Chương 27

Theo luật Florida, đơn kiến nghị xét xử hậu tuyên án phải được đệ lên hạt mà bị cáo đang bị giam chứ không phải hạt mà bị cáo bị kết án. Vì Quincy đang ở Cơ sở Cải huấn Garvin, cách Peckham nửa giờ xe, và chỗ đó lại cách bất kỳ nơi nào có nền văn minh ít nhất một giờ đi đường, nên vụ của anh nằm trong quyền hạn của một tòa phúc thẩm thôn quê, với một thẩm phán già không ưa gì mấy đơn xét xử hậu tuyên án. Cũng không trách ông ta được. Sổ ghi án của ông ta kín mít đủ loại kháng cáo tào lao của những luật sư nhà tù, vẫn còn chưa giải quyết xong.

Tòa án Hạt Poinsett mang kiến trúc hiện đại dở dở ương ương của một kiến trúc sư nhận thù lao bèo bọt. Phòng xử án chính quá tối tăm, chẳng có cửa sổ, trần thì thấp dễ gây hoảng hốt cho những người mắc chứng sợ bị giam hãm. Thảm màu hạt dẻ sẫm đã sờn. Nội thất bằng gỗ màu nâu sẫm cũng đã loang lổ những vết phai màu. Tôi từng đến ít nhất cũng cả trăm phòng xử án ở hơn chục bang rồi, và đây là phòng thê thảm cũng như tù túng nhất.

Đứng đầu bên nhà nước là Chưởng lý Bang, nhưng tôi làm gì gặp được, vì phải qua cả ngàn cấp dưới của ông ta trước đã. Carmen Hidalgo gặp xui và bị giao xử lý đơn của Quincy. Năm năm trước, cô học trường luật ở Stetson, tốt nghiệp hạng trung trong lớp. Hồ sơ chúng tôi có về cô không nhiều, cũng không cần thiết. Đáp lại đơn của chúng tôi, cô chỉ gửi lại một câu trả lời chiếu lệ, kèm mấy loại giấy tờ chỉ việc thay tên đổi họ là xong.

Cô tin chắc mình sẽ thắng, nhất là khi biết thái độ của thẩm phán chủ trì phiên tòa. Thẩm phán Jerry Plank chỉ mong về hưu sớm và đã đệ đơn xin nghỉ vài năm rồi. Ông hào phóng cho chúng tôi nguyên một ngày để điều trần, nhưng một ngày đâu có nghĩa là tám tiếng làm việc. Vì chẳng ai quan tâm đến một vụ án từ 23 năm trước nên phòng xử án vắng hoe. Hai viên thư ký tòa cũng thể hiện rõ sự uể oải.

Nhưng chúng tôi vẫn đang theo dõi và chờ đợi. Frankie Tatum ngồi một mình ở hàng ghế thứ sáu, sau lưng chúng tôi, Vicki Gourley ngồi một mình ở hàng ghế năm, sau lưng bên nhà nước. Cả hai đều mang trên mình máy quay siêu nhỏ có thể kích hoạt bằng điện thoại. Cửa ra vào cũng chẳng có bảo vệ canh giữ. Mà ở thành phố này hay hạt này, đâu có ai từng nghe đến cái tên Quincy Miller. Nếu như những kẻ đó đang theo dõi chúng tôi, thì đây có thể là cơ hội đầu tiên để thấy chúng tôi làm việc như thế nào. Phòng xử án là khu vực công cộng. Bất kỳ ai cũng có thể vào ra tự do.

Đồng biện hộ với tôi là Susan Ashley Gross, một chiến binh ở Dự án Người Vô tội Trung Florida. Bảy năm trước, Susan Ashley đã biện hộ cùng tôi trong chiến thắng giải oan cho Larry Dale Kline ở Miami. Anh là người thứ hai được Hội giải oan, còn với cô thì đấy là lần đầu tiên. Nếu được, chắc tôi ngỏ lời cầu hôn Susan Ashley ngay, nhưng cô trẻ hơn tôi 15 tuổi và cũng đã đính hôn rồi.

