Chương 9

Khi đêm vụt qua, để mặc Paris lại với một buổi sáng thứ Bảy, Perdu nhỏm dậy, lưng mỏi nhừ, ông gỡ kính đọc sách ra rồi day day cái sống mũi sưng tấy. Ông đã quỳ bên cạnh bộ tranh xếp hình trong nhiều giờ liền, khẽ khàng đẩy từng miếng xếp hình vào chỗ của nó để có thể lắng nghe tiếng Catherine dịch chuyển trong căn hộ phía bên kia. Nhưng bên đó vẫn lặng yên như tờ.

Cổ, ngực với lưng Perdu đau điếng khi ông cởi áo sơ mi ra. Ông giội nước lạnh lên người cho đến khi da tím tái rồi lại đỏ như tôm luộc trong khi ông kỳ cọ người bằng nước nóng. Hơi nước bốc lên từ người ông trong khi ông sải bước về phía cửa sổ bếp, quanh hông quấn một trong hai cái khăn tắm duy nhất trong nhà. Ông chống đẩy với gập bụng vài cái trong khi bình đun cà phê sôi lục bục trên bếp. Perdu rửa cái cốc duy nhất trong nhà rồi rót cho mình một cốc cà phê đen.

Qua một đêm, mùa hè đã hạ xuống Paris. Không khí nóng sực như một tách trà đầy tràn.

Cô đã bỏ lá thư vào hộp thư nhà ông chăng? Sau khi ông cư xử như vậy, Catherine chắc hẳn sẽ không muốn nhìn mặt ông lần nữa.

Túm chặt cái nút buộc hai đầu khăn tắm, Perdu đi chân trần xuống cầu thang vắng vẻ đến chỗ hộp thư.

“Ối giời ơi, ai lại… Ối, là ông đấy à?”

Bà Rosalette, trên người mặc áo ngủ, nhòm ra từ nhà bà. Ông cảm nhận được đôi mắt bà chạy dọc trên da với cơ bắp mình rồi trên cái khăn tắm mà giờ đây ông cảm giác như thể nó đã co rúm lại.

Perdu có cảm giác ánh nhìn của Rosalette đã nấn ná lại hơi quá lâu. Và đấy có phải là một cái gật đầu thỏa mãn không?

Ông chạy vội lên nhà, hai má đỏ ửng.

Trong khi tiến đến cánh cửa nhà mình, ông bắt gặp một thứ lúc trước không có.

Một mẩu giấy.

Ông hấp tấp mở nó ra. Cái nút buộc rời ra, chiếc khăn tắm rơi xuống sàn nhà. Tuy vậy, ông Perdu chẳng mảy may nghĩ đến cái phần mông trần ông đang phơi ra trước cầu thang. Ông chỉ đọc tin nhắn, mỗi lúc một thêm bức bối:

J. thân mến,

Tối nay ông ghé qua nhà tôi dùng bữa nhé. Ông sẽ đọc lá thư. Hãy hứa với tôi như thế, không thì tôi sẽ không trả nó cho ông đâu. Không xin lỗi.

Catherine

Tái bút: Mang theo đĩa nhé. Ông biết nấu ăn chứ? Tôi thì không.

Trong lúc cơn thịnh nộ chuẩn bị ập đến, một việc lạ lùng xảy ra.

Khóe miệng bên trái của ông giật giật.

Và rồi… ông bật cười.

Nửa cười, nửa choáng váng, ông lẩm bẩm. “Mang theo đĩa nhé. Đọc thư. Ông chẳng bao giờ muốn cái gì cả, Perdu. Hứa đi. Hứa với em đi. Anh phải chết trước em. Hứa đi!”

Những lời hứa - phụ nữ lúc nào cũng muốn chúng.

“Tôi sẽ chẳng bao giờ hứa hiếc cái gì nữa cả!” ông quát lên với cái cầu thang trống không, ông trần truồng và thình lình nổi đóa.

Đáp lại ông là im lặng trơ trơ.

