Chương 2 (3) Thần Chết đã hút hết mật ngọt trong hơi thở nàng-Nhưng chưa làm gì được trước dung nhan nàng-

Siena, 1340 Công nguyên

Cú đánh chết người không bao giờ đến. Thay vào đó, tu sĩ Lorenzo – vẫn đang quỳ gối cầu nguyện trước mặt tên cướp – nghe thấy một tiếng thở khò khè ngắn, khủng khiếp, tiếp theo là một chấn động làm toàn bộ cỗ xe lắc lư, và tiếng một thân người rơi bịch xuống đất. Sau đó là…im lặng.

Thực ra, một cái hé mắt liếc nhìn đã khẳng định rằng tên giết người không còn lù lù phía trước thầy, gươm tuốt trần, và tu sĩ Lorenzo lắng vươn người xem tên cướp biến đi đâu đột ngột làm vậy.

Hắn nằm kia, gẫy xương và đẫm máu trên bờ mương, vài phút trước còn là tên cầm đầu cực kỳ kiêu ngạo của toán cướp đường. Trông hắn lúc này mới yếu ớt và con người làm sao, tu sĩ Lorenzo nghĩ, với mũi dao nhô lên từ ngực hắn, máu nhỏ giọt từ cái miệng hiểm ác vào cái tai đã nghe những lời cầu nguyện thổn thức nhưng chẳng bao giờ thương xót lấy một người.

- Lạy Đức Mẹ cao cả! – Vị thầy tu chắp hai bàn tay vào nhau và giơ lên trời. – Tạ ơn Người, ôi Đức Mẹ Đồng Trinh linh thiêng đã cứu vớt kẻ bầy tôi hèn mọn của Người!

- Chào mừng tu sĩ, nhưng tôi không phải là trinh nữ.

Nghe giọng nói như ma và nhận thấy người nói ở rất gần, diện mạo khá khủng khiếp với cái mũ cắm lông chim, giáp che ngực, cây thương trong tay, tu sĩ Lorenzo đứng bật dậy.

- Thánh Michael cao quý! – Thầy kêu lên, vừa tán dương vừa kinh hãi. – Ngài đã cứu mạng tôi! Tên kia là kẻ bất lương, hắn suýt giết tôi!

Thánh Michael nâng tấm che mặt lên, để lộ gương mặt trẻ măng.

- Phải, - chàng nói, lúc này là tiếng người, - tôi đã ngờ ngợ mà. Nhưng tôi phải thêm nào nỗi thất vọng của thầy: tôi chẳng phải thánh thần gì đâu.

- Dù ngài nói gì đi nữa, thưa hiệp sỹ cao quý nhất, - tu sĩ Lorenzo kêu lên, - ngài tới đây thật là một phép mầu, và tôi tin rằng Đức Mẹ Đồng Trinh thiêng liêng sẽ ban thưởng cho những hành động như thế trên Thiên đường!

- Cảm ơn thầy, - hiệp sỹ đáp, cái nhìn của chàng đầy tinh quái, - nhưng sau này nói chuyện với Đức Mẹ, thầy có thể nói với bà rằng tôi sẽ rất sung sướng được nhận phần thưởng ở ngay trên cõi trần này. Có lẽ một con ngựa chăng? Vì phần thưởng này sẽ giúp tôi giải quyết một gã thô lỗ ở Palio.

Tu sĩ Lorenzo chớp mắt một, có lẽ hai lần vì thầy bắt đầu nhận ra vị cứu tinh của thầy đang nói thật; Chàng không phải là thánh. Theo cung cách suồng sã, xấc xược mà chàng trai nói về Đức Mẹ Đồng Trinh, chắc chắn chàng chẳng phải là người ngoan đạo.

Có tiếng cót két yếu ớt của nắp áo quan, có lẽ người nằm trong đó muốn liếc trộm vị cứu tinh dũng cảm một cái, tu sĩ Lorenzo vội ngồi lên, giữ cho nắp quan tài khép chặt, lòng tự nhủ lòng rằng ở đây có hai người trẻ tuổi, họ không bao giờ được phép biết nhau.

- E hèm, - thầy nói, cố gắng tỏ ra lịch thiệp, - vậy trận chiến của chàng ở đâu, thưa hiệp sĩ cao quý? Hay chàng đã bỏ việc bảo vệ Đất Thánh.

Trông chàng thanh niên có vẻ hoài nghi:

- Thầy ở đâu ra vậy, vị tu sĩ khôi hài này? Chắc chắn một người liên thông với Chúa như thế phải biết rằng thời Thập tự chinh đã qua rồi. – Chàng giơ cánh tay về hướng Siena. – những quả đồi kia, những ngọn tháp kia…là Đất thánh của tôi.

- Tôi thực sự vui mừng, - tu sĩ Lorenzo hấp tấp nói, - vì tôi không đến đây với ý định xấu xa!

Chàng hiệp sĩ không tin:

- Tôi có thể hỏi, - chàng nói và liếc nhìn, - thầy có việc gì ở Siena vậy, thưa thầy? Và thầy có gì trong cỗ áo quan kia vậy?

- Không có gì!

- Không có gì ư? – Chàng ta liếc nhìn cái xác trên mặt đất, - Bọn Salimbeni xưa nay không đổ máu vô bổ bao giờ. Chắc thầy phải có thứ đáng thèm muốn lắm?

- Không có gì mà! – tu sĩ Lorenzo khăng khăng, thầy vẫn quá sợ hãi, không dám đặt lòng tin vào con người vừa giết người dễ như bỡn. – Trong quan tài này là một trong các huynh đệ tội nghiệp của tôi, bị biến dạng khủng khiếp vì ngã từ tháp chuông lộng gió ba ngày trước. Tôi phải mang anh ta về cho chủ nhân… cho gia đình anh ta ở Siena tối nay.

