PHẦN XXIII

Sáng sớm dậy, cậu tôi luyện chân tay ở sân sau, tôi không nhận ra lối tập quen thuộc của cậu, nó cũng không đẹp mắt như lối đánh võ trên tivi, nhưng Mục Lôi bưng một cốc trà nóng ngồi một bên khen rối rít. Cậu cầm cái đôn bổ củi giơ lên đỉnh đầu, giơ được liền một lúc ba bốn mươi cái, Mục Lôi cũng khen ba bốn mươi tiếng. Cô con dâu ông chủ dựa người vào cánh cửa sau, vừa phụ họa với Mục Lôi khen cậu, vừa giơ tay vuốt vuốt tóc, kéo kéo vạt áo, thỉnh thoảng lại liếc Mục Lôi một cái. Cũng vào lúc ấy, ông già sai con dâu đi gánh nước, con dâu cứ tựa vào cánh cửa, ông già lại sai lần nữa. Con đi gọt vỏ khoai tây! Cô con dâu ngồi vào cửa bếp, cầm dao gọt khoai tây, vỏ gọt rất dầy. Mục Lôi đang nói:- Bụng vác hòn đá kéo lúa! Cậu tôi liền sải bước đến trước một hòn đá kéo lúa ở chân tường, tay vừa nhấc lên một cái, Mục Lôi đã khen một tiếng:- Hay! Tôi bảo, anh la hét cái gì thế, hòn đá kéo lúa đã sát vào người đâu mà ầm ĩ? Mục Lôi bảo, việc này giống như hát diễn kịch, cứ khen hay tất sẽ hay. Tôi mắng Mục Lôi, anh chỉ biết khen đội trưởng của anh. Song anh ta bảo anh ta đang bồi dưỡng ý chí của người thợ săn đấy chứ! Giữa lúc này, tôi bỗng nghe một tiếng “ủm”, cậu tôi đã nín đủ hơi lên gồng để chuẩn bị lấy bụng vác hòn đá kéo lúa, thì lại xuống hơi, đánh một cái rắm kêu thành tiếng. Cậu tôi nói:

- Mục Lôi, mồm cũng thối rồi hả? Tôi cần anh bồi dưỡng ý chí của thợ săn đó ư?

Mục Lôi đang xì mũi, cười hì hì chạy đến phủi đất trên người cậu, nhưng tôi nhìn rõ anh ta chùi bàn tay vừa vắt mũi vào lưng cậu. Tôi bảo:

- Mục Lôi này, anh biết không, ở Thương Châu có một con ma, tên nó là đồ đểu!

Giữa trưa, bầu trời lại xuất hiện một đám mây đen, tròn như cái nong. Cậu tôi đứng trong sân ngấm mây đen lâu lắm. Mục Lôi lại cười nói ha ha với con dâu chủ nhà, hình như anh ta đang khoe ngọc kim hương đeo trên cổ cậu. Cô kia nói, em không có ngọc kim hương, nhưng em tự thơm. Xùy! Mục Lôi thè lưỡi hếch mồm. Cô kia nói, lúc còn con gái em thơm thật mà, về đây làm dâu mới hết thơm. Cô ta bảo Mục Lôi liệu có xin được viên ngọc kim hương kia tặng cô ta không. Mục Lôi đáp, em định giết anh đấy à! Cô ta cứ leo lẻo:- Không đâu, em không dám đâu. Tôi nhìn cảnh ấy ớn quá, đứng ở cửa sổ gọi ra ngoài:

- Ông chủ, nhổ rau chân vịt ở ruộng về đấy à?

Cô con dâu lập tức quay vào bếp. Cậu tôi vẫn nhìn mây trong sân, tôi đi ra hỏi:

- Cậu cũng biết xem thiên tượng à?

- Anh nhìn đám mây kia, - cậu nói - tôi nhớ hôm mình lột da sói, trên trời cũng có một đám mây đen như thế, một gia đình ở gần đấy đã sinh một đứa bé.

- Đám mây này là một linh hồn gì đó thì phải?

