PHẦN THỨ NHẤT (3) Vết Máu Dẫn Đường

Ánh ngày khiến Rebus thức giấc và nhận ra đêm qua ông đã quên không kéo rèm. Vô tuyến đang phát bản tin thời sự buổi sáng. Chủ yếu là tin tức về buổi concert tại công viên Hyde Park. Phóng viên truyền hình đang phỏng vấn ban tổ chức. Không có bất kỳ đả động nào đến Edinburgh. Ông tắt vô tuyến rồi bước vào phòng ngủ. Thay bộ đồ đã mặc tối qua ra và tròng vào người sơ mi ngắn tay cùng quần vải tàu. Tạt nước lên mặt rồi kiểm tra kết quả, rõ ràng là ông cần thêm một chút gì để xua đi cơn buồn ngủ. Quờ lấy chùm chìa khóa và chiếc điện thoại - ông đã để nó sạc qua cả đêm; lẽ nào ông đã say đến thế - rồi rời khỏi căn hộ. Qua hai đợt cầu thang xuống đến cửa chính khu nhà. Khu Marchmont mà ông đang sống chính là một khu ký túc xá sinh viên chộn rộn và ồn ã, nhưng bù lại thì yên tĩnh trong suốt kỳ nghỉ hè. Ông đã chứng kiến chúng chuyển nhà vào cuối tháng Sáu, chật vật xếp đồ lên những chiếc xe của chúng, mà cũng có thể là của cha mẹ chúng, cố nhồi nhét những chăn lông vịt vào bất cứ khe hở nào. Lại còn hay tiệc tùng ăn mừng vào cuối mỗi đợt thi, có nghĩa rằng Rebus đã phải hai lần tự tay nhấc bỏ đống cọc báo cấm đỗ trên nóc xe hơi của mình xuống. Ông đứng trên vỉa hè và hít đầy phổi thứ hơi lạnh còn vương lại từ đêm hôm trước, rồi rảo bước về phía đường Marchmont, nơi có quầy sách báo giờ này vừa mở cửa. Vài chiếc xe buýt một tầng lăn bánh qua trước mặt. Rebus cứ nghĩ chúng bị lạc tuyến, cho đến khi ông nhớ ra. Giờ ông đã nghe ra: là tiếng những người công nhân nện búa; một hệ thống loa phát thanh công cộng đang được kiểm tra. Ông trả tiền người bán hàng đoạn vặn nắp chai Irn-Bru. Rebus tu một hơi, thấy ngon ông bèn thêm một chai nữa vào giỏ hàng. Vừa bước đi, vừa bóc trái chuối - ông không về thẳng chung cư mà lại đi xuôi về đoạn cuối đường Marchmont, chỗ nối sang công viên Meadows. Cách đây vài thế kỷ, công viên Meadows đã như thế rồi: một bãi chăn gia súc ở ngoại ô thành phố, còn bản thân khu vực đường Marchmont thì không hơn gì một nông trường với những cánh đồng mênh mông bát ngát bao quanh. Giờ đây công viên này được dùng làm chỗ chơi bóng đá, bóng gậy, đi bộ thể dục hay cắm trại ngoài trời.

Nhưng hôm nay thì không.

Con đường Melville Drive được trưng dụng luôn làm chỗ cho hàng rào cách ly, biến huyết mạch giao thông quan trọng này trở thành bến đỗ xe buýt. Có đến hàng tá xe buýt kéo dài ra cả chỗ khúc quanh và khu vực đường bên ngoài, thậm chí nhiều chỗ còn ba bốn xe chen chúc đỗ cạnh nhau. Những xe buýt này đến từ Derby, từ Macclesfield hay từ Hull, Swansea, Ripon, còn có cả từ Carlisle và Epping nữa. Đám hành khách khoác trang phục màu trắng đang ào xuống từ những chiếc xe. Màu trắng: Rebus sực nhớ rằng ban tổ chức đã yêu cầu hết thảy mọi người phải mặc đồ cùng màu. Diện đồ như thế để khi diễu hành quanh thành phố, họ sẽ tạo nên một dải ruy băng khổng lồ. Ông liền ngó xuống kiểm tra bộ đồ đang mặc trên người: quần vải tàu màu nâu vàng, còn chiếc sơ mi ngắn tay có màu xanh nhạt.

Tạ ơn Chúa vì điều đó.

Rất nhiều hành khách xe buýt trông đã luống tuổi, vài người còn có vẻ ốm yếu. Tuy nhiên tất cả bọn họ đều mặc đồng phục giống nhau: đeo vòng tay và mặc sơ mi in khẩu hiệu. Nhiều người còn mang theo biểu ngữ tự làm từ nhà. Trông họ rạng rỡ khi được có mặt tại đây. Thấp thoáng ở xa xa là mái vòm. Các xe tải đang đến, sẵn sàng phục vụ khoai tây chiên và bánh không thịt cho đám đông đói ngấu. Sân khấu đã được dựng xong, một khu trưng bày gồm những mảnh xếp hình lớn bằng gỗ đặt ngay cạnh hàng loạt cần trục. Không khó để Rebus đọc ngay ra dòng chữ HÃY BIẾN ĐÓI NGHÈO THÀNH QUÁ KHỨ. Cũng có cảnh sát mặc cảnh phục đứng xung quanh sân khấu, nhưng Rebus chẳng biết người nào, kể cả những cảnh sát địa phương. Ông nhìn đồng hồ. Vừa qua chín giờ, vậy là còn những ba tiếng nữa mới tới giờ khai mạc. Trên trời không một gợn mây. Một chiếc xe tải của cảnh sát thình lình chọn nhanh nhất chỉ có cách vọt lên lề đường, khiến ông phải vội vàng nhảy lùi vào bãi cỏ. Ông quắc mắt nhìn gã tài xế và thấy gã cũng đang quắc mắt nhìn lại mình. Cửa sổ xe hạ xuống.

