Một Đêm Xa Nhà

Hạnh cắn chặt môi, tay xoa những vết roi lằn trên da thịt rồi đưa mắt hằn học nhìn người chồng đứng gần ngay đấy. Tay hắn vẫn còn cầm lăm lăm chiếc chổi lông gà, mặt hắn đỏ nhẫy, nhất là hai con mắt mà lòng trắng vằn đầy những tia đỏ, hai con ngươi màu hung hung chiếu ra những tia sáng dữ dội, hung ác. Cặp môi dầy thâm sì lúc bấy giờ đương ngoác ra mà chửi mắng vợ. Hơi rượu nồng nặc từ miệng hắn theo hơi nói phào ra khiến Hạnh kinh tởm. Nghĩ tới cặp môi ấy đã nhiều lúc hôn mình và kìa, người có cái mặt kẻ cướp kia lại là chồng mình, ý tưởng đó làm Hạnh lạnh người. Nỗi uất ức trào lên cùng với lòng khinh ghét, ghê tởm người chồng vũ phu đến cực điểm. Hạnh vùng đứng dậy chạy lên tủ trên gác, mở lấy vài bộ quần áo gói vào một chiếc tả lót của con, rồi xuống nhà, theo lối cổng sau ra đường. Người vú em nhìn theo Hạnh; chị ta hơi rụt rè chìa đứa nhỏ ra phía Hạnh, rồi cố nhếch mép nói:

– Mợ đi đâu thế? Bế em tí nào.

Hạnh như một cái máy, gạt đứa con mới độ tám tháng đương xoài hai tay theo nàng; nàng gắt gỏng trả lời vú em:

– Đi đâu mặc kệ tôi, xê ra!

Rồi nàng gọi xe tay nhảy lên, đầu óc như mê đi. Nhưng chợt tiếng người phu xe hỏi:

– Thưa bà đi đâu?

Đi đâu? Hạnh lúng túng một giây rồi trả lời:

– Ra ga, nhanh lên!

Hạnh cũng chẳng biết giục nhanh lên để làm gì, và câu “ra ga” có lẽ là theo thói quen của nàng, mỗi khi có chuyện gì bực mình với chồng, nàng vẫn ra ga lấy vé tầu đi về quê với mẹ. Nhưng bây giờ về quê à? Hạnh nghĩ lại mẹ nàng thường rất phiền lòng về sự bất hoà giữa hai vợ chồng nàng. Và vì thương mẹ nên mới hôm kia, sau khi ăn cơm chiều xong, nhìn chồng nô đùa với con, Hạnh vui vẻ lấy giấy bút ra viết thư cho mẹ, nàng nhớ có đoạn:“Thưa mẹ, nhà con độ này đã khá, biết thương vợ con và đã chừa rượu. Con chắc chúng con sẽ không bao giờ có chuyện để phiền lòng mẹ nữa…” Sự thực thì không phải chồng nàng chừa rượu. Hồi đó mới có cuộc đảo chánh, thứ rượu “cô nhác” mà chồng nàng ưa thích nhất kiếm đâu cũng không ra!

Ấy thế mà bây giờ! Nước mắt Hạnh trào ra, nàng nấc lên để kìm những tiếng khóc, đồng lúc người phu xe đặt càng xe xuống và nói:

– Thưa bà, tới rồi ạ.

Hạnh bước xuống lấy tiền trả, người phu xe vừa đỡ tiền, vừa có vẻ tò mò nhìn vào hai mắt đỏ hoe của Hạnh. Nhưng Hạnh không để ý, nàng lảo đảo như người không hồn bước vào ga. Vừa hay chuyến tầu xuôi sắp chạy. Hạnh lách mình chen bừa vào lấy vé ngang. Một cử chỉ lúc bình thường không bao giờ Hạnh làm. Mấy người bị chen tức bực hích vào người Hạnh rồi lầm bầm mắng nhưng Hạnh cũng mặc.

Lúc lên tầu, Hạnh tìm một chỗ khuất ở góc toa ngồi xuống. Thật lạ lùng, óc nàng bây giờ trống rỗng, không có một ý nghĩ gì cả. Nàng ngồi ngây người, mãi đến khi tầu bắt đầu chuyển bánh thì Hạnh đứng dậy, thò đầu ra cửa toa, nhìn về phía thành phố Hà-nội.

