⚝ 5 ⚝
Ngày chủ nhật trong sáng và nắng ấm. Gió tháng Ba thổi nhẹ, phảng phất hương xuân. Molly Ann bước xuống những bậc thang dưới mái vòm, nơi Jimmy đang đứng đợi nàng bên cạnh con la và chiếc xe.
Anh quay lại nhìn Ann, ngỡ ngàng trước chiếc áo dài trắng, dải ruy băng vàng thắt ngang lưng và trên vành mũ của nàng.
– Đây thực là em ư, Molly Ann?
Nàng đỏ mặt, mỉm cười. "Anh có thích không?"
Jimmy tươi hơn hớn. "Em mặc đẹp quá".
– Em may lấy đấy. Em mua vải ở một cửa hiệu Pháp. Kiểu Paris.
Jimmy cầm lấy tay nàng. "Anh cũng không biết nữa," anh ngượng ngùng nói.
– Gì cơ?
– Con la già và chiếc xe nát này thật tương phản với vẻ đẹp lộng lẫy của em.
– Anh cứ phủ một tấm mền lên ghế ngồi, và đừng có văng tục loạn bậy trước mặt em là được.
Jimmy cười và đỡ nàng lên xe. "Em đẹp quá, Molly Ann à."
– Cám ơn anh. Nào, chúng mình ra nhà bếp đi. Em đã chuẩn bị sẵn một giỏ thức ăn cho chuyến picnic hôm nay. .
– Thật ư? Sao em biết hôm nay là một ngày đẹp trời.
Ann cười. "Em nhìn trời và đoán. Nào thôi, vội lên. Ngày đang ngắn lại đấy."
Vài phút sau, anh đã ngồi cạnh nàng, và con la đưa họ xuống đường cái. "Em được chọn. Picnic ở Fairground, lễ phục sinh ở nhà thờ Holiness và tiệc khoản đãi ở Woodfield Brook."
– Tiệc khoản đãi ở Woodfield Brook à? Em chưa nghe tới bao giờ. Tân khách gồm những ai?
– Chả có ai cả, ngoài hai chúng ta. - Ann nhoẻn cười lùa tay mình vào Jimmy. "Em muốn tới đó"
Anh cắn nốt miếng táo cuối cùng và ngả người, tựa lên một khuỷu tay nhìn nàng. "Chưa bao giờ anh được chén một bữa ngon lành như hôm nay."
Ann cười. "Anh ăn nữa đi. Có gì đâu, chỉ gà ninh, bánh mỳ và táo."
– Còn nước chanh là anh chưa nếm nữa thôi. - Jimmy nói. - Những em không nên phung phí quá. Em phải làm việc cật lực mới dành dụm được ít tiền.
– Anh có ghé thăm thầy em không? - Ann bỗng hỏi.
– Có. Cả nhà vẫn mạnh giỏi. Thầy mẹ và các em gửi cho em những lời chúc tốt đẹp nhất.
– Chắc bé Mase lớn lắm rồi nhỉ?
– Nó chập chửng đi được rồi đấy.
–Em thèm gặp chúng nó quá. Nhưng đường xá lại quá xa xôi, - nàng rầu rĩ nói.
– Biết đâu bà đốc công của em có thể cho em nghỉ vào thứ bảy tới. Chúng ta có thể về nhà em và quay xuống đây vào chiều chủ nhật.
– Thế thì hay quá, - mắt Ann sáng lên, những u tối đi ngay. - Bà ta chẳng thả bọn em ra đâu. Họ kiểm tra gắt gao lắm. Bọn em thường xuyên phải làm thêm giờ.
Cả hai im lặng một lúc. Mãi sau nàng lên tiếng:
– Biết đâu việc xưởng dệt mới khai trương sẽ cải thiện được tình hình.
– Xưởng dệt mới à? Xưởng nào nhỉ?