“Bị sao vậy hả, ông nội?”

Rebus giơ hai ngón tay ngoắc gã tài xế dừng lại. Hai người chúng ta sẽ cùng nói chuyện cho vui. Nhưng chiếc xe tải không nghĩ thế; nó cứ đi tiếp. Rebus đã ăn xong quả chuối, đang định ném luôn ra đường thì nhớ ra ông có thể bị lực lượng Cảnh sát Môi trường chộp được. Đành đi lên phía trước tìm một chiếc thùng rác.

“Đây xin mời,” một phụ nữ trẻ vừa nói vừa chìa cái túi xách đang mở sẵn ra. Rebus nhìn vào bên trong: vài cái nhãn dán và một chiếc áo phông in dòng chữ Hãy giúp đỡ Người già.

“Tôi cần thứ này làm cái quái gì chứ?” Rebus càu nhàu. Người phụ nữ thu túi lại, vừa cố giữ dấu vết nụ cười trên môi.

Rebus tránh đi, vừa mở chai Irn-Bru thứ hai. Ông cảm thấy đầu óc đỡ choáng váng, nhưng lưng áo lại dấp dính mồ hôi từ lúc nào không hay. Một kỷ niệm nào đó nãy giờ cứ chực nhoi lên trong tâm trí Rebus… và giờ ông đã tóm được: hình ảnh Mickey và ông, đang trong một chuyến đi chơi thăm nhà thờ ở giáo xứ Burntisland gần biển. Những xe buýt đưa bọn họ tới đó, biểu ngữ bay phấp phới trên những ô cửa sổ xe. Những hàng xe buýt đứng chờ sau buổi picnic và những cuộc chạy đua xuyên qua bãi cỏ do nhà trường tổ chức - lần nào Mickey cũng đều bỏ xa ông ngay khi vào tư thế chuẩn bị xuất phát, thế nên rốt cuộc Rebus ngưng thử thứ vũ khí duy nhất ông có để chống lại quyết tâm chiến thắng dai dẳng của cậu em trai hiếu động. Hộp các tông màu trắng đựng đồ ăn trưa: bánh mì kẹp mứt, bánh kem phủ đường cô đặc và hình như cả một quả trứng luộc chín kỹ.

Kiểu gì ông và Mickey cũng bỏ lại món trứng.

Những cuối tuần mùa hè dường như kéo dài bất tận và chẳng hề khác biệt từ năm này qua năm khác. Thế nhưng dạo gần đây Rebus lại chán ghét chúng. Chán ghét bởi đơn giản chẳng có điều gì hay ho xảy đến. Những buổi sáng thứ Hai mới thực sự là ngày giải thoát của ông, ông được giải thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn tràng kỷ rồi ghế bar, siêu thị rồi quán cà ri. Đồng nghiệp ông trở lại sở làm với những câu chuyện mua sắm toát mồ hôi, các trận bóng đá, các chuyến đạp xe dã ngoại cùng gia đình. Siobhan thể nào cũng tới Glasgow hoặc Dundee, gặp bạn bè, tán gẫu cập nhật thông tin. Đi rạp xem phim hay tản bộ dọc sông Water of Leith. Không ai hỏi xem Rebus tận hưởng ngày nghỉ ra sao. Họ đều biết ông sẽ chỉ nhún vai ậm ừ.

Sẽ không ai chê trách anh về việc tụt dốc trong nghề đâu…

Ngoại trừ một điều, đó là ông đâu còn nhiều thời gian để mà tụt dốc. Không có công việc, Rebus như ngừng tồn tại. Chính vì thế nên ông ngay lập tức bấm số và chờ đợi. Rồi lắng nghe tiếng trả lời: là dịch vụ nhắc để lại lời nhắn.

“Chào buổi sáng, Ray,” ông nói ngay, “đây là chuyện khẩn đấy. Cứ cách một tiếng tôi sẽ gọi một lần đến khi có trả lời. Nói chuyện với nhau sớm nhé.” Ông kết thúc cuộc gọi, rồi lập tức thực hiện một cuộc khác, để lại lời nhắn tương tự ở máy nhà Ray Duff. Ông chẳng còn làm được gì hơn lúc này ngoài chờ đợi, sau khi đã nhắn anh ta trên cả điện thoại di động và cố định như vậy. Buổi concert Live 8 bắt đầu lúc khoảng hai giờ, nhưng ông đoán cả ban nhạc Kẻ Nào lẫn nhóm Pink Floyd sẽ không xuất hiện trước buổi tối. Còn khối thời gian để ông nghiên cứu hồ sơ vụ Colliar. Có khi còn dư dả thời gian để tìm hiểu thêm về Ben Webster. Ông sẽ không phải dài cổ chờ cho ngày thứ Bảy chuyển sang Chủ nhật như mọi khi nữa.

Rebus cho là ông sẽ ổn.

Những thông tin duy nhất cuốn danh bạ điện thoại cho ông liên quan tới Tập đoàn Công nghiệp Pennen là một số điện thoại và một địa chỉ ở trung tâm thành phố Luân Đôn. Rebus thử gọi, nhưng chỉ có tiếng thông báo tự động cho biết tổng đài điện thoại sẽ hoạt động trở lại vào sáng thứ Hai. Cho là mình có thể làm tốt hơn thế, ông bèn gọi đến sở chỉ huy của Chiến dịch Sorbus ở Glenrothes.

“Đây là Phòng Điều tra Hình sự, đơn vị B tại Edinburgh.” Rebus vừa tự giới thiệu trên điện thoại vừa đi ngang qua phòng khách đến ngó qua cửa sổ xuống đường. Một gia đình đang rảo bước dọc con phố tiến về công viên Meadows, mấy đứa trẻ vẽ màu trên mặt. “Chúng tôi nhận được tin cảnh báo về nhóm Quân đoàn Hề Phiến loạn. Có vẻ như chúng đang nhắm đến một nơi có tên là…” Rebus ngừng một chút, giả bộ như đang xem lại báo cáo, “tên là Tập đoàn công Nghiệp Pennen. Chúng tôi mù tịt về tập đoàn này, không biết liệu các điều tra viên bên anh có thể giúp đỡ chúng tôi một chút không?”

