Chương VIII

Giá như không gặp Quê, giá như không đưa Quê về nhà, những ngày qua Lê My đã không buồn đến thế. Chị không thể cắt nghĩa nổi vì sao Quê lại bỏ đi trong lúc chị đi làm vắng. Quê cho rằng chị giam lỏng cô để rồi đưa cô vào trại cải tạo ư? Hay vì Quê đã quá quen với công việc hành nghề của mình, cô là con ngựa đã quá quen đường cũ mất rồi… Dù lý do nào đi nữa, Lê My vẫn cảm thấy tình cảm của mình bị thương tổn. Lòng tốt cũng như lòng trắc ẩn của con người đâu phải lúc nào cũng phung phí một cách hào phóng? Cho ai, cho lúc nào đều phải cân nhắc, bởi vì cuộc sống hàng ngày còn biết bao điều phải lo toan, sắp đặt, bởi vì, đôi khi những nỗi buồn chán, bực bõ choán hét cả tâm trạng của ta, làm ta quên đi cả lòng tốt. Quê đâu biết rằng chính cái buổi tối cô gặp Lê My ấy, chị đang ở trong một tâm trạng buồn chán đến rã rời. Nếu như không phải là Quê, cái cô gái có nốt ruồi ở giữa nhân trung mà chị từng thương cảm mười năm trước, có lẽ chị đã xử lý như bao cô gái làm tiền khác mà chị đã gặp, nghĩa là tạm giữ ở đồn để chờ đưa đến một trại cải tạo nào đó, hoặc lại thả ra theo đúng như thông lệ.

Cái buổi tối hôm ấy quả thực là Lê My đã không còn lòng dạ nào để tâm đến công việc. Bốn năm ly hôn với Thuật cũng là bốn năm chị phải vật vã với chính mình để chống lại sự cô đơn. Tuổi ba mươi của đời người đàn bà đâu phải “đã toan về già” như người xưa nói. Một người con gái chưa qua cuộc sống gia đình, chưa qua sự chung đụng vợ chồng, ở tuổi ba mươi, họ vẫn chưa bị đánh thức những khát vọng. Giống như một người được thừa hưởng một gia tài lớn nhưng lại chưa được cầm chúc thư, chưa được luật pháp thừa nhận quyền kế thừa, nên họ tưởng như hành trang của đời mình không có gì. Những người đàn bà đã từng có chồng, đã từng có một cuộc sống gia đình, không giống như thế. Rõ ràng là họ đã bị tước đoạt, bị đánh mất đi cái phần gia tài mà họ đã có. Gia tài càng lớn, tức là tình yêu của họ, những hoài bão và công sức của họ ký thác ở cuộc sống gia đình đã qua càng lớn, thì sự mất mát ấy là không thể bù đắp được. Với Lê My cũng vậy.

Chị đã dâng hiến và gửi gắm ở Thuật toàn bộ cuộc đời con gái. Bản tính của chị là người đàn bà hướng về cuộc sống gia đình nhiều hơn là cuộc sống xã hội. Chị không lấy mục đích là những nấc thang danh vọng trong xã hội. Như bao người đàn bà bình thường khác, chị luôn chăm lo cho tế bào tổ ấm gia đình. Cuộc chia tay với Thuật thực sự là một đổ vỡ lớn trong cuộc đời chị. Và như một lẽ tự nhiên, bốn năm qua Lê My đã phải gồng mình lên để sống. Bộ sắc phục màu cỏ úa mà chị thường xuyên vận trên người phần nào đã giúp chị tạo nên một bề ngoài khô cứng cần thiết, giúp chị che khuất đi cái phần mềm yếu bên trong. Lê My trống trải và cô đơn. Chị lấy công việc, lao vào công việc để khoả lấp đi những giây phút buồn chán, những ngày dài dằng dặc.

Có khá nhiều người đàn ông đã tìm đến với chị. Quả tình là chị vẫn có một sức hấp dẫn của người đàn bà đang bộc lộ hết vẻ đẹp nữ tính.

