MỘT CUỘC VIẾNG THĂM CỦA TRÍ HUỆ

Trong êm lặng của đêm tối Trí Huệ đến và đứng cạnh giường tôi. Nàng đăm đăm nhìn tôi như một bà mẹ dịu hiền và lau nước mắt cho tôi, và nói: “Ta đã nghe tiếng khóc của tâm hồn người và ta đến để vỗ về nó. Hãy mở rộng lòng người ra và ta sẽ chất đầy nó với ánh sáng. Hỏi ta đi và ta sẽ chỉ cho người con đường của chân lý”.

Và tôi hỏi: “Tôi là ai, thưa Trí Huệ, và sao mà tôi lại đến nơi kinh hoàng này? Những hy vọng to tát này, những sách vở vô số này và những khuôn mẫu kỳ lạ này là những thứ gì? Những ý tưởng lướt qua như đàn bồ câu bay là gì? Và những lời do dục vọng tạo nên và được hoan lạc hát lên, dám hỏi chúng là gì vậy? Những đoán án, buồn và vui, bao trùm tâm hồn tôi và gói trọn trái tim tôi là gì? Và những đôi mắt ngó tôi kia và nhìn vào tâm khảm tôi và lẩn tránh khỏi những muộn phiền của tôi? Và những giọng nói kia khóc thương những ngày tháng của tôi và ca tụng sự bé nhỏ của tôi, chúng là gì vậy?

“Cái tuổi trẻ chơi đùa với những dục vọng và chế giễu những khát vọng của tôi, lãng quên những công việc của hôm qua, thụ hưởng những sự việc nhỏ nhoi của khoảnh khắc, khinh bỉ ngày mai sẽ tới, là gì?”

“Cái thế gian này đưa tôi về đâu không biết, mà lại khinh thị tôi, là gì? Và cái trái đất mở to miệng ra để nuốt những thân người này và để những việc ác trú ngụ trong lòng nó, là gì? Cái tạo vật thỏa mãn với sự ham mê tài sản này, trong khi bên kia sự kết hợp với nó là hỏa ngục, là gì? Ai tìm kiếm nụ hôn của Đời Sống trong khi Tử Thần đánh đập hắn, và đem đến cứ một giây phút hoan lạc là một năm dài ăn năn, và say ngủ trong khi những cơn mộng kêu gọi hắn? Ai là kẻ trôi chảy với những dòng sông điên đảo ra biển vô minh? Hỡi Trí Huệ, đó là những thứ gì vậy?”

Và nàng trả lời rằng:

“Hỡi con người, người phải nhìn thế này qua đôi mắt của một thần linh. Và người muốn tìm hiểu những bí mật của kiếp sau với sự suy tư của con người. Mà thiệt ra đó là điên đảo tột độ.

“Người hãy đến những miền hoang dã và người sẽ thấy ở đó con ong trên những đóa hoa và thấy con diều hâu vồ lấy mồi của nó. Hãy vào nhà láng giềng của người và rồi thấy đứa trẻ che mắt trước ánh lửa và mẹ nó bận làm việc nhà. Người hãy giống như con ong và đừng phí những ngày mùa xuân để quan sát những gì con diều hâu làm. Hãy như đứa trẻ và vui chơi với ánh lửa và đừng quan tâm đến công việc của mẹ. Tất cả những gì người thấy với đôi mắt người đều đã và đang vì người cả.

“Những sách vô số những khuôn mẫu kỳ lạ và những ý tưởng đẹp là bóng của những tâm hồn đã sinh ra trước khi người sinh ra. Những lời mà người kết dệt là mối liên lạc giữa người và các anh em của người. Các đoán án, buồn và vui, là những hạt giống mà dĩ vãng đã gieo rắc trên cánh đồng của tâm linh mà tương lai phải gặt hái. Tuổi trẻ chơi đùa với những dục vọng của người là kẻ sẽ mở cửa lòng người để ánh sáng tràn vào. Trái đất với cái miệng luôn luôn mở rộng là kẻ giải thoát tâm linh người khỏi sự nô lệ cho thân xác. Cái thế gian cùng đi với người là tâm người; và tâm người là tất cả những gì người nghĩ về thế giới này. Cái tạo vật mà người thấy là ngu tối và nhỏ mọn này là một với tạo vật đã đến từ Thượng Đế để học xót thương qua phiền muộn, và tri thức bằng lối của tối tăm”.

Đoạn Trí Huệ đặt tay nàng lên đôi mày bốc lửa của tôi và nói:

“Vậy hãy tiến lên và đừng lần lữa, vì toàn thiện ở đằng trước người. Tiến lên, và đừng sợ gai góc trên đường, vì chúng không coi gì là hợp pháp ngoài dòng máu khô.”