hoàng hôn của than vãn
Bác sĩ tâm lý nối lại liên lạc, cô nghĩ tới phép mầu, nhưng tới chỗ hẹn còn thấy thần kỳ hơn, khi người trong nhóm trị liệu trước đây gần như đủ mặt. Tưởng đã tứ tán văng đi khắp, sau Đại Di Cư. Kinh ngạc làm sao khi bước vào phòng tròn, thấy bao người quen chờ sẵn. Như thể trở về từ đáy sông, từ miền chết, màn chào hỏi có phần kích động, với gào và đấm thùm thụp vào người nhau. Và khi ngồi vào đám ghế bọc nhung, sự vắng bỗng hiện nguyên hình lên trên ghế trống. Đậu Biếc một hai không chịu tản cư.
“Thà chết còn hơn bỏ đồ đạc lại”, chủ nhân của câu nói ấy vào buổi họp cuối của nhóm, vẻ mặt bà như cô nhớ, như thể bà đang nói tới mắt, nội tạng, bộ da, “còn mấy căn nhà nữa chớ, quỷ thần ơi, cách nào nhổ tụi nó mang theo?”. Từng viên gạch sân vườn, những món đồ gốm tráng men, ghế tắm nắng, hết thảy đều là khúc ruột của bà, bỏ rơi sao nỡ. “Phải mướn cả đoàn tàu may ra mới chở hết”, bà rên rẩm trong âm thanh xưng xoảng của bộ vòng vàng, “đồ đạc cũng có phải ít đâu”. Bà gặp bác sĩ tâm lý sớm hơn cô, trong những buổi trị liệu nhóm, bà than mình thiếu thốn mọi bề, đến không thể ngủ nổi. Dưới gầm trời này gì cũng có thể, người giàu sụ vẫn phát điên lên vì thiếu trước hụt sau. Bà sắm được mọi thứ, nhưng chẳng bao giờ thấy đủ. Không biết bác sĩ nói gì trong những buổi trị liệu riêng, nhưng ở nhóm mỗi khi bà ca cẩm xong, chị đều bảo vật chất là phù du, chúng ta đâu có mang được gì nhiều vào đất. “Biết đủ sẽ làm cho chúng ta hạnh phúc”, chị bác sĩ nhìn vào ánh mắt thất thần của con bịnh, chườm lên cơ thể dát vàng nọ bằng chất giọng chan chứa cảm thông.
Cô từng nản lòng khi gặp bác sĩ vài ba lần đầu, “Mình sẽ không khá lên nổi đâu, dễ gì”. Nhưng ở buổi trị liệu nhóm, cô nhận ra những người ngồi đây trả phí chỉ để than vãn và được lắng nghe than vãn. Họ bảo sau buổi hẹn về họ nhẹ người, ngủ ngon, sâu và không mơ. Rồi những triệu chứng nhanh chóng tái chiếm lại con bịnh ủ ê, dưới sự tiếp sức của mặt trời nóng bỏng, của một bề mặt trái đất trong cơn hấp hối. “Thiệt chịu hết nổi cái bức bối này. Vừa xối hết gàu nước cuối, kịp lau gì đâu, là người mải mướt mồ hôi. Chỉ có chết bộ mình tôi mới khô nổi”, Xuyến Chi sùi sụt, mớ tóc thưa bết vào cổ, ướt ròng, cái khăn bự bà hay cặp nách mang theo lau người giờ rỏ nước thành dòng. Dáng cồng kềnh, bà già ấy chỉ có mỗi khát khao: được khô ráo một lúc. Tin rằng chết thì tuyến mồ hội mới thôi tăng động, bà nhiều lần muốn nhảy lầu cho xong.
Cô tìm thấy chút vui ở những buổi trị liệu nhóm: cân đo nỗi đau nặng nhẹ của mấy con bịnh quanh mình. Dã Quỳ người ngắn hệt khoai tây, bồ đá không kịp vuốt mặt, mất nước trầm trọng sau bao cuộc bỏ rơi (“không, đây là ông khác”, chị luôn nói vậy mỗi khi ai đó hỏi kẻ khiến chị đang tan nát đây có phải người bữa rồi). Nguyệt Quế da thịt chảy sà, như bãi sáp đèn cầy mà tim đèn đã lún vào trong, lụn đi bởi không phân biệt nổi mình đây đang ở chiêm bao hay đời thật, hay Cát Tường vật lộn với những viên ngọc trong bụng sau khi ăn nhầm cát, “họ sẽ mổ bụng tôi sớm thôi”. Đóng phí trị liệu dài hạn, con bịnh muộn phiền sẽ được tặng cho một biệt danh, phụ nữ mang tên hoa và đàn ông là hiệu thuốc lá. Cô là Cẩm Chướng. Cô luôn cảm thấy cái đầu hơi chật với mình, muốn cắt đi thay cái đầu khác, đó là lý do cô tới những buổi trị liệu nhóm, tự thấy mình bất hạnh hơn những người còn lại.