Trong số những người đàn ông đến với Lê My một cách nghiêm túc và chân thành có Đặng Phong. Anh là cán bộ có uy tín trong một cơ quan nhân đạo của Chính phủ. Phong cũng đang trải qua một bi kịch gia đình. Vợ anh trong bốn năm công tác ở nước ngoài đã trở thành một người đàn bà khác. Chị ta dan díu với một gã trai ít hơn mình tám tuổi. Hai người rủ nhau trốn qua Tây Đức không thành. Họ hùn nhau vốn để làm ăn, hùn nhau tình cảm và thể xác để hưởng lạc. Về nước, mối quan hệ của họ vẫn ngang nhiên công khai, bất chấp mọi dư luận. Đặng Phong biết mình bị cắm sừng, nhưng anh vẫn kiên trì thuyết phục. Nhưng rồi chính anh cũng không thể nhẫn nhục hơn được nữa. Anh viết đơn ly hôn, với hy vọng sẽ giải thoát cho cả hai người.

Lê My gặp Đặng Phong trong một cuộc họp liên ngành bàn về công tác ngăn ngừa tội phạm. Ánh mắt của Phong hôm ấy rõ ràng làm chị bối rối. Chị có cảm giác như anh đã đọc được những ý nghĩ của chị, hiểu được phần nào cuộc đời chị. Sau này, khi đã quen nhau rồi, Phong bảo: “Lâu lắm rồi tôi mới bắt gặp một ánh mắt phụ nữ làm tôi ấm áp và yên tĩnh lại”. “Yên tĩnh cái gì cơ? Chỉ có những đôi mắt không còn sức sống mới làm cho người ta yên tĩnh. Nó chẳng làm xáo động nổi một cái gì cả.” Lê My đã nói với Phong thế. Họ thân nhau và ngày càng hiểu rõ hoàn cảnh của nhau. Có những buổi chiều hai người rủ nhau đi chơi hồ, có những buổi tối Phong mua vé cho hai mẹ con My cùng đi xem.

Cho đến buổi chiều hôm ấy… Phong bỗng đột ngột gọi điện thoại đến cơ quan chị. “Tối nay My có bận trực ban không?” Dạ có. Phiên em trực từ mười giờ”. “Vậy Lê My đi sớm lên một chút nhé. Tám giờ được không? Tôi có một việc cần muốn nói chuyện với Lê My”. “Trưa mai không được ư?”. “Hình như không thể được. Nếu không phải tối nay thì có lẽ không thể có lúc nào được nữa.”

Họ gặp nhau đúng tám giờ ở một nơi hẹn trước. Cả Lê My và Đặng Phong cùng có vẻ bối rối. Hình như họ đã đọc thấy ý nghĩ nhau cả rồi. Họ sóng xe đi trên con đường đôi quen thuộc. Họ cùng ngồi trên chiếc ghế đá bên mép hồ.

- Lê My ạ. Tôi quyết định phải nói ra cái điều mà lâu nay vẫn ấp ủ… Cả hai chúng mình đều chẳng còn trẻ trung gì nữa. Hình như chúng ta đã hiểu nhau cả rồi…

Trống ngực Lê My bỗng đập rộn. Hình như chị đã chờ đợi những điều Phong nói từ lâu. Đã hơn một năm nay rồi hình ảnh của anh luôn tràn ngập trong tâm trí chị. Nhiều đêm nằm bên bé Trang, ôm con vào lòng nhưng chị làm thầm nói chuyện với Phong. Chị ao ước giá như Phong trở thành người tự do.

- Tôi đã kiệt sức vì cô ấy rồi My ạ. Đã mấy lần toà án gọi, nhưng cô ấy đều khước từ. Cô ấy thực sự muốn hành hạ tôi, muốn ràng buộc tôi vĩnh viễn. Bởi cô ấy biết rằng có tôi, cô ấy sẽ hoàn toàn yên tâm về việc chăm sóc, dạy dỗ con cái dể cô ấy tự do với các mối quan hệ…

- Anh không có cách nào để thuyết phục chị ấy quay lại ư? Em nghĩ rằng nếu chị ấy không muốn li hôn tức là chị ấy còn yêu và gắn bó với anh…

- Không. Tôi không còn đủ kiên nhẫn để chịu đựng… - Giọng Phong bỗng nghẹn lại. Hình như anh đang khóc.

Lê My nhấc bàn tay lên. Chị muốn đặt bàn tay mình lên tay anh. Chị thương và yêu anh. Nhưng chị vội rút tay lại và khẽ dịch người ra xa Phong.

- Lê My ạ… Em có hiểu không? Tôi yêu em… Tiếng Phong đứt quãng. Anh quay lại choàng tay lên vai My.

My tưởng như mình sẽ đổ oà vào ngực anh, ôm chầm lấy anh mà khóc trong một niềm hạnh phúc tột cùng. Chính chị đã chờ đợi cái giây phút này từ lâu. Có những đợt xa Phong lâu, chị thấy nhớ anh cồn cào. Chị hiểu rằng, chỉ cần anh nói một lời, chị sẽ hoàn toàn thuộc về anh.