Ông đóng sập cửa sau lưng, cảm thấy hài lòng với cái âm thanh chói tai nó tạo ra. Ông mong là tiếng rầm khủng khiếp đó sẽ dựng tất cả mọi người dậy.

Rồi ông mở cửa ra lần nữa và, với chút ngượng ngùng, nhặt khăn tắm lên.

Rầm! cái tiếng ấy lại vang lên.

Giờ thì chắc ai nấy đều đang hoảng hồn hết cả.

Trong khi ông Perdu rảo bước trên đường Montagnard, dường như ông có thể nhìn xuyên qua mặt tiền những ngôi nhà, như thể chúng là những nhà búp bê không có tường bao quanh.

Ông biết rõ từng tủ sách trong từng ngôi nhà. Vì dù gì thì ông cũng là người đã soạn nên chúng suốt những năm qua.

Tại căn nhà số 14: Clarissa Menepeche. Một linh hồn mới mong manh làm sao trong tấm thân đường bệ đó! Cô ấy yêu nữ chiến binh Brienne trong Trường ca Băng Hỏa.

Đằng sau tấm màn the ở ngôi nhà số 2: Arnaud Silette, người ước gì mình được sống vào những năm hai mươi. Ở Berlin. Như một nghệ sĩ. Và một phụ nữ.

Và đối diện đó, ở ngôi nhà số 5, ngồi ngay ngắn trước máy tính: dịch giả Nadira del Pappas. Cô mê đọc những tiểu thuyết lịch sử nơi có những người phụ nữ hóa trang giả làm nam giới tìm cách vượt lên trên những cơ hội hạn hẹp dành cho mình.

Còn trên gác hai? Chẳng còn sách vở gì. Tất cả đã được cho đi.

Perdu dừng lại, ngước lên nhìn mặt tiền ngôi nhà số 5.

Margot, bà góa tám mươi tư tuổi. Năm mười lăm tuổi, bà yêu một anh lính người Đức bằng tuổi mình, nhưng chiến tranh đã tước tuổi trẻ khỏi tay họ. Cậu ấy muốn làm tình với Margot trước khi quay lại mặt trận. Cậu biết mình sẽ không sống sót. Nhưng Margot lại ngượng ngùng không muốn cởi quần áo trước mặt cậu… và giờ đây bà ước gì mình đã không như vậy! Bà hối hận mãi về sự lỡ làng trong suốt sáu mươi chín năm qua. Càng già đi, màn sương càng phong tỏa cái ký ức về buổi chiều hai người họ run rẩy nằm bên nhau, tay nắm tay.

Có lẽ anh đã già đi mà không hay. Thời gian trôi đi thật mau. Tất cả những quãng thời gian anh đã đánh mất. Anh sợ rằng mình đã làm một việc tột cùng ngu xuẩn, Manon ạ.

Anh đã già đi quá nhanh chỉ trong vòng một đêm, và anh nhớ em.

Anh nhớ bản thân mình.

Anh không còn biết mình là ai nữa.

Perdu chậm rãi bước. Ông dừng lại trước cửa sổ cửa hàng rượu của Liona. Kia, hình ảnh phản chiếu trong gương. Đấy có phải ông không? Cái gã cao kều trong bộ trang phục mực thước với cái cơ thể đã lên rêu; lưng gã gù xuống, như thể hắn ta muốn trở nên vô hình?

Khi trông thấy Liona tiến ra từ sau cửa hàng, cầm theo cái túi vẫn thường được chuẩn bị riêng cho cha ông vào thứ Bảy hằng tuần, Perdu điểm lại vô số lần ông ghé qua đây mà từ chối không bước vào làm một ly. Để nói chuyện với Liona hay khách hàng của cô - với những con người bình thường, thân thiện. Đã bao nhiêu lần rồi, trong suốt hai mươi mốt năm qua, ông chọn bước tiếp, thay vì dừng lại, tìm một người bạn, tiếp cận một phụ nữ.