– Xưởng mà ông Fitch nói với em ấy. Hôm qua em tới chỗ ông ấy để gửi thêm một ít tiền vào ngân khoản của thầy em. Ông ấy bảo rằng có thể thu xếp cho em một chân đốc công ở xưởng mới.
– Thế cơ đấy. - Jimmy rít lên. Chưa bao giờ Ann nghe thấy Jimmy nói với một giọng điệu như vậy - Em phải làm gì để trả ơn lão ta?
Nàng nhìn anh, hiểu anh muốn ám chỉ điều gì, nhưng nghĩ tốt hơn hết là không nên sa đà vào chuyện này.
"Không. Ông ấy chi nói bao giờ đến lúc, ông ấy sẽ báo với em."
Jimmy im lặng đăm chiêu nhìn xuống đất. Một xưởng dệt mới. Ở đâu nhi? Chắc lão khọm già Fitch đã mua lại đất đai của một số điền chủ phá sản. Anh kéo dài im lặng của mình đến nỗi Ann phải lên tiếng trước.
– Có chuyện gì đấv, Jimmv?
Anh lắc đầu. "Không.” Giọng anh trở nên chua chát hơn. "Bao giờ dân thành phố này mới thôi những ảo mộng về lão ta nhỉ? Họ không thấy rằng chính lão đang hút kiệt máu của họ hay sao?"
– Ôi, Jimmy, - Ann thảng thốt. - Sao anh có thể nói ra những điều khủng khiếp như vậy?
– Bởi đó là sự thật! - Jimmy cáu kỉnh nói. - Này nhá, hàng tuần em đưa tiền cho lão để gây ngân khoản cho thầy em, hẳn thế?
Cô gật đẩu.
– Em đã bao giờ yêu cầu lão đối chiếu thu chi chưa?
– Chưa. Đây là việc của thầy em, không phải của em.
– Nếu em gửi khoản tiền đó vào nhà băng, họ sẽ trả lãi cho em. Còn lão thì chẳng có một khoản gì tương tự như vậy cho em cả. Anh thề rằng thầy em sẽ không đòi nổi một bản cân đối lời lãi nào ở lão đâu!
Ann nín lặng.
– Em có biết lão ta cầm tiền cho bao nhiêu người như em không? Phải hơn một trăm là ít. Một khoản tiền không nhỏ, mà lại chẳng hề phải nhấc chân động tay.
– Anh cười khàn. - Còn tất cả những người như em lại cảm thấy mang công mắc nợ lão. Nếu đứng ra ngoài cuộc mà nhìn vào, em sẽ thấy chú Sam của em là một người bạn hẩu tới mức nào. Không trả tiền ngay. Không là mua chịu. Không đổi chác gì cả. Chỉ thấy cảnh sát trưởng tà tà đi tới với một tờ trát. Thế là không còn một tấc đất cắm dùi. Chuyện đó đã xảy ra với nhà Craig ở triền sông. Bốn mưoi acrơ trong một ngày. Hôm sau ông trắng tay. Mẹ kiếp!
– Anh đừng có báng bổ.
– Anh xin lỗi. Nhưng đúng như vậy đấy. Em không thấy sao? Lão ta đã chuẩn bị cho kế hoạch này không phải một, hai năm. Đùng một cái, mấy đứa con ông Craig bị đuổi việc ở xưởng dệt và nhà máy thuỷ tinh, cứ như trong vòng một tuần lễ chúng đã biến thành một lũ tội phạm. Vài tháng sau đó, Fitch xốc tới mua lại toàn bộ gia tài điền sản của họ với cái giá lớn hơn số tiền họ còn nợ lão chút xíu, và cả gia đình đành bán xới.
– Em không hiểu.
– Xưởng dệt mới sẽ được xây dựng ở đó. Trên đất của nhà Craig. Mọi thứ đã có sẵn. Điện, nước, nhà ở.
– Anh nói ra tất cả những chuyện này làm gì? Có liên can gì đến chúng ta đâu.
