Chương 5

Tôi phóng xe, đạp lút chân ga, bất chấp sự lưu thông tấp nập của buổi chiều thứ bảy. Tuy nhiên khi về tới thủ đô, tôi đành phải lái từ từ theo đoàn xe cộ đang nối đuôi nhau. Trong lòng tôi như có lửa đốt.

Lúc tôi đến nhà má tôi - tôi đã báo tin tôi đến bằng điện thoại - bàn ăn đã được dọn sẵn chén đĩa cho hai người. Tôi liền bày tỏ ngay ý định không ăn cơm tối.

Má tôi hỏi, hết sức ngạc nhiên trước thái độ của tôi:

- Con từ đâu về đây?

- Từ Foncourt, ở Meurthe-et-Moselle!

Khuôn mặt của bà chợt tái xanh không còn một giọt máu.

Tôi nói tiếp:

- Mới nghe nhắc tới tên đó, má đã giật mình. Có phải bởi vì nơi ấy, có nhiều người liên quan với mình?

- Con muốn nói gì vậy?

Tôi liền nói tung ra một mạch. Tất cả những gì tích tụ lại trong lòng tôi kể từ sau cuộc nói chuyện trong quán rượu tại Nancy đột ngột tuôn ra một cách hung hãn. Tôi chưa hề dùng cái giọng nói này trước mặt má tôi.

- Con đến đây không phải để chơi trò đoán mò. Thời gian lừa phỉnh đã chấm dứt, vì nó đã kéo dài tới mức cuối. Bây giờ, má cần kể hết cho con nghe. Má hãy nói ngay: người đó là ai?

Má tôi vẫn còn xanh như tàu lá, sững sờ trước mặt tôi. Tôi hỏi lại, với một giọng lớn như hét:

- Người đó là ai?

Bà tiến hai bước về phía một chiếc ghế bành và ngồi xuống. Ngay cả hai bàn tay đang run nhẹ của bà cũng tái mét. Cuối cùng bà lên tiếng.

- Con hãy cho má biết con đến Foncourt để làm gì?

Tôi nói lại:

- Con mới là người cần được má giải thích trước.

Bà cương quyết bảo:

- Má muốn con trả lời má trước đã.

Đối với má tôi, cơn giận của tôi không thể nào đi xa hơn được. Tôi hiểu điều đó và cố tìm lại đôi chút trầm tĩnh.

- Hôm thứ hai có một người đã gọi điện thoại cho con ở khách sạn.

Bà lắng nghe câu chuyện do tôi kể lại, với ánh mắt thẫn thờ, đôi môi mím chặt và mấy ngón tay co quắp trên vạt áo. Tôi không giấu bà một chi tiết nhỏ nào.

- Bây giờ tới phiên má. Ai là cha của con?

- Pierre Valonne.

Lời xác nhận này khiến lòng tôi nhẹ nhõm. Trên suốt đường về, tư tưởng của tôi đã đưa tôi tới suy diễn này, nhưng tôi vẫn còn đầy nghi hoặc. Tôi chỉ lo sợ mình là con của Montbertaut.

Tôi hỏi tiếp:

- Bây giờ, xin má cho con biết tại sao má đã dối gạt con? Tại sao má đã bịa ra một người cha chết vì chiến tranh?

Lúc này bà mới nhìn thẳng vào mắt tôi.

- Để cho con khỏi phải thắc mắc trong lòng. Để cho con khỏi phải khổ sở. Để giản dị hóa cuộc đời của con. Má đã thành công.

- Má làm sao hiểu được lòng con? Con đã cố tránh không nhắc nhở tới người cha đó, người mà con đã tưởng là thật, có lẽ chính vì thận trọng, vì ngại ngùng chứ đâu phải thờ ơ. Dù sao, bây giờ, con muốn biết mọi chi tiết.

- Đó là một dĩ vãng chỉ dính dáng đến má...

Tôi lại trở nên bực tức.