Tuần trước, tôi đã kiến nghị cho phép bị cáo được ngồi trong phiên điều trần. Thật ra không cần Quincy đến tòa, nhưng tôi nghĩ có một ngày được ra khỏi buồng giam ngột ngạt chắc anh ấy sẽ vui lắm. Và như đã lường trước, thẩm phán Plank không chấp thuận. Ông ta bác bỏ mọi điều trước phiên điều trần, và chúng tôi cũng đã dự kiến thế nào ông ta cũng bác bỏ xét xử hậu tuyên án. Mazy đã soạn sẵn đơn kháng cáo rồi.

Gần 10:00, thẩm phán Plank bước ra, ngồi vào ghế chủ tọa. Một chấp hành tòa đọc các quy định tiêu chuẩn của phiên tòa, còn chúng tôi thì đứng đó, chẳng biết làm gì. Tôi nhìn quanh, xem qua mọi người đang hiện diện. Ngoài Vicki và Frankie còn có bốn người nữa, và tôi tự hỏi sao họ lại quan tâm đến phiên điều trần làm gì nhỉ. Gia đình Quincy không hề biết gì về chuyện này. Ngoại trừ một người em trai, còn lại toàn bộ người nhà Quincy đều không liên lạc gì với anh suốt bao năm nay. Keith Russo đã chết 23 năm rồi, và gia đình anh ấy cũng chẳng quan tâm gì đến hung thủ nữa.

Bốn người lạ dự khán bao gồm một người đàn ông da trắng tầm 50 tuổi, mặc bộ vest đắt tiền, một người đàn ông da trắng tầm 40, mặc áo sơ-mi denim đen, một ông lão da trắng tầm 70, có vẻ là kiểu người ở nhà buồn chán quá nên luôn đến dự các phiên xử cho vui. Người thứ tư là một phụ nữ da trắng ngồi ở hàng ghế đầu, ngay sau chúng tôi, tay cầm quyển sổ như đang ghi chép phóng sự. Chúng tôi đã đệ đơn từ vài tuần trước, nhưng từ đó đến nay vẫn chưa có ai ngỏ ý phỏng vấn gì. Tôi không nghĩ có ai lại đi đưa tin về một phiên điều trần cho vụ án đã bị quên lãng từ lâu ở tận góc phía Đông hẻo lánh của Florida.

Susan Ashley Gross mời tiến sĩ Kyle Benderschmidt ở Đại học Thịnh vượng chung Virginia lên bục nhân chứng. Các ý kiến và khám phá của ông đã được ghi lại trong bản khai có tuyên thệ dày cộm mà chúng tôi nộp kèm đơn kiến nghị rồi, nhưng chúng tôi quyết định chi thêm tiền để ông có thể xuất hiện trực tiếp ở tòa. Ông có uy tín rất lớn, và khi Susan Ashley đang giới thiệu qua về lý lịch của ông, thì thẩm phán Plank nhìn qua Carmen Hidalgo, “Cô có phản đối nghiêm trọng nào về độ khả tín của người này không?”

Cô ấy chỉ đơn giản trả lời, “Không.”

“Tốt. Thế thì ông ta được chấp nhận là chuyên gia về lĩnh vực phân tích vết máu. Tiếp tục.”

Dùng bốn tấm ảnh cỡ 20✕25, phóng lớn từ ảnh được dùng ở phiên tòa gốc, Susan Ashley dẫn dắt cho tiến sĩ Benderschmidt nói về việc giám định cây đèn pin và các vết vật chất màu đỏ trên mặt kính.

Họ đang nói thì thẩm phán Plank cắt lời, “Cây đèn pin này có vấn đề gì? Nó không được trưng ra trong phiên tòa đó, phải chứ?”

