⚝ 8 ⚝

Daniel quay về trụ sở công đoàn khi đêm đã khuya. Gã chờ đợi một cảnh tang tóc trước thất bại nhục nhã vừa qua. Song không khí trong trụ sở lại khác hẳn, thay vì ảm đạm chán chường là những bộ mặt sáng lên hỉ hả. Forster và các phụ tá gọi điện tới tấp, nói chuyện với một loạt trung tâm đình công ở các thành phố khác nhau. Daniel đứng trên khung cửa nghe Forster thông báo tình hình cho các nơi.

"Tin về vụ đàn áp đình công đã được các cơ quan truyền thông trong toàn quốc loan đi, - anh ta nói. -Chỉ mai thôi, toàn thế giới sẽ biết đến chúng ta. New York, Chicago, và thậm chí những nơi rất xa như San Francisco, đã gửi điện bày tỏ sự ủng hộ đối với chúng ta. Ban lãnh đạo chúng tôi dự định tổ chức một cuộc biểu tình đông đảo trước cổng nhà máy vào ngày kia. - Giọng anh ta mỗi lúc hào hứng hơn. - Sidney Hillman của New York, Lewis và Murray của Washington và cả Hutchinson của nghiệp đoàn Carpenters sẽ tới đây.

Má Jones cũng đã hứa sẽ có mặt. Cùng đi với bà là Jim Maurer, chủ tịch AFL ở Pennsylvania. Chẳng mấy chốc nữa, các công ti thép sẽ ý thức được rằng chúng ta không run sợ, rằng nhân dân lao động Mỹ đang đứng đằng sau chúng ta. Chưa hết: nội nhật ngày mai, bốn mươi tình nguyện viên thuộc nhiều cơ quan thông tấn khác nhau của New York sẽ có mặt ở đây để giúp đỡ chúng ta tiến hành một chiến dịch tuyên truyền rộng rãi, đồng thời tạo điều kiện cho báo chí nhận được thông tin thường xuyên về chúng ta. Được, - anh ta dừng lại một lát, - năm trăm đô la một khoản tài trợ không nhỏ. Tôi vẫn tin là tôi có thể trông cậy vào anh. Cám ơn nhé!

Anh ta để ống nói xuống và trông thấy Daniel đang đứng trên ngưỡng cửa.

– Anh trốn ở chỗ khỉ nào vậy? - Anh ta giận dữ hỏi.

– Chúng tôi đã cho người rà soát tất cả các bệnh viện để xem anh có làm sao không.

– Giờ tôi đang ở đây, - Daniel đáp.

– Đáng ra anh phải thấy trước được rằng chúng ta nên chuẩn bị chu đáo hơn. Đấy là công việc của anh.

– Tôi không thể làm hơn được. Chúng ta không điều khiển nổi công nhân. Chẳng có một kỷ luật gì ở đó cả.

– Kỷ luật à? - Forster nói với một giọng khinh khỉnh.

– Họ là công nhân chứ đâu phải là lính chiến. Anh chờ đợi cái gì ở họ mới được chứ?

– Tôi chẳng chờ đợi gì ở họ cả. Nơi chờ đợi chính là lãnh tụ của họ. Tôi có cảm tưởng rằng họ đã bị đưa ra làm những vật tế thần.

Forster nhảy dựng lên.

– Anh qui cho tôi cố tình để cho công nhân bị đàn áp phỏng?

Giọng Daniel vẫn nhẹ như không.

– Tôi hoàn toàn không qui tội cho anh. Tôi chỉ nói ra với anh nhận xét của tôi thôi.

Forster nhìn gã trừng trừng.

– Khi đội trưởng đội bảo vệ nằm dưới bánh xe tải thì anh ở đâu?

Daniel không tránh cái nhìn của Forster.

– Anh hỏi để làm gì?

– Vài người nói với tôi rằng họ trông thấy anh đứng bên cạnh xác hắn.

– Ai thấy?

– Một số người. - Forster cố làm căng.

– Bọn cứt. Tôi chạy bám theo anh nhưng không kịp.

– Cảnh sát đang truy lùng anh.

– Bảo họ hãy truy lùng cái bọn đã đánh công nhân phải vào viện ấy, - Daniel đáp. - Ngay lúc này đây, bọn cảnh sát kỵ mã đang xéo nát những đường phố của khu kiều dân Hungary, nện vào đầu bất cứ kẻ nào đứng ở ngoài phố nói chuyện với láng giềng của mình. Khi đêm đến, không còn một ai dám ló mặt ra đường nữa cả.

– Làm sao anh biết được chuyện này? - Forster hỏi.

– Tôi vừa ở đấy về.

– Sao tôi không hề hay biết nhỉ?

– Tất cả các trợ lý của anh đang mải tỏ ra bận bịu và quan trọng ở trong văn phòng rồi còn đâu. Chỉ cần bước chân xuống đường là anh thấy ngay thôi.