“Pennen gì cơ?”

Rebus đánh vần cái tên.

“Và anh là…?”

“Thanh tra cảnh sát Starr… Derek Starr,” Rebus buột miệng nói dối trắng trợn. Đằng nào cũng không thể biết được điều gì sẽ truyền đến tai Steelforth.

“Cho tôi mười phút nhé.”

Rebus định nói lời cảm ơn, đầu dây bên kia đã dập máy. Còn có giọng một người đàn ông khác vọng vào, và các tiếng động bên ngoài: những âm thanh của một trung tâm bận rộn. Ông nhận thấy người nhân viên không cần hỏi số điện thoại của ông… hẳn là anh ta phải có màn hình hiển thị, giúp ghi lại số máy gọi tới.

Và truy được ra người gọi.

“Chậc chậc,” Rebus khẽ tặc lưỡi rồi đi vào bếp để pha chút cà phê. Ông nhớ lại Siobhan đã rời Balmoral sau hai ly. Ông còn uống thêm một ly thứ ba trước khi sang quán bên kia đường để làm thêm một chút rượu nhẹ trước khi về nhà ngủ. Vị giấm chua trên ngón tay Rebus sáng nay chứng tỏ đêm qua ông đã ăn khoai tây chiên trên đường về nhà. Phải rồi: tài xế taxi thả ông ở cuối công viên Meadows, vì Rebus bảo ông muốn cuốc bộ từ đoạn đó. Ông định gọi cho Siobhan, xem cô đã về nhà an toàn chưa. Thế nhưng cô luôn thấy khó chịu mỗi khi ông làm như vậy. Cũng có thể cô vẫn đang ở ngoài đường: gặp cha mẹ mình ở buổi diễu hành. Cô đang rất háo hức mong chờ những tiết mục của Eddie Izzard và Gael Garcia Bernal. Vài nhân vật khác cũng sẽ diễn thuyết: Bianca Jagger hay Sharleen Spiteri… Nghe cô tả cứ như thể đó là một ngày hội vậy. Và ông cũng hy vọng cô đúng.

Rebus còn phải đưa chiếc xe hơi của Siobhan tới gara, để xem còn sửa chữa lại những chỗ bị đám thanh niên phá hỏng. Ông biết ủy viên hội đồng Tench; biết đến sự tồn tại của ông ta, ít nhất là vậy. Đại loại một kiểu người được phép thuyết giáo, từng có một chỗ ở chân ngọn đồi nhân tạo Mound, kêu gọi những người đi mua sắm cuối tuần hãy ăn năn hối lỗi. Rebus từng có lần nhìn thấy tay này đang trên đường đến nhà hàng Ox vào quãng giờ ăn trưa. Nhờ có tiếng tăm tốt ở Nidddrie, hắn ta gặt được khối trợ cấp từ chính quyền địa phương, những hội từ thiện và thậm chí từ cả Liên minh châu Âu. Rebus kể với Siobhan như vậy, rồi cho cô số điện thoại của một người thợ gò trên phố Buccleuch. Anh này chỉ chuyên dòng xe VWs nhưng còn nợ Rebus một ân huệ…

Điện thoại đổ chuông. Rebus cầm tách cà phê ra phòng khách và nhấc máy.

“Anh hiện đang không có mặt tại sở,” giọng ban nãy ở trụ sở Glenrothes nói đầy cảnh giác.

“Tôi đang ở nhà,” Rebus nghe có tiếng động cơ máy bay đâu đó trên đầu, bên ngoài cửa sổ. Có thể là trực thăng giám sát, hoặc bên truyền hình. Hoặc cũng có thể là giọng ca Bono của nhóm U2 đang nhảy dù xuống sân khấu?

“Hãng Pennen không có trụ sở nào ở Scotland cả,” viên cảnh sát cho hay.

“Vậy tức là chúng ta không có vấn đề gì,” Rebus trả lời, cố tỏ ra tự nhiên nhất có thể. “Vào thời điểm như thế này, guồng máy tin đồn thất thiệt tăng ca, khiến an ninh chúng ta phải nai lưng làm thêm giờ.” Ông cười và định hỏi thêm một câu khác nhưng giọng nói khiến ông phải thôi.

“Họ là một nhà thầu quốc phòng, vậy tin đồn mới có sức nặng như thế.”

“Quốc phòng?”

“Từng thuộc về Bộ Quốc phòng; nhưng đã bị chuyển nhượng vài năm trước.”

“Có lẽ tôi nhớ ra rồi…” Rebus ra vẻ tư lự. “Trụ sở tại Luân Đôn?”

“Đúng vậy. Tuy nhiên, vấn đề là… giám đốc điều hành của họ đang ở đây ngay lúc này.”

Rebus huýt gió. “Mục tiêu đầy hứa hẹn đây.”

“Chúng tôi cũng biết ông ta có nguy cơ bị tấn công. Hiện ông ta an toàn rồi.” Những lời này từ mồm người cảnh sát nói ra dường như rất gượng gạo. Ông đoán anh ta học thuộc những cụm từ này vừa mới đây thôi.

Có lẽ đích thân Steelforth ra lệnh.

“Ông ta không ở tại khách sạn Balmoral, phải không?” Rebus hỏi.

“Sao anh biết chuyện đấy?”

“Tin đồn thôi. Nhưng ông ta đang được canh chừng rồi chứ?”

“Đúng vậy.”

“Người của ông ta hay của chúng ta?”

Người gọi ngừng lời. “Tại sao anh lại muốn biết chuyện đó?”