Nhân chứng nhún vai, vì ông không làm chứng về chuyện này được. Susan Ashley đáp, “Thưa quý tòa, theo biên bản phiên tòa, cảnh sát trưởng làm chứng rằng nó đã bị hủy hoại trong một vụ hỏa hoạn xảy ra khoảng một tháng sau vụ án mạng, các chứng cứ khác mà cảnh sát lưu giữ trong kho cũng bị hủy hoại cùng lúc.”

“Và không còn dấu vết gì của nó?”

“Theo chúng tôi biết thì không, thưa quý tòa. Chuyên gia của bên công tố, ông Norwood, đã xem xét những tấm ảnh này đây, và đưa ra ý kiến rằng mặt kính của cây đèn pin đã bị dính máu từ nạn nhân bắn vào. Nhưng vào thời điểm đó, cây đèn pin đã biến mất rồi.”

“Vậy, tôi nghĩ ý của cô là, cây đèn pin là liên kết duy nhất giữa anh Miller và hiện trường vụ án, và khi cảnh sát tìm được cây đèn pin trong thùng xe anh ta, thì Miller trở thành nghi phạm hàng đầu. Khi chứng cứ này được trình ra trước bồi thẩm đoàn, họ xem như thế là đủ để kết luận có tội.”

“Đúng, thưa quý tòa.”

“Tiếp tục.”

Benderschmidt tiếp tục chỉ trích lời chứng sai lầm của Norwood. Lời chứng đó không dựa trên khoa học, bởi Norwood không hiểu được khoa học về vết máu bắn. Benderschmidt dùng từ vô trách nhiệm vài lần để mô tả lời chứng của Norwood trước bồi thẩm đoàn. Thật vô trách nhiệm khi cho rằng hung thủ cầm cây đèn pin một tay còn tay kia bắn khẩu shotgun 12-gauge. Không có bằng chứng nào cho chuyện này. Không có bằng chứng nào cho thấy Keith ngồi hay đứng khi bắn. Không có bằng chứng nào về vị trí của hung thủ. Thật vô trách nhiệm khi nói rằng những vết đó là máu, bởi số lượng quá ít. Thậm chí việc dùng cây đèn pin này làm chứng cứ là đã vô trách nhiệm rồi, bởi nó không được tịch thu từ hiện trường vụ án.

Sau một tiếng, thẩm phán Plank thấm mệt và cần tạm nghỉ. Không rõ có phải do ông buồn ngủ không, vì trông mắt có vẻ lờ đờ. Frankie lặng lẽ lui về hàng ghế cuối, ngồi cạnh lối ra. Khi đã tuyên bố tạm nghỉ, và Plank ra khỏi phòng, những người dự khán cũng đứng dậy rời phòng xử. Và như thế, Frankie thu được hình ảnh của họ qua máy quay kín của mình.

Sau khi đã đi ra ngoài hút thuốc, có lẽ chợp mắt một chút nữa, thẩm phán Plank miễn cưỡng trở lại chịu trận, và Benderschmidt lại lên bục nhân chứng. Trong phần đánh giá, ông bắt đầu hoài nghi liệu những vết được cho là máu trên mặt kính đó, có thật sự là bắn ngược lại từ nạn nhân hay không. Dùng hình mô phỏng văn phòng của Russo, và các hình ảnh khác chụp hiện trường, Benderschmidt làm chứng rằng dựa trên vị trí của cửa và vị trí khả năng cao hung thủ đã đứng, dựa trên vị trí thi thể của Keith và lượng máu cùng vật chất khác rất lớn bám trên tường và giá sách, thì khả năng hai phát súng shotgun đã khiến máu bắn về phía hung thủ là rất thấp. Để củng cố cho ý kiến của mình, Benderschmidt đưa ra vài tấm ảnh hiện trường vụ án khác liên quan đến súng shotgun 12-gauge.

Mấy thứ đó đúng là ghê rợn, và sau vài phút thẩm phán chịu hết nổi. “Mời chuyển sang nhân chứng khác, cô Gross. Tôi không chắc ảnh từ các hiện trường vụ án khác có giá trị gì ở đây.”

