- 8 -

Bốn mươi năm sau, con trai anh cả tôi là Tượng Quần được tuyển vào học lái máy bay. Tuy thế sự đã thay đổi, bãi bể hóa nương dâu, rất nhiều chuyện ngày trước cứ cho là thần thánh đều đã trở nên bình thường. Rất nhiều công việc ngày ấy được người ta đưa ánh mắt nhìn với vẻ ngưỡng mộ thì giờ đây hóa ra tầm thường, nhưng làm một phi công vẫn là công việc vinh quang của cả gia tộc, có thể nói là của cả thôn. Do vậy, anh cả tôi, trong tư cách là một cục trưởng Cục Giáo dục đã nghỉ hưu vẫn về làng tổ chức một bữa đại tiệc chiêu đãi bạn bè thân thiết và gia đình để mừng cho con trai mình.

Buổi tiệc đêm được tổ chức tại sân nhà anh hai tôi. Anh ấy nối điện từ trong nhà ra, mắc mấy cái bóng đèn rất to khiến chiếc sân rộng sáng trưng như ban ngày. Hai chiếc bàn to được ghép với nhau, chung quanh đặt đến hơn hai mươi chiếc ghế tựa. Chúng tôi ngồi chen vai thích cánh bên nhau. Món ăn đặt từ nhà hàng mang đến, đủ cả sơn hào hải vị, gà vịt cá rau ngập tràn mặt bàn, màu sắc tươi rói, hương vị nực nồng. Chị dâu tôi vẫn còn nói với giọng khiêm nhường: “Chẳng có gì ngon cả, mọi người thông cảm và ăn nhiều một tí”. Bố tôi nói: “Đừng nói thế, nghĩ lại những năm sáu mươi, Mao Chủ tịch cũng chưa chắc được ăn những món này” - Thằng cháu được gọi đi học lái máy bay nói: “Ông nội à, đừng động đến ông ấy nữa!”

Được vài ba chung rượu, bố tôi lại nói: “Cuối cùng thì nhà ta cũng đã có một người làm phi công. Năm ấy, bố cháu đăng ký dự tuyển phi công, chỉ vì trên đùi có một vết sẹo mà không được tuyển. Bây giờ thì Tượng Quần đã làm thỏa mãn mộng tưởng của gia đình ta”.

Tượng Quần lên tiếng: “Lái máy bay thì có gì là ghê gớm nào. Nếu thật sự có bản lĩnh thì làm quan lớn hoặc làm ông chủ!”

“Sao cháu lại nói như thế được chứ?” - Bố cầm cốc rượu lên, ngửa cổ uống cạn rồi đặt mạnh xuống bàn, nói tiếp - “Phi công là rồng, là phượng trong thế giới loài người. Ngày ấy, bà cô cháu có một người bạn trai tên là Vương Tiểu Thích, cũng là một phi công, khi đứng chẳng khác nào một cây tùng xanh, khi ngồi chẳng khác nào một cái chuông đồng, đi lại như báo như hổ... Tay này... nếu không vì một sự hồ đồ nhất thời mà chạy trốn sang Đài Loan thì biết đâu rằng, lúc này đã là tư lệnh không quân...”

“Có chuyện ấy à? - Tượng Quần kinh ngạc hỏi - “Chồng của bà cô không phải là người nặn búp bê đất sao? Sao lại có một phi công xuất hiện ở đây?”

Anh cả tôi gạt phắt: “Thôi, toàn là chuyện cũ, đứng nhắc lại nữa”.

Tượng Quần nói: “Không được, con phải đi hỏi bà thôi. Vương Tiểu Thích lái máy bay trốn sang Đài Loan! Thú vị quá!”

Anh cả có vẻ buồn buồn nói: “Con đừng theo đuổi điều thú vị này nữa, có được không? Đã là người thì phải yêu nước, là chiến sĩ lại càng phải yêu nước, đặc biệt là phi công thì phải đặt yêu nước lên hàng đầu. Là người, có thể ăn trộm, có thể giết người đốt nhà, có thể cướp bóc..., ý của bố là đừng bao giờ là một kẻ phản bội. Kẻ phản bội để lại tiếng xấu vạn năm, không có kết cục tốt đẹp gì đâu...”

“Xem bố kìa, Đài Loan là một bộ phận của tổ quốc ta, bay sang đó xem một lần cũng đâu có gì là phạm pháp.” - Tượng Quần vẫn ương bướng nói.

“Con đừng...” - Chị dâu tôi nói - “Nếu con đã có ý nghĩ đó thì đừng nên lái máy bay nữa. Mai mốt mẹ sẽ gọi điện thoại cho ông Lưu, chính ủy không quân để nói với ông ấy”.