“Chỉ là đang tìm người phải đóng thuế thôi mà.” Rebus lại cười. “Anh nghĩ ta nên nói chuyện với ông ta không?” Rebus giả bộ hỏi xin lời khuyên… như thể người gọi là sếp của ông vậy.

“Tôi có thể gửi lời nhắn tới ông ta.”

“Ông ta càng nán lại thị trấn lâu thì càng khó…” Rebus sững lại. “Tôi thậm chí còn không biết tên ông ta,” ông thừa nhận.

Đột nhiên một giọng nói khác vang lên trong điện thoại. “Thanh tra Starr? Có phải thanh tra Derek Starr đang nói đấy không?”

Steelforth…

Rebus hít một hơi thật sâu.

“A lô?” Steelforth tiếp tục hỏi. “Bỗng dưng anh lại trở nên ngượng ngùng đấy à?”

Rebus cúp máy. Thầm nguyền rủa. Rồi ngay lập tức ông bấm số gọi tới trụ sở của một tờ báo địa phương.

“Xin cho mục Biếm họa,” ông nói.

“Tôi không chắc hiện giờ có ai không,” nữ nhân viên trực tổng đài nói.

“Thế còn bàn thu nhận tin tức?”

“Như tàu ma thôi, trong một ngày như thế này,” nữ nhân viên nói nghe như thể cả cô ta cũng sắp ở đâu đó khác, nhưng dù sao vẫn nối máy cho ông. Phải một lúc sau mới có người nhấc máy.

“Tôi là thanh tra Rebus ở Phòng Điều tra Hình sự sở Gaytield.”

“Chúng tôi luôn hân hạnh được tiếp chuyện công bộc của pháp luật,” nam phóng viên niềm nở. “Cả trên sóng lẫn ngoài đời…”

“Tôi không gọi tới để báo tin tức gì đâu, con trai. Tôi chỉ cần nói chuyện với Mairie Henderson.”

“Giờ cô ấy làm việc tự do rồi. Mà cô ấy là mục Biếm họa chứ không phải mục tin tức.”

“Chẳng phải các anh đã ngừng quảng bá cho cô ta và cho tên trùm khét tiếng Cafferty Ger Bự của cô ta trên trang nhất?”

“Anh biết đấy, tôi cũng đã đắn đo về việc ấy từ mấy năm trước rồi…” nam phóng viên nói nghe cứ như thể anh ta đang vô cùng thoải mái bộc bạch, và đã sẵn sàng cho một cuộc tán gẫu. “không chỉ về Cafferty - mà sẽ phỏng vấn tất cả các tay anh chị đang tung hoành từ bờ đông sang bờ tây. Tôi sẽ tìm hiểu xem bọn chúng đã khởi nghiệp giang hồ như thế nào, rồi cả các quy tắc hoạt động trong cái thế giới ngầm ấy…”

“Ừm, cảm ơn về sự chia sẻ nhé, nhưng có phải tôi đang chuyển phải kênh về chứng Parkinson không vậy?”

Nam phóng viên khịt mũi. “Chỉ chuyện trò một chút thôi mà.”

“Đừng có bảo tôi: tòa soạn hiện như con tàu ma, hả? Bọn họ đang bận rộn ngoài kia với laptop, cố gắng biến cuộc diễu hành thành áng văn hay, đúng chứ? Tuy nhiên, có một vấn đề là… tối qua có người đã rơi xuống từ tường thành tòa lâu đài và tôi chẳng hề thấy bất cứ mẩu thông tin nào về vụ này trên báo của các anh sáng nay.”

“Chúng tôi chỉ được nghe phong thanh về chuyện này khi đã quá muộn,” Anh chàng phóng viên ngừng lại. “Chỉ là tự sát phải không?”

“Anh nghĩ sao?”

“Tôi đang hỏi ông cơ mà.”

“Thực ra thì tôi mới là người hỏi trước - tôi đang hỏi anh số điện thoại của Mairie Henderson đấy nhé.”

“Sao anh lại cần số điện thoại của cô ấy?”

“Cứ cho tôi biết số của Mairie đi, rồi tôi sẽ cho anh hay một vài thông tin mà tôi sẽ không nói với cô ta.”

Nam phóng viên đắn đo trong giây lát rồi bảo Rebus chờ máy. Anh ta trở lại sau nửa phút. Cùng lúc ấy, chuông điện thoại kêu vang, cho ông biết ai đó khác đang cố gắng gọi được cho ông. Ông lờ nó đi, ghi lại những con số mà chàng phóng viên đang đọc ở đầu dây bên kia.

“Cảm ơn,” ông nói.

“Bây giờ đến lượt tôi nhận phần thưởng nho nhỏ của mình chứ nhỉ?”

“Hãy tự hỏi bản thân anh chuyện này: chỉ là tự sát, tại sao thằng cha Steelforth ti tiện của Cơ quan Đặc vụ lại phải bỏ công sức kiểm soát chuyện này?”

“Steelforth à? Đánh vần thế nào…?”

Nhưng Rebus đã cúp máy. Điện thoại của ông vang lên. Nhưng ông không trả lời; mà đã đoán được đến phân nửa cuộc điện thoại hẳn là ai gọi tới - trụ sở Chiến dịch Sorbus đã có số này, và sẽ chỉ mất chưa đầy một phút để Stellforth lần ra địa chỉ nhà của thuê bao điện thoại ấy. Một phút nữa để ông ta gọi cho Derek Starr và cam đoan là chẳng biết chuyện gì với chuyện gì đang diễn ra cả.

Bíp - bíp - bíp.

Rebus lại bật ti vi lên và ấn nút đặt chế độ yên lặng trên điều khiển. Chẳng có tin tức gì mới, chỉ toàn chương trình cho trẻ em và các tiết mục nhạc pop. Chiếc máy bay lên thẳng ban nãy lại bay vòng vòng. Ông đã kiểm tra chắc không phải nó đang nhắm vào căn hộ của mình.