Tu sĩ Lorenzo nhẹ cả người vì vẻ mặt chàng hiệp sỹ thay đổi từ thù địch sang thương cảm, và chàng không hỏi gì về cỗ áo quan nữa. Thay vào đó chàng ngoảnh đầu, sốt ruột nhìn xuống con đường phía dưới. Dõi theo cái nhìn đăm đăm của chàng, tu sĩ Lorenzo chẳng thấy gì ngoài mặt trời đang lặn, nhưng cảnh tượng nhắc thầy rằng, nhờ có chàng trai trẻ này, dù ngoại đạo hay không, thầy mới có phần còn lại của tối nay, và Chúa còn hài lòng hơn nữa.

- Các anh em! –Vị cứu tinh gầm vang. – Cuộc thi đấu của chúng tôi bị chậm trễ vì vị tu sĩ bất hạnh này!

Đến lúc này tu sĩ Lorenzo mới nhìn thấy năm kỵ sĩ khác đang lao ra khỏi ánh mặt trời, và khi họ đến gần hơn, thầy nhận thấy mình đang giao thiệp với một tốp thanh niên cường tráng. Không người nào mặc áo giáp, ngoài một người – một cậu bé – cầm cái đồng hồ cát rất to. Lúc cậu bé nhìn thấy cái xác trên bờ mương, cái đồng hồ tuột khỏi tay cậu và rơi xuống đất, vỡ làm đôi.

- Đây là một điềm gở cho cuộc đua của chúng ta rồi, chú em, - chàng hiệp sĩ nói với cậu bé, - nhưng có khi ông bạn mộ đạo của chúng ta đây có thể hóa giải điềm xấu này bằng một hoặc hai lời cầu nguyện. Thầy nói sao, thầy có thể đọc bài kinh tạ ơn cho con ngựa của tôi không?

Tu sĩ Lorenzo trừng trừng nhìn chàng hiệp sĩ, ngỡ mình là nạn nhân của một trò đùa. Nhưng nghe chừng chàng ta hoàn toàn chân thành vì chàng ngồi trên lưng ngựa thoải mái như những người khác ngồi trên ghế bành ở nhà vậy. Tuy nhiên, thấy vị thầy tu cau mày, chàng thanh niên mỉm cười và nói:

- Ồ, không sao. Không bài kinh tạ ơn nào khiến con ngựa này mệt lử đâu. Nhưng trước khi chúng ta chia tay, hãy cho tôi biết, liệu tôi đã cứu một người bạn hay một kẻ thù đây?

- Thưa chủ nhân cao quý nhất, - bàng hoàng vì đã trót nghĩ xấu về người được Chúa cử đến cứu mạng, tu sĩ Lorenzo bật dậy, ôm lấy ngực trái, vẻ phục tùng. – Tôi nợ ngài mạng sống của mình! Tôi có thể làm gì khác ngoài việc làm người hầu tận tụy mãi mãi của ngài?

- Lời lẽ hay ho quá! Nhưng lòng trung thành của thầy để ở chỗ nào vậy?

- Lòng trung thành của tôi ư? – tu sĩ Lorenzo ngó ngược nhìn xuôi, khẩn cầu một gợi ý.

- Đúng thế, - cậu bé đánh rơi cái đồng hồ cát thúc giục, - thầy sẽ reo hò cổ vũ ở Palio chứ?

Sáu cặp mắt nheo lại khi tu sĩ Lorenzo cân nhắc câu trả lời, thầy nhìn chằm chằm từ cái mỏ chim vàng óng trên chiếc mũ cắm lông chim của chàng hiệp sĩ, đến đôi cánh đen trên ngọn cờ buộc vào cây thương rồi đến con đại bàng khổng lồ trải rộng hết mảnh giáp che ngực của chàng.

- Tất nhiên rồi, - tu sĩ Lorenzo vội vã nói, - tôi ủng hộ… cho Đại Bàng. Vâng - Đại bàng vĩ đại…vua của bầu trời!

Thầy nhẹ người khi câu trả lời được hò reo tiếp nhận.

- Giờ thì thầy là một người bạn đích thực, - hiệp sĩ kết luận – và tôi mừng vì đã giết hắn chứ không giết thầy. Lại đây, chúng tôi sẽ đưa thầy vào thành phố. Cổng Camollia không cho xe ngựa vào sau khi mặt trời lặn, nên chúng ta phải nhanh nhanh lên.

- Lòng tốt của ngài khiến tôi ngượng ngùng, - tu sĩ Lorenzo nói. Xin ngài cho biết danh tính để tôi có thể cầu chúa phù hộ cho ngài trong mọi lời cầu nguyện của tôi, từ nay và mãi mãi về sau không?

Cái mũ nhọn hơi cúi trong cái gật đầu thân mật.

- Tôi là Đại bàng. Người ta gọi tôi là Romeo Marescotti

- Marescotti là dòng họ ghê gớm của ngài sao?

- Họ ấy thì sao? Loài Đại bàng sống mãi.

- Chỉ có Thượng đế, - trong giây lát, tính keo kiệt tự nhiên che mờ lòng biết ơn của thầy, - mới có thể ban cho muôn loài cuộc sống vĩnh cửu.

Chàng hiệp sĩ tươi tắn:

- Hiển nhiên rồi, - chàng trả miếng, gần như để mua vui cho các bạn đồng hành, - Đại bàng hẳn phải là loài chim ưa thích của Đức Mẹ Đồng Trinh!

