CHƯƠNG VI - (6) Yoshioka Yasunori

Quân Quan Đông giống như một dòng điện có điện thế mạnh, tôi như một động cơ điện nhạy, tinh xảo và chính xác, Yoshioka Yasunori như một dây dẫn điện tính năng cực tốt.

Con người trán dô, râu thưa, người thấp bé ở đảo Lộc Nhi Nhật Bản này, đến cạnh tôi bắt đầu từ năm 1935 cho đến khi Nhật Bản đầu hàng năm 1945, cùng với tôi bị Liên Xô bắt làm tù binh, trước sau không hề rời tôi. Trong vòng 10 năm, từ một trung tá lục quân hắn dần dần leo lên cấp trung tướng. Hắn có hai thân phận: một là tham mưu cao cấp cho quân Quan Đông, hai là “Tùy viên nhà vua nước Mãn Châu”. Thân phận thứ hai là tên gọi của Nhật Bản, nghe nói y giống như “nội đình hành tẩu” lại giống như “thư ký hoàng thân”, rút cục việc dịch ra như thế nào cho phù hợp tôi thấy điều đó chẳng có gì quan trọng vì hàm ý chữ nghĩa bề ngoài dù thế nào đều cũng không nói rõ được chức năng thực tế của Yoshioka. Chức năng thực tế của hắn là một sợi dây điện. Mọi ý nghĩ của quân Quan Đông đều qua sợi dây điện này truyền tới tôi. Tôi đi tuần du, tiếp khách khứa, làm lễ huấn thị thần dân, nâng cốc chúc mừng cho đến gật đầu mỉm cười đều tiến hành theo sự chỉ thị của Yoshioka. Tôi có thể gặp ai, không gặp ai. Khi gặp nói gì với họ, đến lúc nào tôi dự hội nghị nào, tại hội nghị phát biểu thế nào... đều phải nghe lời dặn dò của hắn. Những lời tôi nói, đều do hắn dùng tiếng Trung Quốc kiểu Nhật Bản viết sẵn trên giấy.

Nhật Bản phát động cuộc chiến tranh toàn diện với Trung Quốc, cần ngụy Mãn cung cấp lương thực, người và của cải, tôi liền phân phối nhiệm vụ tước đoạt tại “hội nghị tỉnh trưởng” theo giấy của Yoshioka. “Kêu gọi” các tỉnh trưởng hết sức hoàn thành nhiệm vụ, ủng hộ cuộc chiến tranh thần thánh”. Nhật Bản phát động cuộc chiến tranh xâm lược Thái Bình Dương, binh lực không đủ, yêu cầu quân đội ngụy Mãn thay thế nhiệm vụ trên một bộ phận chiến trường Trung Quốc. Tại buổi tiệc của quan tư lệnh khu quân quản, tôi liền theo giấy bày tỏ quyết tâm với Nhật Bản, cùng sống, cùng chết, một lòng một dạ gắng sức đập tan thế lực Anh - Mỹ.

Ngoài ra, mỗi lần Nhật Bản tiến công chiếm được một thành phố tương đối lớn, ở trong cửa quan, sau khi báo cáo kết quả chiến đấu, Yoshioka cùng tôi đứng dậy, hướng về phía chiến trường khom lưng mặc niệm những sĩ quan và binh lính chết trong chiến đấu. Qua mấy lần huấn luyện của hắn, khi Vũ Hán thất thủ tôi không cần nhắc nhở, đợi khi hắn vừa báo cáo xong kết quả chiến đấu đã tự đứng lên khom lưng mặc niệm.

Cùng với thành tích tiến bộ không ngừng của tôi, hắn cũng không ngừng tăng thêm những bài học cho tôi. Ví dụ, lần Vũ Hán thất thủ này, hắn lại chỉ thị cho tôi tự viết thư chúc mừng Okamura, tên đại đao phủ tiến công Vũ Hán, ca ngợi chiến công của hắn và chỉ thị tôi gửi điện chúc mừng Thiên hoàng.

Về sau xây dựng “Kiến quốc thần miếu”, mỗi tháng tôi đến đó làm lễ chúc mừng thắng lợi của quân đội Nhật Bản cũng là tiến hành theo ý của “dây điện” này.

Trước sự biến “ngày 7 tháng 7” những việc riêng, việc nhà cửa của tôi, quân Quan Đông ít hỏi đến. Song, sau sự biến, tình hình lại khác.

Trước sự biến “mùng 7 tháng 7” gia tộc tôi ở trong cửa quan, theo lệ mỗi năm có một số người đến để chức thọ tôi, lúc bình thường cũng có lúc qua lại. Sau sự biến “mùng 7 tháng 7”, quân Quan Đông đưa ra quy định, chỉ cho phép mấy người trên danh sách, trong một thời gian nhất định đến Trường Xuân. Lại còn qui định, ngoài những người thân tộc gần chi tôi, những người khác chỉ được làm lễ, không cho phép nói chuyện với tôi.