“Chỉ vì ngươi bị hoang tưởng, John à…” ông tự lẩm bẩm. Chiếc điện thoại đã ngừng đổ chuông; ông gọi cho Mairie Henderson. Mấy năm vừa qua, họ đã dần trở thành bạn bè thân thiết; từ việc trao đổi thông tin làm những câu chuyện và lọc từ những câu chuyện lấy nhiều tin tức. Sau đó cô đột nhiên mất tích một thời gian và trở lại với cuốn sách viết về Cafferty - viết dưới sự hợp tác toàn diện của băng đảng nọ. Cũng có một lần cô ta xin phỏng vấn Rebus nhưng ông đã từ chối. Sau này cô ta có hỏi một lần nữa.

“Cái cách mà tay Ger Bự này nói chuyện với anh thật là…” cô ta phỉnh phờ, “tôi thực sự nghĩ anh cần phải kể câu chuyện của mình.”

Rebus chẳng hề cảm thấy cái sự cần ấy.

Tuy nhiên chẳng cảm thấy cần ấy cũng không cản được cuốn sách ấy thành công vang dội, không chỉ ở Scotland mà còn vươn xa hơn nữa. Mỹ, Canada rồi tận Úc. Còn được dịch ra mười sáu thứ tiếng khác nhau. Có một thời gian, Rebus không thể cầm tờ báo nào mà không đọc phải tin về cuốn sách. Rồi thì một vài giải thưởng, các chương trình trò chuyện trên truyền hình phỏng vấn nữ ký giả và nhân vật chính. Chẳng lẽ Cafferty đã dành cả đời hắn nỗ lực hủy hoại cộng đồng và khủng bố dân lành còn là chưa đủ… bây giờ hắn lại thành người của công chứng hoàn toàn.

Mairie cũng gửi tặng Rebus một bản sách; nhưng Rebus hoàn trả lại. Rồi hai tuần sau đó ông đi ra ngoài tự mua cho mình một cuốn - tại hiệu sách trên phố Princes với giá chỉ bằng một nửa giá gốc. Xem lướt qua vài trang rồi lại chẳng có bụng dạ nào mà lĩnh hội trọn mớ thông tin. Không gì chọc người ta lộn tiết hơn một kẻ ăn năn.

“Xin chào?”

“Mairie đấy à, tôi John Rebus đây.”

“Xin lỗi, John Rebus duy nhất mà tôi biết đã chết rồi.”

“Cô nói vậy thật là không công bằng.”

“Thế ai là người đã gửi trả lại cuốn sách hả! Tôi còn ký tặng anh và sau đủ thứ…”

“Ký tặng?”

“Anh thậm chí còn chẳng thèm đọc lời đề tặng nữa?”

“Cô đã viết những gì?”

“Tôi viết là ‘Bây giờ anh đang muốn gì, cứ nói thẳng ra đi’.”

“Xin lỗi vì chuyện ấy. Hãy để tôi đền bù cho cô.”

“Bằng cách yêu cầu tôi làm một việc nào đó chăng?”

“Làm sao mà cô đoán được nhỉ?” Rebus bật cười vào điện thoại. “Cô có định tới chỗ diễu hành không?”

“Tôi đang suy nghĩ.”

“Tôi có thể đãi cô một chiếc bánh kẹp đậu phụ.”

Cô khịt mũi. “Hồi xưa tôi từng chấp nhận những buổi hẹn rẻ tiền kiểu đó đấy.”

“Tôi sẽ mời cô thêm một cốc cà phê không chất kích…”

“John à, anh muốn cái quái gì chứ?” Từ ngữ nghe lạnh lùng nhưng kỳ thực giọng Mairie đã có vẻ cởi mở hơn một chút.

“Tôi cần thông tin về một hãng tên là Tập đoàn Công Nghiệp Pennen. Từng trực thuộc Bộ Quốc phòng. Tôi nghĩ bọn họ đang ở trong thành phố.”

“Và tại sao tôi phải quan tâm?”

“Cô không nhưng tôi thì có…” Ông ngừng lời để châm điếu thuốc; một làn khói mỏng bay ra khi ông nói tiếp. “Đã bao giờ cô nghe đến gã đàn em thân cận của Cafferty chưa?”

“Gã nào?” Mairie cố ra vẻ không hề hứng thú.

“Cyril Colliar. Mảnh vải bị cắt ra từ chiếc áo khoác của gã đã được tìm thấy.”

“Với lời thú tội của Cafferty viết trên đó hả? Hắn đã nói với tôi anh sẽ không bao giờ từ bỏ.”

“Tôi chỉ nghĩ nên cho cô biết thôi - dù sao thì tin này không phải là chuyện sẽ được công khai.”

Mairie im lặng trong giây lát. “Thế còn Tập đoàn Công nghiệp Pennen là thế nào?”

“Một câu chuyện hoàn toàn khác. Cô đã bao giờ nghe nói về Ben Webster chưa?”

“Báo chí có đưa tin về anh ta rồi mà.”

“Hãng Pennen này thanh toán cho thời gian anh ta ở tại khách sạn Balmoral.”

“Vậy thì sao?”

“Bởi thế nên tôi mới muốn biết thêm thông tin về bọn họ.”

“Giám đốc điều hành của bọn họ là Richard Pennen.” Cô bật cười vì cảm nhận được nỗi kinh ngạc của Rebus. “Anh đã nghe nói đến Google bao giờ chưa?”

“Và cô đã tra cứu trên đó ngay lúc chúng ta vẫn đang nói chuyện đấy à?”

“Anh đã bao giờ có máy vi tính ở nhà chưa?”

“Tôi từng mua một cái laptop.”

“Vậy anh có mạng Internet không?”

“Về lý thuyết thì có,” ông thú nhận. “Nhưng mà này, tôi chơi trò dò mìn hơi bị cừ đấy nhé…”

Cô lại cười phá lên và ông hiểu rằng mọi chuyện giữa hai người giờ đây đã ổn thỏa. Ông nghe từ đầu dây bên kia tiếng chất lỏng reo xì xì; tiếng lanh canh của ly cốc.

