← Quay lại trang sách

CHUYỆN CỦA MỘT NGƯỜI BẠN ❖ I ❖

Tôi biết anh là một thanh niên lạc lõng trên lộ Đời, bị chi phối bởi những việc của tuổi trẻ, mắc mồi Tử Thần trong khi theo đuổi những dục vọng của mình. Tôi biết anh là một nụ hoa dịu dàng bị những ngọn gió huyễn tưởng đem đến biển tham dục không đáy.

Tôi biết anh như một thằng bé tàn ác trong ngôi làng mà những ngón tay nó đã xé tan những tổ chim và giết những con chim non. Kẻ đã xéo nát những bông hoa dưới chân và hủy hoại vẻ đẹp của chúng. Tôi biết anh ở trường, là một thiếu niên, khinh bỉ học hành và là một kẻ thù của thanh bình. Tôi biết anh ở thành phố như là một thanh niên bán rẻ danh dự của cha mình ở chốn chợ chiền của thua lỗ, phí phạm tài sản của mình ở những nơi ô nhục và chịu khuất phục tâm trí trước ma rượu.

Đồng thời, tôi thương anh. Phải, tôi thương anh với một tình thương xen lẫn đau khổ với trắc ẩn. Tôi thương anh vì những lỗi lầm của anh không phải là các kết quả của một tâm hồn nhỏ mọn, nhưng đúng hơn là hành động của một tâm hồn yếu đuối và tuyệt vọng.

Hỡi các người, tâm hồn tránh con đường trí huệ một cách miễn cưỡng, nhưng trở lại đấy một cách sẵn lòng. Và trong tuổi trẻ có một cơn lốc thổi tung cát bụi cuốn chúng đi bay đầy mắt để khép và che mờ mắt.

Tôi thương chàng trẻ và cảm thấy phấn khích cho anh, vì tôi đã thấy con bồ câu của lương tâm anh tranh đấu với con kên kên của những tính xấu anh, và con bồ câu bị khắc phục vì sức mạnh của đối thủ chứ không phải vì nó hèn nhát. Lương tri là một quan tòa, công bình nhưng yếu, và sự yếu đuối ngăn trở nó thực thi phán quyết của mình.

Tôi đã nói rằng tôi thương anh. Nhưng tình thương đến dưới rất nhiều hình thức. Đôi khi nó là trí huệ, khi khác là công lý, nhưng thường thì là hy vọng. Tình thương của tôi đối với anh là hy vọng của tôi rằng ánh sáng mạnh mẽ của mặt trời nó sẽ thắng lướt bóng tối của những đau khổ phù du. Nhưng tôi không hiểu bao giờ và ở đâu một vật ô uế sẽ trở nên một vật thanh khiết, và tàn bạo trở thành từ tâm, và vô minh trở thành trí huệ. Con người chỉ hiểu tâm linh đã thoát khỏi vật chất như thế nào sau khi nó đã thoát ra. Hắn cũng chẳng hiểu một bông hoa cười như thế nào ngoại trừ sau khi buổi sáng đã tới.

❖ II ❖

Ngày đêm tiếp nhau, và tôi đau đớn và sầu não nhớ lại tên chàng trẻ ấy và tôi thốt gọi tên anh với một tiếng thở dài rạn nứt con tim. Rồi hôm qua một lá thư từ anh đến, nói:

“Hãy đến với tôi, bạn hỡi, vì tôi muốn dẫn anh đến một chàng trẻ. Lòng anh sẽ hân hoan khi gặp người này và tâm hồn anh sẽ tươi tắn được quen biết hắn”.

Tôi nói: “Than ôi! Phải chăng anh ta muốn thêm vào tình bạn ủ ê của anh tình bạn của một người giống anh? Chứ không phải chính nơi anh đã là một thí dụ để vạch ra những lời lẽ của sai lầm? Phải chăng bây giờ anh định viết trên lề thí dụ ấy những lời lẽ của các bạn bè anh để không một chữ nào trong cuốn sách của vật chất có thể lọt qua tôi?”

Tôi lại đã nói: “Tôi sẽ đến, và không chừng tâm hồn nhờ trí huệ lại tìm được cho tôi một cây sung giữa đám gai góc, và trái tim nhờ tình thương lại rút được ánh sáng từ bóng tối”.