Lúc Romeo và các huynh đệ của chàng đưa người tu sĩ và cỗ xe ngựa vào thành phố Siena, bóng chiều chạng vạng đã trở thành tối tăm, sự im lặng đề phòng bao trùm vạn vật. Lúc này, các cửa ra vào và cửa chớp đã đóng chặt, ngăn chặn những kẻ hung ác ở bên ngoài ban đêm, trời không trăng, thỉnh thoảng mới có một người qua đường cầm đuốc, tu sĩ Lorenzo không biết mình đang ở chốn nào giữa mê cung các đường phố dốc.

Khi Romeo hỏi thầy phải đến thăm ai, vị thày tu đã nói dối. Thầy biết rõ mối cừu hận đẫm máu giữa hai dòng họ Tolomei và Salimbeni, và nếu nhận là đến Siena gặp ngài Tolomei vĩ đại mà nhầm bạn đồng hành thì có thể gặp tai họa chí tử. Họ sốt sắng giúp đỡ thật, song chẳng bao giờ biết Romeo và huynh đệ của chàng phản ứng ra sao nếu biết sự thật. Thay vào đó, tu sĩ Lorenzo kể cho họ nghe rằng đích đến của thầy là xưởng vẽ của danh họa Ambrogio Lorenzetti, vì đây là cái tên duy nhất thầy có thể nghĩ ra ở Siena.

Ambrogio Lorenzetti là họa sĩ, một danh họa đích thực, nổi tiếng như cồn vì những bức bích họa và chân dung. Tu sĩ Lorenzo chưa gặp ông lần nào, nhưng chợt nhớ có người kể con người vĩ đại này sống ở Siena. Thầy nói cái tên đó với Romeo Marescotti, lúc đầu hơi lo lắng, nhưng khi chàng trai không phủ nhận, thầy đủ cam đảm cho rằng, nhắc đến tên người nghệ sĩ này thầy đã có một lựa chọn khôn ngoan.

- Vậy thì, - Romeo nói và ghìm ngựa giữa một đường phố hẹp, - chúng tôi đến đây thôi.. Đây là cánh cửa màu xanh lơ.

Tu sĩ Lorenzo nhìn quanh, ngạc nhiên vì họa sĩ nổi tiếng lại không sinh sống ở khu vực sung túc hơn. Xung quanh họ, rác rưởi bừa bãi trên đường phố, những con mèo gầy giơ xương trên ngưỡng cửa và các xó xỉnh tối tăm đang giương mắt nhìn thầy.

- Cảm ơn sự giúp dỡ to lớn của các ngài – thầy nói và xuống xe. Thượng đế sẽ đền ơn các ngài trong suốt cuộc đua.

- Thầy hãy đứng tránh sang một bên, - Romeo đáp và xuống ngựa, - để chúng tôi khiêng cỗ áo quan giúp thầy.

- Không! Xin đừng chạm vào nó! – tu sĩ Lorenzo cố đứng chắn giữa Romeo và cỗ quan tài. – Các ngài giúp tôi thế là đủ lắm rồi.

- Vớ vẩn! – Romeo chỉ nói thế và gạt vị tu sĩ sang một bên. – Thầy làm thế nào đưa nó vào trong nhà nếu không có sự trợ giúp của chúng tôi?

- Tôi không cần…Chúa sẽ tìm ra cách! Danh họa sẽ giúp tôi…

- Các nghệ sĩ chỉ có trí tuệ, chứ không có cơ bắp. Hãy đứng đây…- Lần này, Romeo gạt tu sĩ sang bên, nhưng nhẹ nhàng vì nhận thấy chàng đang dàn xếp với một người yếu hơn mình.

Người duy nhất không ý thức được sự yếu đuối của bản thân là tu sĩ Lorenzo.

- Không! Thầy kêu to, cố khẳng định mình là người bảo vệ duy nhất cho cỗ áo quan, - Tôi van các ngài, tôi ra lệnh cho các ngài…!

- Thầy ra lệnh cho tôi? – Romeo khoái chí. – những lời này khuấy động sự tò mò của tôi đây. Tôi vừa cứu mạng thầy. Tại sao bây giờ thầy không chịu nhượng bộ sự tử tế của tôi nhỉ?

Bên kia cánh cửa màu xanh, trong xưởng vẽ của Ambrogio Lorenzetti, họa sĩ đang bận vói công việc ông thường làm vào giờ này trong ngày: trộn và thử các màu vẽ. Ban đêm thuộc về những kẻ liều lĩnh, điên rồ và các họa sĩ, vì đây là thời gian làm việc lý tưởng, vì mọi khách hàng của ông đang ở nhà, ăn ngủ như mọi người, và sau bình minh mới đến gõ cửa.

Mê mải trong công việc, Ambrogio không để ý đến tiếng ồn trên phố, cho đến lúc con chó Dante của ông bắt đầu gầm gừ. Không đặt bảng màu xuống, họa sĩ đến gần cửa hơn và căn cứ vào âm thanh, cố phán đoán sự nghiêm trọng của cuộc tranh cãi đang diễn ra ngay trên bậc cửa nhà mình. Nó đưa tâm trí ông đến cái chết cao cả của Julius Ceasar, bị đám nguyên lão nghị viên La Mã đánh và chết huy hoàng, quần áo màu đỏ tươi giữa những cây cột đá cẩm thạch đóng thành khung cân đối. Có lẽ một cư dân Siena nào đó muốn chết theo kiểu ấy, cho phép danh họa xả láng vung bút trên một bức tường ở địa phương

Lúc đó, có người đập cửa và Dante bắt đầu sủa.

- Suỵt! Amborogio quát, -tao đã bảo mày nấp đi, nhỡ con thú có sừng đang cố vào, Tao biết nó rõ hơn mày.