- Chứ không dính dáng tôi con? Kết quả của cái dĩ vãng đó không phải là con đây hay sao? Má nên kể hết sự thật cho con nghe. Một người cha bị mất tích trong chiến cuộc mà không sao tìm thấy một mảnh vụn nào để đem chôn dưới một nấm mồ, điều đó đáng được giữ kính cẩn và im lặng. Hơn nữa má đã đương đầu với cảnh ngộ một cách đầy tiết liệt. Má đâu cần phải hy sinh quá nhiều. Má lại còn nói ba con định kết hôn với má vào kỳ nghỉ phép sắp tới! Và con đã tin tưởng... Nhưng một người cha hãy còn sống sờ sờ, sống sung túc giữa đống bạc vàng đầy nhóc tung tóe khắp nơi thì chính là một đề tài đáng đem ra bàn luận thật nhiều mới phải. Con xin im lặng để nghe má nói đây.

Má tôi tựa gáy lên lưng chiếc ghế bành và khởi sự nói. Giọng nói của bà lúc đầu hơi khó nghe, nhưng mỗi lúc một rõ dần.

- Hồi đó má đang học năm cuối cùng ở Trường Quốc Gia Âm Nhạc. Má đã gặp Pierre Valonne trong một buổi hòa nhạc. Pierre học ở Trung Tâm Kỹ Thuật, mới hai mươi hai tuổi, còn má thì hai mươi. Cả hai người đều say mê nhau. Má đã tình nguyện làm người tình của Pierre không hề tính toán xa gần. Cả hai đều sống trong hạnh phúc như những cặp thanh niên thiếu nữ đang ở lứa tuổi đôi mươi và bắt đầu tìm hiểu cuộc đời. Con thừa hiểu đó là chuyện thường tình. Cũng như con với Sylvie bây giờ vậy.

Tôi nóng nảy hỏi:

- Con hiểu rồi! Nhưng sau đó?

- Ngày má biết mình đã có thai, má vô cùng hoảng sợ. Cả Pierre cũng thế. Má lại không muốn làm theo lời Pierre khuyên nhủ. Pierre có tiền, công việc đó khá dễ, nhưng má sợ và má nói thẳng với Pierre.

Tôi hỏi:

- Rồi sao?

Má tôi thở dài:

- Rồi, Pierre không gặp má nữa.

Tôi lớn tiếng:

- Ông ta bỏ rơi má như một cô gái hèn hạ. Dứt khoát và không thèm phân trần. Thì ra con là con của một kẻ đê tiện.

Má tôi liền ngẩng đầu lên, trả lời:

- Lỗi không phải hoàn toàn do ba con. Ba con đã nhận được mệnh lệnh của gia đình bên nội con: ba con không thể nào chống cự lại.

Tôi nói tiếp:

- Thế thì vừa đê tiện vừa hèn nhát.

- Ông nội con là một người cha độc tài...

- Bây giờ vẫn vậy! Nhưng đó không phải là một lý do biện hộ. Và má cũng không được can đảm. Dòng họ Valonne vừa giàu vừa có thế lực. Má đã không biết cách phản công. Má đã sống vất vả suốt đời với cây đàn vĩ cầm khổ sở của má, trong lúc đáng lẽ làm một người đàn bà bơi lội giữa đống tiền. Con cũng vậy, lẽ ra con phải sống một cách phong lưu.

Lần đầu tiên má tôi có vẻ bất mãn rõ rệt:

- Má giàu lòng tự trọng hơn con. Má đã sống vất vả như con vừa nói để nuôi con khôn lớn và cho con đi học đến nơi đến chốn, nhưng má không phải mang ơn một người nào. Đó là một danh dự...

Tôi lại lên tiếng, ngắt lời:

- Lối lý luận của má không ai nghe nổi! Ngay cả trên sân khấu, người ta cũng sẽ huýt sáo phản đối. Người ta bỏ rơi má với một đứa con nhỏ dại mà má vẫn khoan khoái đóng vai người hùng? Thật là quá vô lý! Má không hề có một cử động phản kháng hay sao? Má đành để cho người ta nghiền nát mình như vậy?

Má tôi lắc đầu đáp:

- Má đã làm tất cả những gì có thể làm. Má đã đi tìm gia đình ba con và đã gặp bà nội của con lúc đó hãy còn sống. Cả bà nội con và má đã gặp phải những trở ngại quá lớn.

Tôi ngạc nhiên hỏi:

- Quá lớn?