Nửa tiếng sau Perdu đã tới Bassin de la Villette, đứng bên một cái bàn trong quán Bar Ourcq, dù giờ này quán bar vẫn chưa mở cửa. Đây là nơi các đấu thủ môn bi sắt cất tạm chai nước và những chiếc bánh mì dài kẹp pho mát thịt nguội. Một người đàn ông thấp, đậm người ngước lên đầy ngạc nhiên.

“Sao con đến sớm vậy? Có chuyện gì với Bernier à? Con nói đi, có phải Lirab…”

“Không, mẹ khỏe. Mẹ đang bận chỉ huy một quân đoàn người Đức muốn học cách giao tiếp từ một nữ trí thức Paris chính cống. Bố đừng lo.”

Hai cha con im lặng, cùng nhau nhớ lại cảnh Lirabelle Bernier từng giảng giải cho cậu nhóc Perdu nghe trong bữa sáng về một đằng là sự thanh lịch đầy khoảng cách của thức giả định trong tiếng Đức và một đằng là bản chất nhiều xúc cảm của subjonctif trong tiếng Pháp. Bà nói, ngón tay trỏ giơ lên, cái móng tay sơn màu vàng chóe càng củng cố thêm sức nặng cho lời nói.

“Subjonctif là tiếng nói từ trái tim.”

Lirabelle Bernier. Cha ông giờ đây gọi bà bằng tên thời con gái, dù ban đầu ông gọi bà là Quý bà Láu Cá rồi Bà Perdu.

“Thế lần này thì bà ấy muốn nhắn gửi điều gì?” Joaquin Perdu hỏi con trai.

“Mẹ bảo bố phải đi khám tiết niệu đi.”

“Bảo mẹ là bố sẽ đi mà. Mẹ con không cần phải cứ sáu tháng một lần lại nhắc bố như thế.”

Họ lấy nhau từ năm hai mươi mốt tuổi để chọc tức cha mẹ mình. Mẹ ông, cô con gái trí thức trong một gia đình toàn triết gia với nhà kinh tế học, quyết định cặp kè với một gã thợ sắt - dégoûtant, đáng tởm. Cha ông, cậu con trai công nhân của một ông bố cảnh sát với một bà mẹ sùng đạo làm thợ may công xưởng, lại cặp một cô gái thượng lưu - một kẻ phản bội giai cấp.

“Còn gì nữa không?” Joaquin hỏi, lấy chai rượu nho xạ ra khỏi cái túi Perdu để trước mặt ông.

“Mẹ muốn mua một cái xe cũ thay cho cái kia. Mẹ nhờ bố tìm cho mẹ một cái, nhưng đừng chọn màu nào quái gở như cái xe bố mua lần trước.”

“Quái gở ư? Nó màu trắng mà! Mẹ con. Ta đã hỏi…”

“Bố nhớ tìm giúp mẹ nhé?”

“Dĩ nhiên rồi. Cái lão bán xe không chịu nói chuyện với mẹ con hả?”

“Không. Lúc gặp mẹ, ông ấy cứ đòi nói chuyện với ‘ông nhà’. Ông ấy làm mẹ phát điên lên.”

“Ta biết mà, Jeanno. Coco là bạn tốt của ta. Lão ấy chơi chung với ta trong đội bi sắt ba người - lão ấy ném hay lắm.”

Joaquin toét miệng cười.

“Mẹ hỏi cô bạn gái mới của bố nấu ăn có ngon không, hay là hôm Quốc Khánh bố qua nhà mẹ?”

“Con về bảo lại mẹ là cô bạn gái mới của bố nấu ăn cừ lắm, nhưng cứ gặp nhau là đầu óc bọn ta mỗi người một nẻo.”

“Con nghĩ bố nên tự bảo mẹ thì hơn.”

“Ta sẽ bảo thế với Cô Bernier vào ngày Quốc Khánh. Bà ấy nấu rất ngon. Đã có não lại được thêm cả lưỡi nữa.”

Joaquin cười như nắc nẻ.

