hay. Chuyện này khác. Tôi ra ngoài tu viện đến giữa cánh đồng, nằm ngủ dưới trời nắng chang chang, lúc tỉnh dậy thấy mình gối đầu lên lòng một người đàn bà đẹp và tôi có cảm tưởng ngay mẹ tôi đến đem tôi đi. Không phải tôi cho người đàn bà ấy là hình ảnh mẹ tôi, người ấy mắt nâu, tóc đen, còn mẹ tôi tóc vàng như tôi, trông không giống mẹ tôi chút nào, nhưng đó là mẹ tôi, tiếng gọi của mẹ tôi, một bức thông điệp của mẹ tôi gửi cho tôi. Người đàn bà ấy bất thần xuất hiện từ giấc mơ của tôi ra ngoài đời, không biết nàng là ai nhưng nàng đẹp, nàng ôm đầu tôi vào lòng, miệng cười như hoa nở, nàng dịu dàng quá; sau cái hôn đầu tiên, trái tim tôi tan rã làm tôi đau đớn một cách khoan khoái. Tất cả những tiếng gọi mà lòng tôi đã nghe thấy, tất cả ham muốn đã thiêu đốt lòng tôi, tất cả mơ mộng, khắc khoải, tất cả sự bí mật đang ngủ yên trong người tôi bỗng tỉnh dậy; mọi vật đều đổi mới và như có phù phép làm cho xuất hiện ý nghĩa. Nàng đã dạy tôi biết thế nào là một người đàn bà, nàng mang trong mình nàng những bí mật gì. Trong nửa giờ đồng hồ nàng làm cho tôi tinh khôn bằng sống hàng năm, Bây giờ tôi biết bao nhiêu điều mới? Và bất thần tôi cũng biết rằng tôi không ở nhà này thêm một ngày nào nữa. Đêm nay tôi sẽ ra đi.” Narziss ngồi nghe, gật đầu tán thành:
“Điều đó xảy đến bất thần thật, nhưng cũng gần như tôi vẫn đợi. Tôi nghĩ nhiều đến chú và tôi sẽ nhớ chú lắm. Tôi có thể làm gì được cho chú không?”
“Nếu có thể, anh đừng nói một tiếng nào với viện trưởng, không nên để cho ông chê trách tôi hẳn. Ở đây ngoài anh ra tôi chỉ để ý đến dư luận của ông thôi.”
“Tôi biết... Chú có cần gì nữa không?”
“Có, anh cầu nguyện cho tôi. Sau này nếu anh nghĩ đến tôi, anh cứ cầu nguyện cho tôi. Xin cám ơn anh.”
“Cám ơn gì?”
“Tình thân hữu của anh, sự kiên nhẫn của anh. Ngày hôm nay anh sẵn lòng nghe tôi nói tuy làm phiền cho anh lắm. Tôi cũng cám ơn anh vì anh không tìm cách giữ tôi lại.”
“Tại sao tôi lại muốn giữ chú lại? Hẳn chú biết tôi nghĩ thế nào về chuyện này. Nhưng chú đi đâu, có mục đích gì không? Chú đến nhà người đàn bà ấy à?”
“Tôi đi với nàng, nhưng không có mục đích gì cả. Dường như nàng là một người ngoại bang, không có nhà cửa gì cả, có lẽ là một người sống đời nay đây mai đó.”
“Được rồi! Nhưng này chú, chú có biết rằng con đường chú đi với chị ta chỉ ngắn ngủn. Đừng tin chị ta lắm, Có lẽ chị ta có gia đình, có chồng, ai biết đâu người ta sẽ đối xử với chú thế nào?”
Goldmund tựa người vào bạn.
“Tôi biết, tuy rằng trước đây tôi chưa nghĩ tới. Thì tôi đã bảo anh: Tôi không có mục đích gì cả. Người đàn bà này tuy thương cảm tôi nhưng cũng không phải là mục đích của tôi. Tôi đến với nàng nhưng không phải vì nàng mà tôi đến. Tôi ra đi vì cần phải đi, vì tôi đã nghe tiếng gọi.”
Y lặng thinh và thở dài. Hai người ngồi tựa vào nhau, buồn rầu, như vui sướng vì tình bạn bất diệt. Goldmund nói tiếp.