Má tôi do dự khiến tôi hăm dọa làm dữ, cuối cùng bà mới chịu nói:

- Để má kể cho con nghe âm mưu mà người ta đã bày ra để chống má. Ba con thì vẫn không hay biết gì, má chắc chắn như vậy. Chỉ có ông bà nội con, nhất là ông nội con. Người ta đã mướn một luật sư thâm độc ngấm ngầm điều tra trong giới bạn bè của má và họ đã thành công, bằng cách dùng tiền để mua chuộc một kẻ làm chứng gian, trong số bạn của má, một kẻ mà má không hề giao du thân mật. Nhưng y lại thú thật bằng giấy tờ hẳn hoi rằng y cũng đã có... giao du thân mật với má...

Tôi giận dữ hét lớn:

- Thì má phải chứng tỏ không đúng như thế.

- Có nhiều bằng chứng khó lòng viện dẫn ra được. Người bạn đó thường đến nhà má, má cũng thường đến nhà ông ta để cùng chơi đàn. Má và ông ta lại cùng học một lớp ở trường Âm Nhạc.

Một tia sáng lóe ra trong đầu tôi:

- Có phải Montbertaut?

Má tôi gật đầu xác nhận. Trong cơn tức giận gần như điên dại, tôi tưởng chừng mình sắp sửa đập vỡ một vật gì trong phòng, hoặc liệng nát tất cả chén dĩa đã được dọn sẵn trên bàn cho một bữa cơm tối nhất định không còn ai có thể nuốt trôi.

Tôi hét to:

- Đồ thối tha, đồ khốn kiếp. Con sẽ bắt y phải đền tội. Con sẽ đấm vỡ đầu y như tương ngay khi con trở về Foncourt. Con sẽ lôi y về đây... con sẽ buộc y quỳ xuống trước mặt má... bò dưới chân má như một con chó. Y sẽ phải thú thật tội dối trá của y cho tất cả mọi người hay biết. Nếu cần con sẽ đưa y ra tòa. Con sẽ làm cho y tiêu tan tất cả những gì y đang có. Y sẽ trở lại cuộc đời lang thang đi kéo đàn trong những quán cóc và sẽ thân tàn ma dại với con.

Một lát sau tôi mới dịu lại và má tôi năn nỉ:

- Má không muốn như thế, Pierre à. Má xin con hãy gạt bỏ ý nghĩ đó đi, Con đừng trở về Foncourt nữa.

Tôi nhìn bà, sửng sốt:

- Má biết má đang nói với con gì chứ?

- Biết chứ sao không, Pierre, má yêu cầu con đừng nên khuấy động tất cả những chuyện ti tiện đã được thiên hạ quên lãng từ lâu.

- Má tưởng rằng con sẽ chịu để yên cho ba con với những chuyện ti tiện ngày xưa, như lời má nói hay sao?

- Má muốn con phải giữ lòng tự trọng.

- À! Về chuyện này con không sao vâng lời má được. Vở kịch đã mở màn, con sẽ thủ vai trò của con cho tới cuối. Hồi thứ hai: hai mươi lăm năm sau, người con trai trả thù minh oan cho người mẹ. Thiên hạ sẽ khóc thét lên ở Foncourt.

- Pierre, má năn nỉ con mà, con đừng làm như thế. Con sẽ không trả thù được gì. Trái lại con chỉ khiến cho má thêm đau khổ.

- Không được! Con phải hành động.

Má tôi nhẹ nhún vai. Bà quá khổ sở, kiệt sức, ngồi lên một chiếc ghế và đốt điếu thuốc lá đầu tiên. Tôi cần phải sắp đặt thứ tự mọi ý nghĩ. Những gì tôi vừa biết hiện giờ có thể giúp tôi trám đầy những khoảng trống cuối cùng của một mê hồn trận mà từ nay chỉ còn mỗi một điểm bí mật: khuôn mặt của kẻ đã mướn tôi đến Foncourt. Tôi phỏng đoán nỗi kinh hoảng gây ra trong nội bộ hai dòng họ Valonne và Ternant khi tôi vừa đến nơi này. Tôi tưởng lượng được cuộc hội thảo khẩn bách để tìm cách đối phó với tôi và cuối cùng đã đưa tới sự việc cho nhà doanh nghiệp ở Nancy đi thăm dò những ý định và đòi hỏi của tôi.

