Chương 21
Irène không còn biết cô ngồi sụp trên chiếc chậu đã bao lâu rồi. Sau khi Herman đi, cô khóc nức nở mãi rồi ngồi thừ ra, im lìm như đá, mắt xa vời, hai tay nâng lấy đầu gối, đầu gục lên trên. Cô đứng dậy một cách khó nhọc, mở to vòi nước nóng của bồn tắm và chập choạng đi đến trước tấm gương: cô nom đáng sợ. Cô lấy ở trong cái tủ con treo trên chậu rửa mặt ra một cái chai nhỏ có nhãn đề “thuốc đỏ”, mở nút uống một ngụm dài.
Cô có thói quen giấu uýt-xki ở trong những chỗ không thể ngờ tới, lọ mực, lọ thuốc, lọ nước hoa.
Chẳng có lý do gì, không ai hạch hỏi gì cô những khi cô say. Cô đậy nút lại, tụt chiếc váy nhàu nát của cô ra, giẫm lên trên và định mở cửa buồng; nó bị đóng chặt. Cô tì lên quả nắm xoay lắc nhưng không ăn thua: Herman đã nhốt cô. Cô đập tay lên cánh cửa, phòng khi Liza ở trong buồng cô có thể nghe thấy, nhưng không ai đáp lại. Cô thật ngốc: cô quên mất cái máy nói nối trực tiếp với tổng đài. Cô nhấc máy nói lên: ở đầu dây không có một tiếng động, không gì hết. Giận điên lên, cô ném cái máy vào tường, nó làm một ô gạch men vỡ ra tung tóe. Những ý nghĩ trả thù vụt nhào đến trong đầu cô, như sóng cồn: Kallenberg đã cư xử như đứa đểu cáng nhất thì cô sẽ bắt hắn trả món nợ này cho cô thôi!
Cô mở cánh cửa sổ trông ra sau nhà. Ít hy vọng ở phía này, vườn rộng mênh mông và đám gia nhân ít đặt chân tới đó. Còn ra bằng lối đó thì đừng có trông mong. Buồng cô ở gác tư, tường bên ngoài không có chỗ bấu víu nào, trừ những sợi dây thép còn trên mặt tường chỗ trường xuân bám leo. Cô vừa ho vừa đến đóng vòi nước nóng. Gian buồng đầy hơi nước đang phủ một màng mỏng lên mọi vật. Cô cho chảy nước lạnh, ngồi lại lên trên chậu ỉa đái và có một quyết định. Cô biết rằng ở tầng trệt, bên dưới là nơi gia nhân làm lụng và một phần bếp. Bây giờ mà không có ai ở đó thì thật là quái gở. Chỉ cần làm cho người ta chú ý tới. Cô quay lại cái tủ con, gạt chai thuốc đỏ mà cô đặt cẩn thận lên một bàn kính rồi bắt đầu ném qua cửa sổ tất cả những thứ ở trong tủ. Một bình nước hoa Giờ xanh to tướng rơi vỡ tan tành ở bên dưới mười hai mét. Vô hiệu. Những lọ nước hoa khác đi tiếp theo... Những thằng ngu kia ở đâu chứ? Cô trả lương cho chúng làm gì? Cô cong người lại để tháo cả cái tủ ra, tháo được, xuýt bị nó xô ngã, từ từ, vẫn ở trên thành cửa sổ, đẩy nó xuống. Ba tích tắc sau, có một tiếng rầm ghê rợn. Cô thò đầu ra và nghe thấy tiếng cửa mở: Marthe, một chị nấu bếp ngửng mắt lên, kinh ngạc và thấy Irène quát gọi mình:
- Chị không thấy tôi đang bị nhốt hay sao?... Còn chờ cái gì nữa?
Ở trên nhìn xuống, Marthe nom như một quả dưa. Quả dưa lăn long lóc rồi biến mất. Vài phút sau, Albert giải phóng cho Irène. Cô gần như xô ngã anh để ra được nhanh hơn, chạy về buồng, kiểm tra máy nói rồi lập cập xin người ta cho một số dây nói đầu tiên.
- Ít nhất em cũng bảo chị xem em kiếm cái gì chứ?
- Chị không hiểu được đâu!
- Cứ nói xem nào.
- Cái trái lại.
- Thế nào?
- Cái trái lại với cái chị đang là hiện nay, với cái mà chị cảm, cái mà chị nghĩ, với những người mà chị lui tới, với cái mà chị hốc. Trái lại với tất cả các cái gì làm nên cuộc sống của chị, váy áo, tiệc tùng, cả mẹ lắm mồm, các ông chồng “bố củng”, tiền, các chuyến đi biển mà người ta trát cứt vào nhau, thuốc lá sợi vàng, rượu ngọt, và mẹ chị...