“Anh đừng cho rằng tôi mù quáng hoàn toàn và không có ý thức gì về cuộc đời đang chờ đợi tôi. Tôi vui sướng mà ra đi vì tôi cần phải đi, và vì hôm nay tôi có một kinh nghiệm kỳ lạ. Tuy nhiên tôi không tưởng tượng ra tôi sẽ đến với hạnh phúc, với khoái lạc mà không pha trộn đau khổ. Tôi biết rằng con đường sẽ cam go. Nhưng tôi mong rằng nó cũng đẹp đẽ. Nghĩ mình hiến dâng cho một người đàn bà, mình thuộc về một người đàn bà, có cái gì vỗ về an ủy. Anh đừng cười tôi nếu tôi nói có vẻ như điên dại! Anh coi: Yêu một người đàn bà, đem trọn thân mình cho họ, mình choán hết họ và cảm thấy họ choán hết mình, đó không phải là cái anh gọi là “mê gái” có chút mỉa mai. Đối với tôi đó là con đường vào cuộc đời, con đường đưa tới ý nghĩa cuộc đời — Narziss, tôi phải từ biệt anh, tôi yêu mến anh, tôị cám ơn anh đã mất giấc ngủ vì tôi. Xa anh tôi rất buồn lòng. Anh có quên tôi không?”
“Chú đừng làm cho sự chia ly thêm buồn bã cho chúng ta. Không bao giờ tôi quên chú. Chú sẽ trở về, tôi chắc chú sẽ trở về. Nếu có ngày chú gặp nạn chú cứ trở lại với tôi hay báo tin cho tôi biết. Thôi chào chú, Trời phù hộ cho chú.”
Anh đứng dậy. Goldmund ôm chầm lẩy anh. Y biết rằng anh rất sợ những cảnh vuốt ve yêu mến, y chỉ cầm lấy tay bạn một cách thân mật.
Trời đã tối. Narziss đóng cửa phòng để sang nhà thờ. Tiếng dép đi trên nền gạch kêu vang. Goldmund đưa mắt đầy cảm mến dõi theo cái thân hình gầy gò ấy cho đến khi lấp khỏi cuối hành lang như một cái bóng, chìm vào trong tối cửa nhà thờ, anh bị thu hút bởi tín ngưỡng, bổn phận và đức hạnh. Sao mà cái gì cũng lạ lùng, kỳ dị và khó hiểu thế! Việc vừa trải qua cũng kỳ dị và hãi hùng: Đến thăm bạn giữa lúc trái tim tràn ngập say sưa của mối tình chớm nở, còn bạn thì ốm o vi nhịn đói và thức đêm, suy tư; hy sinh cả tuổi trẻ, trái tim khoái lạc để vâng lời đấng tối thượng, để phục vu tinh thần, sau này không còn là cái gì khác một giáo sĩ với trọng trách bảo vệ lời thánh kinh. Y đã thấy anh nằm đấy như một xác chết, người mỏi mệt, mặt võ vàng, tay gầy trơ xương, thế mà anh cũng đi ngay vào chuyện của y, ăn nói đầy sáng suốt và nhân từ; anh đã để ý nghe một gã si tình kể lể, người còn sặc hơi đàn bà, anh đã hy sinh chút thời giờ ngắn ngủi để nghỉ ngơi giữa hai buổi tập luyện sửa mình. Kể cũng lạ lùng thật, lại có một hình thức tình yêu như thế, một hình thức tình yêu vô tư và siêu hóa! Bây giờ Narziss lại biến mất sau khi chỉ cho y biết một lần nữa rằng hai người bản chất hoàn toàn khác nhau. Bây giờ Narziss quỳ trước bàn thờ, hai đầu gối mỏi rời; người anh đã trong sạch, anh sẵn sàng để cầu nguyện và suy tư suốt đêm, anh chỉ được phép ngủ hai giờ dưỡng sức, trong khi ấy thì Goldmund trốn đi tìm Lise dưới một gốc cây nào đấy, cùng nàng hưởng thú vui nhục dục! Về chuyện ấy Narziss có lắm điều hay để nói. Nhưng y, Goldmund, y đâu phải là Narziss; y không việc gì phải tìm hiểu sâu xa những điều bí ẩn đáng sợ, việc gì phải luận giải những điều khúc mắc và đưa ra những ý kiến sâu sắc? Việc làm của y là theo con đường của y, con đường bất trắc và ngông cuồng. Tất cả việc y phải làm là hiến mình cho người khác, yêu mến người bạn đang cầu nguyện trong chỗ tối ngôi nhà thờ cũng như yêu người đàn bà nóng hổi và xinh đẹp đang chờ đợi y ở ngoài kia.