- Tôi cũng nghĩ thế.

Từ cửa trước nhìn ra, trên đường có một con gà trống đang lượn vè vè quanh một con gà mái. Ả gà mái nằm xuống, gã gà trống liền leo lên, hai đuôi con gà một trống một mái, một trái một phải chạm vào nhau chốc lát rồi tách ra ngay tức khắc. Linh hồn của đám mây kia sắp sửa biến thành một con gà chăng? Nghĩ vậy, tôi lại cảm thấy chán ngán. Tôi nói:

- Cậu ơi, cậu bảo sẽ có sói đến đây, sao chẳng thấy động tĩnh gì cả? Nơi này quái lắm, có lẽ không thể ở lâu được.

- Anh định nói Mục Lôi...

Tôi ngạc nhiên, thì ra cậu cũng đã biết chuyện! Cậu nói vậy thì tôi cũng hết đường, tôi cười, quay về buồng ngồi đọc sách.

Đến chiều, vẫn không có bất cứ tin tức nào về sói, cậu cũng có phần chán nản, chuẩn bị lên đường đi khỏi thị trấn Sinh Long, nào ngờ Mục Lôi bị bệnh. Anh ta mắc chứng bí đái, anh ta bảo đã có cảm giác hai hôm nay, nhưng cứ tưởng bị nhiệt nên không để ý, ai dè nặng tới mức bí bít đau buốt, không đi tiểu được. Tôi nghi Mục Lôi mắc bệnh lậu, chắc chắn do cô gái kia truyền sang. Cậu tôi liền ra phố mời về một thầy lang già. Thầy lang vừa bước vào trong nhà đã ngửi thấy có mùi khang khác, liền hỏi bao tải ở gầm giường đựng gì vậy. Thầy lang mở bao tải ra xem thì bên trong toàn là đu đủ, ông ta bảo để ngần này đu đủ ở gầm giường, đu đủ bốc hơi lên, nó là thứ cầm đái, anh không đi tiểu được là phải. Các anh không biết, chủ nhà phải biết chứ, tại sao lại để nhiều đu đủ ở gầm giường thế này. Mục Lôi lập tức chửi to:

- Lão già này ép tôi đi đây mà, tôi cứ ở lại đây cho biết tay.

Nói rồi, Mục Lôi ôm chăn nệm sang buồng tôi.

Chuyện đã rõ như ban ngày, việc làm của ông già là có chủ ý. Tôi đã nói toạc móng heo những hành vi đáng xấu hổ của Mục Lôi, cảnh cáo anh ta hãy thật thà, ông già làm thế đã giữ được thể diện cho anh ta. Mục Lôi cúi đầu nghe đầy vẻ bất mãn, anh ta chửi ông già giữ con dâu như vậy là tự bôi tro trát trâu lên mặt; rồi lại chửi cô gái kia là con đĩ, bố chồng đề phòng cho cô ta như vậy, chắc chắn trước kia đã có chuyện trăng hoa. Bây giờ thì Mục Lôi lại khuyến khích cậu tôi rời thị trấn Sinh Long. Nhưng khi Mục Lôi định đi thì lại không đi được ngay, anh ta phải nghỉ lại một ngày, uống thuốc do ông thầy lang pha chế. Tâm trạng của Mục Lôi sa sút hẳn đi, anh kêu đầu lại đau, cứ rên hừ hừ. Tôi thấy chan chán, một mình đeo máy ảnh đi chụp phong cảnh rừng núi.