Tôi hỏi:

- Má có biết Batz?

- Biết, ông ta chính là người duy nhất trong bạn bè của ba con mà ba con đã giới thiệu với má.

- À! Bây giờ thì con đã hiểu biết mọi âm của người ta rồi. Đúng là có tiền mua tiên cũng được. Người ta đã mua chuộc Montbertaut. Người ta cũng chuẩn bị để mua chuộc cả con. Nhưng họ đã hỏng chân té nhào.

- Pierre, con muốn tấn công những người mạnh hơn con là một chuyện vô cùng nguy hiểm cho con.

Tôi cười thành tiếng,

- Có lẽ, nhưng dù sao, chuyện lại rất hấp dẫn. Con sẽ tìm cách lừa tất cả vào tròng.

Má tôi lại nhún vai một cách chán nản. Kẻ bí mật đã nói chuyện bằng điện thoại với tôi chẳng những biết rõ sự thật về tông tích của tôi mà lại còn biết rằng tôi không hay gì về chuyện này. Nên ý định của y là chỉ muốn làm hại Pierre Valonne y chỉ cần kể hết sự thật với tôi. Chắc chắn y đã nghĩ rằng trong trường hợp đó phản ứng hữu lý nhất của tôi là đi tìm gặp ba tôi và giải thích với ông trong vòng thân mật. Nhưng y lại còn có chủ tâm khác: hoặc vui thú với tình trạng hỗn loạn trong gia đình Valonne hoặc để cho gia đình này phải phấp phỏng lo sợ chuyện tai tiếng sẽ xảy ra khi tông tích của tôi được tiết lộ khắp Foncourt. Tôi đã cúi đầu chui vào chiếc bẫy của y. Không chừng tôi chỉ là một đối tượng, một thứ khí giới trong bàn tay của một tên làm tiền,

Tôi nói với má tôi:

- Trước hết má hãy giúp con tìm hiểu lý lịch người đã điện thoại cho con. Ai là người biết rõ con là con của dòng họ Valonne?

Má tôi trả lời:

- Chắc chắn rất ít người biết chuyện này. Vào hồi đó, má và ba con đã dọn ngay nhà sang khu khác, má đã cắt đứt hầu hết mọi liên lạc với bạn bè. Má có thể quả quyết với con rằng về phần má, sự bí mật đã được giữ kín. Ông nội bà nội con có lẽ còn cẩn thận hơn nữa, còn ba con thì, má nhắc lại, chỉ tâm sự với một mình Batz.

- Còn tên luật sư tồi tệ, má còn nhớ tên họ của y chứ?

- Má chưa hề biết.

- Má biết Paul Ternant?

- Không. Ba con hoàn toàn không tin tưởng gia đình họ Ternant. Theo lời ba con thì đó là những người rất nghiêm cách. Họ sẽ vô cùng khó chịu nếu hay biết ba con giao du thân mật với một người con gái.

Tôi tiếp lời:

- Hơn nữa, không chừng họ đang tính chuyện gì cô con gái cho ba con mà chính đương sự là ba con cũng còn chưa biết. Và trong lúc đó, ba con lại lén lút giao du với má.

Một cơn sóng đau đớn lướt qua trên khuôn mặt má tôi.

- Trong chuyện dại dột của má, không phải chỉ một mình ba con mà ngay chính má cũng chịu trách nhiệm.

Tôi lại bảo:

- Bà vợ của ba con đã từ trần năm ngoái. Má biết chuyện đó chứ?

- Không.

- Thế má không bao giờ tìm hiểu về cuộc đời của họ hay nghe người ta nói chuyện về họ hay sao?

- Không bao giờ.

- Rồi trong suốt hai mươi sáu năm vừa qua, từ ông bà nội con cho đến ba con hoặc Montbertaut không hề đòi hỏi tin tức của má?

- Chắc không đâu, Má không hay biết gì về việc đó.

Nghĩ đến chuyện ba tôi chỉ lo xây dựng cho cuộc sống riêng tư của ông mà không thèm biết tới sự hiện diện của tôi, lòng tôi lại tràn đầy ghê tởm. Tôi nói rõ hơn:

- Bà ấy đã chết không để lại một người con nào.

