- 8 -
Cô đứng thẳng lên. Amaroq nhướn mày nhưng không tỏ vẻ trách cứ cô. Nó có vẻ đã hiểu rằng cô không thể đổi khác được. Nó đập mạnh đuôi và lăn ra ngủ.
Những buổi săn mồi đến rồi đi. Khói từ bếp lửa của Miyax vẫn đều đặn bốc lên; những tảng thịt tuần lộc đều đã khô. Một đêm cô nhìn vầng mặt trời đang xuống thấp dần và cố đoán ngày tháng. Chắc đã sang tuần thứ hai của tháng Tám vì vị trí Mặt trời rất gần Trái đất.
Đàn sói không có khái niệm về ngày tháng; lịch của chúng tùy thuộc vào bọn sói non và hôm nay đã sang ngày thăm dò thứ hai. Hôm qua, Ánh Bạc dẫn cả đàn con ra lãnh nguyên săn đuổi tuần lộc và giờ đây chúng đang quây tròn quanh nó, tỏ vẻ sẵn sàng đi chuyến nữa. Kapu nhào lên mấy bước, lùi lại và quay vòng vòng. Cuối cùng, Ánh Bạc cũng ra hiệu lên đường rồi dẫn Kapu và những con khác xuống đồi, vòng ra sau ao.
Miyax nhìn chúng chạy lon ton học cách đánh hơi tuần lộc và tham gia săn lùng cáo. Cô ao ước giá cô cũng học được những điều như thế. Xốc cái bao lên vai, cô lang thang qua các bụi cỏ để tìm kiếm chất đốt, một công việc kém thú vị hơn nhiều. Khoảng một tiếng sau, cô nhìn thấy Ánh Bạc và đám sói non bèn dừng tay để xem chúng săn một con cáo đực mới lớn. Kapu chạy nhanh ngang ngửa với mẹ nó. Miyax vẫy tay chào chúng rồi quay về nhà.
Khi vòng quanh ao, cô lại ngước nhìn mặt trời; nó chẳng nhô cao thêm mà vẫn lấp ló phía đường chân trời. Điều này khiến cô lo lắng; thời gian muộn hơn cô tưởng. Ở đây rõ ràng đã sang thu. Cô nhìn bao quát quang cảnh tàn tạ để kiểm tra lại nhận định của mình. Không còn một bông hoa, chim chóc bay từng đàn trên bầu trời nặng trĩu mây, trong số đó có cả những con vịt biển, vịt bầu già vốn thường quần tụ ven sông, ven biển trừ thời kỳ di trú về phương Nam. Cuối cùng, cô nhìn thấy những cặp sừng tuần lộc trông như hàng trăm ngón tay đen đúa khổng lồ ở tít khúc ngoặt phía đường chân trời. Chúng đang di chuyển tới khu vực trú đông ở sâu trong vùng băng tuyết lạnh giá.
Cô lấy làm lạ rằng tại sao chúng lại dám chạy gần đàn sói, kẻ thù của chúng, đến vậy; sau đó cô nhớ rằng chúng có thể chạy rất nhanh. Những con tuần lộc mới lớn, sung sức không hề sợ sói còn những con ốm yếu, già cả đều bị đào thải trong mùa đông. Con tuần lộc của cô trên người có nhiều ấu trùng ruồi hút máu đến mức không còn đủ sức để ăn. Là một con yếu ớt, nó đã trở thành nguồn thực phẩm tăng thêm sức mạnh cho cô và đàn sói.
Sau khi tích trữ sẵn chất đốt, cô trở lại chỗ con mồi định xẻ thêm thịt đem sấy. Khi tới nơi, cô nhìn thấy Thạch Đông đã ở đó; cô cảm thấy khó chịu vì đàn sói không hề động tới con mồi kể từ lúc chúng bỏ đi hồi đêm. Cô đã thấy rất hài lòng khi nghĩ rằng chúng để tất cả lại cho cô.
Thạch Đông gầm gừ đe dọa.
- Thế không hay đâu. - Cô quát. - Cút đi!
Nó gầm gừ dữ tợn hơn và cô nhớ ra đã mấy đêm rồi không thấy nó cùng đi với bầy đàn. Thậm chí bây giờ nó cũng không phải “trông trẻ” nữa vì đêm đêm sói con đã biết theo mẹ. Cô lại hét to lên vì cô cần tất cả chỗ thịt kia. Nghe thấy giọng cô đầy giận dữ, nó đứng bật dậy, xù lông vẻ thù địch. Cô lùi lại.