- Mẹ đã làm gì em?
- Ô! Đẹp! Thảo luận ở trình độ chị thì người ta chả bao giờ đi được đến đâu hết... “Mẹ đã làm gì em!”. Không làm gì cả đúng là mẹ không làm gì cả! Cái em thích thì mẹ không dùng được, đóng kín!
- Em thích cái gì?
- Cái trái lại với cái mà chị thích. Nào, bây giờ thì chị bằng lòng rồi chứ?
Lao vào địa hạt những ý niệm chung quanh này, Melina có thể theo đến cùng một cuộc đua Marathon ngôn ngữ [1]. Cắt đứt với mọi sợi dây điều khiển của một phép biện chứng giả đạo đức, cô có nghệ thuật dìm cho mau chết đối phương trong tranh cãi, trả lời trệch ra cái mà người ta hỏi, phát triển cái mà người ta không hỏi. Dẫu sao, sự ù lì của Lena đã làm cho cô bực bõ và tước mất vũ khí của cô. Đáng lẽ, có một địch thủ đánh trả, cô lại gặp một sự trùng lặp tốt bụng, thông cảm: nó lọt qua. Nhưng cô lại ngầm khoái trá việc người ta đã phái Lena đi cầu cạnh cô trở về với hàng ngũ vàng son vốn là của cô. Bằng chứng về một cái lỗ vẫn tồn tại ở một chỗ nào đó cho cô, làm theo kích thước cô, nơi cô có thể chui vào náu ẩn khi mà cơn điên cuồng của cô tắt ngấm, nếu như có bao giờ đó nó tắt ngấm đi. Cô nói tiếp, gây gổ:
- Trong tầng lớp chúng ta, người ta có lấy chồng đâu mà là lấy các danh hiệu, các két sắt!
Lena im lặng nghe...
- Chị có hiểu các điều em nói không? Với Socrate, chị đã làm được cái gì khác nào? Lần thứ hai chị lại lấy bố làm chồng, với một hạm đoàn chở dầu mới. Vả lại chị có được kén chọn ông ta đâu. Ông ta đã mua chị như một linh kiện của cái hạm đoàn kia. Và nếu ông ta không đủ may mắn để chấm dứt được cuộc bán đấu giá thì một gã cự phú khác sẽ làm thay cho ông ta việc đó. Số chị là vĩnh viễn phải sống giữa hai bản sao kế toán là những lệnh mua bán chứng khoán. Và khi chị bị cột chặt vào trong hệ thống đó rồi thì chị làm những cái mà những mụ tiểu tư sản làm thôi, chị vụng trộm gặp người tình, vào khoảng từ năm đến bảy giờ tối, sau bữa uống chè trong gia đình và trước bữa cháo cuối cùng của bọn lao nhao nhà chị. Chồng chị, về phía ông ta, cũng làm như thế! Em nói chị nghe, những người mà chị quen biết, em chỉ muốn tế họ lên thôi! Họ tồi tàn, mặt mũi họ gớm ghiếc. Họ chẳng biết cả đéo nữa cơ.
- Em đã thử?
- Em đã nói, chị lại không tin ư? Có điều là em có chọn. Khi em đã thấy một cậu em thích, thì em chõm luôn. Khi em đã mứa, thì em phới thẳng. Nào, bằng tiền của chị, chị mua những cái gì, nói xem? Chị có một tấm lồng điêu xanh ở đít hay một cái xì líp ở hàng chạp phô, thì đít chị nó có đổi khác tí nào không?
Bồn chồn, Melina châm một điếu thuốc và rít mấy hơi cáu kỉnh. Cô ngồi ở gốc một cây sồi điên điển đầy rêu, trên lớp cỏ khô, và điểm nhịp cho bài diễn thuyết của cô bằng một que gỗ đập bình bịch vào cửa một tổ kiến. Lena bình thản nghe. Nét mặt không tỏ một dấu hiệu cho thấy cô có nghe em nói hay không: một nhân sư. Melina bực tức nói:
- Được. Thôi bây giờ không vớ vẩn nữa! Chị! Sao chị lại đến?
- Chị đến tìm em.
- Ai sai chị đi?
- Mẹ.
- Mẹ nổi cơn gì thế?
- Mẹ muốn em trở về.
- Tại sao?
- Em là con gái mẹ.
- Không đùa đấy chứ. Mẹ phải mất lắm thời gian mới nhận ra được cái điều đó cơ à?