Có lẽ ông ta nói đúng. Khi đối chất, Carmen Hidalgo điểm qua các kiến nghị và lập luận, rồi khiến ông Benderschmidt thừa nhận rằng các chuyên gia về vết máu thường xuyên bất đồng ý kiến, như trong nhiều ngành khác.

Khi Benderschmidt đi xuống, thẩm phán Plank nhìn đồng hồ, như thể vừa trải qua một buổi sáng vất vả quá mức, “Tòa tạm nghỉ ăn trưa. Tiếp tục lúc 2:00, và mong cô sẽ có gì đó mới, cô Gross.” Ông đập búa rồi biến mất, và tôi e là ông đã có quyết định sẵn trong đầu rồi.

Ở Florida, cũng như ở hầu hết các bang khác, đơn xét xử hậu tuyên án thường chỉ được xem xét khi có chứng cứ mới. Chứ không phải là chứng cứ tốt hơn hay chứng cứ khả tín hơn. Bồi thẩm đoàn xử Quincy đã nghe lời chứng của Norwood, một chuyên gia tự phong về vết máu, và bất chấp tư cách chuyên môn cũng như những ý kiến của ông ta đã bị Tyler Townsend trẻ tuổi công kích dữ dội, bồi thẩm đoàn vẫn đồng lòng tin theo ông ta.

Với Kyle Benderschmidt và Tobias Black, chuyên gia phân tích vết máu thứ hai trong đội, chúng tôi đã đệ trình được chứng cứ tốt hơn, nhưng lại không phải mới hơn. Câu nói của thẩm phán Plank đã mở mắt cho chúng tôi.

Khi người đàn ông mặc đồ vest và người mặc áo denim đen rời phòng xử án, mỗi người đi một hướng, họ không biết mình bị bám đuôi. Chúng tôi đã thuê hai thám tử tư để hỗ trợ theo dõi. Frankie đã thông báo qua cho họ, và giờ đang gọi điện báo cụ thể hơn. Vicki ngồi ở một trong hai quán ăn gần tòa án, chờ đợi. Tôi thì đến quán kia, ngồi ở quầy. Frankie từ tòa án đi ra, về phía xe anh ở một bãi đỗ xe gần đây. Người Vest Đẹp lên chiếc sedan Mercedes thời thượng mang biển số Florida. Denim Đen thì vào chiếc BMV cũng biển số Florida. Hai người nổ máy cách nhau tầm hai phút, rồi cả hai cùng đến trung tâm thành phố, vào cùng một bãi đỗ xe ở một trung tâm mua sắm cạnh cao tốc. Denim Đen lên chiếc Mercedes, rồi cả hai cùng đi. Phiền rồi đây.

Nhận được tin, tôi liền qua quán ăn kia, Vicki đang ngồi chờ ở đó với phần khoai tây chiên còn y nguyên trên bàn. Bà đang gọi điện với Frankie. Chiếc Mercedes đi Cao tốc 19 về hướng Nam và người của chúng tôi đang bám theo nó. Anh ấy đã thấy được biển số xe, và Vicki đang dò tìm về nó. Chúng tôi gọi trà đá và salad. Vài phút sau, Frankie cũng đến.

Chúng tôi đã thấy địch thủ.

Chiếc Mercedes được đăng ký dưới tên Nash Cooley ở Miami. Vicki email thông tin này cho Mazy ở nhà, rồi cả hai cùng dán mắt vào máy tính tìm kiếm. Chỉ sau vài phút, chúng tôi đã biết Cooley là cộng sự ở một công ty chuyên biện hộ hình sự. Tôi gọi cho hai luật sư quen ở Miami. Susan Ashley Gross, đang ăn sandwich ngay tại phòng xử án, thì gọi cho người quen của cô ấy. Mazy gọi một luật sư bà quen ở Miami. Vicki cũng đang gõ bàn phím. Chỉ có Frankie rảnh tay thưởng thức món cá ngừ và khoai tây chiên.