Và khi đêm xuống tôi lên đường đến nơi ấy và thấy chàng trẻ một mình trong căn phòng đang nghiền ngẫm một cuốn thơ. Tôi chào anh và thắc mắc về cuốn sách trong tay anh và nói:

“Sao, người bạn mới đâu?”

“Tôi là hắn, thưa bạn, tôi là hắn”, anh đáp. Anh ngồi với một nỗi tịch nhiên mà tôi chưa hề biết nơi anh; rồi anh nhìn tôi. Trong đôi mắt anh có một ánh sáng lạ lùng đâm thủng lồng ngực tôi. Đôi mắt mà trong ấy đã bao nhiêu lâu tôi chỉ thấy khắc nghiệt và tàn bạo giờ đây rực một ánh sáng chất đầy tim ta với tình thương. Bằng một giọng mà dường như đến từ một người khác hơn là từ anh, anh nói: “Thật ra, người mà anh biết hồi ấu thơ và là bạn chơi của anh và người mà anh bầu bạn thời trẻ đã chết, và từ cái chết của hắn tôi đã ra đời. Tôi là hắn, người bạn mới của anh. Vậy, hãy cầm lấy tay tôi”.

Tôi cầm tay anh và cảm thấy trong sự xúc chạm ấy một tâm hồn dịu dàng trôi chảy với dòng máu; vâng, đôi tay cục cằn và tàn bạo ấy đã trở nên mềm dịu. Những ngón tay mà hôm qua là những móng vuốt của hổ báo hôm nay vuốt ve trái tim một cách nhẹ nhàng.

Lần nữa tôi nói (ước gì tôi nhớ lại được cái lạ lùng của những lời lẽ tôi nói): “Anh là ai, chuyện gì đã xảy ra cho anh, làm sao mà anh đã trở nên như vầy? Phải chăng Thánh Thần đã chọn anh làm một thánh điện và thánh hóa anh, hay anh đang chơi trò ngông cuồng của một thi sĩ trước tôi?”

Anh đáp: “À, thưa bạn, đúng thật Thánh Thần đã giáng nhập tôi và thánh hóa tôi. Một tình thương vĩ đại đã biến trái tim tôi thành một bàn thờ thanh khiết. Đó là đàn bà; đàn bà, mà mới hôm qua tôi coi là đồ chơi của đàn ông, đã giải thoát tôi khỏi u tối của hỏa ngục và khai mở trước tôi những cánh cửa thiên đàng và tôi đã bước vào. Người đàn bà chân chính đã đưa tôi đến Vương Quốc tình yêu nàng và rửa tội cho tôi. Nàng có người em gái mà trong cơn điên dại tôi đã khinh miệt, đã đưa tôi lên ngai vàng của vinh quang. Nàng có người bạn mà trong cơn mù quáng tôi đã bóc lột, đã rửa sạch tôi bằng tình yêu của nàng. Nàng thứ đàn bà mà tôi đã bắt làm nô lệ, đã giải thoát tôi bằng vẻ đẹp của nàng. Nàng người đã ném người đàn ông đầu tiên khỏi Lạc Viên bằng sức mạnh lòng tham dục của mình và sự nhu nhược của người kia đã đưa tôi trở về Địa Đàng bằng lòng trắc ẩn của nàng và sự phục tùng của tôi”.

Tôi nhìn anh lúc ấy và thấy nước mắt long lanh trên khóe mắt và nụ cười nở trên đôi môi và ánh sáng của tình yêu là chiếc vương miện trên đầu anh. Tôi tiến sát lại anh và hôn lên vầng trán anh để ban phước cũng như vị tu sĩ hôn lên mặt bàn thờ.

Tôi giã biệt anh, trong khi lẩm nhẩm lặp lại lời anh: “Nàng, người đã ném người đàn ông đầu tiên khỏi Lạc Viên bằng sức mạnh lòng tham dục của nàng và sự yếu đuối của người ấy đã đưa tôi trở lại Địa Đàng bằng lòng trắc ẩn của nàng và sự phục tùng của tôi”.