Kể từ ngày cha mẹ ly dị, Jean Perdu qua chơi với cha vào thứ Bảy hằng tuần, mang theo một chai rượu nho xạ với đủ thứ câu hỏi của mẹ. Đến Chủ nhật, ông về thăm mẹ, chuyển lại những câu trả lời từ ông chồng cũ của bà, kèm một bản báo cáo đã được cắt xén về tình hình sức khỏe và tình ái của ông cụ.

“Con trai ạ, khi con là phụ nữ, nếu con lấy chồng, con sẽ vĩnh viễn trở thành người giám sát. Con phải để mắt tới mọi thứ - chồng con đang làm gì, chồng con cảm thấy thế nào. Sau này khi có con cái, con cũng phải để mắt tới cả bọn chúng. Con là chó giữ nhà kiêm người hầu kiêm nhà ngoại giao. Và một thứ tầm thường như ly dị không đặt dấu chấm hết cho vai trò đó. Không đâu - tình yêu có thể đến rồi đi nhưng sự quan tâm thì còn mãi.”

Hai cha con thả bộ dọc con kênh. Joaquin, thấp hơn, dáng đi thẳng lưng, vai rộng trong chiếc áo sơ mi kẻ ca rô trắng-tím, giờ đang bắn ánh mắt thèm khát vào mỗi cô gái họ đi ngang qua. Ánh nắng nhảy nhót trên những sợi lông tơ nơi đôi cánh tay ông thợ sắt. Ông đã bảy mấy tuổi nhưng vẫn xử sự như mới hai mấy, huýt sáo theo giai điệu những bài hát đang nổi và uống rượu tràn cung mây.

Đi bên cạnh ông, Perdu nhìn chằm chằm xuống đất.

“Này, Jeanno,” cha ông đột ngột nói, “tên con bé ấy là gì nhỉ?”

“Sao cơ? Ý bố là gì? Chẳng lẽ cứ phải là một phụ nữ hả bố?”

“Lúc nào cũng là đàn bà, Jeanno ạ. Chẳng thứ gì có thể khiến một người đàn ông ủ ê như thế. Mà trông con ủ ê nặng luôn ấy.”

“Trong trường hợp của bố thì đúng là do một phụ nữ - và thường thì không chỉ một đâu.”

Joaquin toét miệng cười. “Bố yêu phụ nữ,” ông nói, rút ra hộp thuốc lá từ túi áo. “Con thì không ư?”

“Có chứ, con cũng có yêu…”

“Cũng có? Như kiểu yêu voi ấy hả: nhìn thì thích đấy nhưng bảo rước về nhà thì không? Hay là con yêu đàn ông?”

“Bố thôi đi. Con không gay. Mình nói chuyện ngựa được không?”

“Thôi được, ta sẽ chiều ý con. Đàn bà với ngựa có nhiều điểm chung lắm. Con có muốn biết không?”

“Không.”

“Được thôi, nếu một con ngựa từ chối thì tức là con đã hỏi sai cách. Với đàn bà cũng vậy thôi. Đừng hỏi họ: ‘Tối nay ta ra ngoài ăn tối nhé?’ Thay vào đó hãy hỏi: ‘Em muốn anh nấu món gì?’ Liệu nàng có thể từ chối không? Dĩ nhiên là không thể.”

Perdu thấy như mình đã về với cái thời mặc quần tà lỏn. Giờ cha ông đang lên lớp cho ông về phụ nữ.

Vậy tối nay mình sẽ nấu gì cho Catherine đây?

“Thay vì thì thào mệnh lệnh vào tai họ như con sẽ làm với một con ngựa - nằm xuống đi, cô kia, tròng yên cương vào - con nên lắng nghe họ. Lắng nghe xem họ muốn gì. Thực tế thì họ muốn được tự do sải cánh bay trên bầu trời.”

Catherine hẳn đã quá chán ngán hạng nài ngựa chỉ chăm chăm muốn huấn luyện nàng và đưa nàng vào biên chế kỵ binh.

“Chỉ cần một từ cũng có thể làm đàn bà tổn thương, chỉ vài giây nôn nóng là coi như hỏng bét. Nhưng chiếm lại được lòng tin của nàng thì mất hàng năm trời. Và đôi khi ta còn chẳng có cơ hội làm điều đó.”