Vậy mà không. Lê My đã gỡ hai bàn tay Phong ra khỏi vai mình.

- Không nên… anh Phong. Chúng ta chỉ nên coi nhau như bạn. Em không thể giành giật hạnh phúc của người khác… My nói và vội vã đứng dậy.

Đó là cái giây phút mà con người lý trí đã chế ngự Lê My, khiến chị trở nên khô cứng khác thường. Chị đi như chạy về nơi gửi xe đạp, bỏ mặc Đặng Phong ngồi lại trên ghế đá. Lên xe rồi Lê My mới khóc được. Nước mắt làm mờ cả con đường. Chị thương Phong vô cùng, trách mình vô cùng. Chị thấy chán ngán cho chính mình. Yêu mà không dám đi tới cùng, không dám đón nhận lấy hạnh phúc.

Chính buổi tối hôm ấy Lê My đã gặp Quê và cái lão lái trâu Khúc Văn Khích.

Chính cái đêm đưa Quê về nhà, Lê My lại càng nghĩ nhiều đến Phong. Biết anh là người đang chủ trì việc thành lập làng SOS (làng nuôi dạy trẻ em không nơi nương tựa), chị liền nảy ra ý định nhờ Phong giúp cho Quê được vào làm việc ở đó. Một chân lao động, một công việc cấp dưỡng thôi cũng đủ làm cho cuộc đời Quê trở nên lương thiện.

Lẽ ra phải rất lâu sau Lê My mới đủ dũng cảm để gặp lại Phong được. Chị muốn Phong nguôi quên đi. Chị thấy cần phải tôn trọng cái phần lý trí tuy khô cứng nhưng rất hợp đạo lý của mình. Nhưng vì Quê, chị vẫn phải gặp Phong. Tìm cho Quê một công việc tức là đã cứu vãn được cho cô phần đời dài dặc phía trước.

Đặng Phong đã nhận lời giúp Quê một cách nhiệt tình. Ngay buổi chiều ấy anh cùng Lê My về nhà để gặp Quê. Nhưng Lê My đã làm công việc của dã tràng xe cát. Quê đã trốn chạy.

☆☆☆

Lê My đi tìm Quê suốt hai ngày. Như một người đàn bà thất tình, chị đã đi tha thẩn trong cái công viên “chiến khu” hàng buổi. Chị dò la tìm kiếm trong các xó chợ. Chị đứng chờ bên bờ hồ buổi tối như một gái làng chơi đang tìm khách. Bao nhiêu gã đàn ông ỡm ờ trêu chọc. Bao nhiêu kể bụi đời lân la gạ gẫm, gây sự. Vẫn không tìm thấy Quê.

Nhưng rồi tình cờ, sáng ấy, khi Lê My bước chân tới phòng phạm nhân gặp gỡ người nhà trong trại giam thì chị bỗng nhận ra Quê trong đám người nhà vào tiếp tế cho đám tù thường phạm. Người mà Quê đang ngồi nói chuyện là một thanh niên cao gầy, đầu húi cua, trạc ngoài ba mươi tuổi. Gã có đôi mắt to buồn, mệt mỏi. Một vết sẹo dài, láng bóng chạy từ giữa má trái xuyên ngang dái tai khiến khuôn mặt gã có vẻ dữ dằn và khắc khổ.

Quê ngồi mớm ở một đầu ghế băng, giữa cô là một túi ni lông trong đó đựng một vài gói nhỏ, hai hộp sữa Ông Thọ, mấy cặp bánh mì… Họ nói với nhau một câu chuyện gì đó, thầm thì và rời rạc. Thỉnh thoảng Quê lại nhìn gã, ánh mắt và điệu bộ có vẻ thân tình trìu mến lắm.

Sao Quê lại đến đây? Cô ta có liên hệ với cả những kẻ phạm pháp nữa ư? Lê My tự đặt câu hỏi và chị cảm thấy Quê hoàn toàn không phải là một cô gái đơn giản như chị tưởng.

Ngồi đợi ở ngoài cổng nhà giam chừng nửa tiếng thì Lê My gặp Quê. Khi nhận ra chị, Quê có vể hốt hoảng.

- Sao em lại lẩn trốn chị hả Quê? - Lê My hỏi, giọng trách móc nhưng không có vẻ gì ác cảm.

