NHỮNG LỜI XƯNG TỘI

“Những hình dung bị đè nén,” cha Voves, cha đạo ở Sv. Matej nói, “các ông nghe nhé, chữa các hình dung bị đè nén này là một trong những kinh nghiệm cổ nhất của con người: nhưng tín ngưỡng thánh thần của chúng tôi gọi phương pháp chữa bệnh ấy là sacramentum sanctae confessionis *. Khi có cái gì đó đè nén tâm hồn mi và khi mi xấu hổ vì nó thì đồ hèn ơi mi hãy đi, hãy đi xưng tội và hãy thú nhận tội lỗi mà mi mang trong mình! Nhưng chúng tôi không gọi nó là chữa bệnh thần kinh; chúng tôi gọi nó là sự hối hận, ăn năn và tha thứ.

(*) Tiếng Latin, có nghĩa là xưng tội.

“Khoan nhé, việc này cách đây đã nhiều năm; đấy là một ngày hè nóng bỏng và tôi đi vào ngôi nhà thờ nhỏ của mình. Các ông biết không, những người theo đạo Tin Lành có thể xuất hiện ở các nước phía Bắc, nơi mà vào mùa hè người ta vẫn không bị nóng nực. Trong nhà thờ Cơ Đốc của chúng ta thì suốt ngày luôn luôn có việc: lễ thánh, cầu nguyện, tụng kinh buổi chiều hay là có những bức tranh, những pho tượng, nơi ta có thể đến chỗ nào đó để hóng mát và chiêm ngưỡng, và nó phù hợp với hoàn cảnh khi bên ngoài nóng như thiêu như đốt. Vì thế người ta nuôi cừu ở những miền lạnh giá và hoang sơ còn tín đồ Cơ Đốc thì sống ở những miền nóng hơn; cái này là nhờ bóng râm và cái mát lạnh trong nhà thờ Chúa. Lần ấy là một ngày nóng bỏng, khi tôi bước vào nhà thờ thì không khí tuyệt vời mát mẻ và dễ chịu phả vào người tôi. Rồi người coi nhà thờ đến gặp tôi và nói rằng có một người đã chờ cả giờ để xưng tội với ai đó. Được, chuyện này hay xảy ra; tôi đã mặc bộ đồ lễ lấy từ trong kho nhà thờ và ngồi vào trong phòng xưng tội. Người coi nhà thờ dẫn người xưng tội đến - một người không còn trẻ nữa, trông như đại diện thương mại hay đại diện của văn phòng bất động sản, mặt tái xám và sưng lên thế nào ấy; hắn ta quỳ xuống cạnh phòng xưng tội và im lặng.

“Nào, tôi hướng dẫn hắn ta, anh hãy nói: Con, kẻ có tội khốn khổ xin xưng tội và xin thú nhận trước Thượng đế Toàn năng.

“Không, người này nói, tôi sẽ nói khác đi. Hãy để tôi nói. Tôi sẽ nói khác đi. Bỗng nhiên cằm hắn ta bắt đầu run lên và mồ hôi vã ra trên trán hắn; tôi có cảm giác lạ lùng và cực tệ. Một cú choáng mà tôi đã trải qua, giống như khi tôi có mặt trong một vụ khám tử thi một người tội nghiệp, người này đã... đã thối rữa, tôi nói nhé, các ông ạ, tôi sẽ không mô tả nó như thế nào đâu.

“Trời, anh làm sao thế? tôi quát hắn và run lên.

“Ngay đây thôi, ngay đây thôi, hắn nghiến răng, thở hắt ra, hỉ mũi rất to và nói: Xong rồi. Tôi xin bắt đầu, thưa ông kính mến. Đã mười hai năm...