Ngạc nhiên thay, người ta mới lạnh lùng với tình yêu làm sao khi nó không đồng điệu với đời sống của họ. Tình yêu làm họ bức bối đến độ họ thay ổ khóa hoặc bỏ đi mà chẳng nói một lời.

“Và khi một con ngựa yêu ta, Jeanno ạ, ta không xứng với tình yêu đó chẳng kém với tình yêu của đàn bà. Bọn họ là những sinh linh cao thượng hơn đàn ông chúng ta. Khi họ yêu chúng ta thì tức là họ đang ban ơn, vì hiếm hoi lắm chúng ta mới có thể cho họ lý do để yêu chúng ta. Ta học được điều đó từ mẹ con, và bà ấy đúng. Buồn thay, bà ấy đã đúng.”

Và thế nên chuyện ấy mới đau đớn đến vậy. Khi phụ nữ ngừng yêu, đàn ông liền rơi vào sự trống rỗng mà chính họ tạo ra.

“Jeanno ạ, đàn bà có thể yêu thông minh hơn chúng ta rất nhiều! Họ không bao giờ yêu một tay đàn ông vì cơ thể gã, kể cả là khi họ chết mê nó - thực vậy.” Joaquin thở dài khoan khoái. “Nhưng đàn bà yêu ta vì tính cách, sức mạnh và đầu óc của ta. Vì ta bảo vệ một đứa trẻ. Vì ta là người tử tế, một người đáng trọng và có phẩm giá. Họ không yêu đàn ông một cách ngớ ngẩn như là đàn ông yêu đàn bà. Không phải vì đôi chân ta đẹp quên sầu hay vì ta diện vest siêu bảnh hay vì bạn làm ăn của họ nhìn chăm chăm đầy ghen tị khi họ giới thiệu ta. Những người đàn bà kiểu như vậy có tồn tại, nhưng chỉ như một lời cảnh tỉnh với những người còn lại mà thôi.”

Mình yêu đôi chân của Catherine. Liệu nàng có thích giới thiệu mình với người khác? Mình có… đủ thông minh không? Mình có đáng trọng không? Mình có cái gì mà phụ nữ đánh giá cao không?

“Một con ngựa sẽ say mê tổng thể con người của ta.”

“Một con ngựa? Tại sao lại là ngựa?” Perdu hỏi, thực sự cáu kỉnh. Nãy giờ ông nghe câu được câu mất.

Họ đã rẽ vào một góc phố và giờ đang đứng đằng sau hội chơi bi sắt bên cạnh kênh đào Ourcq.

Mọi người bắt tay Joaquin, một vài người cũng gật đầu chào cả Jean.

Ông nhìn theo lúc cha mình bước vào khu ném bi, quỳ xuống và vung tay phải như một con lắc.

Một cái thùng tô nô vui vẻ đính thêm cái tay. Mình thật may mắn. Bố lúc nào cũng yêu mình, kể cả khi bố không hoàn hảo.

Choang: Joaquin Perdu đã ghi bàn một cách thiện nghệ.

Có tiếng vỗ tay khe khẽ.

Mình gặp cô ấy và khóc và không bao giờ, không bao giờ dừng lại. Sao mình lại dớ dẩn đến nỗi chẳng còn lại người bạn nào? Mình sợ là một ngày họ sẽ bỏ đi, giống như Vijaya ngày xưa? Hay mình sợ họ cười nhạo vì mình không bao giờ quên nổi Manon?

Nhìn cha, ông muốn nói, “Manon thích bố. Bố có nhớ Manon không?” Nhưng cha đã quay người lại: “Jeanno, bảo mẹ con… chậc chậc. Bảo mẹ con là chẳng ai được như bà ấy - chẳng ai cả.”

Một thoáng tiếc nuối vụt qua mặt Joaquin: tình yêu không thể ngăn một người phụ nữ mong muốn được treo cổ chồng mình vì gã ta chẳng khác nào một cái gai trong mắt.