Chỉ bác sĩ không nghĩ vậy hoặc có nhưng chị không thể hiện ra. Chị coi nỗi đau của con bịnh mập múp luôn nhòa lệ vì hành lá, é quế, húng lủi bị giới thượng lưu thu gom hết nên “giờ ăn chi cũng như ăn dăm bào, không thiết gì sống nữa”, muộn phiền ấy cũng ngang bằng với một người mẹ tan nát lòng bởi không tìm thấy tên mình trong danh bạ điện thoại thằng con một. Trọng lượng nỗi trầm uất của một kẻ vừa phá sản trắng tay không nặng hay nhẹ hơn của người mua được mọi thứ nhưng lúc nào cũng thấy hoang vu, trống rỗng. Như một cái lu không đáy, một tấm xốp bọt biển, chị bác sĩ thấm hút hết những nỗi đau trần thế những con bịnh trút xả vào. Hay diện áo tông màu ấm như xanh bơ hay cam đào, tóc cắt gọn sấy phồng phần đuôi, bầu ngực phẳng không thèm độn loại áo lót đệm mút giả dối, trông chị đầy tin cậy, chân thành ngay từ ấn tượng ban đầu. Và giọng nói nữa, gợi một lát gừng trong cốc mật ong còn bốc khói, điểm thêm vài lá bạc hà. Với chất giọng đẹp rụng rời, lời chị luôn mang đôi cánh bạc gieo chút ánh sáng rọi vào những cõi lòng đen, dù ai đó sớm nhận ra nhiều câu có trong tuyển tập “những câu nói an ủi người đang buồn chán” đầy trên mạng, kiểu như “ Đời là một hợp đồng trọn gói - Niềm vui, hạnh phúc, nỗi buồn và đau khổ. Tất cả chỉ bán chung một gói mà không thể nào tách riêng ra được ”, hay “ Đừng nghĩ mãi về quá khứ, nó chỉ mang tới những giọt nước mắt. Đừng nghĩ nhiều về tương lai, nó chỉ mang lại lo sợ. Sống ở hiện tại với nụ cười trên môi như trẻ thơ nó sẽ mang lại niềm vui cho bồ ” hay “ Đừng bao giờ đánh mất lòng tin vào chính bản thân mình. Chỉ cần tin mình có thể làm được là bạn lại có thêm lý do để cố gắng thực hiện điều đó ”.
Và cái giọng nói mê mị ấy đột ngột rót mật lên cô, năm Tái Thiết thứ hai. “Tụi này mở lại trung tâm trị liệu”, chị ta nói, “tới chơi đi, bồ sẽ bất ngờ cho mà coi”. Chẳng có gì thay đổi hết, cảm giác vậy, chị xưng tụi này và gọi bồ với những người trạc tuổi hoặc nhỏ hơn, và xưng bọn con thưa mẹ với bịnh nhân cao niên. Vẻ như chẳng có gì thay đổi, khi đứng trước tòa nhà mà bảng hiệu, cấu trúc tầng, diềm mái, màu sơn, chất liệu ghế, bài trí trong phòng y hệt như trung tâm cũ, và chủ nhân của nó, con người chan chứa ấy thấm hút ấy, như mọi thứ thuộc về chị ta đều nằm ngoài cuộc tháo chạy vừa rồi. Ở phòng trị liệu, cảm giác như cái mùi của nó cũng được sao y. Như lá mục, bùn ao tù, giấy ố, chăn đệm mốc. Mùi của muộn phiền. Mùi của sự thèm chết. Chỉ là nó không đậm dày như trước do thiếu mất một người. Đậu Biếc, giờ bà chắc tuyệt vọng kinh khủng bởi bộ xương sắp tan thành bụi và bà sẽ bỏ lại đồ đạc của mình khi một cơn gió thốc qua. Chắc trong giây phút hấp hối, bà rối trí lắm vì không biết nắm lấy món đồ nào trong khối vật chất lủ khủ quanh đó, những thứ khiến bà không nỡ rời đi.
Nhưng Đậu Biếc có tháo chạy tới đây, góp mặt trong cuộc tụ tập này, liệu bà còn ta thán nữa không, hay cũng giống như bọn cô, trầm ngâm sau màn chào hỏi. Cả đám ngồi thừ ra, im lìm như những món đồ nội thất tối màu. Sắc mặt rõ là bị trầm uất đến đen lại, nhưng chẳng ai nửa lời ca cẩm. Vẻ như họ kiệt quệ đến không cất tiếng nổi, hoặc họ đang bồng bềnh trong ý nghĩ, rằng còn gì đáng để kêu ca sau cuộc tận thế này. Có một cái ngưỡng nào đó, và khi vượt qua nó người ta bỗng trơ đi, chừng như vậy.
Bác sĩ bối rối, trong một thoáng tay chị mù đi, khi quờ quạng tìm tách trà. Những khoản lãi đến kỳ hạn khiến gian đầu chị tối đi. Nhưng nhanh chóng, chị lấy lại tự tin vốn có. Theo kinh nghiệm riêng tư thì mùa nào, trời nào, trước hay sau tận thế, người ta nếu không bị những khiếm khuyết bẩm sinh thì đến quãng nào đó cũng nhiễm độc bởi chấn thương tinh thần, giằng xé, khát khao. Mất ngủ sẽ vỗ cánh bay rợp vào những đêm dài không mộng của họ, âu lo xâm chiếm tế bào họ. Hiếm kẻ mãn nguyện với những thứ mình có. Và ai đó sẽ chìm trôi sẽ kêu cứu, ấy là cơ hội sống sót của chị: chìa tay ra cho họ nắm lấy.