Ông vừa mở cửa, một cơn gió cuốn những giọng nói tức tối đang tranh cãi kịch liệt về việc gì đó phải làm với một đồ vật cần khiêng vào trong nhà, ùa vào bên trong và bao trùm vị danh họa.

- Hãy nói với họ, hỡi đạo hữu tốt bụng của Chúa Cứu thế! – Một tu sĩ hổn hển giục giã, - Hãy bảo họ chúng ta sẽ giải quyết việc này một mình!

- Việc gì vậy? – danh họa Ambrogio muốn biết.

- Cỗ áo quan, - người kia đáp, - chứa xác người kéo chuông! Nhìn kìa!

- Tôi nghĩ thầy vào nhầm nhà, - danh họa Ambrogio nói, - tôi không có lien quan đến những việc như thế.

- Tôi van ngài, - vị tu sĩ năn nỉ, - xin ngài cho chúng tôi vào trong. Tôi sẽ giải thích ngọn nguồn.

Chẳng biết làm gì hơn là bước tránh sang một bên, và Ambrogio mở rộng cửa để tốp thanh niên khiêng cỗ quan tài vào xưởng vẽ của ông và đặt xuống giữa sàn. Ông chẳng ngạc nhiên vì những gì nhìn thấy, ngỡ chàng Romeo Marescotti và bạn bè lại một lần nữa rắp tâm giở trò ma mãnh gì đây. Danh họa chỉ ngạc nhiên vì sự có mặt của vị tu sĩ đang đan mười ngón tay vào nhau.

- Đây là cỗ quan tài nhẹ nhất tôi từng khiêng, - một trong các bạn của Romeo nhận xét. – Người kéo chuông của thầy chắc phải rất mảnh khảnh, tu sĩ Lorenzo ạ. Lần sau, thầy hãy chọn người béo tốt hơn để đứng cho vững trên gác chuông lộng gió ấy nhé.

- Chúng tôi sẽ làm thế! – tu sĩ Lorenzo nói to với vẻ nôn nóng bất chợt. – Giờ xin cảm ơn các quý ngài vì đã giúp đỡ. Cảm ơn ngài Romeo đã cứu mạng chúng tôi, cứu mạng tôi! Đây ạ…-Thầy móc một đòng xu nhỏ, cong queo từ đâu đó dưới áo choàng, - một xu vì đã quấy rầy các vị!

Đồng xu lơ lửng trong không trung một lát, không người nhận. Rốt cuộc tu sĩ Lorenzo lại nhét nó vào dưới áo choàng, tai thầy đỏ rực như hòn than trong gió.

- Tôi chỉ yêu cầu, - Romeo nói, gần như trêu chọc, - thầy cho chúng tôi xem cái gì trong cỗ quan tài đó. Dù đấy không phải là một tu sĩ, béo hay gầy, chỉ để biết chắc chắn thôi.

- Không được! – Vẻ mặt lo lắng của thầy Lorenzo biến thành hoảng sợ. – Tôi không thể cho phép điều ấy! Có Đức Mẹ Đồng Trinh chứng giám, tôi xin thề với các vị, với từng vị rằng quan tài này phải đóng chặt, hoặc một tai họa lớn sẽ hủy diệt tất cả chúng ta!

Danh họa Ambrogio rất đỗi kinh ngạc vì trước kia, ông chưa bao giờ chứng kiến những điều đặc biệt đến thế. Vị tu sĩ trẻ tuổi này đứng đó, giống hệt con chim sẻ nhỏ bé rơi khỏi tổ, lông xù lên, cặp mắt là những hạt đen nhỏ sợ hãi đang bị lũ mèo khét tiếng nhất Siena dồn vào góc.

- Thôi nào, thầy tu ơi, - Romeo nói. – Tối nay tôi đã cứu mạng thầy. Lẽ nào tôi không xứng với lòng tin của thầy sao?

- Tôi e rằng, - danh họa Ambrogio nói với tu sĩ Lorenzo, - thầy sẽ phải giữ lời đe dọa và để tất cả chúng ta bị hủy hoại thôi. Danh dự đòi hỏi thế.

Tu sĩ Lorenzo nặng nhọc lắc đầu:

- Thôi được! Tôi sẽ mở nắp quan tài. Nhưng hãy cho phép tôi giải thích, - trong giây lát, cái nhìn của thầy đảo tới lui tìm lời, rồi thầy gật đầu và nói, - ngài nói đúng, không có tu sĩ nào trong quan tài này hết. NHƯNG có một người sùng đạo. Nàng là ai nữ duy nhất của chủ nhân hào phóng của tôi, và…- thầy hắng giọng để nói cho mạnh mẽ hơn, - nàng đã chết rất thê thảm, hai ngày trước đây. Chủ nhân cử tôi mang xác nàng tới đây, van xin bậc danh họa đưa nét mặt nàng lên một bức tranh trước khi chúng mất đi vĩnh viễn.

- Hai ngày ư? – Danh họa Ambrogio thất kinh vì công việc sắp phải làm. – Nàng chết đã hai ngày sao? Ông bạn thân mến ơi…- Không đợi vị tu sĩ chấp thuận, ông ta mở nắp quan tài để đánh giá sự hư hại. Nhưng may thay, cô gái bên trong vẫn chưa bị Thần Chết hoàn toàn cướp đi.

- Hình như, - ông nói, ngạc nhiên một cách vui sướng, - chúng ta vẫn còn thời gian. Dù sao, tôi phải bắt đầu ngay lập tức. Chủ nhân của thầy có định rõ hình mẫu không? Thông thường, tôi vẽ hình tượng Đức Mẹ Đồng Trinh Maria từ thắt lưng trở lên, và sẽ miễn phí thêm vào Chúa Hài đồng, vì thầy đã phải đi một quãng đường dài.