Anh nhìn nàng. "Giờ thì chưa. Nhưng trong tương lai thì sẽ. Lão đang bành trướng quyền lực, và chẳng mấy chốc lão sẽ chiếm hết thung lũng này, kể cả con người."
Nàng với tay ra giỏ thức ăn.
– Thôi, anh uống nước chanh đi, và đừng nói những chuyện không đâu nữa.
Jimmy cầm lấy cốc nước từ tay Ann. Những nét cau có biến mất, nhường chỗ cho một nụ cười. Anh nâng cốc cao ngang tầm mắt và nhìn lên mặt trời. "Em là một cô bé trinh trắng và thánh thiện, Ann à. Một ngày nào đó em sẽ là một người vợ hiền thục, đảm đang. "
Chiếc cốc bay ra khỏi tay anh, nước bắn tung toé lên áo. Nàng giận dữ:
– Em không phải là một cô bé! Em đã qua tuổi mười sáu và đã là một người đàn bà! - Ann nói như thét lên. - Tốt hơn hết, anh hãy tỏ ra can đảm hỏi em làm vợ và mang em về nhà anh.
Jimmy ngạc nhiên nhìn Ann. Nỗi đau và sự bất bình khiến nàng trông càng xinh xắn. Anh cảm thấy trái tim như chực nhảy ra khỏi lồng ngực. Giọng anh vang lên, lạ lẫm bên tai Ann.
– Anh sẽ hỏi em làm vợ, Molly Ann thân yêu.
Đến lượt nàng ngạc nhiên, không nói lên lời.
– Anh sẽ hỏi em làm vợ, Molly Ann thân yêu, - anh nhắc lại. - Em trả lời đi.
– Ôi, Jimmy, - nàng thốt lên, ngã vào lòng anh, nước mắt chảy thành dòng trên má. - Em đồng ý, đồng ý, đồng ý.
Gần một tháng sau, vào ngày đầu tiên của tháng Năm năm 1915, họ thành hôn ở nhà thờ lớn của thành phố Fitchville. Cả gia đình nàng xuống dự lễ cưới trong những bộ lễ phục trang trọng nhất của họ. Tất cả, trừ Daniel. Nó không được nghỉ việc.
Cùng ngày, điền trang của nhà Craig được dọn quang để chuẩn bị mặt bằng xây dựng một xưởng dệt mới.
Molly Ann bước vào phòng ngủ, mặt đỏ bừng vì hồi hộp. "Dậy thôi Jimmy!" Nàng cầm lấy vai anh và lắc.
Jimmy đưa một tay lên ôm đầu. "Để người ta ngủ. Sáng chủ nhật".
– Ông Fitch đến gặp anh đấy.
– Lão Fitch à? - Jimmy tỉnh hẳn. - Gặp anh? Lão muốn gì nhỉ?
– Em không biết. Nghe tiếng gõ cửa, em mở ra và thấy ông ta đứng đấy. Có một chuyện tối quan trọng, ông ta bảo thế.
– Tốỉ quan trọng? - Anh đột nhiên nhổm dậy, kéo nàng xuống. - Em yêu, đây là một sáng chủ nhật.
Ann đưa tay tì vào ngực Jimmy, không cho anh xiết vào người. "Anh ham ngủ quá đấy." Miệng Jimmy ngoạm lấy môi Ann. "Thôi nào, Jimmy, ông ta sẽ nghĩ gì?" Nàng nói lúng búng.
– Mặc mẹ lão.
Ann vùng ra khỏi tay Jimmy. "Đừng có báng bổ!" Nàng gắt gỏng. "Anh mặc quần áo và xuống tiếp ông ta đi." Nàng đi ra cửa. "Em pha cà phê rồi đấy."