- Mẹ vẫn biết đấy chứ! Em mới không nhận thấy đó là mẹ em thôi.
- Chẳng còn cái gì để nói với nhau cả.
- Có thể là em...
-... Và tất cả cái gì mẹ có thể nói với em, em cóc cần!
Lena im lặng một lát rồi hỏi:
- Melina... Em bao nhiêu tuổi rồi?
- Cái đó có một liên quan?
- Bao nhiêu tuổi?
- Chị không biết tuổi của em?
- Chị muốn nghe em nói ra.
- Chị đóng cái vai gì? Chị cho chị là ai?
- Em ba mươi tuổi rồi!
Melina tức giận rít lên:
- Thì sao?
- Thì không sao cả. Như vậy em đi lông bông đã mười năm rồi đó, đã dấn vào những cái em gọi là “thể nghiệm”. Sau tất cả thời gian đó, chị đoán rằng em cũng từng phân tích xem cái kiểu sống đó đã mang lại được những gì cho em rồi thì phải?
Melina nhanh chóng ghi nhận rằng cái mụ đần độn ba lăng nhăng và vênh váo này nói cho cùng không đến nỗi ngu quá như cô tưởng. Câu hỏi Lena đặt ra cho cô, bản thân cô từ nhiều ngày nay cũng tự đặt ra một cách uổng phí, để rồi lại đuổi nó ra khỏi đầu óc cô, vì cô không thể trả lời nó được. Vậy mà nó lại là mục tiêu hành động của cô, đem lại cho cuộc sống của cô một cái nghĩa. Không nhìn cô, Lena ngồi xếp bằng, mắt dõi về phía trước, nói tiếp:
- Chị hoàn toàn hiểu rằng em từ bỏ cái môi trường mà em đã sinh ra ở đó. Dẫu sao, không phải là em chọn nó. Nhưng chị đây, em tưởng chị không bao giờ cảm thấy là một người tù sao? Em tưởng, chị chưa bao giờ có ý muốn trốn thoát hay sao? Khổ thay, chị không biết gì hết. Chị không vẽ, chị không làm âm nhạc, không biết viết và chẳng có một ý nghĩ xuất sắc nào. Nói cho rõ là chị vô tích sự và chị ý thức được điều đó. Tất cả những cái chị có thể làm được, là tiêu dùng và thưởng thức các tác phẩm của người khác, khi chúng không cao quá cái đầu của chị.
Melina lục tìm mãi trong trí nhớ, không thấy có kỷ niệm nào về việc Lena đã nói được dài và mạch lạc như thế này bao giờ. Cô càng bực bội lên vì thế:
- Ừ, thế thì sao?
- Chẳng thì sao hết. Chị chỉ tự hỏi xem liệu em đã đoạn tuyệt với tất cả cái đó để được tự do sáng tạo một cái gì chưa?
Những ý nghĩ của Melina quay cuồng: còn phá phách được cái gì ở một kẻ đã thú nhận sự bất lực của hắn? Cô suýt ngẩn ra nhưng kịp bình tĩnh lại:
- Em cũng thế, em tiêu dùng, nhưng em không tìm hàng họ của em ở trong cùng các cửa hàng của chị.
- Hàng họ nào?
- Tất cả những cái gì vượt quá cái hàng ngày, làm đẹp cho cái hàng ngày, biện hộ cho cái hàng ngày. Các chủ tàu, trong đời họ, họ đã ký được cái gì như là tác phẩm nghệ thuật ngoài các ngân phiếu của họ không? Và chị có chắc rằng họ xem các bức tranh của Renoir, Degas họ mua về không?
- Dẫu sao thì họ cũng chiếm hữu chúng!
Melina cười hoan hỉ:
- Liệu một người đàn bà có làm cho người ta sướng vì người ta chiếm hữu được chị ta không?
- Em quên rằng chị đã ly dị.
- Chị chẳng hưởng được điều đó lâu đâu! Từ ngày là nữ quận chúa, chị có cảm thấy khá lên ở tận trong tim gan chị không?
- Còn em, em có thấy khá hơn vì em vờ vịt làm một người nông dân không?
- Em không đi dự những buổi trà vô vị với những đứa mặt nghệt hay không dự những cuộc đi biển của những lão già hư đốn.
- Có thể! Nhưng em đi kiếm củi và em nuôi gà.
- Em thích thế.
Lena quay mặt lại, một ánh giễu cợt trong mắt:
- Thật thế?