Cô vội vã quay về trại, lấy con dao chuyên dụng của nam giới và bắt đầu đào. Tất cả các gia đình Eskimo đều có một gian hầm đào sâu trong lớp băng vĩnh cửu để trữ thịt thú săn. Lớp đất đó lạnh đến mức chỉ qua một đêm, cả một con cá voi hay tuần lộc to tướng cũng đông cứng lại, như thế sẽ giữ được hàng tháng trời. Miyax đào tới mạch băng, sau đó khoét dần cho tới khi cô đào sâu được gần một mét sau hàng tiếng đồng hồ. Đây không phải là gian hầm sâu gần năm mét của mẹ nuôi cô nhưng có lẽ cũng giúp cô giữ được số thịt còn lại khỏi bị Thạch Đông dòm ngó. Cô thận trọng trở lại chỗ con mồi. Thạch Đông đã bỏ đi. Cô khẩn trương xẻ lấy những miếng thịt ngon nhất rồi đem về cất vào “cái tủ lạnh” của mình. Sau đó, cô dùng một thảm cỏ rất to đậy kín lại.
Cô đang hâm nóng nồi thịt thì Kapu xuất hiện trên đồi, miệng ngậm một khúc xương. Miyax phì cười trước cảnh đó vì mặc dù trên lãnh nguyên nó rất ra dáng một con sói trưởng thành nhưng trong tâm trí nó thì vẫn còn những trò chơi trẻ con. Cô gắp một miếng thịt trong nồi chìa ra cho cậu em.
- Ngon lắm, - cô nói, - thử một chút thức ăn của người Eskimo đi nào.
Kapu ngửi miếng thịt, nuốt chửng, liếm chân rồi ư ử đòi thêm. Cô cho nó miếng nữa, sau đó Ánh Bạc sủa gọi, nó ngoan ngoãn chạy trở lại hang. Mấy phút sau, nó quay lại xin miếng nữa.
- Có lẽ cưng nghiện món này rồi, cưng sẽ đi theo chị nhé, - cô nói và quẳng cho nó miếng thịt nữa. - Điều đó sẽ rất tuyệt vì vắng cưng, chị rất cô đơn.
Đột nhiên Kapu nhìn cô và vểnh tai. Cô hiểu ngay vấn đề của nó và nhanh chóng đổi lại tư thế.
- Không sao đâu Kapu ạ, - cô nói, - Amaroq cho phép chị đi bằng hai chân rồi. Nói gì đi nữa thì chị cũng vẫn là một con người mà.
Sau mấy đêm ròng rã, khi đã sấy khô tất cả thịt, Miyax quyết định dành thời gian khâu cho mình một chiếc găng mới. Cô cắt một mảnh da tuần lộc mới và cạo sạch lớp lông, vừa hay một trận bão tuyết cuốn hạt cỏ bông bay qua mặt cô. Mưa thu đến rồi, cô lẩm bẩm và nhanh tay cạo da hơn. Cô đã nhìn thấy mấy con chim trên khóm lách. Chúng đang nhảy nhót, mỏ chĩa về phía mặt trời vì chúng đã nhận được những thông điệp và dự định bay về phương Nam.
Giật mình, Miyax nhìn mặt trời. Nó đã chìm khuất một nửa xuống đường chân trời. Đưa tay che mắt, cô lặng nhìn những đám mây chuyển màu vàng tươi và ánh sáng nhập nhoạng trùm lên mặt đất. Mặt trời đã lặn. Chỉ vài tuần nữa, mặt đất sẽ trắng tuyết và sau ba tháng nữa, đêm trường Bắc Cực kéo dài sáu mươi sáu ngày đêm sẽ trùm phủ toàn bộ đỉnh quả đất. Cô rút một sợi vải từ chiếc váy, xâu vào kim và bắt đầu khâu bao tay.
Khoảng một giờ sau, mặt trời lại nhô lên giúp Miyax biết được ngày tháng. Hôm nay là ngày 24 tháng Tám, ngày tàu Ngôi sao phương Bắc cập bến Barrow. Cô tin chắc điều này vì vào ngày này mặt trời chỉ khuất phía chân trời khoảng một tiếng. Sau đó, bóng đêm sẽ nhanh chóng kéo dài tới tận 21 tháng Mười Một là thời gian mặt trời biến mất trong mùa đông.
Đêm đó, tâm trí Miyax luôn bị hạt cỏ và tiếng bọn chim ồn ào quấy rầy khiến cô không tài nào chợp mắt được. Cô ngồi dậy, gói một ít thịt cho vào hành lý, số còn lại cô đem phơi ngoài nắng để gói bọc sau rồi vội vã ra ngoài, tới chỗ tấm da tuần lộc. Cô hì hục cạo thật sạch mỡ bám trên đó rồi cho cả vào cái bong bóng cô đã cất giữ. Mỡ là chất đốt rất tuyệt, khi cháy rất sáng. Cuối cùng cô đến gian hầm kiểm tra số thịt còn lại và thấy Thạch Đông đang đào bới lớp cỏ phủ ngoài.