– Anh nói cứ như anh tự cho mình giỏi giang hơn chúng tôi nhiều lắm, - Forster sẵng giọng. - Anh khôn khéo lắm phải không?

– Tôi không cho là mình đủ khôn khéo trong những sự việc vừa rồi. Tôi chỉ muốn nói tôi không hiểu tại sao chúng ta lại để những chuyện đáng tiếc như vậy xảy ra.

Forster ngã người ra thành ghế, thư giãn:

– Anh nghe tôi nói đây. Chúng ta đang đi đúng hướng. Đây là một cuộc đình công có tầm vóc rất lớn. Nó bao trùm tám tiểu bang. Không có chuyện nó thất bại hay thắng lợi ở cái nhà máy luyện thép Pittsburgh chấy rận này. Hãy tin tôi, khi tin tức về cuộc đình công hôm nay được tung ra, chúng sẽ lớn mạnh hơn bao giờ hết.

Daniel chỉ nhìn anh ta mà không bình luận.

– Tôi sẽ phái hai, ba người đi theo anh. Các anh hãy xuống thị sát những khu phố ấy rồi trình cho tôi một báo cáo về những hành vi bạo ngược của cảnh sát. Tên họ, địa điểm, thời điểm. Tôi muốn đưa việc này lên báo trong đêm nay.

Daniel gật đầu.

– Thưa, vâng.

Gã chưa bao giờ viết báo cáo. Đêm đó, gã cùng hơn ba trăm công nhân đình công khác phải ngồi đếm rệp trong khám. Hai người được Forster phái đi đã viện ra đủ thứ lý do để rút êm về trụ sở công đoàn khi vừa thoáng thấy bóng một toán cảnh sát kỵ mã tế ngựa lên vỉa hè, lôi bật ba người đang ngồi cắt tóc trong tiệm ra khỏi ghế.

– Chúng ta cần phải được giúp sức nhiều hơn, - họ nói.

Daniel nhìn họ lủi đi với con mắt khinh bỉ. Đoạn gã bước vào hiệu cắt tóc. Một viên cảnh sát đang cố lôi một công nhân Hungary, bọt xà phòng dính đầy trên mặt ra lòng đường, chặn Daniel lại ngay trên ngưỡng cửa. - Mày đi đâu hả thằng ôn? - Hắn ta hỏi.

– Cạo râu và cắt tóc, - Daniel đáp. - Người ta còn vàơ đây để làm quái gì cơ chứ?

– Thằng láu cá, - hắn rít lên.

Một tên khác đứng vào bên cạnh hắn.

– Chờ một phút, Sam. Thằng cha này trông giống người Mỹ lắm. Chưa chắc hắn đã phải là một thằng "Hung". - Y quay sang Daniel. - Này ông bạn, lên tiệm trên mà tỉa tót nhé. Người Mỹ mà lởn vởn ở đây thì có sứt đầu mẻ trán cũng không kêu ai được đâu.

– Thế những người kia không phải là người Mỹ hay sao? - Daniel hỏi.

– Đó là mấy thằng Hung đã làm loạn ở nhà máy luyện thép ban sáng.

Daniel nhìn người công nhân Hungary đứng đực mặt với đám bọt xà phòng chảy thành nhũ ở dưới cằm.

– Vụ đó là của chúng mày đấy à? - Gã vờ hỏi.

Người công nhân nhìn gã ngơ ngác.

– Mày thấy chưa, - viên cảnh sát thốt lên. - Cái thằng chó đẻ này thậm chí còn không nói được tiếng Anh.

– Bộ dạng mày thì làm loạn sao được, - Daniel nói. - Nom nó giống một thằng thộn vào hiệu để cắt tóc thì đúng hơn.

– Thế còn mày thì làm chó gì ở đây, hả? Cũng định dấy loạn chắc?

– Dạ không, - gã lựa lời mềm mỏng. - Tôi chỉ thu thập vài chứng cớ thôi ạ. Để viết bài.

– Viết bài hả? - Viên cảnh sát trợn mắt. - Mày là phóng viên?

Daniel nhìn y.

– Ông có thể coi như vậy. Tôi tới đây để tìm hiểu tình hình.

– Hãy xéo ngay về cái tờ báo to mồm của mày và bảo với chúng rằng hãy lo lấy cái thân tàn của chúng, rõ chưa?

– Ngài sĩ quan nói vậy nghĩa là thế nào? Chưa bao giờ ngài nghe nói đến quyền tự do báo chí à? - Daniel hỏi mỉa.

Viên cảnh sát huơ chiếc gậy tuần đêm, dí vào mũi Daniel. "Xéo ngay lập tức, nếu không tao sẽ cho mày nếm mùi tự do của cái này".

Daniel nhìn gã, rồi liếc xuống tấm mộc của gã.