Ở miền núi, dù là cán bộ xuống cơ sở, hay những người làm công tác văn nghệ xuống xã đi thực tế, dân bản thường là kính nể nhưng lại xa lánh, song có hai tình huống bạn lập tức được hoan nghênh, có thể hòa mình với họ. Một là bạn biết châm cứu, phục vụ họ không lấy tiền. Người miền núi khỏe mạnh, vật đổ trâu bò, ăn sống, uống nước lã, khả năng chịu đựng nặng nhọc bền bỉ khiến bạn phải kinh ngạc; nếu có ốm đau, cho dù là lên nhọt hay đau khớp, thì chẳng qua không nhức chân thì mỏi lưng, thế thôi. Ở trong nhà họ, nửa đêm thường nghe thấy có tiếng rên, tiếng thở dài, dường như rên thở dài sẽ trút được sự mệt mỏi khó chịu tích tụ trong xương cốt. Thông thường họ không thích khám bệnh, trừ trường hợp bỏ ăn bỏ uống, mất khả năng tình dục, thì phương pháp tự chữa đơn giản là lấy mảnh sành chích vào một điểm giữa hai đầu lông mày cho ra máu, hoặc giác hơi, không thì vẽ bùa niệm chú. Nếu được châm cứu không phải trả tiền, họ sẽ cười chân thành với bạn, gọi bạn là tiên sinh, làm trứng ốp lếp cho đường đỏ vào mời bạn ăn. Còn tình huống thứ hai là bạn có máy ảnh chịu chụp ảnh cho họ, họ sẽ vào trong nhà mặc bộ quần áo mới nhất, rồi dùng vadơlin hoặc nước thoa cho mái tóc bóng mượt, sau đó ngoan ngoãn ngồi xuống, vẻ mặt nghiêm túc để bạn chụp. Đặc biệt là các cô gái và những phụ nữ trẻ béo tốt xinh đẹp, sau khi chụp ảnh cho họ xong, bạn có thể đi vào phòng riêng của họ, trả lời những câu hỏi thế này thế khác liên quan đến thành phố mà họ nêu ra. Trời lạnh, bạn cũng có thể ngồi lên

giường lò, đắp chăn hoa con công lên người, cười ngặt ngoẽo, ba bốn chân dọi vào nhau loạn xạ trong chăn... Dĩ nhiên là tôi được mọi người ở thị trấn sốt sắng phối hợp, chưa được nửa ngày đã chụp hết một cuộn phim, nhưng tôi vẫn cứ phải chụp cho họ, đành bấm không cho qua. Nhìn họ nắn nót ghi lại họ tên và địa chỉ, xin tôi gửi ảnh cho họ, tôi cảm thấy xấu hổ bởi những pha đã chụp không phim, liền kiếm cớ đi khỏi, một mình lững thững ra bờ sông. Lúc này đã hoàng hôn, mặt trời vừa lặn, trăng non mới nhú. Bờ đê ven sông mọc toàn liễu là liễu, có lẽ những cây liễu này đã gần năm mươi năm, thân cây vẫn nguyên vẹn, song cành cây thì năm nào cũng bị chặt để lợp chuồng gà chuồng lợn hoặc đun nấu; thân liễu càng ngày càng to càng già, gần như cây nào cũng có hang có hốc, chim đến làm tổ trong hang, cả rắn cũng đến ở. Tôi không thích bờ sông lúc trời chạng vạng tối, nên đi về thị trấn mua phim để chụp tiếp. Một ông già chột mắt đứng ở xa xa lẳng lặng quan sát tôi, ông nhìn lâu lắm. Tôi quay đầu nhìn ông cười, ông cũng cười đáp lại. Con mắt chột khiến da mặt ông căng lên, ông cứ nhếch nhếch mũi, có vẻ sợ sệt. Ông hỏi:

- Máy chụp ảnh cũng chụp được hồn à?

Tôi đáp:

- Chụp thế nào được, đây có phải là máy chiếu yêu đâu, thưa ông!

Ông già lập tức quay người gọi:

- Ra cả đây, ra cả đây, đồng chí này bảo chụp ảnh không chụp mất hồn đâu.