- Chị làm em bực mình! Chị ngốc quá! À, rút cục thế nào? Chị có cuộc sống của chị! Cớ gì mà chị phải bận tâm đến em?... Tại sao chị đến khuấy cứt em lên?... Em có để ý gì đến chị không nào?...
- Không nhiều, không.
- Vậy thì? Mẹ chỉ có việc phớt em đi thôi!... Em phớt được mẹ đấy! Mẹ chẳng ra cái chó gì cả! Sống cạnh mẹ, em sẽ sợ vô cùng là lại giống mẹ mất.
- Em ghét mẹ đến mức ấy cơ à?
Câu trả lời hét lên:
- Tôi thù ghét bà ấy! Bà ấy tiêu biểu cho tất cả cái gì làm cho tôi nôn mửa.
- Thế chị... Em thù ghét chị không?
- Chẳng biết... Nhưng cuộc sống chị đang sống làm cho em muốn rủa cho một trận...
Lena đứng dậy, uể oải vỗ phủi quần:
- Tốt... Chị nghĩ là em đã nói rõ hết... Chị muốn trở về trại để gọi một chiếc tắc-xi.
Melina như chà đạp chị bằng sự khinh bỉ:
- Chị ngỡ chị ở đâu thế? Đại lộ số 5 [2] chắc? Ở đây không có máy nói!
Lena như bối rối. Sao người ta lại có thể sống không có máy nói được? Cô nuốt nước bọt:
- Không cần. Em có lòng đưa chị đến cái làng gần nhất được không?
- Đưa thế nào? Trong xe cút kít à?
- Các em không có xe hơi?
- Chị chẳng hiểu cái gì hết hử?
- Xin lỗi em, Melina... Chị sẽ đi bộ.
- Bao giờ?
- Ngay bây giờ.
- Cái đó làm cho em ngạc nhiên đấy! Mười lăm phút nữa, trời sẽ tối như mực... Chị chẳng tìm ra được đường cái nữa đâu!
- Chị sẽ xoay sở.
- Cứ nói! Chị sẽ đi ba giờ đồng hồ trong đêm tối! Và cho dù là ban ngày, đời chị, chị đã đi ba giờ liền bao giờ chưa?
Lena không nhớ. Cô chợt hoảng hồn trước thái độ thù nghịch của em gái. Đồng thời một ý nghĩ nằm trong đầu Melina: người ta sắp được xem một mụ tiểu tư sản ích kỷ và nuông hư sẽ xử lý như thế nào trong một tình thế không ngờ tới trước đây. Melina liền tươi tỉnh ngọt ngào:
- Dẫu thế nào cũng không phải do chúng mình bất đồng về vấn đề đạo đức sống mà chị quàng chân lên cổ đi ngay. Ngủ đêm ở đây với bọn này, không chết đâu. Dĩ nhiên không phải Buckingham [3] nhưng chị sẽ thấy người ta ổn lắm! Ngày mai em sẽ đi với chị ra tận đường cái rồi chúng ta đi nhờ xe hơi. Đồng ý chứ?
Rõ ràng là ngập ngừng, cuối cùng Lena đáp:
- Chị nghĩ là chị không còn cách nào nữa...
- Ồ! Đứng nói nhảm! Nào đi, ta về! Họ sắp lo quýnh lên đấy!
Cô đi qua, để cho Lena không trông thấy vẻ đắc thắng của cô, rồi rảo bước nhanh về phía trại. Lena dịu dàng, gìn giữ, nhưng công chúa sẽ không quên đi được nhanh chóng cái đêm nông thôn của ả đâu! Ở đăng sau vài bước, lặng lẽ lo ngại, Lena đi theo em.
Đúng năm rưỡi chiều thì chuông điện thoại reo lên, trái khoáy, gần như vô liêm sỉ vào giờ thiêng liêng uống trà, ở dưới cái trần cao vòi vọi của một phòng khách tiết lâu đài Sunderland. Mortimer ngoáy thìa trong tách trà đã tan đường - hai miếng, bao giờ cũng hai - và nữ quận chúa mẹ đọc lướt tờ “Thời báo” với một vẻ kiêu kỳ và buồn chán. Khi tiếng chuông kinh hoàng khoan xoáy vào tai bà, bà có vẻ bực mình nhưng vẫn nhấc máy nói lên - Trước mặt bà, Mortimer không bao giờ dám vô lễ nhấc máy nói trước bà. Bà nghe, nét mặt tỏ ra khó chịu, đau đớn rồi đưa máy nói cho Mortimer, tựa như bà đang cầm một vật gì bẩn thỉu vậy.
- Của anh.
