PHẦN VIII

Cậu tôi bảo, cậu là đội trưởng đội săn bắt sói ở Thương Châu. Khi sói càng ngày càng ít đi, ông chủ tịch Thương Châu đã tìm cậu, giao cho cậu nhiệm vụ: Trong thời gian gần một năm đi một lượt khắp Thương Châu, tổng điều tra xem còn tất cả bao nhiêu con sói. Trong quá trình tổng điều tra, ngoài việc tính mạng bị tổn thương trực tiếp ra, tuyệt đối không được bắn giết một con sói nào. Không thể không vâng lệnh ông chủ tịch, cậu đã lên đường đi làm nhiệm vụ và đã điều tra rõ mười lăm con sói, đồng thời đánh số từng con theo thứ tự phát hiện trước sau. Mười lăm con sói đó lần lượt là: sói rỗ xám số một, sói trắng số hai, sói già số ba, sói chột số bốn, sói thọt số năm, sói mắt đen lông xám số sáu, sói đuôi trọc số bảy, sói vàng số tám, sói béo số chín, sói sống lưng đỏ số mười, sói đế móng trắng số mười một, sói non eo cong số mười hai, sói lông tạp số mười ba, sói xanh nhỏ số mười bốn và sói gẫy bụng xệ số mười lăm. Ngay sau khi cậu tôi có kết quả tổng điều tra, ông chủ tịch Thương Châu nắm tư liệu đầu tiên trong tay, đã quyết tâm giải tán đội săn bắt sói, chấm dứt hoạt động của xưởng sản xuất bút lông, đồng thời yêu cầu các ngành hữu quan soạn thảo ban hành chỉ thị bảo vệ và cấm săn bắt sói. Sau khi cậu tôi báo cáo tình hình tổng điều tra, ông chủ tịch đã bảo người ở văn phòng giữ cậu tôi lại để tham gia cơ cấu ủy ban bảo vệ môi trường sinh thái với tư cách là người thợ săn. Cậu tôi liền túm chặt cổ áo đối phương, xách lên như xách gà mà mắng rằng: Nếu không thể đi săn nữa, thì cậu đâu còn được coi là thợ săn. Mấy chục năm qua, cậu đã quen mặc bộ quần áo đi săn, đã quen leo núi luồn rừng lội suối băng đèo, không ăn ngủ theo thời gian quy định, thậm chí khi ngủ không bao giờ cởi quần áo, mà tựa vào tường ngồi ngủ cả đêm. Bây giờ, nếu mặc complê, hoặc quần áo kiểu Tôn Trung Sơn, suốt ngày ngồi trong phòng làm việc nói chuyện, hút thuốc, uống trà, đọc văn kiện, thì cậu đâu còn danh nghĩa của người thợ săn nữa!

Cậu tôi bảo, từ đội trưởng một đội săn bắt sói, cậu trở thành một người tham gia chủ yếu vào việc đề ra những qui định xung quanh việc cấm săn bắt sói. Tất cả anh em thợ săn đều có ý kiến phản đối cậu, cậu vừa cảm thấy buồn cười, vừa khổ nhục. Điều khiến cậu ăn ngủ không yên, có cảm giác mắc tội là sau khi ban hành chỉ thị, hầu hết anh em thợ săn đều mắc bệnh - một thứ bệnh quái gở lạ lùng: Người già yếu đi một cách nhanh chóng, tinh thần tình cảm bần thần hoảng hốt. Cậu không biết nên giải thích với đội viên cũ của mình như thế nào, cũng không biết phải thuyết phục bản thân ra sao. Để một lớp người như họ ở Thương Châu chẳng có công việc gì làm, thế là cậu cứ lo ngay ngáy suốt ngày. Cậu tôi bảo:

- Cậu sinh ra là để săn bắn cơ mà!