- Không! - Cô hét lên.
Nó hộc lên và lao thẳng vào cô. Không còn cách nào khác ngoài việc tỏ rõ uy lực của mình. Cô đứng thẳng lên và dùng dao giáng mạnh vào chót mũi nó. Bị đau, nó cụp đuôi vào hai chân sau và vội vã tháo chạy trong khi Miyax vẫn đứng nguyên, chưa hết sửng sốt vì sức mạnh của mình. Con dao đã giúp cô thành một đối tượng đáng gờm.
Thu gom số thức ăn của mình, cô chạy về nhà, khơi lửa và đặt tất cả lên than hồng. Cô sắp đi ngủ thì Kapu chạy sang trảng tuyết của cô, lần đến nhà cô và nhẹ nhàng ngồi bên cô.
- Ồ, - cô nói, - chị rất mừng được gặp em. Mấy hôm nay Thạch Đông làm chị sợ đến chết.
Cô với trong nồi một miếng thịt chín đưa cho nó và lần này nó ăn ngay trên tay cô. Sau đó nó lăn ra đất đùa nghịch. Nhặt một mẩu da khâu găng tay còn thừa, cô giơ lên đầu quay tít. Kapu chồm dậy và dễ dàng chộp được mẩu da khiến cô giật mình. Nó thật nhanh nhẹn và mạnh mẽ, đúng là một con sói trưởng thành chứ không còn non nớt nữa. Cô miễn cưỡng xua nó đi, nó nhảy lên trảng tuyết và chạy biến.
Sáng hôm sau, khi ra ngoài để làm mềm tấm da bằng cách đập và giẫm, cô nhìn thấy một cặp mắt long lanh đang dõi theo cô từ sau cặp sừng là tất cả những gì còn sót lại của con tuần lộc. Đó là mắt một con cáo Bắc Cực, cô tiến lại gần để dọa cho nó bỏ chạy. Nó vẫn bình thản gặm những mẩu xương.
- Mấy thứ đó cứng lắm phải không cáo con? - Cô thì thầm. - Tao không đuổi mày để giữ thứ đó đâu.
Tuy nhiên, nghe thấy tiếng cô, nó liền ngó ngoáy đôi tai, cụp đuôi xuống và bỏ đi như một chiếc lá nhỏ nhoi trong gió. Bộ lông màu nâu mùa hè của con cáo loang lổ những khoảng trắng nhắc Miyax nhớ rằng mùa đông đang đến gần vì lông loài cáo này thay đổi theo mùa cho hợp với màu của nền đất. Ít lâu nữa, nó sẽ trắng toát như màu tuyết.
Trước khi mặt trời lặn, nhiệt độ tụt xuống, Miyax phải chui vào túi ngủ rất sớm. Cô quấn chặt những tấm da vào người khi nghe tiếng một con sói hú vọng về phương Nam.
- Ta ở đây! - Amaroq sủa đáp lại, con sói phía xa sủa tiếp những gì đó mà cô không hiểu.
Sau đó, từng đàn sói tập họp và khi tất cả đã đông đủ, đàn sói của Miyax sủa ngậu xị như đang thảo luận những tin tức từ lãnh nguyên - có một đàn sói mười hai con kéo lên phía bắc. Tiếng chúng sủa nghe ghê rợn đến mức Miyax phải bò ra cửa để gọi Kapu đến cho đỡ sợ. Cô giật mình kinh ngạc.
Đằng kia, bên cái ao của cô là Amaroq. Gió thổi tung bộ lông của nó; bầy đàn vây quanh nó, cắn nhẹ vào hàm nó, liếm má nó. Nó đột ngột phóng mất hút trong ánh sáng tờ mờ của buổi bình minh đang ngả dần sang màu lục và từng thành viên trong gia đình nó bám theo sau đúng với địa vị của chúng. Móng Vuốt chạy thứ hai, rồi đến Ánh Bạc, Kapu, Em Gái, Zit, Zat, Zing và cuối cùng, tít phía sau là Thạch Đông.
Cuối cùng Miyax đã hiểu chuyện gì xảy ra với Thạch Đông. Nó là một con sói có địa vị thấp kém trong xã hội sói, có lẽ tận đáy bậc thang quyền lực. Cô nhớ lại hôm Amaroq hạ nhục nó và buộc nó phải khuất phục, nhớ lại nhiều lần Ánh Bạc bắt nó quay lại trông nom bọn sói non và cả những lần Kapu phớt lờ mệnh lệnh gọi về hang của nó. Rõ ràng nó là một con sói hèn kém, yếu đuối luôn sợ sệt và không có bạn bè.