Mortimer đón lấy, trong khi bà mẹ vờ đọc mải mê tờ báo. Ông nghe một thoáng rồi nói:
- Bà nói tên gì đấy ạ?... - Tuy ông hiểu rõ rằng người nói chuyện với ông là Irène Kallenberg (ông không nhận chịu được cái việc con người này lại là chị vợ ông được)...
- Ôi! Vâng, tôi lẩn thẩn quá! Xin kính chào bà, thưa bà...!
Nữ quận chúa liếc con trai, thử đoán xem cái gì lại làm cho con mình biến sắc đi như thế...
- Không - Ông nói - bà ấy không có ở nhà ạ.
Ông lắng tai nghe một hồi lâu nữa, gật đầu và kết luận:
- Tôi cảm ơn bà, thưa bà. Tôi xin báo tin - Thưa mẹ, Satrapoulos (lại một cái tên làm róc da mồm ông ra)... chồng trước của Lena... vừa mới chết. Irène, chị gái của Lena, tưởng rằng Lena đang ở đây. Irène không biết tìm Lena ở đâu để báo tin và để hỏi xem các con của Lena hiện đang ở chỗ nào. Thưa mẹ, con phải làm gì ạ?
Nữ quận chúa cảm thấy sự đắc thắng dâng lên từ từ ở trong người mình, như một làn sóng êm đềm của mật ngọt.
- Mortimer, tôi đã nhắc đi nhắc lại khá nhiều lần rằng tôi phản đối cuộc hôn nhân này!...
Quận công nhếch lông mày lên:
- Xin mẹ tha lỗi, nhưng con không thấy mối quan hệ...
Mẹ yêu chỉ một ngón tay kết tội:
- Quan hệ đây: khi người ta lấy một người đàn bà ly dị không theo luật Nhà thờ thì người ta phải sẵn sàng trả giá.
Mortimer khẽ nhún vai, ở ông đó là dấu hiệu của một sự nổi loạn mãnh liệt. Bà mẹ tiếp:
- Mortimer, anh bao nhiêu tuổi?
- Dạ, bốn mươi nhăm, thưa mẹ... à... chưa tròn hẳn ạ.
- Vậy thì như tôi biết, anh là một người đàn ông rồi. Vậy anh hãy cư xử như một người đàn ông. Anh hãy một mình ra khỏi cái hũ mắm thối ấy!
Mortimeri hơi ngồi rúm lại ở trên ghế, với một vẻ nhẫn nhục của người phạm tội.
Giá ông không là quận công Sunderland thì ông đã bị coi là một thằng đần. Ông có cái trịnh trọng của thằng đần, hai con mắt bé nấp dưới hàng lông mày nặng sụp, hai cẳng dài thẳng đơ, không cân xứng với thân người ngắn ngủn dựa hoàn toàn lên cái bụng tròn xoe vững chãi của nhà quý tộc cổ La Mã. Vai hẹp một cách quái gở, hình như được cổ kéo ra dài thành một đường nét thoai thoải. Thân hình mang hình thức châm than lộn ngược này được hoàn tất bằng một cái sọ của giống ngài nhỏ đầu, với vẻ mặt vĩnh viễn ngạc nhiên. Một đầy tớ mà ông đuổi việc đã nói, thay vì lời vĩnh biệt rửa thù:
- Mày chỉ thiếu cái lông ở đít nữa chứ không thì mày đã cục tác rồi đấy!
Mortimer đã nhún vai một cách trịnh trọng đường hoàng, không hiểu người kia muốn nói cái gì đây. Khi tổ tiên bạn, có trước những cuộc chiến tranh thập tự rất lâu, khi một phần đất Lancashire thuộc về của bạn, khi bạn chắc chắn sẽ có ngày thừa kế một gia tài khổng lồ thì đối với bạn, những lời cạnh khóe xúc phạm của một người đầy tớ chỉ là nước đổ đầu vịt. Ngoài ra, về phần ông, Mortimer có thừa tôn giáo, công lý và đạo đức để sủi tăm từ trong triều đình của nữ hoàng Victoria, đã nhồi nhét cho ông những nguyên tắc thanh giáo hết sức ngặt nghèo. Không bao giờ Mortimer bỏ lễ nhà thờ, mỗi tuần bố thí một lần cho một người nghèo xứng đáng được nhận, đích thân mang trà năm giờ chiều đến cho nữ quận chúa - Khi ông ở lâu đài, điều đó dĩ nhiên. Ông có chiến đâu chống lại tội lỗi mỗi khi cám dỗ nỉ non hót vào tai ông và thỉnh thoảng ông đã đạt được kết quả.