– Vâng ạ, - gã nói, quay người chuẩn bị bước ra khỏi hiệu cắt tóc. - Tôi sẽ trở lại tòa soạn và kể cho mọi người nghe những điều tôi chứng kiến.

– Mày chẳng chứng kiến cái gì sất.

– Đúng vậy, tôi chẳng chứng kiến cái gì cả. Đó là điều mà tôi định nói với mọi người.

Gã trông thấy mắt hai viên cảnh sát long lên. Gã bước vội, nhưng lại quên mất rằng còn đứa thứ ba đang đứng ở ngoài đường. Gã ăn một nhát gậy vào sọ, và khi tỉnh dậy, gã thấy mình đang nằm trong một phòng giam nhỏ với sáu người Hungary.

Người gã gặp trước cửa hiệu cắt tóc đang ngồi cạnh gã. Gã ngúc ngắc đầu, gắng ngồi dậy.

Anh ta quay lại đỡ gã. "Ô-kê"? Anh ta hỏi.

– Ô-kê! - Gã sờ đầu và phát hiện ra một cục bướu sưng to bằng quả trứng. - Tôi ngất đi bao lâu rồi?

Mặt người Hungary trơ ra, không hiểu. Gã bắt đầu nhớ ra là anh ta không nói được tiếng Anh. Gã quay đầu chầm chậm, nhìn quanh. Những kẻ cùng cảnh với gã đang ngủ hay cố chợp mắt. Không một ai chuyện trò gì.

– Mấy giờ rồi? - Gã hỏi, làm điệu bộ xem đồng hồ.

Người Hungary gật đầu, xoè ra hai ngón tay. Hai giờ sáng. Anh ta lôi ra bao thuốc, nhặt một điếu và bẻ đôi, đưa cho Daniel một nửa. Gã cầm lấy. Anh ta châm cả hai mẩu thuốc bằng một que diêm. Daniel rít lây rít để, thứ khói đắng này làm đầu óc người ta tỉnh táo hơn.

– Sáng ra chúng ta sẽ được thả, - gã nói.

Anh ta không đáp. Chỉ gật đầu.

– Toa-lét ở đâu nhỉ?

Câu nói chắc anh ta hiểu, bởi thấy ngón tay chỉ xéo qua phòng, đoạn bóp mũi và lắc đầu.

Daniel nhìn ra. Có một cái toa-lét ở cuối phòng giam. Daniel biết anh ta muốn nói gì nên chẳng buồn đứng dậy. Gã có thể đợi. Gã rít nốt mẩu thuốc rồi dựa lưng vào tường, ngủ. Khi gã tỉnh giấc, nắng ùa vào phòng giam nhỏ xíu qua cửa sổ. Cửa phòng đã mở, hai viên cảnh sát đứng bên ngoài la lớn:

– Nào, quân "Hung" chó đẻ, ra mau.

Những người bị bắt lẳng lặng bước qua trước mặt chúng, ra khỏi khám theo một cái cửa nách trổ xuống một lối. mòn. Chẳng nói chẳng rằng, họ cụm lại, nhìn nhau một thoáng rồi tản ra mỗi người một nẻo.

Daniel chìa tay cho anh bạn mới. "Cám ơn nhé".

Anh ta cười, xiết tay gã bắt thật lực và nói một câu gì đó bằng tiếng nước ngoài.

Gã chẳng hiểu mô tê gì, chỉ cảm thấy trong bàn tay mình và trong nụ cười của anh ta có một luồng hơi ấm đang lan toả. Gã cũng nhoẻn cười. "May mắn nhé".

Anh ta gật đầu lần nữa, đoạn vội vã bước xuống lòng phố, còn Daniel thì lần về văn phòng công đoàn. Gã trễ mất bữa sáng và bỗng nhiên thấy đói điên dại. Gã bỏ ra ngoài, tìm một quán ăn và gọi một mẻ lu bù.

Cô gái ngồi sau máy tính tiền nhìn gã, mỉm cười.

– Tôi sẽ mang bữa sáng tới cho anh sau ít phút nữa, nếu anh cảm thấy cần thiết phải rửa ráy trước đã.

– Đẹp quá, - gã nói.

Gã bước nhanh vào buồng rửa, và cho đến lúc nhìn vào gương, phát hiện ra một vệt máu khô đã vón cục, chảy dài từ đỉnh đầu, qua thái dương, đến tận cổ, gã mới hiểu tại sao cô gái lại đưa ra một đề nghị như vậy. Gã gột rửa thật kỹ, rồi dùng chiếc khăn bông để sẵn trong buồng lau khô mặt mũi. Bữa sáng được bày la liệt trên bàn khi gã bước ra.

Cô gái nhoẻn cười với gã.

– Chắc anh vừa đánh lộn?

Gã lắc đầu quầy quậy.

– Tôi có đánh lộn với ai bao giờ đâu.

Cô ta đặt cốc cà phê bốc hơi xuống trước mặt gã.

– Thật ư? Lạ nhỉ.