“Đừng lo lắng, mẹ à.” - Cháu tôi nói - “Con không ngu đến thế đâu? Lẽ nào con chỉ chạy theo những ham mê của con mà không quan tâm gì đến mọi người, đến gia đình sao? Vả lại, bây giờ Đài Loan và Trung Quốc đã là một nhà thân thiết. Nếu con có bay qua đó thì người ta cũng trả con về thôi”.

“Đó mới là gia phong của nhà họ Vạn ta.” - Anh cả nói - “Vương Tiểu Thích là một gã không ra gì, là kẻ tiểu nhân không hề có ý thức trách nhiệm. Hắn đã phá hoại cả một đời bà cô của các con”.

“Ai đang nói gì về ta?” - Một giọng nói đầy quyền uy vang lên và cô tôi đã xuất hiện trước sân. Ánh đèn sáng lóa khiến cô nheo nheo đôi mắt, quay người đeo chiếc kính đen vào, trông cô vừa có vẻ nghiêm trang vừa có vẻ buồn cười - “Cần quái gì phải dùng bóng điện sáng như thế này? Như bà nội các cháu đã nói, cho dù ăn trong bóng tối cũng không cho thức ăn vào mũi đâu mà sợ. Điện là từ than đá mà ra, than đá là do người đào lên, được một xẻng than chẳng dễ chút nào, phải đào sâu đến cả ngàn thước, chui vào đó chẳng khác nào xuống địa ngục! Có thơ rằng, Tham quan ô lại chủ hầm lò, Tính mệnh dân công như bùn đất. Mỗi hòn than đều nhuốm máu, các cháu có biết không?”

Cô mặc bộ quần áo theo dạng quân phục rất thịnh hành hồi những năm bảy mươi, ống tay áo vén cao. Cô rất mập, mái tóc bạc trắng, trông cô chẳng khác nào những cán bộ công xã thời Cách mạng văn hóa hậu kỳ. Bất giác tôi cảm thấy bùi ngùi. Cô tôi - một thời rực rỡ như đóa sen vừa mới nở bây giờ lại biến thành hình dạng như thế này sao?

Về vấn đề có nên mời cô tham dự bữa tiệc hay không, anh cả và chị dâu đã bàn luận rất quyết liệt nhưng không thống nhất ý kiến, cuối cùng mới tham khảo ý kiến của bố. Bố suy nghĩ rất lâu rồi nói: “Thôi thì đừng mời, lúc này cô... Dù sao thì cô cũng không sống ở đây... sau này nói mấy lời xin lỗi cô cũng được...”

Sự xuất hiện của cô khiến mọi người cảm thấy lúng túng, đồng loạt đứng dậy, lặng thinh.

“Sao thế? Ta bỏ nhà đi đã lâu, bây giờ mới về lại ngôi nhà của mình, lẽ nào lại không có được một cái ghế để ngồi sao?” - Cô nói với giọng châm chọc.

Mọi người đồng loạt tranh nhau nhường ghế, lộn xộn vô cùng.

Anh cả và chị dâu vội vàng giải thích: “Người đầu tiên chúng cháu nghĩ đến là cô. Cái ghế bành quý nhất của nhà họ Vạn này vĩnh viễn vẫn thuộc về cô”.

Cô “xì” một tiếng rồi ngồi xuống chiếc ghế bên cạnh bố tôi, kêu tên cúng cơm của anh cả ra mà nói: “Đại Khẩu à, bố mày còn đang sống sờ sờ đấy, chiếc ghế bành ấy có cơ hội để chuyển đến cho ta ngồi hay không? Giả sử bố mày có chết đi chăng nữa, nó cũng không đến được với ta! Con gái đã lấy chồng rời khỏi nhà như bát nước đã hắt đi. Anh nói thử, tôi nói có đúng không, anh cả?”

“Cô không phải là một đứa con gái bình thường. Cô là công thần của gia tộc chúng ta.” - Bố chỉ vào tất cả chúng tôi đang quây quần chung quanh, nói tiếp: “Cả mấy thế hệ bọn chúng, đứa nào mà không qua bàn tay đỡ đẻ của cô?”

