bên bờ ao
16
Tôi thức dậy, nghe đâu đó một tiếng đàn. Người còn mỏi rã, tôi khép mắt, ép mặt vào chiếc gối mỏng tanh, thầm nhủ, hóa ra sự lạnh lẽo của bà chủ quán là cách che đậy một tâm hồn chưa đến nỗi cằn cỗi. Khuya hôm qua, mở cửa khi tôi dìu người đàn bà trặc chân về, bà chủ quán xuýt xoa, tự tay xoa thuốc rồi bóp cái chân sưng vù:
`` Rõ tội...Thuốc thoa của người dân rộc, tốt lắm. Chỉ mai là hết đau thôi! ``
Bà hỏi chị ngã thế nào, chuyện trò chi với ông thủ am, chăm chú nghe rồi chép miệng bâng quơ:
`` Chân đau mà xuống ghềnh như vậy một mình sức nào xuống nổi``. Bà nhìn tôi, tiếp:
`` May mà gặp ông đây…Nếu không, chắc là ngủ bờ ngủ bụi rồi! ``
Nằm thêm một lát, tôi rón rén ra khỏi phòng. Lắng tai, tiếng đàn đến từ căn phòng mé hiên đông. Vậy người đánh đàn không phải là bà chủ quán trọ này. Bước lại, tôi ghé mắt nhìn qua kẽ liếp. Quay mặt về phía tôi, người đàn bà tối qua tôi dìu về ngồi xếp chân trước cây đàn thập lục, khuôn mặt trầm lắng, khe khẽ bựt những sợi dây đàn.
Nàng chợt cất tiếng, giọng yếu ớt, ngâm nga. Tôi lắng nghe, và giật mình, lùi lại. Tôi nghe tiếng ngâm thơ, thơ của tôi!
Đêm lửa chạm mây
Chi chi chành chành
Một thoáng chân mày
Ù à ù ập
Bốn phía chân mây
Về giăng tóc rối
Mưa dầm nắng gội
Ù à ù ập
Hờ ơ ơ anh...
Chi chi chành chành
Đêm xanh nổi lửa
Con ngựa giựt cương
Ngựa hồng tung vó lên đường
À ơ ơ em...
Chi chi chành chành
Suối âm dương vờn quanh
Lửa trong ngoài bùng đỏ
Hờ ơ ơ...
Trên cơ thể cuộc sống căng đầy
À ơ ơ...
Em với anh đây
17Đây là lần đầu tôi nghe có người ngâm thơ tôi. Cảm giác, ôi chao, thật khó tả. Hình như mới bắt được cái gì rơi ngoài đường. Lại, quái thật, hình như vừa mất cái gì đã cẩn thận bỏ vào trong túi. Chẳng cần biết trời trăng nào, tôi đẩy cửa. Ngưởi đàn bà ngước nhìn tôi, ngạc nhiên, lúng túng. Cô ta nhấc người như muốn đứng lên, nhưng tôi ra dấu xin đừng, và lúc ấy mới nhận ra mình lố bịch. Tôi khẩn khoản:
`` Tha lỗi đường đột, tôi quả thật sỗ sàng...Nhưng vừa rồi em ngâm thơ của ai thế?``
Cô ta đáp. Ôi, trời ạ, đúng cái tên thi sĩ hạng ba tôi đặt cho tôi và giấu tiệt đám bạn. Nhất là giấu vợ tôi, con người thực dụng cười nhạo khi tôi cao giọng nhắc Kinh Thánh ‘’ khởi thủy là Lời’’, đáp tỉnh bơ ‘’… anh cứ thử hỏi mấy chú đười ươi trên rừng đi, chúng nó chắc bảo khởi thủy là chuối, ăn cái đã rồi mới đến nói…’’
Tôi nhắc cái tên nàng mới đáp, chỉ tay vào ngực, hân hoan và hẳn rất kệch cỡm:
`` Nhà thơ đó là tôi đấy!``
`` A, thật hân hạnh!``, nàng reo, giọng có chút nghịch ngợm. Như giễu cợt, nàng giả giọng trịnh trọng, tiếp:
`` Thật quí hóa được gặp một nhà thơ, thưa ông!``
Tôi ngắt ngang:
`` Mai đừng thưa gửi khách sáo…``
Nàng bật miệng, giọng thản nhiên:
`` Ơ, ông biết tên em là Mai?``
Không đợi tôi trả lời, nàng nhíu mày, tiếp:
`` Ông biết hết chuyện đời em rồi! Thôi, có thế ông mới cõng em về quán, bù trừ vậy là xong! Cái tên Mai, má em kêu là ám vô vận người xui lắm. Tết đến, người ta chặt cành, đốt gốc mang về cắm làm kiểng, được dăm bữa là tàn…’
Tôi chặn lời nàng:
`` Mai đâu chỉ là hoa. Mai còn là bình minh, là hy vọng, là tương lai!``
`` Em thì chẳng có gì gọi là tương lai cả!``, nàng thẫn thờ, giọng ai oán.