Fitch đang ngồi cạnh chiếc bàn kê trong bếp khi Jimmy bước vào phòng. Trước mặt lão là một đĩa dăm bông và trứng, một bình cà phê, một chiếc bánh mỳ nóng và bơ. Lão nhai ngấu nghiến cứ như đã nhịn đói từ nhiều năm nay.
– Chào ông Fitch.
Fitch nuốt chỗ thức ăn trong mồm xong xuôi rồi mới đáp.
– Chào anh Jimmy. Vợ anh quả là một người nội trợ tải ba không kém gì mẹ cô ta. Anh thật là một người đàn ông may mắn.
Jimmy gật đầu, ngồi vào bàn.
Fitch vét nốt chỗ dăm bông trên đĩa bằng một mẩu bánh mì, nhét tất cả vào miệng và cho trôi bằng một ngụm cà phê. Lão ngã người ra thành ghế, đưa tay xoa xoa bụng. "Một bữa sáng thật ngon lành, cô Simpson ạ."
Molly Ann đỏ mặt ngượng ngùng. Nàng không bỏ qua chi tiết được lão tấn phong từ Molly Ann sang cô Simpson. "Cám ơn ông." Nàng nhìn Jimmy. "Anh đã muốn ăn sáng chưa?"
– Chưa đâu, anh muốn dùng cà phê trước đã.
– Vậy em ra ngoài để hai người được thoải mái chuyện trò.
Ann nhã nhặn nói và bước sang phòng bên. Nhưng cũng giống tính mẹ, nàng đứng lại bên ngưỡng cửa để nghe xem cánh đàn ông bàn tính chuyện gì.
– Có chuyện gì mà ông phải lặn lội đến nhà tôi vào một sáng chủ nhật như thế này? - Jimmy chủ động hỏi, không để Fitch vòng vo.
Fitch cười. "Mấy chủ nhật gần đây tôi không thấy anh đến nhà thờ."
Jimmy không đáp. Fitch thừa hiểu anh không khoái cái vụ đó lắm.
Lão tiếp, ra chiều thông cảm:
– Tôi hiểu. Một cặp vợ chồng mới cưới, chồng trẻ, vợ xinh thì còn đi lễ nhà thờ để làm gì.
Jimmy đưa cốc cà phê lên ngắm nghía.
– Ann nói ông tới đây vì một chuyện quan trọng.
– Quả có thế. - Fitch kết thúc phần đưa đẩy. - Rất quan trọng anh Jimmy ạ. - Fitch dừng lại một thoáng. - Tôi đã để ý đến anh từ lâu và rất thích thú với những gì tôi phát hiện ra ở anh. Anh làm tôi nhớ đến tuổi trẻ của mình, một tuổi trẻ đầy nhiệt huyết.
Jimmy lặng lẽ gật đầu.
– Tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Tôi không thể trẻ lại được nữa, mà một người năng nổ như anh lại có thể bắt tay hợp tác làm ăn với tôi. Tôi không phải lệ thuộc vào ai nhưng lại có quá nhiều việc phải làm.
– Ông muôn đề nghị với tôi một việc làm?
– Gần như thế, nhưng lớn hơn là một việc làm. Tôi muốn anh cáng đáng giùm tôi một số việc để tôi có thời gian và sức lực lo toan những việc khác.
– Những việc gì vậy, ông Fitch?
– Cứ gọi tôi là Sam.
– Rất tốt, những việc gì vậy, ông Sam?
– Dân chúng vùng này biết anh và quí mến anh. Anh có thể quản lý cửa hiệu giúp tôi, giải quyết công việc với các bạn hàng quen thuộc. Anh hiểu ý tôi chứ?
– Tôi cũng không biết nửa.
– Trong kinh doanh người ta luôn phải đối phó với những vấn đề nảy sinh. Đôi lúc dân chúng không hiểu cho rằng việc ta đang làm là mang lại lợi ích cho họ.
Jimmy chỉ gật gù. Anh hiểu quá đi chứ. Làm cho người đời hiểu rằng anh đang bịp họ vì quyền lợi của chính họ đâu có dễ.