Men rượu tưng bừng trên mặt cậu tôi, nó đỏ sẫm như quả cà; cậu nhìn tôi một cách đáng thương, hai khóe mắt có cục ghèn trăng trắng, Trời ơi, ở hai bên đầu hói của cậu tôi, đôi tai tự dưng động đậy, sao lại có đôi tai như thế nhỉ, dài mà nhọn, cao dỏng lên quá lông mày. Sách xem tướng số từng viết những người có hình tai này thường thông minh nhưng cố chấp, Trong phút chốc, một ý nghĩ bỗng nảy ra trong đầu tôi, kiếp trước cậu tôi là sói, có lẽ quanh năm suốt tháng đánh bạn với dã thú, nên đã dần dần làm cho hình hài của mình giông giống dã thú. Cậu tôi nói có lý, con người làm một nghề lâu dài, thì sẽ sống ỉ vào nghề ấy, đây là dị hóa! Sống trong thành Tây Kinh, tôi đã từng thấy nhiều cán bộ lãnh đạo nghỉ việc về hưu. Lúc còn tại chức, tuy công việc bận rộn, nhân sự phức tạp, nhưng họ vẫn hết sức uy nghiêm, cứng rắn, khỏe mạnh. Còn khi về nghỉ, cơ thể họ xấu đi thấy rõ, lại rất dễ mắc bệnh lẩn thẩn tuổi già. Mẹ tôi đã tám mươi lăm tuổi. Cả đời bà quanh quẩn với công việc bếp núc trong gia đình. Lúc bà hơn bảy mươi tuổi, tôi định thuê một người giúp việc, nhưng mẹ tôi kiên quyết phản đối; việc chợ búa, cơm nước, lau nhà, giặt giũ trong gia đình phải do mẹ làm. Khi mẹ bước sang tuổi tám mươi ba, thấy mẹ không làm nổi nữa, tôi bảo thuê người giúp việc, mẹ tôi đã khóc, khóc rất thương tâm. Mẹ nói, mẹ đã vô dụng, thành kẻ ăn hại. Thuê người giúp việc về, nhưng mẹ thường hay gây sự, cứ trách móc điều này, mắng mỏ việc kia. Hôm người giúp việc bỏ đi, mẹ tỏ ra hỉ hả lắm, vào bếp xào nấu cho tôi một lúc bốn món ăn. Nghĩ đến mẹ mình, làm sao tôi lại không cảm thông với cậu kia chứ! So người mà nghĩ đến ta, nêu trên đời, đột nhiên không còn sách báo, tạp chí và nhà xuất bản, thì tôi, một con người học sáng tác ở trường đại học, lại làm công việc văn chương đã hơn chục năm, liệu có cảm thấy hụt hẫng và khủng hoảng hay không?

- Đúng thế, thưa cậu. - Tôi nói - Nhưng ông chủ tịch đã suy nghĩ cho cả vùng Thương Châu, điều ông ấy lo lắng là môi trường sinh thái tự nhiên của Thương Châu đang bị tàn phá. Nếu đợi đến lúc sói cũng mất giống như gấu mèo lớn, cũng phải trả giá đắt như ông chủ nhiệm Thi Đức nuôi gấu mèo lớn, thì tất cả đều đã muộn. Chúng ta đâu muốn để con cháu cũa mình trở thành chuyên gia nuôi đẻ sói nhân tạo, thưa cậu!

Cậu tôi nhìn tôi, hình như đã nói một câu:

- Anh có thể làm chủ tịch Thương Châu được rồi đấy!

Rồi cậu đứng lên, nhưng ngay lúc ấy người cậu xiêu hẳn đi, như sắp ngã, tôi vội vàng đỡ cậu, cứ tưởng cậu bị trẹo cổ chân đột ngột. Nhưng cổ chân cậu không trẹo, cậu bảo:

- Liệu có phải cậu đã hỏng thật rồi?

- Hỏng cái gì, thưa cậu?

- Bộ xương này này.

- Thân cậu vạm vỡ như thế, đấm một quả đánh chết trâu, thưa cậu!

Đúng thế, cậu vươn thẳng cổ, vết sẹo ở sau gáy thay đổi màu sắc, hai chân vọt lên chiếc bàn ở cạnh giường, nhẹ nhàng như con mèo. Tôi càng ngạc nhiên hơn khi thấy cậu nhảy từ chân tường đông sang chân tường tây, rồi từ chân tường tây lại nhảy sang chân tường đông, cứ bật đi bật lại như quả bóng da. Cuối cùng, cậu dang hai chân hai tay, cả người rời khỏi mặt đất dán vào tường. Tôi chưa bao giờ nhìn thấy ai luyện tập kỳ công như vậy, cứ luôn mồm nhắc cậu:- Từ từ thôi, từ từ! Cậu rời khỏi tường, lăn một vòng, ngồi trên đất. Tôi vỗ tay hoan hô thán phục.