Thình lình, nàng hỏi:
`` Ông lên đây, chắc cũng như em, tìm cứu rỗi? ``
Tôi gật, xong lại lắc.
Nàng nhướng mắt nhìn tôi, không hiểu.
Tôi kể. Khi lên ghềnh V, tôi hoang mang không biết phải làm gì để giải thoát khỏi sự bất lực của mình trong cuộc truy tìm kết hợp cái Đẹp và Lời thành một, mơ hồ ý thức nếu cái Đẹp cứu rỗi thì Lời cũng cứu rỗi. Nhưng cứu rỗi là sao? Cứu rỗi cái gì? Cứu rỗi ai? Thật tình tôi cũng chẳng hiểu, và câu chuyện với ông Thày ở cái am trên ghềnh phần nào soi sáng cõi vô minh vây bủa tôi, nhưng chưa hẳn mấy thuyết phục. Nhìn vào mắt Mai, tôi quả quyết:
`` Cho đến sáng nay, khi nghe Mai ngâm thơ tôi, tôi ngộ, chỉ cần một người cảm thấy, Lời đã làm chức năng cứu rỗi rồi. Ở đây, Lời chính là cái Đẹp, đồng thể đồng chất, như từ phép lạ…``
Mai ngước mắt, buông thõng:
`` Em chẳng hiểu ông nói chi…``
Tôi thở dài:
`` Thì tôi cũng thế…``
Ngừng nói, tôi ngửng mặt nhìn đám mây vắt vẻo lưng trời, thì thào chỉ cho mình nghe:
`` Ờ! Có lẽ nào…toàn là vọng niệm, sáo rỗng, thứ Lời đầy con người vào hỗn mang của tâm ý! ``
Chuệnh choạng, Mai vớ cây gậy, đứng lên. Nàng nhìn tôi, ánh mắt thương hại, khẳng định:
`` Nhưng Thơ ông thì em biết, không thế!’’
18Nhìn Mai tập tễnh bước, tôi đứng lên hỏi, rồi tìm cho nàng chai thuốc hôm qua bà chủ quán trọ dùng để bóp chỗ chân nàng trặc khớp. Nàng bảo bà chủ quán phải đi lên thị xã từ sáng sớm, dặn tối khuya mới về, cơm nước đã làm sẵn, chỉ cần hâm lên để ăn thôi. Nhìn ra ngoài nắng, tôi đề nghị:
`` Ra hàng hiên ngồi cho thoáng. Để tôi bóp chân cho em nhé!``
Mai để tôi xốc nách, cười nhẹ. Nàng mặc đồ bộ bằng lụa mầu thiên thanh, tóc dài buông lơi trên vai, da xanh xao, mắt trũng sâu như thiếu ngủ. Lại hương nhài thoảng qua, rồi vô tăm. Để Mai dựa người vào cái cột chống mái hiên, tôi nâng chân nàng đặt vào lòng, đổ thuốc vào tay rồi nhẹ nhàng xoa chỗ chân bị trặc nay gần như hết sưng, chỉ còn chút vết thâm tím. Thuốc bóp thơm mùi hoa cỏ bốc lên mũi.
`` Chắc chỉ mai là chân em khỏi, đi lại bình thường được, em ạ``, tôi vui giọng.
Mai lại cười nhẹ, má lúm đồng tiền, nhìn sao tôi thấy quen quen. Nàng không nói gì, mắt lim dim, mặt ngửa lên đón nắng mai hửng ánh vàng một ngày vắng mây. Tôi bóp mạnh chỗ chân thâm tím. Nàng nhăn mặt, khẽ kêu đau. Tôi xót xa. Rồi tôi úp mặt xuống, đặt môi hôn lên chổ chân còn sưng. Hơi nóng len dần vào, toả rộng ra, chiếm ngự châu thân tôi như một ngọn lửa bất chợt bùng lên không có gì cản nổi. Hai con chuồn chuồn thân đỏ tía, cánh trong suốt, đuổi nhau, chập chờn, nô rỡn. Chúng lượn trên hàng dậu, sà xuống cầu ao. Chúng tung tăng bay lên rồi lộn xuống cho đến khi con đực cong mình bám vào lưng con cái làm động tác huyền diệu Đấng Cao Xanh ban cho những sinh vật có khả năng truyền giống. Tôi bồi hồi. Trong tâm tưởng, một tiếng đàn thập lục vẳng lên. Giọt nước mắt tôi ứa ra, nhỏ xuống. Nàng giật mình co chân lại.