Fitch đánh giá sự im lặng của Jimmy có nghĩa là đồng tình. "Tôi luôn làm hết sức mình vì sự phồn vinh của thành phố ta. Nhưng khốn thay, thời gian gần đây bắt đầu xuất hiện những lời ông tiếng ve cho rằng tôi chỉ cố nhét sao cho thật đầy hầu bao của mình. Như xưởng dệt mới chẳng hạn. Nó giải quyết công ăn việc làm cho hơn hai trăm con người. Thế mà người ta nói tôi đang trục lợi."
– Ông không được lợi lộc gì từ việc đó sao? - Jimmy vờ ngây thơ hỏi.
– Cố nhiên tôi cũng sẽ thu được lợi nhuận chứ. Đây là một việc kinh doanh có lãi cho tôi. Và đối với thành phố ta cũng vậy. Tôi đưa một số công nghệ mới vào đó để giảm bớt cường độ lao động của công nhân, nhưng lại không giảm lương của họ. Thế nhưng kể cho đến nay, tất cả những gì tôi nghe thấy vẫn là tôi đã làm nhà Craig khuynh gia bại sản, đuổi họ đi, chiếm đất xây xưởng dệt. Giờ họ còn tuyên bố quyền sở hữu của mình trên bảy acrơ(*) đất dọc triền sông, được chuyển nhượng riêng biệt bằng chứng thư đứng tên ông nội của họ, yà hiện ông ta vẫn còn sống.
(*)Đơn vị diện tích của Anh, 1 acrơ = 0,4 ha
– Nhưng họ đã bắt đầu khai khẩn bảy ac-rơ đất dọc bờ sông. Họ không thể làm điều đó nếu chỗ đất ấy không phải là của họ.
– Vấn đề nằm ở chỗ đó. Việc làm này của nhà Craig là sai trái. Tuy nhiên, để được kiện tôi sẽ phải mất một thời gian khá dài. Xưởng dệt chưa thể khai trương được, và hai trăm người vẫn phải nằm chờ việc làm. Để tỏ ra có thiện chí, tôi đã đưa ra một đề nghị, nhưng họ không chấp nhận.
– Ông đề nghị bao nhiêu?
– Mười lần cao hơn giá trị thực của mảnh đất, năm mươi đô la một ac-rơ. Cả thảy là ba trăm năm mươi đô la cho một vạt đất mà thậm chí cả một văn tự rõ ràng họ chẳng có.
– Xuởng dệt của ông thì có khác gì, nếu họ vẫn giữ nguyên tuyên bố của mình, - Jimmy nói.
– Không một toà án nào hậu thuẫn cho tuyên bố chống lại việc xây dựng xưởng dệt của nhà Craig cả. Tôi đã trao đổi với thẩm phán Henley và đó là điều mà ông ta khẳng định với tôi.
– Vậy ông còn phải băn khoăn gì nữa?
– Tôi muốn mọi chuyện êm xuôi. Tôi muốn nhà Craig hiểu rằng tôi hành động vì lợi ích của họ.
– Tôi vẫn không hiểu tôi có thể giúp ông được gì?
– Nhà Craig quý anh lắm. Họ có thể nghe lời khuyên giải hợp tình hợp lí của anh.
Jimmy gật đầu. "Có thể lắm." Anh đứng lên rót tiếp cho mình một cốc cà phê. "Thế tôi được gì?"
Fitch ngẩng nhìn anh. "Anh sẽ là người của tôi, anh bạn trẻ ạ. Tôi sẽ làm anh giàu có. Tôi sẽ trả lương khởi điểm cho anh ở mức hai mươi lăm đô la một tuần."