Này cuối phố ga kia là chợ cửa Nam và khu kia là khu Sinh-từ. Mắt Hạnh đăm đăm nhìn vào chỗ mà nàng đoán là khu Sinh-từ ấy. “Nhà mình chỉ ở nội trong cái vòm kia, trong giờ phút này có con của mình đương sống ở đấy.”

Hạnh cứ nghĩ vậy và nhìn theo mãi cho tới lúc đoàn tầu chạy đã xa. Một hồi còi vang lên. Thành phố Hà-nội bây giờ khuất hẳn. Hạnh không còn đoán được khoảng nào có nhà và con của nàng ở đâu nữa, nàng quay vào ngồi phịch xuống ghế, nước mắt lại trào ra. Dần dần nàng ngả đầu tựa vào vách tầu, nghĩ tới con. Tất cả mọi hình dáng của nó, từ cái chân cái tay, từ cái miệng cười xinh xắn, cái gì nàng cũng nhớ một cách tỉ mỉ hết sức. Nàng bỗng đưa tay ra nhìn đồng hồ: đã gần năm giờ chiều. Năm giờ thì con nàng ăn bột. Lệ thường ngày, bao giờ nàng cũng tắm cho thằng bé vào trước bữa ăn này. Nhưng hôm nay chắc là vú em phải tắm cho nó. Trước mắt nàng hiện ra cái đầu xinh xinh có những sợi tóc màu hung hung mềm như tơ và óng nuột của con nàng. Nghĩ tới vú em mà vò đầu cho con, Hạnh không được yên tâm chút nào.

Ai lại có một lần nàng bảo vú vò đầu cho thằng bé, hai bên kẽ tai của thằng bé vẫn còn bám đầy bọt xà-phòng mà vú ấy đã không giội nước tới. Từ hôm đó Hạnh không để cho vú em tắm cho con nữa. Ấy thế mà hôm nay, thật tội nghiệp cho thằng bé! Nhất định là vú em tắm cho nó không thể nào sạch được rồi.

– Bà cũng về Nam?

Người đàn bà nhà quê ngồi cạnh hỏi liền hai câu, Hạnh mới giật mình trả lời:

– Vâng. À không…cháu xuống Phủ Lý.

Nói về Phủ Lý, Hạnh lại nghĩ đến mẹ và thấy thương mẹ vô cùng. Chốc nữa bà cụ mà trông thấy mình thế nào cũng lại rươm rướm nước mắt và thở dài đấy. Không, không thể nào về với mẹ được. Mình mới gửi thư cho mẹ ngày hôm kia. Có lẽ hôm nay ở nhà mẹ mình mới nhận được. Chắc bây giờ bà cụ đương bắt thằng cháu đọc thư mình và đương mỉm cười sung sướng, chửi yêu mình đây.

Hạnh thở dài suy nghĩ: “Chẳng nhẽ mình lại xuống ga này chờ tầu trở ra Hà-nội với chồng con.” Nhắc đến con, Hạnh nóng nẩy muốn làm theo ý nghĩ ấy. Nhưng còn chồng? Cái mặt đỏ nhẫy, hai con mắt hung ác và cặp môi dầy thâm sì của hắn thường thốt ra những lời thô tục để mà chửi mắng nàng. “Không, mình phải ly dị, thế nào cũng phải ly dị, mà lần này thì nhất định sẽ không về với hắn nữa.”

Tàu qua Đồng-văn, mỗi lúc một chạy gần tới Phủ Lý. Đầu óc Hạnh quay cuồng. Chỉ còn mấy phút nữa để quyết định. Xuống Phủ Lý với mẹ hay thôi? Mà không về với mẹ thì đi đâu? Chẳng nhẽ lại về với chồng? Không, đã bảo nhất định không về với đồ vũ phu ấy mà, rồi hắn được thể lần sau cứ thế. Hạnh nhắc câu ấy trong óc và thầm hứa sẽ giữa ý nghĩ đó một cách cương quyết cốt để đánh tan cái ý nửa về nửa đi hiện đang có trong óc nàng.