Trong chốc lát, cái cọc gỗ trên tường đất đã lỏng ra, có ma mới biết tại sao chiếc cọc gỗ lại lung lay, khẩu súng treo trên cọc gỗ rơi xuống nặng trịch, dựng đứng ở ngay bên trái người cậu, sau đó đổ vật xuống. Cậu không đưa tay ra nắm, cứ nhìn nó đổ xuống đất kêu sập một tiếng. Bỗng chốc, khí thế hào hùng biến mất trên mặt cậu, cổ cậu cũng từ từ mềm ra, đầu rũ xuống như hoa hướng dương trong đêm. Tâm trạng cậu thay đổi nhanh như vậy, tôi cảm thấy bất ngờ, tôi vốn cứ tưởng cậu là con người thô vụng, hóa ra cậu còn nhạy cảm hơn tôi! Chắc chắn khi cậu xem tivi, nếu có hình ảnh xào nấu thức ăn, cậu sẽ ngửi thấy mùi thức ăn; nếu có cảnh cắt tóc, cậu sẽ cảm thấy tóc mình cũng đau; trên người có nhiều chỗ ngứa, sẽ chịu không nổi khi nhìn thấy người khác gãi bóp... Với kinh nghiệm thiết thân của mình, tôi hoàn toàn suy đoán được con người cậu, thậm chí còn chê cười cậu làm một người thợ săn không thích hợp như thế nào. Nhưng dáng vẻ ủ rũ của cậu đã khiến tôi không dám nói lên suy nghĩ của mình, tôi chỉ nói:

- Cậu ơi, cháu phải nhờ cậu đấy!

Cậu tôi làm như không nghe thấy.

- Cậu có thể dẫn cháu đi khắp Thương Châu để cháu chụp ảnh làm tư liệu cho mười lăm con sói đó không, thưa cậu?

Cậu ngẩng đầu nhìn tôi, cái mồm nhăn nhó trông như một cái hang tối nho nhỏ.

Ý nghĩ của tôi tự tư quá, tôi định dùng máy ảnh của mình chụp ảnh cho mười lăm con sói còn sót lại ở Thương Châu, đây gần như là chuyện có một không hai trong cả nước, thậm chí cả thế giới. Nhưng khi nói ra, tôi liền cảm thấy yêu cầu này quá ư tàn khóc đối với cậu. Mồm cậu ngậm chặt, trong khi đó mũi cậu thở ra những hơi dài, rồi cậu với tay cầm khẩu súng săn nằm trên đất. Lúc này, cái mà tôi nhìn thấy lại không phải là khẩu súng săn mà là một con rắn, một con rắn mềm mại trơn nhẵn. Tôi ngạc nhiên tới mức định kêu lên.

- Hả? - Cậu tôi nghi ngờ, ngẩn người ra một lát.

Tôi vội vàng bịt chặt mồm mình, bởi vì trong tay cậu tôi là khẩu súng, tôi đã hoa mắt nhìn gà hóa cuốc. Cậu tôi chống khẩu súng đứng dậy.

- Được thôi! - Cậu trả lời tôi.

Tôi lập tức lấy máy ảnh ra, xin phép chụp cho cậu một kiểu. Cậu mở cửa, kéo con chó Phú Quí vào, khoác khẩu súng ra sau lưng, thậm chí còn rửa mặt, đứng nghiêm để tôi chụp. Cậu bảo, có lẽ đây là lần chụp ảnh cuối cùng của cậu trong tư cách người thợ săn. Nhưng khi tôi chụp bức ảnh người thợ săn cuối cùng ở Thương Châu, đèn máy ảnh không sao chớp lên được. Tôi cứ tưởng không đủ điện, quay sang thử chụp ở chỗ khác thì vẫn ngon lành, lại tưởng rằng tiếp xúc ánh sáng đèn không tốt, kiểm tra đi kiểm tra lại không thấy có trục trặc gì, nhưng chĩa ống kính vào cậu thì đèn vẫn không lóe sáng. Cậu tỏ ra tiếc nuối, cứ ca cẩm bị xúi quẩy, đã rửa mặt sạch sẽ mà chụp ảnh không thành. Tôi không sao hiểu nổi chuyện này, có thể là trên người cậu có công năng gì đặc biệt chăng? Mà cũng có khi do cậu căng thẳng quá nên đã phát ra từ lực gì đó ảnh hưởng đến máy ảnh? Nói thế thật khó tin, nhưng tối hôm ấy sự việc quả tình là như vậy.