Dòng thời thư từ từ bên ngoài gửi cho tôi cũng nhất loạt gửi trước cho quan lại hệ Nhật của Phu Cung nội, lâu la của Yoshioka xem. Cuối cùng do Yoshioka quyết định có đưa cho tôi hay không.

Đương nhiên, quân Quan Đông cũng biết tôi cũng không đến mức chống Mãn, chống Nhật, song, họ vẫn lo ngại tôi có thể câu kết với những người trong cửa quan khôi phục triều Thanh mà điều đó không phù hợp với yêu cầu của họ.

Có lúc, muốn dấu Yoshioka gặp gỡ riêng người bên ngoài hoặc nhận một bức thư rõ ràng là không thể được. Khi đó, tại Phủ cung nội đặt một “Phòng hiến bình” do một tiểu đội hiến binh Nhật Bản sắc phục xanh thẫm, không những bất cứ ai ra vào cũng không lọt qua được mắt chúng mà ngay từ trong viện xảy ra việc gì cũng không thoát được tai mắt chúng. Thêm vào đó những người Nhật là thứ trưởng trở xuống trong Phủ cung nội cũng đều là tay chân của Yoshioka. Điều đó tạo thành sự khống chế nghiêm khắc đối với tôi.

Sở dĩ Yoshida có thể làm hóa thân của Quan Đông, làm tới mười năm là do hắn có một bản lĩnh.

Có cuốn sách nói, Yoshioka nguyên là bạn tốt của tôi ở Thiên Tân. Sau đó làm quan tham mưu quân Quan Đông, đúng vào lúc quân Quan Đông muốn chọn một “người liên lạc” giữa quân Quốc Dân Đảng và nhà vua, để thay thế cho võ quan tùy tùng Joshimaru do đó liền chọn hắn. Thực ra, khi ở Thiên Tân, hắn chẳng qua chỉ có một thời gian nói thời sự cho tôi, không thể nói là bạn tốt được. Hắn được cử làm “người liên lạc” với tôi ở đó cũng không phải là làm tham mưu quân Quan Đông mới gặp thời. Nếu như nói hắn là bạn tốt của Phổ Kiệt, một nửa là thật. Sau khi thành lập ngụy Mãn, Phổ Kiệt vào học trường lục quân Nhật Bản. Yoshioka đang là sĩ quan dạy lịch sử chiến tranh ở trường này. Hầu như hàng tuần, hắn đều mời Phổ Kiệt đến nhà, ân cần tiếp đãi. Sau khi hai người trở thành bạn thân, hắn tiết lộ với Phổ Kiệt: quân Quan Đông có ý mời hắn đến Mãn Châu làm người liên lạc giữa phía quân đội và cá nhân tôi. Phổ Kiệt viết thư báo cho tôi. Sau đó lại báo cho hắn thư tôi trả lời tỏ ý hoan nghênh. Việc đó hắn có bày tỏ đó là điều vinh hạnh của hắn. Tuy nhiên, nếu như hắn không đạt tới chức vụ tham mưu cao cấp của quân Quan Đông thì sẽ không muốn làm vì từ trước Nahashima và Joshimaru làm nhiệm vụ đó đều không trụ được ở Mãn Châu vì đã không cắm rễ được trong quân Quan Đông.

Sau đó không rõ hoạt động như thế nào hắn đã đạt được nguyện vọng. Trước khi khởi hành đi Mãn Châu, hắn yêu cầu Phổ Kiệt viết thư báo cho tôi, đồng thời nói: “Nếu như anh ngài chuẩn bị tốt cho tôi một gian phòng làm việc tôi càng cảm thấy vinh hạnh”. Với việc đó, tôi đáp ứng đầy đủ “vinh hạnh” của hắn. Sau đó ít lâu tôi mới biết rõ: vốn ra hắn có ý để quân Quan Đông thấy, dưới con mắt quân Quan Đông hắn đã có quan hệ khác thường đối với tôi. Trong mắt tôi, lại có oai cọp tham mưu cao cấp quân Quan Đông, tự nhiên và ăn khớp được cả mọi bề.

Yoshioka rất thích vẽ tranh thủy mặc. Một lần hắn vẽ một bức mặc trúc, đề nghị Trịnh Hiếu Tế đề thơ, tôi đề chữ (đề chữ gì tôi đã quên từ lâu) mang về Nhật Bản tặng Hoàng thái hậu Nhật Bản, mẹ của Hirohito. Sau đó không lâu báo chí Nhật Bản đăng bức tranh đó và ca ngợi Yoshioka là “họa sĩ quân nhân”. Tiếng tăm nghệ thuật của Yoshioka có phải vì thế xuất hiện hay không tôi không rõ, song điều tôi dám khẳng định là hắn chỉ mong bức tranh đó mang tới cho hắn không phải là xưng hiệu nghệ thuật nào mà là số tiền có giá hơn là xưng hiệu đó. Từ khi đi thăm Nhật Bản về, Hoàng thái hậu Nhật Bản và tôi thường có sự trao đổi, không ngừng gửi tặng nhau một số tặng phẩm nhỏ, người trung gian là Yoshioka. Từ sau lần hắn tặng mặc trúc, sự qua lại của Tokyo và Trường Xuân càng thêm nhộn nhịp.