“Hảo hán không nhắc lại thời oanh liệt đã qua.” - Cô nói - “Nhớ những năm ấy... Thôi vậy, nhắc lại quá khứ làm gì? Uống rượu đi! Sao thế? Không có cốc rượu cho ta à? Ta đã mang rượu theo đây!” - Cô lôi từ trong túi áo ra một chai rượu Mao Đài to đùng đặt mạnh lên bàn - “Rượu Mao Đài năm mươi năm, là của biếu của một quan lớn thành phố Đình Lan. Cô vợ nhỏ hơn hai mươi tám tuổi của hắn có mang. Hắn muốn có một đứa con trai, nghe nói ta có phương thuốc bí truyền có thể chuyển thai nhi từ giống cái sang giống đực nên đem lễ đến nhờ ta chuyển giúp! Ta nói, đó chẳng qua là giới thầy lang giang hồ bày đặt để kiếm tiền thôi. Nhưng cô ta không tin, nước mắt ngắn nước mắt dài, có chết cũng không rời nhà ta nếu ta không nhận lời giúp, thiếu điều quỳ lạy trước mặt ta nữa. Cô ta nói bà vợ cả đã sinh được hai đứa con gái. Nếu cô ta có thể sinh được một đứa con trai thì đủ sức để giành gã quan lớn ấy về phía mình. Gã đàn ông ấy trọng nam khinh nữ, tư tưởng phong kiến quá nghiêm trọng, đáng ra đã làm quan cao như vậy phải có tinh thần giác ngộ cao hơn một tí chứ. Xì!”- Cô phẫn nộ nói tiếp – “Dù sao thì tiền của loại quan tham này không phải có từ con đường chân chính, không kiếm được tiền từ bọn chúng thì lẽ nào lại kiếm tiền từ tay người cùng khổ? Ta bốc cho cô ta mấy thang thuốc, chẳng qua cũng chỉ là đương quy, sơn dược, thục địa, cam thảo loạn xị. Mỗi thứ giá năm mươi xu là có được cả vốc. Cộng tất cả lại chưa quá ba mươi đồng nhưng mỗi thang ta lại đòi giá đến một trăm! Cô ta mừng đến độ không đi nổi nữa mà gần như phải bò để leo lên chiếc xe hơi sang trọng, phóng đi như bay về thành phố. Chiều nay, gã quan lớn nọ cùng với cô vợ hai và đứa con trai bụ bẫm đến nhà ta, mang theo nào là rượu ngon thuốc lá ngoại đến để biếu ta, nói may mà uống được linh dược của bà, nếu không thì làm sao có thể đẻ được thằng con trai ngon lành như thế này! Ha ha ha!” Cô cười lớn, cầm lấy cốc rượu mà anh cả tôi đang cung kính đưa đến trước mặt uống cạn rồi đưa tay đập mạnh xuống đùi, nói tiếp - “Đúng là ta đang thật sự khoan khoái! Các người nói xem, làm quan cao đến như vậy chắc cũng là người có chút ít kiến thức, có chút văn hóa, sao lại ngu xuẩn đến độ ấy nhỉ? Giới tính của thai nhi làm sao đổi được? Nếu ta có phép thần thông như vậy e rằng ta đã nhận giải Nobel y học từ lâu rồi! Nào, rót rượu cho ta!” - Cô đưa chiếc cốc cho anh cả - “Đừng mở bình Mao Đài này, vì ta muốn tặng nó cho anh cả!”

Bố tôi vội vàng nói: “Đừng đừng đừng, ruột gan anh không được tốt, uống loại rượu nặng thế này e chịu không nổi đâu”.