Niềm kiêu hãnh to lớn nhất của ông là một bộ sưu tầm khác thường những chú lính chì mà từ ba mươi lăm năm nay các bạn học của ông đã phát ghen lên với ông. Đều kỳ, những tay chơi nghiệp dư đưa cho ông một khoản tiền lớn để đổi lấy nó, nhưng Mortimer cười khẩy vì khoái và vì nhút nhát, đã từ chối, không nhường hẳn hay làm nó thiếu hụt đi. Buổi tối, với một vài người bạn thân được lựa chọn kỹ càng, ông dẫn các quân đội của ông trên những tấm thảm của phòng khánh tiết và dưới con mắt ưu ái của nữ quận chúa, ông cho các chú lính cầm cung, cầm giáo, bắn súng hỏa mai, cầm đại đao của ông biến hóa tiến lui. Các thứ lính mà ông đem đối chọi, không hề quản ngại đến tính thời gian, với những lọng kỵ binh, lính bắn súng trường, tán binh, lính châu Phi, bộ binh, khinh kỵ binh, và kỵ binh, trong khi ở dưới bình hoa huệ giả to tướng, các lính pháo thủ thời cổ, cùng binh thế kỷ 15, lính bắc cầu, lính mặc áo giáp, lọng kỵ binh và lính ngự lâm, được lau chùi chăm sóc tỉ mỉ như mới thì chờ xuất kích, coi là lực lượng dự trữ. Đó là những buổi tối hay ho, đậm đà và thanh thản, với vừa đủ sự phấn thích thích đáng.
Rồi Lena Satrapoulost đã đến, trong nỗi thất vọng lớn lao của quận chúa, ông đã phải chật vật khốn khổ hết mức để làm cho mẹ chấp nhận việc ông có thể lấy một người đàn bà ly dị, hơn thế nữa, một người đàn bà không phải giàu nhờ về tông về giống mà là giàu một cách hoàn toàn vớ vẩn. Mortimer vẫn cứ không hiểu được vì sao Lena lại có thể lấy ông, những người ở chung quanh ông cũng đặt ra câu hỏi ấy, và nhất là Lena, cô thầm hỏi tại sao cô lại chấp nhận cuộc hôn nhân này. Khi đeo nhẫn vào ngón tay cô, Mortimer rất có ý thức rằng ông đang làm cho cô con gái nhà buôn xứ Cận đông trở thành một nữ quận chúa thực thụ của nước Anh. Điều khủng khiếp: cô ghét các chú lính chì, và mỗi khi để cám dỗ cô, đưa các đoàn binh tinh vi của ông ra diễn binh đâu ra đấy, thì cô lại vùi đầu trong một quyển sách to kếch sù, nhạt hoét, với một vẻ giận dỗi - dưới con mắt lạnh lùng và chê bai của nữ quận chúa mẹ, nhịn chịu những thù nghịch. Bây giờ họ lấy nhau đã được sáu tháng, đã ngủ chung với nhau được ba lần rưỡi: lần thứ tư, mặc dầu là một sự mở đầu hứa hẹn, ông quận công đã làm hỏng bét mất bước kết thúc của nó.
Được chừng một tháng, nữ quận chúa trẻ đã lấy cớ có những việc mua sắm ở Mỹ, mẹ ốm, dạy dỗ con, tóm lại, cô đi vắng luôn. Đôi khi, trong mục tin xã hội thượng lưu có một vài tờ báo hàng ngày bình dân mà người giúp việc của bà vất ở dưới bếp, nữ quận chúa mẹ đọc thấy nữ chúa Sunderland vừa mới rời Monte-Carlo hay vừa mới đến Roma: tựa hồ cái tước danh lẫy lừng lại có thể bị đem chia cho hai người đàn bà cùng một lúc được!
Bằng một giọng tức bực, bà quát:
- Mortimer! Thế nào? Anh định làm thế nào?
Ông sợ hãi nghĩ rằng nếu như mẹ ông biết được sự thật nhỉ... Trong khi ông tưởng Lena ở Athènes với gia đình cô thì Irène lại vừa báo cho ông biết là cô đang sống nhiều ngày trong một cộng đồng hip-pi tại miền Nam nước Pháp. Một người đàn bà có chồng rồi thì có thể làm được những gì ở đấy? Ông nên cư xử thế nào trong một tình huống bất ngờ đến thế? Ông thở dài... Cho đến tận hôm nay, sinh hoạt tính dục của ông đã diễn ra dưới bóng những cậu thiếu niên đang độ nở hoa không hề bao giờ đặt ra một vấn đề nào hết về quan hệ. Đồng tính luyến ái từ thơ ấu, bị mẹ thiến từ bát xúp đầu tiên, ông đã cố chứng tỏ cho thấy, bằng cách lấy một người vợ, một sự độc lập nào đó đối với người đàn bà đã thai nghén ra ông: ông đã phải trả giá đắt cho cơn bốc đồng ấy!