Hầu như mỗi năm hắn về Tokyo vài lần, mỗi lần trước khi đi, hắn thường yêu cầu tôi làm một số thức ăn loại điểm tâm mang về làm quà biếu Hoàng thái hậu. Lúc trở lại, lại mang quà biếu của Hoàng thái hậu Nhật Bản trong đó tất nhiên không thể thiếu điểm tâm của Nhật bản, may mà bà già này và tôi đều có thợ làm điểm tâm giỏi, người này biếu người nọ đều không khó khăn gì. Tuy nhiên, do bệnh đa nghi của tôi, mỗi lần Yoshioka mang điểm tâm về tôi đều gọi người khác ăn trước mới dám ăn.

Đương nhiên thời gian mỗi lần Yoshioka đi về hoàng thất Nhật - Mãn, điều đó quyết không phải do hắn tự quyết định. Song nội dung mỗi lần đi, về tôi tin rằng chủ yếu do hắn tự sáng tạo, thiết kế. Ví dụ, một lần, hắn nhìn chiếc máy thu thanh 4 tác dụng của tôi bỗng như phát hiện một kỳ tích hỏi tôi:

- Máy này có thể record (ghi âm)?

Tiếng Trung Quốc của hắn tồi, song chúng tôi nói với nhau vẫn không khó khăn lắm vì hắn biết một ít tiếng Anh, thêm vào bút đàm nên hắn có thể nói rõ ý tứ.

- Record rất tốt, rất tốt - tôi nói và lấy ra một đĩa ghi âm cho hắn xem thử.

- Tốt, tốt - hắn cười vui mừng, nhìn tôi lắp đĩa xong liền nói: - Tôi dạy bệ hạ mấy câu tiếng Nhật! Ây, tiếp đó dùng tiếng Nhật nói. Tôi chúc thiên hoàng bệ hạ mạnh khỏe.

Theo tiếng Nhật của hắn, tôi nói “Tôi chúc thiên hoàng bệ hạ mạnh khỏe”. Câu nói này được ghi vào đĩa. Hắn mang đĩa đó phát hai lần, lấy ra một cách hài lòng.

- Tốt, lần này về Tokyo, ây, gửi biếu Thiên hoàng bệ hạ.

Yoshioka nói chuyện luôn xem mấy tiếng “ây”, “hà”, lông mi đồng thời dướn lên, tật này càng về sau càng nhiều, tôi cũng cảm thấy ngày càng khó hiểu. Cùng xảy ra sự thay đổi ấy, còn có sự giải thích về quan hệ giữa tôi và hắn.

Năm 1934 tôi đi thăm Nhật Bản, Hoàng thái hậu Nhật Bản viết cho tôi mấy bài hát khi đó lời nói của Yoshioka là lúc tôi nghe thuận tai nhất.

- Hoàng thái hậu bệ hạ cũng như mẹ bệ hạ nếu là gia thuộc của bệ hạ, tôi cảm thấy vinh dự!

Có lúc hắn nói với Phổ Kiệt: “Tôi và ông có quan hệ như tay với chân, tôi và hoàng đế bệ hạ tuy không thể nói là tay chân như thế, cũng coi là quan hệ ngón chân và ngón tay, chúng ta là gia tộc thật sự”.

Tuy nhiên đến trước năm 1936, lời nói của hắn có thay đổi:

“Nhật Bản như cha của bệ hạ - Ây! Quân Quan Đông là đại biểu của Nhật Bản - Ây! Quan tư lệnh quân Quan Đông cũng như cha của bệ hạ, hà!”

Tình hình quân đội Nhật Bản ở tiền tuyến ngày càng xấu, thân phận của tôi trước quân Quan Đông và Yoshioka cũng ngày càng thấp. Sau đó, hắn ngang nhiên nói:

“Quân Quan Đông là cha của ngài, tôi là đại diện của quân Quan Đông”.

Về sau Yoshioka mỗi ngày vào “cung” càng dồn dập, có thể hắn đến không quá 10 phút đã đi, đi chưa đầy 5 phút lại đến. Lý do đi lại rất vớ vẩn: ví dụ quên nói câu gì hoặc quên hỏi tôi ngày hôm sau có việc gì bảo hắn làm, v.v.. Vì vậy tôi không thể không quan tâm, phải chăng hắn dùng biện pháp đột kích để khảo tra tôi.