Cooley và Denim Đen đỗ lại ở một tiệm đồ ăn nhanh tại Eustis, thành phố với dân số tầm 18.000 người, cách đây 20 phút đi xe. Chuyện đã quá rõ ràng. Hai kẻ này kín đáo đến đây xem phiên điều trần, mà không muốn bị người khác thấy là đi cùng nhau. Khi họ ăn, thám tử của chúng tôi đổi xe với đồng nghiệp để tiếp tục bám theo Cooley mà không để gã nhận ra.

Cooley là cộng sự ở một công ty luật có 12 thành viên và đã biện hộ cho những tay buôn ma túy từ lâu. Không ngạc nhiên khi công ty họ rất kín tiếng, trang web thì rất sơ sài. Họ chẳng quảng cáo, vì không cần thiết. Cooley 42 tuổi, học trường luật Miami, hồ sơ sạch sẽ, chưa hề bị khiếu nại gì về công tác luật sư. Ảnh trên mạng của anh ta cũ quá rồi, ít nhất cũng từ mười năm trước, nhưng cũng chẳng lạ gì. Sau khi tìm hiểu sơ một lượt, chúng tôi chỉ thấy một mẩu tin đáng chú ý về công ty này. Năm 1991, người sáng lập công ty đã chết trong hồ bơi, bị cắt cổ. Vụ án này vẫn chưa được phá. Có lẽ lại do một thân chủ bực mình nữa.

Đã đến 2:00 chiều mà vẫn chưa thấy thẩm phán Plank đâu. Có lẽ chúng tôi nên nhờ thư ký tòa đi kiểm tra xem ông còn sống không, hay chỉ đang ngủ trưa quên giờ thôi. Nash Cooley bước vào, ngồi ở dãy ghế sau, vẫn chưa biết chúng tôi đã nắm hết thông tin về anh ta, biết rõ con cái anh ta tên gì, học ở đâu. Một lát sau, Denim Đen cũng vào, ngồi cách xa Cooley. Nghiệp dư.

Chúng tôi đã thuê một công ty an ninh công nghệ cao ở Fort Lauderdale, gửi video có hình Denim Đen cho họ, trả phí theo thời gian làm việc. Công nghệ nhận diện khuôn mặt của họ chạy hình ảnh qua nhiều ngân hàng dữ liệu của công ty, nhưng hóa ra chỉ cần một cái là đủ. Ngân hàng dữ liệu đầu tiên họ chạy là của Sở Cải huấn Florida, và chỉ mất 11 phút đã có kết quả. Denim Đen tên thật là Mickey Mercado, 43 tuổi, địa chỉ cư trú ở Coral Gables, từng ở tù, và có hai quốc tịch, Mexico và Mỹ. Năm Mercado 19 tuổi, gã bị đi tù sáu năm, vì tội buôn ma túy, hẳn rồi. Năm 1994, gã bị bắt và phải ra tòa vì tội giết người. Bồi thẩm đoàn không thể nhất trí để tuyên án và gã thoát tội.

Trong lúc chúng tôi ngồi chờ thẩm phán Plank, Vicki vẫn ngồi ở quán ăn đó, gọi thêm cà phê và lùng sục thông tin trên mạng. Cuối buổi, bà cho chúng tôi biết Mercado là cố vấn an ninh hoạt động tự do. Cái nghề gì thế không biết.

Danh tính của hai gã này khiến chúng tôi đứng ngồi không yên, phải cố gắng lắm mới không ngoái lại để hỏi thẳng “Các anh làm cái quái gì ở đây hả?” Nhưng chúng tôi đâu non đến thế. Với kinh nghiệm bao năm qua, chúng tôi biết thừa nếu được, đừng bao giờ để địch biết ta đã rõ những gì. Hiện giờ, Cooley và Mickey chẳng biết chúng tôi đã nắm rõ tên tuổi, địa chỉ, số xe, số an sinh xã hội, nơi làm việc của họ, và vẫn đang điều tra sâu hơn nữa. Dĩ nhiên, chúng tôi cũng cho rằng họ có hồ sơ về tôi và Hội vệ nhân. Frankie kín tiếng lắm, và chưa hề bị phát giác. Anh đang ở hành lang ngoài phòng xử, vừa theo dõi nhưng cũng di chuyển tránh bị để ý. Ở thành phố này không nhiều người da đen, và anh biết mình rất dễ bị chú ý.