- Tôi…tôi tin là tôi sẽ ưng hình tượng Đức Mẹ Đồng Trinh Maria, - tu sĩ Lorenzo lo lắng nhìn Romeo đang quỳ gối cạnh quan tài, mê mẩn ngắm nhìn cô gái đã chết, - và Chúa Cứu thế siêu phàm của chúng ta, vì được miễn phí.

- Trời ạ! – Romeo kêu lên, phớt lờ tư thế cảnh cáo của vị tu sĩ. – Sao Chúa có thể tàn ác thế?

- Dừng lại! – tu sĩ Lorenzo quát, nhưng đã quá muộn; chàng trai đã đưa tay chạm vào má cô gái.

- Đẹp thế này, - chàng nói, giọng đau đớn, - lẽ ra không bao giờ chết. Tối nay, kể cả Thần Chết cũng căm ghét công việc của mình. Nhìn này, Thần Chết không lấy đi màu thắm trên môi nàng.

- Cẩn thận đấy! –Tu sĩ Lorenzo cảnh báo, cố đóng nắp lại. – Ngày có biết đôi môi ấy mang bệnh truyền nhiễm gì không?

- Nếu nàng là của tôi, - Romeo nói tiếp, ngăn những cố gắng của vị tu sĩ và không mảy may chú ý đến sự an toàn của bản thân, - tôi sẽ theo nàng đến tận Thiên đường và mang nàng trở về. Hoặc ở lại đó mãi mãi cùng nàng.

- Vâng – vâng – vâng, -tu sĩ Lorenzo nói, ấn cái nắp xuống và suýt sập lên cổ tay Romeo, - cái chết biến mọi người đàn ông thành những tình nhân say đắm. Lẽ ra họ nên mãnh liệt, nồng nàn như thế khi các quý cô còn sống!

- Rất đúng, thưa thầy, - Romeo gật đầu, rồi đứng dậy, -Trong một đêm, tôi đã nhìn thấy và nghe thấy đủ điều bất hạnh. Phải ghé thăm quán rượu thôi. Tôi sẽ để các vị lại với công việc buồn thảm của các vị và đi uống một cốc vì linh hồn cô gái tội nghiệp này. Thực ra, tôi sẽ uống vài cốc và biết đâu rượu vang sẽ đưa tôi lên thẳng Thiên đường để tôi có thể gặp nàng và…

Tu sĩ Lorenzo lao tới và rít lên, chẳng có lý do rõ ràng:

- Trước khi tôi lột cái vẻ lịch thiệp của ngài, ngài Romeo, xin ngài hãy giữ mồm giữ miệng!

Chàng trai cười toe toét

-…tỏ lòng ngưỡng mộ của tôi.

Lúc những kẻ lông bông rời hẳn xưởng vẽ và tiếng móng ngựa đã tắt, thầy Lorenzo lại mở nắp quan tài:

- Giờ thì an toàn rồi, - thầy nói, - tiểu thư có thể ra ngoài.

Cuối cùng, cô gái mở mắt và ngồi dậy, má hõm xuống vì kiệt sức.

- Thượng đế toàn năng! Danh họa Ambrogio thở hổn hển, đưa cái bảng màu làm dấu. – Ma thuật gì thế này?

- Tôi van ngài, thưa danh họa, - thầy Lorenzo nói và nhẹ nhàng đỡ cô gái đứng lên. – Xin ngài đi cùng chúng tôi tới lâu đài Tolomei. Tiểu thư đây là Giulietta, cháu gái của ngài Tolomei. Nàng là nạn nhân của nhiều tai họa, và tôi phải đưa nàng tới chỗ an toàn càng sớm càng tốt. Ngài có thể giúp chúng tôi không?

Danh họa Ambrogio nhìn vị tu sĩ và cô gái, vẫn cố hiểu sự thật. Bất chấp mệt nhọc, thiếu nữ đứng thẳng, mớ tóc rối bù của nàng sinh động trong ánh nến, cặp mắt nàng xanh biếc như bầu trời một ngày không mây. Chắc chắn nàng là một sinh linh hoàn mỹ nhất ông từng nhìn thấy.

- Cho tôi hỏi, - ông nói với vị tu sĩ, - sao thầy dám tin tôi?

Thầy Lorenzo chỉ vào các bức tranh quanh họ:

-Một người có thẻ nhìn thấy thần thánh trong những sự vật nơi trần thế, chắc hẳn là một huynh đệ của Chúa.

Vị danh họa cũng nhìn quanh, nhưng chỉ thấy những chai vang rỗng, tác phẩm dở chừng và chân dung của những người thay đổi ý định khi thấy hóa đơn của ông.

- Thầy quá hào phòng, - ông nói và lắc đầu, - nhưng tôi không có ý chống lại thầy. Vì không sợ, tôi sẽ đưa các vị đến lâu đài Tolomei, nhưng trước hết xin hãy thỏa mãn sự tò mò thô thiển của tôi và kể cho tôi nghe có chuyện gì đã xảy ra với cô gái này, vì sao cô ấy phải giả chết trong cỗ quan tài ấy.

Lần đầu tiên, Giulietta cất tiếng. Giọng nàng mềm mại và bình tĩnh dù gương mặt căng thẳng vì thương tiếc:

- Ba ngày trước – nàng nói, - bọn Salimbeni bất ngờ tấn công gia đình tôi. Chúng giết hết những ai mang họ Tolomei: cha tôi, mẹ tôi, anh chị em tôi, và tất cả những người chúng gặp trên đường, trừ người này, tu sĩ nghe xưng tội thân mến của tôi, tu sĩ Lorenzo. Khi cuộc đột kích xảy ra, tôi đang xưng tội ở nhà thờ, không thì tôi cũng…-Cô ngoảnh đi cố cưỡng lại nỗi tuyệt vọng

- Chúng tôi phải tới đây xin che chở, - tu sĩ Lorenzo nói tiếp, - và thuật lại với ngài Tolomei sự việc xảy ra.