Đoàn tầu rít một hồi còi dài, từ từ dừng bánh trước ga Phủ Lý. Hạnh xoay người ngồi ngay ngắn lại, tỏ ý nhất định cứ ngồi yên không xuống ga để về với mẹ nữa. Nàng không quay nhìn ra ngoài ga, cũng không cả cựa mình. Hình như Hạnh sợ chỉ một cử chỉ của chính nàng lúc ấy sẽ làm thay đổi được ý nghĩ của nàng.

“Thôi thế bây giờ cứ xuống Nam Định đã, cũng là một dịp hay, bởi mình chưa xuống đấy bao giờ. Ồ, còn vé mình chỉ mua đến Phủ Lý…Nhưng không cần, tới Nam đến nộp phạt là cùng chứ gì.”

.

Hạnh đi trên hè phố Nam Định; nàng lo sợ vì chưa biết sẽ đi đâu. Hạnh thấy mình bơ vơ; nàng tức tủi và oán ghét chồng vô cùng. Giá hắn cứ tử tế thì bây giờ việc gì mình phải lang thang như thế này.

Hạnh cảm thấy suốt người mỏi mệt, rời rã, chân bước như kéo lê trên hè đường, tiếng guốc kêu quèn quẹt. Mãi bây giờ Hạnh mới biết mình vẫn chỉ đi guốc. Nhìn xuống hai bàn chân, vì đi bộ nhiều bị xuống máu, trông như sưng lên và bụi bậm bám đen, cáu bẩn lạ thường, tự nhiên Hạnh nghĩ đến cái giường ngủ ở nhà mà mọi ngày chẳng bao giờ Hạnh thèm biết đến sự êm ấm, sạch sẽ của nó. Hạnh tưởng tượng thân thể sẽ được thoải mái và dễ chịu lắm, nếu ngay lúc này nàng được ngả lưng trên chiếc giường của mình. Nàng sẽ nhắm mắt lại thiếp đi, ngủ một cái đã. Mặc tất cả mọi chuyện, không cần nghĩ đến điều gì, ngay cả đến anh chồng đáng ghét. Nhưng ác hại, đây không phải là nhà nàng. Hạnh cứ phải kéo lê trên hè phố Nam Định, một thành phố xa lạ mà nàng không có lấy một người quen thuộc nào cả. Làm thế nào bây giờ, đi đâu và ngủ ở đâu đêm nay? Rồi mai mốt biết làm cách nào mà xây dựng được một cuộc sống mới cho chính mình. Tất cả lòng bồng bột vì tức giận từ lúc ở nhà ra đi biến hết, Hạnh chỉ còn thấy lo sợ và tủi thân. Hạnh buồn rầu nghĩ đến người chồng mà nàng không thể nào thương yêu được nữa. Mối cảm tình đối với hắn thực đã chết hẳn. Vậy mà nàng vẫn cứ phải sống bên cạnh hắn, chỉ vì sự sống hàng ngày đã thành một nếp quen thuộc và sâu xa quá, Hạnh thấy khó mà dứt bỏ được.

– Bà lên xe?

Tiếng mời của người phu xe khiến Hạnh dừng lại. Nàng ngần ngừ rồi bước lên. Tay bất chợt nắn vào túi áo. Hơn chục bạc tiền hàng vừa thu buổi sáng vẫn còn nguyên trong túi. Với số tiền này, nàng sẽ sống được mười hôm rồi liệu sau. Hạnh nghĩ đến đồ nữ trang nàng đeo trong người, tất cả có tới trăm bạc nên cũng được yên tâm.

– Thưa bà về đâu?

Bây giờ thì còn biết về đâu. Chỉ có cách đi thuê phòng ngủ. Nghĩ đến thuê phòng ngũ, Hạnh áy náy và sinh ngượng với chính mình. Nàng cố lấy giọng tự nhiên bảo với người phu xe:

– À, bác xem có phòng ngủ sạch sẽ kéo tôi đến. Tôi ở Hà-nội vừa định tìm bà con nhưng để đến mai, bây giờ trời tối rồi, mình tới sợ không tiện.