Trong khóm lau sậy sau đê, đất lạo xạo một lúc, rồi xuất hiện hai người lớn và hai đứa trẻ con, họ còn xua ra một con lợn. Bốn người đều ăn mặc rách rưới, gầy guộc; người lớn ánh mắt ngượng ngập không dám nhìn thẳng vào tôi, chỉ có hai đứa trẻ tỏ ra vui hớn hở, người lớn đập chúng một cái rồi lôi ra đằng sau. Ở đằng sau, chúng thò cổ nhìn tôi một cách là lạ. Con lợn thì béo chắc, rất ngoan ngoãn, trên cổ và chân trước không buộc dây thừng, chỉ có một người lớn cầm đuôi nó, nó cứ lặng lẽ đi. Tôi hỏi:

- Đi giao lợn cho trạm thu mua phải không? Con lợn này béo quá nhĩ?

- Mới mua ở thị trấn đấy. - Ông già đáp - Bọn trẻ con đứa nào cũng kêu đói.

- Đời sống khá đấy chứ!

- Anh cảm thấy khá ư? Tôi chán đến mức muốn thắt cổ chết cho rồi.

Ông già nói, ông biết tôi hình như là người thành phố thì phải, đã ở thị trấn này mấy hôm nay, nếu tôi coi trọng họ, xin mời tôi vào nhà chơi. Hai người lớn kia vội vàng nói: - Phải, phải, rồi cùng lên tiếng mời tôi:

- Giết lợn mời anh ăn, giết lợn mời anh ăn!

Tôi đã từ chối và cảm thấy xúc động bởi tình cảm chân tình của những con người này. Sau khi chụp ảnh cho họ, tôi đưa mắt tiễn họ qua sông, đi sang thung lũng bên kia. Đây là con sông nhỏ chảy từ Bắc xuống Nam đổ vào con sông lớn. Họ đi qua cây cầu độc mộc trên sông có vẻ khó khăn lắm, hai đứa trẻ con cứ đứng trên cầu run lẩy bẩy không bước nổi, sau đó ôm cầu khóc hu hu. Tôi khoác máy ảnh lên cổ, chủ động bước lên cõng một em qua cầu, rồi sau đó quay lại cõng nốt em kia. Những đứa trẻ này đã lâu không tắm giặt, người chúng hôi rinh rích. Ông già lại mời tôi đến nhà ông, tôi lại từ chối một lần nữa. Hai người lớn xua con lợn đi qua cầu. Con lợn ngu quá, cứ đứng ì trên cầu, người đi trước đưa hai tay túm tai lợn, người đi sau cầm đuôi lợn mắng nhiếc, mắng một thôi một hồi con lợn mới từ từ nhấc chân lần từng bước, trông vừa tội nghiệp mà lại vừa buồn cười. Khi họ đến giữa cầu, tôi nâng máy ảnh bấm một pô, nhưng không xong rồi, ánh đèn vừa lóe lên, ông già liền kêu một tiếng a, rồi từ trên cầu rơi xuống. May mà ông còn nhanh nhạy, kịp giơ chân phải níu chặt trụ cầu trong giây lát rồi mới treo mình lơ lửng trên mặt nước. Ông lão căng thẳng tới mức hai tay cứ với với bám trụ cầu nhưng không sao bám được. Tôi vội vàng gọi to:

- Níu chặt! Chân níu chặt! Tôi sẻ đến cứu ông!

Ông già suýt ngã xuống nước là hoàn toàn lỗi tại tôi. Nhưng khi tôi bước chân lên cầu, thì ông đã ôm trụ lật được người lên mặt cầu, song lại sơ ý va vào một đoạn gỗ nằm giữa hai trụ cầu làm nó văng đi, tạo ra một khoảng trống ngăn cách giữa họ và tôi. Ông già giơ tay chào tôi với vẻ tiếc nuối, tôi cũng vẫy tay đáp lại, dõi theo năm người già trẻ đuổi con lợn đi khỏi bãi sông.

Về đến thị trấn thì đường phố đã lên đèn, có mấy chỗ treo đèn dầu bán đậu phụ rán, cậu tôi và Mục Lôi đang ngồi ở đó uống rượu, mỗi người cầm trong tay một con rắn xanh màu cỏ, đầu rắn vừa bị chặt, hai người đưa lên mồm mút máu, con rắn mất đầu cứ giãy giãy, cuốn vào cánh tay họ, sau đó nó từ từ buông lỏng, cuối cùng mềm nhũn ra như sợi dây bị quăng trên đất. Tôi sợ đến sởn tóc gáy.