- Chúng tôi tới đây để trả thù, -Giulietta sửa lại, mắt nàng mở to căm hận và nắm tay nàng ép chặt vào ngực dường như ngăn nàng khỏi một hành động bạo lực, - và moi ruột con ác quỷ Salimbeni, treo cổ hắn bằng chính lòng ruột của hắn…

- E hèm, - tu sĩ Lorenzo nói, - lẽ tất nhiên, chúng tôi sẽ sử dụng sự tha thứ của đạo Cơ đốc…

Giulietta hăng hái gật đầu tuy chẳng nghe thấy gì.

- …Khi đó, chúng tôi sẽ vứt từng mảnh thịt hắn cho đàn chó của hắn ăn!

- Tôi thấy thương cô, - danh họa Ambrogio nói, mong muốn được bế cô bé xinh đẹp này trong tay và an ủi. – Cô đã phải chịu đựng quá nhiều…

- Tôi không chịu đựng gì hết! – Cặp mắt xanh biếc của cô gái xuyên thủng trái tim người họa sĩ. – Ông đừng thương tôi, nếu có lòng tốt, xin ông hãy đưa chúng tôi đến nhà bác tôi và đừng hỏi han gì hết. – Nàng trấn tĩnh và khẽ nói thêm. – Tôi xin ông

Khi Ambrogio đã đưa vị tu sĩ và cô gái đến lâu đài Tolomei an toàn, ông gần như phi nước đại trở về xưởng vẽ. Trước kia, ông chưa bao giờ cảm thấy như thế này. Ông đang yêu, ông đang trong địa ngục…thực ra, ông làm mọi thứ ngay lập tức, khi cảm hứng vỗ phàn phật đôi cánh khổng lồ trong đầu và cào xé đau đớn lồng ngực, tìm lối thoát khỏi nhà tù đã đóng khung chí tử người đàn ông tài năng này.

Nằm dài trên sàn, không ngừng bối rối vì loài người, con mắt đỏ ngầu của Dante bực bội ngắm Ambrogio trộn màu, và bắt đầu đưa nét mặt Giulietta Tolomei lên bức tranh ĐỨC MẸ ĐỒNG TRINH cho đến nay vẫn chưa có đầu. Ông bắt tay ngay từ cặp mắt của nàng. Trong xưởng vẽ của ông, không chỗ nào có được một màu hấp dẫn như thế, trong cả thành phố cũng không tìm đâu ra bóng dáng ấy, ông phải sáng chế nó ngay trong đêm nay, trong lúc hình ảnh người thiếu nữ vẫn còn ướt trên bức tường tâm trí ông, trong cơn mê loạn xúc động này.

Được kết quả tức thì cổ vũ, ông không hề ngập ngừng phác họa những đường nét của gương mặt khác thường dưới suối tóc rực rỡ ấy. Các động tác của ông nhanh và tự tin đến kỳ diệu; chính lúc cô gái ngồi trước mặt ông ở tư thế bất diệt ấy, người họa sỹ cũng không thể làm việc với sự tin tưởng ngây ngất như lúc này.

“ Đúng!” là từ duy nhất ông thốt lên lúc ông hăm hở, gần như thèm thuồng đưa nét mặt hấp dẫn đó sống động trở lại. Khi bức vẽ hoàn thành, ông lùi lại vài bước và với cốc vang ông đã rót cho mình trong cuộc đời trước, năm giờ đồng hồ trước đó.

Đúng lúc đó, có tiếng gõ cửa.

- Suỵt!, Ambrogio vẫy ngón tay ra hiệu cho con chó đang sủa. – Mày lúc nào cũng nghĩ đến việc tệ nhất. Biết đâu là một thiên thần khác.

Nhưng vừa mở cửa, ông nhìn thấy ác quỷ được số phận gửi đến trong thời khắc không được chào đón này, và thấy Dante đúng hơn ông. Bên ngoài, trong ánh đước bập bùng trên tường, Romeo Marescotti đứng đó, cái cười nhăn nhở của kẻ say chia bộ mặt điển trai của chàng ra làm đôi. Khác hẳn với cuộc gặp mặt vài giờ trước, Ambrogio biết chàng quá rõ từ tuần trước, khi cánh đàn ông trong gia đình Marescotti ngồi trước mặt ông, từng người một, để ông vẽ họ trong bức tranh tường mới ở lâu đài Marescotti. Người cha, chỉ huy pháo đài Marescotti, một mực muốn ông miêu tả gia tộc ông ta từ qua khứ đến hiện tại với tất cả các ông tổ đáng tôn thờ - cộng thêm vài người không đáng - ở trung tâm, tất cả đều trong trận đánh nổi tiếng Montaperti, trong lúc người còn sống được vẽ lơ lửng ở bầu trời bên trên tư thế đại diện cho bảy vị Thần Đức hạnh. Muốn làm vui lòng mọi người, Romeo được vẽ ít giống bản tính của chàng nhất, vì vậy danh hoạ Ambrogio đã gò cả quá khứ lẫn hiện tại một cách thành thạo, biến tay chơi khét tiếng của Siena tành một mẫu hình huy hoàng ngự trên ngai vàng Trong trắng.

Lúc này, chàng Trong trắng tái sinh gạt phắt người sáng tạo ra mình sang một bên và vào trong xưởng, thấy cỗ quan tài vẫn nằm đó – đóng chặt - ở giữa sàn. Rõ ràng chàng trai ngứa ngáy muốn mở nắp và ngó cái xác bên trong lần nữa, như thế thì quá sống sượng với bảng mầu và mấy cây bút vẽ còn ướt để trên nắp quan tài.