- Chị tha lỗi cho em… Em không xứng đáng được chị thương xót. Em không muốn làm phiền chị…

- Đừng nói những điều ấy. Chị chỉ nghĩ rằng em đang rất cần được sự giúp đỡ. Thôi, hãy vào đây, hai chị em mình nói chuyện một lát đi.

Họ rẽ vào một quán giải khát. Lê My gọi hai cốc nước cam.

- Hãy nói cho chị biết, người mà em vừa vào thăm trong trại giam là ai đấy?

- Dạ, anh Hiển, chồng em.

- Chồng em ư? Sao tối hôm ấy em chẳng nói gì với chị? Hiển bị bắt vì tội gì?

- Dạ… Tội đánh người gây thương tích. Anh ấy vào trại đã gần một năm rồi.

- Các em đã có con với nhau chưa?

- Dạ, đã có một đứa. Cháu trai, năm nay đã hơn sáu tuổi.

- Hiện nay cháu ở đâu, với ai? Chị muốn đến thăm cháu một chút.

Quê yên lặng. Những câu hỏi dồn dập và thái độ đầy sốt sắng chân thành của My khiến cô xúc động. Dường như My đã đụng đến phần sâu kín nhất của đời cô. Lâu lắm rồi không có ai ân cần chăm sóc đến cô như vậy, dù chỉ là những thăm hỏi xã giao thuần tuý.

- Chị. Em rất cám ơn chị. Nhưng… Quê khóc. Những giọt nước mắt của người đàn bà thập thành, chai sạn với mọi xúc động không trong veo và tuôn tràn mà chỉ hoen ra hai bên khoé.

- Nhưng làm sao? Nếu em không ngại thì chị đón luôn cháu về chơi với bé Trang. Này, chị có một dự định…

Lê My định nói cái ý định mà chị đã nhờ Đặng Phong xin việc cho Quê. Nhưng chị kịp dừng lại. Không nên nói với Quê những điều mới chỉ là dự định. Lỡ ra việc không thành. Cuộc đời Quê chắc đã bị lừa dối quá nhiều rồi.

Lê My hỏi gặng mãi, Quê mới nói ra cái sự thật đau lòng: nhà cô là một góc công viên, một góc xó chợ, ngoài đứa con trai của cô ra, cô đang ở với một bà già bị con cái ruồng bỏ không nơi nương tựa.

Quả tình trong suốt mười lăm năm trong nghề Lê My chưa bao giờ mường tượng ra một gia đình với tất cả sự khốn khổ và cơ hàn đến thế. Chị và các đồng chí của chị có thể rất thành thạo trong công tác truy lùng thủ phạm, lần tìm ra những đường dây rắc rối và phức tạp của các ổ trộm cắp đĩ điếm, buồn lậu… chứ chưa hiểu biết bao nhiêu về thân phận và những cảnh ngộ của những lớp người bụi bặm luôn luôn phải sống ở cái ranh giới cheo leo giữa người và thú, giữa lương thiện và tội ác. Họ là một thế giới riêng đầy bí ẩn mà chúng ta luôn đuổi theo những tham vọng thường ngày nên dường như đã bỏ quên họ. Trong cái thế giới ấy có thể hội tụ rất nhiều những kẻ cặn bã mà phần lương tri đã bị bán cho quỉ, nhưng có thể cũng còn biết bao người giữ lại những phần tốt đẹp nhất của bản tính người, có thể họ còn nhân ái, cưu mang nhau hơn cả những kẻ đang khoác lên mình bao nhiêu thứ danh vọng, chức tước và những thứ hàng xa xỉ của con người …

Những ý nghĩ ấy khiến Lê My nhìn Quê với một nỗi cảm thông và trân trọng hơn. Nhưng rồi chợt nghĩ đến cái anh chàng tội phạm mà Quê vừa gặp trong nhà giam, lòng chị lại gợn lên một thoáng nghi ngờ. Có thể với chị, cái vở kịch mà Quê đóng mấy ngày qua khá đạt, nhưng hình như cuộc đời của Quê không phải đơn giản như vậy. Cô ta còn có những đường dây, những mối quan hệ phức tạp hơn nhiều. Một cô điếm là vợ của một tù nhân, riêng một điểm lý lịch ấy đã đáng khả nghi lắm rồi. Ý thức cảnh giác nghề nghiệp bảo My như vậy. Chị hỏi lại Quê cái góc chợ ba bà cháu vẫn thường ở, hẹn với cô buổi tối chị sẽ đến thăm, rồi vội vã đạp xe trở lại nhà giam.