Khi y len lén đi qua đám cây bồ đề ngoài sân, tìm lối ra bằng ngả cối xay, trái tim dồn dập cả ngàn mối tâm tình mâu thuẫn nhau, y không ngăn nổi mình cười thầm khi bất thần nghĩ đến buổi tối cùng với Conrad lén qua con đường này để xuống làng. Y hồi hộp và khắc khoải âm thầm vì ngày nay y phạm điều lệ nghiêm cấm, trốn ra đi vĩnh viễn, y đi vào những nẻo đường còn bị cấm đoán ngặt hơn, nguy hiểm hơn, thế mà y không sợ gì cả, y không hề nghĩ đến người canh cửa, vị viện trưởng và những người khác.
Lần này không có mảnh ván bắc qua bờ bên kia. Y phải lội qua lạch nước. Y cởi quần áo ném sang bờ bên kia rồi người trần truồng lội xuống dòng nước sâu chảy xiết, nước lạnh buốt ngập đến tận ngực.
Sang đến bờ bên kia, y đang mặc quần áo thì nghĩ đến Narziss. Bây giờ y mới hiểu rõ là lúc này y chẳng làm cái gì khác những điều anh đã biết trước và anh dẫn dắt y đến — nghĩ thế y lấy làm nhục nhã vô cùng. Y nhìn thấy trong ánh sáng tỏ như ban ngày người giáo sinh Narziss thông minh, hơi có vẻ báng nhạo, ngày trước đã nghe y nói những câu ngớ ngẩn, đến lúc phải quyết định khó khăn lại mở mắt cho y thấy đường đi. Y còn nghe thấy văng vẳng bên tai một vài câu nói của bạn: “ Chú ngủ trong lòng mẹ còn tôi thức trong sa mạc. Chú mơ màng đến con gái, còn tôi, tôi mơ màng thấy học trò của tôi.”
Trong giây phút trái tim băng giá của y thắt lại. Y đứng trong đêm, thấy mình cô đơn ghê gớm. Đằng sau là tu viện, nơi tạm lấy làm nhà, nhưng lâu ngày thành thói quen, y cũng thấy lòng lưu luyến.
Nhưng đồng thời y cũng khám phá ra mặt khác của sự vật, Narziss không còn là người đưa đường chỉ nẻo, một người hiểu biết hơn, hay một người khai tâm cho y. Biết vậy hôm nay y đi vào một lãnh vực tự mình phải tìm lấy đường không còn một anh Narziss nào dìu dắt y nữa. Y sung sướng mà ý thức được điều ấy. Thật là khó chịu, nhục nhã cho y khi ngẫm lại thời đã qua y phải dựa vào người khác. Bây giờ y mở to mắt nhìn đời, y không còn là đứa trẻ, y không còn là cậu học trò. Biết được như vậy y thỏa lòng, Tuy nhiên phải xa bạn cũng buồn, tường tượng bạn quỳ gối trong nhà thờ mà không làm gì để giúp đỡ bạn, không biết gì về bạn, không nghe bạn nói, không bắt gặp cái nhìn cao nhã của bạn.
Y ngừng suy nghĩ, vào con đường sỏi đá.
Cách, bức tường tu viện độ một trăm bước y dừng lại lấy hơi bắt chước tiếng cú kêu, có tiếng cú khác trả lời y ở mạn trên bờ suối xa xa.
Y nghĩ thầm: Mình gọi nhau như loài vật vậy, rồi y lại nghĩ đến giờ ân ái lúc quá trưa.
Bấy giờ y mới chợt nhận ra sau khi ôm ấp nhau, y và Lise mới nói chuyện với nhau, mà chỉ có một vài câu chẳng có ý nghĩa gì! Còn đối với Narziss thì ôi thôi là chuyện thao thao! Bây giờ hình như y đi vào một thế giới mà người ta không nói, người ta gọi nhau bằng tiếng cú kêu, tiếng nói chẳng còn ý nghĩa gì nữa. Y chấp nhận như vậy, bây giờ y chẳng cần nói, chẳng cần suy nghĩ, tất cả điều y ước muốn là Lise, là ôm ấp nàng, tê mê, câm lặng, đắm mình trong tiếng rên hoan lạc.