“Tôi sẽ không kể cho các ông tôi nghe thấy những gì từ hắn. Trước hết, tất nhiên là lời xưng tội bí mật, thứ hai là sự thực này rất khủng khiếp, ghê tởm và tàn ác và... tóm lại là không thể kể được; và con người ấy tuôn ra từ chính mình với những chi tiết kinh tởm, và không bỏ qua gì hết! Tôi nghĩ rằng tôi sẽ bỏ chạy ra ngoài từ phòng xưng tội, tôi sẽ bịt tai lại hay tôi sẽ làm gì đó chẳng biết nữa; tôi đút áo lễ vào miệng để khỏi thét lên kinh hãi.

“Thế đấy, tôi đã nói ra rồi, người ấy nói với giọng yên tâm và xịt mũi nhẹ nhõm. Xin cảm ơn ông, ông kính mến.

“Khoan đã, tôi quát lên, còn ăn năn thì sao?

“Sao ông lại nghĩ ra cái này, người ấy nói và nhìn tôi gần như tin cậy qua cửa sổ nhỏ. Cha cố ạ, thì tôi là người không tin vào cái gì; tôi chỉ đến xả hơi. Ông biết đấy, khi tôi không nói về... về cái việc ấy một thời gian... thì tôi lại nhìn thấy nó... tất cả... trước mắt và tôi không nhắm mắt được. Và khi tôi nhớ ra tôi phải nói ra, tôi phải kể cho ai đó; và ông ở đây vì việc này, đây là nghề của ông và ông không được phép tố cáo, cái này là bí mật của việc xưng tội. Nhưng việc gây tội lỗi thì tôi sẽ bỏ đâu, việc này rất nặng khi không có tín ngưỡng. Xin cảm ơn nhiều lần thưa ông kính mến. Xin nghiêng mình. Và tôi chưa kịp hoàn hồn thì hắn đã đi với những bước chân nhịp nhàng ra khỏi nhà thờ.

“Năm sau hắn lại xuất hiện và đợi tôi trước cửa nhà thờ, mặt tái mét và ngoan ngoãn. Thưa ông kính mến, hắn lắp bắp, tôi có thể xưng tội với ông được không?

“Người ạ, tôi nói với hắn, nếu không ăn năn thì không được và hãy quên đi nhé. Nếu anh không chịu ăn năn, chúng ta sẽ không có gì với nhau hết.

“Trời ơi, người này tan nát kêu toáng lên, điều này cha nào cũng nói với tôi! Không ai muốn tôi xưng tội, còn tôi thì cần kinh khủng. Ông xem này, thưa ông kính mến, ông có hề gì đâu nếu tôi... một lần nữa.

“Lúc ấy môi hắn lại run lên như lần trước. Không, tôi quát hắn, hay là anh hãy xưng tội trước người thế tục nào đó!

“Tôi biết, người này than vãn, nhưng người thế tục đó sẽ đi tố cáo tôi! Quỷ bắt các vị đi, hắn kêu lên như bị thương tổn và chạy mất; và thật lạ, ngay cả trên lưng hắn ta cũng nhìn thấy sự tuyệt vọng. Từ đấy tôi không nhìn thấy hắn ta nữa.”

“Thưa cha kính mến,” trạng sư doctor Braum nói, “chuyện của cha chưa trọn vẹn. Một lần, cũng cách đây mấy năm, có một người nhỏ thó đến văn phòng của con, mặt tái xám và sưng lên... để con nói, đúng ra là con không thích hắn; và khi con mời hắn ngồi và nói với hắn: Nào, anh bạn, sao anh lại đến đây, thì người ấy nói: Thưa ông doctor, nếu khách hàng tin tưởng và kể với ông rằng anh ta đã phạm một cái gì, thế...

“... Thế thì tất nhiên, con nói với hắn, tôi không được sử dụng để chống lại anh ta; anh ạ, tôi sẽ bị kỷ luật nặng, nếu không nói là tệ hơn. Tốt, tay đàn ông ấy nói. Ông doctor ạ, tôi phải nói với ông một việc. Cách đây mười bốn năm... và sau đó, thưa cha kính mến, con đã nghe câu chuyện như cha đã nghe lần ấy.”

“Anh đừng kể cái này nhé,” cha Voves ngắt lời ông ta.