Cô đứng thẳng dậy nhìn theo cả đàn chạy phía đường chân trời, một hàng toàn những tay săn mồi dũng mãnh, tất cả cùng hợp sức vì nhau, tất cả thành một khối thống nhất trừ Thạch Đông. Nó chạy theo mà đầu gục xuống, sát mặt đất - đúng là một con sói cô độc.
- Thế thì còn ra làm sao! - Cô nói to.
Một con nhạn biển miền Bắc Cực vụt qua rất thấp, cô nhảy bật lên vì suốt mùa hè cô không hề thấy bóng dáng loài chim này. Đôi cánh trắng của nó như một chữ V sáng lóa nổi bật trên nền trời tím ngắt khi nó vượt lãnh nguyên bay về phương Nam. Trong tâm trí cô không còn nghi ngờ gì về ý nghĩa của những chuyến bay đều đặn này: mùa di trú đã bắt đầu.
- Tạm biệt, - cô thốt lên buồn bã, - tạm biệt nhé!
Một con chim nhạn bay qua, lại một con nữa rồi lại con nữa. Miyax thẫn thờ đến bên bếp lửa và bỏ thêm chất đốt.
Amaroq cất tiếng hú từ phía xa, chất giọng quyền uy của nó ngân dài truyền đi một mệnh lệnh. Cô cảm thấy nó đang gọi cô. Nhưng cô không thể tham gia chuyến săn mồi này. Cô phải hoàn thành nốt công việc sấy thịt. Cô vội vã với lấy những miếng vải làm dấu rồi ra ngoài kiếm chất đốt. Mấy tiếng sau, chiếc quần tất của cô đã căng ních phân tuần lộc, cô lại nhìn thấy đàn sói. Amaroq, Móng Vuốt và Ánh Bạc đang kiểm điểm lại bầy còn Kapu nhảy nhót và vồ cái gì đó. Cô đã biết đó là cái gì: mùa lữ thử đang trở lại. Cô dám chắc điều này vì cô đã nhìn thấy những con chó, những con cáo và bọn trẻ con nhảy chồm chồm rất tức cười theo sau những con lữ thử y như vậy.
- Tớ rất vui khi biết điều này. - Cô nói với những người bạn của mình và nhanh chóng trở lại bếp lửa.
Khi than đã hồng rực, Miyax nhìn thấy một con nhạn nữa đang bay theo đúng lộ trình những con trước đã bay. Cô nhanh nhẹn vạch lên đất dấu hiệu chỉ về hướng Fairbanks cắt ngang đường bay của con nhạn, sau đó, gỡ lấy một sợi gân, cô đứng vào giữa chữ X đó rồi dùng hai tay căng sợi gân ra. Khi một tay đã chỉ đúng hướng bờ biển, tay kia chỉ hướng chim bay, cô bèn cắt nốt đoạn gân còn lại.
- Đó, - cô nói, - ta đã có một chiếc la bàn. Ta không thể mang những viên đá theo được nhưng hễ lúc nào có chim nhạn bay qua, ta đều có thể hướng một tay theo nó rồi căng sợi gân ra và tay kia sẽ chỉ đúng hướng bờ biển và mũi Barrow.
Đêm đó cô mở một chiếc túi nhỏ trong số hành lý của cô và lôi ra một bức thư đã nhàu nát của Amy.
… Và khi nào cậu tới San Francisco, gia đình tớ sẽ mua cho cậu những bộ váy áo mùa hè và vì cậu thích kiểu tóc quăn, gia đình tớ sẽ uốn tóc cho cậu. Sau đó, chúng mình sẽ bắt xe điện tới nhà hát và ngồi trên những chiếc ghế bạc nhung.
Mẹ nói cậu có thể dùng phòng ngủ quét vôi hồng trông ra vườn và nhìn thẳng xuống khu vịnh có cầu Cổng Vàng.
Khi nào cậu mới tới thăm San Francisco hả?
Bạn qua thư,
Amy.
- Nhà hát này, - cô thì thầm, - rồi cầu Cổng Vàng nữa chứ.
Đêm đó cô ngủ thiếp đi, má gối lên lá thư. Tối hôm sau, Miyax vội vã mặc quần áo và trèo lên ụ tuyết. Cô nằm dán xuống như một con sói con ngoan ngoãn.
- Amaroq! - Cô gọi. - Tớ sẵn sàng đi khi nào cậu đi!
Gió rít ù ù qua hang sói, thổi tung những ngọn cỏ bông và tung những hạt cỏ về phương Nam theo những cánh chim. Không có tiếng trả lời. Đàn sói đã đi rồi.