“Cô đang ngồi ở quán cà phê nào vậy?” ông hỏi.

“Quán Montpelier. Bên ngoài đang có nhiều người lắm, tất cả đều mặc đồ trắng.”

Quán cà phê Montpelier nằm ở khu Bruntfield; chỉ cách năm phút chạy xe hơi. “Tôi có thể tới mời cô ly cà phê đó. Đổi lại thì cô hướng dẫn tôi cách sử dụng laptop.”

“Nhưng tôi chuẩn bị về rồi. Anh muốn gặp nhau sau ở công viên Meadows không?”

“Chỗ nào cũng được. Đi uống chút gì nhé?”

“Được thôi. Tôi sẽ xem mình có thể tìm được thông tin gì về hãng Pennen này và gọi lại cho anh khi tôi xong việc.”

“Cô quả là siêu sao, Mairie à.”

“Và còn là tác giả của cuốn sách bán chạy nhất tha hồ mà khoe khoang nữa cơ.” Cô ngừng lời. “Anh biết đấy, phần của Cafferty đóng góp cho từ thiện cả.”

“Cafferty cứ việc tỏ ra hào phóng nếu hắn muốn. Lát chúng ta nói chuyện sau.” Rebus kết thúc cuộc gọi và kiểm tra tin nhắn trên điện thoại. Chỉ có một lời nhắn duy nhất. Là giọng của Steelforth, vừa được hơn chục từ phun ra thì Rebus đột ngột cúp máy. Lời hăm dọa còn dang dở ấy vang lên trong đầu ông khi ông bước tới chỗ dàn máy hi fi và khiến căn phòng tràn ngập trong tiếng nhạc du dương của nhóm Groundhogs…

Này Rebus, đừng bao giờ bày trò qua mặt tôi, bằng không tôi sẽ…

“… gãy hầu hết các xương chính của cơ thể.” Giáo sư Gates nói tiếp. Ông giáo sư già khẽ nhún vai một cái. “Bị ngã như thế thì có thể trông mong gì chứ?”

Giáo sư phải đi làm bởi Ben Webster đã lên bản tin. Công vụ khẩn: ai nấy đều muốn vụ này được đóng lại càng nhanh gọn càng tốt.

“Tuyên bố tự sát tế nhị,” lúc trước giáo sư Gates đã kết luận như vậy. Hôm nay tiến sĩ Curt cũng có mặt tại phòng khám nghiệm tử thi cùng với giáo sư. Luật Scotland quy định cần có hai chuyên gia khám nghiệm tử thi: để có thể chứng thực được kết quả giám định. Giúp cho các thủ tục pháp lý ở tòa án gọn gàng hơn. Trong hai người đàn ông giáo sư Gates trông nặng nề hơn, mặt lúc nào cũng đỏ ửng và chiếc mũi vẹo do hồi nhỏ bị tấn công ở đường ném bóng bầu dục (theo lời kể của ông) hay dại dột ẩu đả với bạn bè sinh viên. Tiến sĩ Curt, người đồng nghiệp hậu bối kém giáo sư Gates chừng bốn, năm tuổi, cao nhỉnh hơn một chút và gầy hơn vị giáo sư rất nhiều. Cả hai người đều đang đương nhiệm tại đại học Edinburgh. Học kỳ đã kết thúc, họ hoàn toàn có thể tìm nơi nào đó nằm phơi mình tận hưởng ánh mặt trời, nhưng Rebus chưa hề thấy họ đi nghỉ lần nào - có thể người này sẽ coi nghỉ lễ là một biểu hiện của tình trạng yếu kém trước người kia.

“Anh không tham dự cuộc diễu hành hả John?” Curt hỏi. Ba người đàn ông lúc này đang đứng quanh chiếc bàn bằng thép trong nhà xác nằm trên phố Cowgate. Ngay phía sau họ, một người trợ lý đang di chuyển các khay và dụng cụ khiến phát ra hàng loạt những tiếng kim loại cạo kèn kẹt lẫn va nhau loảng xoảng.

“Quá vô vị đối với tôi,” Rebus trả lời. “Tôi sẽ chỉ bước chân ra ngoài đường vào thứ Hai tới.”

“Cùng với tất cả những kẻ vô chính phủ khác,” giáo sư Gates nói thêm, vừa rạch một đường trên cái xác. Có một khu vực dành cho người xem, và Rebus vẫn thường ở đó, đằng sau tấm chắn bảo vệ hiệu Perspex, cách xa khỏi quy trình như một thứ nghi lễ này. Nhưng, giáo sư Gates đã nói “đây là cuối tuần” và họ có thể “không tuân thủ một vài thủ tục nhất định”. Mặc dù trước kia Rebus đã thấy lục phủ ngũ tạng con người nhưng ông vẫn ngoảnh mặt đi ngay.

“Anh ta bao nhiêu tuổi nhỉ - ba mươi tư hay ba mươi nhăm?” giáo sư Gates hỏi.

“Ba mươi tư,” người trợ lý trả lời.

“Xét về tuổi tác, tình trạng cơ thể khá là khỏe mạnh.”

“Người chị gái cho biết anh ta thường xuyên tập luyện giữ gìn vóc dáng: chạy bộ, bơi lội và tập thể dục.”

“Đó có phải là người đã cung cấp thông tin không?” Rebus hỏi, cảm thấy thật nhẹ nhõm khi được quay mặt về phía người trợ lý.

“Cha mẹ của họ đều đã mất.”

“Ghi cả trong hồ sơ rồi mà nhỉ?” Curt hỏi với giọng lè nhè, cặp mắt tròn và sáng của ông ta không quên tập trung dõi theo từng động tác của người đồng nghiệp. “Dao mổ có đủ sắc không, anh Sandy?”