- Ngài đã vẽ xong chưa? – Thay vào đó, chàng hỏi.

Danh họa khẽ đóng cửa lại sau khi nhận thấy vị khách của ông đã say túy lúy, khó mà giữ nổi thăng bằng.

- Tại sao chàng muốn xem chân dung của cô gái đã chết? Tôi chắc ở ngoài kia có nhiều người sống.

- Đúng, - Rome đồng ý, nhìn khắp phòng rồi cuối cùng phát hiện ra thứ mới có, - nhưng thế thì quá dễ, phải không? – Chàng đến thẳng chỗ bức chân dung và chăm chú ngắm với con mắt của một chuyên gia, không phải chuyên về nghệ thuật mà là chuyên về đàn bà. Một lát sau, chàng gật gù:

- Không tồi. Ông đã cho nàng một cặp mắt hoàn hảo. Làm sao ông…

- Cảm ơn công tử, - vị danh họa vội nói, - nhưng tài năng thực sự ở trong tay Chúa. Cậu uống thêm chút vang nhé?

- Được thôi, - Chàng trai cầm ly và ngồi lên nắp quan tài, cẩn thận tránh những cái bút lông đang nhỏ giọt. – Ta nâng cốc vì ông bạn Chúa Trời của ông, và mọi thứ trò ông ta đang chơi chúng ta, nhé?

- Muộn quá rồi, - nhà danh họa cất bảng màu và ngồi lên nắp quan tài, cạnh Romeo. – Chắc anh đã mệt, anh bạn của tôi.

Dường như sững sờ vì bức chân dung trước mặt, Romeo không thể rời cái nhìn chằm chằm để nhìn họa sĩ. Cuối cùng, khi chàng nói, sự chân thành trong giọng chàng thật mới mẻ, ngay cả với chính chàng:

- Tôi không mệt lắm, - Romeo nói, - và tôi đang rất tỉnh táo. Tôi băn khoăn rằng trước kia liệu tôi có tỉnh táo như thế này không.

- Việc đó thường xảy ra khi người ta nửa thức nửa ngủ. Chỉ khi đó, con mắt tinh thần mới thực sự mở.

- Nhưng tôi không ngủ, và cũng không muốn ngủ. Tôi không bao giờ muốn ngủ nữa. Tôi cho rằng đêm nào tôi cũng sẽ tới đây và ngồi đây thay vì đi ngủ.

Mỉm cười vì sự cảm thán nồng nhiệt, một đặc quyền đáng ganh tị nhất của tuổi trẻ, nhà danh họa ngước nhìn tác phẩm của mình:

- Công tử thích nàng ư?

- Thích à? – Romeo gần như nghẹn lời. – Tôi tôn thờ nàng!

- Công tử có thể thờ phụng một thánh cốt như thế sao?

- Tôi không phải là đàn ông ư? Là đàn ông, hẳn tôi phải cảm thấy rất đau buồn vì cảnh tượng một người đẹp chết uổng như thế. Giá như có thể thuyết phục được Thần Chết trả lại nàng.

-Rồi sao nữa? – Vị danh họa cố cau mày cho thích hợp. – Công tử sẽ làm gì nếu thiên thần này đang tồn tại, một phụ nữ sống động?

Romeo hít một hơi, nhưng lời lẽ biến đâu mất.

- Tôi…không biết. Hiển nhiên là yêu nàng. Tôi không biết cách yêu một người phụ nữ. Tuy tôi đã từng yêu nhiều người

- Có lẽ chỉ vì nàng không có thật. Tôi tin rằng yêu nàng đòi hỏi nhiều cố gắng vượt bậc. Trong thực tế tôi hình dung rằng tán tỉnh một phụ nữ như nàng, người ta phải đàng hoàng bước qua cửa trước và không lẩn lút dưới ban công của nàng như một tên trộm đêm. – Nhận thấy sự im lặng kỳ lạ của Romeo, một vệt màu hoàng thổ chạy dài qua bộ mặt quý phái của chàng, vị danh họa càng tự tin hơn. – Cậu biết đấy, trước tiên là sự thèm muốn, rồi sau đó là tình yêu. Chúng là những thứ liên quan nhưng vẫn rất khác nhau. Người ta tự cho phép mình đòi hỏi chút ít ngoài lời nói ngọt ngào và thay đổi trang phục; ngược lại, muốn có người phụ nữ, người đàn ông phải từ bỏ một chiếc xương sườn của mình. Để đền đáp, người đàn bà của chàng sẽ hóa giải tội lỗi của Eve và đưa chàng trở lại Thiên đường.

- Nhưng làm sao đàn ông biết được khi nào thì phải trao đổi chiếc xương sườn của mình? Tôi có nhiều người bạn không còn lấy một cái xương sườn nào, và tôi đảm bảo với ông, họ chẳng bao giờ được ở trên Thiên đường.

Nét lo âu thực sự trên mặt chàng trai khiến danh hoạ Ambrogio gật đầu:

- Cậu vừa nói rồi đấy, - ông thừa nhận. – Một người đàn ông thì biết. Còn một chàng trai thì không.

Romeo cười to:

- Tôi phục ông! – Chàng đặt tay lên vai nhà danh họa. Ông thật can đảm!

- Can đảm là gì mà đáng thán phục đến thế? – Họa sĩ vặn lại, táo bạo hơn vì lúc này, vai trò cố vấn của ông đã được chấp nhận. – Tôi đồ rằng phẩm chất này sẽ giết chết nhiều đàn ông tử tế hơn tất cả những thói hư tật xấu cộng lại.