Lise tới nơi. Nàng từ trong rừng ra gặp y. Y giơ tay với, âu yếm cầm lấy tay nàng, sờ lên đầu, lên tóc, lên cổ, lên gáy, lên thân mình mảnh dẻ, vòng háng chắc nịch. Một tay ôm lấy mình nàng, y cùng nàng đi một quãng đường, không nói năng gì, hỏi xem bây giờ đi đâu. Nàng đi những bước chắc chắn, y không thể theo kịp vì đi trong rừng đêm tối, nàng như có mắt để nhìn trong đêm tối như con chồn hay con cáo, nàng không hề vấp váp đụng chạm gì cả. Y để nàng dắt đi qua rừng, qua làng mạc tối tăm và bí hiểm, không nghĩ ngợi, không nói năng một lời. Y không nghĩ đến gì nữa, không nghĩ đến tu viện, đến Narziss.
Hai người lẳng lặng đi theo một con đường tối tăm, khi thì đặt chân lên đám rêu mềm mại, khi thì đi trên rễ cây cứng rắn; có lúc nhìn qua đám lá cây thấy trời lấm tấm sáng, có lúc tối om không trông thấy gì cả. Cành cây văng vào mặt, gai góc móc áo lôi lại. Đến đâu nàng cũng thông tỏ, cũng kiếm được lối ra; ít khi nàng dừng lại, ít khi nàng do dự. Sau một hồi đi, hai người đến một rừng thông cây mọc thưa, cách nhau khá xa. Xa xa đã lộ mảng trời đêm, đến đây là hết khu rừng. Họ tới một cái thung lũng. Đồng cỏ xanh thoảng mùi rơm. Họ lội qua một con suối nhỏ nước chảy yên lặng. Ở đây quang đãng, sự tịch mịch còn mênh mang hơn ở trong rừng. Không còn bụi cây rì rào, thú vật ăn đêm vùng chạy, cành khô kêu lắc rắc.
Lỉse dừng lại một đống rơm lớn.
“Chúng ta ở đây.”
Hai người ngồi xuống cỏ khô, họ thở hổn hển vì cũng hơi mệt, họ khoan khoái mà nghỉ ngơỉ. Họ nằm dài ra, lắng nghe sự yên lặng, trán họ khô dần, mặt dần thư thái. Goldmund ngồi xổm khoan khoái hít lấy từng hơi dài ban đêm và mùi rơm, y không còn nghĩ đến quá khứ và tương lai. Y chỉ quyến luyến và thích thú hơi ấm áp người bạn gái, y vuốt ve nàng, khoan khoái mà thấy nàng bắt đầu bốc lửa tình và nép chặt vào người y. Không, chỗ này không cần tiếng nói và tư tưởng. Tất cả cái gì là quan trọng và duyên dáng, y cảm thấy mạnh mẽ: sức sống son trẻ, về đẹp giản dị và lành mạnh của phụ nữ, dục tình nồng nàn đang ngùn ngụt bốc lên. Y cũng có cảm giác rõ ràng là lúc này nàng muốn được yêu khác lần thứ nhất, nàng không muốn cám dỗ và chỉ bảo người tình, nàng muốn đợi người tình ham muốn và chiếm đoạt lấy nàng. Y lẳng lặng để cho hương tình tỏa vào minh, hưởng cái thú lửa tình lặng lẽ bốc lên, biến cái ổ rơm nhỏ xíu của họ thành một trung tâm của hơi thở đêm trường lặng lẽ.
Khi y cúi xuống mặt Lise, hôn hai môi nàng trong đêm tối, bất thần y thấy hai mắt và trán nàng chiếu ra chút ánh sáng mờ. Y ngạc nhiên, dừng mắt lại và thấy ánh sáng mờ mới xuất hiện đó tỏ rõ thêm rất mau. Y chợt hiểu và quay lại: phía trên khu rừng tối chạy dài đến tận xa, mặt trăng đã mọc. Y kinh ngạc mà nhìn ánh trăntg dịu dàng chan hòa xuống trán, xuống má, xuống cái cổ tròn và trắng, y khẽ nói trong sự vui sướng: “Sao em đẹp thế!”
Nàng mỉm cười như y vừa tặng nàng một bảo vật, y đỡ người nàng lên, nhẹ nhàng vén cổ áo và giúp nàng cởi áo để hai vaì và ngực lộ ra rực rỡ dưới ánh trăng lạnh, Hai mắt, hai môi chàng mê mẩn ngắm nhìn những đường nét tuyệt diệu, chàng cúi xuống hôn, nàng như đê mê, nằm yên không cử động, hai mắt lim dim trong điệu bộ đầy uy nghi, như lúc này là lần thứ nhất chính nàng khám phá ra vẻ đẹp của nàng.