Ngượng ngùng, tôi chẳng biết nói gì. Ai đâu đi hôn chân một người đàn bà rồi khóc. Mai nhìn sâu vào mắt tôi. Lúng túng, tôi nói cho có:
`` Nãy Mai bảo thơ tôi thì Mai biết…``
`` À…người đòi em ngâm thơ chỉ thích đúng năm bài, trong đó có bài của ông. Em lại yêu nhất bài này, ông biết vì sao không? ``
Nhìn tôi lắc đầu, nàng tiếp:
`` …vì khi còn nhỏ, em mồ côi cha, ở với mẹ. Mỗi khi mẹ em đi vắng, em chơi trốn tìm một mình. Em đọc chi chi chành chành… giả như chụp được ngón tay mình, rồi đi trốn. Làm như đi tìm, em loanh quoanh từ góc này sang góc kia trong nhà, chui xuống gầm bàn, mở cửa tủ. Cuối cùng, em reo, a..a… mi đây, tao bắt được rồi. Cứ thế, em trốn rồi tìm, cho tới khi mẹ về. Lắm khi buồn quá, em vừa chơi trốn tìm vừa khóc. Mẹ về, hỏi sao mà khóc vậy? Em nói, con trốn, tìm hoài mà không thấy mình, con sợ quá…``
Mai ngưng nói, mắt nhìn xa xăm. Lát sau, nàng nghẹn ngào:
`` Em chỉ có thể nói em yêu bài thơ, nhưng chẳng biết vì sao yêu…Ngoài tình mẫu tử tự nhiên với mẹ, em chưa hề biết thế nào là yêu. Xin cứu rỗi để về với mẹ, là đến với tình yêu…`
Như một tia chớp lóe lên, tôi hiểu ra. Ôm chầm lấy vai Mai, tôi buột miệng:
`` Đúng rồi, tình yêu cứu rỗi…Chỉ tình yêu, không thể có gì khác!``
19Động lực nào khiến tôi bồng Mai lên, đi thẳng vào phòng, mặc nàng khẽ vùng mình, sững sờ, không biết phải đối phó thế nào. Có phải là vì hình ảnh hai con chuồn chuồn quấn quít lấy nhau bên bờ ao? Hay là vì đoạn cuối trong bài thơ, có suối âm dương, lửa trong ngoài, và lời gọi à ơ ơ …em có anh đây. Lời biểu thị tình yêu cứu rỗi. Nhưng tình yêu, nào đâu chỉ là lời.
Vang lên tiếng Mai trên am tối hôm qua khi nàng nói nàng kinh tởm những khi phải bán mình lấy tiền nuôi mẹ. Không, không thể thế được! Nhân giới còn, thì quyết không được để thế. Tôi đặt Mai lên giường, nhẹ tay như đặt một tinh thể bằng sứ mỏng mảnh lên bệ thờ. Nàng khẽ vùng ra, lăn vào sát tường, nhìn tôi nửa sợ hãi, nửa khẩn cầu. Quì xuống đất, tôi van vỉ:
`` Đừng sợ, anh đây mà``
Tôi ngạc nhiên nghe mình xưng anh, tự nhiên cứ như đã từng như vậy không biết từ bao giờ. Rồi tôi ôm lấy nàng, lần khuy áo, mở từng cái, nghe nàng rên nho nhỏ `` thôi đừng, anh ``. A, bây giờ nàng gọi tôi là anh. Cảm ơn, ôi trời đất. Tình yêu hẳn cứu rỗi thật sự.
``Chúng ta còn nợ nhau! ``, tôi thủ thỉ và hôn lên những sợi tóc măng sau gáy nàng. Nàng nức lên khóc. Tôi nhẹ nhàng lau những giọt nước mắt, nhắc đi nhắc lại, tôi chỉ muốn em hạnh phúc. Cho đến khi tôi thấy nàng trở về nguyên sơ, trìu mến và bao dung. Cho đến khi tôi nhận ra mình chẳng chỉ là một cơn gió đam mê. Em ơi, em là lượng đất trời cho tôi. Còn tôi, tôi chỉ mong trở thành mùi hoa nhài trong đời để uớp em thơm đến thiên thu. Lòng tôi như sông như suối. Trôi đi, này những giọt nước an lành. Trôi và trở về biển bao la.
Tôi đặt môi lên cơ thể nàng. Từng phân vuông, tôi thăm dò chất quặng quí hiếm dấu sâu dưới nồng nàn thịt da, mong nàng sẽ không bao giờ nhắc câu nàng nói tối qua, em chỉ đóng kịch trên sân khấu thu gọn vào một cái giường nệm màu nghĩa trang trắng lạnh.
Tôi nhẹ nhàng vạch chân nàng, lách đầu vào, mặt úp xuống. Nàng nghiến răng kìm tiếng rên, môi căng cứng, tay bíu vào lưng tôi, đầu vật ngửa ra sau, bay lên như một cánh chim lộng gió. Cơn gió ấy là tôi, là tôi đấy, trong một trời đầy sao băng, những vệt sáng vụt đến chạm trổ vào tâm khảm những mảnh xà cừ lấp loáng. Nàng buột miệng kêu:
`` Ối, anh ơi, chết mất! Thôi, anh...``
Cứ thế, nàng kêu.
``Tôi yêu em, em biết chứ?``
Cũng cứ thế, tôi nhắc đi nhắc lại cho đến kiệt lực.