Romeo lại cười to, dường như chàng ít khi có niềm vui của sự chống đối hài hước như thế này, còn bậc danh họa cảm thấy mến chàng trai, rất đột ngột và bất ngờ.

- Tôi thường nghe cánh đàn ông nói rằng, - Romeo nói tiếp, không muốn chuyển đề tài – họ sẽ làm mọi việc vì một người phụ nữ. Nhưng rồi, ngay từ yêu cầu đầu tiên của nàng, họ đã than vãn và lẩn mất như những kẻ đê tiện.

- Còn cậu thì sao? Cậu cũng lẩn mất ư?

Romeo ngạc nhiên, để lộ hàm răng trắng muốt, khỏe khoắn, vì người đàn ông này vẫn bị đồn có dịp là nói kháy, ở bất cứ nơi nào ông ta đến.

- Không, - chàng trả lời, vẫn mỉm cười. –Tôi rất thính mũi với những người phụ nữ không đòi hỏi gì ngoài thứ tôi muốn cho họ. Nhưng nếu có một người như thế, - chàng hất đầu về phía bức tranh, - tôi sẽ rất sung sướng bẻ gẫy mọi cái xương sườn để theo đuổi nàng. Còn hơn thế, tôi sẽ bước vào qua cửa trước như ông nói, và cầu hôn nàng trước khi chạm vào bàn tay nàng. Không chỉ có thế, tôi sẽ biến nàng thành của tôi, người vợ duy nhất và tôi sẽ không bao giờ để mắt đến người phụ nữ nào khác. Tôi thề đấy! Tôi tin chắc nàng xứng đáng được thế.

Hài lòng vì những điều nghe thấy, và rất muốn tin rằng tác phẩm của mình có tác dụng sâu sắc khi tránh cho cô gái khỏi những cung cách phóng đãng của Romeo, vị danh họa gật đầu, khá toại nguyện với công trình nghị thuật trong đêm của mình.

- Nàng thực sự xúng đáng.

Romeo quay đầu lại và nheo mắt:

- Ông nói cứ như nàng còn sống vậy?

Ambrogio ngồi lặng một lát, quan sát vẻ mặt của chàng trai và thăm dò độ sắc sảo trong ý kiến của chàng.

- Tên cô ấy là Giulietta, - cuối cùng, ông nói. – Tôi tin rằng, anh bạn ạ, cái vuốt mà của cậu đã đánh thức cô ấy khỏi cái chết đêm nay. Sau khi cậu rời chỗ chúng tôi đến quán rượu, tôi đã nhìn thấy thân hình đẹp đẽ của cô ấy nhỏm dậy khỏi cỗ áo quan…

Romeo nhảy vọt khỏi chỗ ngồi như thể bị bỏng:

- Đây là lời nói ma quỷ! Tôi biết tay tôi ớn lạnh không phải vì khiếp đảm hoặc thích thú!

- Cậu sợ sự sắp đặt của con người ư?

- Của con người thì không. Của Chúa thì rất sợ.

- Vậy bây giờ cậu hãy thoải mái nghe tôi kể đây. Không phải Chúa đặt cô ấy vào cỗ áo quan này vì đã chết, mà là vị tu sĩ kia, thầy dòng Lorenzo lo sợ cho sự an toàn của cô ấy.

Hàm Romeo trễ xuống:

- Ý ông là nàng chưa bao giờ chết?

Danh hoạ Ambrogio mỉm cười vì vẻ mặt chàng trai:

- Cô ấy vẫn sống như cậu vậy

Romeo ôm đầu

- Ông đang đùa giỡn tôi! Tôi không thể tin ông!

- Cứ tin vào điều cậu muốn, - Ambrogio nói, ông đứng dậy và thu dọn những cây bút vẽ, - Hoặc mở quan tài ra.

Sau một lúc phân vân, đi tới đi lui, cuối cùng Romeo thu hết can đảm mở tung cỗ áo quan. Khá hân hoan vì nó trống rỗng, song chàng trừng trừng nhìn vị danh họa với một mối ngờ vực mới:

- Vậy nàng đâu?

- Điều đó thì tôi không thể nói với cậu. Nó sẽ vi phạm lòng tin.

- Nhưng nàng còn sống chứ?

Vị danh họa nhún vai:

- Lần cuối cùng tôi nhìn thấy trên ngưỡng cửa nhà bác cô ấy thì cô ấy vẫn sống, còn vẫy tay chào từ biệt tôi nữa.

- Bác của nàng là ai?

- Tôi nói rồi: tôi không thể nói với cậu.

Romeo tiến thêm một bước tới chỗ Ambrogio, những ngón tay chàng co giật.

- Ông định nói rằng tôi phải hát các bản dạ khúc dưới ban công từng nhà ở Siena cho đến khi chính nàng xuất hiện chăng?

Dante nhảy dựng lên ngay khi chàng trai có vẻ dọa dẫm chủ nó, nhưng thay vì sủa cảnh cáo, con chó chỉ rụt đầu xuống và tru một tiếng dài, biểu cảm.

- Nàng sẽ không ra đâu, - Ambrogio đáp lại và cúi xuống vỗ về con chó. – Nàng chẳng còn bụng dạ nào mà nghe dạ khúc. Có khi chẳng bao giờ nghe nữa kia.

- Vậy tại sao, - Romeo kêu lên, chàng gõ vào giá vẽ và bức chân dung, thất vọng, - ông lại kể chuyện này cho tôi?

- Bởi vì, - danh họa Ambrogio nói, vui thích vì sự cáu tiết của Romeo, - thật nhức nhối con mắt của người họa sĩ khi nhìn thấy con bồ câu trắng muốt chơi đùa cùng lũ quạ.