Má tôi vẫn không có một phản ứng và tôi lại tức giận nói tiếp:

- Má nghe con chứ? Con là đứa con duy nhất của Pierre Valonne.

Bà khẽ bảo:

- Con chỉ là con của má.

Sự ương ngạnh này đối với tôi là một nhẫn nhục vô lý và khiến cho tôi tức giận.

- Con là con của Pierre Valonne. Tất cả mọi người sẽ biết rõ chuyện này.

- Pierre à, nếu con hành động như thế, thì không khác gì con giết chết má trong đau buồn và tủi hổ. Má đã đứt khoát với quá khứ và má sẽ không bao giờ trở lại.

- Vậy thì, con sẽ minh xác với Pierre rằng con chỉ hành động theo ý con và chống lại ý muốn của má.

Má tôi có vẻ chán nản. Bà đã thừa hiểu rằng tôi sẽ không chịu thối lui.

Tôi lại hỏi:

- Má còn giữ một vài bằng chứng liên lạc với ba con không? Thư từ? Hoặc hình ảnh?

Bà đáp ngay:

- Không còn gì cả. Má chỉ có một vài bức thư bình thường, nhưng má đã đốt tất cả lúc sinh ra con.

- Không hề gì. Chuyện đó cũng không khẩn thiết lắm.

Má tôi liền hỏi tôi, với vẻ lo sợ:

- Con hãy cho má hay con đang dự tính gì? Ít nhất má cũng phải biết con định lao đầu vào một cuộc phiêu lưu nào.

Tôi trả lời:

- Con đã lao đầu vào cuộc phiêu lưu đó từ một tuần nay. Má tưởng tới bây giờ con có thể dừng lại được hay sao? Má, má nên thực tế một chút.

- Con sắp trở về nơi đó thật?

- Ngay đêm hôm nay. Phải làm sao, không cho ai biết con đã rời Foncourt. Con sẽ suy nghĩ kỹ, trong lúc đi đường, để tìm ra một hành động hay hơn hết.

- Pierre, má rất lo sợ cho con.

Má tôi nói bằng một giọng khổ não đến nỗi cuối cùng tôi phải xúc động. Tôi liền bước đến gần bà, vừa đặt cả hai bàn tay lên hai vai bà vừa nói:

- Con đã làm cho má buồn lòng. Nhưng, con ước mong má hiểu cho lòng con?

Bà gật đầu và đột nhiên khóc thổn thức. Vì như thế bà sẽ nhẹ người tôi để cho bà khóc. Khi bà đã dịu cơn sầu khổ, tôi đi rót cho mình một ly whisky. Bà liền bảo:

- Con đừng nên uống rượu trong lúc đi đường.

- Một ly thôi mà. Má cũng uống một chút? Nhiều lúc men rượu lại khiến con người trở nên bình tĩnh sáng suốt và cả sức khỏe.

Bà từ chối và yêu cầu tôi hãy thường xuyên gọi điện thoại cho bà, để cho bà hay diễn tiến của câu chuyện. Tôi vui lòng nhận lời, vả lại tôi cần thỉnh thoảng hỏi thăm bà một vài chi tiết về những chuyện đã qua.

Tôi uống một hơi cạn ly và sửa soạn ra đi. Bỗng, một câu hỏi thoáng qua tâm trí tôi:

- Má có thể cho con biết tại sao má đặt cái tên Pierre cho con?

- Đó không phải là ý muốn của má, mà của bà nội con. Khi con ra đời, bà nội con vẫn còn hy vọng sẽ thu xếp được... một cách êm đẹp. Bà nghĩ rằng con phải mang tên ba con.

- Vì mê tín?

- Có lẽ. Nhưng, má đã chìu theo ý bà nội. Thật ra má đã gây nhiều chuyện buồn phiền cho bà.

Tôi nói:

- Riêng con, con không có gì đáng tiếc. Cái tên “Pierre Charmoy” nghe cũng hay hay.

Một lát sau, tôi nói tiếp:

- Nếu có dịp, con sẽ tập cho quen với cái tên mới “Pierre Valonne”.

Vẻ trách móc và lo sợ lại trở về trên mặt má tôi.

Nửa giờ sau, ra khỏi Paris, tôi phóng xe lút ga.