Đến 2:17, thẩm phán Plank cũng xuất hiện, bảo Susan Ashley gọi nhân chứng tiếp theo lên bục. Và đó là Zeke Huffey. Thật ngạc nhiên khi gã này chấp nhận ra tòa làm chứng nếu được chi trả chi phí đi lại, đồng thời tôi phải thề bằng văn bản là thời gian hạn định cho tội khai man này đã hết hiệu lực, để gã không bị khởi tố.

Zeke đang tận hưởng tự do, dù chắc không được bao lâu, chúng tôi biết thừa là thế, nhưng ít ra gã luôn miệng nói về chuyện sẽ chỉnh đốn, làm lại cuộc đời. Zeke bước lên bục, tuyên thệ sẽ nói sự thật, một việc gã đã làm nhiều lần trước tòa ngay trước khi tuôn ra một đống chuyện bịa đặt đúng kiểu dân chỉ điểm trong tù vẫn làm. Rồi Zeke nói mình đã bịa ra chuyện bạn cùng buồng giam, Quincy Miller, đã huênh hoang về việc thổi bay đầu luật sư của mình và ném khẩu shotgun xuống vịnh. Và gã làm chứng dối để được giảm án cho tội ma túy. Zeke thấy có lỗi về việc mình đã làm với Quincy và luôn muốn bù đắp gì đó.

Zeke trên bục nhân chứng khá ổn, nhưng gã có một vấn đề quá rõ ràng. Gã nói dối quá nhiều lần, đến nỗi bây giờ có nói thật cũng chẳng ai tin nữa, nhất là thẩm phán này. Dù vậy, lời chứng của Zeke là phần mấu chốt, vì việc nhân chứng rút lại lời khai được xem là cấu thành chứng cứ mới. Với lời chứng tại tòa của Zeke và bản khai có tuyên thệ của Carrie Holland, chúng tôi có đủ căn cứ để lập luận rõ ràng rằng phiên tòa xử Quincy không ổn. Nếu được chấp thuận mở lại phiên tòa mới, chúng tôi sẽ có cơ hội trưng ra nhiều chứng cứ rõ ràng hơn về mặt khoa học. Cả Norwood lẫn bất kỳ kẻ nào cùng loại với ông ta sẽ không được bén mảng đến tòa. Chúng tôi chỉ mong muốn cho bồi thẩm đoàn thấy được những sự thật đích thực.

Đến lượt đối chất, Carmen Hidalgo được dịp hả hê khi lôi hết lý lịch vào tù ra khám và chuyên gia chỉ điểm của Zeke. Cô lấy được biên bản phiên tòa của năm vụ khác nhau trong 20 năm qua mà Zeke đã khai man với bồi thẩm đoàn để kiếm thỏa thuận thoát tội. Zeke thừa nhận đã khai man một vài vụ và phủ nhận một vài vụ. Gã quá rối đến nỗi chẳng nhớ mình đã nói dối ở vụ nào. Chúng tôi như ngồi trên đống lửa khi thấy thẩm phán nhanh chóng phát chán, nhưng Hidalgo vẫn tiếp tục. Chúng tôi thấy khá bất ngờ vì màn thể hiện của cô ấy.

Đến 3:30, thẩm phán Plank ngáp dài, và rõ ràng là đang tính đường thoát. Ông ta mệt lắm rồi, và đang cố hết sức để khỏi ngủ gất ngay trên ghế thẩm phán. Tôi nói thầm bảo Susan Ashley chốt phiên điều trần và ra về cho rồi.