“Ngay cả con cũng không nghĩ là mình sẽ làm như thế,” doctor Braum gầm gừ, “Cha biết đấy, việc ấy quá là kinh tởm; cái tay ấy nó tuôn ra, cứ như là nghẹn ngào: mồ hôi vã ra, mặt xám ngoét và mắt nhắm nghiền... Nó cứ như là hắn nôn ọe về tâm lý. Sau đó hắn nhẹ nhõm và lấy khăn mùi xoa lau môi. Trời, người ơi, tôi bảo hắn, tôi không thể làm gì với việc này! Nhưng nếu anh cần lời khuyên chân thành của tôi... Không, tên quái vật lạ ấy buột miệng, tôi không cần lời khuyên. Tôi chỉ đến nói với ông cái mà tôi đã làm, nhưng ông hãy nhớ, hắn nói như hoang dại, ông không được sử dụng để chống lại tôi! Sau đó hắn đứng dậy và hoàn toàn bình tĩnh và nói: Tôi nợ ông bao nhiêu, thưa ông doctor? Năm mươi koruna, tôi nói mà trong lòng tan nát; và hắn ta rút ra năm mươi koruna, xin kính chào, thưa ông doctor, và hắn đi. Con cũng muốn biết bao nhiêu trạng sư ở Praha hắn đã gặp, nhưng hắn không đến con lần thứ hai nữa.”

“Đây vẫn chưa phải kết cục của chuyện này đâu,” bác sĩ Vitásek lên tiếng. “Cách đây mấy năm, khi tôi thực tập ở bệnh viện thì người ta dẫn đến một người mặt tái mét và sưng lên; chân lão ta bị phù như cái vại, đau đớn, khó thở và tóm lại là bị phù thận nặng, như ghi trong sách; tất nhiên là không thể cứu được lão nữa. Bỗng một lần người y tá gọi cho tôi và nói rằng bệnh nhân thận giường số bảy lại bị đau đớn. Tôi đến chỗ lão và thấy lão này khó thở, mồ hôi ướt như tắm, mắt chằm chằm kinh hãi, tình trạng sợ hãi mức ‘N’ thật kinh khủng.

“Bố già ơi, tôi nói, tôi sẽ tiêm thuốc cho bố nhé và bố sẽ dễ chịu.

“Bệnh nhân lắc đầu. Bác sĩ ạ, người này tuôn ra từ trong mình, tôi... tôi phải nói cái này với ông... Ông bảo cô y tá đi đi!

“Tôi muốn tiêm cho lão EmO, nhưng khi nhìn thấy đôi mắt của lão, tôi bảo y tá đi đi. Ông nói đi, ông bạn, tôi nói, sau đó ông sẽ ngủ.

“Bác sĩ ơi, lão than vãn, trong khi mắt lão đầy kinh hãi, bác sĩ ơi, tôi không thể... tôi luôn nhìn thấy... tôi không ngủ được, tôi phải nói với ông...

“Và lão kể câu chuyện giữa đau đớn và hen suyễn. Các ông ạ, chắc các vị chưa bao giờ nghe thấy chuyện tương tự đâu.”

“Hụ, hụ,” doctor Braum ho lên.

“Các vị đừng sợ” bác sĩ Vitásek nói, “tôi sẽ không kể đâu; cái này là bí mật của thầy thuốc. Sau đó lão nằm như cái giẻ ướt, hoàn toàn kiệt quệ. Các ông biết không, tôi không thể tha tội cho lão, thưa cha kính mến, cũng không thể cho lão một lời khuyên sáng suốt; các vị ạ, tôi tiêm cho lão hai mũi thuốc moóc phin, và khi lão tỉnh ra tôi lại tiêm và sau đó lại như thế và lão không tỉnh lại nữa. Các vị biết đấy, tôi đã giúp lão thật chu đáo.”

“Amen” cha Voves nói và suy tư một chút. “Ông thật tốt bụng,” và cha mềm mỏng nói thêm, “ít ra là lão đã hết đau khổ.”