- Bí thư ơi, bí thư!

Hai người đã nhìn thấy tôi, Mục Lôi chộp ngay một con rắn sống trong lồng sắt, lưỡi dao giơ lên phập xuống, đầu rắn văng đi. Về sớm chẳng bằng về đúng lúc, vừa may người bán rắn xuất hiện:- Nào, uống máu rắn thải độc trước đã, mồm anh bị lở mà, máu rắn bổ hơn vitamin!

Tôi không dám bước đến.

- Anh không uống à? - Mục Lôi giơ tay nhặt cái đầu rắn rơi trên đất ném cho con mèo Thúy Hoa, đầu rắn đột nhiên há ra cắn chặt tay Mục Lôi, anh chửi toáng lên - Mẹ kiếp, còn cắn ông à?

Tôi càng không dám đến gần, quay đầu đi về nhà trọ, tim còn đang đập thình thịch, thì cậu và Mục Lôi cũng vừa về đến nơi, cả hai đều chê tôi nhút nhát.

- Sao lại có cái kiểu uống máu rắn như thế, tàn nhẫn quá!

- Ở vùng này đều uống như vậy mà!

- Cái vùng này lạ thật, vừa giờ tôi trông thấy lợn qua cầu, có mỗi một cây gỗ con con bắc làm cầu, con lợn thì béo nung núc, bốn chân cứ lần từng bước.

Tôi kể lại những điều tai nghe mắt thấy ở bờ sông, tai cậu tôi chợt động đậy, đúng là tai cậu tôi biết động đậy thật.

- Ba người lớn, hai đứa trẻ con à? - Cậu hỏi - Trong thung lũng bên kia bờ sông làm gì có nhà nào, trời lại tối như thế, hay là bọn buôn người?

Ở Thương Châu thường xảy ra những vụ buôn bán phụ nữ và trẻ con, lúc ở tỉnh thành, tôi đã từng nghe nói. Còn báo tỉnh cứ dăm bảy hôm lại đăng một vụ công an đã giải thoát người bị bắt bán đi xa hàng ngàn dặm. Trước khi đến Thương Châu, vợ tôi thậm chí còn bảo: “Anh cẩn thận đừng để bị bắt cóc đi làm con rể nhà ai đó!”. Tôi nói: “Càng tốt, anh sẽ dẫn một người thiếp về gọi em bằng chị!”, thế là bị vợ mắng cho một trận nên thân. Bây giờ, nghe cậu nói như vậy, tôi cũng đâm nghi nghi: Đứa trẻ bé thế, ngay đến nói cũng chưa sõi, đi ra ngoài tại sao không trông thấy mẹ các em nhỉ? Mà mấy người lớn thì hình dáng mặt mũi xấu xí, thần sắc người nào cũng hoảng loạn.

Cậu liền đứng lên, thít chặt thắt lưng, cầm súng đi xem. Cậu tôi nhạy cảm và xúc động như vậy, khiến tôi cũng căng thẳng, nhưng nghĩ bụng, chắc là cậu vẫn còn áy náy về chuyện em bé bị đẩy vào xe ô tô; nếu có kẻ buôn bán trẻ con thật, cậu đi giải thoát được, thì ít nhiều cũng có thể cân bằng tâm lý. Chúng tôi nhân màn đêm ra đến bờ sông, đi lên cầu, nhưng mặt cầu bị thiếu một đoạn gỗ, tôi bảo đó là do ông già, cậu nghi ông già đã cố ý làm rơi đoạn gỗ, rắp tâm không để tôi sang cùng. Cậu vừa nói xong, thì đột nhiên há mồm nhổ nước bọt, cậu bảo tại sao dạ dày khó chịu thế? Tôi phê bình cậu không nên mút máu rắn trực tiếp như thế, cậu xua xua tay nói:

- Có lẽ có chuyện rồi.