← Quay lại trang sách

17 - Một Giai Thoại

Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Nhật dưới cách đô hộ của giặc Tây rồi Nhật, khí thế tranh đấu dành tự do, độc lập rất hăng say. Mặc dù những hoạt động chỉ ngấm ngầm và bí mật tựa vào lòng dân yểm trợ thêm vào tinh thần yêu nước, hăng say của toàn dân. Các lớp huấn luyện được mở để tuyển chọn và đào tạo thêm cán bộ những địa điểm huấn luyện phải di chuyển luôn để bảo mật. Trong một buổi lễ khai mạc cho lớp huấn luyện và tuyên truyền, một nhà cách mạng lão thành có tới dự và cụ đã phát biểu ý kiến như sau:

-“Có anh chị nào xem Đông Châu Liệt Quốc hẳn còn nhớ truyện Ngô Khởi. Tôi xin kể vắn tắt như sau: Ngô Khởi là học trò giỏi của thầy Tăng Sâm. Ngô Khởi là người hiếu học và rất chăm chỉ. Theo học thầy Tăng Sâm được mấy năm, sau thầy Tăng Sâm biết Ngô Khởi còn mẹ già ở nhà không người phụng dưỡng, có ý nhắc Ngô Khởi về quê thăm mẹ. Ngô Khởi nghe nhưng không về thăm mẹ. Đến khi được người đưa tin mẹ chết. Ngô Khởi chỉ ngửa mặt lên trời kêu ba tiếng rồi cúi xuống tiếp tục học chứ không về cư tang.

Thấy vậy, thầy Tăng Sâm phải kêu lên rằng: “Nước không nguồn phải kiệt, cây mất gốc phải chết. Người quên ơn bất hiếu với cha mẹ, tổ tiên, không đáng là người”. và đuổi Ngô Khởi ra khỏi trường. Y quay sang học võ. Quan đại phu nước Tề là Điền Cư nghe tiếng Ngô Khởi là người ham học, thử tài thấy ứng đáp trôi chảy nên có lòng yêu mà đem con gái gả cho. Quan đại phụ nọ chỉ nghĩ đến tài mà không xét đến đức hạnh để sau khỏi hối tiếc.

Khi có dịp cầu công danh Ngô Khởi đã nhẫn tâm chém đầu vợ mà lập công danh. Một con người bất hiếu, dứt tình mẫu tử đi tìm công danh, đến khi mẹ chết cũng không về cư tang, báo hiếu. Đối với vợ là người sát cánh với mình lúc khó nghèo cũng như lúc hiển vinh, đầu áp tay gối thế mà đã bất nghĩa, táng tận lương tâm giết vợ, kết cục cũng chết khốn nạn vì danh lợi phú quý, để lại tiếng xấu muôn đời không rửa được.

Cũng một đích tìm bạn, hãy xem người ta có hiếu mới có trung, có trung mới trọn được nghĩa. Bỏ ngoài nhân diện tìm xem kẻ ấy đối với cha mẹ có chu toàn về tinh thần lẫn vật chất theo khả năng không? Người có hiếu mới có trung với nước, yêu tha nhân, yêu tổ quốc, có chí hướng bảo toàn trật tự công cộng tiến tới nước giầu dân mạnh, được an cư lạc nghiệp.

Mà đã có trung tất có nghĩa, không nỡ bỏ anh chị em đồng chí. Lúc gặp hoạn nạn, nguy cơ, tận tình giúp đỡ. Đã một lòng trung trinh với đất nước tất phải có nghĩa khí, hết tình bằng hữu với anh em. Kẻ đã có lòng hiếu thuận với bậc sinh thành mới có lòng trung. Mà đã có trung phải có nghĩa.

Đến khi các anh chị lập gia đình cũng nên thận trọng tìm người phối ngẫu. Cũng đi từ tiêu chuẩn đó, nên tìm xem người đó có hiếu thuận với cha mẹ không. Ắt về sau nghĩa vợ chồng sẽ bền vững, đối với cha mẹ chồng, cha mẹ vợ sẽ có kính mến lễ độ.”

Người hiếu thuận với cha mẹ, biết quên mình để đẹp lòng cha mẹ, cái đức tính yêu người, hết lòng vì người khác sẽ giúp cho trọn chữ trung và cũng từ đó mà giữ được trọn cái nghĩa. Như cái cây có cội, có nguồn vững chắc thì càng ngày cây càng xanh tươi, xum xuê đơm bông đơm trái. Cây mà mất gốc lấy đâu căn bản mà được nuôi dưỡng, sẽ chết lần chết mòn, héo khô và tiêu tan đi.

Ở vào bối cảnh giữa hai gọng kìm Nhật và Pháp, chúng đều tung màng lưới chó săn truy lùng chúng tôi với đầy đủ phương tiện, phải thận trọng lắm mới giữ được bảo mật. Khi kết nạp được rất nhiều người theo, dời đi chiến khu, khí thế hăng say. Tuyển thì nhiều mà chọn thì ít. Có người tối nay mới cho biết sơ qua mấy điều, sáng mai đã rỉ tai cho nhiều người biết. Chưa đóng góp được gì đã làm anh em thêm lo âu. Chọn người trong bất cứ lãnh vực nào cũng thật khó khăn, phải kiên nhẫn tìm hiểu. Thật là cả một nghệ thuật!

Vận nước suy vi, lánh thân nơi xứ người, phần đông chúng ta đều kỳ vọng vào ngày trở về trên quê hương thanh bình, không còn bóng dáng, gông cùm của bọn quỷ đỏ. Với truyền thống anh hùng, đánh Tống đuổi Mông, dẹp Mãn Thanh, bình Chiêm Thành, ta hãy hướng về cố quốc đem ý chí hun đúc cho con em thành những kẻ hữu dụng cho đất nước. Để mai này tạo thành một hậu thuẫn mạnh mẽ cho những người Việt đang ở quê nhà nuôi ý chí đấu tranh, vùng lên đạp đổ Cộng Sản dành lại một quê hương Việt Nam yêu dấu, một ngày huy hoàng không xa nữa. Ta sẽ xây dựng một Việt Nam hùng cường trên đất nước thương yêu đầy tình người.