Giáo sư Gates lờ câu hỏi của Curt. “Mẹ bị giết trong một vụ cướp nhà băng. Thực sự bi kịch; cha không thể chịu nổi sau khi mất đi người vợ.”

“Ông ta cứ thế mà đau yếu dần rồi ra đi đúng không?” Curt bổ sung thêm vào. “Muốn tôi vào thay cho anh không, Sandy? Anh bị mệt thì cũng dễ hiểu thôi, tuần vừa rồi chúng ta đã trải qua…”

“Đừng gây ồn ào nữa xem nào.”

Curt thở dài một tiếng và nhún vai, cả hai hành động đó đều nhằm gây ấn tượng với Rebus.

“Cô chị gái ở Dundee có tới đây không?” Rebus hỏi người trợ lý.

“Làm việc ngay tại Luân Đôn thôi. Cô ấy là cảnh sát, nhưng xinh đẹp hơn phần lớn các nữ cảnh sát.”

“Ngày lễ tình nhân năm tới đằng nào cậu cũng không có hẹn đâu mà,” Rebus vặn lại.

“Dĩ nhiên là các anh cũng không rồi.”

“Tội nghiệp cô ấy,” Curt bình luận. “Mất tất cả người thân như thế…”

“Hai chị em họ có thân nhau không?” Rebus không nhịn được mà buột miệng hỏi. Giáo sư Gates thấy đây là một câu hỏi kỳ cục, bèn ngưng việc, ngước nhìn lên. Rebus lờ vị giáo sư đi.

“Tôi không nghĩ dạo gần đây cô ấy thường xuyên gặp em trai đâu,” người trợ lý trả lời.

Giống như mình và Michael…

“Như thế cũng đâu có gì là bất thường.”

“Cô ta không đi lên đây một mình phải không?” Rebus hỏi.

“Không có ai cùng với cô ấy khi tôi lấy thông tin,” người trợ lý nói, tỏ thái độ đương-nhiên-là-vậy. “Sau đó tôi cho cô ấy một tách trà và để cô ấy ngồi lại phòng chờ.”

“Không phải cô ta còn ở đó đấy chứ?” giáo sư Gates ngắt lời anh ta.

Người trợ lý nhìn quanh, băn khoăn tự hỏi liệu có phải anh ta vi phạm quy định nào không. “Tôi còn phải đi chuẩn bị dụng cụ mổ nên…”

“Cả tòa nhà này chẳng có ai ngoài chúng ta cả,” giáo sư Gates cắm cảu. “Tới đó xem cô ấy có làm sao không đi.”

“Để tôi,” Rebus nói.

Giáo sư Gates quay về phía ông, hai tay hãy còn cầm một búi ruột nhang nháng sáng: “Có chuyện gì vậy, John? Anh cảm thấy trong người không ổn à?”

Không có ai ở trong phòng chờ. Một cốc trà trống không, được trang trí phù hiệu của câu lạc bộ Những người hâm mộ đội bóng Kỵ binh Glasgow, đặt dưới sàn nhà kế bên chiếc ghế.

Rebus sờ chiếc cốc: vẫn còn ấm. Ông liền bước nhanh về phía cửa chính. Một bộ phận dân chúng đang tiến vào tòa nhà từ con hẻm trên phố Cowgate. Ông đưa mắt kiếm tìm dọc con phố nhưng chẳng nhìn thấy ai. Rebus bèn đi tới góc phố Cowgate và bắt gặp một bóng người ngồi trên bờ tường thấp ở phía trước nhà xác. Cô ta đang chăm chú nhìn ngôi trường mẫu giáo phía bên kia đường. Rebus dừng lại ngay trước mặt người phụ nữ.

“Ông có xì gà không?” cô ta hỏi.

“Cô muốn hút một điếu ư?”

“Lúc này cũng giống mọi lúc nào khác thôi.”

“Nghĩa là bình thường cô không hút thuốc.”

“Vậy thì sao?”

“Vậy thì tôi sẽ không làm hư cô đâu.”

Nãy giờ đây là lần đầu tiên cô ta nhìn lên Rebus. Cô ta có mái tóc ngắn và một khuôn mặt tròn với cái cằm hơi nhô lên. Váy cô ta mặc dài tới gối, để lộ ra chừng một in sơ đôi cẳng chân bên trên đôi bốt nâu cổ lông. Trên bờ tường cạnh cô ta lùm lùm một chiếc túi ngoại cỡ, có lẽ là tất cả mọi thứ có thể quẳng vào được - trong cơn hoảng loạn hối hả - trước khi chạy vội ra Bắc.

“Tôi là thanh tra Rebus.” Ông nói với cô ta. “Tôi thực sự rất lấy làm tiếc về chuyện của em trai cô.”

Cô ta khẽ gật đầu, rồi lại dõi ánh mắt về phía trường mẫu giáo. “Chỗ đó có đang làm việc không?” cô ta chỉ tay theo hướng ngôi trường.

“Theo tôi được biết thì nó không mở hôm nay, tất nhiên là thế rồi…”

“Nhưng nó là nhà trẻ cơ mà.” Cô ta quay lại xem xét tòa nhà phía sau mình. “Và nó nằm ở ngay bên kia đường, đối diện với tòa nhà này. Thật là gần, phải không thanh tra Rebus?”

“Tôi đồng ý với cô. Tôi cũng rất tiếc vì đã không có mặt khi họ lấy lời khai.”

“Vì sao? Ông biết Ben của tôi ư?”

“Không… Tôi chỉ nghĩ… Sao không có ai đi cùng cô vậy?”

“Ví dụ như ai?”

“Thì người của khu vực bầu cử… hay đảng.”

“Ông cho rằng Công đảng giờ còn cần cóc gì cậu ấy sao?” Cô ta bật ra một tiếng cười cộc cằn. “Vào giờ này tất cả bọn họ đều đang dàn hàng ngay trên đầu cuộc tuần hành chết tiệt ấy, bận rộn chỉnh sửa mặt mũi trang phục sao cho trông ngon nhất khi vào ảnh. Ben từng nói đi nói lại về việc cậu ấy sắp tiếp cận được với cái thứ mà cậu ấy gọi là ‘quyền lực’. Rốt cuộc thì nó đã mang lại những gì cho cậu ấy chứ.”