Dứt lời, Hạnh càng thấy ngượng vì câu nói dối của mình, dù nàng biết rằng đấy chỉ là cách nói cho người phu xe đừng nhầm coi mình là một gái chơi. Phải, chỉ có gái chơi mới đi thuê phòng ngủ, chứ đàn bà tử tế có ai lại thế bao giờ.

Đương mải nghĩ ngợi thì người phu xe kéo nàng rẽ vào ngõ vắng, rồi dừng lại trước căn nhà trông rất bí mật và kín đáo. Một ngọn đèn điện bóng nhỏ, ánh sáng vàng khè, mắc ngay dưới tấm biển gỗ treo phía trên cổng ra vào. Trên biển đề mấy chữ:“Có phòng cho thuê”. Nhìn những thứ ấy, Hạnh thấy người rờn rợn, nàng ngập ngừng hỏi người phu xe:

– Có nơi nào khác không, hở bác? Ở đây tôi sợ không được sạch sẽ.

Người phu xe cười nhếch mép một cách đáng ghét rồi trả lời Hạnh:

– Thưa cô, ở dưới này thế là nhất rồi đấy ạ, chứ lấy đâu được như trên Hà-nội.

Hạnh nóng bừng người lên vì tức tủi. Nàng nhận thấy rõ ràng cái giá trị của một người đàn bà một mình đi đến nhà “ô ten” là thế này đấy. “Lúc đầu nó mời mình lên xe thì nó gọi mình bằng bà, bây giờ nó lại gọi bằng cô.” Hạnh hậm hực nghĩ như vậy và nhớ lại câu nói của người phu xe: “Như thế là nhất rồi đấy ạ, chứ lấy đâu được như trên Hà-nội.” À, thì ra nó cho mình là gái điếm đứt đi rồi còn gì nữa. Chắc nó yên trí rằng mình vẫn quen ra vào các phòng ngủ cho nên nó mới nói thế chứ. Làm thế nào để tỏ cho nó biết rằng mình là một người đàn bà hoàn toàn lương thiện? Chẳng nhẽ lại kể ra với nó là tôi đứng đắn đây à.

Người phu xe từ nãy chạy vào xem còn buồng không, bây giờ đã trở ra cùng với người bồi buồng. Anh ta nói với Hạnh:

– Trên gác còn cái buồng lớn khá lắm cô ạ. Cô vào lấy ngay đi, chẳng có chốc nữa đi suốt Nam Định cũng không có. Vì hôm nay đầu tháng lính Tây đi chơi nhiều.

Hạnh bất đắc dĩ phải xuống xe. Nàng định tâm giữ một thái độ thật đứng đắn. Vì vậy sau khi trả tiền xe, nàng nghiêm nét mặt, cố lấy dáng đi cho đĩnh đạc, bước theo người bồi vào trong nhà, nhưng tiếng guốc ở chân, dù nàng đã cố nhón gót bước cho thật êm, vẫn không giấu được tiếng kêu cồng cộc tuy rất khẽ. Lại cái gói quần áo mà nàng ôm bên cạnh nách, ngần ấy thứ làm Hạnh tự nhận thấy mình có vẻ lôi thôi, bệ rạc qúa. Nhất là bộ quần áo nàng đang mặc nhầu nát hết sức rồi.

Hạnh theo người bồi đi qua một cái sân gạch tối, tới chân cầu thang cũng bằng gạch. Ở đấy cũng có một ngọn đèn điện nhỏ chiếu cái thứ ánh sáng vàng khè như ở ngoài cổng. Không khí không hẳn là yên tĩnh, tuy mấy cái buồng liền sát chân cầu thang đều đóng cửa im ỉm; nhưng từ những khe cửa chớp ở các buồng vẫn có những tia sáng yếu hắt ra. Lạ lắm, cả từ cái ánh sáng ở đây cũng khang khác, không giống như ở nhà nàng, như ở các hiệu buôn hay ở chung quanh cuộc đời nàng đang sống. Ồ, cả đến người bồi đi trước nàng cũng có vẻ khác thường. Anh ta cứ lùi lủi chẳng nói câu nào cho đến lúc đưa Hạnh lên tới gác. Anh ta dừng lại ở một cái buồng đầu dẫy, lôi từ cạp quần ra xâu chìa khoá, mở cửa rồi vào trước. Thoạt tiên, anh ta bật đèn, đoạn ra mở toang cả hai cánh cửa sổ; xong anh ta lại lùi lủi đi ra, mặc Hạnh đứng giữa buồng, không thèm hỏi nàng một câu nào cả.