Cô đặt bình rượu vào tay bố, nói: “Tặng cho anh, anh cứ uống!” - Bố tôi nhìn giải lụa thắt chiếc nơ thật đẹp ở cổ chai, ngập ngừng hỏi - “Bình rượu này... khoảng bao nhiêu tiền?” - Chị dâu cả của tôi nói: “Chí ít cũng phải tám nghìn đồng! Nghe đâu gần đây lại tăng giá rồi.” - “Trời đất!” - Bố tôi kêu lên - “Đây đâu phải là rượu, là máu rồng máu phượng cũng chưa chắc đã đắt hơn! Một cân lúa mạch tám hào, một bình rượu ngang bằng với mười nghìn cân lúa mạch? Gian khổ cả năm tôi cũng chẳng kiếm được nửa chai rượu này.” - Bố đưa chai rượu lại cho cô - “Thôi thì cô mang về đi, loại rượu này tôi không thể uống được, uống vào một ngụm e tổn thọ đến mấy năm.” - Cô nói: “Tôi đã cho anh thì anh cứ uống. Dù sao thì cũng không phải là do tôi bỏ tiền ra mua mà.” - Bố nói: “Lý thì là như vậy, nhưng nghĩ kỹ lại, một chút nước cay nồng thế này thì dựa vào đâu mà lại đắt đến như vậy?” - Cô nói: “Anh cả à, anh già rồi mà vẫn không hiểu cái đạo lý này sao? Thế này nhé, những kẻ uống loại rượu ấy có bao giờ dùng tiền của mình để uống đâu. Nếu dùng tiền của mình, chúng chỉ có thể uống được loại rượu trong cốc này.” - Cô đưa cốc rượu lên, uống cạn - “Anh cũng đã tám mươi rồi, liệu còn uống được mấy năm nữa mà lo tổn thọ?” - Cô vỗ vỗ lên ngực, nói đầy hào phóng - “Trước mặt bọn hậu bối này, cô em gái của anh dám tuyên bố: Bắt đầu từ nay, tôi sẽ cung cấp rượu Mao Đài cho anh uống! Sợ gì chứ? Trước đây chúng ta sợ đủ điều, trước mặt sợ sói, sau lưng sợ hổ nhưng càng sợ thì quỷ sứ càng dọa! Rót rượu đi chứ! Chúng bay không có mắt hay sợ hết rượu?” - “Không đâu bà ơi, bà cứ uống thỏa sức”. - Có ai đó nói - “Có uống thỏa sức thì liệu uống được bao nhiêu!” - Cô nói thật cảm khái - “Ta và một lũ tạp chủng ở công xã nhân dân đã từng đấu rượu. Cả lũ già trẻ lớn bé bọn chúng muốn biến ta thành trò cười. Nhưng cuối cùng thì sao, cả bọn có đứa thì gục mặt xuống bàn ngáy pho pho, có đứa chui xuống gầm bàn rống lên như chó sủa! Nào, các chàng trai trẻ, cạn!” - “Cô à, cô ăn một tí gì đi” - “Ăn cái gì? Năm ấy, chỉ cần một lá hành mà ông nội chúng bay đã uống cạn một vò rượu cao lương! Người uống rượu chân chính làm gì có chuyện ăn? Chúng bay chỉ là một bọn hám ăn! Anh cả!” - Hình như cô đã ngấm rượu, đưa tay mở khuy áo ngực, vỗ lên vai bố, nói - “Tôi bảo anh uống thì anh cứ uống. Thế hệ của chúng ta chỉ còn lại hai anh em mình, không ăn một tí uống một tí thì sẽ phí hoài. Tiền mà không tiêu thì cũng chỉ là một tờ giấy nhớp nhúa, tiêu thì mới là tiền. Tôi có nghề trong tay, tôi không sợ thiếu tiền. Cho dù là quan lớn đến mấy cũng có khi mắc bệnh, mắc bệnh thì sẽ tìm đến ta thôi. Huống hồ, cô cười sằng sặc, ta còn có nghề bí truyền là chuyển giới tính cho thai nhi. Kỹ thuật này cao siêu lắm, ta đòi mười nghìn, họ cũng sẽ đưa mà thôi...”

“Nhưng... uống thuốc của cô rồi mà thai nhi vẫn không chuyển đổi giới tính thì làm sao?” - Bố tôi có vẻ suy nghĩ và tò mò hỏi.

“Điều này mà anh vẫn chưa hiểu à”. - Cô nói - “Trung y là cái gì? Những người làm Trung y một nửa là thầy tướng số. Nói thế anh không hiểu sao?”

Thừa lúc cô dừng lời để châm lửa hút thuốc, thằng cháu Tượng Quần chen vào: “Bà à, bà có thể nói một tí về người phi công ngày ấy không? Biết đâu rằng đến một lúc cao hứng nào đó, cháu bay thẳng sang Đài Loan để thăm ông ấy?”

“Nói bậy!” - Anh cả quát.

“Lăng nhăng!” - Chị dâu nói.

Cô hút thuốc một cách thành thạo. Từng làn khói vấn vương trên mái tóc bạc xổ tung của cô. Cô thong thả nói: “Bây giờ nghĩ lại, ông ấy đã phá hoại đời ta nhưng đồng thời cũng đã cứu ta!”

Cô đưa điếu thuốc lên môi rít mấy hơi thật dài rồi rồi kẹp giữa hai ngón tay cái và ngón giữa, búng thật mạnh. Đầu điếu thuốc đỏ rực tạo thành một đường cong tuyệt đẹp bay thẳng ra đến giàn nho - “Được rồi” - Cô nói - “Ta uống đủ rồi, về thôi!”. Cô đứng dậy, thân hình đồ sộ lắc lư và trở nên chậm chạp, tay chân có vẻ lóng ngóng đi thẳng ra cổng. Chúng tôi vội vàng chạy theo đỡ cô. Cô nói: “Chúng bay nghĩ là ta đã say thật rồi à? Không có chuyện đó đâu. Cô đây nghìn cốc không say!”. Trước cổng chúng tôi nhìn thấy dượng tôi - Hách Đại Thủ - người trước đây không lâu đã được phong danh hiệu “Nghệ nhân mỹ thuật dân gian” đã im lìm đứng đợi cô từ lúc nào.