Mức cao nhất mà một người làm công ăn lương trong thành phố này được hưởng là hai mươi đô la. Jimmy biết điều đó. Thời anh làm ăn khá nhất cũng chỉ kiếm được mười lăm đô la một tuần. "Tôi cũng không biết phải quyết thế nào." Anh thận trọng nói. "Đây cũng chỉ là một công việc, nhưng thú thực tôi thích làm ăn độc lập hơn."
– Anh sẽ không kiếm đâu ra được một khoản tiền như thế đâu.
– Đổi lại, tôi không phải đi làm hàng ngày.
– Cái đó tốt, chỉ khi anh chưa có gia đình thôi.
Jimmy ngồi xuống. "Tôi không biết."
Fitch nhoẻn cười, cảm thấy Jimmy đã xuôi tai. "Anh nên bàn thêm với cô nhà." Lão đứng lên. "Ann sẽ đồng ý với tôi. Cô ấy là một phụ nữ thức thời. Mai anh cho tôi biết."
Nói đoạn lão ra đi. Molly Ann chạy ùa vào. "Tuyệt quá phải không anh?"
Jimmy nhìn nàng. "Em chưa hiểu gì cả."
– Sao?
– Hắn muốn anh trở thành một kẻ lừa đảo giống như hắn. Hắn muốn anh cướp đoạt của những gia đình như gia đình em.
Nàng im lặng một lát. "Vậy anh định làm gì?"
– Làm cái việc mà anh vẫn làm. Bán whiskey.
Nhưng sự việc đã không diễn ra như nó phải diễn ra.
Hai ngày sau khi Jimmy từ chối đề nghị của Fitch, có một kẻ nào đó đã bắn một phát súng kíp qua ô cửa sổ mở toang của một căn nhà gỗ cách thành phố mười một dặm, nơi gia đình Craig đang sinh sống và đã giết chết ông già Craig.
Trước cái chết ấy, Fitch tỏ ra phẫn nộ không kém gì những người dân còn lại của thành phố. Lão treo giải thưởng năm mươi đô la cho ai bắt được kẻ giết người. Và bất chấp lời tuyên bố của nhà Craig đã trở nên kém hiệu lực hơn do cái chết của ông già, lão nâng giá mảnh đất triền sông lên năm trăm đô la để trợ giúp gia đình nạn nhân. Lão còn hứa đứng ra bảo lãnh cho con cháu Craig trở lại làm việc ở xưởng dệt và nhà máy thuỷ tinh.
Đó là một đề nghị hào phóng. Chỉ có điều nó bị gia đình Craig gạt sang một bên. Và vài ngày sau lễ tang, một phát súng bắn ra từ một cách rừng tiếp giáp với phần đất cửa nhà Craig đã giết chết đốc công của toán thợ xây dựng xưởng dệt khi ông ta đang chỉ đạo tốp công nhân của mình san lấp mặt bằng.
Công việc bị đình lại. Đội quân xây dựng không thể
biết được ngày nào, người nào trong họ sẽ phải chết. Họ chưa trở lại công trường chừng nào Fitch chưa phái đến một đội quân cảnh vệ tuần phòng khu vực. Mấy giờ sau khi toán cảnh vệ xuất hiện, một người đã chết ngay trên bót gác. Anh ta bị bắn vào gáy bằng một khẩu Smith Wesson 44 li.
Sam Fitch nhận được tin cấp báo về cái chết của người lính cảnh vệ chiều hôm đó, và lòng hào sảng của ông ta biến mất. Bạo lực phải được đối chọi bằng bạo lực. Đêm đó, đứa con cả của Craig, mười chín tuổi, đã bị bắn chết khi anh ta ra khỏi nhà để cho la uống nước.
Và cuộc xung đột được sử sách biết đến với cái tên là cuộc chiên tranh của dòng họ Craig, bùng nổ. Nó kéo dài hơn hai năm. Nhiều người đã bị chết, trong số đó có cả phụ nữ và trẻ em. Đây là một sự kiện đẫm máu nhất trong lịch sử miền Tây Viginia.