Hạnh đưa mắt nhìn quanh buồng, nhưng cũng chẳng nhận định rõ hẳn nó ra làm sao, vì óc nàng đã sẵn có cảm giác ghê sợ mà từ phút vào tới buồng này cảm giác đó chỉ có phần tăng hơn lên. Ngay lúc này, Hạnh muốn nức lên khóc thật nhiều, nhưng nhìn đến cái cửa mà anh bồi đi ra vẫn để ngỏ, Hạnh lại phải ra đóng cửa. Xong quay vào ngồi xuống chiếc ghế và gục mặt xuống bàn để mặc nước mắt chảy ra, nàng đã khóc từng tiếng nức nở rung cả vai.

Bỗng có tiếng gõ cửa, Hạnh đứng dậy vừa lau mắt, vừa cố giấu giọng khóc, hỏi ra:

– Ai?

– Tôi!

Tiếng trả lời cụt ngủn, vậy mà Hạnh cũng biết là tiếng anh bồi lúc nãy, tuy nàng chưa từng nghe anh ta nói câu nào. Hạnh đành phải ra mở cửa, anh bồi thản nhiên bước vào, một tay ôm giỏ nước vào ngực, còn một tay cầm hai cái cốc thủy tinh. Anh ta lẳng lặng đặt các thứ lên bàn, xong đi ra, vẫn không đóng cửa trả lại. Hạnh nhìn theo, khó chịu hết sức, chỉ muốn gọi hắn lại mắng mấy câu cho hả, nhưng không dám. Rút cục, nàng phải ra đóng cửa vậy. Lần này Hạnh quay về ghế, nhưng nàng không ngồi mà chỉ đứng ngây ra, nàng thấy mình rất khổ mà không sao khóc được nữa. Nghĩ đến việc cãi nhau với chồng, hình dáng anh chồng vừa hiện ra trong óc Hạnh với tất cả những cái đáng ghét thì lại có tiếng gõ cửa. Hạnh cáu kỉnh, hầm hầm ra mở, không cần hỏi xem ai, vì đã đoán là anh bồi. Anh ta lại vào, tay cầm mảnh giấy, lọ mực nhỏ và cái bút, đi thẳng tới bàn để các thức lên. Xong anh ta nói với Hạnh bằng một giọng rất thản nhiên:

– Bà biên cho.

Hạnh mở to mắt ngạc nhiên hỏi:

– Biên gì?

– Tên tuổi, chỗ ở.

– Vẽ, việc gì mà phải biên.

– Không được, lệ ở đây thế.

Hạnh khẽ nhăn mặt, cầm bút lên viết. Nhưng nàng biên bịa một tên và chỗ ở giả, xong đặt mạnh bút xuống bàn hỏi gay gắt:

– Còn gì nữa không?

Người bồi cầm mảnh giấy lên, nhìn vào những chữ Hạnh vừa viết rồi trả lời:

– Tiền buồng.

– Bao nhiêu?

– Một đồng tám.

Hạnh nhướng mắt kêu lên:

– Trời! Sao đắt thế?

– Giá ở đây thế!

Hạnh lấy hai tờ giấy một đồng để lên bàn, người bồi cầm lấy và cầm luôn cả giấy mực đi ra, vẫn cứ không đóng cửa. Hạnh chán nản thở dài, ngồi phịch xuống ghế để chờ, vì biết hắn sắp vào để trả lại tiền cho mình. Thật thế, hắn đã vào, hai tay bưng một chậu nước để lên một cái bàn nhỏ tận cuối buồng rồi tới đặt trước mặt Hạnh hai đồng hào mà hắn cầm kẹp ở giữa hai ngón tay:

– Còn lại của cô hai hào.

