Tiếng Chim Mùa Đông

Mùa đông ở Huế thường dài và rét mướt. Mưa lê thê từ ngày này qua ngày khác. Bầu trời như một túi nước âm âm đổ xuống trần gian. Mưa đã biến tất thảy không phải là nó thành màu xám tro, nặng nề và u ám. Có cảm giác như sự sống đã chùn lại và chuyển sang một dạng khác. Nhưng thực ra thì không phải vậy. Trong những công viên đẫm nước mưa, vẫn le lói tiếng chim mùa đông. Nhìn bầy chim Sẻ thiên di trên vòm cây long não, lòng tự hỏi mùa đông chim Sẻ sống thế nào? Làm sao mà con chim Chào mào đít đỏ có thể hót trong mưa và giông bão? Tiếng hót vui, dài, rộn rã giai điệu trẻ thơ khiến lòng ta như ấm lại. Ai đó bảo mùa đông chim cũng đổi giọng. Không biết điều đó có đúng không, nhưng quả là giọng hót của bầy chim Sâu ri khàn khàn như tiếng cọ xát của hai thanh đũa thép. Còn giọng chim Sơn ca thì chìm xuống như một nỗi buồn lữ khách, được nén lại trong vòm ngực. Chỉ có tiếng kêu của con chim Từ quy là bốn mùa không đổi, vẫn "quất,quất" can trường với niềm tin xác tín Thục đế. Ở thành phố Huế bây giờ, chim Từ qui dường như đã vắng nhiều. Thỉnh thoảng vào mùa đông những ngày mưa lớn, mới nghe tiếng chim gọi trong bụi cây Đồng đình ở công viên Tứ tượng. Tiếng gọi nức nở như tiếng gọi bầy u hoài, âm vang con đường nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu. Gặp mùa gió xuôi, tận bến đò Hoa - Việt khách còn nghe thấy tiếng chim kêu. Nhưng hót sầu thảm nhất vẫn là con chim Chàng làng, còn có tên gọi khác là chim Chăn vịt. Chim Chàng làng thường hót nửa đêm. Trong mưa gió vẫn dài rõ mồn một tiếng kêu "bớ thằng chăn vịt". Cũng tiếng kêu ấy, có vùng phiên ra là "Cơm còn cho cục..Cá nục còn cho con..". Nên cũng vì vậy mà có vùng còn gọi chim Chàng làng là chim Ăn mày. Có nghe tiếng kêu của con chim Chàng làng lúc nửa đêm, mới hiểu vì sao quê hương là nỗi nhớ không nguôi trong lòng. Để tận nước Pháp xa xôi, danh hoạ Lê Bá Đảng làm một "Cõi người ta" mà nhớ về cỏ lau Quảng Trị. Còn Trần Kiêm Đoàn trong sương mù Cali, thèm thắt lòng bát cơm hến xứ Cồn. Thuở còn bé, tôi hay băn khoăn mùa đông chim cư trú ở đâu, nó ăn gì và hót ra sao? Mưa gió thế chim làm sao khỏi ướt? Lớn lên nửa đời phiêu bạt cái băn khoăn xưa còn mãi trong lòng. Nghe tiếng kêu đau của con chim Từ qui lòng e dè đám học trò quê mùa lũ qua đò đi học.

Không hiểu sao khi nghe tiếng chim mùa đông lẻ loi trên những hàng cây cao trụi lá, lòng tôi nhớ một mùa xuân nào xa xôi lắm. Cũng trên những hàng cây cao, lá non trổ từng bầy, xanh như một tình yêu cũ. Và như trong mơ, bóng con chim Phượng hoàng cao lớn bay về ăn khế trả vàng. Chỉ là tiếng chim lẻ loi thôi, nhưng đã cho mỗi ngày ta sống bao nhiêu hương sắc. Tiếng chim là bức tình hồng gởi gắm lòng trai gái, là ngọn lửa ủ trong tro lạnh mà nồng nàn suốt cả một đời ai.

Ơi tiếng chim, làm sao có thể vắng mày trong những ngày đã sống?