- Ít ra anh cũng phải biết vợ anh ở đâu chứ?
Ông không muốn bẽ mặt. Ông ấp úng:
- Ở Pháp, tại một nhà bạn bè quen cả hai vợ chồng.
- Vậy thì gọi dây nói cho chị ta!
Ông thú thật một cách thảm hại:
- Những người bạn ấy hơi... man rợ... Họ không có máy nói.
Nữ quận chúa trầm mặc. Mortimer tôn trọng sự im lặng của mẹ. Dưới bóng mẹ, ông không phải gánh chịu trách nhiệm bao giờ, bà mẹ làm hộ ông chuyện đó. Đầu cúi xuống, bà suy nghĩ. Cuối cùng nói:
- Mortimer, chúng ta thuộc vào một dòng dõi luôn làm bổn phận của nó. Đến lượt anh làm bổn phận của luôn anh: anh hãy đi tìm vợ anh và báo cho vợ anh biết trước!
- Bao giờ thế mẹ?
- Ngay tức khắc! Chúng ta đi máy bay tới Mạc- xây rồi chúng ta sẽ thuê ở đó một chiếc xe hơi.
Mortimer nuốt nước miếng một cách khó nhọc:
- Chúng ta?
- Dĩ nhiên! Anh chỉ là một thằng bé lớn xác. Đây không phải là một lý do để tôi bỏ mặc anh. Tôi đi ra lệnh sửa soạn hành lý! Anh bảo gọi dây nói đến sân bay hỏi giờ giấc máy bay!
Mortimer ngỡ như trời sụp trên đầu.
Hòn đảo tên là “Orangine”. Đó là một doi cát do san hô tích giữ lại. Tất cả cây cối, đầu tiên chỉ có tám cây cọ, trong đó một cây lại mắc “bệnh”, những mảng màu đỏ hung ăn xoăn hết lá và làm cho chúng rỉ nước ra. Những kỹ sư nông học được gọi đến thăm bệnh ở nhà Vermeer quanh quẩn chỉ xác nhận rằng bệnh hủi thực vật này khá là hay thấy ở quần đảo Bahamas, nhưng không vì thế mà có thể mang lại cho nó một phương thuốc chữa chạy nào được. Ngán ngẩm, Hans Vermeer bèn theo sát những bước tiến của bệnh tật ở trên cây cọ thứ tám của ông vậy. Cầu âu chẳng biết thế nào, ông đã trồng một trăm cây cọ khác, hai năm trước đây, khi ông mua hòn đảo. Rõ ràng chúng không hợp với thứ cát này. Chúng cằn cỗi và mảnh dẻ, từ chối trưởng thành. Hans đang bực bội ngắm chúng nó thì nghe thấy những tiếng kim loại liên tiếp đập lên gỗ ở đằng sau dãy hiên của ngôi nhà. Ông nghĩ đó là một người thủy thủ của ông đang làm công việc tu sửa ở trên cạn. Ông đi vòng qua cổng chính. Đến góc tường, ông trông thấy một cảnh tượng có lẽ đã làm tóc ông dựng ngược cả lên, nếu như ông may mắn không bị rụng trụi hết tóc từ bao lâu nay rồi: một đứa trẻ tóc vàng đang ra sức bổ búa rìu vào một trong bảy cây cọ lành lặn của ông! Ngồi phệt xuống đất là một đứa bé gái cũng tóc vàng, nhìn đứa kia chặt, cười ngặt cười nghẽo, Hans giận điên lên, chạy vội tới...
- Achille, mày có đặt ngay cái búa rìu xuống không?
Đứa bé quay lại, đến lượt nó cười, rồi lại bổ mạnh búa rìu vào cái cây. Hans giật búa ra khỏi tay nó, cố giữ không tát thằng bé. Dẫu sao, chính ông đã xin để hai đứa trẻ sinh đôi này đến đây. Tuy đã ly dị, bố mẹ chúng đều cũng bằng lòng gửi chúng đến chỗ ông trong nửa tháng.
- Maria, các cô bảo mẫu của các cháu đâu? Và thầy gia sư?
- Thầy gia sư đang ở với các cô bảo mẫu. - Đứa con gái đáp.
- Các cháu lại đây!