Hạnh ngần ngừ nửa muốn cầm, nửa muốn thôi. Nàng tính toán và khó chịu vì số tiền lại còn thừa những hai hào, chẳng nhẽ lấy lại một hào, coi không tiện. Sao không lẻ một đồng chín hoặc đồng bẩy có phải dễ xử hơn không? Ừ, nếu giá cái buồng nầy đồng bẩy thì nàng lấy về hai hào, cho hắn một hào thôi, như thế thật là tự nhiên, đằng này lại còn những hai hào. Nếu cho cả hắn thì nhiều quá: giá tiền nửa cân mỡ, nhà dùng ít ra hàng tuần mới hết chứ có ít đâu. Hạnh vừa nghĩ vừa đưa mắt nhìn anh bồi lúc ấy đương đưa tay phẩy sơ sơ trên bàn và để lại một vài cái chén, dáng điệu anh ta như có vẻ chờ đợi một cái gì. Hạnh nói nhanh:

– Thôi, bác cầm lấy chỗ tiền lẻ.

Người bồi tươi hẳn nét mặt lên, anh ta cầm nhanh lấy hai hào như người vồ, đoạn nhìn Hạnh. Có lẽ từ lúc cho tới bây giờ hắn mới nhìn Hạnh là một. Trước khi ra khỏi buồng, hắn quay lại nói với Hạnh:

– Thưa cô, có chậu nước sạch rửa mặt được đấy ạ. Nếu cô có cần gì thêm cứ gọi cháu lấy.

Hạnh gật đầu, chờ người bồi ra khỏi, nàng đóng cửa, khoá trái lại, đoạn vào nằm vật xuống giường. Nàng cảm thấy tấm đệm ẩm lạnh thấm vào da thịt, lại thêm mùi hăng hắc hôi ẩm của chiếc khăn trải giuờng và ở chiếc màn sô trắng cũ đã ngả màu vàng xông ra, làm Hạnh cảm thấy khắp người gờn gợn như nổi gai, nhưng nàng vẫn cứ nằm yên vì mỏi quá. Lúc này Hạnh mới chú ý nhìn những đồ vật trong phòng: tường màu vàng, nước vôi cũ đã có nhiều vết hoen bẩn. Đồ đạc ngoài cái giường Hạnh đang nằm còn một bộ bàn ghế, mặt bàn trải mảnh vải sơn cũ, trên để chiếc lọ Nhật sứt miệng, trong lọ cắm mấy cành hoa giả thô kệch đã bạc màu. Tận góc phòng có một chiếc bàn nhỏ sơn trắng, mặt bàn để vừa một thau nước và một bánh xà-phòng thơm rẻ tiền. Ngay dưới gầm bàn có một ống nhổ lớn.

Bỗng Hạnh lắng tai: có người lên thang. Hạnh nghe rõ tiếng người Âu nói xì-xồ và bước giầy tây chắc nịch nện trên cầu thang lẫn với tiếng cười the thé của đàn bà. Họ đã lên đến gác. Tiếng giầy dừng ngay ngoài cửa buồng Hạnh. Người đàn bà ngừng tiếng cười, gọi bồi oang oang, giọng rất thành thạo.

– Anh bồi ơi! Đâu rồi, lên mở khoá chứ, để người ta đứng mãi đây à.

Tiếng guốc anh bồi hấp tấp chạy lên thang rồi tiếng mở khoá lạch cạch. Buồng bên cạnh sáng đèn. Đôi trai gái mà Hạnh biết chắc là một người lính Âu với một chị ả Việt nào đó. Họ làm rầm rĩ, giọng cười nói lả lơi, đôi lúc người đàn bà cười rú lên từng cơn như người bị cù.

Ở bên này, Hạnh khe khẽ ra tắt đèn, xong vào nằm im thin thít, trong lòng rất hồi hộp và sờ sợ. Tuy vậy nàng vẫn lắng tai tò mò nghe từng tiếng động ở bên cạnh. Cứ như thế một lúc lâu, vào khoảng độ mười hai giờ đêm, thì buồng bên cạnh có tiếng mở cửa, tiếng giầy người đàn bà đi ra phía cầu thang, chị ta lại gọi bồi:

– Bồi, anh bồi, nó đi đấy!