“Cô nên giữ mồm giữ miệng,” Rebus cảnh báo người phụ nữ. “Cô nói cứ như thể cô đang sẵn lòng đứng vào hàng cùng những kẻ tuần hành vậy.” Cô ta chỉ khịt mũi chứ không đáp lời. “Cô có biết tại sao cậu ấy…?” Rebus ngắt giọng. “Mong cô hiểu rằng tôi cần phải hỏi.”

“Tôi cũng là cảnh sát như ông.” Cô ta nhìn Rebus lấy bao thuốc ra. “Chỉ một điếu thôi mà,” cô ta nài nỉ. Làm sao ông có thể từ chối được? Ông châm lửa cả hai điếu xì gà rồi xoay mình đứng dựa vào bờ tường kế bên người phụ nữ.

“Không xe cộ,” cô ta nhận xét.

“Thành phố bị phong tỏa rồi,” ông giải thích. “Cô sẽ khó mà bắt được taxi, nhưng xe của tôi đậu ngay đằng…”

“Tôi có thể đi bộ,” cô ta trả lời Rebus. “Cậu ấy không để lại lời nhắn nào hết, nếu đó là điều ông muốn hỏi. Đêm qua hình như vẫn ổn, có vẻ rất thoải mái… Đồng nghiệp không biết giải thích ra sao… không có vấn đề gì trong công việc cả.” Cô ta ngừng lời và ngước mắt nhìn lên bầu trời. “Ngoại trừ một điều đó là cậu ấy luôn luôn gặp khó khăn trong công việc.”

“Nghe có vẻ hai chị em cô gần gũi nhau lắm.”

“Phần lớn ngày trong tuần cậu ấy ở Luân Đôn. Chúng tôi chưa gặp nhau khoảng một tháng nay - thực ra có lẽ khoảng gần hai tháng thì đúng hơn - nhưng vẫn có điện thoại và email…” Cô ta hít một hơi thuốc.

“Cậu ấy gặp khó khăn trong công việc là thế nào?” Rebus hỏi với giọng nôn nóng.

“Ben phụ trách mảng viện trợ nước ngoài, chịu trách nhiệm đưa ra quyết định xem những nền độc tài chuyên chính đổ nát nào của châu Phi xứng đáng nhận được viện trợ của chúng ta.”

“Giải thích được cậu ta đang làm gì ở đây,” Rebus nói nhỏ, gần như là đang tự nhủ.

Người phụ nữ chậm rãi và buồn rầu gật đầu. “Đang tiếp cận các nhân vật tai to mặt lớn - một bữa tiệc tối không ngại tốn kém trong Lâu đài Edinburgh giữa lúc ta thảo luận về thực trạng đói nghèo trên thế giới.”

“Cậu ấy ý thức được điểm trớ trêu này chứ?” Rebus phỏng đoán.

“Ồ, có chứ.”

“Còn tính phù phiếm?”

Chị gái người đàn ông xấu số mở to mắt nhìn Rebus. “Không đời nào,” cô ta thì thầm. “Phù phiếm không phải là bản tính của Ben.” Cô ta chớp mắt cố ngăn dòng lệ, đồng thời hít một hơi và thở dài, rồi búng phần lớn điếu thuốc xuống lòng đường. “Tôi cần phải đi.” Người phụ nữ lấy ra một chiếc ví từ cái túi khoác vai, đưa cho Rebus tấm danh thiếp. Trên đó chỉ ghi mỗi tên cô ta - Stacey Webster - kèm theo số điện thoại di động.

“Stacey này, cô hoạt động trong ngành cảnh sát bao lâu rồi?”

“Tám năm. Ba năm vừa rồi ở sở Scotland Yard.” Mắt cô ta vẫn không rời Rebus. “Có nhiều điều ông sẽ hỏi tôi: ví như Ben có kẻ thù nào không? Có vấn đề gì về tiền bạc không? Có mối quan hệ nào trở nên tồi tệ không? Để sau nhé, hả? Một hay hai ngày nữa hãy gọi cho tôi.”

“Được thôi.”

“Không có gì…” Người phụ nữ không sao thốt ra được những lời tiếp theo; bèn hít một hơi thật sâu và cố diễn tả lần nữa. “Không có gì cho thấy cậu ấy không hề tự ngã sao?”

“Cậu ấy đã uống một hoặc hay ly rượu - cũng có thể đã bị chếnh choáng.”

“Không ai trông thấy gì ư?”

Rebus nhún vai. “Cô có chắc mình không cần đi nhờ xe của tôi không?”

Cô ta lắc đầu. “Tôi cần phải đi bộ.”

“Một lời khuyên nhé: tránh xa đoạn đường có diễu hành. Có thể chúng ta sẽ gặp lại nhau… và tôi thực sự rất lấy làm tiếc về chuyện của Ben.”

Ánh mắt người phụ nữ cứ xoáy vào ông: “Cứ làm như ông thực lòng thấy tiếc cho em trai tôi vậy.”

Suýt nữa thì Rebus đã mở lòng với cô ta - ngày hôm qua tôi cũng vừa nhìn em trai mình nằm trong quan tài - nhưng ông chỉ mím môi lại thay vì nói. Cô ta có thể sẽ hỏi những điều như: Hai anh em ông có gần gũi nhau không? Ông có ổn không? Những câu hỏi mà Rebus không thực sự biết mình sẽ trả lời như thế nào. Ông đứng đó nhìn dáng người phụ nữ đơn độc bước từng bước dài dọc con phố Cowgate, rồi ông quay trở vào tòa nhà xem phần cuối của cuộc khám nghiệm tử thi.