Ông nắm tay hai đứa bé rồi kéo chúng về nhà. Trên mặt nước xanh vô cùng vô tận của vũng biển giữa các đảo san hô, chiếc Hankie đung đưa uể oải. Không chịu được sóng nước. Hans thích thưởng thức chiếc du thuyền bằng nhìn ngắm hơn là đặt chân lên đấy. Ngược lại, Hankie lại mê đi du lịch trên biển: khi họ đưa bạn bè lên du thuyền, Hankie tham gia chuyến đi từ đầu đến cuối, còn Hans thì đợi vài ngày sẽ đáp máy bay tới gặp họ sau. Tuy vậy, nếu vợ ông nài, ông có lẽ cũng bất chấp nỗi ghê sợ của ông mà cùng xuống tàu đi với vợ. Ông không muốn làm phật ý bà một việc gì, cảm thấy mình chết đi được vì cái tội đã không thể cho được bà thứ mà bà mong muốn nhất trên đời: những đứa con. Hẳn rằng Hankie có cái tật là biến tất cả những nơi ở của họ thành ra những trại nghỉ hè, với con của người khác. Nói chung chúng dễ bảo hơn những đứa bé Satrapoulos. Ông bước vào phòng khách:
- Em biết chúng đang làm gì không?
Hankie buông tấm thảm của bà xuống một lát. - Hans thấy cái trò này ẩm ương, thảm hại ở những vùng biển phía nam...
- Chúng mày làm cái gì?
- Thằng bé đang lấy búa rìu chặt một cây cọ của anh!
- Thế thì sao? Nếu nó thích như thế?
Hankie bỏ tấm thảm bà dệt xuống, đến ôm lấy Achille và vuốt ve tóc nó:
- Thằng nhãi con!
Con bé phân bua với bà:
- Người ta chơi vui mà!...
- Có một cây cọ không ra hồn mà lắm chuyện! - Con bé tô thêm.
Hankie dỗ chúng:
- Chú Hans không biết rằng chú cũng đã từng là trẻ con mất rồi.
- Em không nên nói với chúng như thế. - Hans phản đối một cách yếu ớt.
- Sao lại không nói chứ? Em chưa thấy những đứa trẻ nào thông minh như thế bao giờ!
- Các cây cọ của anh...
- Chúng cần gì những cây cọ của anh! Trong cuộc đời có những cái còn quan trọng hơn cây cọ!
Bà quay sang những đứa bé:
- Ta sẽ cùng nhau đi chặt chúng nó nhé!
Cau có, Hans đi rót một cốc uýt-xki uống. Trước hết, ông không muốn nghe những điều ấy nữa, nhưng tiếng của Hankie vẫn đuổi theo ông:
- Anh không hiểu là những cái xảy ra trong gia đình chúng đã hành những đứa trẻ này ư?
Achille và Maria chăm chú, không bỏ sót một lời nào của cuộc đấu khẩu. Hankie nói tiếp:
- Achille, sau này lớn cháu làm gì?
- Cháu sẽ làm chủ tàu, như bố và chú Hans.
Hankie thích chí cười lúc cúc trong cổ:
- Anh nghe thấy không? Như bố và như chú Hans!
- Cái người được trả lương để trông coi chúng nó đâu? - Hans càu nhàu.
- Cháu đã nói rồi mà, Achille vặn với các cô bảo mẫu mà lại!
- Nhưng anh ấy làm gì với các cô bảo mẫu?
Achille mười hai tuổi, thốt ra một câu đáng kinh ngạc này:
- Chú còn muốn anh ấy làm gì chứ? Anh ấy đồng tính luyến ái.
Hankie mừng rỡ đến cực điểm, tròn xoe mắt lên khâm phục:
- Kìa, anh nghe nó nói đấy chứ, anh nghe nó nói đấy chứ?
Bà nói tiếp:
- Thế người đồng tình luyến ái là gì nhỉ, thằng cháu yêu của cô?
- Ồ thôi! Cô biết rõ cái đó như cháu ấy mà!
Khốn thay, Hankie muốn đẩy xa hơn nữa trò chơi này:
- Đúng, nhưng cô muốn cháu giải thích nó cho cô.
Achille nhìn bà chằm chằm, vẻ một người lớn tuổi bị hỏi một câu ấm ớ:
- Là những thằng cha ấy lắp đ... nhau ấy mà...
Chú thích:
[1] Marathon: chạy đường dài hơn 40km. Ở đây nói là dài, nói dông dài.
[2] Một đường phố chính ở New York Mỹ.
[3] Cung điện nhà vua Anh.