Hạnh bỗng nẩy ra một ý nghĩ. Nàng vùng dậy ra chỗ cửa sổ, dòm qua khe cửa chớp. Nàng mừng vì ở khe cửa chớp này trông xuống cầu thang rõ mồn một. Thế là Hạnh cố chờ để nhìn trộm cô ả. Một lát sau, đôi trai gái ra, đi xuống thang. Nhìn người lính Âu, Hạnh không lấy gì làm lạ lắm. Hắn cao lớn như các người lính Âu khác mà Hạnh thường gặp ban ngày ở ngoài phố. Nhưng Hạnh chú ý đến người đàn bà, cô ta cũng chỉ là một người đàn bà mà sao Hạnh thấy rất xa lạ. Từ tấm áo cô ta mặc cho đến đôi giầy và mọi cử chỉ của cô ta, cái gì cũng có vẻ kinh kinh, là lạ. Với Hạnh, cô ta thực đã là một người ở thế giới khác, Hạnh cảm thấy kinh sợ cô ta. Nếu có chuyện gì cần có lẽ Hạnh cũng không thể nói với cô ta được lấy một lời.

Cô ta và người lính xuống hết cầu thang và đi đã khuất, Hạnh vẫn còn đứng ngây người nghĩ về cô ả. Cái mặt đánh phấn trắng bệch, đôi môi tô son đỏ màu máu, cái giọng gọi bồi oang oang thành thạo, tiếng cười rũ đĩ thoã…Trời ơi! đàn bà gì mà thế, thực kinh tởm!

Một tiếng động nhỏ đâu đây, Hạnh quay vào. Buồng bên cạnh đã tắt đèn từ lúc nào, không có ánh sáng chiếu sang làm buồng Hạnh tối om lặng lẽ. Hạnh sợ hãi cảm tưởng như mình đang sống trong địa ngục. Giá ở nhà thì nàng đã hét lên. Nhưng ở đây nàng biết không có ai thân thuộc nên đành phải lấy hết can đảm lần tới chỗ bật đèn. Xong, nàng nằm lên giường, nước mắt bỗng dưng chẩy ràn rụa. Nàng nức lên khóc, vừa nhớ đến mẹ, đến chồng con, và mọi chuyện. Nhưng không chuyện gì nhớ được cho có mạch lạc, nàng chỉ thấy khổ và tủi thân. Mãi rồi nàng ngủ thiếp đi.

Sáng hôm sau, ánh nắng đã xuyên qua khe cửa sổ, Hạnh mới tỉnh giấc. Thoạt đầu nàng bỡ ngỡ thấy mình ở chỗ này. Sau dần dần nàng nhớ ra hết cả cái cảnh hôm trước. Hạnh đứng dậy ra mở toang hai cánh cửa sổ. Ánh sáng ùa vào trong phòng làm Hạnh vui mừng. Nàng không thấy chỗ này xa lạ quá như tối hôm qua, lúc nàng mới tới. Bây giờ ánh nắng lương thiện đang chẩy chan hoà khắp nơi. Trên sân gạch nhỏ màu đỏ tươi và mát, ngay dưới chân cầu thang, hiện ra một cảnh rất quen thuộc: vài ba người đàn bà đang ngồi giặt bên cạnh cái bể xây dưới vòi máy nước. Nếu đừng có những cái áo lót mình xanh đỏ và diêm dúa của đàn bà phơi trên giây thép thì có lẽ Hạnh đã quên được mình đang sống ở trong cái nhà “có phòng cho thuê”. Phía trong nhà bếp cũng có những làn khói rất lương thiện ấm cúng như những làn khói khác toả lên nhè nhẹ. Đâu đây, tiếng đàn bà nói, tiếng trẻ khóc, tiếng cọ sân, tiếng nước dội, ngần ấy thứ tiếng động thân mật làm Hạnh vui vui, nhưng không khỏi bỡ ngỡ, nàng nghĩ rất lẩn thẩn:

– Thế ra những người này họ cũng ăn, cũng giặt, cũng sống như những người khác. Lạ nhất, lại có cả trẻ con sống ở cái nhà này nữa à?

Hạnh nhìn chằm chặp vào một người đàn bà tay bế đứa con nhỏ chừng độ một năm, tay cầm bát bột từ căn buồng nhỏ bé sát nhà bếp bước ra sân, đến ngồi trên một chiếc ghế sẵn có ở đấy. Cô ta đặt con trên đùi, xúc bột cho con ăn. Hạnh ngờ ngợ, rồi ngây mặt vì ngạc nhiên. Người đàn bà cho con ăn bột kia chính là người gái chơi mà Hạnh vừa trông thấy đêm trước. Hạnh không kịp để ý nghĩ kinh tởm về người đàn bà ấy quay trở lại trong óc nàng nữa. Trước mắt Hạnh, người ấy cũng đang là một người mẹ như nàng, và đứa nhỏ kia nữa, cũng mập mạp, cũng có cái đầu tóc mềm óng. Những lúc nó khua cái chân, cái tay ra cười nghịch thì thật cũng ngây thơ như những đứa trẻ con khác. Nét mặt người đàn bà mà vừa mới hôm qua Hạnh có ý kinh sợ thì bây giờ cũng vẫn nét mặt ấy, chỉ thiếu có lớp phấn bự nên thấy rõ nước da vì thức đêm nhiều trông mai mái. Hai quầng mắt thâm trũng xuống, đôi môi nhợt vì không tô son. Chỉ hai ánh mắt buồn bã của cô ta có ẩn một nỗi vui nhẹ, mỗi khi cô ta nhìn con mình cười nghịch.

“Trời ơi, người đàn bà ấy cũng là một con người, cũng có tình mẫu tử như mình, như tất cả những bà mẹ khác” Hạnh nhớ lại cô ta đêm trước, nhưng nàng không kinh tởm nữa mà chỉ thấy lòng thương rào rạt; tự nhiên Hạnh mở cửa xuống cầu thang, rồi tới đứng bên người đàn bà đó.

Bây giờ thì Hạnh có thể nói với người mẹ ấy một cách dễ dàng, không như đêm qua nàng đã tưởng:”Nếu có chuyện gì cần lắm, có lẽ mình cũng không thể nói với người đàn bà này lấy một câu.”

– Cháu kháu quá nhỉ! Cháu được mấy tháng thế…bà?

Nghe lời khen của Hạnh, người đàn bà lặng lẽ mỉm cười. Trong cái cười vui sướng của người mẹ thấy có người khen đến con mình ấy, Hạnh còn nhận thấy một nỗi buồn vô hạn ở trong. Mắt Hạnh như mờ đi. Nàng thương người đàn bà này, thương mình, thương đứa trẻ và thương con mình.

Bỗng nhiên Hạnh hỏi người đàn bà:

– Bà có biết mấy giờ có tầu ngược Hà-nội không?

Người đàn bà ngửng lên nhìn thẳng vào mắt Hạnh một giây rồi trả lời:

– Có chuyến mười một giờ sáng đấy.

Nhìn đồng hồ đã hơn chín giờ, Hạnh vội vã đi lên phòng để thu xếp. Lúc này Hạnh nghĩ đến con, nàng thực đã nhớ nó quá.

Nàng tính nhẩm những công việc nàng phải làm hôm nay:”Mười một giờ tầu chạy, hai giờ đến nhà, hãy đi tắm gội đã, rồi dọn dẹp. Chao ôi, vắng mình từ hôm qua đến nay, nhà cửa lại không ngập lên ấy chứ lại!”

Còn thằng bé (Hạnh sung sướng nghĩ), chiều nay tự tay nàng sẽ lại tắm cho con, và lại bế thằng bé, xúc bột cho nó ăn như thường lệ.

Hạnh đã quên không nghĩ đến người chồng vũ phu, đến nỗi uất ức của mình bị trận đòn hôm qua trong lúc cãi nhau nữa, hay nàng không cần nghĩ tới.

Nguyễn Thị Vinh

1953